Holtens Nieuwsblad | 1985 | 28 maart 1985 | pagina 5

Geslaagd jaarfeest

Voorzichtig zijn met
koop natuurgebied

Gemeente ook open
na sluitingstermijn

Marke Holten

INGEZONDEN
Holten vervuilt

Politie-weekjournaal

GEDEPUTEERDE VAN ROSSUM:

Wie bouwt de grootste
Paasboaken

HOLTENS NIEUWSBLAD

DONDERDAG 28 MAART 1985

5

Uit naam van velen met mij
wil ik uw aandacht vestigen op
wat ons treft. Altijd was Holten
een voorbeeld voor de omge
ving, keurig en mooi groen.
Maar het schijnt wel een bes
mettelijke ziekte te zijn. Als er
in andere plaatsen overal rom
mel en poep ligt, dan moet het
ook hier gebeuren. Op straat te
genwoordig overal rommei.
Blikjes, papieren bekertjes, vel
len papier bij de vleet, afkom
stig dikwijls van snoepgoed of
patates frites. Al staan overal
bakken, zelfs bij de winkels.
Nee, het moet in de struiken of
gewoon op de grond gesmeten.
Te veel moeite om in de afval
bakken te deponeren. Waar
blijft het fatsoen? Enkelen die

hun straatje of tuin schoonma
ken, gooien ook de rommel niet
in de vuilnisbak, maar in de
struiken, want die zijn toch sme
rig!

Carnaval: een mooie optocht,
maar overal snippers gestrooid:
in de straten, in andermans tui
nen. Laten die mensen die zo
goed kunnen strooien, zelf die
rommel opruimen, dan doen ze
het volgend jaar niet meer. Pa
pier of blikjes worden ook uit
auto's gegooid, is hier niets aan
te doen? Kunnen werkloze jon
geren niet aan het opruimen ge
zet worden. Strengere maatre
gelen genomen tegen de vervui
ling. Bekeuringen uitgedeeld?
T.M.E. (naam bij redactie be
kend).

DOOR BURGEMEESTER EN WETHOUDERS OP 19 MAART 1985 VER
LEENDE VERGUNNINGEN, ONTHEFFINGEN E.D.

1. VERLEENDE BOUWVERGUNNINGEN:

- aanhetgemeentebestuurvanHoltenvoordebou vvaneenmachi-
nekamer bij de molen Dijkerhoekseweg 22;

- aan de heer T. Rensink voor de bouw van een hooiberg bij het
perceel Dijkerhoekseweg 7;

- aan de heer A. H. M. Koenders voor de verbouw van het zomerhuis
Postweg 104;

- aandeheerJ.PostvoordeverbouwvandewoningPatrijzenweg 2;

2. VERLEENDE KAPVERGUNNINGEN:

- aan U-vlees voor een boom bij het perceel Pannebakkersstraat 3f

- aan de heer J. Nijland voor een boom bij de woning Schouten
straat 2;

- aan de heer O. J. Meijer voor 15 sparren bij het perceel Korhoender-
weg 18;

3. aan Petroland b.v. te Den Haag vergunning verleend t.b.v. vibrosie-

sprogramma „Enschede 1985";

VOOR HET INWINNEN VAN INFORMATIE OVER DE ZAAK ZELF DAN-
WEL OVER EVENTUELE MOGELIJKHEDEN TOT HET INDIENEN VAN
EEN BEZWAAR- OF BEROEPSCHRIFT KAN MEN ZICH WENDEN TOT DE
AFDELING ALGEMENE ZAKEN TER GEMEENTESECRETARIE.

De Sportcommissie van de gemeente Holten zoekt gegadigden voor de
huur en exploitatie van de

KANTINE MET TERRAS OP HET TERREIN VAN HET GEMEENTELIJK
OPENLUCHTREKREAT1EBAD TWENHAARSVELD.

Inschrijfformulieren en concept-huurvoorwaarden zijn verkrijgbaar bij
het secretariaat van de Sportcommissie, p/a gemeentehuis. Dorps
straat 27, Holten, tel. [phone]
De inschrijving sluit op 15 april 1985.

