Holtens Nieuwsblad, Holten herdenkt doden op waardige wijze Indrukwekkende herdenking op Canadese begraafplaats Vele honderden bezoeken extra dodenherdenkingen Bevolking van Holten, bedankt! Overlast jongeren aan de Kerkstraat Fluit nieuwe traditie bij herdenking Uontwangt een fraaie Parker-Jotter ballpoint als u ons een nieuwe abonnee opgeeft. BON Vreugde en verdriet hand in hand op zonovergoten ereveld '*88m Collecte van Astma Fonds Jeugddienst Moederdag Parkeervakken Holterenkstraat 25 duizend bierkratten Hottens Nieuwsblad DONDERDAG 11 MEI 1995 Abonnementsprijs f 69,95 Losse nummers f 1,50 De afgelopen weken heeft de Holtense bevolking op groot se wijze gestalte gegeven aan de viering van Koninginne dag, aan de 4 mei herdenking, het vieren van vijftig jaar be vrijding en aan het ontvangen van onze Canadeze gasten. Net als mijn vrouw kreeg ik een brok in mijn keel toen we de geweldige straatversierin gen zagen en er kennis van konden nemen met welk een inzet u daaraan gewerkt hebt en met welke gastvrijheid en warmte u de Canadezen gas ten hebt onthaald. Veel Cana dezen hebben mij verteld dat ook zij er een brok in hun keel en tranen in de ogen van kre gen. De voor de Canadese gasten georganiseerde activi teiten, waaronder de open deurdienst op zondag 30 april en de culturele avond op dins dag 2 mei, waren indrukwek kend. Veel bewondering en bovenal ook dank voor de inzet van alle betrokkenen. En dan de grote 4 mei herden king op de Canadese begraaf plaats. Woorden schieten te kort om de waardering te kunnen uitspreken voor al die mensen die daar middels hun inzet hun steentje (en soms vele stenen) aan hebben bijge dragen. In heel het land, maar ook in Canada, heeft men kunnen horen, zien of lezen wat de Holtense gemeenschap met elkaar heeft willen bete kenen voor onze bevrijders en onze oud-strijders. Ook de herdenking op 4 mei 's avonds was opnieuw een indrukwek kende gebeurtenis. Op 5 mei hebben we onze vijftigjarige bevrijding uit bundig mogen vieren en heb ben we ondermeer kunnen ge nieten van een prachtige op tocht en een mooie taptoe. Het was voor mijn vrouw en mij een groot genoegen om de afgelopen dagen zo'n gewel dige bevolking, bij diverse bij eenkomsten, te mogen verte genwoordigen. Namens het gemeentebestuur wil ik allen die bij hebben gedragen aan het slagen van alle activiteiten heel hartelijk danken voor hun inzet! D.J. Verhoeven burgemeester van Holten. „Schorem is van alle eeuwen en zal altijd blijven bestaan, maar voor mij is de maat nu echt vol." Dat de lieve jeugd afgelopen don derdagnacht de straatversiering aan de Kerkstraat ter hoogte van zijn woning vernielde en boven dien een luik ontvreemdde, was voor G.J. Grootewal de druppel die de emmer deed overlopen: ,,Ik word hier langzamerhand dood ziek van. Al weken lang hebben we hier overlast van jongeren. Ge schreeuw, getoeter en zelfs wor den de luiken van mijn huis eraf gehaald. Op dit moment ben ik er dus één kwijt!" Eerder mioste Grootewal al zijn tuinhek. Er werd aangifte gedaan bij de politie, die naar zijn zeggen een kijkje zou komen nemen. Ze moeten nog komen. Grootewal: ,,Het meest irriteert mij dan nog het gemak waarmee de politie zegt dat ze een dermate groot gebied bestrijkt met dusda nig weinig mensen, dat er geen tijd meer is om naar dit soort zaken om te kijken. Het komt er gewoon op neer dat er voor een dorp onvol- REINAARDU Kom ook naar het „OPEN HUIS op 15 mei a.s van 16.00-20.00 uur. AIs lezer van