Aanstoot-panden
tegen de vlakte
Hp&C' Verkerk positief
over helofytenfiïter
WEEK
Zuinig stoken
zuinig aan
Groeiende interesse
voor helofytenfiïter
DEZE
Start bouw Grindstaete
'Goedkoper en prima alternatief' voor persriolering
j"J
Collecte
Brandwonden
Stichting
Ingezonden
brieven
Speursmokkelen
met CJV De
Vriendenschaar
iai
OPENING GROOTSTE
VESTIGING lO.ÖSflm2
Holtens Nieuwsblad
DONDERDAG 27 OKTOBER 1994
Abonnementsprijs f 66.= Losse nummers f. 1.45
Zaagmolen
Het Zaagmolen-toernooi be
leefde dit jaar met 68 ploegen
een record deelname. De Dijk-
erhoekse schietvereniging
heeft met de organisatie van
dit 'verenigingen-toernooi' met
recht in de roos geschoten. De
schuttersavonden zijn inmid
dels afgewerkt, woensdag
avond 9 november volgt de
slotavond met prijsuitreiking
in gebouw Bethanië.
HMV
Even zag het ernaar uit dat Hol
ten afgelopen zaterdag geen ge
hoor gaf aan de uitnodiging tot
bijwonen van de open repetitie
en presentatie van HMV in het
verenigingsgebouw. De jeugd
voorkwam het ergste en toonde
zich zelfs bijzonder enthou
siast. De oudere Holtenaren
daarentegen lieten het (voor
alsnog) afweten. Om het vereis
te potentieel op peil te houden
is HMV naarstig op zoek naar
nieuwe leden.
Hockey
Twaalf kinderen meldden zich
vorige week op de open (mid-
)dag van de Hockeyclub Holten
in het Sportdal. Onder leiding
van trainer Lubbers werd een
afwisselend programma afge
werkt. De HCH streeft naar uit
breiding van het aantal jeugd
leden.
Vorige week is loonbedrijf Dijk-
ink begonnen met de sloop van de
Aanstoot-panden op de hoek van
Larenseweg en Kerkstraat. Direct
aansluitend start bouwbedrijf
Voordes met de bouw van het
woon/winkelcomplex Grindstae
te, dat volgens aannemer Gerhard
Voordes voor de komende bouw
vakvakantie moet worden opgele
verd. De bouwvergunning is rond.
Net als het DiWa-complex aan de
Dorpsstraat, bevat het gebouw
aan de Larenseweg beneden win
kels, boven appartementen. Het
gehele projekt kost totaal zo'n 3,5
miljoen gulden. Dat gekozen is
voor de naam Grindstaete houdt
verband met de Larenseweg, die
vroeger Grindweg heette. Grind
staete is ontworpen door architec
tenbureau Ghijsen Partners bv uit
Deventer. Voor bemiddeling in de
woningverkoop heeft Voordes,
sinds eind jaren tachtig eigenaar
van de Aanstoot-panden, make
laarskantoor Vincent in de arm ge
nomen.
Van de zestien woningen, zijn er
vijftien driekamer appartementen.
Op de kop van het gebouw ligt op
de bovenste verdieping één vierka-
mer appartement, een zogeheten
penthouse. De oppervlakte van de
woningen loopt uiteen van 85 tot
105 vierkante meter, de prijs van
185.000 tot 285.000 gulden inclusief
13.000 gulden voor een garage
plaats. Het complex wordt voor
zien van een parkeergarage in het
sousterrain (twaalf plaatsen). Een
hellingbaan aan de achterzijde van
het pand geeft toegang. Volgens
Voordes zijn op dit moment nog
vijf woningen verkrijgbaar. Alle
overige appartementen zijn ver
kocht. Zeker is dat één van de
winkelruimten in gebruik wordt
genomen door Aanstoot Elektro.
Over de bestemming van de ande
re winkel is nog niets bekend.
