lii DER PLAATS Foto-jubileumboek historisch document Motorraces te Tubbergen Anker-actie gestart Werknemers bij Ter Horst en Co. werken in een gunstig sociaal klimaat Rijssen zonder Ter Horst en Ter Horst zonder Rijssen ondenkbaar „Rijssen Vooruit" heeft nieuwe voorzitter Raadsvergadering 1 9 A PO KOFFIE Spit, Spierpijn Voortreffelijk geslaagd in woord en beeld Burgemeester Landweer: De heer J. Je ter Horst knipte het Ankerlint door Koninklijke onderscheiding voor de heer Harbers (40-jarig jubileum) Burgerlijke Stand Tal van voorzieningen die het sociale complex evenredig doen zijn met de allure van het grote Rijssense bedrijf De heer Vosman nam afscheid Kunstenaars van formaat zorgden voor waardige uitgave Een oord, dat in de harten van alle Rijssenaren, Ter Horst-werknemer of niet, .een bijzondere plaats inneemt, is wel het Volkspark, het Volkspark, waar op het overgrote merendeel van Rijssen trots is en dat iedere Rijssenaar be schouwd als een stukje privé recreatie, doorlopend geopend en gratis toeganke lijk. Evenmin als men zich Rijssen kan in denken zonder jute-fabrieken, evenmin kan men zich Rijssen voorstellen zon der Park of Parkgebouw. Het is een vooruitziende sociale visie geweest, die de heren A. H. en J. ter Horst in 1914 deden besluiten een Volks park en een Parkgebouw te stichten, waar arbeiders in de eerste plaats en ook het overige deel van de bevolking verpozing zou kunnen zoeken en de nood zakelijke ontspanning zou kunnen vin den. Er hoeft niet over te worden gediscus sieerd of dit een vorstelijk geschenk is geweest. Ieder, die onbevooroordeeld de noodzakelijkheid van ontspanning na -in spanning kan inzien zal dat erkennen. Een vorstelijk sprookjesachtig ge schenk, waarop het overgrote deel van de burgerij trots is. Het doet wellicht eigenaardig aan, als de jongere Rijssenaren horen, dat de ge meente Rijssen het aanbod van de heren Ter Horst in 1893 niet wensten te accep teren, maar gelukkig is dit „cultuur en recreatiepark" er gekomen en wordt thans geëxploiteerd door de vereniging TOVA („Tot ontspanning van arbeiders"). In dit Volkspark is de zorg, de belang stelling voor de mens, die de Fa. Ter Horst voor zijn werknemers altijd heeft gehad, belichaamd. Het is misschien bij gelegenheid van het 125-jarig jubileum goed, duidelijk te zeggen, dat het over grote deel van de Rijssense bevolking de Ter Horst familie bijzonder dankbaar is, voor dit merkwaardige waardevolle ge schenk. Het spreekt vanzelf, dat het Parkge bouw niet is opgericht uit winstbejag of uit bepaalde zakelijke overwegingen. De zuiver menselijke belangstelling heeft aan de oprichting er van ten grondslag gelegen. In de bioscoopzaal wordt 3 keer per week een film vertoond en voorts wor den er toneelvoorstellingen gegeven, ter wijl er uiteraard der zaak de revue, die tot van heinde en verre belangstelling trekt, wordt opgevoerd. De bibliotheek werd bij de oprichting van de Plattelandsbibliotheek Rijssen ge schonken aan deze instelling. Dat het exploitatie-tekort van het Park gebouw jaarlijks niet minder dan f60000,- bedraagt, spreekt ten aanzien van de doelstellingen duidelijke taal. Van wijlen de heer M. G. van Heel was het een daad van wijs beleid en van grote sociale belangstelling, dat hij in 1926 een huishoudschool schonk, waar de vrouwe lijke werknemers zich konden bekwa men op haar toekomstige huishoudelijke taak. De school werd in 1929 in gebruik genomen. Er worden cursussen gegeven (koken, knippen, naaien, huishoudkun de, kinderverzorging, verbandleer, zie kenverzorging, algemene ontwikkeling enz.) terwijl voorts ook als noviteit een kookcursus voor mannen wordt