Holtens nieuwsblad
'Waken over kwaliteit en
juistheid berichtgeving'
II
Nieuws blijft boeien'
ff*
'We gaan beslist
nog tijdje door'
JAAR
j s fjgj
1949
1989
Het begin stemt tot
verheugenis.
DONDERDAG 2 MAART 1989
21
„Wat men wel eens vergeet in Holten, is dat er veertig jaar
geleden een aantal heren voor de oprichting van het
Holtens Nieuwsblad flink hun nek hebben uitgestoken. Om
zo'n krant te beginnen, dat getuigde van inzicht en
moed. Als men bedenkt, dat toen het eerste nummer
uitkwam, er nog enkele abonnee was, nauwelijks
adverteerders en men in feite niets wist wat er bij kwam
kijken om een krant uit te geven. Dat zou in deze tijd
helemaal niet meer kunnen".
Het verhaal van de ups en downs van courantiers in het
klein, die het uiteindelijk af moesten leggen tegen de
grote uitgeverijen. Die hun geesteskind, waar zij zoveel tijd
en geld in hadden gestoken, moesten verkopen om het
nieuwsblad te laten overleven. Een pijnlijke beslissing, die
manhaftig werd gedragen. Ook na de overname door
Van der Loeff, stelde het stichtingsbestuur zich pal op voor
de belangen van de krant en dat geldt evenzeer voor
hun opvolgers.
HET HUIDIGE stichtingsbe
stuur, bestaande uit de jon
ge generaties Beltman, Beijers,
Klein Velderman en Wansink, den
ken met bewondering terug aan de
pioniers. „Dat was in die tijd toch
een hele onderneming. Men moet
niet vergeten: er was niets. Het was
net vier jaar na de oorlog en ieder
een zat krap bij kas. Mijn vader
was voor de oorlog net voor zichzelf
begonnen en pas in 1949 begon zijn
eigen zaak een beetje te lopen, al
dus Mannes Klein Velderman, „ga
maar na wat een risico's er werden
genomen".
Tot 1976 was het stichtingsbestuur
verantwoordelijk voor de uitgave
van de krant. Allengs werd het
financieel gezien steeds moeilijker
de zaak draaiende te houden en
werd tot verkoop besloten. Sinds
dien is het Holtens Nieuwsblad een
uitgave van Uitgeversmij Van der
Loeff in Enschede. De rol van het
stichtingsbestuur is nu vooral ad
viserend en bemiddelend.
„De stichting functioneert nu als
intermediair. De contactpersoon
tussen de abonnees, adverteerders
en verenigingen enerzijds en de
uitgever anderzijds. De stichting-
waakt voor de kwaliteit van de
krant, de belangen van de lezers en
de juistheid van de berichtgeving",
verduidelijkt Herman Beltman,
die de voorzittershamer van de on
langs overleden Jan Wiggers heeft
overgenomen.
PERSOONLIJKE belangen
hebben de leden van het
stichtingsbestuur niet met de
krant, wel sociale. „Wij zijn er denk
ik, stuk voor stuk van overtuigd
van de waarde van zo'n krant voor
de gemeenschap. Als er niemand
meer naar omkijkt en er geen bin
ding meer is met het dorp, dan
vervalt het al gauw in een soort
huis-aan-huis blaadje met een
beetje stopcopy tussen de adver
tenties. Je hebt in een dorpsge
meenschap zoals wij hier wonen,
bepaalde gevoelens die je over
moet brengen. Dat zo vertalen in
een krant is soms moeilijk. Wij pro
beren daar in te bemiddelen. Een
persoonlijk belang hebben wij er
niet bij, maar we zijn van jongs af
aan er mee opgegroeid, dat geeft
een binding" verwoordt Beltman
de gevoelens van het stichtingsbe
stuur.
Unaniem zijn de heren het er over
eens, dat de inzet en ijver, waarmee
de mannen van het eerste uur, Wim
Beijers en Jan Wiggers de belan
gen van het nieuwsblad beharti-
gende.n bijna onbetaalbaar is ge
weest. „Wat die twee ervoor ge
daan hebben, -is ongelooflijk ge
woon".
