Henk van Mierlo: steeds 'n stapje
hoger
DONDERDAG 27 JUNI 1985 holt.nwsbl.
Als de rust in het dorp na de
zomermaanden wederkeert,
en het leven - ontdaan van
„Het Gevecht" om de gunst
en de guldens van toeristen -
weer zijn normale gang
aanneemt, ademt Ootmarsum
de sfeer van een gemoedelijk
oord. In de Twentse
volksmond heet Ootmarsum
„een chique dorp". Volgens
die visie kan men rust kopen.
Alles is te koop, dus waarom
rust niet?
Terwijl we speuren naar een
gelegenheid om de auto te
kunnen parkeren, en ons
zodoende trakteren op een
kleine rondtocht door de oude
straten van Ootmarsum,
bekruipt met name de
verslaggever een vreemd
gevoelHet heeft er deze
maandagmiddag alle schijn
van dat de lokale
middenstand gesloten is, wat
zou betekenen dat schrijver
dezer nergens
kassettebanden - noodzakelijk
voor het registreren van een
vraaggesprek - kan
aanschaffenVoor dit
moment heeft de fotograaf
hem diverse malen
gewaarschuwd. „Dat wordt
nog eens een keer lachen, jij
moet ook altijd op het laatste
moment nog banden
kopenklonk het dan.
Een gevoel van afkeer van
de moderne techniek, dat zich
richt tegen de meegevoerde
kassetterecorder, maakt zich
van de verslaggever meester.
Overigens wordt dit gevoel
mede veroorzaakt door een
plotselinge herinnering aan de
wijze woorden van de oude
garde journalisten: „Niks
geen kassetterecorder, het
materiaal van de verslaggever
is bloknote en penZo
moet een timmerman die zijn
gereedschap vergeten heeft
zich ook voelen, flitst door het
hoofd van de reporter, terwijl
hem entree wordt verschaft
ten huize van de te
portretteren man.
„Ik heb kassettebanden in
overvloed", is het lakonieke
kommentaar, nadat de
verslaggever de situatie aan
de man heeft uitgelegd. Die
opmerking typeert Henk van
Mierlo, de man achter de
vanuit Ootmarsum
opererende Kreatieve
Kommunikatie B.V. Wars van
kou we drukte, en in het bezit
van een
relativeringsvermogen, dat
verraadt dat Van Mierlo een
kosmopoliet is. Henk van
Mierlo: de man achter de
televisiespotjes voor Bolletje
(met André van Duin), de PTT
(„Een kaartje, kleine moeite,
groot plezier") en recentelijk
Asef (met Carry Tefsen,
„Staan mijn jongens er niet
mooi bij"). Niet alleen voor de
televisie vervaardigde Henk
van Mierlo reklamespots, ook
in andere media is de in
Brabant geboren Van Mierlo
aanwezig.
Zijn grootste produktie
maakte hij voor Philips,
hoewel hij recentelijk de
laatste hand legde aan een
gigantisch filmprojekt voor de
KLM, waarmee ook weer
miljoenen guldens gemoeid
waren. Henk van Mierlo:
portret van een bezeten
reklamemaker, die liever
spreekt over kommuniceren
dan reklame.
„Als ik met dit werk stop,
dan ga ik speelfilms
makenHenk Dilling
bezocht Van Mierlo in zijn
studio aan de Ootmarsumse
Ganzenmarkt^
Henk R. Dilling
„Zolang je het fijn vindt om te
werken, kun je doorgaan. Dan kijk je
ook niet op een uurtje meer. Dit
beroep slokt mij volledig op. Ik ben
veel onderweg, moet veel reizen. Ik
zal je een voorbeeld geven. Nu ben ik
net terug uit Bankok, daarvóór zat ik
een week in Zwitserland en daarvoor
was ik in New YorkIk probeer wel
om altijd de weekends vrij te houden.
Thuis heb ik een soort van overeen
komst met mijn vrouw; zij weet waar
ik mee bezig ben, en heeft daar geen
moeilijkheden mee. Als dat mogelijk
is, prima".
