Kanttekeningen bij een
Raadsverslag
Alle bankzaken!
DE WIEJERD
n
pi
C E NIR A's Maandag-koopjes
f®?
1 19
49 ct.
35 ct.
71 ct.
ƒ1.29
Coëp* Boerenleenbank „Notter
Marktbericht Rijssen
Heb Uw naaste lief
Jaargang 36. No. 5.
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1955
De abonnementsprijs van dit blad bedraagt f 1.00 p. kwartaal
Uitgave van: Drukkerij G. ten Go.te Hzn., J. ter Horststr. 22,, Rijssen
Telef. 1,61 (K 01,80) - Giro 13S37
Advertenties 8 ct. per m.m. Bij contract korting. Inzending van
advertenties tot uiterlijk Donderdagmorgen 12 uur.
Bij de lezing van het raadsverslag
in het nummer van 29 Januari 1955
hebben wij bij het gedeelte, waarin
weergegeven worden de handelingen
van de raad ten aanzien van de be
noeming van een directeur van ge
meentewerken, in gedachten enkele
kantekeningen geplaatst, waaraan wij
door middel van dit artikel gaarne
wat meer bekendheid willen geven.
Wij beantwoorden daarmede geheel
aan de verwachtingen van wethou
der Scholman, die blijkens dat ver
slag voor deze materie belangstelling
verwacht van anderen dan leden van
de raad der gemeente Rijssen. Of
moeten wij zijn gezegde opvatten als
een vraag om een (stads) schrijver,
die in staat is de schare (der raads
leden, de voorzitter incluis) te stil
len, nu zij „rumor in easa" heeft ver
wekt? Hoe het ook moge zijn, wij
mogen ons rekenen tot de categorie
van belangstellende (stads) schrij
vers, zodat het schrijven van dit ar
tikel ons ongetwijfeld niet euvel zal
worden geduid.
Teneinde andere belangstellenden
de lezing van dit artikel te verge
makkelijken zullen wij de inhoud van
een drietal artikelen der gemeente
wet, welke op de onderhavige aange
legenheid betrekking hebben, geheel
of gedeeltelijk weergeven.
Artikel 55 (eerste lid).
Over alle zaken wordt mondeling
en bij hoofdelijke oproeping gestemd,
doch bij het doen van keuzen, voor
drachten of aanbevelingen van per
sonen, bij gesloten en ongetekende
briefjes.
Artikel
Voor het tot stand komen van een
besluit bij stemming, wordt de vol
strekte meerderheid vereist van de
leden, die aan de stemming hebben
deelgenomen.
Artikel 58.
Bij staking van stemmen wordt het
nemen van een besluit tot een volgen
de vergadering uitgesteld, waarin de
beraadslagingen kunnen worden her
opend.
In deze, en evenzo in een voltallige
vergadering wordt, bij staken van
stemmen, het voorstel geacht niet te
zijn aangenomen.
Ingeval omtrent het benoemen,
voordragen of aanbevelen van per
sonen de stemmen bij herstemming
staken, beslist terstond het lot.
Toen de stemming in de vergade
ring van 21 Januari 1955 aan de
orde werd gesteld, waren veertien
raadsleden aanwezig, zodat de ver
gadering dus niet voltallig was. De
stemming had tot resultaat, dat ieder
der candidaten zeven stemmen ver
kreeg; de stemmen staakten der
halve. Volgens het verslag heeft 's
raads voorzitter gezegd, dat, indien
de stemmen in een onvoltallige ver
gadering staken, in een volgende ver
gadering opnieuw moet worden ge
stemd. Moeten wij daaruit conclude
ren, dat de voorzitter een andere
mening huldigt, wanneer de stemmen
staken in een vergadering, waarin
alle leden tegenwoordig zijn, in een
voltallige vergadering dus Dit geval
is immers niet denkbeeldig. Het kan
zich voordoen als één der leden een
blanco briefje inlevert. Zou de her
stemming dan wel in dezelfde verga
dering moeten plaats hebben? Zoda
nige uitleg kan dunkt ons niet aan
artikel 58 worden gegeven.
