Rijssen buiten de wallen
Prenteboek-gordijnen
voor de kinderkamer
Adverteren - Omzet stimuleren
B O E R
ia
Ni
r
Éhufl
Nationale Reserve Overijssel
FIL MN IEUWS
BILJARTEN
Voor de
VAN COEVERDEN.
M
li
DE POST MET KERST EN
NIEUWJAAR
Jaargang 37 No. 43 (Tweede blad)
VRIJDAG 30 OKTOBER 1959
Weekblad voor Rijssen
DE HISTORIE VAN EEN OUD
RIDDERGOED
DE GRIMBERG (IV).
Na 1760 werd het huis de Grimberg alleen
bewoond door een huisbewaarder, het mooie
landgoed was handelsobject geworden. Jan
Zeger Sloet had het gekocht, allicht uit geld
belegging. De Rijssenaren schonken er niet
zoveel aandacht aan. Zij hadden het te druk
met landbouw, veeteelt, veenderij en tichel-
werken. Niet alleen steen- en pannenbakke-
rij, maar ook de draaischijf van de potten
bakker deed nog opgeld. Peddemos de aan
nemer raakte uit het gezicht. Men had te
Rijssen nog genoeg te stellen met de heren
van de Oosterhof. Dit landgoed lag nagenoeg
in Rijssen en dit gaf gedurig wrijvingen en
daar had men voorlopig genoeg aan te Rijs
sen. Intussen had de baron Sloet in de per
soon van het hoofd der school te Rijssen, de
heer Gerrit van Wijngaarden, een toegewijd
rentmeester gevonden. Van Wijngaarden be
heerde ook de zaken op de Stoevelaar bij
Goor. En dat moest alles in de vrije uren
en te voet gebeuren. Sloet had zijn rent
meester opgedragen als er gegadigden kwa
men om hem onmiddellijk te waarschuwen.
Inmiddels hadden de Fransen ons land be
zet, de staatsomwenteling van 1794 had zich
voltrokken. Daarbij waren een groot deel
der heerlijke rechten vervallen. De Grim
berg was voorlopig een herenhuis met een
mooi bos en park en enige boerderijen. Ko
pers kwamen er niet.
VAN TIMMERMAN TOT KASTEELHEER.
In Rijssen had men in die dagen andere
zorgen. De patriotten en orangisten vlogen
elkaar dagelijks in de haren. Men dacht aan
geen Grimberg en geen Oosterhof meer. De
baron Van Ittersum, heer van de Oosterhof,
heette nu de burger Van Ittersum, net als
de eerste de beste steenbakker of turf
steker.
Dan, op 2 september 1802, biedt Jan Zeger
Sloet in de Oprechte Haarlemmer Courant
de Grimberg te koop aan. Einde Juli scheep
te zich een reeds grijzend man, in de West
rijk geworden, in de haven van Paramaribo
in voor een reis naar Holland. Het was Eber-
hard Ludwich Nehrkorn. Een kwart eeuw
had hij goede zaken gedaan en kapitalen
verdiend. Hij was gelukkig getrouwd ge
weest. En toen hij dacht op zijn lauweren
te gaan rusten, ontviel hem zijn vrouw. Dit
was te veel voor de Europeaan. Hij regelde
zijn zaken en besloot de heimat nog eens op
te zoeken. Zijn beide zoontjes zouden het
land der vaderen zien. Maar Nehrkorn over
legde op het schip, dat hij beslist een week
te Vriezenveen wilde doorbrengen. Daar
had hij in zijn jeugd gelukkige jaren ge
kend. De zeereis duurde ruim een maand en
op 4 september zette Nehrkorn te Amster
dam voet aan wal. Door bemiddeling van de
scheepskapitein vond hij te Amsterdam een
riant hotel, waar hij enkele weken dacht te
blijven. Hij had de tijd en de beide jongens
vonden Amsterdam machtig mooi. Nehrkorn
besprak de nodige kamers en liet zijn kof
fers van de boot halen. Vanuit zijn kamer
had hij een mooi uitzicht over de Konings
gracht. Des middags om vijf uur dineerde
hij en gaf te kennen dat hij uterst voldaan
was en blij hier een paar weken te kunnen
zijn. Om half zeven las hij in de Opredhte
Haarlemmer. Daar viel zijn blik op de ad
vertentie uit Rijssen. De Grimberg was te
koop. Als door een wesp gestoken rende
Nehrkorn heen en weer. Dadelijk zegde hij
de gehuurde kamers weer op. De kastelein'
moest zorgen voor een koetsier, rijtuig en
paarden en om acht uur waren de koffers
op het rijtuig gesjord, de beide zoons goed
in de dekens gestopt. Het rijtuig ratelde de
Muiderpoort uit, voor een nachtelijke rit.