het Holtens Nieuwsblad wordt u goed geïnformeerd. Als abonnee bent u daarvan verzekerd. Geef dat ook eens aan een ander door! Gebruik deze bon voor het opgeven van een nieuwe abonnee. Inzenden aan: Holtens Nieuwsblad Antwoordnummer 97 7500 VB Enschede Hij/zij betaalt abonnementsgeld per jaar ad f 69.95 Was het 's ochtends stampvol op de Canadese begraafplaats, tij dens de traditionele dodenher denking aan het begin van de avond was ook de dorpskerk tot de laatste plaats bezet en trok het vervolg van de bijeenkomst bij het verzetsmonument aan de Molenbelterweg opvallend meer belangstelling dan vorig jaar. Holten herdacht op waardige wijze. In de kerk belichtte Wim Dalhui- sen het herdenkingsthema 'Recht op vrijheid' en herinnerde aan de onderdrukking in '40-'45 in op dracht van de Führer. „Dat mag nooit meer de kans krijgen," waar schuwde de PvdA-fractievoorzit- ter. In dat verband wees hij op de verontrustende opkomst van ex treem rechts. Niet alleen in eigen land, ook in diverse omringende landen. Naar zijn zeggen worden opnieuw groepen mensen als min derwaardig aangemerkt. „Rotte cellen in onze samenleving die zich verspreiden als onderhuidse kan ker," aldus Dalhuisen, die van me ning was dat aan een dergelijke ontwikkeling nooit mag worden toegegeven. Voor het muzikale intermezzo te kende jongerenkoor Campanella. Niet alleen Holtenaren, ook de vele Canadezen die de herden kingsbijeenkomst bezochten, wa ren onder de indruk van het hoge niveau dat dit toch relatief kleine gezelschap ten toon spreidde. Een compliment voor dirigent Marjan Lahuis, wier inspirerende en pro fessionele invloed overduidelijk vruchten afwerpt. Pastor Harry Wiggers wees er ver volgens op dat het vrije, goede leven geen vanzelfsprekendheid is, maar dat er vele offers voor zijn gebracht. Aan de hand van de schriftlezing uit Mattheüs 13:1-9 ('De zaaier') constateerde hij dat 'lijden in de oorlog geen zin heeft als het (vredes)zaad geen kans tot ontkiemen heeft'. „Helaas is niet alle zaad van toen en nu in vrucht bare aarde gevallen. Mensen kun nen hard als beton zijn, als een distelveld overwoekerd raken. Gelukkig valt een deel wel in goe de grond." Na de Stille Tocht werd de bijeenkomst voortgezet bij het monument aan de Molen belterweg. Voorzitter Dick Bel- dman van de Holtense Bond van Oud-Strijders noemde 4 mei een dag met een 'levensgrote signaal functie'. Hij riep de jeugd op om te blijven gedenken op die dag. On der koraalmuziek werden kransen Bij het verzetsmonument aan de Molenbelterweg werd onder meer een krans gelegd door het burgemeesterspaar Verhoeven (Foto WV) gelegd door onder anderen burge meester D.J. Verhoeven en echt genote en twee vertegenwoordi gers van de Joodse gemeenschap in Holten. Erik Zandvliet droeg op indrukwekkende wijze het gedicht 'Bevroren tranen' voor. Na het Wilhelmus sloot de burgemeester de plechtigheid af. Hij vroeg zich af of er een toekomst zonder oor log, onderdrukking en discrimina tie is: „Ieder mens heeft wat ruim te, in de brede zin des woords, nodig om te kunnen leven. Laten we elkaar die ruimte, dat licht geven. Dan krijgt het begrip vrij heid voor ons allen inhoud en daarmee tonen we ook het meeste respect voor hen die gevallen zijn voor die vrijheid. Hoewel de vernielzucht van jongeren ten aanzien van de straatversiering in Holten redelijk meevielging het vorige week donderdag in de Kerkstraat toch mis. Boompjes werden uit de kuipen getrokken en achter de hekken bij