Van de kwalificatie 'waakhond
functie' willen de bestuursleden
van de stichting beslist niet horen.
Veel meer zien zij hun taak als
bemiddelaar en meedenker. „Een
voorbeeld: toen het niet zo best
liep met de advertenties, en de
inkomsten terugliepen, hebben wij
het voorstel gedaan naast het Hol
tens Nieuwsblad ook een zaken-
gids uit te geven, zodat onze Hol-
tense adverteerders in een groter
verspreidingsgebied terecht zou
den kunnen. Die formule van De
Zakengids - 'wij nog zouden liever
de naam Holtense zakengids wil
len zien' - die in Bathmen, Laren,
Markelo en Nieuw Heeten uitkomt
met de advertenties uit het Hol
tens Nieuwsblad, is goed aangesla
gen. Daarnaast houden wij ogen en
oren open voor ideeën, die van be
lang zijn voor het Holtens Nieuws
blad". Die belangen worden onder
meer behartigd door Beltman in
zijn hoedanigheid als bestuurslid
van de Holterisë Handelsvereni
ging. Advertentiecampagnes en
promotionele activiteiten worden
vaak in overleg met de uitgeverij
opgezet. Daarnaast is er regelma
tig overleg tussen het stichtingsbe
stuur en de redactie van het
nieuwsblad.
VEEL WAARDERING heeft
het stichtingsbestuur voor
de uitgever, die het mogelijk
maakt dat er in Holten een nieuws
blad wordt uitgegeven. „Kijk eens
wat voor nieuws de verenigingen
hier in Holten in de krant kwijt
kunnen. Die kans krijgen ze elders
niet gauw. Als je in andere plaat
sen kijkt naar een krant, je grijpt
toch onmiddelijk naar, dan zitten
we hier toch nog niet zo slecht".
„Er wordt vaak gemopperd op de
krant. De ene keer staat er teveel
van dit in en de andere keer weer te
weinig van dat, dat hoort er zo bij
in Holten. Juist omdat wij er mee
zijn opgegroeid en groot mee zijn
geworden, weten wij vaak de zaak
tot de juiste proporties terug te
brengen", verklaart .bestuurslid
Jan Wansink.
Secretaris "Henk Beijers, meent
niet alleen dat de krant volwassen
is geworden, maar ook de lezers.
Hij leidt dat af aan het grote aantal
ingezonden brieven, dat in de eer
ste jaren in de krant verscheen.
Het stichtingsbestuur: v.l.n.r. Henk
Beijers, Herman Beltman, Mans Klein
Velderman en Jan Wansink: „We zijn
er mee opgegroeid, dat geeft een
band"..
„Men was in Holten helemaal niet
gewend, dat er over hen werd ge
schreven. We kenden ook toen al
het Deventer dagblad en Tuban-
tia, maar over Holten stonden er
nauwelijks berichten in, ja ge
meentelijk nieuws, maar over de
mensen zelf werd niet geschreven.
Daar moest de bevolking nog aan
wennen. Mijn vader heeft in die
eerste jaren dan ook heel wat uit
moeten leggeri".
Die tijd had voor de journalisten
van het Holtens Nieuwsblad ook
veel voordelen, weet hij te vertel
len. "Mijn vader was toen corresr
pondent voor Deventer Dagblad
eh Tubantla. Hij had daardoor bij
na de absolute macht over het
nieuws uit Holten. Desnoods hield
hij het nieuws gewoon vast tot het
hen uitkwam. Als je die controle nu
nog eens zou hebben...".
Het verschijnen van „Holtens Nieuwsblad" is
allerwcge in onze gemeente met grote instem
ming en welwillendheid ontvangen. Als de teke
nen -niet bedriegen, zal hel zijn weg naar de
huisgezinnen in onze gemeente wel vinden.
Behalve, dal hel geregeld gezonden wordt aan
de Jongens in Indonesië, gaat het blad a.1 naar.
Egypte en Canada en van talloze Holtcrnaren, die
elders woonachtig zijn, komen de verzoeken om
toezending van de krant bij ons binnen.