Na het vertrek van rijwielhandel
Aanstoot, is het pand geruime tijd
gebruikt door de supportersvere-
Vorige week is loonbedrijf Dijkink naarstig begonnen met het slopen van
de Aanstoot-panden op de hoek Larenseweg!Kerkstraat. Na de voorbe
reidende werkzaamheden begint bouwbedrijf Voordes binnenkort met
de bouw van het woon/winkelcomplex Grindstaete Foto Ten Velde)
niging van HMV, die er tweede
hands spullen verkocht. Ook de
afdeling Welfare van het Rode
Kruis Holten vond er onderdak.
Beide zijn in het voorjaar verhuisd
naar de Dorpsstraat. Om De
Grindstaete van de grond te krij
gen is niet alleen het pand van de
voormalige rijwielhandel gesloopt,
ook de erachter gelegen taxistal
ling van Aanstoot en de 'show
room' van Aanstoot Elektro.
Volgende week wordt ook in Hol
ten de Nationale Collecte van de
Nederlandse Brandwonden Stich
ting gehouden. De collecteweek
valt samen met de Nationale
Brandpreventie Week. Doelstel
ling van de collecteweek is het aan
tal doden en gewonden door brand
en brandwonden verder terug te
dringen. De opbrengst wordt be
steed van brandwondenpreventie,
verbetering van de zorg voor
brandwondenpatiënten, onder
steuning van het wetenschappe-
lij k onderzoek en het beheer van de
Nationale Huidbank. Holtenaren
die enige tijd willen vrijmaken om
voor dit doel te collecteren, kun
nen zich wenden tot mevrouw W.
van Wineerden. tel. 63089.
In buurtschap de Vonderschotten
houdt CJV De Vriendenschaar
vrijdagavond 28 oktober leden de
jaarlijkse speursmokkeltocht voor
leden. Dat heeft tot gevolg dat er
die avond meer auto's dan nor
maal langs de in het gebied liggen
de woningen kunnen rijden. De au
to's worden bestuurd door be
stuursleden en/of leider(ster) van
De Vriendenschaar. Het bestuur
hoopt op probleemlozen en vooral
'smokkelachtige avond'.
Lozing van afvalwater via een helofytenfiïter mag altijd en
onafhankelijk van de afstand tot de gemeentelijke riolering.
Voorwaarde is wel dat de installatie in het kader van de Wet op
de Bodembescherming aan (nog te formuleren) eisen van
isolatie, beheersing en controle voldoet. Dat staat in het
Lozingenbesluit Bodembescherming van mei 1990 dat onder
meer aangeeft dat lozing van ongezuiverd afvalwater op het
oppervlaktewater of in de bodem vanaf het jaar 2005 verboden
is. De gemeente heeft de zorgplicht voor het doelmatig afvoe
ren en verwerken van afvalwater. De kwestie houdt ook in
Holten de gemoederen volop bezig: aanleg van riolering in het
buitengebied, de enorme kosten die daarmee gemoeid zijn en
daarnaast een alternatief zuiveringssysteem, bijvoorbeeld met
behulp van een helofytenfiïter. Een systeem dat geheel door de
huishoudens zelf wordt uitgevoerd met gebruik van een bak
met zand, grint en rietplanten. De bacteriën die zich hechten
aan de zuurstofrijke wortels zorgen voor de zuivering van het
afvalwater.
Precies een jaar geleden lichtte de
Holtense ecologisch adviseur drs.
ing. Hugo Verkerk de mogelijkhe
den van het systeem uitvoerig toe
in de raadscommissie gemeente
werken. Op zijn aanbod om een
plan te maken voor de komende
jaren met experimenten op diverse
lokaties, met name aan de (finan
cieel onvoordelige) uiteinden van
een persleiding, bleef het evenwel
stil. Verkerk: „Men bleef zich fixe
ren op persriolering. Toen ik be
sloot zelf een helofytenfiïter aan te
leggen, wendde ik mij opnieuw tot
de gemeente. Wellicht dat zij wil
den subsidiëren. Een experiment
in samenwerking met ook het Zui
veringsschap West-Overfjssel. Re
gelmatig metingen en zo. Ook het
Zuiveringsschap reageerde niet.
