JUBELTONEN EN KLANKEN
DE
KINDEREN VAN WILHELMSBURG
Nieuwe bewoners
in „De Kroon'
V.V. „EXCELSIOR" RSJSSEN
Bescherming tegen besmettelijke
ziekten en morele gevaren
GISTERAVOND GEARRIVEERD
16 JONGELUI UIT
NIEUW-GUINEA
Mjiiërulen in de
RKSV-Luctor 5-2
Vrijdag 16 maart 1962
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 5
Wat gaat er in hen om?
iU.I.S.Si'N buiten de wallen
Een week lang had Lange Bats, de koster
schoolmeester generale repetitie gehouden
met de schoolkinderen. Om de drost toe te
zingen. Dat was nu niet bepaald dat Rijssen
weg was van de drost van Twente, neen,
dat niet! Maar het was zoals de heggendok-
ter Hang Jantje steeds vertelde. Namelijk
dat de zachtste boter het zachtst smeerde
ange Bats dan stond op het marktplein bij
de kerk, door het volk Schild genoemd.
Hij had zijn jas uitgetrokken. De Jonker van
Bevervoorde, De Gapert en de Snoek en ook
de Wapper en al de drie andere burgemees
ters, de gemeentemannen en verder al wat
in Rijssen naam had stond te luisteren. Te
midden van het gezang kwam de .oude
heer van de Grimberg nog opdagen in zijn
rijtuig met twee schimmels bespannen. De
koster-schoolmeester gaf de kinderen een te
ken en daar brulden honderden kinderkelen,
lang leve de Jonker van de Grimberg! De
oude snorren begonnen te beven over zoveel
aanhankelijkheid van het volk van Rijssen.
De kinderen moesten van vooraf aan begin
nen te zingen en de oude heer vond het zo
prachtig, dat de koetsier de Ezelskop, twee
zakken met lekkernijen uit het rijtuig
moest laden. Twintig van de schoonste maag
den van Rijssen traden voor den dag en
zorgden voor de distributie van het snoep
goed. De oude snor was niet zomaar geko
men, hij was de oudste borgman van Rijssen
en hij zou de drost een hartelijk welkom
toe roepen. Men had in die dagen in Rijssen
ook een Joods koopman. Hij luisterde naar
de naam van David Poepzak. Of dat 's mans
rechte naam was, of een Poolse naam dat
weten wij niet. Maar David was te Rijssen
zeer geliefd. Het was zoals Pap Gradus uit
de Walstraat vertelde. Aan de Jödde kon je
alles kwijt raken waar je anders geen weg
mee wist. David woonde heel bescheiden op
het einde der Enterstraat. En nu was Gape
Jan bij David gekomen en had deze ge
waarschuwd, dat hij voor één dag naar Hol
ten moest gaan, want de drost kon geen
Joden zien. En zo was David voor de hoge
dag naar Holten vertrokken, want in Holten
woonde ook een Jood. Het was elf uur in de
morgen.
Toen kwam Boten-Jonas uit Wierden en zette
de vlag op de toren. Want te Rijssen was
niemand die het aandurfde om de oude to
ren tot in de spits te beklimmen. Maar Jo
nas deed het voor een oord jenever. Even na
elf uur kwamen de eerste gasten. De jon
keren uit heel Twente en om twaalf uur
daar kwam de statiecaros van de drost. De
drost zag langs Rijssens straten een juichen
de menigte. Piep Willem die een brandmerk
droeg, hij had vroeger een kalf gestolen, ver
stopte zich tussen de menigte om maar iets
te kunnen zien van de pracht en praal waar
aan Rijssen die dag ten prooi was. De dfösf
was heer van Hengelo. Het was een praal
hans gelijk vele edelen dier dagen. De stand
die hij ophield was niet in verhouding tot
zijn inkomsten. Maar dat hinderde in die
dagen niet. Op het Schild stelde men zich op.
Een voorafgegaan door pijpers en tamboers
uit Almelo, die men daar had kunnen lenen,
en zo ging 't in optocht naar 't kasteel Be
vervoorde. Eerst de drost, dan de Jonker
van Bevervoorde. Vervolgens volgde de
stadhouder der lenen. Dan volgde de adel
uit Rijssen. De Twentse adel reed achter
aan. De Rijssenaren mochten zich verder
zelf kietelen als zij pret wilden hebben.
