Bewoner Landeweerd: 'Auto's?
Je maakt je dorp ermee kapot'
'Alle wandelaars zijn goed te
pasr behalve als het regent'
Holten: vijf mille
voor Nationaal Park
Scheperspad blijft Het Landeweerd: een straat met nieuwe deuren en te veel auto's
in het nieuws
Vakantietijd drukke periode voor Natuurdiorama Holterberg
Gerrie Stam neemt na
achttien jaar afscheid
In de
STRAAT
I DONDERDAG 3 AUGUSTUS 2000
Holtens NIEUWSBLAD
De gemeente bericht dat het pad
hersteld zal worden. Maar er gc-
In oktober 1974 doet Ter Harmsel
opnieuw een verzoek aan de ge
meente. De advocaat van B en W
5 geeft aan dat het pad hersteld zal
worden. Hiertegen gaan de buren in
- beroep. Uiteindelijk stelt de Raad
van State de buren in het ongelijk.
'1 let pad is openbaar en de gemeente
is volgens de wegenwet verplicht het
pad open te stellen.' Maar de ge
meente doet niets.
Van maart 1979 tot oktober 1978
loopt een nieuwe procedure van dc
buren die resulteert in de uitspraak
van de Raad van State: 'Het
Scheperspad is openbaar en staat te
recht op de nieuwe wegenkaart.' In
augustus 1983 maakt de gemeente
een begin met het herstel van het
pad, maar het werk wordt niet afge
maakt. Een nieuwe periode van pro
cedures volgt vanaf januari 1988.
Dan vraagt de bewoner van het
pand aan de Enkweg dc gemeente
het pad aan de openbaarheid te ont
rekken. B en W willen hieraan niet
voldoen, maar de gemeenteraad
heeft een andere mening. B en
neemt het voorstel van de raad over.
In februari 1989 keurt dc provincie
het besluit van de gemeenteraad af.
Er volgen raadsnotiries over open
bare paden, maar deze notities heb
ben geen rechtsgeldigheid. Nemo en
dc rienden an 't Hoolterpad ver
zoeken de gemeente op 16 septem
ber 1994 het pad open te stellen, dc
gemeente reageert afwijzend. Nemo
gaat in beroep en daarna in hoger be
roep. Dc rechter in Zwolle vernietigt
in april 1997 de beslissing van de ge
meente. Er gebeurt wederom niets.
Juni 1999 heeft Nemo de gemeente
verzocht hei: pad te herstellen in de
vorm van een voorlopige voorzie
ning. En weer geeft de gemeente
geen enkele reactie. Uiteindelijk doet
de rechter uitspraak op 12 mei 2000,
waarbij de rechtbank Nemo in het
gelijk stelde. Nemo ziet dc zaak als
testcase; het functioneren van dc-
egenwet is in het geding én Nemo
komt op voor de belangen van de
wandelaars. „Het is niet zo dat
Nemo niet mee wil werken aan het
vinden van oplossingen", zegt Van
Beek.
Net als vele anderen is ook hij be
nieuwd naar het vervolg van het ver
haal. Dp zondag 17 september is de
Nationale Voctpadendag. Ook in
Holten wordt een wandeling ge-,
houden, voor de vijfde keer dit jaar.
Eén ding is zeker over het
Scheperspad loopt de wandeling ab
soluut niet.
Voor de open dag op 23 augus
tus niet betrekking tot de in
stelling van het Nationaal Park
in oprichting De Sallandse
Heuvelrug neemt de gemeente
Holten maximaal vijfduizend
gulden voor haar rekening.
Dit geld wordt gebruikt voor kos
ten ten laste van dc- Promotie van
Holten. Op 23 augustus komt
Staatssecretaris Gekc Fabcr voor
dc opening van het: park naar Dc
Sallandse Heuvelrug,
in het Natuurdiorama wordt de
genodigden een lunch aangebo
den.
Het diorama is aan de kant van
Holten het hoofdstcunpunt van
het park.In Nijverdal fungeert het
bezoekerscentrum als hoofd
steunpunt. Bezwaar van het dio
rama is de geringe capaciteit van
dc parkeerplaats.
geld van verschillende instanties
als een soort sponsoring. Dc nieu
we vloerbedekking bijvoorbeeld
is gekomen met hulp van het
Rabo-projcctfonds.