SPREEKUUR WETHOUDER STEGEMAN

Wethouder Stegeman is verhinderd op maandag 1 april a.s. spreekuurte
houden.

OPENBARE COMMISSIEVERGADERINGEN

De commissie onderwijs vergadert op maandag 1 april 1985 om 15.30
uur in het gemeentehuis. Dorpsstraat 27

De agenda vermeldt o.a.

- advies inzake vaststelling huisvestingsoverzichten basisscholen.

- Nota het Voortgezet onderwijs te Holten in de naaste toekomst.

De commissie gemeentewerken vergadert op maandag 1 april 1985 om
15.15 uur in het gemeentehuis. Dorpsstraat 27.

De agenda vermeldt o.a.

- concept-raadsvoorstel tot vaststelling exploitatieraming en grond
prijzen plan „Dijkerhoek";

- concept-raadsvoorstel tot overname verlichtinginstallatie spoorweg
overgang Beukenlaan;

- diverse aanvragen riet subsidie

De commissie financiën vergadert op dinsdag 2 april 1985 om 16.00 uur
in het gemeentehuis, Dorpsstraat 27.

De agenda vermeldt o.a.:

- concept-raadsvoorstel tot vaststelling exploitatie-raming en grond
prijzen plan „Dijkerhoek";

- concept-raadsvoorstel tot overname verlichtingsinstailatie spoor
wegovergang Beukenlaan.

Het jaarfeest van C.J.V. Immanuël,
te Dijkerhoek, dat donderdag 21 en
vrijdag 22 maart in gebouw Bethanië
gehouden werd, mag zonder meer
geslaagd genoemd worden.

Na een openingswoord door
voorzitter Herman Bosman gaf se
cretaris Henk Stevens een verslag
van de activiteiten van het afgelo
pen jaar. Hieruit bleek dat een zeer
afwisselend en actief programma
werd afgewerkt. Hoogtepunt van
de avond was de, in dialect ge
speelde, boerenklueht „Vogeltje".
Voor het begin van het spel sprak
regiseur Bert Aaftink een woord

Als we burgemeester Van Rappard
mogen geloven, dan worden in Hol
ten alle protesten tegen gemeentelij
ke beslissingen in bahandeling geno
men, ook indien men het protest ken
baar heeft gemaakt na de officiële
sluitingstermijn. Dit bleek maandag
avond tijdens de behandeling in de
raadsvergadering van de nieuwe in
spraakverordening van de Wet op de
Stads- en dorpsvernieuwing.

De raadsfrakties van WD en
PvdA waren van mening dat de offi
ciële termijn van veertien dagen zo-

van excuses voor het misschien
wat onfatsoenlijk overkomend
taalgebruik in de klucht. Het stuk
speelde zich af op de boerderij
Dijkzichthoeve van Mans Klom
penmaker (Erik Wechstapel) waar
bij hij woonde met knecht Tóns
Troelstra (Erik Rensen) en huis
houdster Vogeltje (Thea Mark
voort) die het werk op de boerderij
regelde. Voorts kwamen twee
trouwbeloftes van de heren om de
hoek kijken, waarvan beiden zich
niets meer konden herinneren. De
ene van Mans aan Mathilde (Hen-
ny Nijland), een meisje uit Amster
dam, die het begonnen was om het

als die in de nieuwe verordening is
vastgelegd, een te korte periode is,
temeer daar voor andere inspraak
procedures een termijn van dertig
dagen is vastgesteld. Ook waren zij
er niet van overtuigd, dat de in
spraak van de burgers op de juiste
wijze gewaarborgd was; zij stelden
voor een commissie in te stellen
met vertegenwoordigers' uit de
raad, vergelijkbaar met de AROC
commissie. Ondanks een zeer uit
voerig betoog van de burgervader,
waarin nogmaals betoogde dat de
gemeente Holten zich inzake dit