Op het p lein voor het kasteel Be
vervoorde hield de oude Jonker van de
Grimberg zijn welkomstpreek. Hij roem
de het geslacht van de drost zeer. En zo
waren er vele sprekers. Na voorlopig zo
een paar uur bij elkaar te zijn geweest, be
gon een rondgang door Rijssen. Gapé Jan
had er voor gezorgd dat alles netjes verliep,
althans wat de wandeling door Rijssen aan
ging dan. Het meeste volk stond opgesteld
op de Schild. De Snoek was laat. Doch daar
hij lang van postuur was kon hij over de hoof
den van de anderen heenkijken Toen de
drost vlak bij was zag de Snoek tot zijn gro
te verbazing dat de Wapper vlak voor hem
stond. Deze schone kans kon hij zich niet
laten ontglippen. Met een vlijmscherp muntje
haalde hij de Wapper van onder tot boven
over de jas, sprong daarna een pas of drie
opzij: Het gegichel begon. De mooie jas van
de Wapper viel bijna aan tweeën, vrouwen
begonnen te gieren en de drost veronder
stelde dat men zulks om hem deed. En hij
wuifde met de hand. Pas toen de Heetwösker,
een daghuurder van de Grimberg, de Wapper
er op attent maakte, dat deze met de blote
rug stond, begon deze te razen en te tieren
zodat de Gapert hem de wacht moest aan
zeggen. En dat hielp. Jacob Peppels, de stads
bode leende de Wapper een andere jas. De
drost vroeg aan de Jonker van Bevervoorde
dadelijk twee forse gezellen om hem te be
schermen, want de drost had wel een ge
ducht zwaard op zij, maar tegen de achter
bakse snijwijze van vechten van de Rijsse
naren, was hij blijkbaar niet opgewassen en
daarbij, de drost had zijn dikke vlezige rug
zeer lief. Hij liet aanstonds op de Schild
een onderzoek instellen naar de manier van
snijden, maar dat was bepaald de daad van
een vakman. Er was geen vlees geraakt,
dus geen keurbare wonden. Er stonden wel
dertig Jonkers rond de drost. Maar toen de
drost getuigen opriep deed er niemand een
mond los.
De Wapper dacht er intussen het zijne van.
Maar geen rechtgeaard Rijssenaar zou de
Snoek verklappen.
En deze zat hoog en breed bij zijn liefje,
de weduwe Taksman en verorberde met deze
een oord jenever, omdat de drost te Rijssen
was.
Het had de Gapert moeite gekost, om voor
de drost en de vele jonkeren die op Bever
voorde zouden blijven eten, het nodige perso
neel op te scharrelen. De Gapert had met
zijne Jenne een halve nacht overleg gepleegd.
Maar om het nodige personeel in Rijssen op
te diepen daar zag Jenne geen gat in. En
de Vrouwe van Bevervoorde was het met
haar eens. Daarna was de Gapert naar De
venter gegaan en had daar vier man ge
huurd, onderwie ook een opper kok. Maar
toen waren op hetkasteel Bevervoorde pas
de moeilijkheden begonnen.
Jenne de kokkin van den huize Bevervoorde
liet zich het roer niet uit handen nemen. En
de opperkok had zich nog nooit laten com
manderen door een vrouw, en dat deed hij
op Bevervoorde ook niet, had hij gezegd. Dan
ging hij liever. Dan ga je maar! Had de
Vrouwe van Bevervoorde hem toegevoegd
en de Gapert was nog gauw naar de stroeve
laar gereden en had daar gevraagd, om de
keukenknecht Wind Jannes. En de Vrouwe
van de Stoevelaar, die een nicht was van
de drost, had begrip getoond voor de moei
lijkheden op Bevervoorde. Wind Jannes ken
de het klappen van de zweep. Toen hij bij
de Gapert op de kar zat deed hij een boekje
open over de vraatzucht der edelen. En toen
de avond kwam bleek dat Jannes niet over
dreven had. Maar wij willen wat het eten
betreft niet uit de school klappen, alleen dit,
er was op Bevervoorde genoeg.
