DE NIEUWE KOETSIER
WINTERS GROENTEPALET
PERSONEEL
Erich Ollenhauer eerste voorzitter
Socialistische Internationale
Oji mui keJiöttafoJL
ïïleitideAl
TER HORST CO. N.V.
Spoelerij
Te koop
INGEZONDEN
„Grietje en Jan ter
Horst-stichting"
Nogmaals de fifty-fifty actie
Krasserij
Weverij
Kalanderij
Naaierij
Accountantskantoor OVING
GELUIDS
INSTALLATIE
De weg van een ondoctrinau socialist
Vrijdag 13 december 1963
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 5
'n Wheinachtstol
kerstkrans
tulband
chocolade-cake amandelkoekjes chipolatapudding
chiny-snitt chocolade koekjes hors d'oeuvre
diverse soorten kerstgebak kerstkransjes huzarensalade
'n tractatie KERSTSTRUFFELS
BESTEL TIJDIG
RIJSSEN buiten de wallen
De oude vrouwe van de Oosterhof ging al
leen wonen. Het huis de Gruppe, nu al lang
verdwenen, was het huis waar weduwen en
overtollige freules in de regel hun dagen sle
ten. Maar aangezien er nu geen ongetrouwde
freules meer waren, en de jonge vrouwe zich
niet liet bemoederen door haar schoonmoeder,
besloot de oude dame er uit te trekken. Huize
de Gruppe werd in orde gemaakt en de reeds
bejaarde keukenmeid en Marietje het kamer
meisje nam zij mee van de Oosterhof.
Men zal wel denken meenemen, kon dat
zo? Ja dat kon, vroeger kon alles. Het gewone
volk had te luisteren naar jonkers, freules,
graven, gravinnen, baronnen en baronessen.
En toen de oude vrouwe van de Oosterhof
besliste dat Grade en Marietje mee moes
ten was dat een uitgemaakte zaak. Dus dat
was voor elkaar, met de koetsier, huisknecht,
tuinman zat 't zo glad niet. Daar was te Rijs-
sen niet zo een twee drie een geschikte man
te vinden. Daarom deed zij het de freule Nach
tegaal aan de hand. Deze had uitzonderlijk
verstand van mannen. De freule duikelde een
man op in Hengelo. De heer van Hengelo sloot
het huis te Hengelo en dus kwam de koetsier
vrij. De heer van Hengelo die ook heer van
de Stoevelaar was. Het laatste huis bewoonde
hij zelf. Had Vloo Bats zijn koetsier aangera
den, terdege uit te kijken bij de oude me
vrouw van de Oosterhof. Het eten en het lig
gen was er goed. Maar van het laatste zou
wel niet alle nachten veel komen, want
wanneer de oude dame het op haar heupen
kreeg was er geen land mee te bezeilen.
Wees maar gerust mijnheer. Het komt al
lemaal wel in orde tot nu toe heb ik de erg-
xste krengen van vrouwen nog klein gekregen.
Eenmaal toen ik twaalf jaar was. Had ik
appels gestolen. En toen heeft de baronesse
van Bockenkamp mij in een zak laten binden,
en in het water laten gooien, met een touw
aan de zak natuurlijk, en drie maal moest ik
kopje onder toen haalde de knecht mij weer
aan de wal.
De dag kwam. Vloo Bats meldde zich op de
Gruppe. H ij was vijfentwintig jaar, blond,
haar, dat hij altijd kort geknipt droeg. Dit
laatste was ook een voorzorgsmaatregel. Toen
hij nu acht jaar geleden, het eens met de
oude generaal de Makoving op huize Boekelo
oneens was over werkzaamheden, had de ge
neraal hem bij de haren gegrepen en hem
een fikse aframmeling gegeven. Dat is eens
had Bats gedacht, maar dat nooit weer.
