Marke Holten
STUKKER
Museum De Waag
krijgt face-lift
STUKKER
Lrt^J4
makmkmféio/q
TE KOOP
05480-1 52 90
TE HUUR
TE KOOP GEVRAAGD
Mad Max in Jeugddienst
de Schure
Vrouw en
Gezondheid
Adoptiekind
burgerlijke stand
Marke Holten
ONDERWIJS
ttOLlfcNb NIEUWSBLAD
RUSSEN, Past. Petersstraat 81
Aan de rand van Rijssen gelegen semi-bungalow met
blijvend vrij uitzicht over landerijen. Perceelsopp. 442
m2. De woning is onder architectuur gebouwd en voor
zien van onderhoudsarme materialen.
Ind.: ruime hal met Noorse leien en garderobenis, toi
let, ruime L-vormige woonkamer met open haard, eet-
keuken met Poggenpohl inbouwkeuken (o.a. oven,
kookplaat, koel-/vrieskast), bijkeuken met plavuizen en
ruime aangebouwde garage/berging. Verd.: ruime
overloop, 4 slaapkamers, waarvan 3 met balkon, luxe
badkamer met ligbad, 2e toilet en 2 wastafels. Ruime
bergruimte boven garage te bereiken via slaapkamer.
Gedeeltelijk bevloerde zolder. Tuin met zonneterras
voorzien van plavuizen, op het zuiden.
Aanvaarding en prijs n.o.t.k.
RUSSEN, Lindenlaan 32
Zeer goed onderhouden tussenwoning met berging
en c.v.
Ind.: hal, toilet, woonlc^£fr.et zitkuil, parket en open
haard, ruime openl^^A. Verd.: overloop, 3 slaapka
mers, badkame^f&gbad 2e toilet en aparte douche.
Vaste trap tMVe verdieping met overloop en 4e
slaapkamer.
Vraagprijs f 115.000.- k.k.
RUSSEN, Holtentorensweg 36
Woonhuis, type twee onder één kap met garage,
berging en c.v. Ind. hal, toilet, kelder, keuken, woonka
mer, achterentree, badkamer met ligbad en toilet.
Verd.: overloop, douche en 3 slaapkamers waarvan
één met balkon. Vaste trap naar 2e verdieping met
slaapkamer. Perceelsopp. 307 m2.
Prijs n.o.t.k.
RUSSEN, Tarwestraat 3
Een goed onderhouden middenstandswoning met
berging en centrale verwarming. Bouwjaar 1972. Ind.:
hal met plavuizen, kelderkast, toilet, keuken met pla
vuizen en ruime woonkamer. Verd.: overloop, ruime
douche met 2e toilet, 3 slaapkamers. Vaste trap naar 2e
verdieping met mogelijkheid voor 4e slaapkamer.
De vraagprijs voor deze woning
bedraagt slechts f 92.000.- k.k.
RUSSEN
Van Broekhuizenstraat 25
Zeer goed onderhouden woonhuis, type twee-onder
één-kap met carport en 315 m2 grond. Bouwjaar 1973.
Indeling: hal, toilet, kelder, eetkeuken, ruime berging,
woonkamer met open haard. Verdieping: overloopt
slaapkamers met vaste kasten, badkamer met 2e toilet.
Balkon aan de gehele voor- en achterzijde van de wo
ning.
De woning is voorzien van c.v. en gedeeltelijk thermo
pane beglazing.
Vraagprijs f 142.000.- k.k.
RUSSEN, Enterstraat 39
Halfvrijstaand woonhuis.
Indeling: hal, bijkeuken. b^jTjOoilet, kelder, keuken
en woonkamer. Verd>,"*M3-'ver'00P' 3 slaapkamers
en douche. Aanv>ö^in overleg.
V" Vraagprijs f 69.000.- k.k.
RUSSEN, Zuiderstraat 122
Aan de rand van Rijssen in de nabijheid van bossen ge
legen woonhuis type twee onder één kap met dubbele
garage.
Indeling: hal, woonkamer met plavuizen, toilet, ge
deeltelijk open keuken met vaatwasser, koelkast en
oven. Verdieping: overloop, 3 slaapkamers, ruime
badkamer met ligbad en 2e toilet.
Vaste trap naar 2e verdieping met slaapkamer en ber
ging.