Om aan dat aantal bezoekers te
komen, wordt er van alles gehou
den. Zo worden er verschillende
exposities gehouden. Van 22 april
tot en met 7 mei was er bijvoor
beeld een stilleven expositie van
Dei k Jan Ekkel. Ook met hemel
vaart is er wat gedaan. In het ka
der van het dauwtrappen was een
wandeltocht gehouden.
Ook nu zijn er nog wandeltoch
ten door dc Holterberg. „Om de
ze tijd heet het alleen geen dauw-
trappen meer", lacht Bos.
Woensdag 26 juli en op woensdag
2 augustus was er al een ochtend
wandeling voor vroege vogels- en
woensdag 9 augustus is er nog
een. Er wordt dan vanaf 7.00 uur
gewandeld onder leiding van een
gids. De wandeling wordt afgeslo
ten met een ontbijtbuffet en een
bezoek aan het Natuurdiorama.
„De mensen vinden het leuk, ze
krijgen een goed ontbijt en zc
hebben geen afwas", vertelt Kees
Bos. In dc kerstvakantie zal cr
ook nog een stamppotwandeling
plaatsvinden op zondagmiddag.
Zaterdag 14 tot en met zondag 29
oktober exposeert hij zelf. De ex
positie heet Wild en Landschap
en bestaat uit schilderijen en
bronsplastieken van Kees Bos. Er
zal ook een gastexposant aanwe
zig zijn. Deze bronzen beelden
maakt Bos zelf aan de grote tafel
in het Natuurdiorama. „Dat vind
ik heel leuk. Dan kom je nog eens
met mensen aan de praat.
Sommige mensen willen graag
weten hoe je dat doet", legt hij uit.
Dat het hem zeer goed af gaat,
mag duidelijk zijn. De varkens op
dc stoep en de kat in het raam van
het gemeentehuis zijn ook door
hem gemaakt, net als het beeld bij
dc bibliotheek.
Ook houdt hi) een festival voor
nict-professioncle kunstschilders.
De expositie daarvan zal rond de
kerst vallen. Voor dit festival zijn
al aardig wat deelnameformulie
ren dc- deur uit gegaan. Maar of
het aantal inzendingen van vorig
jaar, driehonderd, wordt gehaald
is nog niet te voorspellen. Voor
de expositie wordt de filmzaal in
gericht als expositieruimte. Dc
zaal biedt plaats aan veertig schil
derijen.
Naast al deze activiteiten wil Kees
Bos ook nog voorlichting gaan
geven over teken, omdat er dit
jaar verschrikkelijk veel zijn. Hij
wil panelen gaan maken, waarop
staat dat mensen die in het bos
hebben gewandeld goed moeten
nakijken of ze geen teken hebben.
Omdat Kees Bos zelf ook vaak in
het bos komt, heeft hij duidelijk
gemerkt dat er veel meer teken
zijn dan andere jaren. Het is be
langrijk dat mensen dit weten,
want teken kunnen allerlei ziekten
overdragen. In Nederland kunnen
teken alleen Lymeziekte over
brengen. Om dit tc voorkomen,
moeten teken zo snel mogelijk
worden verwijderd. Kees Bos
heeft hiervoor informatie van de
Nederlandse Vereniging voor
Lyme Patiënten.
En alsof dat nog niet genoeg is wil"
hij ook nog enkele nieuwe dingen
in het museum plaatsen, waaron
der de smidse van een specht en
die van een zanglijster. Ook wil hij
laten zien hoe hamsters leven on
der dc grond.
Maar het grootste punt van aan
dacht zal dit |aar de oprichting
van een nationaal park zijn. Op 23
augustus zal de Holterberg wor
den tot nationaal park in oprich
ting. Ook her Natuurdiorama zal
dan bezocht worden.
Genie Stam heeft na achttien jaar afsc
Gert Ptrdori)
Het was eind vorige week de de
laatste werkdag van Gerrie Stam
op I.andal GreenParks
Twcnhaarsveld. Ruim achttien
jaar heeft zij op Twcnhaarsveld
meegewerkt bij de schoonmaak
van de bungalows cn de kantoren.
