Het „Sportpark dit
najaar
gedeeltelijk in gebruik
■II
Moeilijkheden bij R.V. nog
niet opgelost
Mevr. Perelaar sprak op Ouderavond
DE LEEMPUTTES IN RIJSSEN
8
Psychologische test zeer nuttig
Wat gebeurt er met de „Driehoek"?
SENIORENCONVENT „GO HOME"
Schaftschuilwagen voor
gemeentepersoneel
1 belichting aangiftebiljet
zeer belangrijk
De resultaten der lagere
Excelsior-elftallen
Vrijdag 20 maart 1964
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 9
In Plan Zuid", op 300 m.
afstand van „De Koerbelt"
is men bezig met de aan
leg van een sportparkDe
werkzaamheden zijn thans
zo ver gevorderd dat 3
voetbalterreinen dit najaar
in gebruik kunnen wor
den genomen. Een jaar la
ter komt een vierde voet
balterrein gereedterwijl
eveneens nog twee andere
op de nominatie staan, 't
Sportpark krijgt dus
straks 6 voetbalterreinen.
Bovendien zijn nog enkele
terreinen gepland die in
reserve zullen worden ge
houden voor b.v. korfbal.
Als bijzonderheid kunnen
we nog vermelden dat
hier eveneens een wind
hondenrenbaan zal aange
legd worden die, wanneer
deze klaar is, de modern
ste van Nederland ge
noemd kan worden.
Nevenstaande foto toont u
de voetbalterreinen: bin
nenkort zullen de doel
palen gelpawtst wórden-
Welke vereniging 't eerst
gebruik zal maken van de
ze terreinen is nog niet
bekend
Woensdagavond werd in hotel Gijsbers de
jaarlijkse ouderavond gehouden van de Open
bare Lagere Schooi.
De heer Kalkman hoofd der school gaf
een uitvoerig verslag over het afgelopen
schooljaar. Als nieuwe leden der oudercom
missie werden gestemd de heren J. W. Rou-
wendal, A. J. ten Hove en J. Kippers.
Na de huishoudelijke vergadering kwam
mevr. Perelaar-Parfumeur aan het woord.
Zij gaf een lezing over: „Wat kan men van
een psychologische test van uw kind verwach
ten?"
Deze lezing werd door de ouders zeer op
prijs gesteld. Mevr. Perelaar bracht naar
voren dat één op de 5 kinderen geschikt was
voor het hoger onderwijs. Daarom was het zo
nuttig de kinderen in de 5de klas te laten
testen, opdat moeilijkheden in de opgroei van
het kind en teleurstelling van de ouders werd
voorkomen.
Door de dienst gemeentewerken moeten veel
^werkzaamheden buiten de bebouwde kom
worden verricht, zoals het onderhoud van ber
men, snoeien, onderhoud en verharden van
sVegen enz. B. en w. achtten het wenselijk,
dat bij het werk een onderkomen aanwezig is,
waarvan door de werklieden, onder meer bij re
gen, gebruik kan worden gemaakt.
De meest rationele oplossing in deze vinden
b. en w. het aanschaffen van een schaft-schuil-
wagen. De kosten voor een dergelijke wagen,
voorzien van een privaat, worden geraamd op
1.800,-.
B, en *w. stellen de raad voor het crediet
beschikbaar te stellen.
hoogte is van de voorschriften. Besloten werd
om aan alle leden van het CNV een circulai
re te zenden waarin op een en ander zal worden
gewezen.
Tot penningmeester werd gekozen de heer J.
Poortman en tot plaatsvervangend lid van
de GSW-commissie de heer G. Voortman.
Bij een testbureau bleek dat wanneer ouders
een school voor hun kind bepaalden het voor
40 pet goed was, wanneer echter het hoofd
van de school aan de ouders advies gaf was
dit 50 pet en wanneer het testbureau advies
uitbracht w - dit 65 pet.
Werd aan de schriftelijke test nog een mon
delinge test toegevoegd en het kind onder
vraagd werd op gebied van rekenaanleg, taal
aanleg, ruimte voorstelling, nauwkeurigheid
en handvaardigheid, dan liep het percentage
op tot 80 pet.
Voor deze test had men zeer veel tijd no
dig. Na de lezing, die aandachtig door de
ouders beluisterd werd, werden er door de
ouders vele vragen gesteld. Een teken dat
voor deze lezing wel interesse bestond.
