FILM - nieuws
KAPPERT
DE BICO
MOEDERDAG
MEINDERS
GASAANSTEKERS
VOETBALPOOL
BEHANG
Hoe het verder ging op de Bevervoorde
Het testament aan snippers
„SHALOM"
„MEIN KAMPF'
Lampionoptocht:
feestelijk gebeuren
Oprichting knapenkoor
Moeder wacht
op al uw aandacht!
voor geschenken!
OPENINGSUREN
GEMEENTEKANTOREN
EEN KEURCOLLECTIE
WESSELS - Bouwstraat 29-31
De bloemen spreken hun taal
Voor Moederdag 't grootste
onthaal!
J. VAN DEN BERG ZN.
Dankbetuiging
Moederdag - Taartendag
Sigarenmagazijn GIJSBERS
Met ingang van 13 mei
's zaterdags GESLOTEN.
Sig.mag. J. Oldekamp Zn.
Schildersbedrijf WOLTERS
Vrijdag 12 mei 1961
WEEKBLAD VOOR RIJSSEN
Pagina 5
Woensdag de film:
Vrijdag en zaterdag de film:
RUSSEN buiten de wallen
Jonker Reinold scheurde op een goede
dag, een maand óf tien na zijn trouw
dag het testament, waarin hij de stad Rijs-
sen zijn gehele bezit vermaakt had, aan
snippers.
Hij wist het nu: er zouden erfgenamen
komen op de Bevervoorde. De Van Lan-
gens uit het Bentheimse bleven weg. Zij
hadden gehoopt dat Reinold vrijgezel zou
blijven. De Van Langens van de Dekhorst
in Ypelo hadden hetzelfde gehoopt. Maar
in Rijssen wist men wel hoe laat het was.
Agatha, de vrouwe van Bevervoorde en
van Rijssen, zoals zij zichzelf graag noem
de had de burgers der stad niet in het on
zekere gelaten over de blijde gebeurtenis
die op komst was. Van het kasteel Arkel-
stein kwam iedere dag een bode naar de
gezondheidstoestand van mevrouw Van Lan
gen informeren. Heer Reinold van de Be
vervoorde vroeg oude ervaren Rijssenaren
honderduit.
Of zijn eerste een zoon zou worden of
een dochter. Onnodig te zeggen dat het de
mannen van Rijssen geen klap kon schelen
of de eerstgeborene een zoon of een doch
ter was. Een ding was voor de stad en
haar burgers zeker: Als het zo doorging zou-
zouden zij tot in lengte van dagen mooi
weer moeten spelen tegen de jonkers Van
Langen. Maar toch was de Strondjonker de
kwaadste niet, en om hem een plezier te
doen wensten ze hem een zoon toe.
En jonker Reinold, zelf een op en top
Rijssenaar, sprak niets anders dan het Rijs-
sens dialect. Dit was voor de bisschoppen
wel zeer lastig, want zij moesten dan op
het bisschoppelijke hof steeds een tolk heb
ben, die men dan ook Jan van Rijssen noem
de.
Eindelijk op een nevelige morgen om ne
gen uur beierde de torenklok. De Tipkop,
die vlak bij de toren woonde keek angstig
in de lucht. De man had een punthoofd en
de jongens bij school hadden hem Tipkop
genoemd en dat was hij zo langzamerhand
heel gewoon gaan vinden. Gauw liep de
Tipkop naar Brand Janus, die opperbrand-
meester was, om hem te waarschuwen. Maar
hier kreeg hij te horen dat er een jonker
geboren was. Dit bracht de Tipkop zo in
vervoering dat hij gauw naar huis liep, een
kan jenever voor de dag haalde en een
bolglaasje uit de spinde greep, eerst zich
zelf een borrel inschonk en toen naar Brand-
Janus liep en hem ook een borrel offreer
de. Deze dronk hem op met de spreuk:
zo volgt de een de ander.
De Tip keek hem onderzoekend aan en
vroeg: Komen er dan meer kinderen dan
één tegelijk op de Bevervoorde? Daar kon
Brand Janus niks van zeggen, maar wel
kon hij zeggen dat de Tip goede jenever
had. Spoedig kwamen er meer op straat,
vooral toen de Bolle als heraut te paard
het heugelijke nieuws bekend maakte. De
Bolle was piasbaas op de Bevervoorde en
hieraan dankte hij dan ook zijn bijnaam
„de Bolle".