Grindstaete gegooid. (Foto WV) doende mankracht is waardoor het schorem rustig zijn gang kan gaan!" Het hekje werd bij toeval aangetroffen op een loods in de buurt. Volgens Grootewal wordt ook regelmatig het één en ander achter de hekken in de bouw bij Grindstaete gegooid, „t Wekt er gernis tot en met. Niet alleen mij trouwens, alle omwonenden hier klagen steen en been," aldus Grootewal, wiens nachtrust ook herhaaldelijk verstoord wordt door het gooien van stenen tegen verkeersborden of kloppen op ra men en deuren. Hoewel de Holte- naar volstrekt geen moeilijkheden heeft met de eigenaren van het naast zijn woning gelegen shoar- ma-barToetanchamon, wijst hij er op dat de horeca-ondernemer ver gunning heeft tot middernacht. Desondanks gaan er naar zijn zeg gen nog geregeld bezoekers naar binnen om 4.00 of 4.30 uur. De toenemende overlast aan de Kerk straat spitst zich ook voornamelijk toe op zaterdag- en zondagavond. De betrokken bewoners hopen echter dat er alsnog een eind aan komt. Vreugde en verdriet gingen vorige week donderdag hand in hand op de Canadese erebegraafplaats. Op evenzeer indrukwekkende, waardige als in zekere zin ook vrolijke wijze werd in aanwezig heid van ruim zesduizend bezoekers onder wie een groot aantal prominenten vijftig jaar bevrijding herdacht. Uitersten, dat wel, maar de serieuze noot maakte na de plechtigheid onmiskenbaar plaats voor de vrolijke noot tijdens ae 'maaltijd te velde' bij de ingang van het kerkhof. Waar menig Canadese veteraan even tevoren nog een voorzichtige traan wegpinkte bij het graf van een gesneuvelde kameraad ('buddy'), werd later in een uitermate gezellige ambiance bijgepraat met deze en gene onder het genot van een broodje en een drankje. Onder de aanwezigen omstreeks vierduizend Canadezen: oud-strijders met eventuele partner of begeleider en nabestaanden. Eén van de veteranen liet spontaan weten tal van vergelijkbare plechtigheden te hebben bijgewoond, maar vond dat Holten er met kop en schouders boVen uit stak vanwege de hartverwarmende inbreng,van kinderen. „That's really superb!," aldus de Canadees, die zich evenals menig collega-veteraan danig geëmotioneerd toonde. Veel van de Cana dezen waren al bij eerdere herdenkingen op de Canadese begraaf plaats aanwezig en waren toen ook al vol lof over de wijze waarop Holten de jeugd erbij betrekt, door alleen Anne Markvoort, Voor EHBO en GGD Midden- Ij ssel bleef het gelukkig rustig. „Eigenlijk abnormaal rustig als je ziet hoeveel mensen er waren," liet EHBO'er Gerrit Jansen later we ten. Slechts één oud-strijder werd onwel nog voor hij het kerkhof bereikt had. Met hartritmestoor nissen werd hij overgebracht naar het Deventer ziekenhuis. Een an der kreeg het benauwd tijdens het beklimmen van de trap bij de in gang en hoewel een staander onder één van de tribunes tegen het eind van de plechtigheid wegzakte en de bezoekers de scheef gezakte tribune moesten verlaten, bleek de in allerijl toegesnelde hulpverle ning overbodig. Veel problemen zijn vermoedelijk voorkomen door de aanwezigheid van zit plaatsen en bovendien was ge zorgd voor water en frisdrank. Sommige bezoekers vertoefden al vanaf negen uur op het zonovergo ten ereveld, waar zowel voor als na de plechtigheid verschillende Ca nadese bands voor muzikale om lijsting zorgden. Voor allen, ook voor de organisatoren, zal de grootscheepse herdenking in dit kroonjaar ongetwijfeld als een bij zonder gedenkwaardige dag in de herinnering blijven