De Chr. Besturenbond Rijssen hield een leden
vergadering in Gebouw Jeruel onder leiding
van de heer G. Strijker. Wegens verhindering
van de penningmeester van het CNV de heer
van Rhenen, (die de vergadering zou toespre
ken) werd door de heer H. J. Baan een uit
eenzetting gegeven over het invullen van de
aangifteformulieren voor de inkomstenbelas
ting.
Vooral de mogelijkheden tot aftrek van be
paalde bedragen, werden uitvoerig besproken.
De heer Baan wees uitdrukkelijk op het
grote belang van het nauwkeurig bestuderen
van de toelichting.
Algemeen was men van oordeel, dat er door
verschillende werknemers te veel belasting
wordt betaald, doordat men onvoldoende op de
„Aangeboden diensten zijn zelden aange
naam". Deze bekende zegswijze is van toe
passing op het z.g. seniorenconvent, dat zich
bereid verklaard heeft het bestuur van Rijs
sen Vooruit bij te staan in de moeilijke perio
de die het bestuur van deze aloude voetbalver
eniging zonder twijfel doormaakt. Zoals eer
der bericht is, heeft de meerderheid van de
aanwezige leden in een stemming de wens tot
uiting gebracht een commissie van bijstand,
later genoemd seniorenconvent te benoemen,
die het bestuur met raad en daad zou bijstaan
om te trachten de vereniging terug te bren
gen op het goede spoor.
Het bestuur wenste deze commissie niet
zonder meer te accepteren en deelde bij mon
de van de voorzitter mede, dat men zich
hierover wilde beraden en dat het senioren
convent in een bestuursvergadering, die in
middels j.l. dinsdag is gehouden mededeling
zou worden gedaan van de beslissing van het
bestuur.
Het bestuur van Rijssen Vooruit wenst de
diensten van de commissie van bijstand niet te
Excelsior 2 bereidde haar aanhang zater
dag een onaangename verrassing door in Wier
den met 3-2 te verliezen van SVZW 2 na
met de rust reeds met 3-0 te hebben achter
gestaan. Door deze nederlaag werd haar
voorsprong op de naaste concurrent voor de bo
venste plaats gereduceerd tot één punt. Zo
als te verwachten was bracht Excelsior 3
beide punten mee uit Hulsen door met liefst 5-1
te winnen van Hulzense Boys 2. Ook Excelsior
4 deed knap werk en klopte in de Mors
Enter Vooruit 3 met 2-1, waarmee dit elftal
accepteren zo is door de woordvoerder
meegedeeld. Omdat met deze mededeling de
moeilijkheden uiteraard niet zijn opgelost ie
het bestuur bereid aan de wens van de com
missie te voldoen binnenkort opnieuw een ver
gadering te beleggen, waarin de moeilijkhe
den opnieuw onder ogen zullen worden gezien,
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiuiiitiiiiiluiniiHMiiiiiiiiriiiiiiiiutiiiiiiiiiniiitiiiiii
zich herstelde van de nederlagen van de
laatste weken. Van de junioren behaalde het
A-elftal op eigen terrein en verdiende 2-0 ze
ge op de Zweef A, evenals Excelsior B dat
Nijverdal A weer met lege handen naar huis
stuurde (uitslag 2-1). De C junioren behaal
den hun 3e overwinning en wonnen in Wier
den met 2-0 van het sterke SVZW b Excelsior
D kon in Nijverdal niet op tegen de Zweef C
en verloor met 4-1, terwijl de benjamins Ex
celsior E van de Zweef D in Nijverdal won
met 3-1.
Zaterdag a.s. komen «weer alle elftallen bin
nen de lijnen en ziet het programma er voor
de Rood-Witten als volgt uit.
Excelsior 2 kan zich herstellen van de
nederlaag van vorige week nu het DES 2
uit Nijverdal op bezoek krijgt. Ook Excel
sior 3 heeft een thuiswedstrijd en ontvangt de
leider van haar afdeling Sparta 2 uit En
schede, waarbij de Excelsioren wel kans heb
ben om één van de beide puntjes thuis te
houden, gezien hun prestaties van de laatste
weken. Excelsior 4 zal wel met een neder
laag genoegen moeten nemen nu zij op be
zoek moet b« plaatsgenote Sportclub Rijssen
2. Bij de junioren speelt Excelsior A in Nijver
dal tegen DESa. Van de uitslag valt weinig
te voorspellen evenals van de wedstrijd die
het B elftal moet spelen in Hellendoorn tegen
SOS a. De C. junioren ontvangen op eigen ter
rein Haarler Boys B en moeten winnen om
de bovenste plaats te blijven houden. Excel
sior D speelt op de Mors tegen Wierden B
en de E-junioren tenslotte gaan naar Haarle
om daar Haarler Boys D te ontmoeten.