Een piasbaas was namelijk iemand die op
de Bevervoorde de Rijssenaren hielp als de
ze met hun koeien bij de dekstier kwa
men. Zo was er op de Bevervoorde ook een
man met als bijnaam „De Beer".
De Beer was het hoofd van de varkens
fokkerij, en dus laat zich die naam duide
lijk verklaren.
Bolle nu had heuglijk nieuws. Er was een
jonker geboren die de naam Hugo zou dra
gen.
Hij was vernoemd naar een kruisridder
Hugo van Langen, die in een poortje in
Jeruzalem minstens dertig Turken het hoofd
had afgeslagen. Doch in Rijssen was men daar
niet zo over te pas. De vader van Jonker
Reinold had Rudolf geheten. En het be
hoorde in Rijssen tot de goede zeden dat
een kleinkind naar de grootvader genoemd
was. Ook op de Arkelstein was men er
niet mee ingenomen. De vader van Aga
tha heette Eggerich.
De man die nog geen enkel kleinkind had,
en nu had zijn dochter met het voor
bijgaan van eigen familietradities haar ei
gen eerste zoon een wildvreemde naam ge
geven. Het kon honderd maal waar zijn
dat er voor een jaar of driehonderd een
scheermes van 'n ridder in Rijssen gewoond
had die Hugo van Langen heette, maar het
kwam toch niet te pas, zo van de regel af
te wijken. De Bolle kreeg dan ook niet de
gedachte fooi toen hij met veel tam-tam
de blijde tijding bracht. Hoe hebben zij het
kind genoemd, had de drost hem gevraagd.
Hugo, had de Bolle met verheffing van
stem gezegd. De drost had bedenkelijk aan
zijn sikbaard getrokken. En de drostin was
in haar stoel gaan zitten, de handen in de
schoot gevouwen. Hoe kwamen ze daarbij?
En toen was de tijd voor de Bolle geko
men om opening van zaken te geven.
Drie kwartier had hij hoog opgegeven van
de heldendaden, moorden en doodslagen die
ridder Hugo van Langen in Palestina be
dreven had. De drostinne loosde een diepe
zucht, sidderde over zoveel mooie woorden
door een Rijssenaar bedreven. De drost vond
het wel een man die het christendom een
grote dienst bewezen had. Dit beaamde de
Bolle eveneens gretig. Maar al met al: de
verwachte fooi voor de Bolle bleef achter
wege. Tijdens de terugtocht naar Rijssen
moest het paard het ontgelden, want de Bol
le leek wel een woedende stier. In Holten
groette hem de schout, maar hij groette niet
terug.
En toen hij de weg naar Rijssen insloeg
wenste hij dat alle schouten en drosten zou
den barsten. Terug in Rijssen zag de Bolle
dat men druk bezig was met het versieren
met groen en bloemen. Dit was ter ere van
de jonker die geboren was.
Hij werd op de Bevervoorde ontboden. Jon
ker Reinold wist al bij voorbaat hoe laat
het was. De jonker informeerde of alles
wel was op de Arkelstein, en of ze de Bol
le nog goed bedacht hadden. De jonker had
vertrouwd Rijssens personeel dat er niet om
loog. En de Bolle vertelde dan ook dat hij
dit keer op de Arkelstein zeer kaal was ont
vangen. Jonker Reinold gaf aan zijn pias
baas zelf een fooi voor de moeite en de
knecht wenst zijn heer de zegen op zijn
zoon.
Het volk van Rijssen was er trots op
weer een Hugo in hun midden te hebben.
De Oale Plagge, de toenmalige oudheid
kundige van Rijssen hield er een lange be
spreking over.
Bijna had hij vergeten naar het bier-
maal te gaan dat de jonker gaf. Drie da
gen later sprak niemand meer over Hugo.
De Rijssenaren hadden ieder genoeg aan
hun eigen bedoeningen. Agatha stelde zich
veel voor van haar eerste zoon.
De Rijssenaren noemden het kind een ech
te Riessense Törf omdat de jongen de oren
ver van het hoofd had staan. Maar voor
Reinold en Agatha was het een heel bij
zonder kind.
