Verborgen verliezen
in middenstandszaken
Diersoorten sterven uit
ANVV in aktie tegen vervuiling
Rijwiel- en bromfietsenshow van de fa. Pas
En de mens heeft er schuld aan
Buitenlanders klagen
Forumavond A.R. Kiesvereniging „Nederland en Oranje"
Speeltuinvereniging
„Margriet" krijgt speeltuin
BURGERLIJKE STAND
Voetbalwedstrijd vond
vroegtijdig einde
Kwart van inkomen gaat verloren
De directie van diergaarde Blij dorp stak onlangs haar vreugde
niet onder stoelen of banken, toen zij bekend maakte dat er in die
dierentuin een Przewalski-paardje geboren was. Enige maanden
eerder was in tegenstelling tot wat tot die tijd steeds was aange
nomen bekend geworden dat dit dier ook in het wild nog voor
komt. Uit de hoofdstad van Buiten-Mongolië. Oelan Bator, bereik
ten berichten het westen, dat biologen nog in het wild levende exem
plaren van deze diersoort hadden aangetroffen.
SPORT
NEUSHOORNS
Jaargang 38 No. 12. Derde blad.
VRIJDAG 25 MAART 10flÖ
Weekblad voor Rijssen
Bijna dagelijks moet men in het mid-
denstandsbedrijl constateren, dat er on
nodige verliezen worden geleden. Een
kopje breekt, stof verkleurt, een zak sui
ker scheurt of een doos chocolade raakt
zoek. Het zijn verliezen, die per geval ge
ring zijn, maar die over het gehele jaar
een grote post aan de verkeerde kant van
de balans vormen. De op deze manier
ontstane lekkages nemen dikwijls een der
gelijke omvang aan, dat het Productivi-
teitscentrum voor het Midden- en Klein
bedrijf het raadzaam heeft geacht een
brochure aan het verschijnsel te wijden.
In de publicatie worden niet alleen ver
schillende soorten van onnodige en dik
wijls moeilijk te vinden verliezen geconsta
teerd, er wordt in vele gevallen tevens een
manier aan de hand gedaan hoe ze te voor
komen.
Tal van middenstandszaken hebben er
een gewoonte van gemaakt de verhezen
wegens lekkage in het oog te houden en
systematisch te bestrijden. In het groot
winkelbedrijf wordt zelfs aan de filiaal
chefs een manco van een half procent toe
gestaan bij de aankoop van goederen. Er
blijven echter nog te veel zaken, die te
weinig aandacht besteden aan de lekkage,
die op vele manieren kan optreden. In
een vorig artikel hebben wij bijzondere
aandacht besteed aan de verontrustende
toename van de winkeldiefstallen, maar
ook op andere wijze kan ieder jaar een
extra schade worden veroorzaakt. Een
verlies, dat, in procenten van de omzet,
hoog kan oplopen. In de levensmiddelen
branche treft men lekkages aan van 2 of
3 of meer procent; dit betekent bij een
nettowinst van 8 a 10 procent een derving
van meer dan een kwart van het inkomen.
In de textielhandel heeft men gemid
deld inmeet- en couponverliezen geconsta
teerd van eveneens 2 a 3 procent, maar in
enkele gevallen lag dit verlies tussen de
6 en 7 procent van de jaarlijkse omzet.
In de detailhandel in gedistilleerd, wijn
en bier heeft men, evenals in de zuivel
sector, lekkages gevonden van 1,4 tot 1,5
procent.
De cijfers zijn hoog genoeg om ook eens
in eigen bedrijf te speuren naar dergelijke
verhezen. De getallen kan men, met nog
niet eens zoveel extra werk, te weten ko
men. Door bij het boeken van de inkoop
facturen in een aparte kolom meteen de
verkoopwaarde der gekochte goederen te
vermelden, kan men een overzicht krijgen
van de theoretische verkoopprijs. Het ver
schil tussen dit bedrag en de werkelijk be
haalde omzet geeft de lekkage aan.