Het blad heeft daarom voor onze plaats zo'n
grote betekenis, omdat op deze wijze de officiële
publicaties onder dc ogen van alle ingezetenen
kunnen komen, mits zij zich het geringe offer
van het abonnementsgeld willen .getroosten.
Wij hopen dan ook, dat iedereen zal zeggen,
zoals een landbouwer uit de Beuseuerg ons zeide:
„kk hebbe voort ezegd, dat krantje mow steu
nen".
Die steun is een levensvoorwaarde voor een
plaatselijk blad als het onze, want het is vrij een
voudig om zo iets te beginnen, maar het gaat er
ten slotte om de uitgave te kunnen volhouden.
Wij willen ons in dat opzicht het devies voor
ogen houden van Jan Pietersz. Coen: „Eude dis-
peieert niei".
Als wij de medewerking van alle ingezetenen
mogen ontvangen, dan zal het mogelijk zijn, de
meuewerkers, die hun arbeid momenteel nog vrij
wel belangeloos moeten verrichten, wat zij trou
wens allen met groie liefde doen, een geringe be
loning te verschalfen voor hun arbeid.
Wij van onze leant hebben grole waardering
voor de medewerking, die wij mogen ontvangen
van de directeur van het P.T.T.kanloor, dc heer
Assink, en zijn groep van medewerkers, die er
iedere week voor zorgen, dat het blad nog voör
de Zondag rond komt.
Men zou het de administratie nog gemakkelijker
kunnen maken door zich te abonneren door mid
del van het in dit nummer afgedrukte invulfor-
mulier, door dit, na invulling, te willen depone
ren in de brievenbus aan het huis van de heer
H. J. A. Koldeweij, zodat het in handen komt
van de heer Beltman. Wij zouden ons daarmede
de kosten kunnen besparen voor hef rondzenden
van iemand, die lezers werft.
En de zakenmensen? Er zijn reeds adverteer
ders die kenneü'k door een advertent!** in .He
lens Nieuwsblad" relaties hebben aangeknoopt.
Al sinds twaalf jaar is
mevrouw Rikie Knapen-
Soer een onmisbare hulp
van het Holtens
Nieuwsblad. Elke
donderdagmorgen brengt
de 'krantenwagen' uit
Enschede de kranten naar
Larenseweg 3, van waaruit
mevrouw Knapen de
supervisie heeft over de
bezorging van onder
andere het Holtens
Nieuwsblad. Daarnaast is
huize Knapen het
aanleveradres voor de
lokale advertenties.
Aanvankelijk deed Rikie
Knapen het alleen, maar
sinds haar echtgenoot
met pensioen is, steekt de
heer Knapen ook
regelmatig de helpende
hand toe.
NADAT MIJN man ophield
met werken en met de VUT
ging (Knapen was congiërge bij de
Scholengemeenschap Holten)
dacht ik eerst ik stop er mee, want
het brengt ongemerkt toch veel
werk met zich mee en je bent wel
vaak gebonden aan huis. Zo kun
nen we eigenlijk op maandag en
dinsdag niet weg vanwege de ad
vertenties en op donderdag, dan
komt de krant en kunnen we ook
moeilijk van huis. Maar ik ben blij
dat ik niet ben gestopt, want niet
alleen de verdiensten kunnen we
goed gebruiken, het is ook heel erg
leuk werk; ik zou het niet graag wil
len missen".
Voor het uitgestrekte versprei
dingsgebied van het Holtens
Nieuwsblad zijn wekelijks zo'n 25
bezorgers in touw. Meest jongens,
maar ook een aantal meisjes. De
krant wordt bezorgd niet alleen in
Holten dorp, maar ook op de Bor-
keld, de Beuseberg, Lichtenberg,
Holterbroek tot aan de Schipbeek
en Espelo tot bijna aan Nieuw Hee
ten toe. Alleen de veraf gelegen
boerderijen krijgen de krant per
post toegezonden. „Dat is wel eens
zuur voor die mensen en moeilijk
uit te. leggen", verklaart mevrouw
Knapen. „Voor het buitengebied
hebben we meestal jongens met
Riske Knapen-Soer: .Je kent de mensen, dat geeft vertrouwen".
een brommertje, maar als er dan
eentje weggaat, omdat hij een
baan krijgt of de schooltijden an
ders worden, dan kan hét voorko
men dat de nieuwe bezorger niet
nog eens vijf kilometer verder wil
rijden voor ëén krant en dan moe
ten we over gaan op bezorging per
post, hoe vervelend we dat ook
vinden".
