F1LMNIEUWS
„Reginox" gaat dit jaar nog uitbreiden
Hoeveel
meer dan
mensen hebben
één betrekking?
buiten de ivallcn
Hoe het verder
HISTOR
In de macht der Indianen
Terug uit de hel
Nieuwe gasslangen;
Verhoogde veiligheid
Collecte Simavi
Groslij ststemming
Vrijdag 30 maart 1962
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 5
Vrijdag en zaterdag de film
Woensdag de film
Maak 't mooi -
schilder zeif -
kies het beste - gebruik
speciaal Yoor U gemaakt!
Verfspecialist
Van Putten en Zn.
Met toestemming van zijn commandant
Generaal Cus-ter heeft kapitein Tom Benson
(RANDOLPH SCOTT) zijn bruid Martha Kel_
logg (BARBARA HALE) uit Fort Supply
gehaald.
Bij zijn terugkomst in Fort Lincoln vindt
hij dit nagenoeg verlaten; Custer is uitge
rukt tegen de Indianen en heeft de verschrik
kelijke nederlaag bij Little Big Horn gele
den.
De weinige overlevenden van het regiment
kijken er kapitein Benson scheef op aan, dat
hij de dans zomooi ontsprongen is; men
fluistert, dat hij als vertrouwde van Custer
alles omtrent diens plannen moet hebben
geweten en toen „tijdig" naar Ft Supply is
vertrokken. De officieren zenden een verzoek
naar Ft Supply, dat kolonel Kellogg (Mar
tha's vader!) een onderzoek zal instellen naar
de omstandigheden van Custers ondergang.
Kellogg, die niets van zijn aanstaande schoon
zoon wil weten, verhoort daarbij ook Benson
scherp. Deze zegt, dat Custer hem bevolen
had om Martha te gaan halen, ongeacht of
„een zeker iemand het geluk van zijn doch
ter in de weg wil staan". Het bevel was
echter mondeling gegeven en Benson heeft
dus geen bewijs, zodat zijn positie onaange
naam blijft.
Dan komt er een order van de President
der Verenigde Staten om de gevallenen
te Little Big Horn te gaan begraven en de
dode officieren te kisten en terug te bren
gen. Dit lijkt een vrijwel onmogelijke taak,
want de Sioux houden het slagveld bezet
en hebben het tot „heilige grond" verklaard.
Benson verzoekt echter om de opdracht en
bombardeert alle luiaards en provoostklan
ten, die hun leven danken aan het feit dat
zij niet met Custer uit-reden, tot „vrijwil
ligers" voor de levensgevaarlijke tocht.
In geforceerde marsen rijdt Benson naar
Little Big Hom. Zijn kleine groep mannen
volgt morrend, vooral als van alle bergtop
pen Indianen op hen blijken neer te zien.
Soms moet Benson met de blote vuist zijn
gezag bevestigen, een andermaal redt zijn
sergeant hem ternauwernood van een moord
aanslag uit zijn eigen rijen.
Tenslotte arriveren zij op het slagveld en
kunnen aanvankelijk rustig hun werk doen,
maar als zij de dode officieren op hun wa
gen laden wordt het terrein door een enorme
macht Sioux omsingeld. De Indianen laten
weten, dat het lichaam van Custer voor
hen „grote medicijn" is, zolang zij het be
zitten, zal zijn groot krijgsmantalent in hun
krijgers varen.... zij zullen niet toestaan
dat het wordt weggevoerd.
Benson blijft met zijn mannen waar hij is,
maar de Sioux vallen niet aan op deze ge
wijde grond, zij zullen de soldaten eenvou
dig belegeren en uithongeren.
Intussen is een ordonnans, die op weg was
naar Benson, onderweg door een Indiaan
gedood en zijn paard vindt toevallig de weg
naar het slagveld.