o>
Het plein tussen Kerkstr.,
Rozengaarde en E Is ener-
straat heeft nog steeds
geen definitieve bestem
ming. En evenmin een de
finitieve naam. Wordt het
door een deel der Rijsse-
naren ,J>riehoeksplein"
genoemd, anderen spreken
van „Europaplein" en zelfs
't woord Keimedyplein
is reeds gevallen. In offi
ciële kringen en hiermede
bedoelen wij dan de raad.
weet men echter nog van
niets. Het wil ons echter
voorkomen dat het plein
eerder een naam ml heb
ben, dan een bestemming.
Lag het eerst in de bedoe
ling dat het NIEUWE
RAADHUIS in de Drie
hoek zou komen, thans
doen geruchten de ronde
dat het plein een bussta
tion zal worden. Op het
gemeentehui» kon men ons
echter, noch over het één,
noch over het ander, juis
te inlichtingen verschaf
fen, Voorlopig maken de
bestuurders van personen-
en vrachtauto's nog dank.
baar gebruik van de par
keerruimte die het plein
hun biedt, zoals deze foto
te zien geeft.
RIJSSEN builen de wallen
Heel lang geleden toen ten tijde van de
Grimbergse oorlog een ridder Grimberg naar
Zeeland was getrokken om daar ten strijde
te trekken bracht hij Jeroen Leemputite'
als huisknecht mee. Leemputte was een jon
gen van Walcheren, die hij had gevangen
genomen om hem tot slaaf te maken. Tijdens
de terugtocht naar de Grimberg werd de rid
der overvallen door een legerbende in de Be
tuwe. De huursoldaten Heten de ridder in de
steek en sloegen op de vlucht. De ridder van
Grimberg gaf bevel Jeroen Leemputte te be
vrijden van zijn ketenen. En daar bij een
gehucht voor Zaltbommel vertoonde Jeroen
zijn soldaattalenten. Met niets ontziende drift
stoof hij op de belagers in en wist zo zijn
meester te helpen bevrijden. Het loon bleef
niet uit. Tijdens de tocht naar Rijssen ver
klaarde de ridder hem voor vrij. Jeroen Leem
putte volgde de vanen van de ridder van
Grimberg.
Jeroen toonde te Rijssen wat hij waard was.
Rijssen was toen nog een klein vlek in zijn
eerste omwalling. In een volgende slag tegen
de Geldersen die plaats had in Eisen sneu
velde de ridder. Nu stond het er niet best
voor voor de Zeeuw. Maar de ridder weduwe
ontfermde zich over Jeroen Leemputte. Hij
was een vrij man, maar daarmee was ook
alles gezegd. De vrouwe van de Grimberg,
had geen arbeid voor hem. Tenminste niet,
zolang haar zonen niet volwassen waren. Zij
gaf hem een huisje ter bewoning ergens bui
ten de wallen van Rijssen. De stad benoemde
hem door toedoen van een ridder Van Langen
tot een harer poortwachters. Dit was Jeroen
Leemputte wel toevertrouwd. Hij leerde in
Rijssen een zekere Helle Jenne kennen. Een
zeer vechtlustig meisje, een voorloopster van
Kenau Hasselaar Simons dochter. De tijd ging
verder en door zijn uitstekende vechtkwali-
teiten, in de middeleeuwen was dat zo, klom
hij allengs op tot meesterpoortwachter. Het
huwelijk werd gezegend met zeven zonen.
Waarvan drie het spoor van de vader volg
den.
Het waren Bram, zogenoemd naar de oude
Hellen Bram. Meer gevreesd dan bemind in
zijn omgeving en Jacob naar de oude Zeeuw
Leemputte en Derk. Dit drietal nu zou naam
maken in Rijssen. Van Bram die alleen na
komelingen had zouden de Leemputtes voort
leven, tot de laatste Leemputte in 1662 door de
soldaten van de bisschop van Munster werd
opgehangen aan een kersenboom, op de Be
vervoorde.
Van de ontelbare aanvallen die Rijssen te
verduren had stonden de Leemputtes in 't eer
ste gelid. Zij stonden vooraan als er gevoch
ten moest worden. Zelfs de bekende leger
aanvoerder Berend van Hastvort bekende
spijtig toen hij Rijssen niet nemen kon, ach
had ik maar een Leemputte, dan was Rijssen
voor mijDan had ik dat woelige nest naar
hartelust kunnen brandschatten en plunderen.
