Regering deed concessie FILM-NIEUWS Haarden van verzet in Indonesië BUITENLANDS OVERZICHT Inwoners van Rijssen VAN HET BINNENHOF Q REDIKBEURTEN ergerlijke Corrupt Djakarta nu machteloos Men moet toegeven, dat de regering pogingen heeft gedaan om met de Ka mer tot een vergelijk tje komen over de strijdpunten, die in het debat over de bestedingsbeperking naar voren zijn gekomen. De belangrijkste mededeling werd ongetwijfeld door minister Hofsfra ge daan. De melkprijs zal niet met tien cent, maar met zes cent worden ver hoogd, zoals elders reeds in dit blad gemeld wordt. Landbouw. verklaarde zich Minister bereid de Mansholt 50 miljoen gulden eigenaarslasten voor de landbouw niet te blokkeren. Hij begreep niet hoe de Kamer dit kon zien als iets socialistisch, daar de nieu we landbouwpolitiek met overheids geld wordt gefinancierd. Dan is er toch ook een rechtsgrond om aan dit geld een besteding te willen geven. De op positie was echter dermate groot, dat Minister Mansholt het blokkeringsplan wil doen vervangen door een subsidie plan. De vijftig miljoen gulden zullen worden besteed voor het geven van subsidies aan de boeren, die hun be drijfsgebouwen willen verbeteren. De voorwaarden voor de subsidieverlening zullen worden opgesteld door 't land bouwschap en de grondkamers, zodat volgens minister Mansholt niet gesproken kan worden van „staatsso cialisme". Hij vertelde, dat de Kamer tegen dit plan onmogelijk bezwaren kan hebben, daar ook subsidies wor den verstrekt voor de verbetering van de grond. En dan was er minister Zijlstra, die vreesde, dat het prijsindexpeil eind 1957 boven de 114.5 punt zal ko men. Als dat gebeurt, zal 'de vakbewe ging looneisen gaan stellen. De minis ter van economische zaken voelt daar begrijpelijk zeer weinig voor, want hoe hoger de lonen stijgen, hoe minder ge makkelijk het wordt de prijzen in' de hand te houden. Hij vertelde, dat; bij na alle prijsverhogingen van de laatste tijd het gevolg zijn van het Suez-con flict, dat de internationale grondstof- fenprijzen heeft doen stijgen. Gelukkig zijn er tekenen, dat deze prijzen gaan dalen. De heer Van Leeuwen (Lib.) had te kennen gegeven het niet erg te vinden als de prijzen omhoog gaan, omdat dit in het buitenland ook het geval is. Prof. Zijlstra zeide, dat het juist de kunst is om uit de loon- en prijsspiraal te ko men, want dat betekent inflatie. Hoe wil de liberale fractie deze prijs stijgingen dan opvangen? zo vroeg hij. Moeten de prijzen omhoog, terwijl de lonen worden gestabiliseerd? De libe rale oppositie was volgens de minis ters Mansholt en Zijlstra ver beneden de maat. De heer Mansholt zeide, dat Prof. Oud geen verstand heeft van de landbouw. Ook meende hij, dat de li berale fractievoorzitter de memorie van antwoord op de landbouwbegroting niet heeft gelezen en dat hij de bedoelingen van de minister van landbouw niet be grijpt. Volgens minister Zijlstra is prof. Oud. een groot politicus en een groot staatsman. Maar hij betreurde het, dat in de felle redevoering van de liberale oppositieleider daarvan niets is gebleken. Nog de staatsman Oud, noch de politicus Oud was aan het woord geweest. Er sprak een conferencier in een politiek caba ret. En Prof. Zijlstra vroeg zich af of dit wel in 's lands vergaderzaal thuis hoort. Men kan dus niet zeggen, dat het de ministers van dit nood-kabinet Drees ontbrak aan persoonlijke moed. Zij heb ben pregies gezegd waar de zaken, naar hun mening, op staan. Dat maakt het debat in ieder geval interessant. En daarom waren de verwachtingen voor het debat gedurende de laatste dagen van deze week hoog gespannen. Ned. Herv. Kerk. Grote Kerk. 9.30 uur Ds. Vergunst en 3 uur Ds. Van Tuyl. Westerkerk. 