geld en de boerderij, de andere van
Tóns aan Mientje Flapper (Ineke
Bosman). Een opgezette scène,
verzonnen door Vogeltje, die wist
dat Tóns niets van Mientje wilde
weten, zorgde ervoor dat hij tot
grote vreugde van Vogeltje haar
alsnog ten huwelijk vroeg. Verder
kwamen in de klucht voor Frits
Flapper (Gerrit Veneklaas), De
Lange, een politieagent (Henk Ha
verslag) Roos (Bert Steunenberg),
Mathilde (Marian Haverslag). De
regie was in handén van Bert Aaf
tink. Na de verloting werd de
avond afgesloten met het zingen
van „Lof zij de Heer".

soort inspraakprocedures zich erg
soepel opstelt, bleven de beide
frakties op hun standpunt, met de
argumentatie dat na dit college er
een ander kan komen dat niet zo
soepel reageert, met alle gevolgen
van dien. Zij stemden wel in met de
strekking inspraakverordening,
die het mogelijk maakt milieuon
vriendelijke bedrijven te weren uit
de dorpskern. Een van de bedrijven
die nog steeds op het lijstje staan is
de Mengunie. In het verleden zijn
pogingen om het bedrijf te laten
verplaatsen op niets uitgelopen.

Met de wet op de Stads- en dorps
vernieuwing in de hand zal het col
lege een nieuwe poging onderne
men.

Beuseberg

De exploitatieopzet van het plan
Beuseberg werd zonder stemmen
tegen goedgekeurd. Wel wilde
CDA-fraktievoorzitter H. Westerik
op korte termijn van het college
vernemen, wanneer en hoe de plan
nen verder worden uitgevoerd, op
dat de burger zo snel mogelijk van
een en ander op de hoogte gesteld
kan worden. Wethouder Stegeman
zegde toe bij de eerstvolgende ver
gadering van de (besloten) commis
sie Ruimtelijke Ordening een nade
re invulling van het plan te zullen
geven. Zodra goedkeuring is ver
kregen van GS, wat binnen een zes
tal weken zijn beslag kan krijgen,
kan de eerste spade de grond in. In
twintig dagen kan het eerste deel
van het plan bouwrijp gemaakt
zijn.

Op 19 maart werd op klaarlichte
dag een aanhangwagen ontvreemd
aan de Aaltinksweg. Het voertuig
was met een slot verankerd, doch
dit vormde geen belemmering voor
de betreffende dader(s).

Aan de Haalmansweg ontstond
brand in een schuurtje dat werd ge
bruikt als werkplaats. De brand on
stond door laswerkzaamheden,
waarbij afval in brand geraakte en
vervolgens het dak vlam vatte. De
zoon en de vader probeerden de
brand nog te blussen met een blu-
sapparaat, doch dat lukte niet, zo
dat de brandweer er aan te pas
moest komen, die de brand spoedig
onder controle hadden. Een gedeel
te van het dak ging verloren, alsme
de voor enkele honderden guldens
aan gereedschap.

20 maart: Bij een winkelier aan
de Oranjestraat werden door twee
jongens een alarmpistool en een
luchtdrukpistool weggenomen. De
twee knapen konden in de loop van
de week worden aangehouden. Het
betrof hier inwoners uit Bathmen.
Tevens bekenden zij de afgelopen
maanden meerdere diefstalletjes te
hebben gepleegd bij diverse Hol-
tense middenstanders.

22 maart: Enkele tientallen jon
gelui uit Deventer veroorzaakten
problemen bij het vertrek van de
laatste trein naar Deventer. Ze
trokken herhaaldelijk aan de nood
rem, zodat de machinist de trein
niet kon laten vertrekken. De Hol-
tense politie, geassisteerd door col
lega's uit Rijssen en Wierden haal
de in eerste instantie de jongelui uit
de trein. Later werden de knapen
toch naar Deventer vervoerd met
de trein, onder toezicht echter van
enkele politemensen. Er deden zich
toen geen moeilijkheden meer
voor.