Sindsdien liet hij alle veertien dagen zijn haar
snijden, knippen deed men toen nog niet, bij
Kartoffel Tone in Rijssen. Tone was een neef
van Bats en het scheelde een halve cent, dat
Tone voor zijn neef goedkoper was. Nou en
als je op zondagmorgen toch niets te doen had
dan liep je effen van Hengelo naar Rijs
sen op familiebezoek en je had bovendien een
halve cent verdiend. Een halve cent was in
die dagen ook geld. En nu kwam Vloo Bats
bij de oude vrouwe van de Oosterhof op
bezoek en zij vertelde aan Bats hoe zij het zich
toe dacht. Toen zij telkens riep: jet m))oet dit en
je moet dat, riep Bats plotseling. „Ik moet niks!
De vrouwe van de Oosterhof riep Grade en
Marietje. Luister: en opnieuw begon de oude
baronnesse Bats te bevelen wat hij doen en niet
doen moest, 's Morgens om vijf uur op, Vuur
aanleggen, de vloer aanvegen in de keuken,
daarna 't paard verzorgen. Daarna het oude
livrei aantrekken en de dienstboden helpen.
Dan tegen tien uur naar de tuin tot drie uur,
en dan rijden met mevrouw. Na thuiskomst
het paard stallen, dan brood inhalen, en na
het avondeten tot negen uur zilver, tin en ko
per poetsen. Behalve als er bezoek was dan
moest Bats voor butler spelen. Toen de vrouwe
van de Oosterhof daarna vroeg aan Bats wat
is daarop uw antwoord? Riep Bats: mevrouw
is een kwaakdoos! Nou toen was de boot aap.
Bliksemskind mijn deur uit! Vloo Bats nam de
hoed en maakte enkele passen achterwaarts
en ging. De vrouwe van de Oosterhof probeer
de om een ander iemand te krijgen, maar
dat zat haar niet glad. Na drie weken zond
zij haar daghuurder de oude Lippen Jannes
naar Vloo Bats die nog steeds op het huis te
Hengelo past. Een goede dienstknecht stuur
de men zo niet weg. De daghuurder kwam en
Bats vertelde dat hij zou komen. En hij kwam,
Nu kwam de oude vrouwe tot een akkoord. Zij
gooide het over een andere boeg. Zij vroeg
of hij wilde. Bats wilde alles. En zo kwam
hij op een maandag in dienst op de Gruppe.
Na veertien dagen wist de oude vrouwe dat
zij een huisknecht koetsier-tuinman had met
Het is in Rijssen algemeen bekend, dat
door deze stichting aan de Welleweg een Te
huis voor bejaarden met een aantal wonin
gen in aanbouw is. De woningen zijn bijna
voltooid.
Hoewel het gehele terrein zodanig is afge
rasterd dat het niet door onbevoegden kan
worden betreden, vinden toch grote vernie
lingen door de jeugd plaats.
Zo moest dezer dagen worden geconstateerd,
dat een achttal ruiten met stenen was ver
nield.
Dit is geen baldadigheid meer, maar van
dalisme.
Het bestuur roept dan ook de medewerking,
zowel van de jeugd als (vooral) ook van de
ouders in, om aan deze toestand een einde
te maken. Tegen overtreders dienen strenge
maatregelen te worden genomen. Het bestuur
vertrouwt dat deze oproep tot medewer
king het gewenste gevolg mag hebben.
Namens het bestuur,
R. Bosma, secretaris.
een hart van goud. Maar zeer lastig. Zo had
hij de kat van burgc .eester de Brommert
doodgeslagen toen deze in de tuin was geslo
pen. De hond van Sijsjes Willem, was voor
zijn leven verminkt. De stadsdiender Sabel
Jan had hij in de goot geslagen. En op een
morgen betrapte de vrouwe hem terwijl hij
bezig was te vrijen met Marietje. Bats zo
iets komt in mijn huis niet te pas. Jullie
kunt beiden gaan. Akkoord mevrouw, dan
gaan wij maar. Maar Marietje blijft hier!