9.30 uur Ds. Van Tuyl. en 3 uur Ds. Vergunst. Biddag. Grote Kerk. 9.30 uur Ds. Van Tuyl. Westerkerk. 7.30 uur Ds. Ver gunst. Geref. Kerk (Boomkamp). 9.30 en 3 uur Ds. Brinkman. Biddag. 7.30 uur Ds. Brinkman. Geref. Gem. (Noorderkerk). 9.30, 3 en 7 uur Ds. Blok. Oud-Geref. Gem. (Walkerk). 9.30 en 3 uur Leesdienst. Biddag, v.m. 9.30 uur de heer Mouw en 7.30 uur Leesdienst. Oud-Geref. Gem. (Bevervoorde). 9.30, 2.30 en 7 uur Leesdienst. Geref. Gem. in Nederland (Eskerk) 9.30, 2.30 en 6 uur Leesdienst. Biddag. 9.30, 2.30 en 7.30 uur Ds. v. d. Ketterij van Albiasserdam. „08/15 HET EINDE". Voor de film „08/15 Het Einde", die vrijdag 8 en zaterdag' 9 maart in het Parkgebouw wordt vertoond, zal wel veel belangstelling bestaan. „08/15"wel zelden werd een ge tal, vermaard geworden als filmtitel, zo zeer een begrip. Een begrip voor een achterhaalde, afstotende, vaak verne derende mentaliteit van Duitse militaire discipline, waarin af en toe, in weerwil van veel weerzinwekkende ruwheid, de humor om de hoek komt kijken. We heb ben dit alles in de twee eerste gelijk namige films leren kennen, zoals wij ook de voornaamste typen leerden kennen, die op onnavolgbare wijze gestalte kre gen in deze opzienbarende films. En nu ligt dan het sluitstuk voor ons. „08/15", dat de toevoeging „Het Einde" kreeg. Het Duitse leger of wat er van over is vecht tot de laatste dag. Maar zo wel de snelheid, waarmee het zich op lost als de vorm van het zichtbare ver val, laat duidelijk zien, dat de resten van dit leger door nog maar bitter weinig soldateske deugden bij eikaar gehouden worden. Ook de batterij, waarvan wij de opleiding in vredestijd zagen en die wij terugvonden gedurende een episode van de Russische winteroorlog, ook zij vecht nu nog tot het bittere einde. De beide prototypen van de 08/15- atmosfeer, Schulz en Platzek, hebben zich intussen al lang losgemaakt van de strij dende troepen. Die opereren nu in het vaderland in hun eentje weer vrolijk ver der, terwijl de van echte, sportieve sol- datengeest doortrokken luitenant Aseh en zijn geliefde commandant alles in het werk stellen om het einde van de oorlog zonder onnodig bloedvergieten te halen. Maar dit allerlaatste stadium van de oorlog heeft ook nog andere consequen ties: het totale verval laat gevaarlijke Vorige week vrijdag heeft Israël dan zijn verzet tegen de Amerikaanse druk opgegeven en heeft het aangekondigd, dat het zijn troepen onmiddellijk en on voorwaardelijk uit het gebied van Gaza en de strook langs de golf van Akaba terug zal trekken. Zo helemaal onvoor waardelijk was het evenwel niet, want al is de nadruk gelegd op het ontbreken van voorwaarden, mevr. Golda Meir, de Israëlische minister van buitenlandse za ken, die de verklaring te New York in de Algemene Vergadering van de Ver. Na ties heeft voorgelezen, gaf toch een aan tal „veronderstellingen", waarop het be sluit was genomen, zodat men hier slechts met woordenspel heeft te maken. Deze veronderstellingen vormen het compromis, waar Israël en Amerika toe gekomen zijn, in het laatste gehol pen door Mollet en Pineau, de Franse premier en minister van buitenlandse za ken, die zich op het ogenblik juist voor een officieel bezoek in de Ver. Staten be vonden. Dit compromis betekent, dat Amerika een politiek meent te hebben gevonden, die aan de ene kant de ge rechtvaardigde eisen van Israël eerbie digt en aan de andere kant de Arabische politiek van de Ver. Staten niet in ge vaar brengt. De veronderstellingen van mevr. Meir komen op het volgende neer: De plaats van de Israëlische troepen in Gaza zal niet worden overgenomen doör Egypti sche troepen, maar door de troepenmacht van de Ver. Naties. Dit om te voorkomen, dat Egypte weer gebruik van Gaza zal maken voor het plegen van overvallen op Israëlisch ge bied. Israël had tevoren de eis gesteld, dat het burgerlijk bestuur, dat het in de strook van Gaza had ingesteld, zou wor den gehandhaafd.