Rijssen buiten de wallen
Gfoièt bruin
pigma-derm
m
Ronde van Rijssen en Voetbaltoernooi
10.000 West-Europeanen behoeven
niet ziek te worden
Volgende week:
Opzienbarend experiment in Amsterdam
Lös!" van zenuwen?
Uitstapje bejaarden
RIJSSENS
OUDHEDEN
met en zonder zon
LM Ni IF
liill
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Jaargang 38. No. 29 (Tweede Blad).
VRIJDAG 22 JULI 1960
Weekblad voor Rijssen
DE VOOGD VERLAAT RIJSSEN
EN KLAAS EZEMAN
VERSCHIJNT OP HET TONEEL.
De Vrouwe van Warmelo had te doen
met Janna. De schoolmeester de Voogd,
nou ja, die sloeg zich met edelen, maar
Janna, daar moest voor gezorgd wor
den. De Vrouwe van Warmelo reisde de
cdelmanswoningen langs. Maar zij had
weinig succes. De Vrouwe van de Oos
terhof was wel op haar hand. Maar toen
zij op de Grimberg haar belangen had
bepleit, hadden daar mijnheer en me
vrouw hooglopende ruzie gekregen. In
drift had de generaal-majoor met het
gevest van zijn degen op tafel geslagen
en zich daarbij met het scherpe zwaard
lelijk in de vingers gesneden. Dat vis
wijf van Warmelo wil ik hier niet weer
zien! was hij woedend tegen zijn vrouw
uitgevallen. En die Voogd-pruttel moest
Rijssen ook verlaten. Trui, de linnen
meid, had aan de deur staan luisteren
en zij bracht verslag uit van de echte
lijke ruzie aan Klaas Ezeman. De laat
ste had goedkeurend geknikt en Trui
lang en heftig gezoend. En hij had haar
in het oor gefluisterd: meid, het komt
voor de bakker!
Toen de Vrouwe van Warmelo in Rijs-
sens omgeving de breuk tussen de Voogd
en de Jonker van Voorst niet kon helen,
had zij andere potten te vuur gehaald.
Ginds in het Utrechtse lag haar land
goed: het kasteel Amerongen. Zij had
grote invloed. En toen meester Bierman
aldaar was gestorven, had zij al haar
invloed aangewend. En zij had succes.
Driemaal was Hendrik de Voogd erheen
gereisd. Lange moeilijke reizen in die
dagen. Tweemaal alleen om geëxami
neerd te worden en eenmaal met zijn
vrouw. Dit was de derde reis geweest.
Op de tweede reis was zijn succes ver
zekerd. De aanbevelingsbrief van de
Vrouwe van Warmelo had wonderen
gedaan. Maar zijn belezenheid, zijn per
soon en zijn voorkomen ook. Maar toen
de notabelen uit Amerongen eens gin
gen informeren te Rijssen, werden zij
verwezen naar de generaal-majoor op
de Grimberg. De afgezanten werden al
daar gul en royaal ontvangen. En de
Heer van Voorst feliciteerde de heren
met hun keuze. Zo sprak hij, de handen
over elkaar gevouwen: wij hadden de
Voogd graag gehouden, maar zo iemand
verdient een betere plaats!
Maar toen de gecommitteerden hun
licht nog eens opstaken bij een eenvoudig
maar eerbaar Rijssens burgemeester,
hoorden zij van de watjekou, die de
Voogd de Jonker van Voorst gegeven
had. Desondanks was de Voogd aangeno
men vanwege de uitstekende aanbeve
lingen van de Vrouwe van Warmelo. En
vier weken later vertrok de familie de
Voogd. Janna, Twentse en Rijssense in
hart en nieren, nam met hartzeer afscheid
van haar geboortegrond. De dag vóór haar
vertrek ging ze nog met de dominees
vrouw een bezoek aan de oude kerk van
Rijssen brengen. Jarenlang had ze in de
kerk naar de preken op zondag geluis
terd. Zij was er geheel ingeburgerd ge
worden en had haar Hengelose dialect
voor het Rijssens verwisseld. Natuurlijk
was zij vóór haar vertrek naar Hengelo
gegaan en had daar lang en hartelijk af
scheid genomen van familie en kennis
sen. Maar de band met Hengelo was door
de jaren losser geworden. De adelijke
huizen waar zij werkte, waren bezorgd
geworden. En nu de dag vóór het vertrek
ging zij in de late middag nog eens alles
in de schoolmeesterswoning van Rijssen
bekijken om alles in eeuwige heugenis
voor het léven te bewaren.
