STEDEN ZONDER RATTEN In West-Duitsland gaan de stationswachtkamers dicht 22 miljoen Duitsers gingen'met vakantie Assistente in een bejaardenoord Duitse rivieren worden gereinigd W üiiLxvüi-iAD Vovjn, nu ooiü.!» Pagina 9 Knaagdierenverdelging op grote schaal Geen succes - geen geld Vergif is voor huisdieren bijna onschadelijk Contactavond Blindenbond Properheid is noodlottig Linnen-spinnerij en zijn tevreden Een nieuw vrouwenberoep wmmrnmmmmmmm I tsmmemmmmm Doorreisgebied Vakantie bij de boer Atv»I® I Dit is een „onderwaterauto", zoals die wordt gebruikt in het zwem bad te Apeldoorn, om te leren ontsnappen uit een te water geraakte auto. Miljarden kub. meters vuil De Rijn Viij^ag iu tyt>2 BONN Boze tongen beweren, dat de rat ten bestrijders altijd een rattenpaar in leven laten, opdat er weer nieuwe ratten kunnen komen en de rattenbestrijders niet brode loos worden. De waarheid van deze tot de internationale folklore behorende bewering is moeilijk te controleren. Echter niet alleen daarom gaan moderne gemeentebesturen tegenwoordig tot een ander systeem van rattenbestrijding over. De Duitse bioloog H. J. Telle, die onlangs de grootscheepse rattenbestrijding in Stade aan de Elbe leidde is van mening, dat al leen wanneer men in een groot gebied tot bestrijding overgaat, de kansen op algehele verdelging gegeven zijn. Een reeks steden en provincie-districten in Duitsland is dan ook op deze wijze met de bestrijding van ratten begonnen. Het in Stade behaalde suc ces, bracht 't district Hamburg er toe de benodigde middelen uit te trekken teneinde dit gehele district vrij van deze schadelijke knaagdieren te maken. In de afgelopen ja ren werden de ratten met succes bestreden in het havengebied van Leverkusen en Del- menhorst, op het eiland Holgoland en in Stade. Verschillende steden in Noord-Duits- land bereiden grootscheepse acties voor. Ratten richten niet alleen veel schade aan, zij zijn voor alles overbrengers van ziek ten. Vele besmettelijke ziekten worden door ratten en muizen direct of indirect verspreid. Tyfus, cholera, vlektyfus, sommige salmo- nelle-ziekten, dysenterie, trichinose, tubercu lose, tularaemie en sommige virus-ziekten. Tracht men ratten in een klein gebied te verdelgen, dan sorteert zo iets alleen gedu rende korte tijd enig resultaat. De beesten die kans zien er het leven van af te bren gen, trekken naar elders en ratten uit de omgeving trekken weer naar de plaats waar onlangs een actie plaats vond. Het uitleg gen van voor ratten vergiftigd lokaas leidt alleen tot tijdelijke decimering, niet tot uit roeiing. Ook wanneer men in een groter gebied tracht ratten te verdelgen, moeten maat regelen worden getroffen teneinde het bin nentrekken van ratten van elders te ver hinderen. De gemeentelijke- en provinciale overheid organiseert een openbare inschrij ving en sluit met de firma's, die 'zich aan melden een contract op basis van een z.g. succes-honorarium. Een behoorlijk bedrag, dat echter alleen dan wordt uitbetaald, wan neer het gebied ook geheel van ratten is bevrijd. De bestrijdingsactie geschiedt plot seling en overal tegelijk - in alle huizen, fabrieken en op de braakliggende terreinen in het betrokken gebied. Alleen grotere firma's, die over voldoende vakkrachten beschikken, kunnen dergelijke acties uitvoeren. Bovendien verlangt de overheid van de betrokken firma een garantie van tien jaar - dat wil zeggen, dat in die periode geen rat in dit gebied gesignaleerd mag worden. Wanneer de betrokken overheidsin stanties verzekeren, dat het gebied in het afgelopen jaar vrij van ratten bleef, dan ont vangt de firma een jaarlijkse na-betaling De kosten per hoofd der bevolking per jaar bedragen ongeveer 10 tot 30 