In eerste instantie was zij in dienst
van Twcnhaarsveld zelf, maar na
een aantal jaren is de schoonmaak
uitbesteed en is zij in dienst ge
weest van CSU, Cemsto, De Zon
en nu de Hago. Bij deze laatste
werkgever heeft zij nu de VUT
gerechtigde leeftijd bereikt cn was
het dus tijd om haar een warm af
scheid te geven, 's morgens vroeg
stond dc koets van dc familie
Oolbckkink bij Gerrie en haar
I genomen als schoonmaakster. (Foto:
man voor de deur om haar voor
haar laatste werkdag naar
Twenhaarsveld te brengen. Hier
wachtte hun een warm onthaal
met koffie en gebak met alle colle
ga's en oud-collega's van de Hago
cn van Landal GreenParks. In de
toespraken van werd gewezen op
haar capaciteiten als schoonmaak
ster en voorvrouw, haar vrolijk
heid en haar lange staat van dienst
hij Twenhaarsveld. Diverse ca
deaus waaronder een Delftsblauw
bord, een armband en een week
end Landal GreenParks vielen
haar ten deel. Daarna was het
voor Gerrie weer omkleden en
aan het werk, want ook op haar
laatste werkdag wilde ze er voor
Het Natuurdiorama Hol
terberg is in 1938 opgericht
door Piet Bos. Zijn beroep was
dieren opzetten, dus er gingen
heel wat dieren door zijn han
den. Ook hield hij wel eens wat
voor zichzelf.
Een oom had naast het museum
een thccschenkerij en omdat er
wel eens wat mensen verdwaalden
op dc Holterberg, besloot Piet
Bos op zondag wat te vertellen
over de dieren. Hij vond dat dc
mensen kennis moesten nemen
van de unieke streek, die dc
Holterberg is.
Piet Bos was veel buiten cn kon
wat hij daar gezien had goed aan
de mensen vertellen. Daarom
werd hij door het hele land ge
vraagd om spreekavonden te hou
den. Doordat er bustochten naar
dc Holterberg werden gehouden
cn dc deelnemers vaak ook bij het
Natuurdiorama kwamen kijken,
nam het aantal bezoekers toe. Als
er een beetje geld was breide Piet
Bos zijn museum uit en zo is het
Natuurdiorama Holterberg ge
groeid. En in deze tijd komen
daar erg veel toeristen op af,
„I let sterke punt van dit museum
is dat men dc dieren kan zien in de
eigen omgeving. De diorama's
dus", vertelt Kees Bos, de eige
naar van het natuurdiorama. „Er
zijn wel meer musea met diora
ma's, maar niet: in deze omvang."
Bos maakt alle dieren en alle ach
tergronden van dc diorama's zelf.
En niet alleen voor het
Natuurdiorama Holterberg, maar
ook voor veel musea in het bui
tenland. Hij is in Duitsland cn
Finland geweest cn vorig jaar nog
schilderde hij in Erankri|k. „Om
goed tc kunnen schilderen op een
ronde achtergrond heb je ervaring
nodig en die heb ik in al die jaren
wel opgedaan", legt hi) uit.
Kees Bos van bet Natuurdiorama Holterberg:We hebben %e/fs mensen uit Amsterdam gehad.(Foto: Rii/us 1 rijdag)
Maar Bos schildert niet alleen in
het buitenland, hij heeft ook veel
contacten met musea in het bui
tenland. Een keer in liet jaar gaat
hij naar het buitenland om dieren
en huiden te ruilen. I lij ruilt clan
vooral dieren die in dat gebied
niet zijn, tegen dieren die wij hier
niet hebben. Daarnaast krijgt hij
van anderen ook veel dieren aan
geboden.
Voor Bos is het duidelijk te mer
ken dat het weer vakantie is. In
het voorjaar komen er vooral
schoolreisjes cn nu in dc vakanuc
vooral gezinnen. Ook is het in de
zomervakantie duidelijk drukker;
juli cn augustus zijn de drukste
maanden van het jaar voor het na
tuurdiorama.
De mensen, die het natuurdiora
ma bezoeken, komen overal van
daan. „Wc hebben zelfs mensen
uit Amsterdam gehad", vertelt
Kees Bos. Hij is bHj met de vakan
tiegangers. „Alle wandelaars zijn
goed te pas, behalve als het re
gent", vertelt hij. Wat opvalt aan
de bezoekers is dat er steeds meer
wandelaars en fietsers komen.