Een inwoner uit Raalte werd be
keurd, omdat hij een auto bestuur
de terwijl hij te diep in het glaasje
had gekeken; tevens kreeg hij een
rijverbod.

In de nacht van 22 op 23 maart
werd er ingebroken in de kantine
van de SV Holten. Een ruit werd
vernield. Weggenomen werden een
spaarvarken met enig kleingeld, en
wat snoepgoed, alsmede een
ideeënbus, waar toevallig twee gul
dens in waren gekomen.

23 maart: Door een leerling van
de scholengemeenschap werd aan
gifte gedaan van diefstal van een
portemonnaie. De portemonnaie
zat in een jas, die in de garderobe
hing. De inhoud van de portemon
naie bedroeg f105,-

23 maart: 's Avonds werd bij 2
woningen aan de Molenbelterweg

ingebroken. Men kwam binnen
door een raam te forceren. Wegge
nomen werden sieraden en geld.

In de nacht/avond van 23 op 24
maart werd er uit een geparkeerd
staande auto aan de Korhoender-
weg een portefeuille met autopa
pieren gestolen. De portefeuille
werd later teruggevonden in het
postkantoor te Zwolle, de dader(s)
had(den) de portefeuille kennelijk
in een brievenbus gedeponeerd. Er
werd niets uit vermist.

24 maart: In de omheining van de
speeltuin op de Kol was een gat ge
knipt. Omwonenden wordt ver
zocht de politie in kennis te stellen
indien er in de avonduren nog per
sonen worden gesignaleerd in de
speeltuin, nadat deze is afgesloten.

In een woning gelegen aan de
Houtweg werd ingebroken. Een1
schuifpui werd geforceerd evenals
één binnendeur. Enkele sieraden
werden vermist.

26 maart: Een inwoner uit Deven
ter werd in samenwerking met col
lega's uit Deventer te Deventer
aangehouden nadat hij te Holten
was doorgereden met zijn perso
nenauto na een gegeven stopteken.
De man weigerde een bloedproef.
Hij werd ter ontnuchtering ingeslo
ten.

In de donderdagavond in „De Kan
delaar" door het CDA-Holten belegde
bijeenkomst heeft gedeputeerde ir. C.
P. van Rossum, uitvoerig aandacht
geschonken aan de belangrijke on
derwerpen „Milieu", landbouw en
ruimtelijke ordening". Alle drie zaken
waarmee niet alleen de boeren te ma
ken krijgen maar de hele gemeen
schap.

Spreker zei in het begin van zijn
toespraak het van zeer grote waar
de te vinden dat het Provinciaal
Bestuur haar visie geeft op de vele
problemen waarmee de boeren
worden geconfronteerd. „Het span
ningsveld tussen enerzijds natuur
landschap en anderzijds landbouw

moet de wereld uit. Bij aankoop
van natuurgebieden (Landschaps
parken) moet men voorzichtig te
werk gaan in 't bijzonder in de pro
vincie Overijssel waar nog ruim
10% van de beroepsbevolking in de
agrarische sector werkzaam is. Het
CDA zal zich ook in de toekomst
sterk blijven inzetten voor ruilver
kaveling waarbij tevens rekening
moet worden gehouden met de hele
gemeenschap". Spreker waar
schuwde er voor de landbouw de
vrije hand te geven. Dit zou ten kos
te gaan van natuur en landschap.

„De verantwoordelijkheid voor
milieubeheer ligt bij de mens en
wanneer die de grenzen van het toe

laatbare overschrijd zal de over
heid moeten ingrijpen. In onze-pro-
vincie, rijk gezegend wat natuur be
treft, zijn 140 bodemverontreinigin
gen ontdekt en ook in Overijssel
ontstond schade aan het bosbe-
stand als gevolg van zure regen. De
drinkwaterleidingbednjven ma
ken zich terecht grote zorgen over
de voortdurende en toenemende
bedreiging van het grondwater, te
meer omdat de watervoorziening in
de toekomst nog meer dan nu reeds
het geval is, op grondwater zal zijn
aangewezen". Een zeker niet tejpn-
derschatten probleem is volgens
van Rossum mestoverschot. In
Overijssel in 1986 een overschot
van l!/2 miljoen ton.

