Fa. B. ESHUIS Ter Horst Co, N,V, i Steno-typiste cocos 1ESSELS DE LAATSTE RONDE GAAT IN PENNING S!t Wordt de inkrimping der Sovjet-strijdkrachten door economische overwegingen bepaald? NIEUWE kollekties: 101 10% korting MANTELKOSTUUMS, ZWARTE MANTELS, HERENKOSTUUMS flink meisje Kölscher's de heer B. J. Ligtenberg Depot: B. J. Ligtenberg Verloren: ADVERTEREN DOET VERKOPEN ADVERTEERT IN DIT BLAD STICHTSE JONKER BOND STRIJD AAN MET WILDE CONCOURSEN PREDIKBEURTEN Ds. Postma sprak voor Chr. Vrouwenbond ^emtrineren ADVERTEREN DOET VERKOPEN i BRUIDSJAPONNEN en TROUWKOSTUUMS steeds voorradig Mwwww/vwwwwvvwwvvvvwyv 10 °/o ligt U bij ons altijd voordeliger, wat U zelf aan eerste prijzen verdient! Een halve eeuw georganiseerde blaasmuziek Overijssel en Gelderland bolwerken van Federatie PROPAGANDA DOOR PAUL L. FORD Voor het medeleven, on dervonden tijdens de ziek te en bij het overlijden van mijn beste man en onze zorgzame vader HENDRIK WEENINK betuigen wij aan allen onze hartelijke dank. Rijssen: M. H. WEENINK- VEEN Doetinchem: H. C. WEENINK R. WEENINK- ESHUIS Rijssen, januari 1960 Enterstraat 134. TE KOOP z.g.a.n. Beckers HAARD slechts 1 winter gestookt en Keukenkacheltje. Enterstraat 7. GEVRAAGD: door Mevr. J. TER HORST, Bevervoorde 8, Rijssen. TE KOOP HERENRIJWIEL en een INDUSTRIE GASSTEL (voor de was) Gravenstraat (LI. in de omgeving van Not- ter een zilveren BROCHE-HANGER bezet met edelstenen. Aan dit sieraad is voor verliezer een dierbare herinnering verbonden. Tegen beloning terug te bezorgen: We.th. Korte- boslaan 5, Rijssen. KONINKLIJKE JUTESPINNERIJ en WEVERIJ vraagt voor spoedige indiensttreding een Schriftelijke sollicitaties. VéGó 1 fles GOUDAZIJN 37 ct. 7 geldzegels 1 blik (170 gr.) HARING in tomatensaus 37 ct. 7 geldzegels 200 gram BOTERHAMKORRELS 37 ct. 7 geldzegels 3 PANSPONZEN 37 ct. 7 geldzegels 1 pak (500 gr.) TARWEGRIESMEEL 7 geldzegels 37 ct. 1 zakje VERMICELLISOEP 37 ct. 1 pak Stiff STIJFSEL 37 ct. 500 gr. GROENE ERWTEN 37 ct. 1 pak KINDERMEEL 37 ct. 1 pak TARWEBLOEM 37 ct. 1 bus (25 gr.) ZWARTE PEPER 37 ct. 1 rol WIT KASTPAPIER 37 ct. 2 blikjes TOMATENPUREE 37 ct. 2 pakjes BOTERHAMZAKJES 37 ct. NOG MEER KOOPJES: 3 jampotten APPELMOES 98 ct. 1 1. blik AARDBEIEN OP SAP 149 ct. Grote literpot RODE BIETEN 59 ct. 250 gram BANKETBAKKERSKOEKJES 68 ct. met 10 geldzegels Het snoepje van de week: DROP CALYPSO 250 gram 59 ct. BOERENMETWORST 150 gram 74 ct. 7 geldzegels 7 geldzegels 7 geldzegels 7 geldzegels 7 geldzegels 7 geldzegels 7 geldzegels 7 geldzegels 7 geldzegels Zojuist ontvangen: DE ALLERNIEUWSTE Prachtige dessins. Vanaf 3*93 Onze VERBOUWINGSOPRUIMING duurt nog steeds voort. °/o KORTING! ROZENGAARDE WVVWWvV*A<VWWWVWWVVVVWWWVV WVvVWVWS^WWVVWVNNVVVV^k'VVVWVVV Nog een week kunt U tegen sterk verlaagde prijzen kopen. DEZE WEEK DE EXTRA PREMIES! U ZIET, HELPT U OP GOEDKOOP GEBIED! Start en finish: WIERDENSESTRAAT 15. MODERNE CHEM. REINIGING - ENSCHEDE deelt tot haar genoegen mede, dat als depot houder voor RIJSSEN is aangesteld: BAANKAMP 24 TEL. 2335 RIJSSEN Bovengenoemde persoon zal Uw goederen gaarne gratis halen en terugbezorgen, terwijl Hölscher zal zorgdragen voor een vlotte, vei lige en vakkundige behandeling. Profiteer van de extra verlaagde prijzen voor chern. reinigen! PANTALON