Noteer zijn levensverhaal met de camera
Lekkernijen voor december
Een vreedzame inv
asie uit Lautcrlmch
Gebroeders Grimm schreven de
eerste Duitse sprookjes
OVERDAAD SCHAADT
Vitaminen kunnen gezondheid
ondermijnen
Ook uw kind is een bijzonder kind
Vreugde en geluk voor vier generaties
Tuindwergen
in opmars
Poseren overbodig
Een handig foefje
Scheppend werk
Let op schaduwen
Het enige geheim
Wees voorzichtig
Ernstige storingen
POFFERTJES
Geen windeieren
Veroveringstocht
CHOCOLADE TRUFFELS
Vrijdag 22 november 1963
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 7
„Het is een bijzonder kind en dat is ie",
kent u die uitdrukking nog die vader Trom
over zoon Dik ten beste gaf?
Hetzelfde kan echter gezegd worden van
uw eigen kind(eren), want voor een vader
en moeder zijn de eigen kinderen uniek en to
taal afwijkend van alle andere miljoenen kin
deren op deze wereld.
Daarom is uw kind het waard dat u zijn
levensgeschiedenis optekent met foto- en
filmtoestel. De tijd gaat snel en over een
jaar is een kind al heel anders, doet het heel
anders dan nu.
Vraag het ouders, die de camera vlij
tig hanteren en hoor hoe onschatbaar waar
devol zij hun foto-album, diakoffer of smal
filmverzameling achten. En met de jaren
stijgt de waarde, de gevoelswaarde van dit
bezit. Want zoals uw kind nu doet en lacht,
doet het over enkele jaren niet meer en
wanneer u de foto's hebt of dia's, zult u die
met vertedering bekijken. En ook voor het
kind zelf is zo'n beeldgeschiedenis van zijn
eigen leventje later interessant. Vroeger waren
er in een familie erfstukken: statenbijbels,
zware meubelen, koperwerk, enz. die her
inneren aan vroeger. In onze moderne tijd
met zijn snel wisselende modes hebben we
alleen nog foto's om te herinneren aan „vroe
ger".
Heeft fotograferen dus een praktisch nut.
daar komt nog bij dat het een heerlijke vrije
tijdsbesteding is, die iedereen kan beoefenen.
Het is helemaal niet moeilijk om leuke kin
derfoto's te maken, wanneer u er maar aan
begint! En bedenk: het is helemaal niet meer
nodig om uw kinderen stijf in de houding te
laten poseren voor een plaatje.
De moderne camera maakt het mogelijk on
der alle omstandigheden het kind te kieken
zoals het is
Buiten is dat al heel gemakkelijk. Stel de
sluiter op 1/100 of 1/125 seconde, nadat u een
film van b.v. 21 Din in het toestel hebt ge
stopt.
Aan de hand van de gebruiksaanwijzing in het
filmdoosje of aan de hand van de in de ca
mera ingebouwde of losse lichtmeter stelt u
vast welke lensopening (diafragma) u moet
gebruiken bij een bepaalde weersgesteldheid.
Automatische camera's nemen u dit - overi
gens eenvoudige karweitje - nog uit de hand.
U kunt nu uw kind kieken op elk gewenst
ogenblik. De sluitersnelheid van 1/125 secon
de zorgt er voor, dat u altijd scherpe op
namen krijgt, ook al beweegt het kind zich.
Dit maakt het mogelijk prachtige foto's te
maken, die iets te vertellen hebben. Bij kin
deren hoort actie. Lèat ze spelen, achter een
bal hollen, met zand knoeien of met water,
een poes aaien of met een hond stoeien. U
draait op uw gemak om het tafereeltje
heen en de noodzaak om te zeggen „nu even
stilzitten Jantje" ontbreekt volkomen.
U drukt af wanneer u denkt „dit is het"!
Natuurlijk moet u wel scherpstellen en dat
kost enkele seconden.
Wanneer u echter razendsnel wilt kunnen kie
ken (soms is dat nodig, want kinderen zijn
ongelooflijk vlug) dan kunt u die enkele se
conden ook nog uitsparen.
Elke moderne camera heeft een diepte
scherpte-aanwijzing. Meestal vindt u die op
de instelring (bij kleinbeeldcamera's) of op
zij boven de instelknop (bij 6x6 reflexca
mera's).