De lekkage kan verschillende oorzaken
hebben. Levensmiddelen bederven doordat
zij maar beperkt houdbaar zijn. Zonlicht
en vocht kunnen een nadelige invloed uit
oefenen op textielgoederen en bij produc
ten, die in het bedrijf nog een nadere be
handeling moeten ondergaan - vleeswa
ren, meel, banket kunnen vergissingen
worden gemaakt. Dikwijls heeft men de
neiging om dergehjke verhezen te onder
schatten of als niet te voorkomen te be
schouwen. Inderdaad is het waar dat en
kele oorzaken van het verlies door de on
dernemers niet zijn te beïnvloeden. Onder
alle omstandigheden is het echter gewenst
er aandacht aan te besteden. Voorzichtig
heid en overleg kunnen vooral het verlies
verminderen, wanneer de lekkage ligt in
gesloten in de aard van de goederen. Het
komt dikwijls voor, dat breekbare goede
ren niet alleen in het magazijn, maar ook
in de winkel zo staan opgesteld, dat ze wel
moeten worden omgestoten.
Een de laatste tijd veel op de voorgrond
tredende verliesfactor is de demodage, het
uit de mode geraken van bepaalde artike
len. Het ziet er naar uit, dat in de toe
komst niet alleen de zaken in confectie of
woninginrichting, maar een nog veel bre
dere kring van ondernemers 't demodage-
risico gaat lopen. Steeds meer gebruiks
voorwerpen brillen, radiotoestehen,
vervoersmiddelen geraken aan de mode
onderhevig. Het is moeilijk, zo niet onmo
gelijk, enige invloed uit te oefenen op de
modewissehngen. Wel kan de winkeher
proberen de verhezen, welke hierdoor wor
den veroorzaakt, zoveel mogehjk te voor
komen. De oplossing ligt in een zorgvul
dige inkoopplanning en een hoge omzet-
snelheid.
Verborgen verhezen behoeven niet ver
borgen te blijven. Het extra werk, dat het
opsporen vereist, wordt ruimschoots ver
goed door het uitschakelen van de onver
wachte kostenfactoren. Het is een goede
geste geweest van het Productiviteitscen-
trum voor het Midden- en Kleinbedrijf nog
eens te wijzen op de noodzaak van een
juiste beleidsvoering voor wat betreft de
dikwijls te voorkomen verhezen.
(Nadruk verboden).
Een feit is echter, dat het Przewalski-
paard toch een diersoort is, waarvan niet
veel exemplaren meer voorkomen en
daarom was de vreugde van Blijdorp's di
rectie begrijpelijk. De „herontdekking"
van het Przewalski-paard was overigens
een buitenkansje voor de biologen en vol
komen in strijd met de ervaringen, die nu
al vele jaren achtereen worden opgedaan.
Die ervaringen zijn, dat de lijst van uit
gestorven dieren we zouden haast zeg
gen met de dag langer wordt.
De voornaamste schuld van die uitster
ving draagt de mens. En heus niet de pri
mitieve mens, waar wij zo op neerkijken.
De door ons blanken in vroeger tijden
zo geminachte Indiaan doodde het dier
slechts uit noodzaak. Maar toen in Ameri
ka spoorwegen door de prairies werden
aangelegd, roeiden die „beschaafde" men
sen in drie jaar tijd ruim vier miljoen bi
sons uit. Treinen vol „sportlui" reden in
de eerste jaren na de aanleg der spoor
wegen door de onafzienbare vlakten.
Vanuit die rijdende treinen legden de
„jagers" duizenden van deze dieren neer,
De ANVV, de Algemene Nederlandse
Vereniging voor Vreemdelingenverkeer,
neemt de klachten over „vervuiling van
Nederland" ernstig.
Een enquête heeft aangetoond, dat de
kritiek van de bezoekers zich richt op de
volgende punten:
1. de wegwijzers zijn niet duidelijk ge
noeg; de letters zijn te klein; er zijn te
weinig „voorrichtingsborden";
2. onveiligheid van voetgangers;
3. gebrek aan verkeersdiscipline (voor
al van fietsers en bromfietsers);
4. in de steden te weinig openbare
toiletten (een in hoofdzaak Engelse
klacht)
5. vieze straten en stranden.
Over het laatste wordt in toenemende
mate geklaagd. Vele duizenden inzenders
van de formulieren die VVV-kantoren
aan toeristen uit het buitenland overhan
digen, hebben het hierover.
