2000 jaar beschuit: van bikkelhard tot knapperbros
HOLTENS NIEUWSBLAD
Oud gebruik
ADVERTENTIES
WERKEN
OMDAT ZE
WORDEN.
OOK DEZE.
Romeinen
Scheepsbeschuit
Gist
BESCHUIT
Licht verteerbaar
Hoe wordt
beschuit gemaakt
Beschuit anders
Roosteren
Soorten
Veelzijdig produkt
DONDERDAG 2 MEI 1985
'Beschuit?'
7a, graag.'
'Iets erop, boter, kaas, ei, rookvlees,
kwark, komkommer, tomaat, aardbei
en...'
Toe maar, wat een keus. Laat ik van
daag eenseh...'
In tienduizenden gezinnen in Neder
land wordt dagelijks een dergelijk
gesprek gevoerd aan tafel. Varianten
hierop zijn natuurlijk mogelijk, ook op
hétgeen uiteindelijk op het ronde,
knapperige en brosse tarweprodukt als
extra smaakmaker terechtkomt. Want
het mag duidelijk zijn dat zo'n eenvou
dig beschuitje zich naar veel smaken
laat voegen.
Staat u wel eens stil bij beschuit? Het
is immers zó vanzelfsprekend en op
zichzelf staand, dat we er niet eens een
voorvoegsel als 'een stuk, een plak of
een schijf voor kennen. Beschuit gaat
door ons leven als 'beschuit'. Maar wat
is het eigenlijk, wat daar op ons bord
ligt? Waar komt beschuit vandaan? En
wat kan je er eigenlijk allemaal mee
doen?
Er zijn van die vraag- en antwoord
spelletjes waarbij de nerveuze kandi
daat associaties moet maken bij
bepaalde woorden en begrippen.
'Beschuit?', klinkt de stem van de spel
leider.
Kandidaat: 'Muisjes'.
Heel goed, en dit antwoord biedt ons
meteen de gelegenheid even in het
verleden te duiken. Want die zoge
naamde 'muisjes', harde witte en roze
korreltjes op beschuit, die we zo vaak
nuttigen bij de geboorte van een kind,
waren vroeger gewoon suikerkorrels.
Bij een 'blijde incomste' werd vroeger
open huis gehouden en kregen buurt
kinderen, die naar de stijf ingebakerde
baby kwamen kijken, beschuit met
suiker ofwel 'kinderman-stik', waaruit
later de beschuit met muisjes is voort
gekomen. Een wel zó oud gebruik, dat
de oorsprong ervan tot heden in ne
velen is gehuld.
fflüï.EEBIIT
Ook in nevelen gehuld, maar toch
zeker van zo'n 2000 jaar geleden,
dateert het allereerste gebruik van
beschuit.
Het is namelijk bekend dat de Ro
meinse legioenen al een grote voor
raad beschuit of 'biscotum' met zich
meevoerden. De reden was eenvoudig
en geldt ook nu nog steeds: biscotum
was voedzaam en bedierf niet snel.
Wel even anders lag het met de eet
baarheid van die beschuit: op eigen
schappen als brosheid en knapperig
heid moest men nog een aantal eeu
wen wachten en een ijzersterk gebit
was wel een vereiste bij het verorberen
van dat biscotum. Je kon er je tanden
letterlijk op stuk bijten, het wss bik
kelhard.
Niet veel minder hard was aanvanke
lijk het zogenaamde scheepsbeschuit,
waarmee de bemanningen van onder
nemende koopvaardijschepen het
moesten stellen tijdens hun maanden
lange avontuurlijke omzwervingen
over de wereldzeeën.
Móesten stellen, schrijven we met
opzet, want vaak was er alleen maar
scheepsbeschuit en (brak) water aan
wezig en zo'n eenzijdig menu gaat je
op den duur toch niet in de kouwe kle
ren zitten...
In de 16e eeuw was dat bakproces van
beschuit al zodanig verbeterd, dat
alleen al in de Zaanstreek honderden
beschuitfabriekjes tot bloei waren
gekomen.