De burgemeester noemde de jonker De
Koekoek.
Hij was in het nest gekropen dat vader
Reinold aanvankelijk voor de stad gestemd
had.
Weer was het zover. Een tweede kind
werd op de Bevervoorde geboren. Weer een
zoon. Rudolf Eggerich waren de namen van
de jonggeborene. En luider en forser dan
de eerste keer deed de Bolle kond van de
heugelijke gebeurtenis.
De heraut werd op de Arkelstein vorste
lijk ontvangen. Vorstelijk naar de stand van
de tijd dan. Een herenknecht, al was hij
dan piasbaas, was iets waar men als edel
man, en vooral als drost laag op neerzag.
Maar de verwachte fooi bleef ditmaal niet
uit en de vrouwe van Arkelstein gaf last
de bode van de Bevervoorde goed te ont
halen. Te Rijssen probeerde men wel te
feesten, maar toch viel het enigszins in
het water. Wat was er gebeurd? Grimbaard
de dolle jonker van de Grimberg, had zich
te Enter vergrepen aan Soep Aale, een
struise Enterse dochter, en dat liet Enter
er niet op zitten. De Enternaren noemden
zich een vrij volk. Daar wisten de heren
van de Grimberg van mee te praten. Had
den zij niet op Grimbaards grootvader ge
schoten toen hij van de schippers een extra
tol eiste?
In convooi was het Enterse watervolk de
Regge opgevaren. De heer van de Grim
berg stond aan het veer om die van Enter
tot rede te brengen.
Schipper Ulfman uit Enter was een soort
zeeroverskapitein. Hij commandeerde der
tig schuiten en toen de heer van Grimberg
de schuiten had willen plunderen had Ulf
man het commando tot vuren gegeven. En
uit de vooronders was geschoten en de heer
van Grimberg had het verloop uitgehangen.
Bij de drost klaagde hij die van Enter
aan. Maar de drost was niet vies van steek
penningen en zo raakte de zaak in de doof
pot.
Maar Grimbaard II was zo wij reeds
weten een vrouwenjager. En dat geval met
Soep Aale zat de Entersen hoog. En
daarom mobiliseerden zij alle strijdbare man
nen. In vele schuiten voeren zij naar Rijs
sen, de bezem in de mast. Ze wilden de
jonker van de Grimberg hebben om hem
dood te slaan. De Rijssense burgemeesters
maakten zich bezorgd over het geval. Zij
zonden een renbode naar Delden, maar de
drost stak zijn hand niet graag in het wes
pennest dat Enter heette. Bovendien hield
hij het varend volk graag te vriend.
De Entersen gingen inmiddels in
Rijssen aan wal. De burgemeesters wil
den de Rijssenaren oproepen om de En
tersen te verjagen. Maar de burchtvrouwe
van de Bevervoorde bracht uitkomst. Zij
sprak tot de Entersen dat ze Soep Aale maar
bij haar moesten brengen. Zij had ook nog
een schuld met Grimbaard te vereffenen, en
deze zou zijn straf niet ontlopen. De schip
pers moesten mee. Zij moesten jonker Hugo
zien, het kind dat later volgens de moeder
nog geschiedenis zou maken. De zompen
werden vastgemaakt en een kleine wacht
bleef achter. En de schippers dronken bier
op het plein voor het kasteel en prezen de
vrouwe van Bevervoorde zeer omdat deze
zich over Soep Aale ontfermde.
Velen die een rol speelden in het daar
even door ons beschreven toneel waren niet
meer.
Oude Rijssenaren waren gestorven, onder
wie de Bolle ook. Maar er was weinig
veranderd, want in diens plaats was de jon
ge Bolle gekomen. Tijdens het leven van
de vader had men hem de Viezeman ge
noemd, maar nu was hij als piasbaas
een volslagen Bolle. Jonker Grimbaard was
vergiftigd door Mette de kruidenkookster.
Mette was op haar beurt weer vermoord
door de dolle jonker van Eisen. In Rijssen
zelf was veel bij het oude gebleven, behal
ve dat een nieuwe generatie was opgegroeid.