OP DE GRIMBERG.
Op de Grimberg heerste vreugde. De
generaal-majoor had flink zijn ellebogen
gebruikt. En toen hij een week voor het
vertrek op een schemeravond van Rijssen
thuis kwam, verklaarde hij aan Klaas
Ezeman: Klaas, jij hebt mij voor 't laatst
gereden vandaag! Met ingang van volgen
de week ben jij schoolmeester van Rijs
sen. Denk er om: morgenmiddag word
jij geëxamineerd. Komt in orde, heer ba
ron! liet Klaas er op volgen. In de grote
zaal van de Grimberg vlamde een zee
van licht. De heer van de Grimberg had
een fuif achter de hand. Uit de omtrek
waren alle edelen uitgenodigd en de ba
ron wreef zijn knevels op gelijk een vrij
ende kater. Trui en Klaas hadden vrijaf;
zij vierden de benoeming in de keuken.
Maar er was wel verschil. In de grote
zaal stroomde de duurste wijn bij roe
mers vol. En in de keuken daar zaten ze
bij elkaar. Trui en Klaas met een halve
fles goedkope jenever en dienstboden-
koffie. En toch was in de keuken de
vreugde even groot als in de mooie ka
mer. De volgende dag moest Klaas ver
schijnen voor de examencommissie en hij
bracht het er goed af. Maar één der bur
gemeesters fluisterde tegen de ander:
„Ik legge onder Klaas gin eier, waant hee
brod ze oew voel!"
HENDRIK EN JANNA.
De inkomst ginds in het verre land
was best meegevallen. Alleen was er
veel land bij het schoolmeestershuis en
een koestal voor twee koeien. Dank zij
de Vrouwe van Warmelo kreeg Janna
er spoedig nieuwe klanten en wat meer
wilde zeggen: ze heette nu geen Janna
meer, maar Joffer. Deze titelatuur bracht
de nodige beslommeringen mee. Janna
verkeerde in een andere kring. Zij ont
dekte na een half jaar, dat ze geheel ver
anderd was, toen zij een bezoek bracht
aan Rijssen. Het beste levensteken met
Twente was de Vrouwe van Warmelo.
Wanneer deze op Amerongen logeerde,
kreeg Janna veel nieuws te horen.
DE INSTALLATIE VAN
KLAAS EZEMAN.
Hoor eens Klaas, had de Jonker van
de Grimberg gezegd, mocht ge moeilijk
heden krijgen, dan ben ik er, begrepen?
En Klaas begreep het. Vijf weken na de
aanstelling tot schoolmeester trouwde hij
en Trui kwam goed in de spullen. Met
verbazing keken de naaste buren, dat het
bij de schoolmeester deftig was. Na tien
dagen was er al trammelant in de buurt.
Trui verweet de buren, dat zij met haar
buren niets te maken had. En Klaas veeg
de voor zijn deur de zaak schoon; dit was
het eerste treffen. Het tweede was, dat
schoolmeester Klaas een burgemeesters
zoon een bloedneus sloeg. De burgemees
ters, in vergadering bijeen, besloten de
nieuwbakken schoolmeester op het mat
je te roepen. Maar Klaas verscheen in
eerste instantie niet. Toen besloten de
vroede vaderen krasse maatregelen te
nemen en lieten de schoolmeester halen.
Hij verklaarde hooghartig, dat de Jon
ker van de Grimberg hem op de stoel
gezet had en dat hij verder met de Rijs
sense pruttel niets te maken had. En ver
der, dat een burgemeester, die onder de
lesuren de school betrad, zonder voorken
nis van meester Ezeman ook een gat in de
kop kon krijgen. De heer van Oosterhof
was de eerste, die het met de burgemees
ters hield. Hij noemde Ezeman een vlerk
van een kerel. In één opzicht was hij
Ezeman de baas, namelijk in het afrossen
der Jonkers. Klachten kwamen bij de
oude generaal-majoor van Voorst. Hij liet
Klaas ontbieden. En bezwoer hem, dat hij
de handen van Klaas zou aftrekken.
Maar de repliek van Klaas was niet mals.
Dat kan de Jonker doen, was zijn be
scheid, maar dan komt er meer voor de
beitel!
VAN COEVERDEN.