Op die dieptescherpte-indicator kunt u af
lezen waar de scherpte ligt bij een bepaal
de lensopening. Bijvoorbeeld bij lensopening
8 ligt de scherpte zo ongeveer tussen 3 en
11 meter, wanneer u hebt ingesteld op vijf me
ter. Dat betekent, dat tussen 3 en 11 meter
van de camera alles scherp wordt afgebeeld.
U hebt dus niets anders te doen dan te
zorgen dat u niet dichter bij het onder
werp komt dan 3 meter en uw beeld zal altijd
.'.•■'/sty ftgsgfigg '"W.
|*y|; ;«';f
4M
i-
Niet Jakob of Wilhelm Grimm, maar de
„gebroeders Grimm" hebben de poorten van
het bonte rijk der sprookjeswereld voor ons
als met een toversleutel geopend. Of zoals
Jakob Grimm het zei in zijn herdenkingsre
de na het overlijden van zijn geliefde broer,
die in januari 1859 op bijna 74-jarige leeftijd
stierf: „Dieser Wünschelrutenzweig fiel uns
Glücklick in die Hand" Vier jaar later, thans
precies een eeuw geleden, volgde Jakob zijn
jongere broer in de dood De sprookjes van
de gebroeders Grimm, zoals Sneeuwwitje,
Repelsteeltje. Vrouw Holle, Assepoester en
Doornroosje, hebben een grote vermaardheid
verworven. De beroemdheid van de talent
volle broers ging zo ver, dat wij het thans niet
als aparte personen kennen, doch beiden als
één geestelijk geheel beschouwen De gebroe
ders Grimm zijn hun hele leven onverbreke
lijk samen door de wereld van het sprookje
en de sage getrokken Hun „Kinder- und Haus-
marchen" (1812), die nu reeds vier genera
ties lang miljoenen mensen over de gehele
wereld geluk en vreugde schenken, heb
ben zij in niet te overtreffen gemeenschap
pelijke arbeid bijeengebracht.
In 1785 in Hanau, één jaar voor Wilhelm
geboren, bezocht Jakob samen met zijn
broer de school in Kassei. Hij ging als ze
ventienjarige jongeman naar de universiteit
in Marburg en studeerde daar rechten. Wil
helm volgde hem een jaar later Eén van
hun docenten was de beroemde rechtsgeleerde
Fnedrich Karl von Savigny, een man die
door zijn persoonlijkheid grote indruk op Ja
kob maakte en ook op beslissende wijze een
stempel drukte op diens leven als geleerde.
Jakob verrichtte als geleerde meer schep
pend werk en was bovendien als wetenschaps
mens de strengere in deze broederlijke ge
meenschap. Veel roem verwierf hij met de
bestuderingv an de Duitse taal, hij was de
eerste die de ontwikkelingsgeschiedenis van het
Duits ontdekte en op schrift stelde. Zijn bei
de werken „Deutsche Grammatik" en „Ge-
schichte der Deutschen Sprache" werden de
basis voor een geheel nieuwe wetenschap,
de Duitse filologie.
De grote scheppingsperiode van de gebroe
ders Grimm begon na Jakobs terugkeer uit
Parijs, waar hij enige jaren als wetenschap
pelijk assistent werkzaam was geweest. Tot
1829 bleven de broers in Kassei en deze
tijd was wel de vruchtbaarste uit hun leven.
Jakob bleef vrijgezel, doch Wilhelm trouw
de in 1825 met zijn jeugdvriendin Dortchen
Wild. Door een gelukkig toeval kwamen de
broers in het dorp Zwehren in contact met
boerin Viehmann, een vrouw, die de gave be
zat de vele prachtige verhalen en sprookjes
die zij in haar herinnering bewaarde, op le
vendige wijze te kunnen weergeven. Zij was
het, die de stof heeft geleverd voor het groot
ste deel van de sprookjes en sagen, die door
Wilhelm in een ontroerende verteltrant
werden opgetekend. Andere sprookjes vonden
de broers tijdens hun vele tochten door hun
Hessische geboortestreek.