Een Amerikaanse toerist zei het heel
scherp:
„De plaatjes uit onze jeugd van dikke
Hollandse vrouwen die stoepen schrob
ben, zijn waar. Maar ze schrobben uit
noodzaak: hondevuil."
En een andere Amerikaanse toerist
schreef: „We hebben een achtdaagse tocht
in een motorboot door Holland gemaakt.
We waren het er unaniem over eens, dat
het niet langer het land is waar de vrou
wen een felle jacht maken op het vuil. De
straten zijn ongelofelijk vies en waar we
ons het meest aan ergerden, is het gebruik
van kanalen en grachten als vuilnisstort
plaats."
Een Engelse onderwijzeres: „Er was één
ding dat onze vakantie bedierf. Overal
had men rommel op straat gegooid. De
buitenwegen waren verknoeid, omdat op
elk pick-nick-plekje vuil was rondge
strooid".
Ontelbaar vele.
Tenslotte een Duitse klacht, één uit
ontelbaar vele:
„In Katwijk aan Zee zou men zich goed
thuis voelen als er niet zoveel-hondevuil
lag, als het strand niet onveilig was door
glasscherven, als er geen aangespoelde
planken met spijkers en rottende vissen
lagen."
Behalve het strand vinden de toeristen
vooral de grote steden in het westen
die ook het drukst worden bezocht
verre van proper.
Voor Amsterdam, Den Haag en Rotter
dam geldt namelijk het vers, dat Daan
Zonderland maakte op Londen:
In de grote stad van Londen
wonen honderdduizend honden,
die op sanitaire gronden
telkendage vele malen
stil staan bij lantaarnpalen.
Minder honden
Volgens de gegevens van de hondenbe
lasting is het aantal honden in alle drie
de steden weliswaar lager dan enige ja
ren geleden, maqr in 1958 waren er nog
ruim 27.000 in Amsterdam, bijna 20.000
in Den Haag en bijna 16.000 in Rotter
dam.
Volgens de politieverordeningen mogen
de honden niet doen wat en waar ze maar
willen. Ze mogen dat niet op trottoirs, in
openbare speelplaatsen, speelterreinen
en plantsoenen.
Een uitzondering hierop is alleen het
Amsterdamse Vondelpark. Dat dateert
nog uit de tijd, dat het particulier bezit
was. De gemeente heeft het Vondelpark
nu overgenomen, maar met alle bepalin
gen die van kracht waren.
Nonchalance.
De oorzaak van de vervuiling is dus
niet, dat er meer honden zijn dan enige
jaren terug. De enige verklaring, die men
kan vinden, is de nonchalance gebrek
aan goede manieren zou men ook kunnen
zeggen van de hondenbezitters.
Het is de taak van de plaatselijke WV's
bij hun gemeentebestuur een strengere
controle te bepleiten.
Niet alleen de gasten uit het buiten
land, ook wij zelf zijn daarmee gebaat.
zonder zich verder om hun buit te be
kommeren.
Van de Afrikaanse boeren hoezeer zij
geprezen werden omdat zij zich zo dapper
tegen de Engelse onderdrukkers verzet
ten kan, wat betreft het beschermen
van dieren ook al niet veel goeds gezegd
worden. Zij stnoden er om bekend, dat ze
schoten op alles wat zich in de Afrikaanse
wildernis bewoog.
Zelfs bijvoorbeeld op dieren aan de
overkant van cc;; - woeste rivier, die zij
toch nooit of te nimmer konden overste
ken. In vele gevallen is de mens er ook
indirekt de oorzaak van geweest, dat dier
soorten volkomen uitstierven. We bedoe
len die gevallen, waarin hij het natuur
lijke evenwicht verstoorde. Bekend zijn
die, waarbij op grote delen van het aard
oppervlak roofbouw gepleegd werd. Ge
hele streken werden soms ontbost en ver
anderden in onvruchtbare woestijnen,
waarmede tevens de fauna in zulk een
gebied volkomen verdween.
Voor een voorbeeld van zulk een men
selijk ingrijpen behoeven we niet ver van
huis te gaan. Op ons eigen Nederlandse
eiland Terschelling leefden eens de woel
ratten. De mens importeerde daar, om die
ratten te bestrijden, wezels en hermelij
nen. Die deden hun werk zo grondig, dat
we nu amper meer weten hoe de woelrat
er heeft uitgezien.