Bouwjaar 1972.
Perceelsoppervlakte 375 m2.
Ruime tuin op zuiden.
Thermopane-beglazing beneden. Prijs n.o.t.k.
RUSSEN, Oosterhofweg 39a
Halfvrijstaande woning met c.v. en 249 m2 grond. Mo
gelijkheid voor garage.
Ind.: hal, toilet, keuken, kelder, berging, kamer en sui
te. Verd.: overloop, douche, 4 slaapkamers. Vlizotrap
naar zolder met onderschoten kap.
Prijs n.o.t.k.
RIJSSEN, T. Lodderstraat 33
Goed onderhouden twee-onder-één-kap woning met
ruime garage (afm. 3x10 m) en berging. Bouwjaar
1972.
Indeling: hal, toilet, kelderkast, woonkamer met open
haard en gedeeltelijk open keuken. Verdieping: over
loop, 3 slaapkamers waarvan één met balkon, 2e toilet
en badkamer met ligbad. Vaste trap naar2e verdieping
met slaapkamer en bergzolder. Centrale verwarming.
Dak geïsoleerd.
Gunstige ligging tegenover plantsoen. Achtertuin op
zuiden.
Perceelsoppervlakte 316 m2.
Aanvaarding in overleg. Prijs n.o.t.k.
RUSSEN, „Smittenbelt"
Nieuwbouw: 4senior-woningen met garage. Ind.: hal,
toilet, badkamer, slaapkamer, keuken, L-vormige
woonkamer. Verd.: overloop, 2 slaapkamers.
Koopsommen f 139.985.- vrij op naam.
RUSSEN
Wierdensestraat/Weverstraat
Nieuwbouw: twee onder één kap woningen met
garage. Ind.: hal, toilet, L-vormige woonkamer, keu
ken. Verd.overloop, 3 slaapkamers, badkamer. Vaste
trap naar 2e verdieping met open bergzolder. Premie-
C subsidie f 6.500.- belastingvrij.
Koopsom f 133.930.- vrij op naam.
RUSSEN, Kattenhaarsweg 78
Onder architectuur gebouwde semi-bungalow met
ruime garage voor 2 auto's. Ind.: hal, met vide,
woonkamer ca 50 m2 met plavuizen, open haard en
schuifpui, gedeeltelijkopen keuken met eiken inbouw
keuken (Poggenpohl met o.a. oven, vaatvasser, koel
kast en kookplaat), studeerkamer en toilet. Verd.:
overloop, 3 slaapkamers waarvan één met een ruim
balkon, luxe badkamer met ligbad, 2e toilet, aparte
douche en wastafel. De woning is geheel onderkelderd
met o.a. kantoor, speelkamer, grote hobbyruimte en
wijnkelder. Zeer gunstig gesitueerde achtertuin op
zuidwesten met zonneterras, vijverpartij en buiten
open haard. Bouwjaar 1978. Optimale isolatievoorzie
ningen. Centrale verwarming. Perceelsopp. 520 m2.
Prijs n.o.t.k.
RUSSEN, Hagslagen 180
Goed onderhouden tussenwoning met berging en c.v.
Bouwjaar 1977.
Ind.: hal, toilet, keuken en woonkamer met parket
vloer. Verd.: overloop, badkamer en 3 slaapkamers.
Vraagprijs f 88.000.- k.k.
RUSSEN, De Ronde Maat 55
Rustig gelegen hoekwoning met garage en centrale
verwarming. Bouwjaar 1978.
Ind.: hal met plavuizen, toilet, »^nkamer met plavui
zen, kelderkast en gedeelvA^-»pen keuken. Verd.:
overloop, 3 slaapkamj^Warvan één met balkon,
badkamer met ligbi-Jfc^ste trap naar 2e verdieping
met 4e slaapkanvoViergruimte. De subsidie op deze
woning is ove>4^9baar aan koper. Totale subsidie
f 5.100.- waarvan 1e jaar f 2.000.-
Vraagprijs f 109.000.- k.k.
RIJSSEN, Hagslagen 163
Zeer goed onderhouden luxe semi-bungalow met
garage (7x3.50 m) en 700 m2 grond.