pfennig bij een contract van tien jaar. De rattenverdelging is tegenwoordig ge baseerd op de uit Amerika afkomstige Cu- marin-preparaten. Cumarin remt het stollen van het bloed. Wanneer ratten het vergif drie tot vier dagen hebben gegeten, dan verbloeden zij. Hun dood heeft op hun soort genoten geen waarschuwende uitwerking, et- geen bij het sterven door tot dusver ge bruikelijke rattenvergif wel het geval is. Voor huisdieren zijn de Cumarin-prepara- ten vrijwel onschadelijk. Zij kunnen grote re hoeveelheden van dit middel verdragen Zij sterven er alleen door wanneer zij meer dere dagen van dit preparaat eten. Dit kan echter ongetwijfeld vermeden worden. Een hond wordt pas door de dubbele een kat door de viervoudige dosis per kilogram li chaamsgewicht gedood, die voldoende is om een rat te vernietigen. Een mens heeft de twee- tot. vijfvoudige hoeveelheid van een rat nodig, hetgeen bij zijn lichaamsgewicht op één tot drie kilo gram rattenlokaas per dag, vijf dagen ach- Het is zeer te waarderen dat de Ned. Blinden Bond, in geheel ons land, altijd op nieuw grote belangstelling ondervindt voor zijn arbeid en dat zovelen gaarne een be zoek brengen aan de Contactavonden. Dit komt niet alleen omdat men van harte me deleeft met deze nuttige organisatie, waar bij aangesloten zijn meer dan 1450 blinden uit alle kringen der bevolking, maar men wordt bovenal aangetrokken door het mooie afwisselende programma, hetwelk door de Bond wordt geboden. De Ned. Blinden Bond stelt er een eer in, de aanwezigen een pret tige en leerzame avond te verschaffen. Welnu, zo wordt op: dinsdag, 27 november in het Parkgebouw te Rijssen een Propa- ganda-avond gehouden. .Er komt een zeer interessante demonstratie van het wereld bekende brailleschrift, met vele verrassin gen voor de aanwezigen. Men zal genieten van een prachtige film. Over de inhoud maar geen mededelingen. Dit moet een ver rassing blijven. Voorts zal de bekende propagandist van de Ned. Blinden Bond, Joh. van den Berg, van Den Haag komen spreken en declame ren en mededelingen doen over de stand van de blindenzorg hier te lande. Joh. van den Berg, zelf vanaf zijn jeugd blind, is reeds meer dan 36 jaar propagandist. In de loop van al deze jaren heeft hij een gro te schare van vrienden van de Ned. Blin denbond mogen vormen. Maar de aanwezigen zullen ook genie ten van zeer fijne plaatselijke medewerking. Wij willen wijzen op de bijdrage aan het programma door: het Rijssens Mannenkoor, welk koor een achttal nummers zal zingen. ter elkaar ingenomen, neerkomt. Deze hoe veelheid kan dan dodelijk zijn, maar welke mens eet dergelijke hoeveelheden van dit spul? Zoiets zal wel nauwelijks ooit voor komen. Voor een rat zijn drie gram per dag voldoende Kippen zijn volmaakt immuun tegen de bij de rattenbestrijding gebruikte dosis. De Cumarin-preparaten worden als strooi- poeder of als voedsel gebruikt. Met het poe der worden de loopgraven, voerplaatsen en bouwwerken van de ratten bestoven. Het poeder blijft aan het vel vai. de dieren kle ven. Ratten zijn tamelijk propere dieren en zij likken zich 'n paar keer per dag schoon. Zij likken dus het vergiftigde poeder op Bij verdelging in een groot gebied wordt voornamelijk van vergiftigd voedsel gebruik gemaakt, omdat dit procentueel slechts één tiende deel van het gif bevat als het poeder. Het lokaas bestaat meestal uit havermout en mais. Volgens Telle behoeven er geen speciale lokmiddelen aan toegevoegd worden, omdat voor ratten geen echte lokmiddelen bestaan. Heeft men vastgesteld waar de ratten het meest voorkomen, dan begint de bestrijding op grote schaal. Deze heeft een succesvol verloop. Alleen moet men gedurende een aantal weken jacht blijven maken op de