Het is het vroegere reservepaard van Cus-
ter en het lijk sprekend op het dier waar
mee deze is gesneuveld. Als dit onbereden
paard plotseling op het slagveld verschijnt
en Benson het met het hoornsignaal „Aan
vallen" naar zich toelokt, gaat er een ril
ling door de Indianen zij denken Custers
geest te zien rijden. Benson krijgt een in
geving, neemt het generaalspaard bij de teu
gel en rijdt aan het hoofd van zijn mannen
en de wagen met kisten zonder links of
rechts kijken, het slagveld af, dwars door
de linie der Sioux. Eerbiedig gaan de rood
huiden opzij.
Ongehinderd bereikt het kleine detache
ment Fort Lincoln. De opdracht is op ven-
bluffende wijze uitgevoerd. En kolonel Kel
logg komt tot het inzicht, dat zijn aanstaan
de schoonzoon een kerel is met moed en be
leid.
In het vaderloze gezin van de familie
Murphy in Noord Texas moet de 12-jarige
zoon Audie op alle manieren trachten om
de karige inkomsten van zijn moeder, die
nog voor vijf andere kinderen te zorgen
heeft, te vergroten. Met konijnen schieten en
het opknappen van allerlei karweitjes ver
dient de ernstige Audie er iets bij. Als zijn
moeder sterft is Audie 17 jaar en hij be
sluit, na de aanval op Pearl Harbour om zich
te melden voor militaire dienst. Zijn broer
tjes en zusjes worden in weeshuizen onder-
Het besluit van de raad een bedrag van
56.000 te voteren om de beschikbaarstel
ling van nieuwe veiligheidsgasslangen moge
lijk te maken is een belangrijke maatregel.
De directeur van het gemeentelijk energie
bedrijf de heer J. J. Capelle achtte de vei
ligheidsgasslang een grote vooruitgang.
De gasslangen zoals, die tot op heden wor
den gebruikt geven toch altijd nog aanlei
ding tot ongelukken. In Rijssen hebben we
er eigenlijk geen of weinig klachten over,
maar de landelijke statistieken wijzen uit,
dat aan een verhoogde veiligheid aandacht
dient te worden geschonken. Natuurlijk geldt
ook hier en wel zeer speciaal voorkomen is
beter dan genezen.
De gasslangen van het oude type kunnen
scheurtjes gaan vertonen, nog .betrekkelijk
gemakkelijk lek geraken, waardoor altijd ge
varen kunnen ontstaan, enz.
De nieuwe slang is van een veel solidere
uitvoering, terwijl vooral ook de bevestiging
via een schroefkoppeling een zeer veilig ef
fect garandeerd. De slang is van een be
tere kwaliteit en bij normaal gebruik blijft
de slang jaren goed en degelijk.
Het is een belangrijk advies van de direc
teur van het GEB en een belangrijk besluit
van de gemeenteraad geweest, hetgeen door
de Rijssense bevolking zeer zeker gewaar
deerd zal worden.
Een verhoogde veiligheid is onbetaalbaar,
terwijl men van een minimale verlaging van
de gastarieven praktisch niet had geprofi
teerd. Bij vele bedrijven in den lande, zijn
de oude slangen ook door nieuwe vervangen
en waren de gasverbruikers verplicht de nieu
we slang te betalen.
De oplossing, die men in Rijssen heeft ge
vonden zullen velen kunnen waarderen.
gebracht. De jongeman, klein van stuk en
zonder veel schoolopleiding, wordt eerst bij
de Mariniers, later bij de Marine geweigerd.
Na enige aarzeling neemt het leger hem
aan en- na een korte oefening gaat hij als
infanterist naar een peleton van het 15e Re
giment, behorende tot de befaamde Derde
Divisie, die deelneemt aan de landing in Afri
ka. Eerst lacht men een beetje om het boe
renknaapje met het kindergezichtje, maar
Audie blijkt uit het allerbeste hout te zijn
gesneden en de ouderen nemen hem al
spoedig als een der hunnen in hun midden
op. Dat zijn o.a. Kovak, de Pool; Valentino,
de Italiaan; Swope, de Indiaan; Kerringan,
van Ierse afkomst; Brandon, de man uit
Kentucky en Johnson, die altijd de Don Juan
uithangt.