Ind.: hal met luxe open trap naar verdieping, toilet,
hobby- c.q. slaapkamer met plavuizen en schoonmet-
selwerk, woonkamer (9x4.75 m) met open haard,
keuken (4x2.50) met Rational massief eiken inbouw
keuken. Verd.: ruime overloop, 3 ruime slaapkamers
waarvan één met groot balkon, luxe badkamer met
ligbad, aparte douche, toilet en wastafels. De woning
is geheel geïsoleerd en voorzien van c.v. Prachtig aan
gelegde tuin met zonneterras op zuidzijde.
Prijs en aanvaarding in overieg.
HOLTEN, Winkelbergweg 3
Zeer goed onderhouden stenen recreatiebungalow
met schuur en 1000 m2 grond. Ind.: hal, woonkamer,
keuken, 3 slaapkamers, douche en toilet. Verwarming
d.m.v. gaskachels. Gedeeltelijk thermopane begla
zing. Overname inboedel is mogelijk. Spoedig te
aanvaarden.
Vraagprijs f 79.000.- k.k.
ENTER, Julianastraat 3
Nabij het centrum gelegen, goed onderhouden woon
huis, geschikt voor dubbele bewoning.
Indeling: A. hal, woonkamer, slaapkamer, entree,
toilet, keuken (met eiken inbouwkeuken). Verd.: over
loop, slaapkamer, badkamer met ligbad, aparte dou
che en toilet. Ind.: B. entree, woonkamer, keuken, ber
ging, toilet en kelder. Verd.: overloop, 3 slaapkamers
en douche. Geheel bevloerde zolder.
Gescheiden c.v.-installatie. Gedeeltelijk thermopane
beglazing.
Perceelsoppervlakte 971 m2. Besloten tuin met veel
privacy.
Aanvaarding in overieg. Prijs n.o.t.k.
ENTER, Horstinksteeg 24
Goed onderhouden woonhuis, type twee-onder-één-
kap, met garage en centrale verwarming. Bouwjaar
1973.
Ind.: ruime hal met plavuizen, bergkast en garderobe
nis, toilet, L-vormige woonkamer met schouw en
gedeeltelijk schoonmetselwerk, ruime eetkeuken met
plavuizen en luxe inbouwkeuken. Verd.: overloop, 3'
slaapkamers en luxe badkamer met ligbad, 2e toilet en
aparte douche. Vaste trap naar 2e verdieping met 4e
slaapkamer en bergruimte. Perceelsopp. 268 m2. Be
nedenverdieping thermopane beglazing.
Prijs n.o.t.k.
ENTER, Voormors 95
Goed onderhouden, gunstig gelegen middenstands
woning met berging en centrale verwarming. Bouw
jaar 1980.
Indeling: hal, keuken, L-vormige woonkamer (gedeel
telijk schoonmetselwerk), portaal en toilet. 1e verdie
ping: overloop, 3 slaapkamers, ruime badkamer met
2e toilet en mogelijkheid voor ligbad. Vaste trap naar
2e verdieping met ruime bergzolder (geschikt voor 4e
slaapkamer). De woning is voorzien van dak- en
spouwmuurisolatie en thermopane beglazing bene
den. Perceelsoppervlakte ca. 150 m2. De subsidie op
deze woning is overdraagbaar aan koper. Totale
subsidie (uitte keren in 6 jaar)f 10.600.-waarvan na het
eerste jaar van bewoning f 3.000.- wordt uitgekeerd.
Spoedig te aanvaarden
Vraagprijs f 98.000,- k.k.
RIJSSEN, Krans 34
Luxe appartement in het centrum.
Ind.: hal, toilet, L-vormige woonkamer met open
keuken 30 m2), berging. Verd.: overloop, berging,
douche met 2e toilet en 2 slaapkamers. Aparte berging
(9 m2) op de begane grond.
In verband met de aanhoudende vraag naar koopwo
ningen en dientengevolge het toenemende aantal
verkooptransacties vragen wij te koop: woningen in
diverse prijsklassen.
Zoalsvanouds berekenen wij uvooronze bemiddeling
uitsluitend de gebruikelijke courtage (meestal 1.85%
van de verkoopprijs van de woning). U betaalt dus
geen advertentiekosten.
Enterstraat 30 - 7461 CJ Rijssen. Telefoon 05480-1 52 90.