Dat doet zij niet, want wij hebben elkaar trouw
beloofd. Nou Bats spotte met alle gezag van
de adel. Maar de burgemeester de Brommert
klaagde hem aan en Bats moest voor het stads
gerecht en kreeg vijf goudgulden boete. De
vrouwe vroeg hoe de straf was. Vijf goud
gulden boete voor zo'n schurftige kat!
De vrouwe had diep nagedacht en op een
avond vroeg zij Marietje hoe het er bij stond.
Of zij ook in gezegende omstandigheden ver
keerde. Marietje zette grote ogen op. Zij be
greep er niets van. Net en zedig meisje als zij
was. Dat vergoedde veel en Bats kon blijven
zo hij wilde. De boete zou betaald worden door
de vrouwe van de Oosterhof. Bats en Marietje
trouwden enkele maanden later en kregen het
koetshuis als woning aangewezen.
Marietje werkte op de Gruppe en hielp Gra
de. Twee gelukkige jaren brachten zij door
toen stierf de oude vrouwe van de Oosterhof.
De Gruppe kwam ledig te staan. De blin
den gingen dicht en Bats en Marietje moes
ten het koetshuis verlaten. Niet op staande
voet maar er moest toch naar een andere
baan omgezien worden. Grade hoefde zich geen
zorgen te maken, zij had veertig jaar onaf
gebroken gediend. Zij kreeg een lijfrente
waarvan zij behoorlijk kon leven. De Vloo
kwam te Rijssen op het postveer van Rijssen
naar Deventer. Het was de jonge jonker van
de Oosterhof die hem dat geleverd had. De post
meester Brevenberg was er mee in zijn schik
want de Vloo was wat je roemt een model
koetsier. Als de burgemeesters van Rijssen
voor zaken naar Deventer moesten reisden zij
bij voorkeur met Vloo Bats. Die wist in De
venter en langs de weg de goekoopste gelegen
heden waar men lekker kon eten en drinken.
Nu gebeurde het dat de burgemeesters zich
op een morgen verslapen hadden. Ten minste
een van hen. Bijgenaamd De Tonne. Deze
een omvangrijke persoonlijkheid, gebeurde
dit wel meer. Op de burgemeestersvergade
ringen was het vaak De Tonne die gehaald
moest worden. Het ging er vroeger gemoedelijk
toe. Men nam het hem niet kwalijk. Dit te
meer daar De Tonne bierbrouwer was en niet
gierig. Zo was" er "een zekefe verhouding ge
groeid tussen de Vloo en de burgemeesters.
De baron Ripperda van Weldam kwam naar
Rijssen om de Vloo te huren. De baron dacht,
dat dat zo maar ging. De Ripperda's, hiel
den veel van paarden. En de Vloo ook. Jonker
Ripperda ging naar het Bouwhuis bij het huis
de Gruppe en trof Bats thuis. Hij was juist
bezig zich te scheren, over 'n uur zou 't tijd
zijn, dat hij moest vertrekken. Hij had een
zeer voorname zending want de Tonne en de
Krukke, moesten voor de stad Rijssen naar
Deventer. Zij moesten de stadsmaten laten
wijken. En dat was een hele voorname ge
beurtenis. Dus de baron kreeg ten antwoord
dat hij zich moest vervoegen bij de heren bur
gemeesters. Nou dat deed een Ripperda niet.
Verbeeld je een edelman van oude onver-
denkelijke adel zou naar die boerenburge-
meesters gaan om te vragen of hij, Ripper
da een koetsier kon huren. Nee, dat ging niet.
Dus keerde de baron naar huis terug met
het vaste voornemen om Rijssen en zijn koet
sier bij gelegenheid een kool te stoven.
Bats reed met de Krukke in het rijtuig naar
de Haar naar de woning van de Tonne. Natuur
lijk stond het bier al klaar. Twee grote roe
mers vol een voor Bats en een voor de Krukke.
