Oir. Bond van
Overheidspersoneel
NEURINK BRUGGINK
Rijssense Oudheden
Rijssen buiten de wallen
Burgerlijke
ft Sfano
AfTlEAV^
GEVESTIGD:
Kleding van Lichtenberg
zit beter staat beter
barnes?"*.huid?
COÖP. BOERENLEENBANK NOTTER
A.B.T.K.
Pracht handen
.^.722C0ÖP.
Gevonden voorwerpen
Ledenvergadering
Spit, Spierpijn
Handen en Lippen
ruw?
Het is winter
Jaargang 38 No. 2.
«.V
BOERENLEENBANKEN
RAIFFEISENBANKEN
TV
VAN DER STOUW voor vulpennen
T entoonstellingssuccessen
Ongeval
ADVERTEREN IS DE BESTE
GELDBELEGGING
WEEKBLAD
VRIJDAG 15 JANUARI 1960
VOOR
De abonnementsprijs van dit blad bedraagt l.OU per kwartaal,"
voor post-abonnees f 1.25 per kwartaal.
RUSSEN
Administratie en Redactie:
Enterstraat 10, Rijssen Telej 2303 (05430)
Advertenties 10 et. per m.m. Bij contract korting. - Inzending van
advertenties tot uiterlijk donderdaamxtr sen 12 uur
De Christelijke Bond van Overheidsper
soneel hield maandag een ledenvergade
ring in de eetzaal van hotel Gijsbers onder
voorzitterschap van de heer G. Strijker.
De voorzitter opende de vergadering
met gebed. Nadat hij de aanwezigen had
verwelkomd, werd een inleiding gehou
den door de secretaris van het hoofdbe
stuur, de heer W. Wieringa uit Den Haag,
over de verhoging van de lonen en sala
rissen van het overheidspersoneel in het
kader van een vrijere loonvorming. Hij
begon zijn inleiding met er op te wijzen,
dat toen het nieuwe kabinet de regerings
verklaring uitgaf, met belangstelling de
sociaal-economische paragraaf werd gele
zen. De meer vrijere loonpolitiek werd in
geluid of anders gezegd: de gedifferen
tieerde loonvorming maakte een eind aan
de geleide loonpolitiek. De hoofdpunten
daarvan zijn, dat mogelijkheid is geopend
om de CAO's in de periode van juli 1959
t.m. april 1960 op te zeggen en nieuwe af
te sluiten. Voorwaarden tot verhoging der
lonen zijn, dat dit gemotiveerd moet wor
den door meerdere produktiviteit, renta
biliteit, geen prijsverhogingen en ook
geen optrekking van de ene bedrijfstak
aan de andere. Een aantal nieuwe CAO's
werden in 1959 al afgesloten, o.a. in de
grafische bedrijven en de metaal. Ook de
textiel heeft nu een nieuwe CAO. Wat be
treft de dienstverlenende sectoren, werd
bepaald, dat deze diensten de „trend" zou
den volgen, d.w.z. het gemiddelde van
wat in de particuliere bedrijven aan sala
risverhogingen zou worden gegeven. Dit
was het standpunt der regering, waarme
de de Tweede Kamer akkoord ging. Na
dien heeft de centrale commissie van
overleg meerdere ma.en vergaderd. In
september 1959 kon echter onmogelijk de
trend al bekend worden. De bonden de-
Uen nimmer
ruw of schraal cj O
Hat it de Hamamelit die het 'm doet
den de suggestie om evenals voorheen het
metaalbedrijf als voorbeeld te nemen.
Maar naar het oordeel van de regering
paste dit niet in het kader van de gedif
ferentieerde loonvorming omdat een der
gelijke salarisverhoging voor andere be
drijfstakken kon werken enerzijds als een
rem, anderzijds als een magneet. De mi
nister gaf de verzekering, dat het over
heidspersoneel niet achteraan zou komen.