Evenals in voorgaande jaren
zullen ook dit j aar weer geldprij
zen beschikbaar worden gesteld
voor de grootste paasvuren
rond Holten.

De bouwers, die met de aanvoer
van het brandbaar materiaal al
enkele weken volop in touw zijn,
moeten bedenken dat onder het
„grootste" wordt verstaan het
aantal kubieke meters. Wel is er
ook nu weer een extra prijs be
schikbaar voor de mooiste „boa
ken". De afspraak die enige ja
ren geleden met de bouwers is
gemaakt, dat bij het opbouwen
van de Paasboaken geen. ge
bruik gemaakt mag worden van

mechanische middelen zoals
hijskranen e.d. geldt ook dit jaar
weer.

Wanneer men wil meedingen
naar een van de prijzen, kan
men zich opgeven bij de heer J.
Wiggers, Kolweg 14, tel. 6 13 56.
De keuring zal plaats hebben op
zaterdag 6 april tussen plm.
16.30 en 18.00 uur.

In het volgende nummer van
het Holtens Nieuwsblad komen
wij nader op het boakenbouwen
terug en zal tevens worden mee
gedeeld waar en op welke tijd op
eerste Paasdag de paasvuren
zullen branden.

3. Bestuursorganisatie

Ook in Holtens dreven werd de
oudste organistie gevormd door en
uit de „erfgenamen". Er wordt wel
gesproken over het kerspel van
Holten. Een kerspel is, volgens A.
M. Donner in zijn bewerking van
het Handboek van het Nederlandse
staatsrecht van C. W. van der Pot,
een territoriale kring van de geeste
lijke rechtsorde. Door de opkomst
van de gemeenten heeft de organi
satie van ingezetenen die van de
geèrfden verdrongen.

In In het thans niet meer gelden
de artikel 1690 van het in 1838 inge-
voerder Burgerlijk Wetboek wer
den verenigingen van personen er
kend als zedelijke lichamen, hetzij
deze op openbaar gezag als zodanig
zijn ingesteld of erkend, hetzij ze als
geoorloofd zijn toegelaten, of alleen
tot een bepaald oogmerk, niet strij
dig met de wetten of met de goede
zeden, zijn samengesteld. Blijkens
de geschiedenis van de wet behoor
den tot de staatsrechtelijke zedelij
ke lichamen o.ro. de staat, provin
cies, gemeenten en waterschappen,
alsook de kerk- en markegenoot
schappen. De marke bezat op

grond hiervan rechtspersoonlijk
heid. Hoewel zij in latere tijd niet
meer op het gebied van staatsrecht
werkten, bleef de rechtspraak haar
onder de zedelijke lichamen rang
schikken.

Het gezag berustte bij de goed(s-
)heren en erfgenamen, die onder
presidium van de markerichter in
vergadering bijeenkwamen. De
markerichter, ook wel holtrichter
genoemd, werd gekozen door de
erfgenamen. De marke bleef hier
door vrijer in haar doen en laten
dan onder een erfmarkerichter, zo
als bijv. in de marken van Almen en
Harfsen, waar het richterschap er
felijk werd bekleed door de eigena
ren van het huis Ehze te Almen. De
markerichter had het beheer over
de financiën, hij droeg zorg voor de
uitvoering van de door de marke
vergadering (ook holtdag, holt-
spraeck of holtinck genoemd) ge
nomen besluiten en ook berustte
de politiezorg bij hem. Aanvanke
lijk vond zijn verkiezing plaats voor
onbepaalde tijd, doch naderhand -
in de negentiende eeuw - werd pe
riodieke aftreding ingevoerd met
de mogelijkheid van herbenoe
ming. Enkele gedeputeerden of ge-

committeerden stonden de marke
richter bij in zijn bestuurlijke ar
beid. Zij werden gekozen uit de
meiers.