Voor de Wielerronde van Rijssen en
voor het jeugdvoetbaltournooi, die even
als vorige jaren door enkele jeugdige Rijs-
senaren worden georganiseerd, blijkt weer
grote belangstelling te bestaan.
Vooral de wielerronde bleek voorgaande
jaren een waar evenement te zijn, dat
niet alleen de deelnemers en de organisa
toren veel genoegen bezorgde, maar even
eens de vele Rijssenaren, die dag op dag
de prestaties van de jeugdige wielrenners
op de voet volgden.
De organisatie is ook nu weer buiten
gewoon serieus en deskundig opgezet. Er
zijn etappes van 15 en 20 km, er is een
individuele tijdrit en een ploegenecappe
waarbij de deelnemers zowel 's morgens
als 's avonds op de fiets zullen moeten
„klimmen".
Zonder twijfel zal het voor velen (ook
voor toeschouwers) een gewilde ontspan
ning zijn.
Wij mogen wel de medewerking van het
publiek inroepen, dat men de aanwijzin
gen van de organisatoren en vooral van
de politie nauwgezet opvolgt. Men dient
er van overtuigd te zijn, dat men het par
cours ook na het binnenkomen van de
winnaars geheel vrij moet laten, zodat la
ter binnenkomende renners daarvan geen
hinder ondervinden. Vorige jaren heeft
het wel eens aan de noodzakelijke disci
pline in dit opzicht ontbroken. Alleen dan
kan het voor de organisatoren en voor
de jeugdige renners een onverdeeld ge
noegen zijn, als men geen hinder onder
vindt van het publiek.
Laat een ieder, die van de ronde van
Rijssen wil genieten daarvan overtuigd
zijn en daarnaar handelen. Liefhebbers
voor de ronde en voor het voetbaltournooi
kunnen zich nog als deelnemer aanmelden
tot a.s. zaterdag.
GESLAAGD
Voor het MULO-diploma slaagden de
volgende leerlingen van de R.K. ULO-
school te Rijssen:
B. Alferink, R. Hodes, A. Kienhuis, M.
Tijhuis en F. Hegeman te Rijssen.
J. Engbers, Benny ten Hove, Hermien
ten Hove, H. Nijenhuis, R. Otte en M.
Wolfkamp te Nijverdal.
M. Essink en H. Rosink te Enter.
M. Heetkamp te Hellendoorn en R. Plei-
zier en M. Jeurissen te Wierden.
Drie kandidaten werden afgewezen.
con 2.95 Grote flacon 7.50
Fla
PARKGEBOUW RUSSEN
Vrijdag en zaterdag de film
„Tiger Bay".
Korchinsky, een jonge Poolse zeeman,
is op weg naar zijn verloofde Anya, die
in Tiger Bay woont. Op haar kamers
treft hij echter een knap mulatten meis
je, dat hem duidelijk te verstaan geeft,
dat zij de huidige kamerhuurster is.
Van de huisbaas verneemt hij, dat
Anya naar een andere flat is vertrok
ken en dat zij nog huurschuld heeft. Hij
geeft hem haar nieuwe adres. Korchins
ky verlaat het huis, maar vergeet zijn
tas, die hij ouder gewoonte in de gang
kast heeft gezet.
Hij vindt Anya, maar ze vertelt hem,
dat ze een andere vriend heeft, een
„heer". Ze is het moe om steeds maar
weer op een zeeman te wachten. In een
opgewonden ruzie neemt Anya een re
volver uit de ladekast. Maar er blijft
weinig geheim in Tiger Bay. Gillie, een
10-jarig meisje, dat in hetzelfde huis
woont, wil dolgraag met de kinderen in
de straat meedoen, die een „bende" heb
ben gevormd, maar ze heeft echter geen
revolver om cowboy of Indiaantje te
kunnen spelen. Wel heeft ze een speel-
goedbom. Gillie hoort de opgewonden
stemmen uit Anya's kamer. Ze kijkt
nieuwsgierig door de brievenbus en ziet
hoe Korchinsky in blinde woede de re
volver grijpt en drie schoten lost en hoe
Anya, dodelijk getroffen, ineen zakt.
Geschrokken laat Gillie haar speel-
goedbom vallen en een vierde knal volgt.
Korchinsky komt naar buiten en verbergt
de revolver in de gang. Terwijl hij wacht
tot de kust veilig is, ziet hij hoe Gillie de
revolver in haar zak steekt.