Nadat zij jarenlang als professor aan de
universiteit van Göttingen werkzaam waren
geweest, riep de Pruisische koning Wilhelm
IV de onafscheidelijke broers naar Berlijn,
waar hen wederom een scheppingsvreugdige en
succesrijke tijd beschoren was. Samen begon
nen zij aan het laatste grote werk van hun le
ven, het samenstellen van een woordenboek,
dat alle Duitse woorden uit 400 jaar met
hun verklaring zou moeten bevatten. Zij kwa
men helaas niet verder dan de letter D. Zij
hadden echter de eerste steen gelegd voor
een standaardwerk, dat pas onlangs kon wor
den voltooid en dat tevens een monument is
van wetenschappelijk kunstproza van de aller
hoogste rangorde.
scherp zijn. Dat is reuze makkelijk, want nu
kunt u onmiddellijk knippen, zodra er zich
iets leuks voordoet.
U hebt nu alle tijd om u geheel te concen
treren op het eigenlijke foto-maken. U kunt
dus in de zoeker kijken of het onderwerp goed
in het beeldvlak ligt, of het hoofd van
uw kind er wel op komt en zijn beentjes.
Of er niet een schaduw precies over zijn
gezicht valt. Een aandachtige blik in de zoeker
kan u veel vertellen van de foto, die u straks
zult krijgen. Kijk hoe de schaduwen vallen,
of er achter het kind geen storende bijkomstig
heden staan, die het op de foto doen voor
komen, alsof er een struik uit zijn hoofd
groeit of iets dergelijks.
In een rommelige omgeving kunt u het
beeld belangrijk rustiger maken door met de
camera hoog te gaan staan (omlaag kie
ken) of laag, waardoor u omhoog moet kie
ken en het kind dus als het ware tegen de
wolken projecteert.
Deze wisseling van opnamen-standpunt brengt
bovendien variatie in uw opnamen.
Vergeet bij dit alles niet, dat een zonnekap
op de lens een noodzakelijkheid is en dat
een geelfilter bij zwartwitopnamen soms erg
gunstig werkt. Probeer ook eens een opname
tegen de zon in, een tegenlichtopname. U
moet dan wat ruimer belichten als normaal,
dus b.v. in plaats van lensopening 11 nu
opening 8 of 5,6. U zult echter verrast zijn
over het resultaat.
Het grote en enige geheim van goede kin
derfoto's is: laat het kind zichzelf zijn en ob
serveer het aandachtig. Maak niet de geijkte
plaatjes van het kind in de box of op
zijn potje. Of liever maak die wel, maar pro
beer daarnaast eens wat anders, iets origi-
nelers en u zult door de resultaten rijke
lijk beloond worden. En als u nog nooit een
kleurenfilm in uw camera hebt gestopt ga
dat dan toch eens doen. Want de moderne
kleurenfilms zijn zulke technische wonderen,
dat u enthousiast zult zijn over de resul
taten van uw eerste kleurenfilmpje
Onder het motto „Baat het niet dan
schaadt het niet" is het sinds enige ja
ren de gewoonte dagelijks een zo groot
mogelijke hoeveelheid vitaminen in te
nemen. In vakkringen spreekt men reeds
van een „vitamine-rage". De vitamine-
hongerigen beperken zich daarbij niet alleen
tot de natuurlijke vitaminen in groente en
fruit, doch slikken daarnaast nog talrijke
pillen, die door de farmaceutische indus
trie op grote schaal worden aangeboden.
Nadat de bekende Westduitse voedingsdes
kundige Dr. Hoske er enige tijd geleden op
heeft gewezen, dat kunstmatige vitaminen de
natuur nooit kunnen vervangen, wordt ook door
andere geleerden op dit gebied steeds ster
ker tegen overmatig gebruik geageerd. Hun
bezwaren richten zich vooral tegen een te
groot gebruik van de vitaminen A en D.
De vitaminen A en D zijn bijzonder belang
rijk bij de voeding van zuigelingen en kleu
ters. Zij bevinden zich in voldoende mate
in worteltjes en spinazie, twee groentesoorten
waarmee baby's reeds in de eerste maan
den van hun leven worden gevoed. Vele moe
ders houden zich daarbij niet aan de voor
schriften van de dokter en geven hun kinde
ren reeds op te jonge leeftijd worteltjes en spi
nazie te eten. Daarnaast worden de kinde
ren dan nog vaak bijgevoed met allerlei
synthetische vitamine A preparaten. Dit is
te veel van het goede, want een hoeveelheid
van honderd gram worteltjes bevat reeds een
vitamine A-gehalte, dat zes maal groter is
dan voor een kind van zes maanden dagelijks
noodzakelijk is. Het Duitse voedselbureau
raadt de moeders dan ook aan hun baby's de
eerste zes maanden geen extra hoeveelheden
vitamine A. te geven.