Nadat verschillende malen vergaderd was
en daarbij bleek, dat de trend niet voor
maart 1960 zou zijn vast te stellen, deed
de regering het aanbod om alvast een
voorschot te geven van 3 procent. Het
hoofdbestuur kon hiermee akkoord gaan,
omdat uitdrukkelijk was vastgelegd, dat
het definitief overleg hierdoor niet zou
worden beïnvloed en dat aan de laagst
bezoldigden een hoger percentage werd
gegeven, omdat allen die minder dan f416
per maand verdienen, een minimum werd
toegezegd van f 12,50 per maand. Voor en
kele groepen van de laagst bezoldigden
komt dit neer op 5 a 6 procent. Deze han
delwijze voor deze groep zal ook door
werken bij het definitieve overleg. De da
tum van ingang zal niet later zijn dan 1
januari 1960. Indien de gemiddelde in
gangsdatum in het particuliere bedrijf
vroeger ligt, dan wordt de ingangsdatum
vervroegd.
Na deze zeer duidelijke uiteenzetting
volgde een zeer geanimeerde gedachten-
wisseling. Er werden veel vragen gesteld
en het minimumloon en de jeugdlonen
werden besproken. In verband met de
uitvoering van het georganiseerd overleg
werden de leden en de plaatsvervangende
leden in deze commissie benoemd. Het
was een zeer goede vergadering.
De heer Wieringa besloot de vergade
ring met dankgebed.
■ar
i i*
r~r- "sr-^r
"53
-S. j.
v "a
Ajngtil. bij dm Ctntrala Bank t« Utracht
Vr*
Nadere inlichtingen bij de
HUTTENWAL31 RIJSSEN
ACCOUNTANTSKANTOOR
GROTESTRAAT 106 GOOR TELEFOON 05470-
ADRES VOOR RIJSSEN:
VENNEKESGAARDEN 37 TELEFOON 2786
-544
Grijze linker glacé; grolse want; wollen
rode muts; doublé damesarmbandhorloge;
grijze jongenspet; paar jongensbretels;
zwarte portemonnaie, inh. 25 ct.kinder
rijwiel; benzinedop met sponsring; witte
kinderhandschoen; pakje Douwe Egberts-
tabak; portemonnaie met inhoud; linker
dames-glacéhandschoen; boodschappentas
kleur: rood-blauw-geel-bruin; beige por
temonnaie met foto's; schroevendraaier;
wit slagers- of bakkersjasje; paar wollen
gebreide kinderwanten; bruine handbe
schermer van een rijwiel; hreenrijwiel,
merk Germaan.
De ABTK „De Eendracht" te Rijssen
hield in café Hegeman een ledenvergade
ring onder voorzitterschap van de heer J.
Waanders.
De secretaris, de heer G. Grob, bracht
het jaarverslag uit, waarin hij diverse ge
beurtenissen in het verenigingsleven over
het afgelopen jaar memoreerde.
De heer J. Smeijers, penningmeester,
deelde in zijn financieel verslag mede een
batig saldo in kas te hebben. Bij monde
van de heer B. J. Ehrenhard had de kas-
commissie alle bescheiden van de pen
ningmeester in orde bevonden.
Wegens periodieke aftreding werden tot
leden van de kascommissie gekozen de he
ren Smalbrugge en Kreijkes.
De heren J. Waanders en J. Smeijers
werden tot bestuursleden herkozen, ter
wijl wegens uitbreiding van het bestuur
met twee leden hierin gekozen werden de
heren B. J. Ehrenhard en Kastenberg.
Vervolgens vond nog een bespreking
plaats betreffende de kandidaatstelling
bij de ondernemingsraad bij Ter Horst en
Co. N.V. te Rijssen.
De districtsbestuurder, de heer B. Nij-
kamp uit Almelo, gaf tenslotte nog een
toelichting over de onderhandelingen ten
aanzien van de nieuwe collectieve ar
beidsovereenkomst.
Verschillende leden stelde zich beschik
baar om deel te nemen aan een leden-
werf-aktie.
en reumatische pijnen
wrijft U eveneens weg met
De Colonel en Van Wijngaarden,
het vorderen en de gevangenis.