^Het heeft bereikt, dat ook voor het bestuur de Ver. Naties verantwoordelijk zullen zijn en niet de Egyptenaren. Men vergete niet, dat vol gens Israël de strook van Gaza op histo rische economische gronden deel van Is raël behoort uit te maken. De Ver. Na ties zullen de strook van Gaza bezet hou den totdat er een vredesverdrag is ge tekend of een definitieve regeling is op gesteld. Dreigt de oude toestand evenwel terug te keren, dan behoudt Israël zich het recht voor handelend op te treden. Dan de strook langs de golf van Akaba. Door het bezit van het land bij de ingang van deze golf is Egypte in staat geweest jarenlang de Israëlische scheepvaart naar de Zuid-israëlische haven Eilath te ver hinderen, wat Israël economisch grote schade heeft berokkend. Deze toestand, door de Ver. Naties veroordeeld, heeft Egypte gebaseerd op de mening, dat het zich nog in oorlog bevindt met Israël en dat de boycot dus geheel gerechtvaar digd is. Dit standpunt lag ook ten grond slag aan de weigering Israëlische sche pen doorvaart door het Suezkanaal te verlenen. Eén van dé Israëlische ver onderstellingen was, dat Amerika en een aantal andere zeevarende mogendheden, o.w. Nederland, de vrije en onschuldige vaart door de golf van Akaba zouden ga randeren. In welke vorm dit zal gebeu ren, is nog niet bekend, al is de verkla ring van deze opzet al gepubliceerd. De strijdmacht van de Ver. Naties zal ook de ingang van de golf van Akaba be zetten. Deze regeling is zeer de moeite waard, omdat Israël de essentie van zijn eisen van jaren her al ingewilligd ziet, terwijl er toch niet getornd wordt aan de wapenstilstandsovereenkomst, die de enige basis voor een eventueel accoord kan zijn. Van Israëlische zijde is er vanwege een Amerikaanse uitlating, dat ook re kening moest worden gehouden met Egyptes aanspraken op Gaza, nog even uitstel betracht met de terugtrekking, maar die moeilijkheid was na enkele da gen overwonnen. Vermoedelijk moest Ben Goerion, de Israëlische premier, de woe- en misdadige elementen de vrije teugel. Met hun louche macht maken zij rijke lijk gebruik van het vliegende stand recht, wanneer dat in hun kraam te pas komt. Sommigen proberen zich te verrijken, anderen, typische bonzen, trachten' een dreigende berechting te ont lopen. Iii de chaos van deze laatste da gen besluit de generaal contact op te nemen met de aanstormende gealliëerde overwinnaars, terwijl luitenant Aseh alles op alles zet om een misdadiger in leger-uniform te ontmaskeren. En in tussen staat korporaal Kowalski al met één been in het burgerleven en hij be reidt zich daar volledig op voor. De berichtendienst van het Ameri kaanse leger slaat de gang van zaken aan Duitse zijde zorgvuldig gade, maar krijgt desondanks een verkeerde indruk! Men rekent op een zekere handhaving van de orde en op disciplinair optreden van de militairen en men bemerkt niets van de kiemende anarchie. Met Schulz en Platzek krijgen de overwinnaars een stel ijverige en onderdanige helpers, die even wel allesbehalve betrouwbaar zijn. En zo eindigt dan met „08/15 Het Einde" de trilogie van het noodlot, op getekend en gekarakteriseerd in een groep mensen en soldaten in een trip tiek van moed en