De jonkers Hugo en Rudolf Eggerich wa
ren bijna volwassen. De Rijssenaren hadden
aan Hugo verteld wie zijn voorvader en
naamgenoot was geweest. Het commentaar
van de jonker was dat hij nooit zo'n stuk
schorem wilde worden.
Moeder Agatha vertelde hem dat hij
spoedig tot ridder geslagen zou worden. Maar
nors antwoordde hij dat er op de Bever
voorde niets te slaan viel. Rudolf Eggerich
daarentegen verheugde er zich op. Roem en
eer zou hij behalen. Maar de oudste zoon
van de Bevervoorde wilde schipper of boer
worden.
VAN COEVERDEN
„Dit land is anders dan alle andere lan
den", verzucht pater Bonifatius in de film
„SHALOM", die door Ufa-Filmex in ons
land wordt geïntroduceerd met een in het
Nederlands gesproken tekst van de hand
van Meyer Sluyser.
Dezelfde verzuchting als pater Bonifacius
hadden de makers van deze film kunnen
slaken, voordat zij begonnen aan een reis,
die hen 16.000 kilometer door het Midden
Oosten zou voeren om een strook film op
te nemen, die in ruwe, ongemonteerde vorm
ongeveer 16 kilometer lengte zou krijgen.
Land dat anders is dan alle andere lan
den, inderdaad. Want in het Midden Oos
ten en met name in het kleine, maar in
zo menig opzicht grote land Israël, ont
moeten elkander de grijze oudheid en de
moderne tijd: daar botsten ook werelden
op elkander tussen welke spannende te
genstellingen bestaan. De wereld van het
Christendom, de wereld van de Islam, de
wereld van Israël. Maar in diezelfde „po
litieke tochthoek", zoals de film zegt, wordt
in niet onbelangrijke mate ook beslist over
de toekomst van de tegenwoordige gene
ratie mensen in de gehele wereld.
Hebben de makers van deze film dan een
documentaire film gemaakt? Het antwoord
moet ontkennend luiden, wanneer men een
documentaire film in de conventionele zin
bedoelt. In de film „SHALOM" echter is
de achtergrond van alle dramatische ge
beurtenissen documentair, want het is te
gen deze achtergrond van het oude en toch
zo nieuwe land, dat zich een aantal schok
kende episoden van menselijk leven afspe
len.
De man Labroni (oud 33 jaar, twee kin
deren, geboren in Cairo, Egypte, nationa
liteit Frans, zegt de film nuchter en za
kelijk) arriveert in het Beloofde Land, wat
zal zijn toekomst zijn?
En daar is de beeldschone Ila, de stewar
dess van de EL-AL-luchtvaartmaatschappij,
die zich thuis voelt in alle landen der we
reld. Vier maal heeft zij in haar jonge le
ven lezen en schrijven moeten leren.
Deze twee levens zijn als het ware de
beide polen, tussen welke zich een algemeen
menselijk drama ontwikkelt. Labroni, de
man, die uit de wijde wereld naar Israël
komt om er eindelijk rust te vinden, Ila,
het meisje, dat van Israël uit over de we
reld zwermt met de machtige machines van
de luchtvaartmaatschappij. Twee mensen
van ongelijke ambities, maar hun levens
zijn verbonden door dezelfde achtergrond,
het land der vaderen.
En op zeer bijzondere wijze zijn beeld en
geluid van de film „SHALOM" erin ge
slaagd, nergens op opdringende, maar wel
op indringende wijze de toeschouwer in
de ban te brengen van het grote werk, dat
alle levens in dat deel van de wereld be-
invloedt.
Geen land is aan dit land gelijk, zegt pa
ter Bonifacius, en de makers van deze film
stonden voor de zeer zware opgave om in
hun werk ook de onschatbare christelijke
waarden te verwerken, die door de jonge
staat Israël worden behoed, zo goed als
zij de wereld van de Islam en haar bewo
ners niet kon veronachtzamen. Wellicht
nergens dringt de gespletenheid van deze
wonderlijke wereld zich zo sterk aan de
toeschouwer op als in de opnamen van Je
ruzalem „heilig de Joden, heilig de Chris
tenen, heilig de Mohammedanen", zoals de
film zegt.
Ruim vijftien jaar is het geleden dat in
het door de Russen omsingelde Berlijn
Adolf Hitler in een bunker zelfmoord pleeg
de. Het Duizendjarig Rijk was niet meer.