De uitvoerige discussie is overi
gens terug te voeren tot de ene vraag
of de eerste twee leden van artikel 58
ook van toepassing zijn als de stem
men staken bij het benoemen, voor
dragen of aanbevelen van personen.
Wij beantwoorden deze vraag ontken
nend. Daarbij hebben wij de historie
aan onze zijde. Artikel 58 in zijn hui
dige redactie dateert van 1 Februari
1904. Voordien bestond grote strijd
over de vraag of het lot dadelijk
moest beslissen of dat de beslissing
tot een volgende vergadering moest
worden uitgesteld. Het koninklijk be
sluit van 6 April 1891, gecontrasig
neerd door minister jhr. mr. A. F. de
Savornin Lohman, waarbij een besluit
dd. 27 December 1890 van de raad
van Coevorden tot benoeming van een
gemeente-ontvanger werd vernietigd,
is gebaseerd op het standpunt, dat de
beslissing moet worden uitgesteld.
Het koninklijk besluit van 25 Novem
ber 1893 tot vernietiging van een be
sluit van de raad der gemeente Assen
ge' 't van een tegengesteld gevoelen
blijk. Ditmaal droeg het koninklijk
besluit het contraseign van de heer
Tak van Poortvliet.
Vervolgens valt in 1894 minister
mr. S. van Houten zijn voorganger de
Savornin Lohman weer bij. Om aan
al de twistvragen en niet steeds met
eikaar overeenstemmende beslissin
gen een einde te maken kwam de re
gering in 1902 met een ontwerp van
wet tot wijziging der gemeentewet.
De wet verscheen in het staatsblad
nr. 25 van 1 Februari 1904 en trad
,1 April d.a.v. in werking. De verant
woordelijke minister was'de bekende
dr. A. Kuyper. Uit de geschiedenis
dezer wet blijkt duidelijk, dat de wij
ziging ten doel heeft te voorkomen,
dat bij staking van stemmen omtrent
benoemingen enz. de beslissing zal
worden uitgesteld tot een volgende
vergadering, waardoor allicht het ge
heim van de stemming voor de in de
eerste vergadering afwezigen zou
worden opgeheven. In een bekend
leerboek voor het gemeenterecht
wordt dan ook gezegd, dat een be
noeming steeds in één vergadering
wordt afgewerkt.
Het behoeft dus geen betoog, dat
het raadslid Otten op de goede weg
was, toen hij beweerde, dat de raad
onjuist gehandeld had. De uitdruk
king „in beroep gaan" was evenwel
niet op haar plaats. In het onderwer-
pelijke geval zal hij bedoeld hebben
de kroon zou willen vestigen op deze
in strijd met de wet gehouden stem
ming. Het voorstel van de heer Otten
om in de tweede vergadering opnieuw
GELDIG 7 FEBRUARI
2 Rookworsten 150 gr. p. stuk)
2 ons Ontbijtworst
X pond M.argarine
1 pot Pindakaas
1 pond Kaas 40+
X pond Koffiebonen
2 pond Bruine bonen
slechts ƒ1.49
85 ct.
3 rol Drop 25 ct.
1 pakje Frou Frou 43 ct.
CENTRA is toch
De CENTRA-kruideniers
2 ons Pepermunt 39 ct.
10 Spritsstukken 39 ct.
Uw VOORDEEL I
Fa. B. ESHUIS, Grotestraat
H. TER HORST, Bouwstraat
Th. KOEDIJK, Rozengaarde
te stemmen, doch dan zonder deel
neming van de heer Siegerink, kan
ook de toets der critiek niet door
staan.
Tenslotte kunnen wij de mening
van de voorzitter, als zou de heer
Otten een beslissing in het algemeen
belang hebben genomen, toen hij er
van afzag nog langer bezwaar te ma
ken, niet onderschrijven. Zij is onge
twijfeld in het belang van de benoem
de geweest; zij zal misschien ook in
het belang van de gemeente zijn. Ge
meentebelang en algemeen belang zijn
echter niet identiek. Het algemeen
belang zou o.i. meer gediend zijn met
een uitspraak in hoogste ressort. De
in geding zijnde benoeming rust im
mers op een wankele juridische ba
sis. Overigens geven de ingewonnen
rechtskundige adviezen er blijk van
dat men op zijn wandelingen in de
hof van Themis altijd voor verras
singen komt te staan.