Volgens Bos is dat omdat het. le
ven steeds jachtiger wordt en dc
mensen op een rustigere manier
hun tijd willen doorbrengen. Het
toenemende aantal wandelaars en
fietsers is ook te zien in het toene
mende aantal routes. „We hebben
zelf ook routes uitgezet en daar is
veel vraag naar", aldus Bos.
Het aantal bezoekers dit )aar is op
dit moment wat minder dan vorig
jaar, maar voor de herfst zijn er
nogal wat boekingen, dus men
hoopt het daarmee gelijk tc trek
ken.
„De ene keer is het druk in juli,
cn dc andere keer in augustus",
verklaart hij dc kleine achterstand,
„Natuurlijk zijn rond deze tijd
veel mensen in het buitenland,
maar dc verwachting is dat onge
veer hetzelfde aantal bezoekers
als vorig jaar gehaald wordt. En
dat is ook heel belangrijk, want
daar moeten we van leven."
Hét Natuurdiorama krijgt geen
structurele subsidie. „Daar is
blijkbaar geen geld voor", aldus
Bos. Wel ontvangt het
Natuurdiorama zo nu en dan wat
Het Landeweerd is een straat
die midden in een woonwijk
ligt. De weg begint naast de
Beusebergerweg en eindigt
pas aan de Larenseweg. Het
Landeweerd vormt onder meer
een T-splitsing met dc volgen
de straten: Kicftenbelt (twee
keer) en Van Holtensef.
„Het is een gezellige straat, maar
met te weinig parkeerplaatsen, of
liever gezegd, te veel auto's",
vindt de heer Wiggers, een van dc
bewoners. Hij vindt het erg jam
mer dat er in Holten zoveel auto's
zijn. „Auto's? Je maakt |e dorp er
mee kapot."
Er zijn op Het Landeweerd wat
problemen geweest met het riool.
„Ach dat riool was één dag verve
lend", wuift Wiggers de proble
men weg. Hij heeft in veel plaat
sen gewoond, onder meer in
Zevenaar, Heerle cn Hengelo,
maar hij komt wel hier vandaan.
„Hier woon ik met veel plezier",
zegt Wiggers.
Het landeweerd in Holten is volgens de bewoners niet echt het ioonbeeld van saam
horigheid. (Foto's: Rinus Vrijdag)
Met de nieuwe voordeuren is hij
echter wel erg blij. Hoewel dc
deur \ier jaar geleden nog ver
nieuwd was wegens een inbraak
en dus niet echt aan vervanging
toe was, vindt Wiggers de deur
wel erg mooi. „De kleur tekent
wat meer af', aldus Wiggers.
Zo mooi als Wiggers de nieuwe
voordeuren vindt, zo lelijk vindt
de familie Rooijers hem. „Ik vind
hem afschuwelijk. Voor zo'n
huurhuis had ik een mooiere
voordeur verwacht", zegt R.
Rooijers. Waar het echtpaar wel
blij mee is, is dat de deur beter
sluit cn beter beveiligd is. „Het is
alleen jammer dat dc kleur zo
vloekt bij het rode afdak en dat er
geen slot op zit; dat is nadelig
voor de verzekering."
Over het riool weet het echtpaar
Rooijers heel wat të vertellen; het
putje dat de stank veroorzaakt ligt
dan ook vlak hij hun huis. „De
buurvrouw is naar dc gemeente
geweest om te klagen en
toen kwamen ze hier
met wagens toen de
buurvrouw niet thuis
was", begint R. Rooijers
haar verhaal. Ze vertelde
de man van dc gemeente
dat hij bij de buurvrouw
moest zijn, waarna dc
man met het putje bezig
s gegaan. Omdat de
;tank nog niet verdwe
nen was, werd het putje
nogmaals doorgespoeld.
Volgens de man die het
putje doorspoelde werd
dc stank veroorzaakt
doordat men sop in het
putje gooide cn dat:
mocht niet. Het was
zelfs strafbaar in ver-
tcgenstelling
Volgende week
brengt het
op maandag 7 augustus
13.00 cn 14.00 uur
een bezoek aan de
IDtosjpsstcras,:;
in Holten.
hand met de gemeentewet. „Nou,
toen ben ik naar het gemeentehuis
geweest om dat na te vragen, maat
er klopte niets van wat die man
had gezegd. Bij de nieuwbouw
huizen mag het inderdaad met
meer met die nieuwe milieuwet.
Maar de reden dat deze put stinkt
is dat dc stankafsluiter tc hoog zit.
