°ok in
CAPiTA: een grootschalig
onderzoek voor senioren naar
een vaccin tegen longontsteking
CAPiTA, EEN
VACCINATIE-
ONDERZOEK
BIJ SENIOREN
Uw re
Duizenden senioren
overlijden elk jaar aan
longontsteking
Wat is de reden van het
onderzoek?
Wat is uw reden
om mee te doen?
CAP JA
WILT U ALS HUISARTS OF HUISARTSEN
PRAKTIJK MEEDOEN AAN HET ONDERZOEK?
In het najaar van 2008 is het Julius Centrum, onderdeel van het UMC Utrecht,
gestart met een grootschalig vaccinatieonderzoek: het CAPiTA onderzoek. In
dit onderzoek wordt de effectiviteit en veiligheid van een onderzoeksvaccin
onderzocht bij ongeveer 85.000 senioren (65 jaar en ouder). Dit onderzoeks
vaccin kan mogelijk bescherming bieden tegen ernstige infecties veroorzaakt
door pneumokokkenbacteriën. Geschat wordt dat in Nederland jaarlijks
48.000 mensen, voornamelijk senioren, longontsteking krijgen veroorzaakt door
deze bacteriën. Mensen kunnen hierdoor invalide worden of zelfs overlijden.
Het CAPiTA onderzoek gebeurt in nauwe samenwerking met huisartsen
en ziekenhuizen.
Jaar in, jaar uit overlijden duizenden oudere mensen aan een longontsteking. Die longont
steking wordt vaak veroorzaakt door pneumokokken. Dit zijn bacteriën die veel mensen bij
zich hebben. Als de weerstand slecht is, kan deze bacterie toeslaan. Een interview met
Prof. Dr. Mare Bonten, hoogleraar infectieziekten bij het Universitair Medisch Centrum in
Utrecht en leider van dit wetenschappelijke onderzoek.
die in het onderzoeksvaccin zitten. Mensen
die de placebo krijgen, zouden sowieso niet
beschermd zijn als we het onderzoek niet
zouden houden. Het onderzoeksvaccin is
immers nog niet beschikbaar. We verwachten
binnen drie jaar te weten of het onderzoeks
vaccin werkt. Als vastgesteld is dat het on
derzoeksvaccin werkt, kunnen mensen die
aan het onderzoek hebben mee gedaan en
een placebo hebben gehad, alsnog worden
gevaccineerd."
Wat voor risico lopen deelnemers
aan dit onderzoek?
"Het onderzoeksvaccin is verwant aan het
vaccin dat kinderen sinds 2006 krijgen
als onderdeel van het Rijksvaccinatie
programma. Het onderzoeksvaccin bevat
geen 'levende' bacteriën oftewel je kunt
geen longontsteking krijgen van het vaccin.
Het onderzoeksvaccin bestaat uit deeltjes
van de verschillende typen pneumokokken
bacteriën, waarbij één suiker van elk type is
gekoppeld aan een eiwit. We verwachten dat
het lichaam afweerstoffen gaat aanmaken
voor de 'echte' pneumokokkenbacteriën.
De kans op bijwerkingen is vergelijkbaar
met andere vaccinaties zoals de griep."
Dr.Ted van Essen, huisarts en parttime
onderzoeker bij-het Julius Centrum,
bekend van Tijd voor Max.
"Ik ben blij dat huisartsen zo'n centrale rol hebben
gekregen in dit belangrijke wetenschappelijke onder
zoek. Alleen al het feit dat de dokter het belangrijk
genoeg vindt om er moeite voor te doen, geeft voor
veel mensen aan dat CAPiTA hun bijdrage verdient. De
rol van de huisarts houdt niet op bij het selecteren van
geschikte mensen om deel te nemen. Als iemand long
ontsteking krijgt, hoort de huisarts dat altijd. En als de
huisarts het hoort, hoort het onderzoeksteam het ook.'
Prof. Dr. Mare Bonten
Veel mensen hebben gehoord over
CAPiTA, maar wat houdt het onder
zoek precies in?
"In dit onderzoek wordt de effectiviteit en
veiligheid van een onderzoeksvaccin onder
zocht dat mogelijk bescherming kan bieden
tegen pneumokokkenbacteriën. Mensen
die aan het onderzoek meedoen, worden in
twee groepen verdeeld. De ene groep krijgt
het onderzoeksvaccin. De andere groep
krijgt een placebo, een middel zonder actieve
bestanddelen. Als het onderzoeksvaccin
werkt, zouden mensen die het onderzoeks
vaccin krijgen in de komende jaren minder
vaak longontsteking krijgen die wordt
veroorzaakt door de typen p/ieumokok
Pneumokokkenbacteriën kunnen longont
steking, bloedvergiftiging en hersenvlies
ontsteking veroorzaken. Jaarlijks belanden
tienduizenden mensen in het ziekenhuis
als gevolg van een infectie door pneumo
kokken. In 2003 adviseerde de Nederlandse
Gezondheidsraad aan de minister van Volks-
MEER INFORMATIE?
gezondheid om vaccinatie tegen deze
infecties nader te onderzoeken. Het CAPiTA
onderzoek wordt in het kader van dit advies
uitgevoerd. Senioren (65-plussers) die voldoen
aan de onderzoekscriteria worden uit naam
van hun huisarts uitgenodigd om mee te
doen. Ook in uw regio.
Wilt u meer weten over het CAPiTA onderzoek? Bel dan met het CAPiTA team,
0800 424 04 24. Stel uw vragen aan Prof. Dr. Mare Bonten, hoogleraar infectieziekten
en leider van dit wetenschappelijk onderzoek, mjmbonten-capita@umcutrecht.nl.
Kijk ook op www.vaccinatieonderzoek.nl.
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.VACCINATIEONDERZOEK.NL
Advertorial 1 eindversie 9 april 2009
Universitair Medisch Centrum
Utrecht
CAPiTA wil samenwerken met huisartsen
en huisartsenpraktijken in de regio's:
Almere, Amsterdam, Amstelveen, Leiden,
Alphen a/d Rijn, Haariem, Alkmaar,
Groningen, Assen, Emmen, Arnhem,
Nijmegen, Tilburg, Breda, Roosendaal,
Bergen op Zoom, Eindhoven, Helmond,
Deume, Enschede, Almelo, Hengelo,
Nijverdal, OldenzaaL Venlo, Weert
Roermond, Venray, en Maastricht
Meld u aan via www.vaccinatleonderzoek.nl. U kunt ook bellen met het
onderzoeksteam, 06 20 15 80 18 of emailen: capitahuisartsen@umcutrecht.nl