Maar het mocht niet zo zijn. De Leemputte's
staken andere Rijssenaren aan. En met een
ongeëvenaarde woede en felheid wierpen zij
zich op hun belagers. De Leemputtes waren
in hun vrijetijd boeren en veekooplieden. Her
man Gerhard en Lodewijk keerden naar de
Zeeuwse eilanden terug.
Omdat daar hun vaders goed lag. Het was
zo, waar gehakt wordt vallen spaanders en in
veertien zesentwintig werd Derk door de Gel
dersen gevierendeeld, nadat hij zeven aan
vallers aan de greep had gelogen. Zo volgde
de ene generatie op de andere. De kleinzoon
van Bram, bijgenaamd de Nieuwe, zou het
hoofd der latere familie worden. De Leemput
tes leden namelijk nog al aan slijtage. Zij leid
den een vrij losbandig leven. Zij waren be
paald geen vrienden van de Utrechtse bis
schoppen. Waar zij de gemijterde hoofden een
hak konden zetten waren zij er bij. Eens op
een dag, dat een bisschop op zijn huis de bis
schopstal het huis Bevervoorde, wilde logeren
maakte Bram van de Kieuwe zo'n snektakel dat
genoemde Bram als 'n rebel werd beschouwd
en vogelvrij verklaard werd. Nu was dat
voor Bram geen beletsel om zijn ondergronds
gewroet tegende bisschoppen voort te
zetten. Hij kon dat des te meer, omdat
hij met een bastaard dochter van de jonker
van Langen was getrouwd. De jonker van
Langen hield hem door dik en dun de hand
boven het hoofd.
Uit het huwelijk van Bram en Hanna van
Langen werd een zoon geboren die mede Je
roen heette. Hij onderscheidde zich in niets,
dan flink borrelen en zalig niets doen. Het was
inmiddels vijftienhonderd acht en zestig ge
worden. Jeroen had vijf zonen die allen tot de
vrome kinderen van Emlicheim behoorden.
Reeds in 1330 waren zij begonnen de weder
dopers aan te hangen. Berend was wel een heel
bijzonder man hij woonde 'n heel eind buiten
de stad Rijssen, ergens op de Höfte.
Zijn naam wérd met vrees uitgesproken.
Als men sprak van de Kieuwe op de Höfte
dan wist men wel wie men voor had.
De drost van Twente moest de Kieuwe heb
ben. Dit hoge personage wilde hem hebben.
Gruwel Berend de prior van Deventer, zou
hem verhoren. Maar de Kieuwe sleep 't mes,
en vertelde in Rijssen dat niemand hem aan
de veren kwam. De drost kwam in Rijssen
en wilde de wederdoper Leemputte halen.
Maar de burgemeesters vertelden dat de
Kieuwe naar Munster was.
Daar was Jan van Leiden de baas en wer
den in die tijd de bloemetjes bulten gezet.
Toen hij terug kwam van Munster bracht
hij Fenne mee.
Voor de veiligheid maakte hij een familie-
reis naar Zeeland. Daar bleef hij enige jaren
het aam zijn broers, overlatend te Rijssen
bij tijd en wijle de boel op stelten te zetten.
Want de Kieuwen zaten goed in het geld.
Kwade tongen beweerden dat zij het zelf
maakten. Mannes de Kieuwe was paarden
handelaar. Hij had verstand van herenpaar-
den. Ook hij, was van de nieuwe confessie.
De drost van Twente liet hem grijpen en
smeet hem in de kast. Hoe het kon is nog
een raadsel, maar Mannes brak uit zwom
over de gracht, brak in in het huis van de
tuinbaas Albert, zocht een stel kleren, maar
het paste hem niet. Daarn het was in het
holle van de nacht, brak hij in bij de koet
sier, ging op het kasteel naar de schild
wacht en vroeg om de sleutels van stal en
koetshuis, hij haalde de beste paarden van
stal tuigde ze op als een volleerd koetsier span
de ze voor het mooie statierijtuig en reed
weg. Nog geen vijf minuten later kwam de
koetsier aandraven en riep: help ik ben be
stolen! Hij keek in de stal en de paarden wa
ren weg.
De drost Het de koetsier en de schildwacht
geselen. Maar daar had hij de prachtige
statiekoets en de mooie paarden, beide een
geschenk van de oude graaf van Bentheim niet
van terug.
Berend Kieuwe reed in de nacht tot over
de grens. Daar stalde hij zijn paarden bij de
boerenherberg van Sikkeman. Hij vertelde
dat hij de bisschop van Munster halen moest.