H. Stukker, makelaar/taxateur
onroerende goederen
Van 17 februari tot 28 november
1986 zal het stadshistorische mu
seum De Waag in Deventer voor het
publiek gesloten zijn. In het gebouw
wordt in deze periode een ingrijpen
de verbouwing uitgevoerd, die het
mogelijk moet maken de vaste op
stelling het het museum te vernieu
wen en uit te breiden.
De huidige opstelling bleek niet
meer te voldoen aan de eisen die aan
een lokaal-historische museum ge
steld moeten worden, terwijl het
organiseren van tijdelijke tentoon
stellingen met de huidige indeling
van het gebouw zeer moeilijk was.
Na de renovatie zal het museum De
Waag kunnen beschikken over een
vrij grote expositieruimte, waar tot
voor kort de Sallandse keuken was
ingericht. Hier zullen de tijdelijke
exposities worden georganiseeerd.
In de kelder worden voorzieningen
getroffen, waardoor deze als exposi
tieruimte gebruikt kan worden. Hier
wordt de bouwkundige geschiedenis
van Deventer van de vroege Middel
eeuwen tot heden aan de hand van
bouwfragmenten, maquettes en fo
to's zichtbaar worden gemaakt.
Museum De Waag in Deventer.
Op de eerste verdieping van het
gebouw verdwijnen de gang en een
gedeelte van e wanden, zodat een
grote ruimte ontstaat waarin aan
dacht geschonken wordt aan de eco
nomische geschiedenis van Deven
ter. De tweede verdieping wordt
bestemd voor andere belangrijke
onderwerpen uit de geschiedenis
van de stad. Een ruime plaats wordt
ingeruimd voor de geschiedenis van
Deventer in de Tweede Wereldoor
log.
Tegelijkertijd zal met de verbou
wing ook de entree worden aange
past. De donkere, kille ruimte onder
het bordes krijgt een glazen voorpui
en wordt verlicht. Het aanbellen en
wachten tot de grendels van de deur
worden geschoven, zal tot het verle
den behoren.
Gedurende de verbouwing zal in de
Stads- of Athenaembibliotheek een
beperkte historische opstelling te
zien zijn, vooral gericht op de mu-
seumlessen over de stadsgeschiede
nis. De toegang gedurende deze pe
riode is gratis. Het Speelgoed- en
Blikmuseum staat buiten de herin
richting.
Komende zondag draait in J.s. de
Schure de film Mad Max in de don-
derkooi. Deze film handelt in een
tijd na een atoomoorlog als er een
nieuwe samenleving is ontstaan in
een troosteloze woestijn.
Als nieuweling Max in de stad Bar-
tertown zoekt naar zijn gestolen ka
meel en andere bezittingen, kan hij
die terug krijgen door in de plaatse
lijke arena, de donderkooi, een ge
vecht aan te gaan met een tegenstan
der van de heersers van Bartertown.
Maar als hem dit lukt kijgt hij toch
zijn bezittingen niet terug. Hij komt
daarna naar de verloren wereld
waar kinderen op hem wachten.
De film was een van de grootste
bioscoopsuccessen 1985, mede
dankzij de als actrice optredende
popster Tina Turner.
De film begint om 14.30 uur. De en
tree bedraagt voor bezoekers tot en
met 15 jaar f. 3,50; overige bezoe
kers betalen f. 4,50.
Samen sterk, is het thema van de
jeugddienst, die gehouden zal wor
den op zondag 23 februari a.s. in de
Ned. Herv. kerk. In deze dienst zal
de geloofsbelijdenis centraal staan.
De interkerkelijke zang-en gospel
groep Freedom uit Raalte verleent
haar muzikale medewerking. Voor
ganger is ds. R. Visser, Aanvang van
de dienst is 19.00 uur.
Na de dienst is er voor iedereen
gelegenheid tot koffie drinken in
gebouw Irene.
De afdeling Dijkerhoek van de Ned.
bond van Plattelandsvrouwen hield
op donderdag 13 februari een dis
cussie-avond over Vrouw en ge
zondheid. Na een inleiding door de
discussiesleidster werd in groepjes
gepraat over een aantal vragen zo
als: gaan vrouwen vaker naar een
arts als man, en weet je wat voor
medicijnen je slikt, en wat zijn de bij
werkingen?