Na de maaltijd gingen de herenvan de
bittertafel. Nou en toen kregen diverse de
len het met elkaar aan de stok, ze gingen
met elkaar op de vuist. En dat in de mooie
kamer van Christina de Vrouwe van Be
vervoorde. De oude Snor van de Grim
berg werd onder de tafel geslagen. Dit
kwam omdat de oude Jonker vrede had willen
stichten. De Vrouwe van Bevervoorde riep
haren rentmeester de Gapert. En deze voor
geen klein gerucht vervaard smeet eerst
de heer van Eisen buiten de deur. En stroop
te daarna de mouwen op om de dikke Jonker
van Bellinckhof er uit te gooien. Maar de
heer van de Stoevelaar gaf de Gapert een
slag dat deze bloedend ter aarde stortte.
Jonker Berend van Bevervoorde wist voor
een ogenblik de vrede te herstellen. De heer
van Eisen die te paard was gekomen, wilde
beslist met het volk van Rijssen vechten.
Laat dat straat Jan Hagel maar op komén!
Zo brulde hij. En hij kreeg zijn zi n. Haver
Jan van de Schild gooide de Jonker van
Eisen een emmer koegier over het lichaam
Toen stak de Jonker het zwaard in de schede.
Maar drie dagen later kon men nog ruiken
dat hij te Rijssen te gast was geweest. Rijs
senaren die beducht waren voor hun vei
ligheid, stonden allerlei wapenen op de deel
om een mogelijke aanval af te weren. De drost
zelf werd met vereende kracht in het rij
tuig gehezen. En de Rijssenaren haalden ver
licht adem toen de poort chter de laatste
Jonker dicht klapte.
De oude heer van de Grimberg werd door
de Wapper liefdevol naar huis gebracht en
GapeJan werd door Jenne verzorgd En Jan
bezwoer Jenne dat hij een andere baan zou
zoeken, hij wilde zich door dat volk van adel
niet voor de koplaten slaan, waar was hij
anders per slot van rekening burgemeester
voor. Maar de volgende dag, men had er een
nacht' over geslapen, kreeg 'Rijssen weer
zijn aanzien van alle dag. Het beloofde heel
warm te worden die dag. Een een rechtge
aard Rijssenaar liep dan in de onderbroek en
de vrouwen in. baaien rokken. En. Rijssen
had de eerste dagen wat te praten en de
armen kregen voor een paar dagen de maag
weer eens goed vol. Want het overschot was
rijkelijk. Er was heel wat overgeschoten van
het feest!
VAN COEVERDEN.
(Door Rosemarie Winter)
HAMBURG De zon weerspiegelt in het
troebele water. Natte sneeuw bedekt
de verwoeste huisjes temidden van de volks
tuinen, ligt op een stapel wrak hout, dat on
langs nog een menselijke behuizing was. Te
midden van de in modder en water liggen
de ruïnes stappen kinderen met rubberlaar
zen. Vijf, zeven, misschien tien jaar oud.
Met lange bonestaken vissen ze naar de res
ten van het bezit hunner ouders, terwijl de
oudste met zijn arm naar een weliswaar
scheef, maar toch overeind gebleven tuin
huisje wijst. „De Wiedemanns hebben ge
boft!" zegt hij. Frau Wiedemann verschijnt
op het dak van haar huisje om er drijfnatte
dekens naast de glibberige matrassen, kus
sens en mantels te leggen, die zij uit het
slijk heeft getrokken.
„Wat doen jullie daar?" roept ze de jon
gens toe. „Ga maar dadelijk „naar
huis" wilde ze zeggen, maar het woord blijft
haar in de keel steken. Want het „thuis"
van deze jongens ligt ergens onder haar in
het water, en pas gisteren hebben duikers
de vader uit het moeras geborgen. Hij had
in die vreselijke nacht hulp willen gaan ha
len en was onderweg door een vloedgolf
omver gegooid. Nog vijf dagen na de cata
strofe wisten de kinderen niet, dat zij geen
vader meer hadden en zij hoopten met hun
moeder wanhopig op een wonder. Nu echter
schreeuwt de tienjarige reeds in het volle
bewustzijn van zijn autoriteit terug: „Moe
der staat in de rij voor brood. We waren
inenten en nu willen we kijken of er nog
wat te halen is!"