Na de Duitse overgave in Tunis krijgt Au
die zijn vuurdoop als de Derde Divisie op
Sicilië landt. Hij doet zijn plicht en meer
dan dat, blijkt handig en kordaat te zijn,
een goede kijk op gevechtssituaties te heb
ben en toont zich steeds een goede kame
raad Er ontstaat een stevige band tussen
de mannen van het derde peleton, dat van
Sicilië naar Salerno gaat en bij de Volturno
voortdurend in actie is. De mannen leren
eikaars eigenaardigheden kennen en goede
eigenschappen respecteren en hoewel ze nooit
over vriendschap praten, weten ze stuk voor
stuk, dat ze enorm aan elkaar gehecht zijn,
vandaar, dat Audie het eerst helemaal niet
prettig vindt als hij tot korporaal wordt be
vorderd en enige tijd later, door bijzondere
prestaties sergeant wordt. Hij wenst geen
afstand tussen hem en zijn vrienden en over
brugt die steeds.
Na een kort verblijf in Napels, waar een
lief Italiaans meisje voor korte tijd in Audie's
leven komt, wordt het peleton ingezet bij de
verdediging van het bruggehoofd bij Anzio,
waar om elke meter grond gevochten wordt,
maanden lang.
Daar vallen de eerste slachtoffers. Kovak, de
Pool, sneuvelt bij een langdurig gevecht om
een huis, dat als observatiepost gebruikt
wordt; Luit. Manning wordt ernstig gewond.
Onder moordend vuur doet Audie hier prach
tig werk tegen Duitse tanks Zijn comman
dant, Kapt. Marks, wil hem tot luitenant be
vorderen, maar Audie weigert. Hij acht zich
ongeschikt door zijn tekort aan kennis en
hij wil zijn peleton niet verlaten. De Derde
Divisie breekt door Bij Anzio; de invasie
van Normandië is gelukt.
Audie Murphy's groep gaat naar Zuid Frank
rijk, waar Swope, het „opperhoofd" gedood
wordt en de tegenstand steeds feller wordt.
De daarop volgende dood van Brandon grijpt
Audie zeer aan.
In wilde woede gaat hij de Duitse machine
geweer-nesten te lijf, maakt de weg voor zijn
compagnie vrij en zakt dan huilend bij Bran
don's lijk ineen.
De compagnie heeft diverse officieren ver-
Het was vorige week vrijdag precies 3
jaar geleden, dat in Rijssen een nieuw in
dustrieel bedrijf werd gevestigd, in een ge
meentelijke industriehal waarin daarvoor de
bromfietsenfabriek de GMF gevestigd was.
Het was de NV Regienox een dochteron
derneming van de Kitchen Installations Ltd
te Ajax (Canada).
Er was op die dag veel belangstelling en
veel waardering voor het initiatief dat de
Canadese maatschappij had genomen om in
Nederland een dochteronderneming te stich
ten en van die waardering werd getuigd o.a.
door de Commissaris van de Koningin in
Overijssel, door de commercial secretary
van de Canadese Ambassade in Nederland
de heer R. Hickman, door ir. W. L. van
Lakerveld directeur voor de industriële ont
wikkeling van het ministerie van Economische
Zaken en uiteraard niet in het minst door
de burgemeester van Rijssen, die in de ves
tiging van deze geheel nieuwe industrie een
doorbraak van de te eenzijdig ontwikkelde
industrie in Rijssen zag. Het was een fees
telijke dag mede door 't optreden van de
muziekvereniging Wilhelmina van Ter Horst
en Co. Er is in die 3 jaren na de opening
in de fabriek verscholen liggend achter de
voormalige gasfabriek hard gewerkt, de klei
ne kern van personeelsleden van ,,'t eerste uur
heeft zich opgewerkt tot vakmensen, die met
nauwkeurigheid in volledig teamwerk 't Fran
se of Zweedse staal omvormen, tot de ver
maarde roestvrije gootsteenbakken en stalen
aanrechten. Het aantal personeelsleden is
uitgebreid, er zijn een aantal rationele voor
zieningen getroffen, er is reeds een beschei
den uitbreiding doorgevoerd en voor de toe
komst heeft men ten aanzien van deze uit
breidingen nog i belangrijke plannen i petto,
die wellicht nog dit jaar zullen worden door
gevoerd.