De koetsier hield de zweep er over, wisselde
telkens van paarden, want geld speelde geen
rol. Te Amersfoort werd enkele uren rust
genomen en de volgende dag ging het weer.
verder. En kwam men tot Deventer. Na
overnachting aldaar ging het om drie uur
in de morgen al weer met grote spoed op
weg naar Rijssen. Om half acht ratelde het
rijtuig Rijssen binnen en op de Haar vroeg
de vreemdeling aan een Haarbewoner naar
de rentmeester van de Grimberg. De koet
sier, een man langs de weg, trad als tolk
op tussen Nehrkorn en de Haarbewoner.
Voor een vorstelijke fooi bracht hij de
vreemdeling waar hij wezen moest. Van
Wijngaarden, die de vorige avond laat was
thuis gekomen van de Stoevelaar, was nog
niet gekleed, toen hij zo vroeg' morgenvisite
kreeg. Is de Grimberg al verkocht? riep
Nehrkorn. Nog niet, was het voorzichtige
antwoord van de rentmeester. Ga alstublieft
dadelijk mee naar de notaris, dan laten we
de zaak beschrijven. Mijnheer, u heeft nog
niets gekocht, de prijs is f 50.000.— voor
het kasteel en f7000.voor het veer.
Richtig! Richtig! riep de koper, en nu naar
de notaris. Toen ze van de notaris terugkwa
men was het voor Van Wijngaarden tijd voor
de school. Maar hij kreeg een paar uur vrij.
Mevrouw van Wijngaarden moest tot grote
PLAATSING VAN Z.G. LOGEERVEE
De Provinciale Voedselcommissaris voor
Overijssel deelt het volgende mede:
In verband met de precaire voederpo
sitie op een groot aantal bedrijven in de
zandprovincies, als gevolg van de droog
te in de afgelopen zomer, wordt door de
drie Centrale Landbouworganisaties een
actie ondernomen om in het westen van
het land een aantal stuks jongvee te
plaatsen op boerderijen, waar men over
onderdak en voeding beschikt. Veehou
ders in Overijssel op door de droogte ge
troffen bedrijven, die gedurende de ko
mende stalperiode één of meer dieren op
deze wijze wensen te plaatsen, kunnen
hieromtrent nadere inlichtingen verkrij
gen bij hun plaatselijke bureauhouder.
verbazing een zeer eenvoudige boterham
maken voor de Amerikaan, zo ze hem te
Rijssen noemden. Van een vervener leende
ze een koffiekruik en vulde die. En zo stap
ten Nehrkorn en meester Van Wijngaarden
naar de Grimberg. De eerste met brood en
koffie. Op de Grimberg aangekomen, ging
Nehrkorn naar het vervallen prieel, dat hij
na enig zoeken vond, ging er zitten en at de
boterham op. Desgevraagd gaf hij Van Wijn
gaarden een verklaring voor zijn zonder
ling gedrag. Hij vertelde, dat hij ruim ze
ven-en-twintig jaar geleden, tijdens het be
ëindigen van de restauratie van Rijssens
kerktoren, afscheid had genomen van het
kasteel de Grimberg. Het was toen als jon
geling zijn hartewens geweest, nog eens
het kasteel te bewonen. Nooit had hij kun
nen denken, dat zijn wens veel later nog
eens in vervulling zou gaan. Na de maaltijd
ging Nehrkorn mee terug naar Rijssen. De
volgende dag toog hij naar Vriezenveen. Hij
zocht naar oude bekenden. De oude tim
merman Peddemos leefde nog en een paar
van de gezellen, die vroeger hadden ge
holpen aan de restauratie van Rijssens kerk.
Sommigen van hen waren naar alle wind
streken vertrokken. Hij zocht ze met heel
veel moeite op. En zes weken na de koop
van de Grimberg kwam daar van heinde
en ver een bont gezelschap van harde wer
kers, dat daar met Nehrkorn en Van Wijn
gaarden aan de feestdis ging.