Een leuk rollenspel vertolkt door
Jt O 1 twee dames> gaf een gesprek in de
S* Q6 OCfllire wachtkamer van de dokter weer,
waaruit blijkt datje goed voorbereid
naar de dokter moet gaan.
De vice-presidente mevrouw D.
Klein Lankhorst deelde mee dat ge
ïnteresseerden zich kunnen opgeven
voor de computercursus en de cursus
kruiden kweken.
Na vijf jaar het kind Jamarang te
hebben geadopteerd, hebben de
vrijwilligers van J.s. de Schure beslo
ten een nieuw kind te adopteren
omdat Jamarang nu volwassen is.
Het nieuwe adoptiekind is een jon
gen van elf jaar, genaamd Yesudas
Acharya. Hij woont in de plaats
Bombay in India. Hoe hij daar leeft,
zal komende zaterdag getoond wor
den aan de hand van dia's. Ook zal
het een en ander te zien zijn van het
werk van de bemiddelende organi
satie Wereld Kinderen die in India
en Thailand een aantal projecten
heeft.
Geboren: Jasper zv R. Lahuis en J.
Blankestijn.
Gehuwd: A. Kloosterboer, oud 24
jaar, Diepenveen en H. Vos, oud 21
jaar, Holten.
Overleden: E. Agterkamp, oud 93
jaar.
In onze huidige grondwet wordt
bepaald, dat ook het onderwijs een
voorwerp is van de aanhoudende
zorg der regering. Het valt moeilijk
te zeggen wat wij onder het begrip
„onderwijs" hebben te verstaan. De
wetgever is er blijkbaar steeds van
uit gegaan, dat men, het woord „on
derwijs" bezigen, eigenlijk spreekt
over de school. Het onderwijs krijgt
in een eenvoudige samenleving
maar weinig aandacht. Pas later
komt er, naarmate de maatschap
pij zich ontwikkelt, behoefte aan
overheidsbemoeiing ten aanzien
van het onderwijs. Karei de Grote
stimuleerde de oprichting van
kerk- en kloosterscholen, daarmee
voortbouwend op een vroegere pe
riode, waarin onderwijs werd gege
ven teneinde de bijbel en gebeden
boeken te kunnen lezen. In de mid
deleeuwen wordt deze lijn doorge
trokken. De besturen van de tot
bloei gekomen steden bevorderden
het onderwijs op de scholen en de
gilden rekenden ambachtsoplei
dingen tot hun taak. Ook ten plat-
telande hebben (de voorlopers van
de) plaatselijke besturen regels ge
steld omtrent het onderwijs. In dit
verband kunnen ook de marken
worden genoemd.
Eerst in de Franse tijd is het
volksonderwijs in ons land door de
staat ter hand genomen. Kort tevo
ren, in 1784, werd de maatschappij
tot nut van het algemeen opge
richt.
De schoolwet van 1806, waarvan
Adriaan van den Ende de ontwer
per was, heeft ruim een halve eeuw
gegolden. In deze wet werd uitge
gaan van het staatsmonopolie op
het terrein van het onderwijs.
Voorts kende zij de gemengde
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Wegens andere, spoedeisende,
verplichtingen was de heer W.
Otten enkele maanden niet in
staat zijn artikelenreeks de Mar
ke Holten te voltooien.
Met ingang van dit nummer
neemt hij de draad weer op. In
totaal zal nog een zestal Marke-
verhalen verschijnen in het Hol-
tens Nieuwsblad. Daarna hoopt
de heer Otten nog een stuk te
schrijven over het notariaat in
het algemeen, met daarin ver
werkt het notariaal in Holten-
/Markelo.
Illlllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
school, een instituut voor alle ge
zindten. De wet van 1806 bepaalde,
dat zij, die hun kinderen een
schoolopvoeding wilden geven in
overeenstemming met hun gods
dienstige opvattingen, een vergun
ning van het gemeentebestuur no
dig hadden.
De grondwet van 1848 erkende
het recht op vrijheid van onderwijs.
Onder de werking van de Lager-on-
derwijswet van 1857 werd het mo
gelijk zonder vergunning bijzonde
re scholen te stichten, maar het be
tekende niet, dat men dan ook op
subsidie kon rekenen. Ook de on
derwijswet van 1878 heeft niet de
gewenste gelijkstelling gebracht.