gegeven. Een van de belangrijke onderdelen van het sociale klimaat dat bij Ter Horst en Co is geschapen is het Bouwfonds, dat in 1946 werd opgericht. Van dit fonds zijn niet minder dan 282 werknemers lid, die wekelijks een be paald bedrag sparen. Het woningbezit, dat met behulp van deze spaarregeling en met het verstrekken van renteloze voorschotten, sinds 1946 tot stand is ge komen, bedraagt niet minder dan 241 wo ningen. Ongeveer een derde deel van het aantal niannelijke werknemers uit Rijs sen is aangesloten als lid van het Bouw fonds van Ter Horst en Co. Tot heden werd voor een bedrag van f. 500.000,- aan renteloze voorschotten verstrekt voor een nieuw te bouwen huis. Het spaarfonds verheugt zich in de gro te belangstelling van 615 personeelsleden, die gezamenlijk een mlegkapitaal van f 364000 hebben bijeengebracht. Hierover wordt de normale spaarrente ver meerderd met een toelage, van bedrijfs- zijde verstrekt. Een van de belangrijkste schenkingen, die de bedrijfsleiding in latere jaren aan het personeel deed, was het badhuis (1953). Alle werknemers en hun gezinsle den tot 15 jaar kunnen gratis gebruik maken van dit goed geoutilleerde bad, terwijl de niet-werknemers toegang krij gen tegen een verlaagd tarief. In totaal maken ongeveer 1900 personen (weke lijks) gebruik van dit bad. De maatschap pelijke werkster, Mej. N. Vink met haar gezinsverzorgster lenigt de nood van die gezinnen, waar door ziekte van de huisvrouw een dergelijke hulp noodzake lijk is. Gedurende 4 weken is deze hulp geheel gratis, daarna tegen een kleine vergoeding. Sedert enige jaren werkt de NV Ter Horst en Co met een Bedrijfsgeneeskun dige dienst. Nog steeds onderhoudt men eveneens een verheugend menselijk as pect, het contact met de gepensioneerden (momenteel 425). Allen ontvangen zoveel mogelijk bezoek van de maatschappelijke werkster op de verjaardag en jaarlijks wordt er een autotocht gemaakt, terwijl ze met Kerstmis een pakket ontvangen. De muziekvereniging „Wilhelmina" be staat reeds meer dan 60 jaar en op dit triomfantelijk korps is de directie van Ter Horst en Co, evenals een groot deel van de Rijssense bevolking, niet weinig trots. In een bijdrage aan het jubileumnum mer van het personeelsorgaan van Ter Horst en Co. „Het Anker" schetst Burge meester C. B. J. Landweer de grote be tekenis, die de onderneming van Ter Horst en Co. in het verleden is geweest en hope lijk voor de toekomst zal blijven. Rijssen zonder Ter Horst en Ter Horst zonder Rijssen, aldus burgemeester Land weer, is ondenkbaar. Het jubileum, dat in eigen kring op grootse wijze wordt gevierd, kan, aldus de eerste burger van Rijssen, aan onze ge meente niet voorbijgaan. In 1835 als een der eerste Twentse tex tielbedrijven begonnen met de verwerking van jute, heeft de firma Ter Horst zich in de loop der tijden ontwikkeld tot een hoogst belangrijke industrie, die relaties heeft in vele landen van Europa en an dere werelddelen. Thans, aldus de burge meester, vindt de bewerking van de jute plaats in indrukwekkende gebouwen, waarin de meest moderne machines wor den aangetroffen. Dit imposante geheel van kantoren en fabriekshallen neemt een dominerende plaats in in het Rijssense cen trum. Meer dan 1400 mannen en vrouwen vinden er hun werkkring. Zo is het te ver klaren, aldus de Rijssense burgemeester, dat de binding van Rijssen met het jubile rende bedrijf hecht en sterk is. Het con tinuerende element, zo gaat de burgemees ter voort, in de verhouding van Ter Horst en Co. als zeer grote werkgever en de werknemer, spruit voort uit het gevoel voor traditie, zoals men dit in Rijssen aan treft, terwijl ook de