V OLGENS MEVROUW Kna
pen is het verloop bij de be
zorgers vrij gering, en is er alleen
tegen de grote vakantie wisseling
van de wacht. Hoewel het mére-
dèel dus jongens zijn, hebben de
vrouwelijke bezorgers bfj de fami
lie Knapen een streepje voor. „Die
zijn vaak wat serieuzër. Jongens
hebben nogal eens de neiging om
wat slordig te zijn. Vooral als er ook
nog huis aan huis folders verspreid
moeten worden. Dan krijgen we
wel eens telefoontje dat er ergens
pakjes folders gevonden zijn. Wie
dat dan doet weten we niet, want
een afzender zetten ze er niet bij.
Ook gaan de jongens vaak samen
met een vriendje op pad, en dan ge
beurt het dat men van elkaar niet
meer weet waar de krant bezorgd is
en dat betekent voor ons op
donderdagavond en vrijdag weer
de nodige telefoontjes Ook belt
men ons vaak op uit ander plaat
sen op - want het Holtens Nieuws
blad heeft veel abonnees in het
land.
Dat zijn vooral mensen die
hier een vakantiehuis hebben en
door het Holtens Nieuwsblad op de
hoogte willen blijven van het
plaatselijke nieuws, maar de post
werkt niet overal even vlug. Het
komt dus wel eens voor dat de
krant op maandag pas bij de men
sen in de bus valt, en dat is natuur
lijk veel te laat. Eigenlijk is het ons
werk niet, maar we proberen dan
toch uit te zoeken waar het fout is
gegaan. Dat hoort bij de service
vinden wij".
Als echte Holtense - haar vader
was het raadslid Soer, die voor de
Partij van de Arbeid jarenlang in
de gemeenteraad heeft gezeten -
kent zij vrijwel alle Holtense fami
lies. "Het gekke is, dat ik wel de
mensen ken, maar lang niet alle
straten en wegen. Wel in het dorp
natuurlijk, maar daarbuiten kom
ik aan het dwalen. Mijn man, die
van oorsprong uit Nijverdal komt,
is veel beter thuis in het buitenge
bied".
DIE BEKENDHEID met haar
dorpsgenoten is ook van
praktisch nut als er nieuwe bezor
gers aangenomen moeten worden.
"Je kent de mensen en je weet
-neestal wel uit welk nest ze ko
nen. Dat geeft wederzijds toch een
stuk vertrouwen".
Slechts één kant van het werk zou
den de heer en mevrouw Knapen
liever over willen slaan. De heer
Knapen: „eenmaal per jaar moe
ten we op pad om het niet betaalde
abonnementsgeld te innen. Vrese
lijk vinden we dat. De goeden niet
te nagesproken, maar je wordt
soms gewoon afgeblaft; alsof we
voor onszelf komen. Nee, dat is het
minst leuke, maar gelukkig is dat
maar eenmaal per jaar. De rest van
het jaar bevalt het ons uitstekend
en zolang de belasting niet al onze
verdiensten weer opslokt, gaan we
er beslist nog een tijd mee door".
Nog voordat in 1949 het
eerste Holtens Nieuwsblad
uitkwam was het een Nijver-
daller die de inhoud van de
krant al kende; Wim Tornij,
werkzaam als typograaf in de
zetterij van de Nijverdalse
Drukkerij en Uitgeverij, C.
Molenaar en Co. Hij zorgde er
voor dat de met de hand ge
schreven tekst werd omgezet
tot tekst op de krantenpagi
na. Wim Tornij is niet de enige
die meewerkt aan het weke
lijkse proces van het vervaar
digen van het nieuwsblad,
maar is hij de enige die al die
veertig jaar zich bezig houdt
met het 'maken' van deze
krant. Een uniek feit als men
bedenkt, dat het Holtens
Nieuwsblad in de loop der ja
ren bij drie verschillende uit
geverijen van de persen rolde.