Vreemd en heel erg jammer. In
feite betreft het hier een oud princi
pe dat opgepakt is. Zelfs het Lozin-
Zondag 30 oktober gaat de lande
lijke aktie 'Zuinig Stoken/Zuinig
Aan' weer van start. De aktie duurt
tot en met 2 april 1995. Doel is
inzicht te krijgen in het eigen ener
giegebruik en zuinig te zijn met
energie. Verstandig gebruik van
gas en elektriciteit zorgt er immers
voor dat de brandstofvoorraden in
de wereld langer meegaan. Boven
dien kost energie geld. Door min
der energie te gebruiken, wordt be
spaard op uitgaven. Belangrijk is
ook dat minder energieverbruik
bijdraagt aan een schoner milieu.
De gas- en elektriciteitsmeterstan
den kunnen vanaf 30 oktober regel
matig op de meterkaart worden
genoteerd. Die meterkaart is nodig
om aan de aktie mee te kunnen
doen. De energiebedrijven zorgen
"oor de verspreiding. De meter-
\art kan ook worden afgehaald
bij het energiebedrijf. Als de meter
kaart op een opvallende plaats
hangt, wordt men er gemakkelij
ker aan herinnerd om elke zondag
de meterstanden op te schrijven.
Een vergelijkiing met de standen
van de week daarvoor, geeft direkt
inzicht in het verbruik. Tot en met
2 april 1995 kan precies worden
gevolgd hoeveel gas en elektrici
teit wekelijks verbruikt wordt.
Computergebruikers kunnen ook
aan de aktie meedoen met behulp
van de Nationale Energiediskette.
(3,5" of 5 1/4"). Daarmee kunnen
onder meer grafieken worden ge
maakt en de diverse gegevens wor
den ingevoerd. Verder staan er veel
nuttige energie- en milieutips op.
De energiediskette kost 9,95
(incl.BTW). De schijf kan desge
wenst ook toegezonden worden.
Meerkosten 2 guide
genbesluit betrekt het in de regel
geving. Holten is namelijk zeker
niet de eerste gemeente zijn waar
een dergelijk zuiveringssysteem in
gebruik zou komen. In Lauwers-
oog draait het al sinds '77 (vloeivel-
den). Een deel van Houten even
eens." Verkerk overweegt nu om
samen met de Rijkshogeschool
IJ sselland in Deventer een leerpro-
jekt te ontwikkelen voor studen
ten. Onderdeel daarvan zijn maan
delijkse metingen.
Verkerk, van oorsprong weg- en
waterbouwer en werkzaam ge
weest op de afdeling waterzuive
ring van een Amersfoorts inge
nieursbureau, is tegenwoordig
bouwkundig adviseur bij Krin
gloopcentrum 't Goed. Daarnaast
is hij aktief beeldend kunstenaar.
De Holtenaar voelt zich al jaren
lang aangetrokken tot de ecologi
sche gedachtengang: „Simpeler
gezegd hoe je zo goed en zo zuinig
mogelijk met het milieu kan om
gaan." Circa vijfjaar geleden ver
nam hij van het helofytenfiïter en
kwam in dat verband ook in kon-
takt met Sietze Leeflang van De
Twaalf Ambachten, de stichting
voor alternatieve technologie in
Boxtel. Leeflang had een systeem
ontwikkeld, waarbij bakken met
rietplanten voor zuivering zorgen.
Even bruikbaar en beheersbaar als
de traditionele riolering met aan
het uiteinde een zuiveringsinstal
latie voor het afvalwater. Verkerk
over dat laatste: „Niet alleen erg
kostbaar, maar bovendien heb je
te maken met slib dat overblijft.
Een deel wordt hergebruikt, maar
wat met de rest? Kostbaar en op
nieuw iets waarmee we ons steeds
verder in de nesten werken."
Twee maanden geleden bouwde
Verkerk zelf een helofytenfiïter in
de tuin achter zijn woning aan de
Vonderschottenweg. Kosten?