„De dood zullen jullie je op 't lijf halen",
roept de vrouw terug. „Vooruit, maak da
delijk dat jullie weer naar het opvangcen
trum gaat. Jullie arme moeder schijnt wel
gek geworden te zijn!?" Daarmee treft de
buurvrouw de spijker op de kop en ook de
ietwat rauwe toon, die in Hamburg-Wil
helmsburg van oudsher wordt gebezigd.
De drie jongens zijn op geen stukken na
de enige kinderen, die, sedert het water lang
zaam wegvloeit, in de vaak moeilijk te over-
ziene voorstadbuurten naar overblijfselen,
maar ook nog wel naar avonturen zoeken.
Wie de beelden heeft gezien van de was
lijnen vol drijfnat beddengoed en kleding
naast de ruïnes, de uitgeputte gezichten van
de mensen, die desondanks onvermoeibaar
het levens noodzakelijkste uit de ruïnes op
wrakke kinderwagens en verroeste fietsen
laden, wie de kinderen tegen is gekomen, die
nadat op grote schaal rubberlaarzen werden
uitgedeeld, eenvoudig overal opduiken, soms
helpend, soms vragend of glurend, zal dit
zijn leven lang niet vergeten want wat gaat
er in een achtjarige jongen om, die nog maar
enkele dagen geleden door zijn ouders in de
takken van een kersenboom werd vastgebon
den opdat de orkaan hem niet zou meesleu
ren, die zeven uur lang daar vastgebonden
zat en toen nog moest beleven, dat zijn zusje
in een draaikolk terecht kwam, terwijl de
moeder hulpeloos schreeuwde en de vader
haar met alle kracht moest weerhouden zich
achter haar kindje aan in het water te stor
ten?
Deze kinderen, die gruwelijke dingen heb
ben meegemaakt, behoeven dringend men
selijke hulp en bescherming. Dat weten de
autoriteiten van Hamburg, dat weten de tal
loze maatschappelijke werksters en mede
werkers van het bureau voor jeugdzorg, die
honderden uren in de weer waren, maar al
te goed en zij doen wat zij kunnen. Het aan
tal hulpbehoevende kinderen loopt echter in
de duizenden en dat weten die autoriteiten
ook. „Als zij zich allemaal tegelijk zouden
aanmelden, dan zouden we dat niet aankun
nen Het gaat er nu om kinderen uit
de catastrofen-gebieden weg naar een gezon
dere omgeving te brengen.
In de kieren van de natte divans, de meu
bels, in de huizen, maar ook in de straten,
in de levensmiddelen in de overstroomde keu
kens, in de opgezwollen cadavers der bees
ten loeren de epedemieën. Om van het morele
gevaar bij 't „organiseren" van levensmidde
len, brandstof en ronddrijvende, onbeheer
de voorwerpen nog maar te zwijgen. Niet
zelden wekken ouders hun kinderen zelfs nog
op om de „bezitloze" tijd goed te gebrui
ken
In een school en in het raadhuis van Wil
helmsburg, die, ijskoud en door achterge
bleven slijk vuil, steunpunten werden, over
legden vrijwillige helpsters van het Rode
Kruis, van jeugdzorg en van maatschappelijk
werk wat hiertegen kan woren gedaan. Er
werken vele vrouwelijke vrijwilligers in de
catastrofe-gebieden. Zij moeten meestal ki
lometerslange wegen afleggen en konden in
de eerste dagen alleen met helicopters wor
den gebracht, toen het er om ging de men
sen na drie dagen van storm de eerste war
me soep te geven. Sindsdien hebben sommi
gen van hen af en toe een paar uur kunnen
slapen. Maar het vraagstuk van de kinder
transport laat de meeste van hen met rust.
Ouders en kinderen willen nadat zij het ge
vaar doorstonden vaak maar heel ongaarne
van elkaar worden gescheiden. Daarom zal
niets overhaast geschieden wordt gezegd.
Tegelijkertijd komen uit alle delen van
Duitsland en Europa telefonisch en telegra
fisch de aanbiedingen hier 100, daar 300 kin
deren voor een aantal weken op te nemen.