De onderneming heeft een terrein van 1
HA aangekocht, waardoor de fabriek een be
langrijke uitbreiding kan ondergaan.
Hoe is het de Regionox vergaan in de 3
jaar die achter ons liggen, zo vroegen wij
loren. De bataljons-commandant biedt Audie
opnieuw een luitenantsrang aan en een verde
re opleiding aan de militaire academie te
West Point. Hij kan niet langer weigeren,
temeer niet omdat hij na de oorlog graag
in het leger wil blijven. De nieuwe luitenant
Murphy maakt Kerrigan sergeant en Valen
tino korporaal tegen hun wil. En de strijéd
duurt onbarmhartig voort. In de Vogezen,
bij Colmar, komt het tot een hoogtepunt.
Wat de 21-jarige luitenant Audie Murphy
daar verricht is ongelooflijk Alleen op een
brandende tank houdt hij de oprukkende Duit
sers tegen.
Een prachtig verhaal van vriendschap,
plichtsbetrachting, offervaardigheid en be
scheidenheid.
de directeur van de Reginox en Europees
manager van het moederbedrijf in Canda
de heer O. Mansell. Wij zijn bijzonder te
vreden aldus de heer Mansell, die opval
lend goed Nederlands spreekt. Wijzijn te
vreden met het produkt, dat wij kunnen a-
leveren, over de mensen, die bij ons werken,
over de produktiecijfers en vooral over de
geest die bij ons in de fabriek heerst.
Ons bedrijf treedt in Rijssen niet veel naar
buiten, wij rijden niet met grote vrachtwa
gens met schreeuwende reclame, wij ver
kopen onze produkten niet per advertentie
en wij liggen verscholen achter de gasfa--
briek. Maar ons bedrijf bruist van energie
en wij moeten gaan uitbreiden Ik denk, dat
wij hiermede achter in dit jaar nog kunnen
beginnen aldus de heer Mansell, die on
danks zijn wat kleine gestalte een energieke
indruk maakt en die bij het personeel hoog
staat aangeschreven.
De heer Mansell is naar hij ons vertelde
zeer voldaan over de produktie, die in Rijs
sen is bereikt. Wij produceerden in 1961 't
dubbele van I960 en in 1962 zullen wij waar
schijnlijk weer twee maal zoveel kunnen
afleveren als in 1961. Ondanks de grote con
currentie trekken wij een steeds groter deel
vooral van de binnenlandse markt tot ons
Werden de roestvrije stalen aanrechten tot
voor kort uitsluitend in betrekkelijk luxueuze
keukens aangebracht, geleielijk wordt dat
anders en niet lang geleden werden in nieuwe
flats in Rotterdam Zuid de keukens voorzien
van de stalen aanrechten van de Reginox.
De enorme vergroting van de produktie
heeft niet tengevolge gehad, dat het Regi
nox produkt'een massa produkt is geworden.
Het materiaal wordt met precisieuze nauw
keurigheid behandeld, want aldus de heer
Mansell wij willen en moeten een produkt
afleveren van hoge kwaliteit. Dat men in
de fabriek alles doet om dat te bereiken,
daarvan hebben wij ons kunnen overtuigen,
toen de heer Mansell ons het gehele produk-
tieproces liet volgen.
Wanneer ongeveer vier miljoen mensen zon
der werk zijn, krijgen de „moonlighters"-
dat zijn diegenen in de V.S, die meer dan
één baantje vervullen - niet geheel onbe
grijpelijk de verontwaardigde aandacht van
velen, en dan in het bijzonder van de vak
verenigingen. Niet minder dan drie miljoen
mannen en vrouwen, of 4,6 procent van het
totale aantal arbeidskrachten, zijn „moon
lighters" (werkers bij maanlicht).