Na de onderwijspacificatie (1913-
1917) kwam de Lager-onderwijswet
1920, waarin de gelijkstelling van
het openbaar een bijzonder onder
wijs is uitgewerkt.
r*
School-orde
Thans wil ik aandacht besteden
aan een gewestelijk onderwijswet-
gevingsprodukt, nl. de door de
landdag van Overijssel in 1666
vastgestelde „school-orde voor het
platten land". Daaraan ontleen ik
de volgende voorschriften:
- schoolmeesters en hun vrou
wen moeten tot de gereformeer
de hervormde) kerk behoren,
gelovig en van goede levenswan
del zijn; - zij moesten na het afleg
gen van een proeve van be
kwaamheid „bij de scholarehen
in de steden en bij eenige gedepu
teerde erfgenamen ten platte lan
de" in staat zijn de kinderen te
leren lezen, schrijven, rekenen,
zingen en godsdienstonderwijs te
geven; - zij mochten geen onder
wijs geven voordat aan de classis
of gedeputeerden het onderte
kende „gewoonelycke formulier
van eenigheyt" was overgelegd; -
een tapperij mochten zij geens
zins exploiteren; - 's zomers nog
's winters mocht het onderwijs
worden gestaakt, al waren er
maar drie leerlingen; - aan begin
en eind van de schooltijd moest
worden gebeden. Ook de kinde
ren moesten beurtelings gebeden
zeggen, bijv. voor en na het eten; -
jongens en meisjes mochten
naast elkaar zitten, wanneer zij
niet ouder dan tien jaar waren; -
de kinderen behoorden vooral te
worden onderwezen „in de vreese
des Heeren"; - „de dwalingen,
meest van die in het pausdom,
moeten zij na vermogen aanwy-
sen en wederleggen"; - op zondag
moesten de kinderen eerst naar
de school komen om vandaar or
delijk naar de kerk te gaan. 's
Zondags of 's maandags moesten
vragen over de gehoorde preek
worden gesteld; - de schoolmees
ters hadden genoegen te nemen
met hun gewone traktement en
het schoolgeld, dat voor kinde
ren van acht tot twaalf jaar
moest worden betaald. Van arme
of onvermogende ouders mocht
geen schoolgeld worden gehe
ven. Wanneer dit leidde tot ver
mindering van inkomen konden
de schoolmeesters de plaatselij
ke besturen of de diaconieën
compensatie vragen.
Dijkerhoek
In Dijkerhoek was een schooltje
gevestigd, waarvan de leiding be
rustte bij de boer, tevens school
meester B. W. Hakkert, die dit
bouwsel had opgericht met hulp
van de ingezetenen. Zijn pensioen
ten laste van de gemeentekas be
droeg 25,- per jaar.
In het begin van de negentiger
jaren der achttiende eeuw moest de
accommodatie worden verbeterd
en vergroot. De markevergadering
van 3 oktober 1793 besloot daar
voor financiële bijstand te verle
nen. Wat hiervan ook zij, in 1809
werd de bouw van een nieuwe
school in Dijkerhoek voorbereid.
Ter financiering hiervan moesten
enkele boerderijtjes worden ver
kocht. Na de bouw van het huidige
schoolgebouw werd de oude school
tot 1928 nog als zondagsschool ge
bruikt. In datzelfde jaar werd zij af
gebroken. Eén van de opvolgers
van Hakkert was B. J. Nijhoff. Toen
hij in 1836 trouwde werd hem een
woning ter beschikking gesteld.
Reeds eerder had de marke hem
een hectare grond ten gebruike ge
geven.
Voor het jaar 1822, toen de ge
meente Holten 1955 inwoners telde,
werd zegge en schrijve 5,40 in de
begroting geraamd voor de bevor
dering van onderwijs en opvoeding.
Het latere schoolhoofd J. C. Nieu-
wenhuis genoot rond 1850 een jaar
salaris van 370,- en ontving nog een
douceurtje, dat0,15 van iedere dag
scholier en 0,20 van elke avondleer
ling per kwartaal bedroeg Het be
hoeft dan ook niet te verwonderen,
dat hij de gemeenteraad van Hol
ten verzocht te besluiten tot ver
groting van de door hem bewoonde
schoolwoning, zodat hij beter in
staat zou zijn tot het houden van
een koe „met den aankleve van
dien".