Vooral Oostenrijk, Zwitserland en Nederland
dat negen jaren geleden zelf zo hard door
de stormvloed werd getroffen, stellen plaat
sen voor kinderen ter beschikking. „Ze be
hoeven niets mee te brengen. Wij willen ze
allemaal goed in de kleren steken. Ze moe
ten alleen maar komen", stond in een tele
gram uit Oostenrijk. Vragenlijsten zijn er,
die aan alle door de overstroming getroffen
ouders zullen worden gezonden, waarop zij
kunnen invullen of en wanneer zijn hun kin
deren 'n poosje elders, in goede omgeving
en goed verzorgd ondergebracht zouden wil
len zien. Naar hanseatische traditie wordt
er telkens weer de nadruk op gelegd, dat
het op het vrijwillige besluit van de bur
ger als enkeling aankomt en dat niemand
zal worden gedwongen.
Dat ging in de dagen, toen het water nog
tot de eerste verdieping stond zover, dat de
politieagenten met de riemen van de roei
boten waarmede zij naar overlevenden en
verdronkenen dregden, aan de door 't water
omkotste vensters klopten en vroegen „Is
daar nog iemand?" Geen van hen voelde zich
gemachtigd „huisvredebreuk" te begaan, zo
lang niet een speciaal daarvoor afgekondigde
verordening het binnendringen toestond.
Voor het verzenden van de kinderen heeft
jeugdzorg reeds alle leraren en leraressen
wier scholen op het ogenblik niet functione
ren, ingeschakeld. Bovendien kwamen van
studenten, kleuterleidsters, niet alleen uit
Hamburg, maar uit Berlijn, uit gmunchen en
Frankfort aanbiedingen om te helpen. En
omdat voor de kinderen heel veel hulpvaar
dige handen w-rden gebruikt, is het de be
doeling in de semester-vakanties de leerlin
gen van de pedagogische en sociaal-peda-
gosische instituten in te schakelen.
Het opperste gebod blijft: Helpt de kinde
ren van de overstroomde gebieden zo snel
mogelijk. Laat hen na de overstroming niet
in een moeras verzinken.
:f: Aan de Königssee nabij Brechtes-
gaden is onlangs een nieuwe 1200 m.
lange rodelbaan, die door een groots
landschap loopt, aangelegd.
Een hoogtepunt van de winter
sport in het komende seizoen zal de
13de Internationale Wintersportweek te
Garmisch-Partenkirchen (20 - 28 janu
ari) zijn. Er worden wedstrijden in
skilopen, ijshockey en kunstschaatsen
gehouden en tevens zal om het wereld
kampioenschap bobslee worden gestre
den.
RIJSSEN Het voormalige hotel „De Kroon",
door de gemeente verhuurd aan de heer G. H.
Roelofs te Wormerveer, heeft gisteravond 7
uur zijn eerste nieuwe bewoners verwelkomd.
Het is een groep van 16 ongetrouwde jonge
mannen van Indonesische afkomst, die dinsdag
uit Nieuw-Guinea zijn aangekomen en in het
voor hen onbekende Nederland een nieuwe
toekomst willen opbouwen.
Deze jonge mensen zullen de eerstkomende
weken wat in ons land thuis moeten raken en,
eventueel na een herscholing, aan de slag moe
ten gaan. „De Kroon" is thans geschikt ge
maakt voor bewoning door 61 personen. Het
is de bedoeling dat voornamelijk gezinnen
hier een klein jaar zullen gaan wonen. De
groep die nu in „De Kroon" is gehuisvest zal,
naar verwachting, over drie a vier weken in
de samenleving worden opgenomen.
Overigens bestaat er een goede mogelijk
heid dat „De Kroon" straks zal gaan fungeren
als verlofcentrum voor Nederlandse ambtena
ren, die voorgoed uit Nieuw-Guinea zijn te
ruggekeerd en dan nog zes maanden verlof
met hun gezin te goed hebben.
Onze actuele foto: de 16 nieuwe bewoners
van „De Kroon" nemen met veel plezier bezit
van hun slaapzaal, vroeger het achterste deel
van de gelagkamer. In hun midden hun tij
delijke verzorgster, mevr. H. Zwart-Koersen
uit Almelo, en de heer G. H. Roelofs.