Onder hen vindt men de erkend onderbe
taalde politie-agenten, brandweerlieden, on
derwijzers, en postbestellers, zowel als stu
denten en boeren. In al die gevallen maken
de arbeidsuren of ook de seizoenarbeid het
vervullen van een tweede baantje mogelijk.
Sommige lieden met „witte boordjes"-functies
verrichtten ook wel werk in hun vrije tijd,
dat speciale kennis vereist.
Heel veel algemeen verbreide ideeën over
die bezige bijen zijn echter onjuist, zegt de
correspondent van The Economist". Een on
derzoek naar deze meervoudige bezigheid, dat
in een week van de maand december 1960
werd ingesteld en waarvan de resultaten kort
geleden door het departement van arbeid
zijn gepubliceerd, heeft (in tegenstelling tot
wat algemeen gedacht werd) aan het licht
gebracht dat het aantal „moonlighters" niet
toeneemt en dat de benaming op zichzelf al
onjuist is. Slechts ongeveer een derde van
de betrokkenen verricht het extra werk des
David werd een welgestelde man
Groot was de belangstelling bij de begra
fenis van de Vrouwe van Brandlicht. Al
haar zonen en schoondochters met de oudste
kinderen en hun nasleep van koetsiers en
huisknechten plus kameniers waren gekomen
En deze grote schare moest onderdak en
verzorging hebben op Bevervoorde. Vrouwe
Christina had een schele hoofdpijn van wege
de dukte, dat had zij meer als het haar
niet voor de wind ging. Jonker Berend van
Bevervoorde, vond het reuzengezellig wan
neer de hele familie eens bij elkaar kwam.
En dat gebeurde niet alle dagen. De broers
van Berend mochten Ghristina niet zo erg.
Rudolf vond dat Christina het hart hoog voor
de hals had zitten.
Daarbij men woonde ver uit elkaar. En
twee jonkers hadden de Bentheimse goede
ren onder zich verdeeld net als vroeger Po
len. Jenne zwaaide nu op deze dag van rouw
de scepter op Bevervoorde. Mevrouw had
maar wat graag de zorgen voor alles aan
Jenne overgelaten. En Jenne commandee-
de links en rechts van zich af. Het leek wel
een gravin fluisterde Sukkelmannes de
boodschapper tegen de daghuurders. Man
nes moest gezwind naar Schöpkes Geze, een
arme weduwe, met twee flinke dochters,
die flink de handen uit de mouwen konden
steken. Het waren Diene en Miene. De hoge
Vrouwe van Bevervoorde had er aanvanke
lijk bezwaar tegen gehad. Want naar verluid
de waren Miene en Diene jonge vrouwen van
lichte zeden. Maar Jenne had nors geroepen
tegen haren Gapert niks geen gekwaak Die
ne en Miene komen hier, ik hou er zelf een
oog op en ze werken voor twee. En zo wa
ren Diene en Miene van Schöpkes Geze op
de Bevervoorde gekomen.
Het volksdeel van Rijssen dat met zich
zelf ingenomen was, sprak er schande van,
dat zulke armelui's meiden, die goed waren
om op de boer te dienen, bij een bijzondere
gelegenheid als de begrafenis der oude vrou
we de dochters van Schöpkes Geze voor
aan moesten staan. Maar Jenne regelde al
les Zij hield twee ogen in het zeil aangaan
de de Schöpkes dochters. Maar jong volk
heb je niet in de hand.
Heel vroeg in de morgen was de jonker
van Breckelenkamp al met zijn vrouw van
huis gegaan. De kwieke Evert Holtman twee
entwintig jaar oud, was de bekwame en ge
vierde koetsier van de heer van Breckelen
kamp. Hij was een koetsier uit duizenden.
Toen het rijtuig van Breckelenkamp op Be
vervoorde gearriveerd was en als naar ge
woonte de heer en mevouw Rapenbog gra
cieus door Evet naar binnen waen geloodst,
zorgde deze eerst voor zijn paarden en daar
na voor zich zelf. Toen hij naar het smal
deel stapte om de inwendige mens te ver
sterken zag hij Schöpkes Diene voor het
open raam bezig en waagde hij er 'n knipoog
je aan Een prompt kreeg hij het weerom.