Het spreekt vanzelf dat er in een stad
als Rijssen voor honderdvijftig jaar was,
niet veel te vorderen viel. Schmoel, de
tolk, bewoog tegenover de bezettings-offi-
cier hemel en aarde. Doch de Rus bracht
het Jöddeken aan het verstand, dat er
voedsel en kleding (ondergoed) moest ko
men en ook veel jenever. Schmoel vertaal
de het en de adjunct-maire riep met ver
heffing van stem, dat zoiets niet kon. Vele
Rijssenaren hadden door de vele vorderin
gen van Fransen en Pruisen haast geen
verschoning meer. Schmoel vertaalde het
afwijzende antwoord en nog geen vijf mi
nuten later zat Van Wijngaarden in de
private kerker van het kasteel Oosterhof.
De hoed hadden de Russen hem afgeno
men. In de schemerige ruimte stond een
emmer met water en aan een haak aan
de muur hing een korf met brood. Twee
uur later werd Schmoel bij hem toegela
ten en in het bijzijn van twee wachters
werd hem door Schmoel verteld, dat wan
neer het brood op was, hij, Van Wijngaar
den, opgehangen zou worden. Hij gaf
Schmoel een afscheidsboodschap mee voor
vrouw en kinderen en ook voor de bur
gemeesters, maar Schmoel moest aan de
laatsten de boodschap overbrengen, dat
Van Wijngaarden de dood door de strop
niet vreesde. Met lood in de schoenen ver
trok het Jöddeken naar de burgemeesters,
naar mevrouw Van Wijngaarden durfde
het kereltje niet te gaan. De consternatie
op het raadhuis was groot. Snieder Berend
hield beraad met zijn mannen. Men be
sloot huis aan huis te lopen om de lom
pen op te halen en die de Russische be
velhebber aan te bieden. Er kwam nog
wel een en ander voor de dag. En toen
toog Berend naar de Oosterhof, waar hij
in gezelschap van Schmoel aankwam en
ook dadelijk in de kraag werd gegrepen
en bij meester Van Wijngaarden werd op
gesloten.
Twee weten er meer dan één.
De snieder vond het maar een wat eng
gedoe. Maar nu zaten ze met zijn beiden
in het gevang en de broodkorf zou nu
gauw leeg zijn en dat was het einde. Een
der burgemeesters kwam op het idee, dat
Schmoel er tussen uit moest gaan. Dan
kon Galatschin zich niet verstaanbaar ma
ken. Schmoel verstopte zich op de Bieste-
rije, en wachtte daar op bericht. Intussen
hadden een paar Kozakken een twintig
jarig meisje aangerand in de Bouwstraat.
En deze Rijssense Kenau Hasselaar had
met de blaaspijp een Kozak het oog uit
geslagen. Natuurlijk liepen de Kozakken
met hun ernstig gewonde kameraad naar
de Oosterhof. Galatschin, vermoedende
dat Rijssenaren hem dit geleverd hadden,
liet Van Wijngaarden en Snieder Berend
uit de cel halen en liet aan deze beide
de zwaar gewonde man zien. Intussen
dreigde groot gevaar. Er was iemand uit
de Bouwstraat naar de Biesterije gereden
om Schmoel op te halen. Galatschin, de
bevelhebber, liet intussen achter de Oos
terhof alles in gereedheid brengen om re
vanche te nemen. Rijssense timmerlieden
moesten de galg timmeren, waaraan Van
Wijngaarden en de Snieder binnen niet al
te lange tijd zouden bengelen.
Ook moesten Rijssenaren het touw leve
ren, waarmee de beide mannen ter dood
gebracht zouden worden.
Echter, het opstellen der galg had nog
al wat voeten in de aarde. Men deed alles
om tijd te winnen. Intussen reed de man
uit de Bouwstraat zo snel mogelijk met
Schmoel terug. Schmoel klaagde over
het harde rennen van het paard en dat
hij gevaar liep er af te vallen. Doch de
ruiter deed of hij er niets van hoerde. En
zo kwam men aan in de Bouwstraat waar
men ten huize van het aangerande meisje
krijgsraad hield. Een timmerman, wanho
pig gesticulerend met de handen, vertelde
I hoe hoog de nood gestegen was. Twee pro
minente Rijssenaren dreigden vermoord
te worden. Zo snel mogelijk spoedde
Schmoel zich met het meisje naar de Oos
terhof. En hier kreeg Galatschin te horen
wat er voorgevallen was. Nu veranderde
de situatie. Schmoel pleitte krachtig voor
de Rijssense schone. De blaaspijp moest
gehaald worden en Galatschin ontstak in
zulk een hevige toorn, dat hij ten aan-
schouwe van alle Rijssenaren de Kozak op
de markt liet doodschieten. Stil en strak
keek vriend en vijand toe toen de dode
lijke schoten vielen. Daarna ging de be
velhebber terug naar de Oosterhof. Hij
gaf strenge bevelen de galg af te bouwen
en daarna voorlopig Van Wijngaarden en
de Snieder in vrijheid te stellen. De Snie
der verklaarde aan de burgemeesters, dat
het de hoogste tijd was, dat ze vrij kwa
men, want de broodkorf was leeg.