De Vloo opende het portier. De Tonne stapte
in. Het portier klapte dicht. En voort ging het
in gestrekte draf naar de Höfte in de richting
Holten. Goed en wel de Höfte af, liep een
der achterste wielen van de wagen en de bei
de dikkerds rolden over de weg. De Vloo
hoorde een smak, en keek om. Met schrik zag
hij de beide burgemeesters op de weg liggen.
De Krukke kermde dat hij de konte in elkaar
had gevallen. En ook de Tonne klaagde lelijk.
De paarden waren heel gebleven en Vloo
Bats ook. Bats sloeg alarm. Hij leende een
stortkar en stro. Vlijde een dikke laag op
de bodem der kar en met vereende krach
ten werden de beide burgc. rs er in ge
legd en naar huis gereden. De Vloo kreeg op
staande voet ontslag. Een wagenmener die
met ondeugdelijke wagens reed, behoorde geen
stadskoetsier te zijn. De freule Nachtegaal
hoorde er van. Zij zond Kamp Jan naar het
Weldam. De jonker moest komen. De Vloo was
vrij. Ripperda spoedde zich naar Rijssen en
vond Bats zitten in zak en as. Nog juist even
te voren had hij nog gejammerd dat hij een
beste baan kwijt was en twee beroemde Rijs-
senaren lagen met kapotte botten in het bed.
De ledenzetter van Enter had hen onder
ontzettende pijnen de botten gezet. En nu
zat hij daar brodeloos. En nu kwam diezelfde
Ripperda. Het was toch een edelmoedig man.
Het ging door tot grote woede van de bur
gemeesters van Rijssen en hun aanhang. Freu
le Nachtegaal ging naar Marietje de vrouw
van Bats.
Zij vertelde aan de vrouw, deze nu zat met
drie kleine kinderen, dat haar Bats nu een
goede baan kreeg. En een behoorlijk huis en
een mooi livrei. En zo geschiedde het.
EEN JAAR LATER
De edelen van Twente hielden hun landdag
binnen Rijssen. Ook Ripperda reed er heen.
Bats had dagen van te voren het rijtuig pre
cies nagekeken. Dus reed hij onbezorgd naar
Rijssen.
Ripperda had eerst zelf te paard willen gaan
Maar nu ging het per rijtuig. Vloo Bats had
de tijd. „Hij ging op familiebezoek hij had er
niet de minste notitie van dat men in Rijssen
tegen hem complotteeerde. Hij bracht een
vrolijk onbezorgde dag in Rijssen door en
spoedde zich tijdig weer naar de stallen.
Daar aangekomen zag hij juist een paar
duistere figuren bezig het Weidammer rijtuig
onklaar te maken. Zijn woede kende geen gren
zen. Onmiddellijk wierp hij zich op de onver
laten. Maar die waren ook niet mis. Na een
kort doch hevig gevecht sloegen zij het hoofd
bont en blauw. Zij scheurden hem de kleren
van het lijf en toen de baron kwam zag hij
een zeer gehavend koetsier.
VAN COEVERDEN.
De fifty fifty-actie georganiseerd door de
beide- Rijssense middenstandsverenigingen
heeft ook dit jaar aan de verwachtingen vol
daan.
Er zijn in het kader van deze actie door
de Rijssense winkeliers vele duizenden gul
dens uitbetaald aan die kopers, die hun in
kopen op de juiste dag deden bij een win
kelier die toen als fifty fifty winkelier was
aangewezen.
Wij vermelden hieronder de winkeliers die
als fifty fifty-winkelier zijn aangewezen:
Zaterdag 23 november fa. Zandvoort, fa.
D. Leijendekker. Maandag 25 nov. A Ver
haag, Frans van Garrat. Dinsdag 26 novem
ber fa. Dollekamp Grotestraat, fa. J. F. Ho-
des, fa. Zandvoort. Woensdag 27 nov. fa. Moe-
kate, Gebr. Bloemendal.
