Dames zeer nonchalant bij
aanschaffen van pruiken
Niet op de hoogte
van voor- en nadelen
Geluidsplaag neemt vaak
epidemische vormen aan
Salade van rode kool met
Californische perziken
Kappers bezorgd over verwarring
Luchtkussens redden vele
mensenlevens bij botsingen
Informatie voor detaillist
op Etawima '70 in Rotterdam
Computers zijn
conservatief
EET GEEN
AMERIKAAN
Spiersuiker kan
bejaarden en
sportlui helpen
v w
T
Ui
sjyhijpipi# :if?s*ss
ïïbeid.
Om bij botsingen bestuurder
en bijrijder tegen gevaarlijke
en zelfs dodelijke verwondingen
te beschermen, worden in alle
automobielfabrieken 'van de
Bondsrepubliek omvangrijke
veiligheidsonderzoekingen ge
daan. Het jongste produkt uit
de proeflaboratoria heet „air
bag" - luchtkussen: Bij zeer
zware botsingen schuift tussen
de inzittenden van de wagen en
de voorruit binnen een dertig-
ckiizendste seconde een zachte
wand. Proeven met „air-bags" -
een uitvinding uit de VS - doen
in de Bondsrepubliek op het
ogenblik de Volkswagenfabrie
ken in Wolfsburg en de Daim-
ler-Benz AG in Stuttgart. Bij
zogenaamde „poppentests" en
ook bij experimenten met apen
kon worden aangetoond, dat 't
luchtkussen nog bij een botsing
met een snelheid van 110 km
per uur verwondingen voor.-
komt.
De installatie bestaat uit drie delen:
een drukgasfles, 'n zogenaamde kom-
mandogever en een nylonzak. Het
apparaat reageert elektronisch op
ongewone, schokachtige stoten, waar
door een ventiel geopend wordt. De
zak vult zich met gas weliswaar
met een oorverdovende knal voor
dat de bestuurder en mogelijke passa
giers tegen het dashboard of tegen
de voorruit slaan. Daardoor wordt
met name het hoofd beter beschermd
bij veiligheidsriemen. Volgens
voorlopige berekeningen zal deze
luchtkusesn-Ievensredder tussen de
400 en 500 gulden gaan kosten. Het
is echter nog niet zeker, of een in
bouw achteraf überhaupt mogelijk is.
Maar voordat de air-bag" in serie
kan gaan, moet er nog een ander na
deel uit de weg geruimd worden. Bij
de huidige experimenten gebeurde
het namelijk dikwijls, dat de appara
tuur bij ongevaarlijke situaties in
werking trad. Bij voorbeeld als de wa
gen hard tegen de trottoirband reed
of in een diepe scheur terecht kwam.
Toen had men het kussen voor zijn
gezicht en zag enige frakties van se
conden niets. Weliswaar ontwijkt het
gas zo snel uit de luchtzak, als het
erin gestroomd is, maar de schok
over het „loos alarm" kan toch fou
tieve handelingen tot gevolg hebben.
Onafhankelijk van de industrie wil
thans de Duitse verkeersveiligheids-
raad door een Technische Hogeschool
in de Bondsrepubliek laten uitzoeken
of in de toekomst de air-bag" of de
veiligheidsriemen de voorkeur ver
dient, of dat beide veiligheidssyste
men gemeenschappelijk moeten woi
den aanbevolen.
ETAWIMA '70, de vaktentoon
stelling voor ETAlage, Winkel
en MAgazijn, zal van 19 t.e.m. 23
april 1970 in de Ahoy'hal te Rot
terdam voor de tweede keer
worden gehouden.
De tentoonstelling biedt aan
de detaillist een ruime oriënte
ring met betrekking tot de ar
tikelen, die nodig zijn voor de
inrichting en uitrusting van mo.
derrie verkoopruimten.
.Naast technische apparatuur vindt
men op ETAWIMA '70 een uitgebrei
de kollektie artikelen en materialen
zoals: check-outs, koelapparatuur, kli
matologische apparatuur, verlichting,
winkelpuien, wandafwerking, winkel-
meubilair, vloerbedekking, prijsappa-
ratuur, blikvangers, neon-reklame en
winkelinrichtingsonderdelen.
Op een aantal stands zal de bezoeker
zich ruimschoots kunnen oriënteren
ten aanzien van de komplete winkel
bouw en etalage-inrichting.