„Op het gemeentehuis zeiden zc
dat de man die erover gaat er op
wordt aangesproken, maar hei-
putje stinkt af en toe nog steeds",
aldus R. Rooijers.
Ze is al eerder naar het gemeente
huis geweest om de mensen daar
te wijzen op een gevaarlijke ver
keerssituatie aan het begin van
Het Landeweerd. Daar komt een
smal fietspad uit op het erf. De
plaats waar de fietsers het erf op
komen is echter totaal met zicht
baar en om de fietsers, vooral
schoolkinderen, af tc remmen is
cr midden op het pad een paal ge
plaatst. „Natuurlijk helpt dit niet.
Op het gemeentehuis zeiden ze
dat het goed was dat ik het zei,
maar er is nog steeds niets aan ge
daan. En hier op de bocht staat
een lantaarnpaal die steeds uit
gaat. Hij staat precies in de knik",
vertelt T. Rooijers. „Ook werken
dc drempels in de straat niet goed,
er wordt nog steeds veel te hard
gesproken werken zij ook door de
week, maar omdat ze met hun
huis bezig zijn, hebben zc een
weck vrij om aan de tuin te wer
ken.
Het jonge stel komt uit Deventer
en woont voor het eerst samen.
„Het is een mooi huisje om mee
te beginnen", aldus B. Pauk.
„Alles is gelijkvloers, dat is wel
handig", beaamt I. dc Vries dit.
Beiden zijn het erover eens dat de
mensen in deze straat zeer vrien
delijk zijn, „Mensen die je niet
eens kennen, steken gewoon hun
hand naar je op als ze hier langs
komen lopen", vertelt B. Pauk.
„Dat gebeurt in Deventer met, als
je iemand daar wat zegt kijken ze
je aan met zo'n gezicht van: wat
moet je nou", zegt I. dc Vries. De
sfeer hier is veel gemoedelijker
dan in Deventer vinden beide.
gereden, vooral door sco
ers."
Toch is de familie Rooijers
wel heel blij dat zc hier v
nen. Door alle verenigingen
en de dingen die hier te doen
z.tjn hebben ze leuke contac
ten. Bovendien houden ze
erg van fietsen en dat kun je
hier heel mooi doen.
Rooijers is niet blij met de
drempels omdat ze niet goed
werken, maar mevrouw
Huinink vindt ze helemaal
verschrikkelijk. „Al die
drempels cn rothobbels in
Holten, dat zouden ze ge
woon moeten verbieden",
vindt Huinink. „Als je door
een woonerf rijdt, dan weet
je dat er kinderen wonen, dan rij
je toch gewoon niet zo hard?"
Ze is geen echte Holtenaar. „En
ik zal het nooit worden ook", zegt
ze met afschuw.
Zij komt uit Groningen en haar
man komt uit dc Achterhoek.
„Als je hier niet hij eer\ kerk bent,
niet bij dc carnaval, als je hier niet
meedoet, hoor je er ook niet bi)",
vertelt ze. Ze kent een weduwe,
die hier al 98 jaar woont, maar er
nu toch weer over dekt om terug
te gaan naar het westen. „Als je
hier met iemand staat te praten en
cr komt een echte Holtenaar bij,
nou dan besta je gewoon niet
meer. Het is een echte kliek",
vindt Huinink. Een echte relatie
met dc buren heeft dc familie
Huinink niet. „Het zijn vooral
veel alleenstaanden, die werken
door de week. Het is net of we in
een vri)staand huis wonen", legt
mevrouw Huinink uit. Ze heeft in
veel plaatsen gewoond, onder
meer in Deventer en Winterswijk,
maar zoals hier heeft ze nog nooit
meegemaakt.
In tegenstelling tot Huinink wo-
Pauk cn I. de
Vries nog maar net op
Het Landew-ccrd. Zc
wonen hier pas vanaf 20
juni en officieel is alles
pas 1 augustus rond.
De eerste indrukken zijn
goed, het bevalt het net
samemvonende stel hier
wel. „Het is hier lekker
rustig, veel rustiger dan
waar we woonden, daar
kwamen steeds auto's
voorbij racen", vertelt I.
de Vries.
Veel contact met dc bu
ren hebben ze nog niet
gehad, want dat zijn
vooral jongen mensen
net als zij, die door de
weck werken. Normaal