Het was echter de vermaarde Neder
lander Anthony van Leeuwenhoek,
die aan beschuit de voor ons zo
gewone brosheid en knapperigheid
meegaf. Hij ontdekte in 1680 namelijk
de gist. Tot dan werd voor de berei
ding van beschuit zuurdeeg gebruikt,
maar nadat de even beroemde Louis
Pasteur de gist praktisch toepasbaar
maakte, was de doorbraak van be
schuit een feit: het werd knapperbros.
Maar wacht even. Beschuit was nog
niet aan het einde van zijn onwikke-
ling tot ons huidige beschuit. Na 1950
kregen wetenschappers aandacht voor
beschuit, die tot dan toe alleen
ambachtelijk werd gebakken en een
nogal grote hoeveelheid calorieën
telde. De 'geest des tijds' eiste dat dit
aantal calorieën drastisch omlaag
moest en dat tuimelde dan ook naar
slechts 35 Kcal. per beschuit, zodat
onze huidige beschuit behalve lekker
ook nog eens goed is voor de lijn, afge
zien van de - inmiddels spreekwoor
delijke - lichte verteerbaarheid.
Immers, wie zich minder goed voelt of
herstellende is, neemt beschuit met
thee: licht verteerbaar en toch voe
dingswaarde.
Niemand die dit zal durven betwisten.
Heel in het kort iets over het maken
van de moderne beschuit. De automa
tisering is de deur van de beschuitbak
kerij uiteraard niet voorbij gegaan.
Slechts drie uren liggen er tussen het
moment dat het meel en de andere
grondstoffen tot deeg zijn verwerkt en
het tijdstip dat de beschuiten in rollen
zijn verpakt. Maar in die tijd is er wel
het een en ander gebeurd. AJs start
van het produktieproces worden de
exacte hoeveelheden bloem, gist,
hulpstoffen en water afgepast. Vaak
worden daar nog eieren aan toege
voegd. Deze ingrediënten worden
machinaal tot deeg verwerkt, dat ver
volgens in de verdeelmachine terecht
komt. Die machine maakt er afgepaste
bolletjes van; platgerold komen die
bolletjes vervolgens automatisch in de
rijsbaan en na precies 50 minuten zijn
ze klaar voor het eerste bakproces. Dat
duurt 12 minuten.
melde beschuit in een beker yoghurt.
'Er bestaat niets Iekkerders', is hun
oordeel over deze drank. Er is echter
zoveel meer te behapstukken met
beschuit. Leest u bijgaande reeks
recepten maar eens. En die zijn nog
maar een kleine greep uit de welhaast
talloze mogelijkheden die beschuit
biedt
Beschuit is zo'n alledaagse verschij
ning geworden dat we bijna zouden
vergeten dat beschuit niet alleen 'goe
demorgen' betekent aan de ontbijtta
fel. Want beschuit is er de hele dag,
van 's morgens vroeg tot en met dat
knapperversc snackje 'met', vlak voor
het 'welterusten'.
bollen. Die krijgen ca. 20 minuten de
tijd om af te koelen, worden dan hori
zontaal doormidden gesneden en zijn
klaar voor het tweede bak- of liever:
roosterproces. In de oven worden de
halve bollen tenslotte geroosterd. En
dan zijn we er: bros, knapperig, bruin:
beschuit! Die maakt tenslotte nog de
bekende technische rit via de inpak-
machine naar de vertrouwde huis-,
tuin en vooral keukenrol, klaar voor
veelzijdig gebruik. En vers. Een van de
zo gewaardeerde eigenschappen van
beschuit is immers dat het zo lang vers
blijft, ook in een aangebroken, mits
goed afgesloten pak. Maar waarom
lang bewaren?
Onder een temperatuur van 250°C
veranderen de bolletjes in beschuit-
Beschuit is er in drie soorten. Want
met meer soorten wordt de toch al zo
vaak geplaagde consument gelukkig
niet geconfronteerd. Men onder
scheidt de 'gewone' beschuit, gemaakt
uit harde kwaliteitstarwe, beschuit
vervaardigd uit ongebuild tarwemeel
(nóg minder calorieën) dat iets minder
licht verteerbaar is en natriumarm
beschuit, voor hen die een zoutarm
dieet moeten volgea Beschuit dus
voor iedereen.