De vroede vaderen togen toen op
onderzoek uit. Zij moesten inder
daad constateren, dat meester
Nieuwenhuis werkelijk behoefte
had aan een groter achterhuis, zo
dat de veehouderij beter tot haar
recht kwam en, wat belangrijker
was, dat hij beter in het onderhoud
van zfln gezin zou kunnen voorzien.
De raad besloot dan ook een be
drag van 310,- uit te trekken voor
voorzieningen aan de woning van
de hoofdonderwijzer, veehouder.
Zijn kwekeling ontving 150,- per
jaar. De hulponderwijzer H. J. Hoog
Stoevenbeld genoot 250,- per jaar.
In 1833 oordeelde de opperinspec-
teur van het onderwijs, mr. H. Wijn
beek, dat de nieuwe schrijfwijze in
de meeste der bezochte scholen
met aanvankelijk goed gevolg was
ingevoerd. Dat was in Dijkerhoek
en Holten ook het geval met de ge-
talsleer, doch onvolledig, zodat
Wijnbeek het nodig oordeelde „een
ige terechtwijzingen te geven om
trent het meer vruchtbaar aanwen
den derzelv, zoo aan den schoolop
ziener, als aan den onderwijzer, en,
gelijk ik vertrouw niet tevergeefs".
Overal werd het zingen praktisch
en maatkundig beoefend. De
schoollokalen waren in het alge
meen in vrij goede staat. Was het
onderwijs in genoemd jaar in Beth-
men middelmatig, in Dijkerhoek
was het ondanks voormelde te
rechtwijzing, zeer goed. In een an
der verband is ingegaan op de ver
eniging van twee beroepen, koster
en schoolmeester in één persoon.
Hier wordt volstaan met erop te
wijzen, dat het kostershuis in Hol
ten ook als school fungeerde. In
1829 is de toenmalige school afge
brand en in het begin van de daar
op volgende dertiger jaren weer op
gebouwd. In 1842 verzocht het
toenmalige hoofd Rörik het ge
bouw te vergroten. De dorpsschool,
gestaan hebbende op de hoek
Dorpsstraat Larenseweg is in 1874
gebouwd en werd in 1916 belangrijk
uitgebreid. In 1953 werd de nieuwe
school in gebruik genomen en is
ook de ulo-school van start gegaan.
De school te Espelo is in 1903 ge
opend.
Afscheiding
De Afscheiding van 1834 heeft in
Holten niet geleid tot de stichting
van een bijzondere school. In Om
men daarentegen hield een tim
merman, die tot de nog niet erken
de gemeente van de Afgescheide
nen behoorde, „een onwettig
schooltje digt bij de kerk". Eerst op
28 april 1906 is de „School met den
Bijbel" aan de Stationsstraat te
Holten officieel geopend. Dat een
school met de bijbel in Holten le
vensvatbaarheid zou bezitten, was
reeds gedemonstreerd in 1878, het
jaar der indiening van het volkspe
titionnement. Een deputatie met
jonkheer mr. P. J. Elout van Soeter-
woude aan het hoofd, bood dit
smeekschrift tegen „de scherpe re
solutie" van minister mr. J. Kap-
peyne van de Coppello aan op pa
leis „Het Loo" aan koning Willem
in. Bij dit geschrift waren 14 folian
ten gevoegd, welke de handteke
ningen bevatten van meer dan
300.000 volwassenen die daaraan
adhesie betuigden. Niet minder
dan 220 personen uit Holten en de
daarop georiënteerde buurtschap
pen van omliggende gemeenten
„wendden zich met vertrouwen en
eerbied tot zijne majesteit de ko
ning om, in aansluiting aan het
smeekschrift van de heren W. Hovy
c.s. te Amsterdam te verzoeken,
dat het hem gelieven mocht aan de
thans aanhangige wetsvoordracht
voor het lager onderwijs zijn sanc
tie niet te verlenen, doch zulk een
regeling in te voeren, waardoor het
voor de armste zo goed als voor de
rijkste in zijn land mogelijk worde
desverlangd hun kinderen een
school te kunnen bieden met den
bijbel".
HILVERSUM W. OTTEN