Donderdag 28 nov. Fa. Vos, Elzenerstraat,
A. Paauwe, Wierdensestraat, fa. A. Velner
Rozengaarde, E. Bouwmeester Schild.
Zaterdag 30 nov. Boekhandel ter Harmsel,
J. F. Hodes, Rozengaarde, G. S. Kasten-
berg Haarstraat, fa. Janssen Enterstraat.
Maandag 2 december fa. J. Vos, Elzener
straat, H. Dijkgraaf Maarstraat, E. Bouw
meester Schild, A. Bos, Enterstraat, fa. v.d.
Stouw Haarstraat, Bram van Jan Kuper.
Dinsdag 3 december. A. R. v.d. Houten,
J. v.d. Berg Haarstraat, G. J. ter Harmsel,
fa. A. Janssen Enterstraat.
Woensdag 4 december fa. Koridon, fa. G.
Wolters, F. Verhaag, fa. Wolters-Jalink.
Donderdag 5 december. J. Th. Gijsbers, E
A Koridon, Gebr. Pluimers.
Menige huisvrouw zal met enige droefenis
afscheid hebben genomen van de zomergroen
ten. Maar is er eigenlijk wel een reden om
te treuren. Ook de wintergroenten, zelfs de
allergoedkoopste kunnen zó op tafel gebracht
worden, dat iedereen er van smult. Denkt
u eens aan de prachtige rode kool. Natuurlijk
moet u haar niet laten koken tot ze zwart
ziet. Dan de mooie groene preien, die heus
niet alleen in de soep verrukkelijk zijn. En
wie houdt er niet van zuurkool? Altijd „stamp
pot zuurkool" is niet nodig: er zijn vele va
riaties met deze groente mogelijk. Waagt u
zich b.v. eens aan het volgende gerecht.
Veel moed is er overigens niet voor nodig.
Recepten voor 4 personen.
Zuurkoolschotel
600 750 g zuurkool, plm. 400 g mooi poe
let*), zou, peper, plm. 4 afgestreken thee
lepels paprikapoeder, 2 eetlepels (1 klein
blikje) tomatenpuree, plm. 50 g boter of mar
garine, 2Vz dl. water; puree van 1 a IV2
kg aardappelen.
Het poelet inwrijven met peper en zout en
in de boter of margarine lichtbruin bakken
De tomatenpuree, het paprikapoeder en het
water toevoegen en de massa stoven tot het
vlees bijna gaar is. Rundvlees plm. 1 uur,
varkensvlees plm. i/t uur. De zuurkool toevoe
gen en het geheel nog plm. 15 minuten verhit
ten tot de zuurkool gaar is. De zuurkool apart
opdienen met een luchtige, vooral niet te
stijve puree. Of de zuurkool laag om laag met
de puree in een vuurvaste schotel overdoen.
Als laatste laag puree nemen. Desgewenst
de puree met een dun laagje paneermeel be
dekken en enkele klontjes boter of margarine
erop leggen. Het gerecht in de oven een bruin
korstje geven.
Inplaats van vers vlees kan hiervoor een
rest vlees gebruikt worden.
Rode kool met gebakken uien.
500 g rode kool, 500 g uien, zout, peper of
piment, laurierblad (1 a 2 kruidnagelen) sui
ker, azijn, plm. 25 gr. (2 eetlepels) boter of
margarine.
De kool schoonmaken en snipperen. De kool
opzetten met weinig water, zout en kruiden en
in plm. 25 a 30 minuten gaarkoken. De uien
schoonmaken, in ringen snijden en in de bo
ter of margarine zachtjes lichtgeel bakken. De
kool (afgieten en) op smaak afmaken met
azijn en suiker. De uien vlak voor het opdie
nen losjes door de kool mengen zodat de uien
licht van kleur blijven. Deze kool is zeer
smakelijk bij runderlappen, rolpens, gebakken
bloedworst of gebakken panharing.