De politie, geleid door inspecteur Gra
ham, arriveert. Gillie is vastbesloten de
revolver te houden en geeft een valse be
schrijving van Korchinsky.
Later volgt Korchinsky haar naar de
kerk, waar zij zingt in het kerkkoor tij
dens een huwelijksplechtigheid. Als Gil
lie hem ziet, verbergt zij zich, maar na
dat een ieder de kerk heeft verlaten,
vindt hij haar. Zij vertelt, dat ze hem
niet aan de politie heeft verraden en ze
stelt hem voor om samen op een schip
te vluchten. Ze geeft hem de revolver en
gaat opgewekt mee, op zoek naar een
schuilplaats. Een hechte vriendschap
groeit tussen de vertwijfelde man en het
kind
Intussen is Graham aan de weet geko
men, dat Gillie de revolver moet heb
ben. Op dat moment wordt Korchinsky
nog niet in verband gebracht met de
moord. Hij gaat naar een havenkroegje
om wat voedsel te kopen voor Gillie en
hemzelf. Hij ziet op een scheepslijst, dat
er de volgende dag een boot vertrekt
naar Zuid-Amerika. Hij hoort echter
over de radio, dat Gillie door de politie
wordt gezocht. Hij gaat door een zij
deur en verstopt de revolver in een berg
hok. Hij is nu in staat om zich van het
kind te ontdoen om zichzelf veilig te
.w
1HM
-L.:.
Tijdens een internationaal wetenschap
pelijk experiment, waaraan rond 80 jour
nalisten uit nagenoeg alle West-Europese
landen deelnamen, verklaarde een Britse
arts, dat volgens een voorzichtige raming
in West-Europa ieder jaar 10.000 mensen
levens behouden kunnen worden door de
toepassing van een nieuwe methode, wel
ke in ziekenhuizen en klinieken van re
volutionaire betekenis is voor de handhy-
giëne.
Ieder jaar, zo zei de spreker, lopen in
Europa ruim een miljoen mensen in zie
kenhuizen één of andere infektie op.
Het wetenschappelijk experiment,
waaraan de internationale persgroep
meewerkte, bestond daarin, dat de deelne
mers van hun eigen handen bacterie-
proeven namen en wel eerst van onge
wassen handen, dan na een wassing met
water en zeep en tenslotte na ze te heb
ben gewassen met een nieuw bacteriën-
dodend huidreinigingsmiddel, Phisohex,
waarmee men bij proefnemingen in tallo
ze belangrijke ziekenhuizen in vele Euro
pese landei de ziekenhuisinfecties met
ruim 90 procent kon verminderen.
De toepassing van Phisohex als routi
newassing in alle ziekenhuizen zou, zo
werd gesteld, het aantal ziekenhuisinfec
ties radikaal verminderen, wat bij een to
taal van één miljoen per jaar, gezien het
gangbare percentage, betekent dat voor
taan 10.000 mensen per jaar niet meer
aan deze infectie-ziekten behoeven ziek te
worden.
Het experiment te Amsterdam, dat on
der toezicht van het Nederlandse Labora
torium voor Medische Diagnostiek ver
liep, eindigde met verbluffende resulta
ten. Onomstotelijk kwam vast te staan
dat de nieuwe Phisohex-methode voor
huidreiniging, het voor de eerste maal in
de historie van de strijd tegen de bacte
riën, mogelijk maakt, permanent volledig
bacteriën-vrije handen te hebben.
Deze foto toont een arts die de resul
taten bekijkt van cultures van vinger-
uitstrijkjes, die resp. zijn gewassen met
water en zeep en met Phisohex.
Op de eerste plaat ziet men dat er nog
talloze bacteriënkolonies aanwezig wa
ren; de Phisohex-wassing daarentegen le
verde een vrijwel steriele plaat op.
stellen. Maar Gillie volgt hem vol ver
trouwen en hij kan haar geen kwaad
doen. Maar hij moet haar toch verlaten.
Gillie zal zich in de heuvels verborgen
houden tot 's avonds zeven uur. Om die
tijd zal Korchinsky veilig op een schip
zijn.