voortleven. Klus „Een gigantische klus om te orga niseren, maar niets vergeleken bij wat u destijds voor ons gedaan heeft," constateerde voorzitter Rik Aangeenbrug van de Stichting Viering Nationale Feestdagen in zijn openingswoord en zei tot de circa 400 aanwezige schoolkinde ren dat 'het estafettestokje van be vrijding en herdenking door de ouderen aan hen wordt overgedra gen'. Ondanks het grootscheepse karakter van de plechtigheid was de centrale rol die de Holtense jeugd er jaarlijks in heeft bewust gehandhaafd. Dat bleek onder meer uit de perfecte wijze waarop Maarten van Dijk (Holterenk- school), Evelien Luggenhorst en Maarten Krikkink (beiden Bos- school) gedichten in respectieve lijk het Frans en Engels voordroe gen, onder meer gebaseerd op de teksten die op de grafstenen staan ('You have fought a good fight'). Dan was er het lied 'You brave sons of Canada', in eerste instantie Hester Paalman, Evelien Rensen, Arnoud Beldman, Richard Dik kers en Gerhard Bril gezongen en op dwarsfluit begeleid door Anne- rieke Klein Velderman. Later kre gen ze versterking van alle aanwe zige kinderen. Ook het feit dat de schooljeugd als eerste een krans mocht leggen bij het centrale kruis, nog vóór dat mr. Pieter van Vollenhoven een krans legde na mens koningin Beatrix en prins Claus, oogsste veel waardering onder de Canadezen. PvdA-voor- man en leerkracht Wim Dalhuisen raakte menig gevoelige snaar met zijn bijzonder treffende woorden tot de schooljeugd. „Wat is vrij heid als je nog nooit anders hebt gekend?", zo vroeg hij zich af. „Soms is het helaas zo dat je iets pas echt waardeert als je het kwijt bent. Daarom moeten we er met elkaar voor zorgen dat we die vrijheid niet kwijt raken. Wij heb ben met elkaar recht op vrijheid in doen en denken, ongeacht welk geloof, ras of nationaliteit." Dal huisen herinnerde voorts aan '40- '45, toen de Duitsers het niet zo namen met die vrijheid. Ze lieten grote groepen mensen vermoor den: Joden, zigeuners, homofie len, mensen die het openlijk met oneens waren. „Omdat ze anders waren, omdat zij ze minderwaar dig vonden." Dat ook vandaag nog steeds het gevaar loert en soms dichterbij is dan men denkt, ver duidelijkte hij met de houding van sommigen tegenover asielzoekers: „Er zijn bepaalde mensen die vin den dat mensen die gevlucht zijn uit het buitenland en bij ons wo nen, weg moten. Omdat ze anders zijn, omdat ze minderwaardig zijn. Als we dat gevaar niet besef fen dan zouden al de gevallenen voor niets zijn gestorven. Met de zelfde toespraak richtte Dalhuisen zich in het Engels tot de Canade zen. Burgemeester D.J. Verhoe ven wees op het belang van met elkaar leven in vrede en vrijheid: „Daarom herdenken we hier sa men met onze schoolkinderen, want uiteindelijk bepalen zij de toekomst." 'Missing man' Na de minuut stilte volgde met muzikale begeleiding van HMV de kranslegging door een groot aantal De plechtigheid op de Canadese erebegraafplaats werd bijgewoond door een groot aantal prominenten. Onder hen mr. Pieter van Vollenhovencommissaris van de koningin van Overijssel mr. J.A.M. Hendrikx en echtgenote en het burgemeesterspaar Verhoeven (Foto WV) len. Behalve door mr. Van Vollenhoven werd onder meer een krans gelegd door de Canadese minister van Veteran Affairs Lawrence MacAuly, com missaris van de koningin van Overijssel mr. J.A.M. Hendrikx, J oseph Kobalak, vice-president van de Royal Canadian Legion, provinciaal militair commandant overste J.P. Koers, het