De markerichters belegde de hol
tinck. De meiers waren gehouden

hun landheren van datum en tijd
stip der - meestal jaarlijkse - bijeen
komst in kenpis te stellen. De eige
naren van de gewaarde erven
woonden veelal buiten de marke.
Blijkens de presentielijsten werden
in december 1772 in de kerk van

Holten gehouden vergaderingen
van goed(s)heren en erfgenamen
bijv. bijgewoond namens de bagij-
nen, paters of convent van Diepen
veen, het cameraarschap van de
stad Deventer, Luirlink, het kapit
tel van Lebuïnus, het St. Jurriëns-
gasthuis, de ridderschap van Over
ijssel, weduwe Lugard, of door bur
gemeester Van Duren (Deventer)
en B. E. Dapper.

Boerrichters

Behalve van de gedeputeerden
genoot de markerichter ook assis
tentie van de boerrichters. Deze be
kleedden een functie in de sectoren
van bestuur en rechtspraak. Een
boer- of buurrichter was de repre
sentant van het markebestuur in
de boer- of buurschap, de kleinste
publiekrechtelijke, territoriaal be
paalde rechtskring van de toenma
lige plattelandssamenleving. Aan
de hoeve van een „buur", de buur
stede, was veelal een huurrecht ver
bonden. Als bestuurshulp functio
neerden verder de rotmeesters. De
marke was verdeeld in rotten (wij
ken). De rotmeester was in zijn
markedeel een factotum, d.w.z. hij
kon worden beschouwd als een

„ambtenaarlijk manusje-van-al
les". Wanneer de „huyslieden" tij
dens een schouw van waterleidin
gen in zijn wijk niet present waren,
was de rotmeester aansprakelijk
voor de per persoon verbeurde
goudgulden. Dc schutters, ook ge
zworenen geheten, omdat zij dei
voorgeschreven eed aflegden, had
den tot taak het wederrechterlij k in
de marke van Holten gedreven vee
te schutten. Hieronder werd ver
staan de inbeslagneming en het op
transport stellen van dat - niet met
een „brant afgeteickende" - vee
naar de schutstal. De rechthebben
den konden hun dieren terughalen
tegen betaling van de daarvoor ver
schuldigde boete.

Een ander berustte van de poli
tietaak berusste bij de armenjager.
In 1800 werd Willem Kempers als
zodanig benoemd. Hij moest dage
lijks patrouilleren langs de marke
wegen,...voorzien met bekwaam en
behoorlijk geweer en een goede
hond", teneinde bedelarij en land
loperij zoveel mogelijk tegen te
gaan. De zetters vonden hun arbeid
in het regelen van belastingaansla
gen en maximumprijzen, bijv. van
brood. De penvoerder van de mar

ke werd markeschrijver genoemd
Hij genoot een beloning van f6,- per
jaar. Dit bedrag werd later verdub
beld en tenslotte op f25,- vastge
steld. Deze betrekking werd op 13
september 1831 opgeheven. De
laatste markeschrijver was Ger
hardus van Wijngaarden uit Rijs
sen. Hij was hoofdonderwijzer en
adjunct-maire aldaar. In een tus
sen 1830 en 1850 uitgebracht ver
slag van mr. H. Wijnbeek, opper
inspecteur van het onderwijs
wordt meegedeeld, dat Van Wijn
gaarden het voorkomen had niet
van een schoolmeester, maar van
een aanzienlijk heer. In verband
met zijn nevenfuncties moest hij
het onderwijs veelal overlaten aai-
twee bekwame ondermeesters. Ir.
een later verslag wordt zijn overli.i
den gememoreerd. „Zijn dood is
geen verlies, want door andere
werkzaamheden werd hij meestal
belet deel te nemen aan het onder
wijs", aldus Wijnbeek. In latere ja
ren was H. H. Rörik nog werkzaam
als administratief medewerker van
de markerichter Hendrikus Ooi
bekkink (1795-1868).

HILVERSUM

W. Otten