SCHRIJVER.
verricht de
Vraagt inlichtingen. KANTOOR RIJSSEN: Wierdensestr. 47
LEDENVERGADERING ALG.
NED. BOUW VAK ARBEIDERSBOND
De afdeling Rijssen van de Alg. Ned.
Bouwvakarbeidersbond hield dezer da
gen in café Jan Kuper een algemene
ledenvergadering onder voorzitterschap
van de heer D. Bakker.
De secretaris, de heer A. J. Tijhof,
deelde in zijn jaarverslag mede, dat
het ledental der vereniging nog steeds
stijgende is en thans 134 bedraagt. Ver
der deelde hij mede, dat besprekingen
worden gevoerd met alle afdelingen in
dit district, om te komen tot een va-
cantie in dezelfde periode (inmiddels
besloten).
De penningmeester, de heer H. Brug
ge, vermeldde in zijn verslag een voor
delig saldo van ruim f 700,—.
In deze bijeenkomst werd een pro-
paganda-commissie gekozen, bestaan
de uit de volgende personen: P. Nat,
Meijerink, G. Rutterkamp en W. Schol
ten.
Verder werd besloten 'n bibliotheek
op te richten, waarvoor allerlei op vak
gebied zal worden aangeschaft en zal
dienen tot algemene ontwikkeling van-
de leden.
Bij een gehouden bestuursverkiezing
werden herkozen de aftredende leden,
de heren A. J. Tijhof en D. Bakker,
terwijl het bestuur werd uitgebreid met
de heren J. Dannenberg en J. Wolte-
rink (Bloemstraat).
Tenslotte volgde nog een algemene
bespreking over 't ontslagrecht, waar
over door de aanwezigen verschillende
vragen werden gesteld. Besloten werd,
dat de leden bij ontslag tegen eigen
wil, zich eerst moeten melden bij het
bestuur van de plaatselijke afdeling.
Op de Maandag j.l. te Rijssen gehou
den veemarkt waren aangevoerd: 1093
stuks vee, runderen 373, varkens 709
en 11 schapen.
Prijzen: 81 vette koeien, eerste kwa
liteit van f2,40 tot f2,58; tweede kwali
teit van f2,25 tot f2,40; derde kwaliteit
van f 2,10 tot f 2,25 per k.g. slachtge-
wicht. 143 melk- en kalfkoeien van
f640,— tot f925,per stuk; 45 pinken
van f345,— tot f490,— per stuk; 51
graskalveren van f 180,— tot f 275,— per
stuk; 53 nuchtere kalveren van f 34,—
tot f50,— per stuk; 33 drachtige zeu
gen van f270,— tot f350,— per stuk;
40 loopvarkens van f 65,— tot f 90,— per
stuk; 636 biggen van f 4,50 tot f5,50 per
week; 11 schapen van f70,— tot f 110,-
per stuk.
Overzicht handel:
Vette koeien en stieren: De markt
was ruim bezet. De handel had een
langzaam verloop, waardoor de prijzen
iets lager waren.
Gebruiksvee: Het aanbod was niet
groot. De handel in de beste soorten
had een redelijk vlug verloop, doch in
de afwijkende soorten was de handel
traag gestemd met gelijkblijvende prij
zen.
Nuchtere kalveren: De handel was
kalm, prijzen iets lager.
Varkens en biggen: Het aanbod was
niet groot, doch de handel hierin had
een vlugger verloop met onverander
de prijzen.
Pinken en kalveren: Aanbod kort,
doch de handel had een redelijk goed
verloop met staande prijzen.
TE RIJSSEN
In „De Mars", maandblad van en voor
Overijssel, December 1954, vonden we
het volgende artikel over: „De Wiejerd
te Rijssen" van de hand van H. P. Schön-
feld Wichers, arts te Bathmen, dat we
gaarne overnemen:
Van oudsher werden de plaatsen, waar
water uit de grond sprong, door de men
sen met bijzondere liefde beschouwd,
in droge landen waren dit zelfs heilige
plaatsen, zoals wij uit de Bijbel kunnen
leren. Dat er uit de donkere aarde zo
maar een kristalheldere stroom op komt
wordt ook door de meest nuchtere mens
als een wonder gevoeld.