Op grond van verzoeken, die vorig
jaar reeds werden ontvangen zal de
tentoonstelling op zondag (19 april)
geopend zijn.
ETAWIMA biedt aan de detaillist een
goede gelegenheid om zich in eigen
land op de hoogte te stellen van het
marktaanbod en noviteiten op het
gebied van de winkel.
In samenwerking met vakorganisa
ties is een grootscheepse uitnodi-
gingsaktie voor deze tentoonstelling
tot ontwikkeling gebracht. Deze ak-
tie reikt tot ver over onze grenzen
Zo is het bezoek aangekondigd van
groepen uit Noorwegen. Duitsland en
Japan.
ETAWIMA '70 is de laatste tentoon
stelling. die in de Ahoy'hal aan de
Katsh^'- zal worden gehouden. De
volgende ETAWIMA is in de nieuwe
hal in Rotterdam-Zuid gepland.
Het rodekool seizoen begint
alweer aardig op z'n eind te lo
pen en het is dan ook niet meer
dan passend dat deze oer-vader.
landse groentesoort een waardig
afscheid wordt toebereid. Van
daar dan ook dit voortreffelijke
„rauwkost" recept dat zelfs de
meest fervente rodekool-haters
het water rond de tanden zal
lokken. In deze bijzonder smake_
lijke creatie zijn het vooral het
diepe paars-rood van de kool en
het goudgele aroma van de Cali.
fornische perziken die 'n hoofd
rol spelen. De voortreffelijke
smaak van het gerecht laat zich
echter niet in woorden vangen.
Zwakjes uitgedrukt kan worden
gesteld, dat deze salade een ge
recht is met een haast culturele
waarde, een ode aan de rauw
kost en een bron van vreugde
voor de liefhebber van het goe
de der aarde.
Voor het klaarmaken van deze culi
naire lofzang heeft men nodig:
1 blik Califorische perzikhelften.
1 niet te grote rodekool
1 kopje moyonaise
1 eetlepel suiker
2 theelepel zout
X *eUepel mosterd voor keux
Franse mosterd)
1 3 kopje witte azijn.
Giet de halve perziken af maar
bewaar een ruime eetlepel van de si
roop. Leg de halve perziken over de
in reepjes gesneden rodekool die in
een ruime schaal zijn ondergebracht.
Vermeng de mayonaise met de overi
ge ingrediënten en bewerk de massa
to'dat en glad papje is ontstaan dat
met ruime hand over de rodekool
en perziken wordt gesprenkeld.
Dek vervolgens de schaal af met
plastic of alluminiumfolie en plaats
rig vers hetgeen een voorwaarde mag
de schaal geruimte tijd voor het aan
tafel gaan in de koelkast. Goed ge
koeld namelijk blijft de kool knappe-
worden genoemd voor het behouden
van de volle rijkdommen van kleur
en smaak die dit voortreffelijk ge
recht kenmerkea.
Computers, die wonderapparaten die,
als de futurologen gelijk hebben on*
leven steeds meer zullen gaan beheer
sen, zijn in de grond van de zaak ma
chines, die niet van complicatie*
houden. ï)at leek bij de ingebruik
stelling van computers in de Bonds
republiek toen de computer weiger
de rekening te houden met de namen
die een umlaut of een trema ver
toonden.
De heer Schroder werd dus bijvoor
beeld Schroeder. Later bleek, c d«
computer ook weigerde bijzonder in
gewikkelde adelijke of buitenlandse
namen te verwerken. Voorlopig
toont het aparaat zich zowel anti-
Chinees of anti-Arabisch. Of dit
iets te maken heeft met anti-com
munistische of anti-Arabische gezind
heid van de computer laten wij in
het midden. Maar vast staat, dat het
apparaat niet progressief is. ondanks
het feit, dat het eei vinding is van
de moderne tijd maar integendeel
zéér conservatief. Wat niet in „nor
male" aanduidingen te vangen is,
lust het moderne mirakel eenvoudig
niet! (DIA).