ROK 1-50 COLBERT JAPON vanaf 2-50 MANTEL KOSTUUM 3-50 Regenkleding incl. waterdicht maken 4.25 Truitjes, Jumpers, Vesten 1.10 Bij verven in de kleuren donkerblauw, korenblauw of zwart 2© °/o korting. Snelle aflevering. Volledige behandeling. Sinds 1865 voor beter chem. reinigen, verven en stoppage HÖLSCHER. BAANKAMP 24 TEL. 2335 RIJSSEN Aan het begin van deze eeuw sprak men nog niet van vrijetijdsbesteding. Dat is een woord van onze tijd. In die dagen van de eerste automobielen, de geklede jassen en de pathéfoons met reuzenhoorn was er voor de grote massa van het volk eigenlijk maar één manier om de vrije tijd zinvol te vullen. Die manier was de muziek. Of juister: de blaasmuziek. Ook toen hadden de amateurmusici zich overal in het land in harmonie- en fan faregezelschappen verenigd. Het was al leen met die korpsen droevig gesteld. Hun ontbrak vrijwel alles. Ze hadden bijna geen geschoolde muzikanten; ze hadden zelden onderlegde dirigenten; ze hadden behalve de marsen nog geen wer ken die speciaal voor blaasorkesten wa ren geschreven. En subsidies hadden ze natuurlijk nog helemaal niet. Onder die omstandigheden was er van de muziek beoefening niet veel te verwachten. En 't ergste was, dat er geen mogelijk heden waren ze tot een hoger peil op te heffen. Wel waren er concoursen, maar daar konden de korpsen zich niet serieus met elkaar meten. „Wilde concoursen wa ren het, vaak georganiseerd door herber giers of kermisexploitanten, met een ju ry, die alleen eerste prijzen mocht uit delen om de muzikanten in een prettige stemming te brengen. Want de Jan Doe del was er belangrijker dan de muziek. Van zulke muzikale schertsvertoningen kon geen vormende kracht uitgaan; kon den de muzikanten niets leren. En zo bleven ze verstoken van de werkelijke vreugde die het zelf-musiceren hun had kunnen geven. DE VOORVECHTER Het was jhr. mr. F. J. van de Poll uit Zeist, directeur van een verzekeringmaat schappij en uit liefhebberij fluitist in een harmonie-orkest. Hij zag duidelijk wat er gedaan moest worden om de volksmuziek op te heffen uit haar staat van verval. Zo richtte jhr. mr. v. d. Poll in januari 1910 met enkele geestverwanten de Ne- Ned. Herv. Gemeente. Grote Kerk. 9.30 uur Ds. Vergunst, 3 uur Ds. Vos. Wes- terkerk. 9 en 10.45 uur Ds. Van Tuyl; 7 uur Ds. Vergunst. Elzen. 10 uur de heer Renger. Woensdag 3 februari, Westerkerk, 7.30 uur Ds. Van Tuyl. Geref. Kerk (Boomkamp). 9.30 en 3 uur Ds. Brinkman. Geref. Gem. (Noorderkerk). 9.30 en 7 uur Ds. Blok; 3 uur Leesdienst. Woensdag avond 7.30 uur Ds. Blok. Oud-Geref. Gem. (Bevervoorde). 9.30, 2.30 en 7 uur Leesdienst. Woensdag 7.30 uur de heer Vosman. Oud-Geref. Gem. (Walkerk). 9.30 en 3 u. Leesdienst. Geref. Gem. in Nederland (Eskerk). 9.30, 2.30 en 6 uur Leesdienst. Ned. Prot. Bond, afd. Rijssen. 