Het gaat hier om zo'n plaats.
Vrijwel midden in het stadje Rij.-.: -e.
wanneer men tenminste de nieuwe* aan
bouw meerekent, bevindt zich zo'; hei
lige stede; daar treedt het ondoorgron
delijke grondwater rijkelijk aan 't licht.
Maar 't gaat hier om meer. Sinds on
heugelijke tijden is deze plaats gemeen-
schapsbezit geweest. Evenals de marke
een gemeenschappelijke weide had, de
Mors, een gemeenschapelijk veen, de
Verdeling en gemeenschappelijke bos- en
heidegronden, was hier het gemeenschap
pelijk was- en bleekveld. Onze voorouders
hebben het. zuivere water van de spreng
geleid in een aantal smalle, zich slinge
rende vijvers, de boorden daarvan met
vlonders bezet en alles omgeven door
grote, groene bleekvelden.
Hij, die hier op een wasdag de Rijs-
sense vrouwen bezig zag, beleefde be
halve een hoog aesthetisch genot, een
stuk markegeschiedenis, dat hier nog
levend is gebleven. Hier en hier alleen,
want de Rijssense Wiejerd is de laatste
gemeenschappelijke bleek, die in Neder
land bestaat. Nog steeds wordt er door
150 huisgezinnen de was gedaan.
Maar er is meer.
Wanneer Rijssen aanstonds nog groter
zal zijn geworden, en bij de nieuwe poli
tiek van industrialisatie is dat niet an
ders te verwachten, ligt daar midden in
de plaats een natuurlijk park, ook dan,
wanneer er niet meer gewassen zal wor
den, een zegen. In het water, dat de hem
den van zoveel geslachten heeft gerei
nigd, zullen goudvissen, karpers en
eendjes zwemmen en op de bleekvelden
zullen moeders met kinderen zitten, niet
om van bruin bleek te worden, als het
linnen, maar om van bleek lekker bruin
te worden. En dit park zal niet ten koste
van tonnen behoeven te worden aange
legd, want het is er al. Het zal niet zo
lang duren of de omgeving van Rijssen
is voor een moeder met een kinderwagen
niet meer bereikbaar. Menig kleinere
plaats is er ten opzichte van recreatie
gebied slechter aan toe dan een grote
stad, omdat men niet voldoende heeft
beseft, hoe door gestadige uitbreiding
van huizen en straten de toegang tot de
natuur in de omgeving ook gestadig
moeilijker wordt.
Welnu, dit alles dreigt voor goed ver
loren te gaan. De Rijssense gemeente
raad heeft besloten de Wiejerd op te
heffen en de helft van de grond te ge
bruiken voor 't bouwen van een land
bouwschool.
Deze plek behoorde om drie redenen,
nl. zijn natuurlijke bijzonderheid, zijn
historische en folkloristische betekenis
en zijn schoonheid, op de Nederlandse
Monumentenlijst te staan en zou voor
het toekomstige Rijssen van de grootste
betekenis kunnen worden. Weg er maar
weer mee!
Vroede vaderen van Rijssen, laat af
van deze kaasjagerij, open eindelijk uw
ogen voor het schone en eerbiedwaardige
in uw gemeente. Is Rijssen nog niet ge
noeg nodeloos ontakeld? Zie de Haar,
zie de verknoeide voorgevels van uw
boerderij en huizen, die aan Rijssen een
Verlustig U niet in een ander zijn nood,
Maar steun hem naar al Uw vermogen,
Toe, gun ook Uw naaste zijn dagelijks
brood,
Houd ook zijn belangen voor ogen.
Verlicht zoveel moog'lijk zijn
drukkende juk,
Waaronder hij schier gaat bezwijken,
Denk toch niet alleen aan Uw eigen
geluk,
Toe, sta toch niet werk'loos te kijken.
Toe, reik hem Uw hand toch, wanneer
hij 't U vraagt
En blijf daar toch immer naar streven.
Toe, help toch Uw naaste, opdat hij
weer slaagt,
Het is toch zo rijk om te geven.