homogene structuur der bevolking een rol speelt. Moge deze binding aan één bedrijf, al dus de burgemeester, de economische ont wikkeling van onze gemeenschap een wat eenzijdig karakter geven, het feit, dat de leiding in handen is van een vooruitstre vende directie, die, indien nodig de bakens op tijd weet te verzetten, geeft voldoende garantie, dat men ook in de toekomst een belangrijke rol zal blijven spelen in de we reld van de textiel. In de tijdspanne van 125 jaar heeft Ter Horst en Co. haar stempel op Rijssen ge drukt. In elk deel van Rijssen ziet men wat het bedrijf voor haar werknemers in het bijzonder en voor Rijssen als geheel feesten wordt georganiseerd, te openen, men denke slechts aan het unieke volks park, het badhuis, de huishoudschool en de vele eigen personeelswoningen. De burgemeester eindigt zijn bijdrage met de wens, dat tot in lengte van jaren de goede verhouding tussen Ter Horst en Co. en de Rijssense gemeenschap besten digd zal blijven. De voetbalvereniging Rijssen Vooruit heeft een nieuwe voorzitter, n.l. de heer J. Hillenius, die de heer H. Vosman, die RV vele jaren heeft geleid, zal opvolgen. De heer Vosman heeft zijn functie neer gelegd, na zich voor de club, die, zoals hij het in zijn toespraak zei, een stuk van zijn leven is geworden, wel bijzonder ver dienstelijk te hebben gemaakt. Dankbaar zei de heer Vosman te zijn voor het ver trouwen, dat hij van vele zijden ook in de laatste jaren heeft gekregen en vooral ook van de vriendschappelijke banden, die daardoor met velen in de club zijn ontstaan. Hoewel de heer Vosman het RV-schip heeft verlaten, zegde hij toe om als wan neer het nodig was, alsnog bereid te zijn zijn beste krachten aan de club, die hem zo geliefd is geworden, te geven. De heer J. Hillenius (chef van het NS- station), die de heer Vosman opvolgde, bracht de leden en het bestuur dank voor het vertrouwen, dat men in hem had ge steld. Spr. zei bereid te zijn zich voor de vereniging in te zetten en hoopte dat hij de noodzakelijke medewerking van alle leden zou krijgen. Vooral sprak spreker de hoop uit, dat de leden van de zaterdagmiddagafdeling en de leden van de zondagafdeling goede vrienden zouden blijven. Na de verkiezing van een nieuwe voor zitter was het agendapunt de scheiding van de zaterdagmiddagafdeling. De za terdagmiddagafdeling heeft n.l. besloten een zelfstandige vereniging op te richten, hetwelk inmiddels reeds zijn beslag heeft gekregen. De heer Vosman stelde, dat de fusie eigenlijk niet is geworden wat men er in het begin van had gehoopt. Spr. her innerde aan de uitspraak, die namens het RV-bestuur in een vorige jaarvergade ring is gelanceerd, dat de samenwerking beter moest worden en als dat niet het geval zou zijn, zo werd toen gezegd, dan zal het bestuur genoodzaakt zijn de fusie ongedaan te maken. Hierop heeft de za terdagmiddagafdeling besloten een zelf standige club op te richten, hetgeen reeds gebeurd is. De heer Vosman deed een be roep op de beide besturen de spelers ge heel vrij te laten in welke club zij willen uitkomen. Door de heer Vosman werd vervolgens meegedeeld, dat het bestuur heeft be sloten de junioren en pupillen een uit stapje aan te bieden. Gedacht is aan Arn hem, waar getracht zou kunnen worden de RV-jeugd een wedstrijd te laten voet ballen en voorts de dag op een voor de jeugd aantrekkelijke wijze te doen door brengen. Dit bestuursbesluit werd door de vergadering met applaus begroet. Hierna werd besloten de contributie te verhogen. Dit bestuursvoorstel werd door de voorzitter toegelicht met de me dedeling, dat men geen andere weg zag tot het sluitend maken van de rekening. Hoewel