„Ongeveer 3500 gulden. Maar dan
wel zelfbouw. Wil je het laten aan
leggen, dan is dat circa 10.000 gul
den." De werking is simpel: het
huishoudelijk afvalwater komt
eerst in de gehandhaafde septic
tank in verband met de bezinking
arZte?eï?mmU, Hu°l VÜTker!C een teloMeWer in zijn tuin aan ie Vonderschottenweg. De
relatlefhoos selesen bak is nu nog alleen gevuld met rietplanten. Volgend jaar wordt de bak
nltrmnt ondermeer hanggeraniums. De Holtenaar is zeer tevreden over het resultaat van zijn
alternatieve zuivenngssyteem (Foto Ten Velde)
van vaste bestanddelen. Daarna
komt het in een bak waarin achter
gebleven haren en zand eruit ge
zeefd worden. Voor het water in het
filter komt, gaat het nog door een
bak met elektronische meetsta-
ven. Als het daarin een bepaald
niveau heeft bereikt, wordt het
doorgepompt naar het filter. Vol
gens Verkerk zo'n driemaal daags:
„Te vaak is niet goed. Nu wordt het
boven in het filter ingepompt, zakt
langzaam naar beneden en sijpelt
onderin weg." Het helofytenfiïter
van Hugo Verkerk is gebouwd vol
gens het percolatiesysteem. Geen
vloeiveld (waterbak met rietplan
ten erin), dat muggen aantrekt en
nogal stinkt. In verband met de
hoge grondwaterstand heeft Ver
kerk gekozen voor een relatief
hoog gelegen bak, grotendeels op
gebouwd uit bielzen. De wanden
zijn onder meer bedekt met tem-
pex. Het filter is opgebouwd uit
een laag zand, grint met daarin
drainagebuizen, stro en schelpen-
grit.
Bovenin ligt een doek met
daarin een laag vettige grond,
waarin rietplanten zijn aange
bracht. De wortels, belangrijke
componenten in het zuiverings
proces, dringen gemakkelijk door
het doek heen. Waarom riet? „Dat
is bijzonder rijk aan zuurstof en
zorgt dus voor een uistekend resul
taat." Komend jaar wil Verkerk
ook andere planten als hanggera
niums aanbrengen: „Dat kan mak
kelijk en het staat bovendien
leuk." Een blik in de bak waarin
het gezuiverde water tenslotte te
rechtkomt, leert dat het glashelder
is en absoluut reukvrij. Nu nog
zakt het langzaam weg in de bo
dem, maar volgend jaar wil Ver
kerk op die plek een vijvertje aan
leggen, waarin hij ook watemagel
wil laten groeien: „Dat bevat veel
proteïne. Goed voor nazuivering
en wellicht in de toekomst ook als
veevoer. In België worden daar al
met succes proeven mee gedaan."
De Holtenaar denkt voorts aan op
vang van het gezuiverde water
voor onder meer een waterval in de
vijver in tuin, voor hergebruik in
huis in onder meer de wasmachine
en zelfs denkt hij aan het installe
ren van een osmosefilter, waardoor
het weer als drinkwater te gebrui
ken is. Een enorme lastenbespa-
ring. Tot slot de vraag of het helofy
tenfiïter een ander leefgedrag ver
eist. Verkerk: „Nee, hoor. Het toilet
reinigen met chloor raad ik wel af.
Gebruik liever produkten die bio
logisch afbreekbaar zijn. Gelukkig
ontwikkelen chemische fabrieken
steeds meer biologisch afbreekba
re. produkten, ook wasmiddelen."
Het onderhoud van de rietbak
(voor een gemiddeld gezin onge
veer 12 vierkante meter) is naar
zijn zeggen bescheiden. Het riet
moet wel tweemaal per jaar ge
maaid worden. Het nadelige effect
van vorst op de werking van het
filter zal nog moeten blijken. Ver
kerk verwacht echter minimaal
verües en is niet bang voor bevrie
zing. Uit voorzorg is de wand van
de rietbak wel voorzien van tem
pex platen.
Holtens Nieuwsblad is een
uitgave van
Oostelijke Weekblad Pers BV,
behorende tot Wegener NV,
in samenwerking met de
stichting
„Holtens Nieuwsblad
Stichtingsbestuur:
W. H. Beyers, secretaris,
Kollingserf 4
7451 XC Holten
tel. 05483-6 30 22
Directie: J. V. Munsterman
Advertenties:
Getfertsingel 41
Enschede
tel. 053-84 24 50
Orders worden afgesloten t
uitgevoerd overeenkomstig
onze algemene voorwaar
den, gedeponeerd bij de Ka
mer van Koophandel en Fa
brieken te Enschede.