Overhemden
Ken jij The man in the Hatha
way shirt, een idee van David
ook op plakt. Uiteindelijk lukte
het mij om een mogelijk onder
scheid te vinden. Namelijk de
mensen die bij de luchtvaart
maatschappij werken, het perso
neel... Ik stelde vast dat het
KLM-personeel behulpzaam en
vriendelijk is. De sleutelzin van
de film is dan ook: Can. I help
you. Het is een vrij zware film
geworden. Er gebeuren heel veel
is hij gestopt. Als hij de verslag
gever met een blik die radeloos
heid moet verraden zijn zakken
vergeefs ziet nazoeken op vuur,
klinkt het grijnzend: „God, jon
gen, zit je al lang zonder vuur?
Ik weet donders goed hoe be
roerd dat is, ik heb zelf jaren
lang stevig gerookt, en als je
dan geen vuur hebt dan ben je
bij wijze van spreke in staat om
er een moord voor te doen...".
Waarna de Twentse Brabander
een zware tafelaansteker uit een
lade van zijn bureau tevoorschijn
haalt en een vlammetje presen
teert. We praten over het ont
staan van de reklamespot voor
Cointreau. „Ach, ik wilde eigen
lijk gewoon een grapje maken.
Vandaar ook die kontrasten in
dat spotje. Een hele lange blon
de dame stapt uit een kleine au
to, en een hele kleine donkere
greisde, hoorde je wel eens: Daar
heb je dat zooitje ook weer, die
artiesten... Nog steeds hebben
sommige mensen dat beeld...
Reklame is een pond gehakt dat
week twee tien cent goedkoper
is dan in week één, met kommu-
nicatie richt je je op een doel
groep...".
In Oss kwam hij ter wereld.
Thans 39 jaar geleden. Na de
middelbare school volgden ver
schillende akademies voor vorm
geving. Gedurende anderhalf jaar
werkte hij vervolgens bij een re-
klamestudio in Eindhoven. Daar
hield hij zich bezig met natio
naal en internationaal art-work.
Toevallig kwam hij in kontakt
met iemand van het Enschedese
reklamebureau De Zuil. Niet
lang daarna werd het kontrakt
getekend. Van Mierlo kwam naar
Twente. „Bij De Zuil heb ik .-
maar kort gewerkt", klinkt het,
„ik heb een vrij idealistische ma
nier van werken
BV
In het landelijke Ootmarsum
vestigde hij zich, en begon er
met wat hij „Kreatieve Kommu
nikatie BV" doopte. „Je begint
heel ambitieus, wilt eigenlijk al
les maken. Bij die studie in
Eindhoven had ik geleerd perfek-
tie na te streven, om opdrachten
helemaal af te maken, en uiter
aard zo goed als maar mogelijk
is. Immers: wat ze ook van je
willen zeggen, ze mogen je nooit
op een gebrek aan perfectie kun
nen aanvallen
Veertien jaar woont hij mo
menteel in Twente. Zijn bedrijf
is sedert de start klein gebleven
maar het aantal opdrachtgevers
is in de loop der jaren fors toe
genomen. Niet alleen vervaardigt
de Brabander Ster-spotjes en
houdt hij zich bezig met „adver
tising", ook is hij aktief op het
gebied van de kommerciële
speelfilm, zoals hij het zelf
noemt. Veel succes boekte Van
Mierlo in het verleden met zijn
film Philips expertise worldwide,
een rolprent waarin op heldere
wijze uit de doeken wordt ge
daan wat Philips doet, en waar
men de produkten van het be
drijf van dr. W. Dekker kan aan
treffen. Recentelijk legde hij de
laatste hand aan een grote pro
duktie voor de KLM. „Voordat
ik daarmee begon, heb ik nage
dacht over waarin de ene lucht
vaartmaatschappij zich van de
andere onderscheidt. Ik kwam
tot de konklusie dat het ant
woord „nergens in" is.Kijk, de
ene luchtvaartmaatschappij heeft
in zijn toestellen blauwe stoelen,
een andere rode, etcetera. Maar
al die stoelen zijn in wezen ge
lijk. Ook de toestellen verschil
len niet. Een Boeing is en blijft
een Boeing, wat voor naam je er
dingen in, we hebben ook in veel
landen gefilmd".