Prei met hamsaus
Plm. 2 kg prei, zout, peper, bijna 2 eet
lepels bloem, azijn of citroensap, 100 g ham
(boter Of margarine).
De prei schoonmaken, in de lengte door
snijden, schoonspoelen en in stukken snijden
Indien nodig de stukken nogmaals wassen.
De groente opzetten met weinig water en
zout en vlug gaarkoken. Kooktijd 10 a 15 mi'
nuten. De prei op een vergiet laten uitlekken
of afgieten. Het vocht binden met een papje
van bloem met water. De saus mag vrij
dun zijn. De ham in kleine stukjes of smalle
reepjes snijden en door de saus roeren. De
saus op smaak afmaken met zout, peper
en azijn of citroensap en desgewenst een
klontje boter of margarine. De prei door de
saus roeren en even mee verwarmen.
Maakt u ook van wintergroente eens een
rauwkostsla. Die kan er toe bijdragen dat uw
maaltijden gevarieerd blijven.
KON1NKUJKE JUTESPINNERIJ WEVERQ R'JSSiÈL
VRAAGT:
VOOR DE AFDELINGEN:
Ook ONGESCHOOLDEN komen in aanmerking.
Inlichtingen over lonen enz. worden gaarne vrijblijvend ver
strekt op het kantoor afd. Personeelszaken, Boomkamp 31 te
te Rijssen en door onderstaande personen:
de heer J. Poortman, Margrietlaan 4, Rijssen
de heer H. J. Ligtenberg, Banisweg 8, Rijssen
de heer G. Nijland, Nijverdalseweg 30, Rijssen
de heer M. Kreijkes, Stationsdwarsweg 49, Rijssen
de heer W. Pijffers, Piet Heinstraat 19, Rijssen
Rijssen, Dr. Stokkersstraat 35, Telefoon 2274.
ADMINISTRATIES
CONTROLES
BELASTINGEN
ASSURANTIES
een complete
luidsprekers, versterker,
microfoon.
Speciaal geschikt voor
grote terreinen
Brieven onder no. 177
bureau van dit blad.
De verkiezing van Erich Ollenhauer tot eer
ste voorzitter van de Socialistische Interna
tionale op een tijdstip, dat de verschillende
standpunten over de buitenlandse politiek juist
in het socialistische Europa-kamp openlijk
aan de dag treden, toont duidelijk, welk aan
zien de partijleider van de Duitse sociaal
democraten in het buitenland geniet. Het is
de eerste keer in de geschiedenis van de
Tweede Internationale, dat men een Duit
ser het voorzitterschap toevertrouwt En de
levensweg van deze leidende socialist bewijst,
dat men nauwelijks een betere voor deze
functie had kunnen vinden.
De zeer begaafde redactievolontair van de
„Magdenburger Volksstimme" werd door zijn
vrienden alleen „Herr Geheimrat" genoemd.
Zij hadden respect voor de 18-jarige metse-
laarszoon, die zijn door zelfstudie verkregen
kennis zo duidelijk en voor iedereen begrijpe
lijk wist uit te dragen. Nachtenlang werd er
gediscuteerd over de problemen, die de jonge
generatie van de arbeidersklasse na aan het
hart lagen. Vooral echter de kwestie demo
cratie of dictatuur. Aan het gezin der twin
tiger jaren, toen handige jeugdagitatoren half
wassen idealisten met grote groepen tegelijk
naar het communistische kamp lokten, werd
van de jonge socialisten een beslissing geëist.
Erich Ollenhauer had reeds besloten. Voor hem
had er nooit enige twijfel bestaan over het feit
dat de doelstellingen van het socialisme al
leen via de democratie zouden kunnen wor
den bereikt.