Natuurlijk is het zo, als we de zaak niet
alleen negatief willen zien, dat het dier
ook wel wat aan de mens te danken
heeft. Juist het omgekeerde van wat we
tot dusverre beschreven hebben, is ook
voorgekomen.
Aan het ingrijpen van de mens is het
soms te danken geweest, dat een dier
soort, die op uitsterven stond, zich kon
handhaven, omdat de mens daarvoor de
mogelijkheden schiep. Maar een feit is en
blijft, dat de aardse fauna door gewone
bloeddorstigheid en vaak ook grote dom
heid van de mens onnoemelijke schade
heeft geleden.
Wilt U voorbeelden van domheid? Bij
na eeuwenlang is aan 't poeder, dat werd
verkregen door de hoorns van neushoorns
te malen, een geneeskrachtige werking
toegeschreven. De moderne wetenschap
heeft aangetoond, dat dit volkomen uit de
lucht gegrepen was, maar toen waren al
duizenden dieren voor dit doel afgeslacht.
Bekend is ook het verhaal van de Ameri
kaanse militairen, die tijdens de tweede
wereldoorlog op een eilandje in de Paci
fic eenden gingen schieten. De beestjes
die ze hadden neergelegd, smaakten net
als de eenden, die ze in hun vaderland bij
de poelier haalden. Jammer was alleen,
dat ze enkele van de 50 marianne-eenden
hadden geschoten, die er nog op aarde
bestaan. Zo zijn er door het optreden van
mensen, hetzij opzettelijk, hetzij door on
verstand, al heel wat diersoorten uitge
storven. In de loop der tijden verdwenen
de dodo (een zeevogel), het davidshert
(China), de laysanral (een vogeltje), de
v/isent, de trekduif, de monniksrob, de
burchell-zebra, de blauwbok, het schom-
burgk's-hert, de Japanse wolf, de Barba
rij se leeuw, de Atlasbeer, de oeros, de tar-
pan, vijf soorten kangoeroes en nog vele
andere diersoorten. In sommige gevallen
komt U enkele exemplaren ervan nog in
dierentuinen tegen. En het is bijzonder
goed te begrijpen, dat de directie van zulk
een inrichting zich erover verheugt, als
juist bij zulke exemplaren zich jong leven
aandient.
voor een ieder, die belang stelt in christe-
lijke-politieke en maatschappelijke vraag
stukken.
Het doel van deze samenkomst is, de
bezoekers in de gelegenheid te stellen
over vorengenoemde onderwerpen aan het
uit 7 leden bestaande forum, vragen voor
te leggen, deze vragen zullen door het
forum worden beantwoord.
De speeltuinvereniging „Margriet" zal
waarschijnlijk binnen afzienbare tijd kun
nen beginnen met het inrichten van een
speeltuin.
B. en W. delen de raad mede, dat zij
een geschikt terrein hebben gevonden, dat
geschikt is voor de aanleg van een speel
tuin en wel langs de zuidzijde van de
Lentfersweg, tussen de percelen Lentfers-
weg 54 en 60. Het terrein heeft een totale
oppervlakte van 2550 m2.
De huur, zo stellen B. en W. zich voor,
zal f 1,50 per are per jaar moeten be
dragen, hetgeen neerkomt op f 38,50 per
jaar. B. en W. stellen de raad voor dit
terrein aan de speeltuinvereniging Mar
griet te verhuren tegen genoemd bedrag
voor de tijd van 6 jaar.
BRANDWEER BLUSTE IN ééN
MIDDAG TWEE BRANDEN
Gistermiddag werd de Rijssense brand
weer 2 keer gealarmeerd. Er bleek in de
bossen, in eigendom toebehorend aan de
fa. Ter Horst, een flinke bosbrand te zijn
uitgebroken (aan de Oude Markelose-
weg). De brandweer wist met behulp van
cursisten van de Volkshogeschool Diepen-
daal de brand in betrekkelijk korte tijd
tot stilstand te brengen. Niettemin is cir
ca 2 ha bos een prooi der vlammen ge
worden.
Ongeveer 1 uur later moest de brand
weer opnieuw uitrukken. Op de Holter-
weg bleek de droge berm in brand te
staan, tengevolge van de rookontwikkeling
waarvan o.a. het verkeer ernstige hinder
ondervond.