vertwijfeling, in bijten de humor en tragische ernst, in levens leegheid en overtolligheid, in eenvoud en problematiek cm daaromin een beeld van onze tijd. COÖP. AAN- EN VERKOOPVEREEN. NOTTER-ZFNA HIELD HAAR JAARVERGADERING De Coöperatieve Aan- en Verkoop ver eniging Notter-Zuna en Rijssen hield in gebouw Irene te Notter. haar jaarverga dering onder voorzitterschap van de heer A. Ooms. In zijn openingswoord sprak de voor zitter waarderende woorden tot de heer J. Schuitemaker, die reeds 40 jaar be stuurslid v-an de vereniging is geweest. Over he't afgelopen boekjaar mogen wij zeer tevreden zijn, terwijl ook de finan ciële resultaten gunstig genoemd kun nen worden. De vereniging irust op een zeer vaste en hechte basis. Anders is hef gesteld met onze bedrijven, idle allen min of meer te kampen hebben gehad met het ongekend natte jaar 1956, waar van vooral Twenthe rijkelijk zijn deel heeft gehad. Ondanks dit alles is de vereniging uitgegroeid. In mei werd' het nieuwe kantoorgebouw geopend', terwijl eveneens een werkplaats werd aangekocht, waarin een smederij ge vestigd is. De heer Ooms bracht een woord van dank voor de activiteiten van de direc teur, de heer - Muller, terwijl ook de trouw en toewijding wan het personeel in dank door de voorzitter werd gereleveerd. Uit het jaarverslag bleek, dat het leden tal van de vereniging momenteel 178 bedraagt. De omzet is wederom sterk ge stegen, n.l. met 40 wagon. De omzet van mengvoeders was bijna 30 wagons ho ger dan het vorig jaar. Op de leden- rekening werd 4 percent bijgeschreven, hetgeen een totale uitkering betekent van ƒ36.000. De totale omzet in de a<fd. voederar- tikelen was 4.546.749 kg, meststoffen 1.803.933 kg, brandstoffen 1.145.760 kg, ruwvoeder 227.241 kg, poot- en zaaigoed 79.500 kg, bestrijdingsmiddelen 6.761 kg, diverse goederen 41.890 kg. De totale om zet 'bedroeg in kg 7.851.834 kg, vertegen woordigende 'n bedrag van 1.910.679,31. De heer H. ter Keurs, aftredend be stuurslid werd herkozen, terwijl' in de plaats van de heer1 Schuitemaker, die zich niet herkiesbaar stelde, werd geko zen de heer F. J. Wessels. De aftreden de commissarissen, de heren W. Bode en H. Veneman stelden zich niet herkiesbaar. Gekozen werden de heren J. Bremmer en E. Wevers. De heer Muller gaf een uiteenzetting over d'e grote betekenis van een vee- advies kan dienen. Het bestuur stelde voederdeskundige, die de leden gratis van voor de heer De Bruin te Beekbergen als zodanig te benoemen, waarmee de vergadering accoord ging. RUSSEN. Geboren: Gerrit, zv G. van den Noort en J. Vosgezang, Enterstraat 98a. Jan Wilem, zv H. J. Baan en H. Plui- mers, Hogepad 33. Lambertus, zv G. Hofman en G. Bruins, Markeloseweg 8. Geert Alidus, zv J. H. Altink en J. Dommerholt, Baankamp 5. Gerdien, dv D. Bakker en J. ten Berge, Bloem- straat 29. Gerrit Johan, zv H. Zwiers en J. Kreijkes, de Bleijdestraat 42. Fenneken, dv G. Zonnebelt en H. Fok- kert, Nijverdalseweg 14a. Engelbertus Jozef, zv F. H. A. Paauwe en H. M. Rensen, Schild 5. Jan ,zv J. Dangre- mond en J. Kreijkes, Prins Bernhard- straat 14. Ondertrouwd: Albert Jan Nijland, 25 j„ Rijssen, Arend Baanstraat 16, en Be ren d'ina Stegeman, 22 j„ Wierden, Enter, Hoge Brink 16. Getrouwd: Seino Boerman, 28 j„ en Hendrikje Bakker, 25 j„ Weijerdsteeg 22. Jacob Ebeltjes, 27 j„ en Lammerdina Brinks, 23 j„ Dannenberg 48. Johan Schuitert, 24 j„ en Aaltje Weinreder, 20 j„ Haarstraat 80. VERGADERING NED. CHR. BEAMBTENBOND De afdeling Rijssen van de Ned. Chr. Beambtenbond hield in gebouw „Jö- ruël" een ledenvergadering onder lei ding" van de heer Markvoort. De heer Harthoorn uit