Nieuwe moeilijkheden voor
Van Wijngaarden.
De Russen waren zeer ontevreden over
de weinige toeschietelijkheid van de zijde
van Rijssens burgerij. Zo kregen de Rus
sen natte turf uit het veen, zodat het in
de Haarstraat rookte, dat men elkaar niet
kon zien. De burgemeesters van Rijssen
gaven aan Van Wijngaarden opdracht
naar Deventer te gaan om daar door
hulp en voorspraak van de inkwartiering
verlost te worden. Met een verlicht hart
nam de meester voor deze reis afscheid
van vrouw en kind. Hij was nu een korte
tijd onder het oog van Galatschin vandaan
en dan zou het zich wel verder redden.
Op de Oosterhof stond echter de bevelheb
ber om Van Wijngaarden te springen. Nu
deze niet aanwezig was, moesten twee
burgemeesters naar de Oosterhof om over
leveranties te praten. Het Jöddeken trad
op als tolk. Het gesprek vlotte niet. En
Schmoel vertelde wijselijk niet aan Galat
schin, wat de beide burgemeesters van
hem dachten. En hij gelastte, dat men on
middellijk de adjunct-maire bij hem zou
brengen. Toen Schmoel hem vertelde, dat
de heer Van Wijngaarden op reis was,
werd er huiszoeking bij deze gedaan. En
zeer ontdaan verklapte Van Wijngaardens
vrouw, dat haar man naar Deventer was.
Direct halen!, was het bescheid van Ga
latschin. Zeven Kozakken te paard zetten
er de spurt in. Zij sloegen echter, te Hol
ten aangekomen, eerst aan het kleren ro
ven en trokken alles over elkaar aan.
Van Wijngaarden, die per kar langs ver
schillende binnenwegen reisde, had er
geen weet van, dat een aantal Kozakken
hem op de hielen zat. Maar een man die
zo intens aan het stedelijk leven dier da
gen van Rijssen deelnam bleef ook voor
vreemde soldaten niet onopgemerkt. Dit
ondervond de man toen zijn voerman bij
het Bonte Paard achter Holten diens paard
verzorgde en Van Wijngaarden en de
voerman iets gebruikten van de door de
burgemeesters voorgeschoten penningen.
Plotseling ging de deur open. De Russi
sche korporaal herkende Van Wijngaar
den en de zaak was voor de bakker. Paard
en kar werden in beslag genomen. De
voerman en de schoolmeester hadden
plaats te nemen. De kozakkenkorporaal
nam de teugels en voort ging het in de
richting Holten, waar men gedurende de
rit veel bekijks had. Van Wijngaarden riep
nog tegen de Holter schout: zee hebt oons
gevangn e nömm! Voort ging het daarna
in de richting Rijssen. Op de Höfte spron
gen Van Wijngaarden en de voerman van
de kar, ze maakten zich angstig, onmid
dellijk gevolgd door de zes kozakkenrui-
ters, die de nogal zwaarlijvige Van Wijn
gaarden grepen en hem aan een paarden
staart bonden. Zo was de entree van de
adjunct-maire in Rijssen. Op de markt
werd halt gehouden. Rijssenaren en bezet
ters stroomden te samen. De Russen
schreeuwden door elkaar. Zij waren het
niet met elkaar eens of ze hun gevangene
moesten schieten, steken of slaan. Maar
Berend de Snieder had direct het gevaar
ontdekt, waaraan één van Rijssens voor
aanstaande burgers blootstond en hij liep
gauw naar Schmoel en Schmoel naar Ga
latschin en spoedig kwam er voor Van
Wijngaarden ontzet, vooral toen hij een
mandje met eieren had weten te bemach
tigen. Toen hij op de Oosterhof kwam,
bleek de overste met hem te willen pra
ten over de leveranties, die de Rijssenaren
nog steeds vertikten op te brengen.