Hij kwam in het smaldeel in de keuken. Het
eerste wat hij dacht was, wat een duvels
knappe meid. En hij ontdekte tevens dat
Diene ook niet vies van hem was Dat wees
de heerlijke maaltijd uit. Maar Diene sneed
hem verder meteen de pas af. Hoor eens,
fluisterde zij, vandage gin kunsen het is
grove, dat kan later wel. Evert begreep de
wenk. Jenne kwam eens snel even kijken.
Maar zij was iet of wat te laat. Evert had
zijn lekkernijen juist achter het vest. Schaap
achtig keek hij in een kom drabberige koffie.
Geef de man eten! commandeerde Jenne.
Schiet op! En weer kreeg Evert de volle
laag. De Gapert kwam binnen, het was zo
ver. Men moest aantreden voor de begrafe
nis. Evert rende naar buiten. Want zijn heer
leed aan reumatiek, deze moest in het rij
tuig geholpen worden en dat was een werk
van lange adem. Toen hij de keuken uitliep,
nam hij de streek waar om Diene hartelijk
te zoenen. Diene zoende even hartelijk terug.
Hooit oeuw nou vandage in de gate! Fluis
terde zij. Heel Rijssen was getuige van de
ter aardebestelling. Toen het was afgelopen
kon Rijssen niet weer aan het werk komen,
de dag was kapot. Jenne van Gape Jan had
een goed woord gedaan voor Diene en Miene
van Schöpkes Geze, bij de Vrouwe van Be
vervoorde. Het gevolg was dat Diene om
haar goed gedrag tijdens de dag der begra-
fenis in de toekomst dienstbode zou worden
op Bevervoorde. Maar Jenne was net een
kwartslag te laat. Want Evert de bekwame
en gevierde koetsier bezorgde Diene van
Schöpkes Geze een baan als dienstbode op
het huis te Ootmarsum die klonk als een
klok. Dit kwam weer zo, een tante van de
koetsier was huishoudster op het kasteel
Ootmarsum. En om haar neef een plezier
te doen nam zij het Rijssense meisje in
dienst. Later zou Diene nog hoog in aanzien
klimmen. Maar dat wist men toen in Rijs
sen nog niet.
De Deventer Houthandelaar was zeer ge
schikt in het verlenen van criedieten. David
trad geregeld als bemiddelaar op. Maar Da
vid had daarnaast nog een ander ideaal. Rijs
sen had hem gastvrijheid verleend. De wens
van Sara was in vervulling gegaan. Hij woon
de nu op de beste stand van Rijssen. De
Deventer houthandelaar verloor David niet
uit het oog. Er was in Twente onder de
adel heel veel geld voor te schieten, maar
er was ook veel eikenhout te koop. David
Poepzak nu moest niet alleen gegadigden
zoeken om geld te beleggen, maar ook wil
lige verkopers zoeken van eikenhout. En
waar stonden de mooiste en zwaarste eiken?
Op de landgoederen. Degene die landgoed
bezaten onder de Deventer burgerij hadden
al ras hun vaste afnemers.
Want niet alleen de adel was door bloed
en geld aan elkaar verbonden, de grote bur
gerij ook. Maar het ging David uitstekend.
Het aantal zilveren pannen dat David te
Rijssen op de daken had liggen groeide met
de dag. De hoofdbron van bestaan van de
Jood was een bloeiende schapenhandel.
Bij de sehapenboeren was David kind aan
huis, maar geld droeg hij nooit op zak. Hij
rekende altijd thuis af. Men moet denken dat
zich in de afgelegen streken waarin toen
onze stedekens lagen allerlei rovend ge
spuis ophield dat het op het Joodse volk
voorzien had Davld handelde niet alleen in
schapen en was makelaar bij geldschieters
hij handelde ook in vrouwen als dat zo te
pas kwam. Daar was b.v. Miene van Schöp
kes Geze. Zij was te Rijssen weinig van
aanzien en verdiende de kost met boeren
werk. Eens had Miene een boodschap moe
ten doen voor een boer uit Hengevelde bij
Goor, waar zijals boerendienstmaagd dien
de, naar de schapenJödde in Rijssen.