Trek gekregen na dit zo beschuitrijke
verhaal? Laat u zich niet weerhouden
onmiddellijk toe te tasten, op welk uur
van de dag ook, trouwens.
Beschuit staat altijd klaar voor
gebruik, bros en... juist, dat hoeven we
niet nog eens te herhalen. Weet u wel
wat u allemaal met beschuit kunt
doen? Sommigen zweren bij verkrui-
Beschuit hartig anders:
Beschuit met plakjes banaan, ham
en kaas erop. Verwarm de beschui
ten 5a 7 minuten onder de grill en
serveer ze als de kaas gesmolten is.
Beschuit met boter, dun laagje mos
terd, jonge kaas, schijfje tomaat en
eventueel wat tuinkers als garne
ring.
m Beschuit met een plakje rookvlees,
sliertjes witlof, schijfjes radijs.
Beschuit zoet als toet:
Beschuit met aardbeienmet een
toefje slagroom eventueel.
Beschuit met magere kwark met
partjes mandarijn.
Beschuit dun besmeerd met boter of
margarine. Daarop appelmoes be
dekt met stijf geslagen eiwit. Laat het
eiwit onder een warme grill even
bruin kleuren.
Wüt u nog meer over beschuit weten,
schrijf dan een kaartje, met naam en
adres, naar:
DE NEDERLANDSE
BESCHUITBAKKERS
POSTBUSI3163
1100 HB AMSTERDAM
U ontvangt dan het boekje "Honderd
uit over beschuif waarin nog veel
meer recepten en wetenswaardighe
den staan rond beschuit
Door burgemeester en wethouders op 23 april 1985
verleende vergunningen, ontheffingen e.d.
1aan de heer J. W. Nijland vergunning verleend voor het vernieuwen
van een dakkapel op de woning Larenseweg 71
2. aan Wielervereniging Holten vergunning verleend voor diverse re-
kreatieve fietstochten in 1985.
Voor het inwinnen van informatie over de zaak zelf dan wel eventuele
mogelijkheden tot het indienen van een bezwaar- of beroepschrift kan
men zich wenden tot de afdeling algemene zaken ter gemeentesecre
tarie.
Openbare commissievergaderingen
De commissie gemeentewerken vergadert op maandag 6 mei 1985
om 15.15 uur in het gemeentehuis/Dorpsstraat 27.
De agenda vermeldt o.a.:
- concept-raadsvoorstel inzake het vernieuwen dakbedekking diver
se gebouwen zwembad Twenhaarsveld;
- concept-raadsvoorstel inzakevervanging en vernieuwing warmwa
tervoorziening en c.v.-ketel sportcomplex Meermanskamp;
- concept-raadsvoorstel inzake aanschaf kleine transporter t.b.v. ge
meentewerken;
- concept-raadsvoorstel tot aankoop van containers t.b.v. de ge
meentereiniging;
- concept-raadsvoorstel inzake verbouw, inrichting e.d. van de o.l.
Dorpsschool en de o.l.s. Espelo;
- concept-raadsvoorstel inzake aankoop dompelpomp t.b.v. repara
ties van rioleringen e.d.
De commissie financiën vergadert op dinsdag 7 mei 1985 om 16.00 uur
in het gemeentehuis. Dorpsstraat 27.
De agenda vermeldt o.a.:
- concept-raadsvoorstel inzake aankoop containers t.b.v. gemeente
werken;
- definitieve vaststelling subsidie muziekschool Holten e.o. over
1984;
- concept-raadsvoorstel inzake vernieuwen dakbedekking div. ge
bouwen zwembad Twenhaarsveld;
- concept-raadsvoorstel inzake aankoop van een kleine transporter
t.b.v. gemeentewerken;
- concept-raadsvoorstel inzake vervanging en vernieuwing warmwa
tervoorziening en c.v.-ketel sportveldencomplex Meermanskamp;
- concept-raadsvoorstel inzake verbouw/aanpassing bijzondere
scholen „Het Kompas" en „De Schakel";
- concept-raadsvoorstel inzake verbouw/aanpassing openbare scho
len Dorpsschool en Espelo.