VAN COEVORDEN.
(Denkt aan de vogels)
Rode, tintelende oren,
Waterleiding stuk gevroren,
Arbeiders in 't vorstverlet,
Warme kruiken mee naar bed.
Reeds nu zijn er heel wat mensen
Die de kou wat minder wensen,
's Nachts al bijna vijftien graad,
d' Aarde in een sneeuwgewaad.
't Kost al heel wat kolenkitten
Om de kamer te verhitten,
't Stoeltje bij de warme haard
Is beslist al heel wat waard.
Het schijnt wel dat strenge heren
Ons dit winter gaan regeren,
Koning Winter smijt erg gul
Met zijn graden onder nul.
Maar wij zullen maar niet klagen
Want al zijn het koude dagen,
Och, wij redden het dit keer
Zou ik denken ook wel weer.
Maar de vogels, onze vrinden,
Die thans moeilijk voedsel vinden,
Heus, zij staan er slechter voor,
Komen zij de winter door?
Wilt de vogels niet vergeten,
Geeft ze elke dag te eten,
Redt met slechts wat kruimels brood
Hen van een gewisse dood.
Rijssen.
J. ROZENDOM.
Op de tentoonstelling te Vriezen veen
werden door enkele Rijssenaren de vol
gende successen geoogst:
Pommerse Kroppers, H. B. Roosink: dof
fer jong 1 GG en 2 G; duif jong 2 GG en
I ZZG.
Brunnerkroppers rood, H. Scheppink:
doffer oud 1 ZZG; doffer jong 1 ZGG; duif
oud 1 ZGG; duif jong 1 ZGG.
Chinese meeuwen zwart, D. Strookappe:
duif jong 1 GG; duif rood zilver 1 GG.
Oosterse Rollers zwart doffer, J, Har-
berg: 1 ZZG; geel duif jong 1 ZZG.
Vink duif rood zwart, B. Heuvelman:
doffer oud 1 ZG; duif oud 1 ZZG.
Mevr. V. aan de Wilhelminastraat al
hier had het ongeluk boven van de trap
te vallen. Bij een medisch onderzoek
bleek, dat zij ernstig aan de rug was ge
kwetst.
Been gebroken.
Tengevolge van de gladheid had onze
plaatsgenoot, de heer Harbers, het onge
luk een been te breken.
Goed afgelopen.
Het dochtertje van de familie van B.
aan de Enterstraat kwam tengevolge van
de gladheid te slippen, waardoor zij tegen
een juist passerende auto aan reed. Zij
bracht het er met een gekneusde voet nog
wonder boven wonder goed af.
öabyderm-zeep
BIJSSEN
Geboren: Gerrit Jan, zv G. Borghuis en
J. Hansman, Prins Mauritsstraat 11.
Liane Margaretha, dv J. ter Harmsel en
J.ten Berge, Esstraat 4. Berendina, dv
F. Brunsman en B. Pluimers, Hogepad 33.
Hendrik Jan, zv J. Seppenwoolde en
M. E. Blokland, Welleweg 16. Gerhard
Henk, zv W. G. Ligterink en A. P. Tols-
ma, Koninginneweg 8. Ate, zv A. Pui
trum en G. Nieuwenhuis, Hogepad 39.
Wilhelmina Mauritsia, dv J. ten Bolscher
en G. ten Hove, Arend Baanstraat 41, geb.
te Almelo.
Ondertrouwd: Hendrik Baan, 40 j., Rijs
sen, Tabaksgaarden 47, en Janna Bruins,
36 j„ Rijssen, Arend Baanstraat 57. Al-
bert Brinkman, 21 j„ Wierden, Zuna, Mo
lendijk 13, en Fenneken Pluimers, 18 j„
Rijssen, Lentfersweg 61.
Overleden: Janna Vossebelt, 69 j„ echt
genote van G. W. Dokters, Nijverdalse-
weg 72.