De man die in 1933 beloofd had, Duitsland
te zullen redden, had Duitsland te gronde
gericht. Miljoenen mensen had hij in "zijn
ondergang meegesleept. De film „Mein
Kampf" - Opkomst en ondergang van Adolf
Hitler - kan men aanduiden als een his
torische documentaire van unieke waarde.
In jarenlange moeizame verzamelarbeid is
het authentieke filmmateriaal bijeengebracht
waaruit het beeld van Hitiers leven opge
bouwd wordt. Wij ondergaan een stuk Eu
ropese geschiedenis. De jeugd van de in
Wenen levende verschoppeling - de verwar
ring in Duitsland na de eerste wereldoor
log - de groei van SA en SS - de overdracht
van de macht aan Hitier door de seniele
Von Hindenburg - de vestiging van het
Derde Rijk met knuppel en folterkamer -
de fatale aarzeling van de Westelijke demo
cratieën - de overeenkomst van Munchen -
de verwoesting van Warschau - Hitiers of
fensief in West-Europa - de peilloze ellende
in de Poolse ghetto's - de slag bij Staling-
grad - de geallieerde landingen in Norman-
dië - de aanslag op Hitler van de 20ste juli
1944 - het tot het einde toe door Goebbels
gepleegde propagandistische bedrog - en
tenslotte na Duitslands ineenstorting, de
bevrijding van de gevangenen der concen
tratiekampen - dat alles wordt vertoond in
beelden, schokkend door hun zakelijkheid,
onderstreept door een sober commentaar.
Maar deze film is meer dan een documen
tatie. Zij wil ook meer zijn. Zij wil de
slachtoffers gedenken die de door Hitier
ontketende tweede wereldoorlog gevergd heeft
Zij wil tonen welke rampen te wachten
zijn wanneer chauvinistische volkeren hun
lot in handen leggen van een tiran.
Op Bevrijdingsdag werd 's avonds door
het comité tot viering van Nationale Feest
dagen een lampionoptocht gehouden, waar
voor grote belangstelling bestond, zowel wat
de deelname betreft als wel de belangstel
ling van publiek.
De stoet was zeer fleurig; behalve een
groot aantal kinderen, dat gewoon als lam
piondrager meeliep, waren er diversen, die
gekostumeerd deelnamen. Ruim 700 kinde
ren maakten, begeleid door de muziekver
eniging „Wilhelmina" en de drumband van
de speeltuinvereniging „Irene" een mars door
Rijssen. Er werd gestart bij de L.T.S. ter
wijl de stoet op het Schild weer uiteen ging.
De jury had een moeilijke taak bij het
toekennen van de prijzen.
De uitslagen waren als volgt:
Groep A. Individuelen: 1, Marian Bruins,
Teenager.
2. Egbert Klein Horstman, zeilboot.
3. Willy ter Haar, Hongaarse.
4. Jantina Bruins, Fidel Castro.
5. Onno Vlaardingerbroek, Aapjeskoetsier
6. Gerrit Webbink Nar.
B. Groep Paren.:.
1. Gerdie Vlogtman: Vrijheid voor alle ras
sen.
2. Joke en Dinie Kappert: Elfjes.
3. Roeterdink-ter Horst: Tirolertjes.
4. Gerdie Pennings en Margo Wedey: Miss
Petty Coat.
5. Dick Vos en Egbert Klein Horstman:
Schotse Hooglanders.
6. Ter Horst-Eshuis: Clowns.
C. Groepen.
1. Gijsbers: de Regenboog.
2. Meenks: Indianen.
3. Aaftink: Meiboom.
4. Eshuis: Matrozen.
5. Kousemaker: Wie zint drok.
6. Geerdink: Bloemenmeisjes.
Onder verwijzing naar een in dit blad op
genomen advertentie volgt hier nog een
mededeling.
Rijssens-mannenkoor is na bespreking met
zijn dirigent de heer Joosen tot de con
clusie gekomen dat het nodig is voor Rijssens
culturele leven over te gaan tot het oprichten
van een knapenkoor.
Het doel tot het oprichten van dit koor
is, jongens die de leeftijd heben van 9
tot en met 14 jaar al vroegtijdig op de hoogte
te brengen met het beoefenen van de schone
zangkunst.