Spreekuur wethouder Stegeman
Wethouder Stegeman is verhinderd op maandag 6 mei 1985 spreek
uur te houden.
Voorbereidingsbesluit gedeeltelijke herziening be
stemmingsplan .De Haar" partieel plan 1976.
De burgemeester van Holten maakt ter voldoening aan het bepaalde in
artikel 22 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening bekend, dat de raad
van die gemeente in zijn vergadering van 22 april 1985 heeft besloten
1. te verklaren dat een herziening voor een gedeelte van het bestem
mingsplan „de Haar", partieel plan 1976 wordt voorbereid, voor
zover omvattende de gebieden zoals die in rode kleur op de bij dit
besluit behorende en als zodanig gewaarmerkte tekening is aange
geven.
2. te verklaren, dat dit besluit in werking treedt met ingang van de dag
der bekendmaking.
Het vorenbedoelde voorbereidingsbesluit heeft betrekking op de
bouwkavels op de hoek Keizersweg-Mossinkserf (het voor dit perceel
op 27 februari 1984 genomen voorbereidingsbesluit is krachtens het
bepaalde in artikel 21. lid 4, van de Wet op de Ruimtelijke Ordening
vervallen), alsmede op het gebied tussen het parkeerterrein sporthal
Keizersweg 22 en het voetpad naar de Bessinkpasstraat (tegenover
het politieburo).
Het raadsbesluit met bijbehorende tekening ligt van de dag der inwer
kingtreding af ter gemeentesecretarie, afdeling algemene zaken, voor
een ieder ter inzage.
Voor- Normaal
verkoop tarief
Holten, 2 mei 1985.
De burgemeester voornoemd,
W. L. F. C. van Rappard
Brandtorenwachter
In het kader van de bosbrandbestrijding is een snelle ontdekking van
de brandhaard zeer belangrijk. Hiervoor zijn op de Holterberg een
drietal brandtorens geplaatst, waarvan één op grondgebied van de ge
meente Holten. Voor laatstbedoelde brandtoren worden 2 torenwach
ters gevraagd, die bij brandgevaarlijk weer, gedurende de periode
maart tot september, zowel in weekends als op werkdagen deze bij
toerbeurt bezetten.
De uurvergoeding bedraagt f 14.- bruto.
Belangstellenden kunnen nader kontakt opnemen met de heer Heller,
adj. direkteur gemeentewerken, tel. 6 14 71.
Hinderwet
Ter inzagelegging beschikking
Burgemeester en wethouders van Holten hebben, onder voorwaar
den, welke ertoe dienen om gevaar, schade of hinder voor de omge
ving te voorkomen, op 23 april 1985 vergunning ingevolge de Hinder
wet verleend aan:
de heer M. Hofman, Markeloseweg 23 te Holten
tot het oprichten en in werking hebben van een melkrundveebedrijf
met de daaraan verbonden opslag van mest annex opslag van dieselo
lie in een bovengrondse tank (inhoud 1500 liter) op het perceel Marke
loseweg 23.
De beschikking en alle ter zake zijnde stukken liggen gedurende één
maand na de datum van terinzagelegging (vanaf 6 mei 1985) op de ge
meentesecretarie, afdeling Algemene Zaken, dagelijks van 9.00 tot
12,00 uur, alsmede in de sporthal „'t Mossink" (kantoor beheerder),
Keizersweg 22 te Holten op dinsdagavond van 19.00 tot 22.00 uur, ter
inzage.
Beroep tegen deze beschikking kan worden ingesteld door:
a. de aanvrager;
b. degenen, die tegen de aanvraag om vergunning tijdig bezwaren
hebben ingediend;
e. enige andere belanghebbende, die aantoont, dat hij redelijkerwijs
niet in staat is geweest eerder bezwaren in te brengen.
Het beroepschrift moet worden gericht aan Hare Majesteit de Koningin
en worden ingediend binnen één maand na de dagtekening van de
kennisgeving van terinzagelegging, derhalve vóór 6 juni 1985 bij de
Raad van State, Postbus 20019.2500 EA 's-Gravenhage.