men de laatste jaren min of meer geteerd heeft op de inkomsten via de KNVB-toto, moet dit toch niet de juis te weg worden gevonden, aldus de voor zitter. Verenigingen, die goed worden ge leid, aldus spreker, vormen uit de toto een pot, waaruit bijzondere uitgaven kunnen worden gedaan. Dat moet ook bij RV gebeuren. De vergadering ging met dit besluit akkoord. Niet minder dan 11 nationaliteiten heb ben tot nu toe ingeschreven voor de mo torraces, welke ook dit jaar weer op Tweede Pinksterdag op het Circuit van Tubbergen worden gehouden. Door het bekende conflict in de motorsportwereld zijn de motor-evenementen dit jaar heel dun gezaaid en het kon wel eens zo zijn, dat alleen Assen en Tubbergen de plaat sen zijn, waar men de snelle twee-wielers nog aan het werk kan zien. Zelfs terrein races, die andere jaren altijd een groot aantal toeschouwers trokken, ontbreken nu op de kalender. Het gevolg is, dat Tubbergen dit jaar een keuze heeft onder het puikje van de renners. De twee geweldenaren van de laatste jaren, de Duitser Hiller en de Ca nadees F. Perris, zijn ook nu weer garant voor het nodige vuurwerk, maar daar naast komt een heel leger, dat men gerust gelijkwaardig kan noemen aan dit snelle tweetal. Wij noemen een Ferbrache, een Sawford en een Kassner, drie Norton- gebroeders, die enorm snel kunnen gaan en die meestal niet tevreden zijn met een plaats in de staart van het peloton. Alle klassen zijn trouwens meer dan goed bezet en hier en daar heeft men zelfs een stop moeten afkondigen. Iets geheel nieuws voor Tubbergen is de race der 50 cc-ers, tweewielertjes met een zelfde motor als onze bekende brom fietsen, maar dan behoorlijk opgevoerd, zodat men er snelheden mee haalt van boven de 100 km per uur. Er is nog een verrassing. Tijdens de pauze is er een show van de oudste mo toren, die er in Nederland nog te vinden zijn. Zij maken een rondrit over het cir cuit, waarbij men een goede vergelijking kan maken tussen de vehikels waarmee een vorige generatie rondtoerde en de moderne voertuigen van nu. Jaap de Wit is de promotor van deze show, die voor al bij de ouderen onder de motorliefheb bers herinneringen aan vroeger dagen zal oproepen. Het gedenkboek, dat de N.V. Ter Horst en Co. heeft doen vervaardigen bij gele genheid van de jubileumherdenking, is een boekwerk geworden, dat kan worden beschouwd als een kostbaar bezit voor ieder die het in handen krijgt. Een waardevolle, maar vooral waardige schetsing van de bewerking van de jute- vezel tot het eindprodukt, dat de Rijs sense fabrieken verlaat. Aan het prachtige boek is alle aandacht besteed. Kunstenaars van formaat (fo to's van Cas Oorthuijs) en de dichter Hans Andreus maakten van dit boek een histo risch document, dat voor velen van on schatbare waarde zal worden. Cas Oort huijs, die tot een der beste fotografen van Nederland wordt gerekend, is er in geslaagd beelden te scheppen, die tref fend zijn van typering. Hij is een kunste naar met een voortreffelijk inzicht.in het te nemen object, een kunstenaar, die hart en ziel in zijn kunst weet te leggen. Naast een scherp waarnemer tot in details, ver staat Cas Oorthuijs de kunst zich in te leven in het object, waarvoor hij gesteld wordt. De bewerking van de jute, zoals die in Rijssen plaats heeft, krijgt door de sprekende en levende beelden gestalte op een wijze, waarin Cas Oorthuijs heeft be wezen een groot kunstenaar te zijn. Hans Andreus heeft op waardige wijze met een enkel woord de foto's toege licht. Hij vertelt zijn verhaal pakkend, ieder woord nauwkeurig gewikt en ge wogen, waardoor een pakkend verhaal is ontstaan, dat tot ieders verbeelding