Amerikanen zijn ongeschikt voor
menselijke consumptie, zo schrijft
het Beste van april. Dieren waarvan
de vetweefsels voor zeven miljoen
ste deel uit DDT bestaan worden in
de Verenigde Staten ongeschikt ge
acht om te worden gegeten. En nu is
er een rapport verschenen waaruit
blijkt dat de gemiddelde Amerikaan
twaalf miljoenste delen van dat inse«»
tenbestrijdingsmiddel in zijn lichaana
heeft.
is thans stil en er is geen golf var»
faillissementen uit voortgekomen.
Het veroorzaken van hinderlijke
geluiden is in feite a-sociaal. D«
mens moet zijn lawaaibronnen tot
zwijgen brengen voordat hij gedwon
gen wordt helemaal stokdoof door
het leven te stappen. Door zijn eigen
schuld.
Onderzoekingen bij bejaarden, die
slecht ter been waren, hebben aange
toond. dat hun gebrek een gevolg was
van het ontbreken van spiersuiker.
Dat veroorzaakte zwakte van die spie
ren. Spiersuiker of glycogeen is een
reservev-oedsel vol energie, dat opge
bouwd wordt uit gewone suiker en
dat daarna in de spieren wordt op
geslagen. De voorraad wordt ver
bruikt zodra de spier arbeid gaat ver
richten.
Bij overmatige arbeid grot*
sportprestaties b.v. wordt de voor
raad geheel opgemaakt en ontstaat
spiervermoeidheid. Bij oudere men
sen kan dat tot volledige verlamming
van de spieren leiden.
Twee Zweedse artsen. Hultmann en
Bergström, hebben ontdekt, dat de
lever, bij zijn taak vetten en eiwit
ten in spiersuiker om te zetten, ge
holpen kan worden, door een koolhy
draten rijker voeding aan het lichaam
toe te dienen. Atleten, die op een der
gelijk d'ieet gezet worden, zullen in
de toekomst in staat zijn grotere pres
taties te leveren. In hoeverre derge
lijke methoden onder „dope" zullen
vallen is uiteraard een vraagstuk dat
later nog aan de orde kan komen.
Voorlopig zijn, behalve de atleten, de
bejaarden het meest gebaat bij de
vinding van deze twee Zweden (DIA)
punt is de verzorging van het haar,
waarover -met name in „kappers-
vreemde" branches- geen of te wei
nig verkeerde voorlichting wordt ge
geven. Er wordt, zo heeft de Ta kon
o.m geconstateerd, veel geadviseerd
het haar te reinigen met gewone
shampoo of zelfs met....wasbenzine.
Beide middelen zijn echter funest
voor het haar, omdat daarmee de
formalinebehandeling. die alle pos
tiches hebben ondergaan om 't haar
houdbaarheid te geven, teniet wordt
gedaan. Er zijn speciale shampoo's
in de handel, die op de aanwezigheid
van formaline zijn afgestemd en die
de hoornlaag van het haar niet aan
tasten.
Steeds weer blijkt dat veel Neder
landse dames van de hier genoem
de eigenschappen niet of nauwelijks
op de hoogte zijn met als gevolg dat
er in de oordeelsvorming grote ver
warring is ontstaan. Verwarring, die
nog wordt vergroot door een veel
heid van aanbiedingen, welke op de
onkunde van de vrouwen speculeren.
Zo wordt bijvoorbeeld bij goedkope
aanbiedingen dikwijls gebruikt ge
maakt van de slagzin „echt haar"
zonder vermelding dat het gaat om
(voor de Nederlandse vrouw veel
minder bruikbaar) Aziatisch haar in-
plaats van Europees haar. Dat komt,
aldus de Takon, neer op misleiding,
hetgeen mogelijk is. omdat een
flink deel van de handel in pruiken
en haarstukjes in verkeerde, dwz.
onkundige handen is.
In deze sfeer van onkunde en verwar
ring kopen veel Nederlandse vrouwen
domweg iets wat maar pruik of
haarstukje wordt genoemd, want
„het zal toch wel allemaal op het
zelfde neerkomen". Velen, zo weten
de kappers uit ervaring, komen daar
mee al gauw van de koude kermis
thuis als blijkt dat zij te lang, te
kort, te dik haar of zelfs (gezien de
bestemming) een geheel verkeerde
soort haar hebben gekocht.