Miene klaagde dat haar zuster Diene het
zo goed had, op de hof te Ootmarsum, en
zulke goede vooruitzichten met haar vrijer.
Evert had die vooruitgeschoven werd dooi
de heer van Beckelenkamp. En dat zij Mie
ne, nu na haar moeders dood, zich krom
moest werken bij de boer. En Jödden Sara
die meende aan het Rijssener volk verplicht
te zijn, ook eens een goede daad te moeten
verrichten, beloofde aan Miene, dat er ver
andering in haar staat zou komen. Toen zij
des avonds met haar man alleen was,
begon zij over Miene van Schöpkes Geze,
dat meisje verkommerde bij de boer vertel
de Sara. David schraapte juist zijn pijp uit.
Hij dacht diep na. Toen hij vandaag in
Den Ham was geweest, had de drost van
Salland juist weer een plakkaat tegen de
Joden laten aanplakken. Hem maakten de
drosten niets, hij had goede papieren maar
wie weet hoe lang duurde dat soms.
Hij was nog diep in de prakkesatie, toen
Sara andermaal riep, zeg David hoor je
me niet? Hij deed lange halen aan zijn
pijp en sprak toen, vrouw spreek op, ik luis
ter. Zij vertelde van de Hooimeijer in Hen
gevelde, waar Miene van Schöpkes Geze, zo
schandalig uitgebuit werd. Dat zal uit ko
men riep David met een vloek. Die kerel
in Hengevelde daar moet ik altijd nog tien
gulden van hebben, de smeerlap! Maar ik
zal zorgen dat dat verstoten kind daar van
daan komt. David was nog in het vuur van
zijn gesprek toen er flink op de deur werd
geklopt. Binnen, riep David, de deur ging
open en wie stond daar? Een Vorstendie
naar van de dAst,van Salland. David ver
schoot van kleur. Gauw ging hij bij zich
zelf na of hij wat op zijn kerfstok had. Maar
neen, niets ongerechtelijks kon hij beden
ken. Wat is er van des heer drosten's ver
langen wilde David weten. Maar daar kon
de drostendienaar geen antwoord op ge
ven. De man had het zeer druk hij moest
maken dat hij thuis kwam, want de wegen
waren zeer onveilig. David was zeer be
zorgd. Sara probeerde hem moed in te spre
ken, maar het hielp niet.
David lag een groot deel van de nacht
wakker. Na twee uur in de nacht viel hij
in een verschrikkelijke droom. Hij droomde
dat droetendienaren hem gewapend met
scherpe messen, naar Arkelstein dreven.,
hem daar de oren afsneden en de tong uit
rukten en hem daarna in lange repen sne
den. Woest sloeg hij in de droom van zich
af en gaf Sara een flinke mep op het hoofd.
Sara vloog overeind en riep gekke kerel,
wat mankeert je? Ze hebben mij in repen
gesneden gilde David.
Sara was ocjt nog zo gek om licht te
maken om een onderzoek in te stellen. Te
gen vier uur stonden beiden op. Het
was een hele tocht naar Arkelstein. David
nam hartroerend afscheid van vrouw en
kinderen. Terwijl hij met haastigen tred de
Haarpoort uitliep keek hij nog eens achte-
om, als wierp hij een laatste groet op de
stad die hem dierbaar geworden was. (Rijs
sen).
Van Coeverden.
avonds of des nachts, een kwart doet dat ge
durende het week-end en de rest in de nor
male arbeidsuren overdag. Slechts 180.000
(acht procent) zagen kans er twee volledige
banen op na te houden. Bijna tweederde werk
ten de volle tijd - 35 uur of meer per week -
aan één baan en voor een deel aan een ande
re; de rest besteedde een deel van de tijd
aan elke afzonderlijke baan. De gemiddelde
werktijd van een „moonlighter" bedroeg vijf
tig uur per week, waarvan gemiddeld elf
uur aan het bij-baantje.