Een constante overvloed aan vitaminen kan
ernstige storingen in de gezondheid tot ge
volg hebben. Men heeft bij kleuters als na
delige gevolgen hiervan reeds haaruitval en
jeuk geconstateerd. Erger nog waren de on
geneeslijke beïnvloeding en storingen van de
beenderengroei. De kinderen bleven niet alleen
aanmerkelijk kleiner dan hun leeftijdsgenoten,
doch ondervonden ook bij het lopen de pijn
lijke gevolgen van een overdaad aan vita
minen. Alhoewel men onmiddellijk ophield vi
tamine A toe te dienen, kwam voor deze
kinderen alle hulp te laat. Talrijke geleerden
vermoeden, dat ook vele soorten allergie,
waarvan de oorzaak tot op dit ogenblik onbe
kend is, eveneens aan een overmatig vita-
minegebruik te wijten zijn.
Tijdens het congres van de „Deutsche Ge-
sellschaft für Ernahrung", dit jaar in Munster
gehouden, werd wederom zeer uitdrukkelijk
vastgesteld, dat in tegenstelling tot de bij het
grote publiek heersende opvatting, de geheimen
der vitaminen nog lang niet allemaal bekend
zijn. De uitwerking en veelsoortige invloeden
der vitaminen op het menselijk organisme zijn
nog lang niet in hun geheel te overzien. -. aar
de grens ligt, kan ook de insider vaak slechts
vermoeden. Professor Mai waarschuwde tij
dens het congres voor een ongecontroleerd ge
bruik van vitamine D. Hij vergeleek dit met
zeer werkzame medicamenten, die men toch
ook niet dan met de grootste voorzichtigheid
gebruikt. Vitamine D bevordert weliswaar
de kalkvorming van het beendergestel en
speelt ook bij de groei een belangrijke rol,
daarnaast kan een te groot gebruik op la
tere leeftijd tot vroegtijdige aderverkalking
leiden.
(plm. 30 stuks; prijs met boter plm. 0.95
met margarine plm. 0.60).
125 g (1 1/3 kopje) zelfrijzend bakmeel of ge
mengd meel met 4 g afgestreken eet
lepel) bakpoeder, zout, 2 dl (1 1/3 kopje) melk,
boter of margarine, poedersuiker.
Van het meel met wat zout en de melk een
glad beslag maken. De kluitjes met gesmol-
Bezoekers van de Frankfurter Najaars-
beurs 1963 hebben ongetwijfeld vele nieuwe
attracties kunnen bewonderen. Of zij echter
bij hun rondgang over de afdeling „tuinarchi
tectuur" ook die sensatie gevoelden die het
hart van iedere romantische siertuinbezitter
zal doen slaan, laten wij in 't midden. Voor
miljoenen vrijgezellen in de hele wereld
bracht de Frankfurter najaarsbeurs echter
eindelijk, eindelijk de verlossing van vele ja
ren van eenzaamheid „Het tuindwergenvrouw-
tje is er!"
Zeventig jaar heeft het geduurd, tot de mon
tere aardmannetjes, die gemoed en tuin van
kinderlijk-gevoelige Westduitsers opvrolijken,
uit hun onverdiende celibaat verlost wer
den. Kenners van de klassieke Duitse sprook
jeswereld wijzen het dwergenvrouwtje - een
blond, niet al te jong meisje - als niet stijl-
echt van de hand.
In vele Europese sprookjes en sagen, waar
in het gaat over kabouters, aardmannetjes en
dwergen, komt inderdaad nooit een dwergen
vrouw voor. Dit verzuim veroorzaakte bij de
vrienden van de tuindwergen slapeloze nach
ten. Een groot Westduits dagblad had een idee
die uitkomst bracht. Het organiseerde een prijs
vraag onder de lezers „Hoe stelt u zich de
ideale dwergenvrouw voor?" en liet het pu
bliek uit de ontelbare inzendingen de aardig
ste oplossing kiezen. De vader van de West
duitse tuindwergen - of, minder sprookjes
achtig uitgedrukt: de eigenaar van de grootste
tuindwergenfabriek (jaarproduktie: één mil
joen aardmannetjes) liet de verkozen schone
modelleren, branden en beschilderen. Derhal
ve een goede raad voor tuindwergbezitters:
cherchez la femme, zo lang de voorraad
strekt.