Het is niet de bedoeling de jongens alleen
maar de zang bij te brengen en hun maar
willekeurige liedjes in te prenten, doch ook
het leren lezen van zangnoten, (muziek).
Het is in het verleden maar al te vaak geble
ken, dat iemand die beschikt over een prach
tige natuurlijke stem, zich toch niet kon me
ten schikt over een prachtige natuurlijke
stem, zich toch niet kon meten met iemand
die op dat gebied meer scholing heeft ge
had.
Hier ligt dus een taak voor de ouders
wier jongens graag zingen, deze te stimule
ren toe te treden als lid van het te oprichten
knapenkoor.
Wat betreft de contributie zal getracht
worden die zo laag mogelijk te houden (niet
hoger dan 0.25), zodat het voor geen enkel
gezin bezwaarlijk behoeft te zijn hun jongen
(jongens) als lid van dit knapenkoor te laten
inschrijven.
Ook willen wij van hieruit graag het on
derwijzend personeel van de verschillende
scholen oproepen hun medewerking in deze
te willen verlenen en de jongens die daar
voor de leeftijd hebben aan te sporen zich
als lid op te geven.
Aanmelding kan geschieden des zaterdags
middags op 13, 20 en 27 mei van 4 tot 5 uur
aan het Parkgebouw (leeszaal).
Het knapenkoor zal onder leiding komen
te staan van de zangpedagoog de heer
Vrielink uit Enschede.
De Commissie.
ijj De eerste 84 recruten. van de
in augustus onafhankelijk geworden
republiek Cyprus, zijn onlangs beëedigd
Cyprus wil een leger van 2000 man
in het leven geroepen, waarvan 60
procent uit Grieken en 40 pet uit Tru-
ken bestaat.
„En wij gedenken de doden omdat de le
venden ons dierbaar zijn", Met die woorden
eindigt het commentaar.
Wie zijn verantwoordelijkheid voor de toe
komst beseft, is verplicht deze verantwoor
ding van het verleden op zich te nemen.
Een goede ervaring, die U telkens weer op
doet, als U Uw keuze komt maken, uit onze
grote collectie luxe artikelen, welke wij
voor U samenstelden.
Alle gemeentekantoren zijn ingaande 8 mei 1961 voor
het publiek geopend van 8.30 uur tot 12 uur.
Zaterdags zijn de bureaux gesloten.
De afdeling Burgerlijke Stand is, uitsluitend voor ge
boorte- en overlijdensaangiften, op zaterdag geopend
van 11 tot 12 uur.
leuke cadeautjes voor MOEDERDAG, ook
voor kleine beurzen, als kop en schotels,
vaasjes, tassen, bloemhangers, kralen,
broches, armbanden, schemerlampjes enz.
IN
Koop bij ons al Uw cadeau's voor moeder.
O.a. pracht collectie koppen en schotels,
leuke schemerlampjes enz.
Een vlot damesclubje reeds voor f 40.
DUS ALLEN NAAR
Gevarieerde keuze!
•3LOEMENHUIS
De vereniging van Rijssense Oud-Strijders zegt langs
deze weg, alle plaatselijke voetbalverenigingen, de
voetbalverenigingen te Nijverdal, al diegenen die be
langeloos hun medewerking hebben verleend, in het
bijzonder de heer Oosterveen te Nijverdal, die ook
dit jaar belangeloos een bus ter beschikking stelde,
hartelijk dank voor het doen slagen van de voetbal
wedstrijd ten bate van de Rijssense Oud-Strijders.
van
vanaf
SERVICE AGENTSCHAP
Geef moeder een heerlijke taart of fijne doos bonbons
Poppell in diverse kleuren, vanaf f 10,
Mylflam gasaansteker ook voor dames.
f 28.50
is de Rjjssense brandstoffenhandel
in de zomermaanden
Heeft U Interesse mee te spelen
Geeft U dan nu reeds op voor het nieuwe seizoen
1961—1962.
Inleggeld f 1.50, voor personen van 18 jaar en ouder.
Alle inlichtingen bij:
Haarstraat 8a, tel. 2206
HET NIEUWSTE EN MODERNSTE
voor de laagste prijs koopt U bij