Ook hier was de brandweer er snel in
geslaagd de brand te blussen.
Geboren: Bertha, dv H. Ligtenberg en
J. Immink, Haarstraat 121. Lucas, zv
G. J. Markvoort en J. Overweg, Molen
dijk 36. Roelf, zv H. Maarsingh en A.
Kupers, Graaf Willem Lodewijkstraat 4.
Gerrit Jan, zv G. J. Dannenberg en J.
Rozendom. Nijverdalseweg 5. Maria
Willemina Josepha, dv W. Bentert en M.
Kenkhuis, Keizersdijk 29. Teunis, zv
G. J. Schuitert en J. van Losser, Hange-
rad 31. Jenneken, dv J. W. Keizer en
H. J. ten Hove, Arend Baanstraat 50.
Ondertrouwd: Gradus Herman Ooster
broek, 47 jr., Ede, Otterloo, Barneveldse-
weg 6 en Aaltjen Mensink, 42 jr., Rijssen,
Boomkamp 22.
Gehuwd: Gerrit van den Noort, 27 jr.
en Dika Bouwhuis, 26 jr., Rijssen, Bouw-
straat 27.
Overleden: Gerrit Jan Mensing, 76 jr.,
echtgenoot van G. van den Berg, Keizers
dijk 35.
OPBRENGST COLLECTE
De collecte voor de Groesbeekse Tehui
zen heeft opgebracht een bedrag van
f 824,-.
JACHTOPZIENER PLEIZIER VIERDE
40-JARIG JUBILEUM
Dezer dagen herdacht de heer H. A.
Pleizier te Notter de dag, waarop het 40
jaar geleden was, dat hij jachtopziener
werd.
In maart 1920 trad de heer Pleizier in
functie als bewaker van de jachtterrei
nen op de Haarlerberg van Baron van
Voorst tot Voorst. Op 1 december 1934
kwam de heer Pleizier naar Notter in
dienst van de heer M. G. van Heel, ter
bewaking van het jachtveld Notter. Na
het overlijden van de heer Van Heel werd
het jachtveld overgenomen door de Gebr.
Ter Horst, zodat Pleizier toen in dienst
kwam van de heren Ter Horst. Volgens
de mening van zijn jachtheren heeft de
heer Pleizier zich altijd op voortreffelijke
wijze gekweten van zijn taak, zodat de
jachtheren vol lof zijn over zijn werk.
Het forum is samengesteld uit de heren:
R. Brandsma, voorzitter van de staten-
centrale Hengelo; Mr. E. Brederveld, gem.
secretaris te Almelo; Ir. L. Gijsbers, land
bouwdeskundige van de CBTB, afd. Over
ijssel; R. Gosker, voorzitter van de raad
van arbeid te Zwolle; H. J. van Heek, con-
fectiefabrikant; L. van Leeuwen, prov.
voorzitter van de ARJOS; J. Nieuwenhuis,
landelijk voorzitter van Unitas.
In verband met de samenstelling van
het forum, belooft deze avond ongetwij
feld belangwekkend en leerzaam te wor
den.
Onder ideale weersomstandigheden
speelden het zaterdagelftal van Rijssen
Vooruit en Enter Vooruit op het terrein
van RV een vriendschappelijke voetbal
wedstrijd, welke bij de stand 3—0 in het
voordeel der gasten beëindigd werd. Het
is zaterdag weer eens overduidelijk ge
bleken hoe gemakkelijk een arbiter een
wedstrijd „kapot" kan fluiten, vooral
wanneer deze arbiter niet neutraal is. We
willen hiermede niet beweren dat de heer
Van de Riet uit Enter, die zaterdagmiddag
de wedstrijd RV (ZM)EV leidde, geen
goede scheidsrechter zou zijn. Verre van
dat. Wij betreuren het echter dat deze
arbiter, ver in de tweede helft, zeer on
tactisch was in zijn optreden, door een
overtreding van een der spelers der thuis
club af te straffen, terwijl gepleegde ob
structie herhaaldelijk was uitgelokt door
een der EV-voorhoedespelers.