Utrecht, penningmeester van de bond, hield een causerie over: „De beambte en de automatisering". Op voortreffelijke wijze belichtte spr. alle zijden van de automatisering. Spr. wees op het feit, dat ook Nederland, voorzover mogelijk, de automatisering diende toe te passen, teneinde te voor komen, dat Nederland, aldus spr., tot de achtergebleven gebieden gaat be horen. Van werknemerszijde, aldus spr., er aan moeten worden medegewerkt, aangezien tegenhouden toctf onmoge lijk is en tevens dmautomatisering de welvaart gunstig kJP beïnvloeden. De nadelen aan de automatisering verbonden, zoals uitschakeling van ar beidskrachten, kunnen tot 'n minimum beperkt worden, mits iedere werkne mer zich gaat organiseren, meende de heer Harthoorn. Ook bij de automatisering dient er rekening mee te worden gehouden, dat de arbeider als schepsel Gods het mid delpunt in de onderneming is en zal blijven. Op deze causerie volgde een leerza me bespreking.Aan het einde van de vergadering ging de heer Harthoorn voor in dankgebed. Aan de achterzijde van het gemeen tehuis, dat is dus op het schoolplein van de openbare lagere school, is door de afdeling Rijssen van het Ned. Roode Kruis als proef een lectuurkast ge plaatst, waarin gelezen en ongelezen tijdschriften kunnen worden gedepo neerd, ten behoeve van langdurige zie ken en invaliden. GEVRAAGD worden: le Nederlandse geïll. tijdschriften, w.o. ook damesbladen, zoals Libelle, Mar griet enz., niet ouder dan 1 jaar. 2e Opiniebladen, zoals Haagse Post, Elsevier, Vrij Nederland enz., niet ouder dan 3 imaanden. 3e Vak-technische, sport-; buitenlandse en jeugdbladen, alsmede Digests, zo als Wereld, Wereldspiegel enz., on beperkt. 4e Godsdienstige bladen van alle rich tingen, niet ouder dan 1 jaar. NIET GEWENST zijn: Dagbladen en politieke bladen. Dan is er als een begin van 't Jeugd Roode Kruis-werk een kast geplaatst in de hall van de Julianaschool, spe ciaal voor bewoners van westelijk Rijs sen. Ouders van daar schoolgaande kinde ren kunnen hun lectuur aan hun kin deren meegeven. Zij, die daar geen kinderen op school hebben, kunnen hun lectuur aan de daar schoolgaande kinderen meegeven of de poneren in de kast achter het gemeen tehuis. Dan een ernstig verzoek en speciaal aan de jeugd: Deponeer geen rommel of wat dan ook, in deze kast. Niemand, ook Uzelf niet, heeft hiervan enig plezier, alleen ^oór ons een groot ongenoegen. Het afdelingsbestuur van het Ned. Roode Kruis hoopt, dat Rijssen zich ook voor dit werk van de beste zijde laat zien. Namens het afdelingsbestuur van het Ned. Roode Kruis, H. OLDEKAMP Haarstraat 8a De Indonesische revolutionairen heb ben na de R.T.C. de ontwikkeling van Indonesië geforceerd, toen zij de een heidsstaat oprichtten. De loop der ge schiedenis laat géén vervalsingen toe. Er kon toen nog niet worden gesproken van één volk en één taal. Deze waren nog slechts in wording. Er is meer verschil tussen de Indonesische volken dan tus sen de Nederlanders, Duitsers en Fran sen. De volken van de Archipel waren tevoren bijeen gehouden door een indis- cutabel gezag. Nu ze vrijer zijn in hun bewegingen staan zij evenals Europa voor de grote moeilijkheid van de vrijwillige aanpassing, die zich in een conflictsfeer ontwikkelde. De geringe be langstelling van Djakarta en het verva gen van het centrale gezag hebben het proces een revolutionaire tendens gege ven. Soekarno's avontuurlijke vinding, waardoor eventueel aan de communisten een machtspositie in de regering zou worden gegeven, heeft vooral in Celebes gewerkt als de vonk in het kruitvat. groot 300:000,en het verstrekken daar- hun