Zij die beroep instellen kunnen overeenkomstig artikel 60a van de Wet
op de Raad van State een verzoek doen om schorsing van de beschik
king dan wel tot hettreffen van een voorlopige voorziening. Dit verzoek
moet binnen bovengenoemde termijn worden gericht aan de Voorzit
ter van de Afdeling voor de geschillen van bestuur van de Raad van
State, Postbus 20019,2500 EA 's-Gravenhage.
De beschikking wordt niet van kracht voordat op dat verzoek is beslist.
Ter inzagelegging ontwerp-beschikking
Op de afdeling Algemene Zaken van de gemeentesecretarie ligt vanaf
6 mei 1985 tot en met 20 mei 1985 op werkdagen van 9.00 tot 12.00 uur
ter inzage de ontwerp-beschikking op het verzoek van:
Edah B.V., Kanaaldijk N.0.82 te Helmond
tot het oprichten en in werking hebben van een supermarkt in het
perceel Smidsbelt 7 tot 19 (oneven) te Holten.
Voorts ligt deze ontwerp-beschikking gedurende genoemde periode
van 14dagen iedere dinsdagavond van 19.00 tot 20.00 uurter inzage in
de sporthal „'t Mossink" (kantoor beheerder), Keizersweg 22 te Hol
ten.
Gemotiveerde bezwaren tegen de ontwerp-beschikking kunnen
schriftelijk worden ingebracht door de aanvrager en degenen die
reeds schriftelijk of mondeling bezwaar hebben gemaakt tegen het
verzoek om vergunning en hen, die daartoe redelijkerwijs niet (tijdig)
in staatzijn geweest. De bezwaarschriften moeten bij Burgemeesteren
Wethouders van Holten worden ingediend vóór 20 mei 1985.
Indien men dat wenst worden de persoonlijke gegevens van degene,
die een bezwaarschrift indient niet bekend gemaakt. Het verzoek daar
toe moet schriftelijk tegelijkertijd met het bezwaarschrift bij het ge
meentebestuur worden ingediend.
Voorverkoop seizoenabonnementen
rekreatiebad Twenhaarsveld
Aanvragen voor seizoenabonneménten in de voorverkoop kunnen tot
en met 8 mei a,s. worden ingeleverd op het gemeentehuis. Het ver
dient aanbeveling om daarbij gebruikte maken van het inmiddels in de
gemeente Holten huis-aan-huis verspreide aanvraagformulier.
Het ingevuldeformulier kan ook worden toegezonden aan: Sportcom-
missie Holten, Postbus 13,7450 AA Holten.
De tijdig aangevraagde abonnementen kunnen worden afgehaald op
het gemeentehuis, van 13t/m 23 mei (uitgezonderd 16t/m 19mei), da
gelijks van 8.30-12.30 uur.
De abonnementen moeten worden betaald bij het afhalen. Het is niet
noodzakelijk om de abonnementen persoonlijk af te halen. Voor op 23
mei nog niet afgehaalde abonnementen vervalt het recht op het voor
verkooptarief. De tarieven voor het seizoen 1985 zijn als volgt:
30.00
15.00
15.00
8.00
30.00
20.00
36.00
20.50
20.50
9.50
36.00
25.00
23.20
12.90
2.85
1.55
Gezinsabonnement:
a. 1e ouder
b. 2e ouder
c. inwonende kinderen 16 jr. en ouder
d. kinderen 6 t/m 15jaar
(het onder c en d vermelde tarief geldt
alleen wanneer gelijktijdig ook voor ten
minste één van de ouders een abonnement
wordt aangevraagd)
Individueel abonnement;
a. personen van 16 jr. en ouder
b. personen van 6 t/m 15 jr. en 60+
Tïenbadenkaart:
a. personen van 16 jr. en ouder
b. personen van 6 t/m 15jr.en60+
Eenmalig bezoek:
a. personen van 16 jr. en ouder
b. personen van 6 t/m 15jr.en60+
Kinderen tot en met 5 jaar onder geleide gratis toegang.