Redactie:
Wil Vogel, tel: 05483-6 42 01.
Hoofd redactie: Bob Braak
man, tel: 053-84 24 90 (kan
toor), 053-33 92 80 (privé).
Redactioneel adres:
Kerkhofsweg 18
tel. 05483-6 38 03
faxnummer 05483-6 64 97
Openingstijden redactie:
maandagmiddag 13.00-16.30
uur.
A dvertentie-adviseurs:
H. Schottert
tel. privé 074-42 86 06
Advenenties kunt u in
Holten opgeven bij:
G. W. Knapen
Larenseweg 3, tel. 6 1224
tot dinsdag 12 uur
in Bathmen
H. Voogsgeerd
Deventerweg 34, tel. 16 65
tot dinsdag 12 uur
Abonnementen en klachten
bezorging:
Fam. Bouwhuis
Aal pols weg 6
7451 HK Holten
Tel. 05483-6 18 49 94/0109
Meermalen ontvangt de redak-
tie anonieme ingezonden brie
ven. Ook vorige week rolde een
exemplaar in onze brievenvus,
helaas alleen voorzien van de
postcode. Nogmaals willen wij
onze lezers er op wijzen dat
ingezonden stukken, die niet
voorzien zijn van naam en tele
foonnummer, niet geplaatst
worden. De redaktie is voorts
niet verantwoordelijk voor de
inhoud en behoudt tevens het
recht om de tekst in te korten.
Alle filialen vieren een super-
feest-actie want deze week
opent Hans Verkerk Keukens
officieel zijn allergrootste MEGA
vestiging en hoofdkantoor van
maarliefst ruim 10.000 m? in Ter
Aar en bij aankoop van een
complete keuken krijgt u een
gratis: oven, kookplaat, afzuig
kap, koelkast en vaatwasser, of
de helft van de geldwaarde als
extra korting! En voor slechts
995.- meerprijs kunt u kiezen
voor een inductiekookplaat.
Kom snel langs en sla uw slag"
GROOTSTE ACTIE
ALLER TIJDEN
fïK
ENSCHEDE
OSSENBOER 32 (de haven) - 053-321261
De interesse onder Holtenaren in het buitengebied voor de aanleg
van een helofytenfiïter neemt aanzienlijk toe. Sinds Hugo Ver
kerk het alternatieve zuiveringssysteem achter zijn woning aan
de Vonderschottenweg heeft aangelegd, wordt hij regelmatig
bezocht. Niet zo verwonderlijk, want het kostenplaatje voor
aanleg van persriolering is gigantisch hoog. Hoewel het Gemeen
telijke Rioleringsplan nog altijd niet openbaar gemaakt is, is al
wel duidelijk dat aansluiting per perceel circa 25.000 gulden moet
gaan kosten. Dat kan worden betaald via baatbelasting voor de
eigenaren van die percelen, via drastische verhoging van het
rioolrecht voor alle Holtenaren of een tussenvorm: via een gedeel
telijke onkostenvergoeding van de eigenaar en een iets minder
ingrijpende verhoging van het rioolrecht. De afgelopen tijd heeft
Verkerk meermalen belangstellenden geïnformeerd over de wer
king en de resultaten van het helofytenfiïter. Niet alleen aan
particulieren, ook de afdeling Holten van de PvdA nodigde de
Holtenaar enige tijd uit voor een uitvoerige toelichting en on
langs nog was Verkerk te gast bij de Kring Bewoners Holterberg.
Langzamerhand wordt duidelijk dat steeds meer Holtenaren
gaan voelen voor de aanleg van het alternatieve en goedkopere
zuiveringssysteem met behulp van bakken met rietplanten. Een
ontwikkeling die de aanleg van 'betaalbare' persriolering er niet
gemakkelijker op maakt. Binnenkort zijn enkele percelen in het
buitengebied en op de Holterberg met een helofytenfiïter uitge
rust. Wie volgt...