bestuur van de Stichting Welcome Again Veterans en een groep van tien Canadese kinderen namens de Ca nadese jeugd. Diepe indruk maak te vervolgens de bijdrage van de luchtmacht aan de herdenkings plechtigheid. Vanaf de vliegbasis Twente vloog een aantal F16's in de 'missing man'-formatie over de begraafplaats. Op zeker moment boog één van de straaljager af. Een militair eerbetoon voor een geval lene. Talloze videocamera's film den en fototoestellen knipten toen de ongeveer vierhonderd aanwezi ge schoolkinderen bloemen legden op alle 1400 graven. De inbreng Een dag voor de grote herden king op donderdagochtend, vol trokken zich al twee, zelfs drie herdenkingen op de Canadese begraafplaats. Aanvankelijk stonden er weliswaar twee op het programma, maar toen een groep Canadezen te laat arri veerde voor de eerste plechtig heid om half drie en niet kon wachten tot de tweede van vijf uur, besloot het bestuur van de organiserende Stichting Welco me Again Veterans spontaan een tussentijdse, wat kortere bijeen komst in te lassen. Het aantal bezoekers dat de plech tigheden bijwoonde was ruim zes honderd om 14.30 uur en een be langrijk stuk minder om 17.00 uur. Kennelijk ging de meeste be langstelling toch uit naar de groot se herdenking op 4 mei. De Stich ting WAV had echter een vooruit ziende blik getoond door deze ex tra plechtigheden te organiseren. Op de '4 mei-herdenking' had an ders het Canadese ereveld nooit voldoende plaats geboden. Behal ve Canadese veteranen en echtge note of begeleider(s), die van her en der in het land naar de Holter- berg waren gekomen, maakten ook flink wat Holtenaren gebruik van de gelegenheid om een cere monie bij te wonen. Net als don derdag reden daarvoor Oad-pen- delbussen af en aan tussen De Kandelaar en het ereveld. De herdenkingsplechtigheden werden voorgegaan door WAV- voorziter Gert-J an van 't Holt, die onder meer wees op de vriend schapsband tussen Canada en Ne derland. Door 3e kinderen na drukkelijk te betrekken bij oorlog en bevrijding middels het jaarlijks leggen van bloemen op de graven en het plaatsen van brandende kaarsen op kerstavond, hoopte hij dat ze zo leren dat oorlog moet worden voorkomen en dat alle inspanningen moeten worden ge troost om vrede en democratie te behouden. De extra herdenkingen werden muzikaal omlijst door de Royal Canadian Legion (RCL) branch 5 band uit Richmond bij Vancouver en de RCL Elgin Military band uit St. Thomas bij Toronto. Fluitje Tot zijn grote verrassing ontving Van 't Holt van een vertegenwoor diger van de band uit Richmond ter gelegenheid van vijftig jaar be vrijding en natuurlijk zijn enorme inzet voor de Canadese veteranen een plaquette. Oud-kolonel John W. Reynodls bood hem aan het eind van de eerste plechtigheid een speciaal en vrij moeilijk bespeel baar fluitje aan. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd het symbolisch gebruikt als sein om naar huis te vertrekken. „De ge vallenen hier hebben het destijds niet gehoord," aldus Reynolds die hoopte dat de schoolkinderen de betekenis van het fluitje uitgelegd krijgen om het vervolgens ieder jaar te gebruiken tijdens 'hun' her denking op de Canadese begraaf plaats. Na de enkele jaren geleden met succes geïntroduceerde tradi tie van het plaatsen van brandende kaarsen bij alle graven, werd daar mee een nieuwe traditie ingeluid. Koopman Na bijna 50 jaar het Naber-orgel in de hervormde dorpskerk te hebben bespeeld, neemt Anton Koopman dinsdagavond 16 mei in