laatste ratten en dat is uiteraard van enorm belang. Teneinde van elders binnentrekkende rat ten op te vangen, worden voerkisten met Cumarin-lokaas geplaatst, voornamelijk in de buurt van fabrieken, rioleringen, terrei nen van de vuilnisverbranding e.d. De bio logen hebben de levensgewoonten van ratten uitvoerig bestudeerd en weten, dat de van elders komende ratten meestal tot de ca tegorie behoren, die hun gezinsverband heb ben verlaten en een nieuw gebied zoeken. Deze rondtrekkende ratten storten zich op De produktie van de Duitse linnenspin- nerijen is tot ver in het volgende jaar uit verkocht. De gareninvoer maakt echter 90 procent van de Duitse binnenlandse produk- ten uit, omdat een groot deel daarvan spe culatiekopen zijn. De omzet is, vergeleken bmet vorig jaar, echter maar weinig gestegen In het eerste halfjaar van 1962 kwamen twee procent meer orders binnen dan in dezelfde periode van 1961. De produktie van zuiver linnen, hélflinnen en huishoudlinnen is met drie tot vier procent gestegen. Een vrij be scheiden stijging vergeleken met de omzet in de vakhandel voor beddengoed, die met elf procent toenam De grondstoffen-ontwikkeling droeg ver rassende trekken Nadat de Sovjet-Unie de noteringen voor vlas sterk had gedrukt, kwa men de producenten van linnen en half-lin- nen in de belangrijkste lande van Europa overeen, slechts bepaalde contingenten Rus sisch vlas af te nemen. Deze zijn echter op geen stukken na gebruikt, omdat de Sovjet- Unie geen aantrekkelijke aanbiedingen qua prijs en kwaliteit kon doen. Intussen is een Europees voorraad-bureau opgericht, dat de Oogstoverschotten zal opkopen teneinde deze bij misoogst vrij te geven. De Duitse lin nenweverijen en spinnerijen wijzen er op, dat zij, gezien de stijgende tendens van de grondstofprijzen verdere onkosten-stjgingen niet meer door interne bedrijfs-technische maatregelen kunnen opvangen. de voerkisten, wanneer deze strategisch juist zijn geplaatst. Zij zoeken daarin zowel voed sel als bescherming. Door dergelijke maatregelen wordt een welhaast algehele bescherming tegen ver dere rattenplaag bereikt. In Cuxhaven wist men het gebied, waar op deze wijze tegen de ratten werd opgetreden, nu al zes jaren achtereen geheel vrj van ratten te houden. DE DUITSE Bondsspoorwegen zijn van plan de wachtkamers op de stations hetzij in moderne restauraties te veranderen, dan wel geheel te sluiten. Op de kleinere sta tions zal in de stationshal 'n zitgelegenheid -voor treinreizigers komen alsmede een kiosk waar men consumpties, reisproviand en lectuur kan kopen Deze ontwikkeling is invollemgang. In de meeste wachtkamers op de Duitste stations zijn al buffetten. Al leen op een paar grote overstap-stations blij ven nog spec ale wachtkamers voor reizen de moeders met kinderen. In den beginne zal deze maatregel wel enig protest uitlok ken. Immers, niet iedereen die op de trein w.ach4_, wil tijdens 'Hit wachten iets gebrui ken. De reden voor deze maatregel is enerzijds dat onderhoud van en toezicht op wachtka mers de Duitse spoorwegen, die gebukt gaan IN WELHAAST iedere Duitse stad bestaan thans bejaardenoorden. Waar dit niet het geval is, heeft men bouwplannen. In een stad als Munchen zijn tien tehuizen, die aan vierduizend bejaarden onderdak bieden. De meeste zijn modern. De bewoners heb ben een eigen kamer, er is een dakterras, een park rondom, de trappen zijn gemakke lijk te begaan, er zijn recreatiezalen e.d. Alleen de eetzal is er afgeschaft. De meeste bejaarden geven er de voorkeur aan de maal tijd in hun eigen kamer te gebruiken. In Munchen heeft men echter ook wachtlijsten voor bejaardenoorden, waarop 5000 namen staan! Tien procent van de Duitse bevolking is ouder dan 