Wie landbouw, tuinbouw of (pluim(veeteelt
bedrijft, weet hoe belangrijk het gehalte aan
mineralen van bodem en voeders is voor
de groei en ontwikkeling van zijn produk-
ten en dieren. Hij weet ook hoeveel speur
werk en onderzoek verricht is en steeds
wordt om de behoefte van plant en dier te
kennen en de juiste verhoudingen te vinden.
Ook de mens heeft een groot aantal mi
neralen nodig in kleine hoeveelheden. Hoe
veel precies weet men van de meeste mine
ralen nog niet. Bij vlug-groeiende planten
en dieren kan men dit met verschillende be
mesting en verschillende voeders onderzoeken
bij de langzaamgroeiende mens niet. Gelukkig
is een tekort aan mineralen als fosfor, mag
nesium, koper, mangaan, zink enz. enz. niet
te vrezen wanneer men een gevarieerde voe
ding gebruikt.
Jodium kwam in bepaalde streken in ons
land in te geringe hoeveelheid in het voed
sel en het drinkwater voor. Daar heeft men
de bakkers verplicht om jodiumhoudend
zout in het brood te verwerken. Een jodium-
tekort wordt nu vrijwel niet meer aange
troffen, temeer omdat veel huisvrouwen jo
diumhoudend zout in de keuken gebruiken.
Zeevis is een van de weinige goede jodium-
bronnen.
De mineralen waarvan wij het meeste we
ten, zijn kalk en ijzer. We weten ongeveer
hoeveel we ervan nodig hebben en in welke
hoeveelheden ze in de levensmiddelen voor
komen.
Van kalk hebben we ongeveer 1 gram per
dag nodig, jonge kinderen wat minder, oude
re (van 10 tot 20 jaar) meer. Zoals u weet,
is kalk nodig voor de bouw van skelet en
gebit. Daarnaast spelen kalkzouten een be
langrijke rol bij diverse andere lichaamspro
cessen, b.v. de bloedstolling en de werking
van de spieren, 1 gram is niet veel - en
toch krijgen we wel eens te weinig kalk,
want kalkzouten zijn niet dik gezaaid in het
voedsel. Zij komen voornamelijk voor in
melk (ook yoghurt en karnemelk) en kaas
en verder in heel kleine hoeveelheden in al
lerlei levensmiddelen.
Van ijzer het voornaamste bestanddeel
van de rode bloedlichaampjes, hebben we
R.K.S.V had deze middag weinig moeite
tegen een met 2 invallers spelend Luctor
Vooral de grotere schotvaardigheid der thuis
club gaf de doorslag.
Na 7 minuten spelen gaf A. Tusveld de
oranjewitten de leiding, toen hij een pass
van links goed inschoot. Na een kwartier
spelen was de stand gelijk, toen r.buiten De
Leeuw de bal scherp voor doel trok, waar
na de bal uit een kluwen van spelers in het
doel verdween 1-1.
Een produktieve bui van midvoor Mark
slag in de 21 en 25e'minuut bracht de thuis
club aan 'n veilige 3-1 voorsprong. De gas
ten probeerden met ver opdringen doelpun
ten te forceren. Zowel r.binnen Van Dalen,
als r.buiten De Leem maakten het de Rijs-
sense verdediging wel moeilijk, maar de Rijs-
sense keeper kreeg weinig gevaarlijk werk.
In de tweede helft gaf R.K.S.V. opnieuw
de toon aan. Na 8 minuten spelen liet mid
voor Markslag de Almelose verdediging op
nieuw de hakken zien, waarna hij opnieuw
raakschoot. 4-1. Een half uur voor afloop
kwam de thuisclub op fluweel te zitten, toen
A, Tusveld in combinatie met zijn broer
de stand op 5-1 bracht. De spelers geloofden
het toen wel. De thuisclub verzuimde in de
ze periode de score aanmerkelijk te verho
gen. R.binnen 0ude Luttighuis liet 2 droom-
kansen onbenut en een door H. Kamphuis
ingeschoten penalty werd o.m. door scheids
rechter Kuipers ongeldig verklaard. Vlak
voor afloop benutte r.binnen van Dalen een
vrije trap met assistentie van doelman Slag-
hekke 5*2, die niet bijzonder in vorm was.