10.45 uur Dr. Samberg uit Delden. derlandse Federatie van Harmonie en Fanfaregezelschappen op. De eerste taak van de jonge federatie was de regeling van het concourswezen. Voor alles werd er gezorgd, dat de jury bestond uit zeer bekwame, integere be roepsmusici. „Het plechtanker van de Federatie", placht jhr. Van de Poll in de statige taal van die dagen dit college van juryleden te noemen. Zij kregen de op dracht onpartijdig en deskundig de korp sen te beoordelen en ieder korps te voor zien van een uitgebreid kritisch verslag, opdat de fouten doelbewust bestreden zouden kunnen worden. Veel muziekverenigingen voelden daar aanvankelijk niet voor. Ja, zelfs de korp sen, die zich bij de federatie hadden aan gesloten hadden er moeite mee. Men wilde die serieuze beoordeling niet en na de concoursen was er bij de korpsen, die geen eerste prijs hadden gekregen, vaak „geween en knarsing der tanden". Maar met de tijd brak ook hier een beter in zicht baan, toen men bemerkte hoe snel het niveau over de hele linie steeg. In dit verband moet men vooral de naam noemen van de heer J. P. Harmsen, een; kweker uit Brummen, die meer dan 30 jaar algemeen secretaris van de fede ratie was. Harmsen was, behalve be kwaam organisator, een onvermoeibaar propagandist. In de twintiger jaren placht hij vrijwel avond aan avond de korpsen bij hun repetities op te zoeken. En dan werd er geboomd, urenlang, tot het pleit was gewonnen. Zo won de nieuwe con coursidee steeds meer terrein, ja zozeer zelfs, dat weldra de meeste muziekver enigingen in Gelderland en Overijssel en zeer vele in de andere provincies bij de federatie waren aangesloten. BURGEMEESTER VAN LANSCHOT Na 25 jaren gaf Jhr. van de Poll in 1935 de voorzittershamer over aan de populaire burgemeester van den Bosch Mr. F. J. van Lanschot. Van hem stamt de instelling van de z.g. vaandelafdeling. Dat was de nieuwe afdeling die nodig was geworden omdat te veel korpsen al tot de ere-afdeling hadden kunnen door dringen. In die nieuwe afdeling werd en wordt nog als eerste prijs het vaan del van de federatie toegekend. Men mag daarover niet te gering denken. Vaak springen oude muzikanten de tranen in de ogen, als hun korps het vaandel ont vangt. Het hoogtepunt in de geschiedenis van de eigen muziekvereniging. En te vens voor de leden van andere korpsen een doel om naar te streven: door nog trouwer de repetities te bezoeken, door nog ijveriger thuis te studeren. EEN HALVE EEUW Vijftig jaar zijn nu verlopen sinds jhr. Van de Poll de strijd om de zuivering van Voor de Ned. Chr. Vrouwenbond afd. Rijssen sprak in gebouw Jeruel Ds. Post ma uit Nijverdal over het onderwerp Hu welijk en gezin. Ds. Postma bepaalde zijn gehoor allereerst bij de betekenis van het Huwelijksformulier, waaraan zulke groot se en veelbetekende^edachten ten grond slag liggen, dat het Huwelijksformulier helaas niet altijd voldoende wordt be grepen en onvoldoende in de practijk wordt gebracht. Spr. betoogde met over tuiging, dat het huwelijk als een Zegen van God moet worden beschouwd, ook het huwelijk dat kinderloos blijft. De opvoeding van de kinderen achtte spr. een grootse taak, waarbij zowel de man als de vrouw een zeer verantwoor delijke taak heeft, vooral als de kinderen groter worden moet er aldus Ds. Postma een groot vertrouwen heersen tussen de ouders en de kinderen. Als de kinderen behoefte hebben aan een diepgaand open gesprek, dan moet daarvoor van de zijde der ouders het noodzakelijke begrip voor worden opgebracht. Dit vertrouwen acht te spr. wel een van de hoofdzaken waar op de pijlers der opvoeding van de kin deren rusten. Na de pauze werden een aantal vragen beantwoord. Het was een avond, die veel voldoening heeft gegeven. De presidente mej. Molenmaker