Zijn grote rede tijdens de samenkomst van
de socialistische arbeidsjeugd (SAJ) te Wei-
mar in 1920 baarde veel opzien. De 19-jarige
stelde zijn politieke doelstellingen tegenover
de communistische leuzen. Erich Ollenhauer
werd bondssecretaris van de SAJ, terwijl hij
ook het secretariaat van de nieuw gestich
te Socialistische Jeugdinternationale op zich
nam. Hij stond erop, dat zijn jonge partijge
noten de democratie als gemeenschappelij
ke richting zouden verdedigen, hij streefde
Slaatje van savooiekool en banaan.
400 g savooiekool, 2 bananen, peterselie, plm.
IV2 eetlepel mayonaise of slasaus, 1 eetlepel
azijn of citroensap, 1 theelepel mosterd (1
theelepel paprikapoeder, suiker), zout.
Een slasaus maken van mayonaise of sla
saus, citroensap of azijn, zout, mosterd (pa
prikapoeder, suiker). De kool wassen en heel
fijn snipperen. De bananen schillen en in stuk
jes snijden. De peterselie wassen en zeer
fijn snijden. De kool, banaan en peterselie door
het sausje mengen. De sla garneren met
fijngehakte peterselie.
naar een pragmatisch „Europaertum" in we
reldwijd verband en riep de communistische
infiltratie een halt toe. Op zijn zakelijke,
verzoeningsgezinde manier gelukte het hem,
de zo verschillende temperamenten van de
nauwelijks aan de revolutionaire pathos ont
groeide jeugd van Europa geestelijk samen
te brengen.
Hij was het ook, die na de ineenstorting
in 1946 de weg effende voor een beter be
grip tussen de socialisten van de overwin
naars en de overwonnenen. Tijdens zijn vrij
willige emigratie, die in Praag begon en in
Londen eindigde, had hij gedurende de on
geveer twaalf jaar de gelegenheid gehad, zijn
internationale contacten uit te bouwen, aan
een Europese basis van de „nieuwe golf"
van het socialisme mede te werken. De idea
le plaatsvervanger van de welbespraakte, tem
peramentvolle Kurt Schumacher en toleran
te wegbereider van de jonge kanselierskan
didaat Willy Brandt nauwelijks de gelegen
heid in eigen land als staatsman naam te
maken. Misschien echter liet deze welden
kende man van het vergelijk, die de belan
gen van de partij altijd boven zijn eigen stel
de, meer dan ens de kans voorbijgaan, zich
als machtsbewuste politicus te profileren. Dit
verwijt werd hem, nauwelijks hoorbaar, zo af
en toe ook door partij vrienden gemaakt. On
danks het feit, dat hij in de topregionen van
de Sociaal-democratische Partij Duitsland
(SDP) en als ambassadeur van een democra
tisch Duitsland tijdens bezoeken aan staats
lieden en socialistenleiders grote capaciteiten
aan de dag legde, bleef er twijfel bestaan
of hij de geschikte persoon voor het bonds
kanselierschap zou zijn. Maar Erich Ollen
hauer heeft nooit die deugden nagestreefd, die
critici hem betwistten. Hij wilde geen macht
uitoefenen", maar altijd alleen - overeenkoms
tig de tradities van zijn partij - de wil van
de meerderheid uitvoeren. Een gave, die
hem bij zijn nieuwe verantwoordelijkheden
„tussen eer en functies" van nut zou kunnen
zijn.
De weg van de onbekende arbeiders jongen
tot voorzitter van de Socialistische Internatio
nale was die van een oprecht politicus en
ondoctrinair marxist. Als parlementariër van
groot formaat verstond hij het zijn politieke
tegenstanders te interesseren en tot nadenken
te dwingen. Hij had geen persoonlijke vijan
den, hoewel hij het nooit naliet kritiek te le
veren, als die hem gepast en belangrijk toe
scheen. Gedurende zijn veertigjarige partij
loopbaan is Erich Ollenhauer een mens ge
bleven, die een ieder een warm hart toedraagt,
ook al wordt zijn redelijke ernst somtijds uit
gelegd, als zou hij geen humor bezitten.