spreekt. Een dorp of een stad heeft een persoon lijkheid, precies als een mens, aldus An dreus. Er zijn sombere, vrolijke, nerveuze, rustige, luie, energieke dorpen of steden. Rijssen is een oude volop levende stad, waarna Hans Andreus in korte trekken een duidelijk historisch beeld van Rijssen en van zijn bewoners schetst. In Rijssen is het verleden werkelijk le vend en is men trots op zijn tradities, of deze nu belichaamd zijn in de stadsom roeper Jan met de panne of dat men wijst op het gemeenschappelijk bleek veld voor het Rijssense wasgoed „De Wij- erd". Maar tegelijkertijd is de jutevezel bij wijze van spreken het glanzende mid den, de spil, waar Rijssen's economisch le ven om draait, en getuigen de fabrieken met hun 1250 werknemers van 't feit, dat Rijssen midden in 't moderne heden staat. Die „dubbele persoonlijkheid" van Rijs sen maakt deze oude originele stad tot een levende werkelijkheid, aldus An dreus. Cas Oorthuijs en Hans Andreus laten het verhaal van de jute beginnen in de haven van Rotterdam, waar de immense balen „zwenken aan de giraffehalzen van de kranen en waar laadbruggen en laadbomen hun werk doen". Lossen en laden en kijk, aldus Hans Andreus één even verstild moment zweven de balen jute tussen hemel en aarde. De lange reis is achter de rug. En dan ontrolt zich het fascinerende beeld van de verwerking in het Rijssense jutecentrum. Veelzeggende beelden, bij zonder fraaie shots en goed gevonden juiste typeringen, waarin men het oog en de hand van mensen ontdekt, die de kunst met liefde dienen. Naast levendige foto's, waaruit de gon zende aktiviteit van het werken in de Rijssense fabrieken duidelijk spreekt, zijn er stillevens, die boekdelen spreken en die juist dit boek daardoor een zo grote' bekoring geven. Het lied van de arbeid wordt hier gezongen op een fleurige wij ze, die het werk in de vaak eentonige ar beid in een ander licht doet schijnen. Om meer dan één reden is de uitgave van dit waardevolle boekwerk een daad, waarmede Ter Horst en Co. een zeer bij zonder cachet aan de jubileumviering heeft gegeven. Dinsdagavond vond er voor het front van het kantoorgebouw van de Twentse Bank een bijzondere plechtigheid plaats, die grote belangstelling trok. De oudste directeur van de N.V. Ter Horst en( Co. was door het Anker-comité uitgenodigd de Anker-actie, die voor het Anker-comité (gevormd uit Rijssense winkeliers) in het raam van de jubileum feesten wordt georganiseerd te openen. Op het trottoir voor de Twentse Bank is een enorm anker opgesteld, waarvan de deelnemers aan de Anker-actie het ge wicht moeten raden. Dit anker, op keurige wijze opgesteld, omzoomd door bloemen en planten, was gehuld in een doek van jute. De heer J. J. ter Horst knipte een lint door waarna het Anker in het volle licht van de schijn werpers kwam te staan. Een symbolische daad was verricht en de Anker-actie was gestart. De heer A. J. Hodes bracht de heer Ter Horst dank voor zijn bereidheid deze ope ning te verrichten, en stelde dat de Rijs sense zakenwereld had ingehaakt op de grootse jubileumfeesten van Ter Horst en Co. De heer A. H. ter Horst bracht de or ganisatoren van de Anker-actie dank na mens zijn vader voor de uitnodiging, die deze voor deze symbolische handeling, waarbij de voltallige directie van Ter Horst en Co. aanwezig was, had ontvan gen en sprak de hoop uit, dat de Anker actie zou mogen slagen. De heer Hodes bood de heer J. J. ter Horst als herinnering aan deze gebeurte nis een gouden dasspeld aan, waarop een anker is aangebracht. De heer J. J. ter Horst, een figuur, die voor Rijssen van grote betekenis is ge weest, was zichtbaar ingenomen met