sloot deze vruchtbare bijeenkomst. de z.g. volksmuziek begon. De federatie is uitgegroeid tot een machtige organi satie: de grootste van het thans ook ver zuilde harmonie- en fanfare-wezen, met een 700 aangesloten verenigingen. Als men de werken bekijkt, die thans voor de verschillende concours-afdelingen ver plicht worden gesteld, verwondert men zich dat dilettanten in staat zijn deze muziek perfect ten gehore te brengen. En ook merkt men dan, dat er een eigen repertoire is ontstaan waarin Nederlandse componisten als Gerard Boedijn, Mein- dert Boekei en Piet van Mever werken leveren, die internationaal vermaard zijn. Dan begrijpt men hoe het mogelijk was, dat het vorig jaar harmonie- en fanfare orkesten officieel in het Holland-Festival hebben geconcerteerd. Sinds enige jaren draagt de Nederlandse Federatie zelfs het predicaat „koninklijk" en aanvaardde prins Bernhard het beschermheerschap. Het is dan ook niet zonder reden, dat de huidige president der federatie C. G. M. van Riel uit Angerlo zaterdag aan het ge meentebestuur van Zeist een borstbeeld aanbood van wijlen jhr. Van de Poll. Want de herinnering dient bewaard te blijven aan de man die het initiatief ge nomen heeft om de blaasmuziek te ma ken tot een nobele vrijetijdsbesteding, waarin honderdduizenden in ons volk vreugde en ontspanning vinden. Het zou, dunkt mij, eenj ernstige dwa ling zijn het onlangs door Moskou afge kondigde voornemen een deel van zijn strijdkrachten te demobiliseren als pro- paganda-praat te betitelen of het te zien als een logisch gevolg van de ontwikke ling van de moderne wapens, die de ge weldige legers overbodig maken. Wanneer men de rede, die premier Chroesjtsjow onlangs voor de Opperste Sowjet heeft gehouden, aandachtig leest, dan wordt men getroffen door het feit, dat die één miljoen of meer man, die van de sterkte zullen worden; afgevoerd, op ander terrein van buitengewoon groot nut voor Chroesjtsjow zullen zijn. Zij zouden wel eens het verschil kunnen uitmaken tussen succes en falen van het hooggegrepen zevenj aren,-plan, dat ten] doel heeft de Sowjet-industrie en -landbouw een grote stap vooruit te bren gen. Men ziet niet algemeen in, dat er een vrij ernstig arbeidstekort in de Sowj et- Unie heerst, omdat men geneigd is aan te nemen, dat een; groot volk als het Russi sche wel over een betrekkelijk grote ar beidsreserve zal beschikken, waaruit het zo nodig kan putten, maar dat is niet het geval. Eigenlijk is het zo, dat de Sowjet-strijd krachten werkelijk het laatste reservoir is dat arbeidskrachten opleveren. De jeugd is al aan het werk gezet aan allerlei ur gente projecten (zoals b.v. de ontginning van woeste gronden in veraf gelegen ge bieden). De meerderheid van de vrouwen is reeds lang tewerk gesteld, vooral op fa brieken en boerderijen. Tot voor enkele jaren behoefde de Sow- jet-Unie zich niet te veel zórgen te maken over tekort aan arbeidskrachten. Wanneer er arbeiders nodig waren om de steeds groter wordende fabrieken te bevolken, dan werden; eenvoudig grote aantallen plattelanders van de boerderijen naar de fabrieken overgebracht. In de laatste kwart-eeuw heeft het platteland ongeveer 20 miljoen; arbeiders aan de industrie be schikbaar gesteld. Deze gang van zaken leidde evenwel onvermijdelijk