De volgende morgen reed hij verder. Hij
kwam voorbij een kasteel, deed paarden en
rijtuig van de hand, ontdeed zich van zijn
koetsiers uniform kocht voor het geld een
koppel schapen en ging als schaapherder naar
Rijssen terug. Toen hij goed en wel Olden-
zaal gepasseerd was kwamen hem ruiters
van de drost tegemoet. Zij ondervroegen hem
of hij ook een koetsier of iemand die er op
leek gezien had. Nee, zij Berend, ik kan er
niets van zeggen. De ruiters reden verder en
toen hij in de buurt van Delden kwam stond
plotseling de drost voor hem. Griep! riep de
drost. De dienaren van de drost achter Be
rend aan. Zijn vrouw Fenne was naar Zee
land vertrokken daar kreeg zij haar derde
kind want de Leemputten anders gezegd Kieu
wen waren vruchtbaar gelijk een mosterd
zaadje. De tijd verstreek. Philips II was aan 't
bewond gekomen. De beeldenstorm waaide over
ons land. De zonen van Berend de Kieuw
waren volwassen geworden. Vier kerels van als
glas en staal trouwe aanhangers van de prins
van Oranje in Rijssen. Ook de heer van de
Oosterhof was al spoedig tot de Oranjepartij
overgegaan. Jaren geleden zag ik ln een der
kamers een schoorsteenstuk met de beeltenis
van Willem van Oranje. Behalve Bram Je
roen Gerrit en Dieks Kieuwe, waren er Walter
Willen, Albert Bokse. Drie Rijssenaren die nog
zware rekeningen hadden te vereffenen met
de Spanjaarden, Hun vader, Jannes Bokse-
ook een Oranje klant was in Almelo bij de
krankenpaal opgehangen toen hij dienstdeed
als stille koerier. Het is dus geen wonder dat
zij de dood zwoeren aan Alva. Gerrit Kieuwe,
die huisknecht was bij de drost van Sail and.
Unico Ripperda wist veel uit de eer
ste hand. En hij kende de hele familie.
Allen vrijheidsstrijders. Daar kwam het
generaal pardon, om alle rebellen van de koning
van Spanje uit te roeien. Hij die een afvallige
aanbracht, zou goed beloond worden. De Snij
boon in Rijssen was niet te vertrouwen en de
zeven rebellen besloten hem van kant te ma
ken. De Snijboon werd gewaarschuwd dat de
Kieuwen op hem loerden. Hij vluchtte Eisen
ln. Maar het hielp hem niet de drie Boksen
grepen hem. En toen de Elsener boeren de
volgende morgen ontwaakten zagen zij tot
hun schrik de Snijboon hangen aan de mei
boom op de brink te Eisen.
Natuurlijk werd Rijssen onder druk gezet
maar de zeven rotgezellen waren verdwenen
met nog drie Rijssenaren meer. Ook de jon
kers Ripperda hadden hem gesmeerd. Men
hoorde er niets meer van. Maar een paar
jaar later viel op de eerste «pril de vesting
Den Briel en drie weken later waren die Kieu
wen en de Boksen weer ln Rijssen. Zij hadden
helpen vechten op de platen en dijken, maar
de moordlust van de watergeuzen was hen
toch te gortig geweest Men ging soms tot
aan de ankels door het bloed verklaarde Bram
de Kieuwe. Het was nu zaak dat ons zevental
Twente hielp zuiveren van vijanden. Dat viel
niet mee. Want Twente was het meest ko
ningsgezinde deel van de zeven provinciën.
Ons zevental maakte in de omgeving
van Rijssen heel wat Spanjaarden aan kant
Maar wat hielp het. Zij worden trouw ge
steund door de familie Ripperda die zorgde
dat de zeven Rijssenaren ongestoord hun
gang konden gaan. In juli 1582 was de toestand
zeer critiek de verjaardag van de prins van
Oranje was in zicht. Drie van de vier Kieu
wen waren meegetrokken met de boeren op
stand naar Raalte en waren daar op het
slagveld gebleven. Jeroen Gerrit en Dieks
keerden niet van het slagveld terug. Bram
Kieuwe was getrouwd met Sliepe Da, uit
Borculo. Dit meisje had hij op een van zijn
tochten opgepikt. De drie Boksen waren naar
Goor getrokken. De drost van Salland had
hen geboden zich bij het leger van de Over
ste van IJsselstein te voegen en dat gebeur
de.
VAN COEVERDEN.