Toe, denk niet alleen aan Uw eigen
bestaan,
Maar ook eens aan dat van een ander.
Geen mens, die alleen door het leven
mag gaan,
We zijn hier toch ook voor elkander.
Is 't leven U misschien erg gunstig
gezind,
Laat zien, dat gij 't weet te waarderen.
Help, waar gij moet helpen, opdat
g' ondervindt,
Dat dit Uw geluk doet vermeêren.
Schep nimmer vermaak in een ander
zijn leed,
Maar help toch met al Uwe krachten,
Omdat ook gij van te voren niet weet,
Wat U nog voor druk staat te wachten.
Rijssen. J. ROZENDOM.
LEDENVERGADERING HABI
De Rijssense Middenstandsvereniging
HABI hield Dinsdagavond j.l. in hotel
Weitering alhier een ledenvergadering.
De secretaris, de heer A. Pouw,
bracht 't jaarverslag uit, waaruit bleek,
dat nog niet iedere Rijssense zaken
man bij de middenstandsvereniging is
eangeslc'm. Het aantal leden bedroeg
over 1954: 82. Als adviseur der vereni-
0ng: w:F,F:i .d?- P
tenaar. Het secretariaat werd over :54
waargenomen door het Accountants
kantoor Ten Bolscher, welk kantoor
tevens het secretariaat van de Midden
standscentrale waarnam. De vereniging
leed een gevoelig verlies door 't over
lijden van haar ere-voorzitter, de heer
J. Pluimers.
In het afgelopen jaar werd 1 ten
toonstelling en 1 actie gehouden, n.l.
de Rijlito-tentoonstelling en een Fifty-
Fifty-actie. In 1953 werd reeds een be
spreking gehouden over de Rijlito met
het college van B. en W., directeur
GEB, VVV, RKMV, Melkslijtersvereni-
ging en HABI met als doel te trachten
in 1954 glorieus het 40-jarig bestaan
van de gasfabriek te herdenken.
Na veel moeilijkheden te hebben
overwonnen, gelukte het 't tentoonstel
lingscomité een plan te hebben uitge
werkt, zodanig dat de tentoonstelling
prettig om te bezoeken en efficiënt
ingedeeld was. Ieder comitélid werkte
wat in zijn vermogen lag, maar het
leeuwenaandeel van het vele werk had
wel de voorzitter, de heer I. de Lange
en dat, terwijl hij alles toch van zijn
ziekbed regelde. Behalve de buiten
stands waren er in twee tenten 47
standhouders, die circa 1000 m2 stand
ruimte bezetten. Over het algemeen
waren de stands tot in de puntjes ver
zorgd. Het weer werkte gelukkig mee
en het bezoek was enorm, zodat na
afloop iedereen tevreden was.
Aan de Fifty-Fifty-actie namen 60
winkeliers deel en het liep zo gewel
dig, dat er in 7 dagen 13 deelnemers
uitvielen. De verenigingen hebben met
deze actie een goede greep gedaan,
iedereen was enthousiast, zowel 't pu
bliek als de deelnemers, terwijl het
systeem toch betrekkelijk eenvoudig
was.
Uit deze actie is wel gebleken, dat
het publiek wel bonnen wil, maar er
niet veel werk mee wil hebben.
In zijn geheel kan de vereniging op
een zeer geslaagd 1-954 terugzien.
Na dit jaarverslag volgde benoeming
kascommissie voor 1954. Gekozen wer
den de heren G. Voortman, G. Eshuis
en J. Loman.
Wegens periodieke aftreding werden
tot bestuursleden herkozen de heren
B. Eshuis en J. Gijsbers.
ifjgjSJ
karakter gaVen, énig in Nederland; zie
uw ruime heidevelden, volgeplant met
het overschot van Aalsmeer. Zet die
school een eindje verder en bewaar de
Wiejerd voor u, voor het nageslacht en
voor ons, vreemdelingen. En mogen an
ders anderen voor u handelen.
WEEKBLAD
VOOR
RUSSEN
rty> r i r p
O y OV1 dl O v Wuy'.
f»
'lef
Ü.O. L XXXJ
SPAARBANKJIjjl
ft
y/HTsTS B[1 li s