De edelen uit de buurt, zoals de heren van
de Oosterhof en Catteler bij Enter, de heren
van de Stoevelaar en Roesfeit in Eisen, na
men voorlopig een afwachtende houding aan.
Voor niemendal schreef mevrouw Van Coe-
verden van het Wegdam niet aan haai
man, die in Franse krijgsgevangenschap ver
toefde, dat de +oestand zeer verward was en
dat iedereen regeerde. De nieuwe heer van
de Grimberg was op de keper beschouwd
een duitse amerikaan met een romantisch
verleden. Men wachtte zich wel, vooral in
de onzekere tijden van toen, om op de Grim
berg een visite af te leggen. De man moest
zeer rijk zijn, dat was waar, maar toch van
Op 22 oktober 1959 werden op het Com
mando Nationale Reserve te Zwolle door
de Territoriaal Commandant, de Luitenant-
Kolonel der Artillerie Jhr. F .F. Roëll aan
7 vrijwillligers medailles uitgereikt, t.w.: Ie
Luit. J. Graver, Ommen; le Luit. J. Haas
jes, Hasselt; Sergt. W. Bennink, IJsselmui-
den; Sergt. P. Bouwman, Hasselt; Sergt. J.
W. v. d. Vegt, Kampen; Sergt. P. L. Oud,
IJsselmuiden, en aan de soldaat H. Lam-
bers, Daarlerveen.
De medailles zijn verleend door de Minis
ter van Defensie als blijk van waardering
vanwege Hare Majesteit de Koningin. Hier
bij waren tegenwoordig de Commandant
Nationale Reserve Overijssel, de Kapitein
J. C. van Amerongen en de Kapitein T. van
Wanrooy van het Territoriaal Commando
Overijssel.
(In een Koninklijk Besluit wordt de vrij-
willigers-medaille toegekend aan hem, die
zonder wezenlijke onderbreking gedurende
een tijdvak van tien jaren heeft voldaan
aan de hem uit zijn verbintenis voort
vloeiende verplichtingen als vrijwilliger der
Nationale Reserve of ander vrijwilligers-
onderdeel)
huis uit een timmermansknecht. Maar Nehr
korn wachtte niet. Lag daar niet op korte
afstand het stadje Rijssen? En daar had hij
de gehele burgerij tot vriend. Tot zijn beste
vrienden rekende hij de waard uit de Kroon
en de stadsschoolmeester. Vreugdevol gingen
de eerste jaren voorbij. Ofschoon de tijden
over het algemeen slecht waren, de Grim
berg kon men het niet aanzien. Nehrkorn en
zijn beide zoons genoten van het stille land
leven, van hun huis, hun bossen en park,
hun waterpartijen en van het hulpvaardige
personeel. De edelen gingen hun landgoede
ren verlaten, hun inkomens daalden, de
pachten van hun landerijen kwamen slecht
binnen. De een voor de ander na sloten zij
de luiken van hun kastelen en gingen elders
wonen op zeer sobere wijze.
PARKGEBOUW RIJSSEN
In het Parkgebouw draait vrijdag en
zaterdag de film
„Vergeet mij nooit"
Voor de jonge Elisabeth Klinger wordt
een droom plotseling werkelijkheid; zij
krijgt een betrekking als secretaresse in
Rome. In 't vliegtuig, dat haar van Duits
land naar de Eeuwige Stad brengt, heeft
zij een charmante buurman. Dino, onge
veer zes jaar oudDino is het zoon
tje van de beroemde tenor Al do Morani.
Zijn secretaris komt hem op het vliegveld
afhalen. Elisabeth wordt opgewacht door
een knappe jongeman. Hij blijkt een der
employé's te zijn van de firma, waar Eli
sabeth zal gaan werken. Rudolf Ahrens is
zijn naam. Rudolf is sedert het einde van
de oorlog in Rome werkzaam en heeft er
vele relaties, met name ook van het zwak
ke geslacht. En zo kent hij ook de danse
res Diana, knap en frivool. Maar Rudolf
raakt meteen in de ban van de lieftallige
Elisabeth, zoals Elisabeth in de ban raakt
van het majestueuze, zonnige Rome en
zijn schitterende omgeving! En ook inge
nieur Rudolf Ahrens blijkt al spoedig
méér voor haar te'zijn dan een aardige
mede-employé van de firma!