65 jaar. Slechts een fractie van de 65-jarigen en ouder is nog tot werken in staat en bereid. In 1910 waren er van iedere honderd Duitsers slechts 5 boven de 65, in 1939 al 8. Overal bereiken de mensen te genwoordig een hogere leeftijd. Het aantal bejaarden neemt dus toe. Het mooiste bejaardenoord heeft weinig nut wanneer men niet kan beschikken over toegewijde en geschoolde verzorgsters en hulpkrachten. Bij de bestaande spanning op de arbeidsmarkt is het niet gemakkelijk deze te vinden. Toch neemt in Duitsland de be langstelling toe voor het beroep van bejaar den-verzorgster. Zo'n verzorgster is geen vervanging van de verpleegster - een cate gorie waarin ook een schreeuwend gebrek bestaat - zij is evenmin een manusje van alles, maar zij dient wel een speciale scho ling te hebben ondergaan en vooral 'n go& inzicht te hebben in de geestelijke gesteld heid van de bejaarde. Er worden thans re gelmatig opleidingscursussen voor dit bt roep gehouden. Zij worden meestal door c bureaus voor arbeidsbemiddeling georgr niseerd. Aan deze opleiding kunnen meisj. en vrouwen van 18 tot 50 jaar deelnemen. Ii dien echter ook een oudere vrouw belangste ling heeft voor dit beroep en een goede g< zondheid geniet, dan kan ook zij in aanmei king komen. Opvallend is, dat bij vele oudere, meeste alleenstaande vrouwen, die jarenlang o kantoor zaten, behoefte blijkt te bestaan naas het beroep van bejaarden-verzorgster ove, te schakelen. Ondanks dit alles hebben alle bejaarden-tehuizen met personeelsgebrek te kampen. De opleiding duurt 6 tot 12 maanden. De deelnemers krijgen tijdens de opleiding een zakgeld van 50 tot 100 DM per maand. Een bejaarden-verzorgster krijgt wanneer zij in tern is, een salaris van 200 tot 250 DM per maand bij vrije kost en inwoning. Het is stellig geen gemakkelijk beroep. Wie het kiest moet 'n rijpe persoonlijkheid zijn, ge dreven door mensenliefde en verantwoorde lijkheidsgevoel. onder een chronisch miljoenen-tekort, te veel kost. Een buffet levert daarentegen pacht op en de pachter moet een deel van de onder houdskosten dragen. De voornaamste drijf veer is echter wel, dat men de vaak a-so ciale lieden wil verdrijven, die in stations wachtkamers in Duitsland soms in groten getale rondhangen.Weliswaar mag de Duit se politie aan verdachte elementen een ver bod opleggen zich in het station op te houden maar gezien het gebrek aan agenten en amb tenaren, is het vrijwel onmogelijk op nale ving van dergelijke maatregelen controle uit te oefenen. In vele grote Duitse steden zijn de stati- or.s echter ook- de grote' trekpleister voor de vele aldaar werkende jj buitenlandse arbei ders. De stations-wachtkamers vervangen het marktplein thuis. Men kan er gaan zitten praten, al dan niet kankeren, ervaringen en nieuwtjes uit wisselen. Het is er warm en je behoeft er geen geld uit te geven. Tot dusver hebben de Duitse autoriteiten hiertegen welbewust weinig ondernomen. Tenslotte kan men niet aldoor het grote nut van de buitenlandse arbeidskrachten roemen en hen tezelfdertijd van de stations verjagen. Door de sluiting van de wachtkamers zal het daar echter toch wel van komen. De ontwikkeling van het treinvervoer is er ook niet helemaal vreemd aan. Tegenwoordig behoeft men niet urenlang te wachten op aan sluiting. In het begin van deze eeuw was het echter geen zeldzaamheid, dat reizigers tien uur en langer op aansluiting moesten wachten. Toen was het dan ook gebruik mee gebracht eten op de grote potkachel op te warmen. Tijdens de oorlog waren de Duitse stations altijd overvol. In veel gevallen werden zij als schuilplaats bij bombardementen ge bruikt en zij waren altijd wel trefpunt van vele duizenden buitenlanders, die in Duits land