Tijd
En dan: „Er gaat enorm veel
tijd zitten in het maken van zo'n
film, maar het is zeer dankbaar
werk. Ik zou het niet graag wil
len missen". Na een korte stilte,
die hij gebruikt om een slokje
van zijn jenever te nemen: „Wat
ik wel vervelend vind, is dat de
één je bestempelt als filmer en
de ander je advertentiebureau
noemt. Dat vind ik werkelijk
héél vervelend. Ik houd mij be
zig met kommunikatie, in wat
voor vorm dan ook".
Voor Philips vervaardigde hij
niet alleen een miljoenen-film,
maar ook een langspeelplaat, die
diende te worden uitgebracht ter
ere van het feit dat de Eindho-
vense fabrikant de 100 miljoen
ste televisie had geproduceerd.
„Cover design: Henk van Mierlo
Kreatieve Kommunikatie bv"
staat er op de achterzijde van de
hoes. Maar de Brabander deed
meer. Zo huurde zij het London
Philarmonic Orchestra in en liet
het befaamde gezelschap een
overture spelen. Ook kontrak-
teerde hij The Dutch, Swing Col
lege Band, Vicky Leandros, Labi
Sifre, Vicky Brown en Pascale
Richard. De opsomming is in
kompleet. Alle artiesten heb
ik in de stijl waarmee ze bekend
zijn geworden één thema laten
vertolken. Dat centrale thema,
dat Thanks for 100 million Phi
lips televisions heet, loopt door
de gehele plaat heen, het js als
het ware de rode draad".
Opnieuw een slokje. Met roken
draait, zie je twee grote boeken,
een groen en een rood. In het
ene boek staan alle Engelse ak-
teurs en in het andere alle En
gelse actrices.
Als je een beroep doet op een
Engelse akteur of aktrice die in
die boeken vermeld staat, kost
dat je tussen de 1500 en 2000
•man stapt uit een slee van een
wagenDie kontrasten tussen
licht en donker, groot en klein,
die vond ik op de één of andere
wijze wel iets hebben. En de
overeenkomst is dan, dat je, of
je klein of groot, licht of donker
bent, in een duinpan heerlijk
kunt genieten van zo'n klein
glaasjeDaarom ook dat Hou
Van Het Leven. Verder zit daar
geen bepaalde bedoeling ach
ter.Waarom draagt die man
een ooglapje? Van Mierlo, grijn
zend: „Ook dat past in het kader
van het kontrast. Het geeft een
bepaalde spanning ook...".
Heb je het boek van Ogilvy
gelezen? Van Mierlo: „Ja, ja, dat
heb ik. Ik vond het zeer boeiend,
natuurlijk heel persoonlijk ge
schreven, maar dat mag Ogilvy
gerust doen gezien zijn enorme
ervaring". Opnieuw een slokje.
Dan: „Nogmaals: dat boek van
Ogilvyu is heel zinnig, uitermate
boeiend ook. Maar tegelijkertijd
ook heel oppervlakkig, zeker wat
gulden. Kijk, als je wilt dat de
graad van herkenbaarheid zeer
hoog is, dan moet je een akteur
of aktrice openemen die op dat
moment razend populair is, uit
één of andere serie of weet ik
veel wat. Dat spotje voor dat
middeltje waardoor de planten
goed groeien bijvoorbeeld, daar
voor was Carry Tefsen de aange
wezen persoonlijkheid. Veel men
sen identificeren haar met Mien
Dobbelsteen uit Zeg's Aa, en dat
is ook juist de bedoeling. Mien
Dobbelsteen is het type dat geen
blad voor de mond neemt, maar
wel huisvrouw is, hoewel ze een
bijbaantje heeft. Als ik haar op
dat balkon laat zeggen: Staan
mijn jongens er sorns niet mooi
bijdan roept dat de sfeer öp,
van een zeer populaire televisie
serie.
Als een produkt het nodig
heeft, dient de bekendheid van
een Nederlander of buitenlander
- vooropgesteld dat hij of zij zich
de status van bekend van radio
en televisie heeft toegeëigend -
te worden ingeschakeld. Dat
daarvoor flink moet worden be
taald, kan worden gezien als: het
doel heiligt de middelen. „Als
een volslagen vreemde zo'n
spotje voor dat groeimiddel voor
planten had gedaan, dan had er
toch niemand gekekenDe
kracht is de herkenbaarheid, zo
van: Hee, daar heb je Mien Dob
belsteen klinkt het.