WIM TORNIJ bewaart de
beste herinneringen aan de
beginjaren van het Holtens
Nieuwsblad. Aanvankelijk in lood,
en later op de typografische zetma
chine, een enorm apparaat, werd
de met de hand geschreven tekst
omgezet in gedrukte tekst. „Het
handschrift van Beijers en Wiggers
vergeet ik nooit meer. Vooral de
heer Wiggers kon er soms iets
moois van maken. Zo maakte hij
altijd het jaaroverzicht. Vellen vol
geschreven tekst, waarbij hij tus
sen élk bericht een sterretje teken
de".
Tomij herinnert zich nog als de
dag van gisteren de paniektoes
tanden die in de drukkerij onston
den als de tekst vanuit Holten niet
op tijd in de zetterij in Nijverdal
was gearriveerd. „In die jaren had
vrijwel nog niemand een auto, dus
werd de copy per 'busbrief ver
stuurd'. Een directe busverbinding
tussen Holten en Nijverdal was er
niet en zo moest dus de chauffeur
van de bus naar Rijssen ervoor
zorgen dat het pakje uit Holten
overgedragen werd aan de chauf
feur van de bus naar Nijverdal.
Dan kon het wel eens gebeuren dat
de copy uit Holten bij het bussta
tion Neede terecht kwam en dan
moest er gewacht worden tot de
bus uit Neede weer in Nijverdal
arriveerde. Dat betekende dan als
een gek overwerken om de krant
toch nog op tijd klaar te krijgen".
Het kwam ook geregeld voor dat er
op vrijdag tot laat in de avond
gewerkt moest worden.
E EENMAAL PER jaar, bij het
laatste nummer van het jaar,
kwamen 'de heren uit Holten' een
bezoek brengen aan de drukkerij
in Nijverdal. Dan werd er met de
heren Krommendijk, die inmid
dels aan het roer stonden van de
uitgeverij, vergaderd over de gang
van zaken van het afgelopen jaar.
Een bezoek aan de zetterij werd
daarbij nooit overgeslagen. „Voor
ons als personeel was dat altijd een
hoogtepunt van het jaar. Als de
'heren uit Holten' op bezoek kwa
men mochten we van 'baas' Leun is
Krommendijk een half uur eerder
stoppen met werken. We werden
dan door de heer Beijers toege
sproken en gecomplimenteerd met
ons werk en altijd had hij voor al
het personeel een cadeautje. Ook
bij andere gelegenheden als de he
ren in Nijverdal waren, kwamen ze
geregeld een bezoekje brengen aan
de zetterij".
De persoonlijke band. met de 'he
ren uit Holten' ging verloren toen
in 1967 de Nijverdalse drukkerij
Wim Tomij: „De ontwikkeling gaat
snel".
werd overgenomen door Hilarius
Courantenbedrijf in Almelo. Tor
nij: „We hielden ons werk, maar het
werd allemaal wel onpersoonlijker.
Ik interesseerde me altijd voor de
berichten uit Holten, vooral voor
kerkelijke berichten; je yergroeide
op die manier toch een beetje met
Holten. Bij Hilarius móest je maar
afwachten welke copy je moest be
werken, dat is logisch bij een groot
bedrijf'. Veel namen uit die tijd
zijn hem toch hem nog bijgeble
ven, zoals ds. Israël, 'mr. W.H.' (En
klaar, red.) en de namen van adver
teerders: „Kalfsterman, 't Viaduct,
je stond er meer op en je ging
ermee naar bed", grapt Tomij.
IN 1975 werd het bedrijf Hilarius
overgenomen door Uitgevers
maatschappij Van der Loeff en
Tomij verhuisde mee. Ook bij de
nieuwe werkgever ging de band
met het Holtens Nieuwsblad niet
helemaal verloren. De techniek
had in die jaren enorme verande
ringen ondergaan. Het typogra
fisch zetten maakte plaats voor het
foto-zetten en de computer. „Vroe
ger deden we over een kolom tekst
zo'n anderhalf uur, nu met de com
puter heb je nauwelijks tijd om
met de ogen te knipperen of het is
klaar".