een bijzondere zangdienst af scheid. In januari werd hij ze ventig. De scheidende organist achtte daarmee de tijd rijp om een stapje terug te doen. Optocht De grote bevrijdingsoptocht die vrijdag door Holten trok, heeft volop bewondering geoogst. Ruim twintig, veelal orignele en prachtig uitgevoerde inzendin gen. Bevrijdingsloop Egbert Veneklaas heeft vrijdag de 10 kilometer van de traditio nele Bevrijdingsloop op zijn naam gebracht. Met tien secon den voorsprong won hij van Alex Scholten uit Eerbeek. Van 15 tot 20 mei houdt het Astma Fonds ook in Holten de jaarlijkse collecte. Met de opbrengst worden mensen met astma, chronische bronchitis of longemfyseem ge holpen. Onder meer door weten schappelijk onderzoek, voorlich ting aan patinten en hun omgeving en scholing van artsen en verpleeg kundigen. Zondagavond 14 mei is er om 19.00 uur (SOW-)jeugddienst in De Kandelaar. Het thema luidt 'Mag het ook wat kosten', voor ganger is ds. A.J. Leerink. AUTOMATISEREN IS EEN. VAK SOFTWARE CENTER OMDAT U HET EXACT WILT WETEN WAUTQMATiSEMHG Herfortislraat 8, 7413 EX Deventer Tel. 05700-25520, Fax 05700-28912 dir.: drs. P. J. Schipper, privé: 05483-6 15 93 die de luchtmacht op dit moment van de plechtigheid had, verliep evenwel niet geheel volgens het draaiboek. De Fokker Friendship van de vliegbasis Eindhoven kwam zelfs tweemaal heel laag overvlie gen om kunststof klaproosjes ('poppies') uit te gooien over het kerkhof, maar bij de tweede maal ondernam de bemanning te laat actie zodat de roosjes in het bos naast het kerhof belandden. (vervolg op pagina 3) Deze week koopt een aantal kinderen van de vijf basis scholen met het oog op Moe derdag een geschenk voor hun moeder. Voor ieder kind heeft de Holtense Handelsvereni ging vijftien gulden beschik baar gesteld. Voor dat bedrag mogen de kinderen is moois uitzoeken. De redactie van het Holtens Nieuwsblad be steedt er volgende week extra aandacht aan en zal het vijftal daartoe op de foto zetten en interviewen. De kinderen mogen dan vertellen wat ze zoal hebben aangeschaft en waarom. Op verzoek van de directie van basisschool De Holterenk heeft de gemeente enkele verkeersmaatre gelen uitgevoerd aan de Holte renkstraat. Het schoolbestuur had gewezen op problemen bij het ha len en brengen van leerlingen en aangedrongen op het aanbrengen van een gele band langs een aeel van het trottoir (parkeerverbod) en het herinrichten van de lange parkeerstrook langs de weg. De strook is inmiddels veranderd in een aantal parkeervakken, zodat het min of meer chaotisch parke ren verleden tijd is. Het verzoek inzake de gele band is daarentegen niet gehonoreerd. Indien de band zou zijn aangebracht had het bete kend dat er nooit meer geparkeerd mag worden. Niet overdag, niet in het weekend of gedurende de schoolvakanties. Minder aange naam voor de bewoners. Voor en tijdens de school- en volksfeesten in Loo-Bathmen op 15, 16 en 17 juni zal er een aanval worden gedaan op het wereldre cord bierkratten stapelen. Het be staande record werd vorig jaar in het Pinksterweekeinde gevestigd in Albergen met 22.140 stuks. In Loo mikt men op 25.585 stuks die met twintig vrachtwagens worden aangevoerd. De in piramidevorm te stapelen krattenhoop gaat 16,8x12,6x9,6 meter meten. Op donderdagmiddag 15 juni wordt begonnen en als alles goed gaat, wordt de laatste krat op zaterdag middagmiddag 17 juni om 15.00 uur worden geplaatst.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1995 | | pagina 1