Intussen heeft het mulatten meisje de
achtergelaten tas van Korchinsky naar
het politiebureau gebracht. Er bevindt
zich een foto in van hem met Anya
De politie heeft eveneens de revolver ge
vonden. De spanning stijgt. Men ontdekt
Gillie en ondanks haar leugens komt de
politie toch aan de weet op welk schip
Korchinsky zich bevindt. Samen met
Gillie begeven ze zich aan boord van het
schip, binnen de driemijlsglrens. Gillie
weigert echter Korchinsky te identifice
ren. Maar Graham is er heilig van over
tuigd, dat Korchinsky de dader is; hij
heeft alleen nog een bevestiging van Gil
lie nodig. Plotseling valt het kind over
boordEn in een dramatische en
diepbewogen climax neemt de jonge, ge
folterde Poolse zeeman de belangrijkste
beslissing van zijn leven.
Woensdag de film
„Warenhuis op stelten".
Het noodlot, dat alle kleine mannen
schijnt te achtervolgen, heeft heel wat
rare streken in petto voor Norman, een
verlegen, doch eerzuchtige bediende van
een groot warenhuis.
Norman's grootste wens is om etaleur
van het warenhuis te worden, doch door
allerlei vreemde oorzaken is hij meer
aan de buitenkant dan aan de binnenkant
van de etalage. Waar hij ook de helpende
hand komt bieden, altijd gaat er iets mis.
Wanneer hij heel gedienstig een dame
helpt haar zware koffer de winkel uit te
dragen, beseft hij niet een beruchte win
keldievegge te helpen geholpen.
Norman is tot over zijn oren verliefd
op Sally, het leuke verkoopstertje van
de .grammofoonafdeling. Hij doet alles
om bij haar in de gunst te komen, maar
alle pogingen mislukken door zijn verle
genheid en dwaasheden. Toch werpen
zijn pogingen vruchten af tijdens een
personeelsavond. Deze bijeenkomst be
gint wel niet erg succesvol voor Norman.
Wanneer hij zijn tafelgenote tijdens
de speech van de directeur vuur wil
aanbieden, weigert zijn aansteker. Hij
geeft echter de moed niet op en blijft
proberen met het gevolg, dat het tafel
laken in vlammen opgaat en ook zijn
kostuum begint te branden.
Zijn welgemeende, doch onfortuinlijke
escapades laten een onuitwisbaar stem
pel achter op een ieder die hij ontmoet.
Enige malen per week wordt hij ont
slagen, maar door zijn dolle capriolen
krijgt het warenhuis weer grote publici
teit in de dagbladen en wordt Norman
maar weer met een schouderklopje van
de directeur in ere hersteld. Ondanks
zijn stuntelig optreden wordt Norman
de held van de dag wanneer hij zonder
erg in aanraking komt met een groepje
oplichters, die een overval op het waren
huis voorbereiden. Hij weet de misdadi
gers te ontmaskeren en samen met Sally,
het meisje van zijn dromen, levert hij
hen uit aan de politie.
helpen U eroverheen
De Rijssense Bejaarden hebben donder
dagmiddag hun traditioneel uitstapje ge
maakt, hun aangeboden door het Comité
en gezien de uitlatingen na afloop hebben
zij zich erg geamuseerd.
Om 1 uur startten de ca 200 bejaarden
in een viertal autobussen. Via Deventer
en Zutphen ging de tocht naar Arnhem.
Vanaf de Rijnkade werd een boottocht ge
maakt naar de Westerbouwing, waar zij
ook getrakteerd werden. Enkele oudjes
waagden zelfs een tochtje met de kabel
baan.
De terugweg ging over Lochem, waar
gelegenheid werd gegeven om te gaan
winkelen, maar een hevige onweersbui
zorgde ervoor, dat deze plannen in het
water vielen. In een hotel werd zolang ge
schuild.
Toen het gezelschap in Rijssen arri
veerde, stond de muziekvereniging „Wil-
helmina" op de Markeloseweg, bij de mo
len van Arendsen klaar om ze af te halen.
Onder de vrolijke tonen van de muziek
trok de stoet naar de Oosterhofweg, waar
het geheel ontbonden werd.
GESLAAGD
Voor het examen gezel timmeren, uit
gaande van de vereniging ter veredeling
van het ambacht (WA) slaagden de vol
gende kandidaten, die allen werden op
geleid aan de Lagere Technische School
te Rijssen:
G. H. Averesch, M. Brandriet, J. A. G.
Geuzendam, J. H. Goossen, J Nijsink, H.
J. Scheppink allen te Rijssen.
J. Kruimelaar en J. W. Harmelink te
Holten; W. v. d. Veen te Nijverdal en
E. J. Lammers te Hellendoorn.