Verscheidene pogingen zijn al gedaan om
dat soort werkerij eruit te krijgen onder het
motief dat de werklozen op deze manier van
een deel van de werkgelegenheid wordt be
roofd. Maar de minister van arbeid betwij
felt of een verbod enige betekenis zou heb
ben.
.Immers: het bijbaantje van 850.000 „moon
lighters" bestond uit het beheer van hun ei
gen boerderijtje of privé-zaak, functies dus,
die niet open stonden voor werklozen. Dat
van een half miljoen andere lag op weten
schappelijk terrein of op dat van de be
drijfsvoering, waarvoor speciale kennis of
ervaring was vereist, die maar heel weinig
werklozen bezaten. Het zou zelfs niet ge
makkelijk zijn hen in te passen in de reste
rende 1,6 miljoen minder eisende baantjes,
die nu door „moonlighters" vervuld worden,
want voor sommige zijn bepaalde diploma's
vereist, of ze zijn traditioneel voor mannen
of vrouwen gereserveerd, of ze zijn gebon
den aan plaatsen, waar praktisch geen werk
loosheid voorkomt. En tenslotte bleken de
verdiensten van 't bijbaantje gewoonlijk nog
al gering, terwijl heel wat werkjes van tijde
lijke aard waren.
Over het algemeen blijft de „moonlighter"
bij het vervullen van zijn tweede baantje niet
op het terrein van zijn voornaamste werk
zaamheid. Wetenschappelijke en technische
werkers doen dat nog het meest, doch wan
neer ze hun speciale gebied verlaten, treden
ze gewoonlijk op als verkoper: boeren zijn
meestal fabrieksarbeiders in hun vrije tijd,
terwijl handelsmensen juist dikwijls aan
het boerenbedrijf de voorkeur geven of een
administratief baantje erbij nemen. Weten
schappelijke en technische werkers en boe
ren staan aan de top van de lijst der men
sen, die meer dan één functie vervullen, maar
ze worden op de voet gevolgd door onderwij
zers en overheidsdienaren. Onder de „moon
lighters" komen veel meer mannen dan vrou
wen voor en de meeste dezer mannen val
len in de leeftijdsgroep van 25 tot 54 jaar. Ze
hebben bijna allen een gezin te onderhou
den. Percentsgewijs komt het vervullen van
meer dan één functie vrijwel gelijkelijk voor
onder blanken en negers.
Advertentie
Bouwstraat 37-39
RIJSSEN
Van 2 t.m. 7 april zal ook hier ter plaatse
weer de jaarlijkse SIMAVI-collecte worden
gehouden.
Deze U wel bekende Vereniging gaat op
intensieve wijze voort met hetgeen zij in
1925 is begonnen n.l. de medische nood in
tropenlanden helpen lenigen en zij wil trach
ten om voor de Nederlandse dokters en zus
ters, die zich, waar ook ter wereld, voor de
lijdende mensheid inzetten, de bron te blij
ven.
Een tropen-zuster schreef nog onlangs aan
SIMAVI: „Wanneer men in Holland kon zien
hóe groot de nood hier is en hóoe wij hier
met de ons ten dienste staande, vaak pri
mitieve middelen iedere dag maar doen wat
onze hand vindt om te doen (en dat is
helpen en nog eens helpen) dan zou men niet
aarzelen om via SIMAVI de zo nodige steun
te geven
Het Plaastelijk SIMAVI-Comité doet een
warm beroep op de burgerij en hoopt dat
men blijk geeft te waarderen dat men hier,
wat de medische verzorging betreft, in zo'n
uiterst bevoorrecht land woont. HELPT SI
MAVI „HELPEN"!!
Zondag a.s. vindt in het St. Jozefgebouw
de groslijststemming plaats voor de gemeen
teraadsverkiezingen voor de afd. Rijssen van
de K.V.P.