Henk van Mierlo. Aan ervaring
ontbreekt het hem niet. Aan vin
dingrijkheid al evenmin. Over
tien jaar schrijft hij het eerste
deel van zijn - zonder enige twij
fel kleurrijke - herinneringen?
Lachend: „Ik weet niet of dat
wel zo interessant is.Natuur
lijk is dit een boeiend en vooral
leuk vak. Ik bedoel: met wie je
ook praat, het gebeurt vrijwel al
tijd in een gezellige stemming.
Voor bijna 90 procent is dit een
plezierig vak...".
Wat vind je van het oude grap
je: Zeg niet tegen mijn moeder
dat ik in de reklame werk, ze
denkt dat ik piano speel in een
bordeel.Van Mierlo: „Toen ik
nog in Den Bosch op de akade-
mie zat en per trein met mijn
klasgenoten naar Oss teru-
Ogilvy, die je zonder enig^ zijn benadering van de markt
schroom toch eminence grisé betreft...",
van het reklamewezen mag noe
men? Van Mierlo: „Uh... Nee, Markt
nee, dat ken ik niet van he- Hoe ga jij te werk, hoe bena-
mOgilvy had in het boek
Attention and interest factors in
advertising van Harold Rudolph
gelezen dat er voor foto's waarin
een verhalend element aanwezig
was, meer dan gemiddelde aan
dacht bestond. In zijn adverten
tie voor Hathaway-overhemden
gaf hij op basis van die vaststel
ling zijn model een ooglapje.
Waarom draagt die man een
ooglapje? vroeg men zich af. De
volgende stap was het invullen
van mogelijkheden hoe de man
zijn oog was kwijtgeraakt...
Kortom: het verhaal in de adver-
tentiefoto. Van Mierlo, stellig:
„Nee, dat zegt me niets, ik ken
het niet...".
der je een markt?
„Waar het om draait is: een be
paald produkt moet naar een be
paalde markt toe. Je moet een
doelgroep vaststellen. Nou, dat is
niet zo moeilijk, je koopt een
media-rapport in en op basis
daarvan stel je je doelgroep vast.
En dan begint het eigenlijk, dan
moet je gaan nadenken over de
vorm waarin je je boodschap of
mededeling wilt gieten. Die kam-
pagne voor de PTT, „Een kaar
tje, een kleine moeite, groot ple
zier", wilden we internationaal
presenteren. Dan krijgen je te
maken met het taalprobleem,
dat wil zeggen: het probleem dat
een bepaalde Nederlandse zin in
het Engels of Duits absoluut niet
letterlijk te vertalen is, simpel
weg omdat dan geen hond er
nog iets van begrijpt. Toen heb
ben We uit een groot aantal Eu
ropese landen konseptdenkers
per NLM naar Ootmarsum laten
overkomen, die had ik gehuurd.
Zo'n dag of twee zijn we hier in
de studio bezig geweest en er
zijn hele mooie dingen uitgeko
men... Uiteindelijk hadden we
in zes talen een konsept, en
daarbij ging het in elke taal om
één zinnetje. Zo hebben we dat
ook aan de opdrachtgever gepre
senteerd, en die kon er toen echt
niet meer onderuit.Ze moes
ten het wel internationaal aan
pakken
Hij heeft zijn bedrijf klein ge
houden. Zeer bewust. In de toe
komst hoopt hij „iemand aan te
trekken die mij bij mijn afwezig
heid vervangt, want soms werkt
het heel benauwend dat je in het
buitenland zit, terwijl in Ootmar
sum je bedrijf gevestigd is...".
En dan: „Ik probeer steeds meer
een beetje afstand te nemen van
mijn bedrijf. Dat het een beetje
losser wordt. Aan de andere
kant wil ik het bedrijf ook weer
niet te groot maken, de organi
satie moet overzichtelijk blijven".
André van Duin, Carry Tefsen,
Willem Duin, Jos Brink, Sjoukje
Hooimayer, Coen Flink; het lijkt
niet zo'n onmogelijkheid om die
mensen in reklamespots te krij
gen, maar hoe kwam je bij de
mensen die niet tot de kategorie
Bekende Nederlanders behoren?
Henk van Mierlo: „Als je je om-