hoofdhuid veroorzaakt. Dit laatste
geldt in nog sterkere mate voor
Synthetisch of nylon haar, dat nog
minder lucht doorlaat. Vooral da
mes, die gauw transpireren, kunnen
daarvan veel hinder ondervinden,
met name in de zomer. Synthetisch
haar moet dus niet te lang achter
een gedragen worden. Andere nade
len zijn. dat het brandbaar is en dat
er in het kapsel weinig variatie mo
gelijk is, omdat het bestaande mödel
moeilijk door een» ander kapsel te
vervangen is. Daar staat evenwel
tegenover* dat het model zelden uit
zakt. waardoor een synthetische
pruik minder bewerkelijk is en min
der zorg vraagt. Synthetisch haar
is dus heel goed bruikbaar om er
snel weer even netjes uit te zien, bij
voorbeeld na het zwemmen of bij een
plotseling uitje.
Europees haar is de haarsoort, die
qua haar structuur en haar ei
genschappen eigenlijk het best bij
het Nederlandse haar past en dat
geldt met name het noordeuropese
haar. Een nadeel is. dat het meer
verzorging nodig heeft, maar daar
staat tegenover dat het dunner en
luchtiger is en daarom prettig draag
baar. In het algemeen zijn er nog en
kele belangrijke eigenschappen waar
van men op de hoogte moet zijn om
een miskoop te voorkomen. Er zijn
nl. handgeknoopte-, machinaal- en
half-machinaal vervaardigde pruik
ken. De handgeknoopte pruiken vor
men aan de binnenzijde één geheel,
terwijl de binnenzijde der machinaal
vervaardigde pruiken bestaat uit
over elkaar heen genaaide strookjes.
Dit laatste kan veel hinder of zelfs
pijn bezorgen aan dames met een
gevoelige hoofdhuid.
Prijzen. Het is duidelijk, dat al de
ze voor- en nadelen tot uiting komen
in de prijzen. Het is moeilijk exacte
richtprijzen te noemen, gezien de
grote hoeveelheid variaties, die er
in elk van de drie genoemde haar
soorten aan pruiken en haarstukjes
De Technische Artistieke Kappersorganisatie Nederland (Ta-
tan) maakte zich ernstig zorgen over enkele aspecten van de prui.
tewnrage, die momenteel in ons land woedt. De Takon is een zelf-
üwndige organisatie, die in het leven is geroepen door de grootste
«ttdernemersgroep in het kappersbedrijf, de Nederlandse Kappers-
feratd, en drie organisaties van werknemers in deze bedrijfstak,
ïm. de Algemene Bedrijfsgroepen Centrale, de r.k. bond St. Cos-
ren de Christelijke Bond van Kapperspersoneel.
grootste zorg van de Takon is de ontstellende nonchalance,
•«armee veel Nederlandse vrouwen zich van een pruik of een
haarstukje voorzien zonder voldoende op de hoogte te zijn van de
kwaliteit der diverse haarsoorten en de gebruiksmogelijkheden
«rvan.
pruik is een pruik' denken velen,
als gevolg dat (zelfs op de
even gemakkelijk een pos-
wordt gekocht als een kistje
len. Dit alles brengt mee
de kooplustige dames in het al-
onvoldoende voorlichting
gegeven, hetgeen uiteraard
veroorzaakt wordt door de
waarmee de pruikenrage
zach heen grijpt en nog steeds
t.
Takon is daarom van mening
t hoog tijd wordt de Nederland-
lames duidelijke, objectieve in-
atie te geven over de voor- en
en de herkenbaarheid van de
haarsoorten, die voor de in
land verhandelde pruiken en
jes worden gebruikt. Het
in grote lijnen om drie soorten,
Aziatisch haar, synthetisch haar
Europees.
Aziatisch haar heeft als belang
rijkste eigenschappen, dat het min
der poreus is dan Europees haar
(dus geen of weinig vloeistof en
lucht opneemt) en dat het dikker,
harder en stugger is. Een nadeel van
deze eigenschappen is, dat de aange
brachte kapsels minder houdbaar
zijn en dat bijvoorbeeld -omdat het
haar weinig poreus is- watergolf
snel uitzakt. Daarom is dit haar bij
zonder geschikt voor tieners die hun
haar „onopgemaakt," kunnen dragen
en (nog) geen behoefte hebben aan
een echt kapsel. Een ander nadeel
van aziatisch haar is (en dat geldt
met name voor haarstukjes), dat het
meestal niet goed past bij het Ne
derlandse haar, dat in het algemeen
dunner is. Hierbij komt bovendien,
dat Aziatisch haar - door zijn dicht
heid en het weinig poreus zijn- gauw
broeit en daarmee irritatie van de
bestaan. In het algemeen evenwel
kan gezegd worden, dat Aziatisch-
en synthetisch haar ongeveer gelijk
in prijs zijn en dat deze prijzen -door
elkaar genomen- ongeveer half zo
hoog zijn dan die van het Europese
haar.