De idee van de grappige tuinfiguren, die
een Thüringer aardewerkfabriek in de negenti
ger jaren van de vorige eeuw aanvankelijk bij
wijze van proef vervaardigde, heeft de eige
naars van deze fabriek van de eerste dag
af geen windeieren gelegd. En toen na de
Tweede Wereldoorlog de erven van de kabou
teruitvinder naar West-Duitsland vluchtten en
in de kleine Hessische stad Lauterbach 'n nieu
we dwergen-fabriek installeerden, overtrof de
vraag de stoutste verwachtingen. West-Duits-
lands tuinbezitters hadden klaarblijkelijk
met smart op de terugkeer van de aarden
kabouters gewacht. De fabrikanten konden in
't geheel niet genoeg modellen van staande,
zittende, liggende en lopende aardmannetjes
op de markt brengen. Er ontstonden hele klei
ne, maar ook levensgrote dwergen en onder
de 350 verschillende „modellen" bevindt zich
zelfs een lantaarn dragende, elektrisch ver
lichte kabouter.
Vissende, lezende, musicerende, werkende
dwergen met en zonder dieren, vliegenzwam-
men of gereedschappen veroveren de tuinen,
vensterbanken en - de kolommen van de dag
bladpers Er ontbrandden heftige discussies
voor en tegen de tuindwerf, intellectuelen,
brandmerken hen als "kitsch" professoren
toonden zijn mythologische oorsprong aan,
archeologen beweerden, dat zijn voorvade
ren onder de legendarische oerbewoners van
het eiland Kreta gezocht moesten worden -
onder het in de erstmijnbouw der minoische
Dactylen, die later naar Midden Europa emi
greerden - Overwinnaar bij alle verbitterde
controversen bleef - de tuindwerg.
Van West-Duitsland uit begonnen de aard
mannetjes tien jaar geleden hun verove
ringstocht rond de wereld. Tegenwoordig houdt
men in Zuid-Afrika evenveel van ze als in Ja
pan. In Zweden zet men ze onder de kerst
boom, in Canada vissen zij in elke goudvis
vijver en op het Arabische schiereiland sie
ren zij de woestijntuinen van de oliesjeiks. Met
rode mutsen en roze appelwangen, witte baard
en vrolijke glimlach trekken zij elk jaar bij
honderdduizenden rond de aardbol - een vreed
zame, maar niet te stuiten invasie.
ten boter of margarine bestrijken en voor de
helft vullen met beslag. De poffertjes ke
ren wanneer ze van onderen bruin en van bo
ven droog zijn en de tweede kant vlug bruin
bakken. De poffertjes meteen opdienen in por
ties van 7 8 stuks.
Een klontje boter of margarine er op leg
gen en ze bestuiven met poedersuiker.
(plm. 20 stuks; prijs met boter plm. 1.45
met margarine en vet plm. 1.35).
150 g tabletten chocolade, 1 eetlepel melk,
50 g (1/5 pakje) boter, margarine of vet, 25 g
(3 afgestreken eetlepels) poedersuiker bij
gebruik van naturel of bittere chocolade meer
suiker gebruiken), 50 g amandelen, 1 eetlepel
cacao, 1 eetlepel poedersuiker.
De amandelen (pellen en) fijnhakken. De
amandelen in weinig boter of margarine in
de koekepan onder steeds omscheppen licht
bruin bakken.
De chocolade in stukken breken en in de
melk zachtjes laten smelten. Van het vuur af
de boter, margarine of het vet, de poedersuiker
en de geroosterde amandelen toevoegen. Het
geheel tot een gelijkmatig mengsel roeren en
laten afkoelen. De cacao en poedersuiker sa
men door een zeef wrijven. Van he' stevige
chocolademengsel met behulp van twee thee
lepels ronde balletjes vormen en deze door
de cacao met poedersuiker rollen.
„Meer dan een miljoen van deze grappige
aardmannetjes worden jaarlijks in West-
Duitsland geproduceerd.