Van Rudolf's kant zijn de gevoelens
ernstig genoeg om zijn betrekkingen met
Diana te verbreken. Maar als Rudolf en
kele dagen voor zaken naar Engeland
moet, krijgt Diana door een toeval de
kans om Elisabeth een leugen te vertel
len.
Als Aldo Morani na een succesvolle we-
reldtournée een uitzending heeft voor de
Italiaanse televisie in Rome, ontdekt Ru-
dolf Ahrens, dat Signora Morani niemand
anders is dan Elisabeth, die hij nimmer
heeft kunnen vergeten
Rudolf zoekt Elisabeth opnieuw op en
het grote misverstand, dat hen beiden
heeft gescheiden, wordt thans opgehel
derd. Rudolf houdt nog steeds zielsveel
van haar, maar Elizabeth is een ware
tweede moeder geworden voor de kleine
Dino. En ook aan Aldo Morani, die wel
beseft, dat zijn vrouw een grote teleur
stelling heeft beleefd, is zij gebonden
door een grote tederheid
Tijdens het concert, dat Morani in Ro
me geeft, klinkt ontroerender dan ooit:
„Vergiss mein nicht". Rudolf Ahrens
wacht al aan het station. Elisabeth weet,
dat zij voor de grootste beslissing in haar
leven staat. Zij voelt, waar haar plaats
is, aan wiens zijde zij behoort
Woensdag de film
„Getuige a charge".
De beroemde Londense advocaat Sir
Wilfrid Robarts (Charles Laughton) keert
terug uit het ziekenhuis, waar hij ver
pleegd is wegens een hartaanval, in gezel
schap van zijn particuliere verpleegster,
miss Plimsoll (Elsa Lanchester). Sir Wil
frid is in een slecht humeur. Miss Plimsoll
is hem toegevoegd om er op te letten, dat
hij zich heel voorzichtig gedraagt. Haar
ijverige bezorgdheid irriteert hem in hoge
mate, terwijl zij bovendien al zijn trucjes
cm aan een sigaar te komen of aan een
slok cognac doorziet. Als hij bezoek krijgt
van zijn zaakwaarnemer Mayhew (Henry
Dantell) in gezelschap van zijn klant Leo
nard Vole (Tyrone Power), die beschul
digd wordt van moord, weigert Sir Wil
frid aanvankelijk de zaak op zich te ne
men, daar hij op een „dieet" staat van ci
viele zaken. Maar als hij wat meer bij
zonderheden hoort, interesseert de affaire
hem dermate, dat hij toch, tegen advies
van zijn verpleegster en zijn butler in, de
leiding op zich neemt van de verdediging.
De toestand schijnt hopeloos voor de ver
dachte op de avond van de uitspraak. Die
avond echter wordt Sir Wilfrid opgebeld,
hij ontmoet een vrouw, die in het bezit is
van brieven van mrs. Vole, die zij ge
schreven heeft aan een man, Max gehe
ten. Uit deze brieven blijkt een intieme
verhouding; er blijkt tevens uit, dat zij
haar verklaring vervalst heeft om haar
man kwijt te raken en met Max te kun
nen trouwen
<3|! t'
Annie M. G. Schmidt is een goede be
kende van volwassenen en kinderen. Vol
wassenen toont zij de humor die ligt in
het gewone leven van alle dag, terwijl zij
aan de andere kant een volkomen begrip
heeft voor de kinderfantasie.
Kinderen omringen zich dan graag met
de figuurtjes die uit haar fantasie zijn
ontsproten en zij kunnen dat binnenkort
op heel prettige wijze doen. Er komt n.l.
een serie kindergordijnen onder de naam
„Prenteboek"-gordijnen, die als motieven
verschillende bekende figuurtjes uit de
populaire versjes en verhaaltjes van An
nie M. G. Schmidt hebben. Wim Bijmoer
en Fiep Westendorp, die de verhalen en
versjes illustreerden, zorgden ook voor
de ontwerpen van de gordijnen.