Herkenbaarheid. Een moeiilijk punt
voor veel leken is ook herkenbaar
heid van de verschillende haarsoor
ten, temeer, omdat er synthetische'
pruiken in.de hanriejt zijn, die or het
eerste gezicht nauwelijks van echt
haar zijn te onderscheiden. Men kan
de verschillende haarsoorten echter
herkennen door te bedenken dat syn
thetisch haar a. meer glans heeft
dan echt haar; b. breekbaarder is;
c. brandbaar is (een handelaar, die
probeert synthetisch haar voor echt
haar te verkopen, zal geen lucifer-
proef toestaan d. is niet rekbaar.
Aziatisch haar is evenmin rekbaar,
maar schoeit inplaats van brandt,
evenals Europees haar, dat daarte
gen wél rekbaar is. Een proef, die
gemakkelijk is te nemen.
Verzorging. Een ander belangrijk
Een geluidstrilling vertegenwoor
digt een zekere hoeveelheid energie.
Deze wordt uitgedrukt in decibels
Een decibel is het tiende gedeelte van
het geluid van een bel, zogenoemd
naar Dr. Alexander Graham Bell. De
cibels nemen logaritmisch en niet re
kenkundig toe: een verhoging met
drie decibel betekent een verdubbe
ling van de geluidssterkte.
De hindergrens van de mens voor
niet continu geluid ligt om en nabij de
85 decibel, terwijl de pijndrempel bij
120 decibel ligt. Een lawaaierige
sportauto of een vrachtwagen brengt
geluid van 90 dB voort, een pneuma
tische drilboor 94 dB en een opstij
gend straalvliegtuig 150 dB. Mensen
die in de omgeving van luchthavens
wonen, weten^a an welke lawaaigol-*
ven zij vrijwel doorlopend bloot staan.
De voortdurende toename van ru
moer vormt een enorme bedreiging
voor de gezondheid van de mens. Een
overzicht van de lawaaierige wereld,
waarin de mens zijn bestaan vrijwel
onmogelijk aan het maken is, staat
in het aprilnummer van het maand
blad Het Beste en die wereld is rond
uit griezelig te noemen.
Het blad beschrijft aan de hand van
gegevens afkomstig van internationa
le onderzoekers, wat auto's, vracht
wagens en bussen die door onze stra
ten dreunen, teweegbrengen. Het
blad gaat veel dieper op de effecten
van geluidshinder in, dan hier mo
gelijk is. Enkele van die effecten
zijn: verwijding van de pupill-.i, weg
trekken van kleur, samentrekking
van been-, buik en borstspieren, ver
snelde-hartslag e.d. Wie denkt dat de
mens wel aan het „moderne" lawaai
zal wennen vergist zich. Proeven heb
ben aangetoond, dat het lichaam tij
dens de slaap precies zo reageert als
overdag. Wie dus dag en nacht in een
rumoerige omgeving vertoeft komt
dus eigenlijk nooit tot rust. Hierdoor
zijn al tal van moordpartijen ont
staan.
Er zijn ook hoopgevende resultaten.
De industrie geeft op de vraag, of
het lawaai niet kan worden vermin
derd het weinig originele antwoord,-
dat dit kostenverhogend werkt. Wel
nu, de industriestad Dortmund werd
tot voor enkele jaren geteisterd door
een plaag van lawaai. Loco-burge
meester Helmut Hillman riep de
hulp van deskundigen in, die, na het
tekenen van een lawaai-kaart", be
gonnen om de ergste wijken ,,stil" te
maken. Fabrieksdirecteuren die wei
gerden om het lawaai van hun machi
nes te dempen op grond van de kos
ten, kwamen onherroepelijk voor het
gerecht. Hierbij maakten de rech
ters gebruik van het wetsartikel: „De
volksgezondheid gaat boven elke
economische overweging. Dortmund
1
7