Behoudens het eerste kwartier, toen
het met 3 invallers uitkomend RV goed
partij gaf, was het een matige wedstrijd,
zonder hoogtepunten. Doelman Jansen
werd door Steenbergen uitstekend ver
vangen en verder speelde de gehele RV-
aehterhoede een dermate goede wedstrijd
dat de EV-voorwaartsen, waar Stegeman
uitblonk, slechts zelden gevaarlijk konden
worden. Bij de gasten onderscheidde zich
vooral stopper Schuitemaker die (heel
fair) menig duel won van de RV-aanvals-
leider Rutterkamp. Met uitzondering van
linkshalf Smit die zich op de linkshalf
plaats zeer op z'n gemak schijnt te voe
len, viel het spel van de ex-RV-ers die
thansvoor Enter Vooruit uitkomen, enigs-
zins tegen. Vlak voor rust wist Stegeman,
met een prachtig afstandsschot, voor zijn
club de score te openen (01).
In de tweede helft toonde EV zich qua
veldspel de meerdere van Rijssen Vooruit,
doch van klasseverschil kon niet gespro
ken worden. Na dertig minuten spelen
was het weer Stegeman die met een su
bliem schot de stand op 0—2 bracht.
Wij zijn van mening dat de thuisclub
het niet verder zou hebben laten komen
doch het noodlot beschikte anders. Toen
rechtsachter Kosterbok zich, tot het uiter
ste getergd, vergat en Baan op ongeoor
loofde wijze aanviel, wees arbiter Van de
Riet naar de witte stip. Baan voltrok zelf
het vonnis (03). Helaas deed zich en
kele minuten later een soortgelijke situa
tie voor tussen Kosterbok en Baan en
weer stelde de scheidsrechter (zeer on
tactisch) de thuisclub in het ongelijk.
Toen deze bovendien de RV-er naar de
kleedkamer wilde verwijzen, verliet het
gehele RV-elftal het terrein, waardoor
deze, overigens in goede verstandhouding
gespeelde wedstrijd, helaas vroegtijdig af
gelopen was.
TEGEN BESLUIT VAN B. EN W.
IN BEROEP.
De heren H. W. Jansen en H. Mark
voort, wonende in de Prins Mauritsstraat,
zijn bij de raad in beroep gegaan tegen
een besluit van b. en w., waarbij een
bouwvergunning voor een dubbele garage
werd geweigerd. De aanvraag betrof het
bouwen van een uit asbestboard en as
best golfplaten samen te stellen dubbele
garage, welke garage gebouwd zou wor
den tegen de bij de woningen behorende
stenen, met pannen gedekte schuur.
B. en w. hebben de gevraagde vergun
ning geweigerd, daar zowel het aantal
bijgebouwen als de maximaal toegelaten
bebouwde oppervlakte aan bijgebouwen
zou worden overschreden en vooral aan
gezien de vormgeving en de gebruikte
materialen vrees voor sterke disharmo
nie met de bestaande bijgebouwen deed
ontstaan.
B. en w. zijn van mening, dat de rede
nen waarom de vergunning is geweigerd,
niet zijn veranderd en stellen de raad
voor, niet aan het verzoek om alsnog een
vergunning te verlenen, te voldoen.
De fa. Pas opende gisteravond in Hotel
Gijsbers haar jaarlijkse rijwielshow.
De zaal van Hotel Gijsbers, die zich
voor shows als deze uitstekend leent was
omgetoverd in een waar fietsen en brom
fietsenparadijs. De fa. Pas heeft geen
moeite nagelaten om van deze show iets
bijzonders te maken en vastgesteld kan
worden, dat men daar volledig in is ge
slaagd.
De volledige collectie Locomotief-rij
wielen in alle variëteiten en in verschil
lende prijsklassen staat op.een goed over
zichtelijke wijze opgesteld, zodat men een
uitstekende indruk krijgt van de vele
kwaliteiten van dit merkrijwiel.
De liefhebbers van bromfietsen kunnen
op deze show ook hun hart ophalen. Ver
schillende merken bromfietsen in de al
lernieuwste modellen worden eveneens
op aantrekkelijke wijze getoond. Er be
stond voor de show, die ook vandaag en
morgen (zaterdag) nog is geopend, op de
openingsavond reeds een behoorlijke be
langstelling, zodat de verwachting is ge
wettigd, dat de show aan haar doel zal
beantwoorden.
5
