CAPiTA: een grootschalig
onderzoek voor senioren naar
een vaccin tegen longontsteking
Duizenden senioren overlijden
elk jaar aan longontsteking
yn- If
,«P
CAPiTA, EEN
VACCINATIE-
ONDERZOEK
BIJ SENIOREN
Jk 1
Wat is uw reden
om mee te doen?
Wat is de reden
van het onderzoek?
CAP TA
In het najaar van 2008 is het Julius Centrum, onderdeel van het UMC Utrecht,
gestart met een grootschalig vaccinatieonderzoek: het CAPiTA onderzoek.
In dit onderzoek worden de effectiviteit en veiligheid van een onderzoeksvaccin
bestudeerd bij ongeveer 85.000 senioren (65 jaar en ouder). Dit onderzoeksvaccin
kan mogelijk bescherming bieden tegen ernstige infecties veroorzaakt door
pneumokokkenbacteriën. Geschat wordt dat in Nederland jaarlijks 48.000 mensen,
voornamelijk senioren, longontsteking krijgen veroorzaakt door deze bacteriën.
Mensen kunnen hierdoor invalide worden of zelfs overlijden. Het CAPiTA onderzoek
gebeurt in nauwe samenwerking met huisartsen en ziekenhuizen.
Dr. Ted van Essen, huisarts en parttime
onderzoeker bij het Julius Centrum, bekend
van Tijd voor Max.
'Voorkomen is beter dan genezen. Dat geldt zeker
voor inenten tegen infectieziekten. Sommige infec
tieziekten komen in dit werelddeel niet eens meer
voor, dankzij alle inentingen. Ouderen beschermen
we tegen het griepvirus. Als ze dan longontsteking
krijgen, vragen ze vaak: dokter, was dit nou niet te
voorkomen? Hopelijk is dit binnenkort mogelijk.'
Jaar in, jaar uit overlijden duizenden oudere mensen aan een longontsteking.
Die longontsteking wordt vaak veroorzaakt door pneumokokken. Dit zijn bacteriën
die veel mensen bij zich hebben. Als de weerstand slecht is, kan deze bacterie
toeslaan. Een interview met Prof. Dr. Mare Bonten, hoogleraar infectieziekten bij het
Universitair Medisch Centrum in Utrecht en leider van dit wetenschappelijke onderzoek.
Prof. Dr. Mare Bonten
Waarom wordt het vaccin alleen
onderzocht voor oudere mensen?
'Oudere mensen hebben een grotere kans
op longontsteking, omdat ze meestal een
mindere weerstand hebben dan jongeren.
Daarbij komt dat bepaalde omstandigheden
de weerstand verder kunnen verlagen.
Dus lopen zij een groter risico op een infectie
Door de vergrijzing zullen de komende
jaren steeds meer mensen worden getroffen
door een longontsteking. Van alle bacteriën
zijn pneumokokken de belangrijkste ver
oorzakers van longontsteking. Vandaar dat
we nu een vaccin onderzoeken dat mogelijk
bescherming kan bieden tegen 13 typen
pneumokokken voor mensen van 65 jaar
en ouder. Kinderen worden al gevaccineerd
tegen deze bacteriën met een vaccin dat
bescherming biedt tegen zeven typen
pneumokokken.'
Wordt het onderzoek gedaan
bij mjjn huisarts?
'Uw huisarts werkt mee aan het onder
zoek, maar het onderzoek gebeurt in een
vaccinatiecentrum bij u in de buurt. Hier is
altijd een dokter aanwezig. Op het vaccinatie
centrum leggen we uit wat het onderzoek
inhoudt en wat meedoen voor u betekent.
Ook is er een mogelijkheid om vragen te
stellen aan een onderzoeksverpleegkundige.
Deelnemers tekenen een verklaring dat ze
alles begrepen hebben.
Pneumokokkenbacteriën kunnen long
ontsteking, bloedvergiftiging en hersenvlies
ontsteking veroorzaken. Jaarlijks belanden
tienduizenden mensen in het ziekenhuis als
gevolg van een infectie door pneumokokken.
In 2003 adviseerde de Nederlandse Gezond
heidsraad aan de minister van Volksgezond
heid om vaccinatie tegen deze infecties nader
te onderzoeken. Het CAPiTA onderzoek
wordt in het kader van dit advies uitgevoerd.
Senioren (65-plussers) die voldoen aan de
onderzoekscriteria worden uit naam van
hun huisarts uitgenodigd om mee te doen.
Ook in uw regio.
MEER INFORMATIE?
Wilt u meer weten over het CAPiTA
onderzoek? Bel dan met het CAPiTA
team, 0800 4240424. Stel uw vragen
aan Prof. Dr. Mare Bonten, hoogleraar
infectieziekten en leider van dit
wetenschappelijk onderzoek,
mjmbonten-capita@umcutrecht.nl. Kijk
ook on www.vaccinatieonderzoek.nl.
WILT U ALS HUISARTS OF HUISARTSEN-PRAKTIJK MEEDOEN AAN HET ONDERZOEK?
CAPITA wil samenwerken met huisartsen en huisartsenpraktijken in de regio's:
Almere, Amsterdam, Amstelveen, Leiden, Alphen a/d Rijn, Haarlem, Alkmaar, Groningen,
Assen, Emmen, Arnhem, Nijmegen, Tilburg, Breda, Roosendaal, Bergen op Zoom,
Eindhoven, Helmond, Deurne, Enschede, Almelo, Hengelo, Nijverdal, Oldenzaal, Venlo,
Weert, Roermond, Venray, en Maastricht.
Meld u aan vla www.vaccinatieonderzoek.nl. U kunt ook bellen met het
onderzoeksteam, 06 20158018 of emailen: capltahufsartsen@umctitrecht.nl
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.VACCINATIEONDERZOEK.NI_
Advertorial 4 NL Eindversie 24 april 2009
Universitair Medisch Centrum
Utrecht