werkten. Na de oorlog waren de wacht kamers vol met ontheemden, geëvacueerden teruggekeerden uit krijgsgevangenschap, die er probeerden te slapen of. wachtten op de trein, die hen naar de plaats van bestem ming zou brengen. De spoorwegen zijn wet telijk niet verplicht wachtkamers te onder houden. Er zal worden gezorgd, dat de rei ziger altijd een dak boven zijn hoofd vindt om te kunnen schuilen of tijdens het wach ten een kop koffie of thee kan drinken. Het gevolg zal wel zijn, dat de mensen voortaan wat langer achter één consumptie blijven zitten. sa il Overal in het land werd hard gewerkt om de grijze Sint een waardige intocht te geven. Ook de Hortsikken, die de praalwagens m Amsterdam moesten trekkenkregen weer nieuwe fleur. Op de achtergrond het kinderpostzegel-huisje, dat ook in de Amster damse stoet te zien was. VOLGENS DE DUITSE centrale voor vreemdelingenverkeer in frankfort aan de Main zijn in de eerste negen maanden van dit jaar ruim 22 miljoen Duitsers met va kantie gegaan. Bijna tien miljoen gingen naar Italië en Spanje, acht miljoen brach ten hun vakantie in eigen land door. De overigen trokken naar diverse andere lan den van Europa, zoals Nederland, Dene marken, Noorwegen, Oostenrijk. Vergeleken met 1980 trokken vier miljoen Duitsers méér naar het buitenland, hoewel de .prijzen, vooral tijdens het hoofdseizoen, overal hoger waren dan vorig jaar. Deze prijsstijgingen bedragen van jaar tot jaar ongeveer tien procent. Vorig jaar gaf de ge middelde Duitse vakantieganger ongeveer 530 D.M. voor zijn vakantiereis uit. Dit jaar lag dit bedrag gemiddeld 50 D.M. hoger. Slechts elf procent van de Duitsers geeft voor zijr vakantie echter duizend mark per persoon of meer uit. DAARENTEGEN bleef het aantal buiten landers, dat een bezoek aan Duitsland bracht, dalen. Duitsland wordt méér en méér doorreis gebied. Dientengevolge daalden ook de de- vipzep-opbrengsten uit toerisme. Geraamd wordt, dat tot het eind van dit jaar het buitenlandse toerisme ruim twee miljard D.M. zal hebben opgebracht. De terugloop van het buitenlandse toerisme is een van de redenen waarom bijna iedere Duitse deel staat heeft besloten voortaan meer dan tot dusver te gaan doen ter bevordering van het vreemdelingenverkeer. Pensions en ho tels zullen worden gemoderniseerd, ver keerswegen verbeterd en op grote schaal zal reclame worden gemaakt. Er zijn in Duitsland ongetwijfeld nog vrijwel ongerepte gebieden, waar ook de prijzen nog laag zijn. Het Beierse Woud en het Oden woud bijvoorbeeld. Dit jaar bleek ook, dat steeds meer mensen tijdens de va kantie rust en stilte zoeken. Geen festivi teiten, mondain gedoe en lawaai. DAARVAN 'n enkel voorbeeld. In 't idyl lische Altenaudal, gelegen in het heuvelach tige boslandschap tussen Teutoburger wald en het Sauerland, wist twee jaar geleden 'n platteland^dokter een aantal boeren er toe te bewegen in hun boerderijen een paar ka mers voor toeristen in orde te maken. Com fortabele kamers, met goede bedden, stro mend water en behoorlijk sanitaire instal laties. Nadat een aantal boeren op dit denkbeeld was ingegaan, werd een advertentie ge plaatst. „Breng Uw vakantie op de boerde- Het afgelopen seizoen werd er in een ijzerwarenwinkel in Kempten, Al- gau, meer koeienbellen verkocht aan de toeristen dan aan de boeren. Koeienbellen zijn zeer geliefde souve nirs geworden, zij worden gebruikt als gong of als deurbel. De boeren beklagen zich er steeds meer over dat deze souvenirs zelfs uit de wei den gestolen worden. <fc'v?