tot een te grote onttrekking van arbeidskrachten aan de voedselvoorziening en, mede ten gevolge van gebrekkige landbouwmetho den, tot telkens terugkerende voedselte korten;. Niemand minder dan Chroesjts jow zelf heeft toegegeven, dat de Sowjet- landbouw met een ernstige arbeidscrisis te kampen heeft. Een aantal Russische economen hebben al laten doorschemeren, dat dit probleem nog wel enkele jaren zal blijven bestaan. Het aantal jongeren, dat thans in het ar beidsproces wordt opgenomen is immers laag, aangezien zij tot de generatie van de Tweede Wereldoorlog behoren. Van 1941 tot 1945 was het geboortecijfer laag en de gevolgen doen zich nu op de arbeidsmarkt gelden. Wanneer dit met veel tam-tam aange kondigde plan „gecorrigeerd" zou moeten worden (en mogelijk ook de plannen voor jtsjow een een kortere werkweek zouden moeten worden uitgesteld) zou dit voor Chroes- aanzienlijk prestigeverlies betekenen. Dit is iets dat hij op alle ma nieren zal willen vermijden, vooral nu de tijd nadert, waarop de besprekingen met de andere regeringshoofden zullen aanvangen. Hij kiest dus een gemakke lijker koers inkrimping van de strijd krachten. Dat de te demobiliseren manschappen niet meer van al te veel waarde voor de strijdkrachten zijn, is een gelukkige bij komende omstandigheid. In ieder geval is het zeker niet misleidend, wanneer Chroesjtsjow zegt, dat de technische vor deringen in de wapenproduktie maken dat de voorgestelde vermindering van het effectief van geen invloed is op de strijd krachten. Tenslotte nog enkele woorden, die tot voorzichtigheid manen. Het feit, dat een aantal van 1.200.000 man genoemd wordt, dat voor afvloeiing in aanmerking komt, wil nog niet zeggen, dat ook zoveel mannen naar huis gezon den zullen worden; immers bij vorige sterkte-verminderingen; klopte dit ook niet altijd. Verder heeft Chroesjtsjow op gemerkt, dat het rode leger ook na deze inkrimping steun zal blijven ondervinden van de sterke, meer conventioneel bewa pende strijdkrachten van de andere le den uit „het socialistische kamp", d.w.z. ook al zou de Sowjet-Unie een miljoen man van de sterkte afvoeren, toch nog al tijd ruim 7 miljoen man communistische troepen onder de wapenen staan. Voorts moet men er aan denken, dat Chroesjtsjow alleen heeft gesproken over inkrimping van leger, vloot en luchtmacht, waarvan hij de sterkte op 3.623.000 man stelde. Over de ongeveer 350.000 man van de gemilitairiseerde politietroepen in de Sowjet-Unie werd niet gerept. Tenslotte kan de demobilisatie, die „ruim 12 maanden" voor de voltooiing vergt, nauwelijks als een eenzijdige maat regel ten gunste van werkelijke ontwa pening worden beschouwd, aangezien on der ontwapening de vermindering van het vermogen om oorlog te voeren valt te ver staan, maar de opmerkingen van Chroes jtsjow over de vernietigende werking van de moderne wapens topprestaties van wetenschap en techniek doen eerst recht de noodzaak voelen van een interna tionale overeenkomst over een doeltref fend stelsel van werkelijke door inspectie geverifieerde ontwapening een ontwa pening waarvoor President Eisenhower vorige week in zijn boodschap over de toestand in de Unie een zo welsprekend pleidooi heeft gehouden.

Erfgoed Rijssen-Holten

Weekblad voor Rijssen | 1960 | | pagina 2