Bij aanvraag van een abonnement is de leeftijd op 1 mei bepalend voor
het te hanteren tarief.
Het seizoen 1985 begint op donderdag 16 mei 1985 (Hemelvaartsdag).
De openingstijden zijn:
raterdag 10.00 tot 18.00 uur
zondag 12.00tot18.00uur
maandagt/mdonderdag 07.00 tot 19.30 uur
in voor- en naseizoen tot 18.30 uur
vrijdag 07.00 tot 21.00 uur
in voor- en naseizoen tot 18.30 uur
Wanneer de weersomstandigheden daartoe aanleiding geven, kan
van deze openingstijden worden afgeweken.
Verbranding afval straatversiering
Opzaterdagll meia.s. bestaatdegelegenheid,van10.00tot16.00uur,
om dennegroen afkomstig van de straatversiering, te brengen naar „'t
Vletgoor" (het maïsveld tussen parkeerterrein en fietscrossterrein). De
juiste plaats zal met borden worden aangegeven.
Als afsluiting van alle feestelijkheden zal dit afval op 11 mei. 's avonds
om 21.30 uur, worden verbrand.
Inzameling landbouwplastic
Ook dit jaar zal de gemeente Holten weer een inzameling houden van
landbouwplastics.
De opzet is echter anders dan vorig jaar.
Om het de mensen zo gemakkelijk mogelijk te maken zal dit jaar, bij
wijze van proef, het landbouwplastic huis aan huis (huisvuilroute)
worden opgehaald met een speciaal daarvoor in te zetten wagen.
Dit betekent echter, dat het landbouwplastic in handzame pakketten
(door één persoon te tillen) aan de weg moet worden gezet, op de
plaats welke ook voor het huisvuil gebruikelijk is.
Na afloop van deze aktie zal worden bekeken of op deze wijze zal
worden doorgegaan of dat gekozen moet worden voor het container
systeem, zoals vorig jaar is toegepast.
Het huis aan huis inzamelen van het landbouwplastic zal plaatsvinden
op woensdag 8 mei, en, bij een groot aanbod, eventueel nog een
gedeelte van de donderdag. Men wordt verzocht het plastic tijdig, b.v.
dinsdag 7 mei, aan de weg te zetten.
Wat mag worden aangeboden?
In principe mogen alle soorten plastic, zoais landbouwfolie, kunst
mest-, veevoeder-, melkpoeder- en turfzakken, worden aangeboden.
In tegenstelling tot hetgeen in eerdere berichten is vermeld, is het ge
bruik van touw of kleefband voor het bundelen wel toegestaan, doch
verzocht wordt dit zoveel mogelijk te beperken.
Voorts wordt verzocht de volgende punten in acht te nemen;
1. geen andere afvalstoffen dan landbouwplastic aan te bieden.
2. turf- en/of kunstmestzakken afzonderlijk gebundeld van de zwarte
folie aan te bieden.
Er wordt echter op gewezen, dat de inzameling van „witte" landbouw
plastics door de openbare lagere scholen „Dijkerhoek" en „Kol-
school" geschiedt. Deze inzamelingen vinden, zoals in voorgaande
jaren, normaal doorgang, zodat „witte" plastics kunnen worden be
waard voor de akties van genoemde scholen.
Voor degenen, die vallen onder de schoolkring Dijkerhoek wordt de
aandacht gevestigd op de mogelijkheid van het deponeren van uitslui
tend „witte" plastics bij de o.l. school Dijkerhoek (in fietsenhok).
Verzochtwordt zoveel mogelijk aan de aktie mee te werken. Het welsla
gen van de aktie heeft tot gevolg dat grote hoeveelheden afvalstoffen
(plastic) niet meer op de vuilstortplaats behoeven te worden gestort,
maar op milieuverantwoorde wijze opnieuw gebruikt kunnen worden
om b.v. huisvuilzakken of landbouwfolie te vervaardigen.
Vermeld wordt nog dat op de gemeentewerf. Waagweg 4, permanent
een container is geplaatst voor het deponeren van landbouwplastic.
Voornadereinlichtingen:Gemeentewerken(dhr. Brinkers), tel. 05483-
614 71.