deze geste van de Rijssense middenstand. De Anker-actie is driedelig, er wordt eeni etalagewedstrijd gehouden, een anker actie en een ankerspeurtocht. De etalages, waarvoor van de zijde der winkeliers grote belangstelling is getoond, wordt door een deskundige jury beoor deeld. Door het comité zijn fraaie prijzen beschikbaar gesteld. De Anker-actie houdt in, het raden (schatten) van het gewicht van het anker, dat staat opgesteld bij de Twentse Bank. De kopers ontvangen bij aankoop van iedere gulden een formulier, waarop het gewicht van het anker kan worden ver meld. Diegene, die het juiste gewicht weet te raden of het dichtst benadert is winnaar van een prijs in waardebonnen van f 1000. De jeugd van Rijssen zal dezer dagen waarschijnlijk een grote aktiviteit ont plooien. In de etalages van de deelnemen de winkeliers zijn afbeeldingen van an kers gedeponeerd, waarvan de jeugd het totaal aantal moet opsporen. Ook hier voor zijn fraaie prijzen beschikbaar ge steld. In verband met zijn 40-jarig jubileum in dienst van de gemeente Rijssen ont ving de heer G. Harbers, voorman bij de dienst gemeentewerken, maandagmorgen uit handen van burgemeester Landweer de bronzen eremedaille, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau, welke on derscheiding de heer Harbers was toege kend bij Koninklijk Besluit. De heer Harbers, die met zijn echtge- De gemeenteraad van Rijssen zal op vrijdag 27 mei, des avonds om 7.30 uur, in openbare vergadering bijeen komen. De agenda omvat de volgende punten: Voorstel van B. en W. tot het verlenen van een eenmalige subsidie aan de afde ling Rijssen van de Ned. Vereniging tot Bescherming van Dieren. Voorstel tot verhoging van het krediet in rekening-courant voor de speeltuin vereniging „Margriet". Voorstel betreffende de uitkering in eens over het eerste kwartaal van 1960 aan het gemeentepersoneel. Voorstel tot verkoop van bouwterrein aan A. Ligtenberg. Voorstel tot verkoop van bouwterrein aan J. H. Brinks en aan G. H. Nieuwen- huis en een voorstel betreffende de ves tiging van een sloperij aan de Braakmans- dijk. en reumatische pijnen wrijft U eveneens weg met note ten stadhuize werd ontvangen, werd door burgemeester Landweer op harte lijke wijze toegesproken. RIJSSEN Geboren: Renée Catharina, dv E. A. J. Land en A. C. Dumkopf, Graaf Ottostraat 68 Hermannus, zv J. W. Averesch en G. J. Baan, de Bleijdestraat 2 Gerrit- dina Janna, dv G. Kwintenberg en G. J. Schulenberg, Nijverdalseweg 52 Wil- lemina, dv B. Kreijkes en B. Bolink, Nij verdalseweg 43 Geert jen, dv A. Schuur man en H. Pluimers, Wierdensestraat 4 Janna, dv W. Haase en K. Wiersma, Bleekstraat 19 Hendrik, zv H. Goor- man en J. Baan, Nijverdalseweg 7 Be rend Jan, zv J. W. Gerritsen en G. Sep- penwoolde, Westerstraat 8 Jan Wil lem, zv A. Zandvoort en H. ten Hove, Kat- tenhaarsweg 14 f Hermannus, zv H. ter Haar en G. J. Koster, Arend Baanstraat 46h Gerrit Jan, zv D. Harbers en G. Sanderman, Esstraat 11 Johan, zv J. H. Dommerholt en K. Teunissen, Haar- straat 32. Ondertrouwd: Johannes Albertus Dreij- erink, 28 j., Enter, Rondweg 46 en Geer- truida Aleida Maria Pfeiffer, 24 j., Rijs sen, Markeloseweg 13. Gehuwd: Gerrit Beverdam, 27 jaar en Janna Bruins, 25 j., Almelo, Haven N.Z. 119 Bernardus Johannes Sesink, 26 j., en Hendrica Wilhelmina Velnaar, 26 j., Rijssen, Nassaustraat 15 Gerrit Bos winkel, 46 j., en Janna Assink, 42 j., Mar- kelo, Roosdomsweg 38 Gerrit Marinus de Wilde, 25 j., en Gerritdina Ruiterkamp, Enter, Zwiksweg 7. Overleden: Anna Bertina Nieboer, 84 j., weduwe van G. J. Aaftink, Hangerad 40.

Erfgoed Rijssen-Holten

Weekblad voor Rijssen | 1960 | | pagina 7