invloed duurzaam is. zullen zij het gevaarlijke probleem Djakarta scheppen. Want deze al te zeer gezwollen miljoe nenstad, die leeft van de vruchten der centralisatie, vruchten, die andere gewes ten worden onthouden, zal haar verar ming moeilijk verdragen. Alleen reeds de corruptie was voor haar een bestaans middel, dat de opbrengst van de belang rijke vreemdelingenindustrie overtrof. Hoe zal het deze miljoenen straks ver gaan? de van enkele partijen van zijn coalitie matigen, voordat hij verder kon gaan. Want de teleurstelling in Israël zelf is groot, dat valt niet te ontkennen, omdat men bang is dat de Arabische druk op het land weer sterk zal toenemen. Hoe het zij, er zitten toch ook aanzienlijke winstpunten voor Israël in de regeling, die nu aan de orde is. De afval van de gewesten buiten Java kan fatale gevolgen hebben, waarvan de omvang nog niet is te overzien. Men heeft daar de machteloosheid van de regering in feite kunnen vaststellen. Meer nog, men heeft er de lusten van de ge zagsuitoefening genoten. Daarmee heb ben de verzetslieden, waarvan de leiders bovendien als militairen een terzake ge vaarlijke geestesgesteldheid bezitten, de voet op een weg gezet, waarvan zij niet weten, waarheen zij voert. Zij be schikken in elk geval nog niet over de zin voor verantwoordelijkheid en staat kundig realisme, die nodig zijn om de betekenis van hun lokale eisen te be palen in het raam van het geheel. Met enig optimisme mag men verwach ten, dat zij op den duur als frisse, op bouwende krachten kunnen werken op het politieke en ruimschoots corrupte Djakarta. Dit effect ligt nog ver af. Voorlopig vormen zij nog slechts een ge vaarlijke middenpüntvliedende kracht. Zij stellen eisen, die om redenen van billyk- heid begrijpelijk zijn, maar die, zo zij worden ingewilligd, 's lands financiën op korte termijn zullen desorganiseren. Zo Het is mogelijk dat Indonesië komt te staan voor een onverwachte struetuele verandering, die op zichzelf reeds vol doende is om 't land tot in zijn econo mische grondvesten te schokken. Zelfs wanneer de gewesten buiten Java met wijsheid en gematigdheid zouden optre den, zelfs dan zal een belangrijke ver schuiving van het economische zwaarte punt niet kunnen uitblijven. Maar voor lopig is gematigdheid, gezien het ont breken van een wettelijk aanvaard ge- zag, de hoogst netelige politieke toestand en de destructieve kracht van de com munistische massa's niet te verwachten. In elk Westers land zou een dergelijke situatie tot een algemene burgeroorlog leiden, temeer daar de actieve haarden van een gewelddadig verzet reeds werk zaam zijn. In Indonesië echter pleegt het oproer te smoren in de rijst- en brij bergen van een dikwijls intrigerend over leg. Daaruit worden dan begrippen ge boren. Er komt geen staatkundige struc tuur uit voort. Men kan nu confererende in Indonesië een ogenblik respijt krijgen, maar de ijdelheid van staatslieden en politici, die 't voldoende achten, dat zij alleen maar politiek dreven, heeft geen zin meer. Zij heeft Indonesië op de rand van de af grond gebracht. Het is te hopen, dat de Indonesiërs, zowel Soekarno als Hatta en hun volgelingen, die er prat op gaan, dat zij eens tegen Nederland schouder aan schouder stonden, zullen beseffen dat zij thans een erge en onverbidde lijke vijand tegenover zich vinden: het dreigende verval van hun land. En zij staan voor problemen die, zowel econo misch als politiek ernstig en veel ern stiger zijn dan die, waarvoor zij gesteld waren, toen zij in 1949 onafhankelijk werden.

Erfgoed Rijssen-Holten

Weekblad voor Rijssen | 1957 | | pagina 2