Het tweede elftal krijgt bezoek van Haarle
Boys en heeft nog maar enkele punten nodig
om zich kampioen te noemen. De derde edi
tie trekt naar Goor voor een wedstrijd te
gen Twente 3.
Voor het eerste elftal is de wedstrijd tegen
Almelo ingelast. Ongetwijfeld een (te) zware
opgave voor de Rijssenaren.
I lül I I I
|ll|i:i;illil!lll!|tIII!l!!|i:il!|IIIHIHI!flilllll!!IUIIIIII.
nog minder nodig: ca. 10 tot 15 mg - dat
is dus helemaal precisiewerk.
Goede ijzerbronnen zijn vooral (gerangschikt
van hoog naar lager naar het ijzergehalte
per 100 gram):
appelstroop, lever, nier, stroop, mosselen,
peulvruchten, grove bindmiddelen (b.v. ha
vermout, gort, tarwemeel), groene bladgroen
te, zoals postelein, raapstelen, veldsla en
spinazie, noten, volkoren- en bruinbrood.
Bijdrage aan kalk- en ijzerzouten in een dag
menu, waarin voorkomen:
kalk ijzer
250 g brood (wit of bruin) x xxx
250 g aardappelen x x
250 g groente, gemiddeld xx x
100 g fruit x x
100 g vlees of vleeswaren of x xx
peulvruchten x xxx
20 g kaas xx x
6 dl melk xxxx x
15 g grutterswaren x x
15 g stroop x xx
50 g boter of margarine x x
x betekent minder dan io van de dage
lijkse behoefte
xx betekent Vio tot '/-i van de dagelijkse be-
hoefte
xxx betekent lU tot '/s van de dagelijkse be
hoefte
xxxx meer dan lh van de dagelijkse behoefte
Melk en kaas zijn' in ons dagelijks menu
dus de belangrijkste leveranciers van kalk
zouten, brood en vlees(waren) van ijzerzou
ten In een vegetarische voeding zijn peul
vruchten en noten niet uit te vlakken als
ijzerbron.
IJzer- en kalkzouten zijn goed bestand
tegen verhitting. Bij het koken gaat echter
een deel ervan over in het kooknat. Weer
een reden 'dus om groente met weinig water
op te zetten en zo mogelijk het kooknat in
soep e.d. te verwerken.
Steeds meer nadert het einde van de com
petitie en daarmede een tijd van degrada
tie en promotie.
Voor Excelsior staan in dit opzicht de pa
pieren gunstig, aangezien de roodbaadjes
uit de nog te spelen vijf competitiewedstrij
den op dit moment nog 5 punten nodig heb
ben om zich weer tweede klasser te kunnen
noemen. Het is een goed gezegde, dat de
huid niet verkocht moet worden, voor de
beer geschoten is en daarmede dienen de
Morsbewoners ook rekening te houden
Blijven ze echter in de resterende wedstrij
den spelen zoals wij dit de laatste tijd van
hen gewoon zijn, dan zijn de vooruitzichten
bijzonder aanlokkelijk.
Dit week-end (zaterdagmiddag a.s. om 4
uur) ontvangt de roodwitten bezoek van het
Zwolse C.S.V.
De Zwollenaren beschikken over een ploeg,
die van wanten weet. Tot de laatste secon
de wordt er door hen gevochten en speciaal
defensief weten ze een woordje mee te spre
ken.
Aangezien de C.S.V.-ers nog in de degra
datiezone verkeren, zullen zij alles in het
werk stellen de lijstaanvoeder Excelsior een
halt toe te roepen.
Excelsior zal het niet gemakkelijk hebben
om het ongeslagen thuisrecord te handhaven.
Indien evenwel alle voorwaartsen schieten
en niet oneindig gaan dribbelen zit er vol
doende perspectief in en moeten wij het hou
den op een zege.
Aan de roodbaadjes dus de eer om zaterdag
de benodigde 5 punten tot 3 terug te bren
gen.
De stand aan de kop in een derde klasse
is momenteel: Excelsior 13 wedstr 20 pnt.
Apeldoorn 13 wedstr. 20 pnt. Voorwaarts 16
wedstr. 20 pnt. Sparta 15 wedstr 18 pnt.
Veel succes Excelsior!
i