Fiep Westendorp komt met Jip en Jan-
neke; Wim Bijmoer met Pippeloentje en
Dikkertje Dap en bovendien met een
gordijn waarop alle bekende figuurtjes
voorkomen, zoals Prikkeltje, 't Stekel
varkentje, Fluitketeltje, Het Bloemen-
vrouwtje, Prinsesje Tierelantijn, M'n oom
VHVtfiMSrMytV'
FRIESE TWEELING HEEFT
EERSTE STEEN GELEGD VOOR
KINDERZIEKENHUIS
De Friese tweeling Folkje en Tjitske de
Vries heeft vorige week vrijdagmiddag
in Leeuwarden de eerste steen gelegd
van het kinderziekenhuis, dat in aan
bouw is bij het Diaconessenziekenhuis.
De eerste steenlegging had plaats, om
dat op 22 mtr. hoogte de dakvloer van
het kinderziekenhuis was gestort. Een
groot aantal genodigden was er getuige
van, dat de 5-jarige meisjes, die destijds
in het Diaconessenziekenhuis operatief
van elkaar werden gescheiden (Siamese
tweeling) en er langdurig zijn ver
pleegd, de gedenksteen inmetselden.
Een kindergordijn met Beertje Pippe
loentje, getekend door Wim Bijmoer.
en tante uit Laren, De Brievenbus, De
Poedelman en ook Beertje Pippeloentje
en Dikkertje Dap. Zij worden in verschil
lende kleurstellingen gebracht.
Voor de competitie van de biljartbond
„Ons Genoegen" te Nijverdal en omstre
ken werden in de week van 19 tot 24 ok
tober de volgende wedstrijden gespeeld:
Eerste klasse:
KOT l-'t Groentje 1 2—6
Spekhorst 1-Kalfsterman 1 44
Oudelaar 1-Vios 1 17
HBC 1-NBC 1 6—2
De Vios-speler E. Gijsbers kwam in de
ze klasse tot de beste prestatie door zijn
partij van 125 cahamboles in 13 beurten
te beëindigen. Dezelfde speler maakte
eveneens de hoogste serie, n.l. 35.
Tweede klasse:
HBC 2-'n Hook 1 4—4
Vios 2-'t Groentje 2 44
KOT 2-Struik I 2—6
De Waag 1-OBK 1 6—2
De hoogste serie werd in deze klasse
gemaakt door J. Kamphuis ('n Hook) en
L. Bakker (De Waag). Zij brachten het
beiden tot een serie van 16. J. Wennekes
(De Waag) speelde de beste partij, 75
caramboles in 16 beurten.
Derde klasse:
OBK 2-'n Hook 2 2—6
NBC 2-Oudelaar 2 80
Kalfsterman 2-HBC 3 44
De Waag 2-VOP 1 8—0
J. H. Muller (De Waag) was deze week
de beste speler in de derde klasse: 60 car.
in 22 beurten. De hoogste serie (19) was
voor M. v. d. Weide (NBC).
Voor de competitie van de biljartbond
„Ons Genoegen" te Nijverdal en omstre
ken worden in de week van 2-7 novem
ber de volgende wedstrijden gespeeld:
Eerste klasse:
HBC l-'t Groentje 1
Spekhorst 1-Vios 1
Oudelaar 1-NBC 1
KOT 1-Kalfsterman 1
Tweede klasse:
De Waag l-'n Hook 1
Vios 2-Struik 1
KOT 2-OBK 1
HBC 2-'t Groentje 2
Derde klasse:
De Waag 2-'n Hook 2
NBC 2-HBC 3
Kalfsterman 2-VOP 1
OBK 2-Oudelaar 2
Op zaterdag 26 december (Tweede
Kerstdag) zal één briefbestelling (ook in
de buitenwijken) worden uitgevoerd. Be
stelling van aangetekende stukken, post
pakketten, briefpakjes, massa-drukwer
ken en ongeadresseerde stukken zal ach
terwege blijven. Inlichtingen omtrent het
uiterste tijdstip van terpostbezorging op
donderdag 24 december van correspon
dentie, die onvoorziene omstandighe
den voorbehouden in de bestelling op
zaterdag 26 december zal worden opge
nomen, zijn op de postkantoren te verkrij
gen.
Op vrijdag 1 januari 1960 zal geen post
worden besteld. Wel zal op de daarop
volgende zaterdag, 2 januari, een extra,
tweede, bestelling worden uitgevoerd
(behalve in de buitenwijken).