-v rij door". Het resultaat was verbluffend. Er kwamen 1400 aanvragen. Aanvankelijk ston den maar 62 bedden ter beschikking. Drie dorpen in de buurt volgden het voorbeeld - met evenveel succes. De dokter hield een statistiekje bij van de bezoekers. Het bleek, dat de meeste van hen directeuren, hoofdver tegenwoordigers, artsen, juristen, ambtena ren, ingenieurs, zakenlieden en mijnwerkers uit het Roergebied waren. Er kwamen ech ter ook Nederlanders, Noren, Belgen en zelfs New Yorkers om hier hun vakantie door te brengen. Uit de vier dorpen in het Altenaudal werd medegedeeld, dat ook dit jaar weer alle be zoekers opgetogen waren over de rust en stilte, die hier heerst. Het animo voor ge- zelschapsreizen is aanmerkelijk gedaald. De belangstelling voor privé, en gezinsreizen neemt daarentegen toe. Vele vaders willen tijdens de vakantie zich meer met hun gezin bezighouden, omdat zij tijdens de rest van het jaar door drukke werkzaamheden dat niet voldoende kunnen doen. De Duitse regering heeft een programma opgesteld om binnen twaalf jaren alle Duit se rivieren dusdanig te reinigen, dat men er weer rustig in kan zwemmen. Men heeft zich dus nogal wat voorgenomen, want van de meeste Duitse rivieren is het water uiter mate vervuild. Een van de gevolgen van de nog steeds toenemende industrie. Vooralsnog moeten eerst de financiële as pecten worden geregeld. Hoeveel miljarden willen en kunnen de deelstaten en de rege ring in de komende tien jaar voor dit doel opbrengen? Tijdens de verkiezingscam pagnes speelt het vraagstuk van de lucht en waterverontreiniging al vele jaren een grote rol. De grote waterwegen ressorteren onder het ministerie van Waterstaat en Verkeer in Bonn. Dat zal dan ook ieder jaar weer vrij aanzienlijke bedragen ter beschikking moe ten stellen. Geruime tijd geleden werden van regeringswege al voorlopige richtlijnen uit gevaardigd voor deelstaten en gemeentelijke overheid, aan de hand waarvan maatrege len tegen waterverontreiniging kunnen wor den genomen. Binnenkort wordt een veel uit voeriger voorschrift van kracht. In de Duitse rivieren en waterwegen komt in de loop van één enkel jaar wel 8,35 miljoen kubieke meter afvalwater terecht. Van huishoudingen en kleine bedrijven is 1,53 miljard kubieke meter afkomstig van industrie-bedrijven 1,22 miljard kubieke me ter en 0,71 miljard kubieke meter grond water e.d. worden via de rioleringen in de rivieren geloosd. De industrie loost recht streeks 4,89 miljard kubieke meter. Daarvan wordt 2,2 miljard kubieke meter in zuiverings installaties gereinigd. In de praktijk komt echter niet meer dan 3,55 miljard kubieke meter gezuiverd wa ter in de waterwegen. Wat dit alleen al voor de drinkwatervoorziening betekent is dui delijk. De kwaliteit van het drinkwater is im mers afhankelijk van de kwaliteit van het water waaruit het wordt gedistilleerd. De vervuiling van de Midden- en Bern den- Rijn spant de kroon. Hierlangs liggen de gro te industriecentra. Ook de bovenloop van de Rijn, de Donau, de Main, de Neckar en de Elbe zijn over lange trajecten vuil. In de nieuwe verordening, is nauwkeurig bepaald hoeveel water aan de grote rivie ren mag worden onttrokken alsook, dat dit water alleen dan weer in de rivieren mag worden geloosd, wanneer het geen gevaar oplevert voor het biologische leven in de ri vier. Regelmatig, zullen op bepaalde con trolepunten watermonsters worden geno men. Ongezuiverd huishoudwater mag niet meer in de rivieren worden geloosd. Dat betekent dat minstens 2400 gemeenten en een paar duizend industriebedrrven hetzij omvang rijke nieuwe waterzuiveringsinstallaties zul len moeten bouwen, dan wel bestaande in stallaties zullen moeten uitbreiden. Hiervoor zullen tien miljard D.M. geïnvesteerd moeten worden. De gemeenten zullen daarvan zes miljard D.M. moeten opbrengen, de industrie vier miljard D.M.

Erfgoed Rijssen-Holten

Weekblad voor Rijssen | 1962 | | pagina 9