Het onderwijs
in beweging
Volksuniversiteit nodigt
uit tot „gezellig leren"
Muziekschool:
niet meer
weg te denken
Vrije tijd:
dansen een keuze
LEREN
WEER NAAR SCHOOL
Folders over
cursussen
LEREN
Computer
kennis voor
iedereen
Wa
Ee
Cursus panfluit
aan Almelose
muziekschool
Avondopleiding
Hofstede-mts
Hengelo
TP 106
JARENLANG IS het onderwijs,
wellicht meer dan andere maat
schappelijke sektoren, onder
werp van felle discussies. Die dis
cussies hebben betrekking op zo
wel inhoud en organisatie als op
de financiering van het onder
wijs. Vooral het laatste heeft nog
steeds verregaande sociale kon-
sekwenties. De werkeloosheid
onder leerkrachten is over de he
le linie van het onderwijs al jaren
onvoorstelbaar groot. Ook het
einde van het afgelopen school
jaar heeft voor heel wat onder
wijsmensen het begin betekend
van een wellicht zeer lange perio
de van werkeloosheid. Daarbij
komt dat velen de ontwikkelin
gen in het onderwijs zoals de
aanstaande instelling van de ba
sisschool ervaren als een factor
die onzekerheid in hun bestaan
gebracht heeft. Dat geldt natuur
lijk niet voor alle onderwijsmen
sen. Zeer velen worden door nieu
we ontwikkelingen geïnspireerd
en uitgedaagd. Maar hun kolle
ga's die opzien tegen veranderin
gen als tegen een berg zijn ontel
baar.
AT BETREFT de nu toch
wel aanstaande vernieuwing van
het kleuter- en lager onderwijs
kan men zich afvragen of niet in
veel gevallen de geest van ver
nieuwing maar met mondjes
maat wordt toegelaten op de
scholen. Zullen velen zich niet
tevreden stellen met het uitvoe
ren van de nieuwe voorschriften
naar de letter en niet naar de
geest? Dit soort veronderstellin
gen, die waarschijnlijk niet elke
grond missen, geven weer aanlei
ding tot nieuwe vormen van on
rust. Onder de werkeloze onder
wijsmensen zijn er heel wat die
met vuur en enthousiasme de
onderwijsvernieuwing ter hand
zouden willen nemen en maar
met lede ogen moeten toekijken
hoe hun nog werkende kollega's
er huns inziens niet te veel van
terecht brengen. Ook bij de in
krimpingen van schoolteams als
gevolg van het teruglopen van
het leerlingenaantal komen toe
standen voor die door velen als
onterecht worden ervaren. In
sommige gevallen moeten en
thousiaste en stuwende krachten
wijken en mogen anderen die
kennelijk met minder verve en
sukses hun werk doen, aanblij
ven. Dat is dan ook de reden
waarom enige tijd geleden spra
ke was van andere redenen dan
dienstverband en het aantal
dienstjaren als ontslaggrond bij
boventalligheid. Gezegd moet
worden dat het invoeren van zo'n
ontslagmogelijkheid de rechts
positie van het onderwijzend per
soneel ernstig zou aantasten en
dat willekeur en vriendjespoli
tiek hoogtij zouden kunnen gaan
vieren.
ToCH KAN wel enig begrip
opgebracht worden voor de moei
te die velen hebben met het door
boventalligheid verdwijnen van
goede onderwijskrachten. Het
onderwijs heeft juist in deze
moeilijke tijd - en dat is geen
gezochte gemeenplaats - behoef
te aan paarden die de kar willen
trekken. Het moet schrijnend
zijn als je dat wilt en noodge
dwongen aan de kant moet toe
kijken. Daar komt bij dat ieder
een het er over eens is dat in het
onderwijs nog zeer veel werk ge
daan kan en moet worden, werk
dat zeker niet gedaan kan wor
den door de nog betaald
werkende onderwijskrachten al
leen. Men behoeft zich alleen
maar eens te bedenken hoeveel
nuttige arbeid er gedaan zou
- kunnen worden als er echt een
begin op grote schaal gemaakt
zou worden met werkelijke indi
vidualisering van het onderwijs.
Nog ANDERE problemen
vragen in het onderwijsveld de
aandacht. Ons land kent een zo
danige vrijheid van onderwijs dat
in feite iedereen een school kan
beginnen mits hij aan een aantal
minimumeisen voldoet. Hij kan
nog subsidie krijgen ook als hij
weer aan andere eisen kan vol
doen. Dit systeem heeft een aan
tal bezwaren - naast onmisken
bare voordelen - die de laatste
tijd volop in de aandacht staan.
Vooral het kostenaspekt is nogal
over de tong geweest. Daarbij
werd bijna steevast het voor
beeld van het lekkende dak van
het oude gebouw van de openba
re school aangehaald. Men rede
neerde dan alsvolgt: Stel in een
dorp staat een oude openbare
school en een bijzondere school
die in een nieuw gebouw is geves
tigd. Het dak van het oude ge
bouw raakt lek en moet ver
nieuwd worden. Omdat de wet
voorschrijft dat in een gemeente
het bijzonder onderwijs net zo
veel krijgt aan subsidie als het
openbare onderwijs, betekent
dat dat ook het bijzondere onder
wijs zijn uitkering per kind ziet
stijgen als gevolg van het lekken
de dak van het openbare school
gebouw. Dit werd door velen ge
zien als een onevenredigheid die
de overheid handenvol geld zou
kosten. Er kwamen onderzoeken
die aantoonden dat dat inder
daad het geval was en de eerste
stappen in de richting van veran
dering van het systeem werden al
gezet. Met de komst van het ka
binet Lubbers werd e.e.a. in de
ijskast gezet. Maar de verzuiling
kent ook meer sympathieke kan
ten. De laatste jaren ziet men
meer en meer de samenwerkings
school van de grond komen.
Daarbij werken verschillende
zuilen samen en bewonen ook
vaak hetzelfde gebouw. Bijzonde
re staaltjes van samenwerking
zijn daarbij te zien. Dorpsge
meenschappen waarvan het
openbare kamp en het christelij
ke kamp tientallen jaren op de
bres gestaan hebben voor hun
eigen school en elkaar daarbij
soms het licht in de ogen niet
gunden, blijken ineens te kunnen
samenwerken als door het dras
tisch teruglopen van leerlingen
hun dorp beide scholen dreigt te
verliezen. Soms gaat zo'n samen
werking heel natuurlijk en zon
der al te veel problemen, soms
ook moeten de partijen de strijd
bijlen morrend begraven.
!EN samenwerkingsschool is
een school waarin leerkrachten,
leerlingen, ouders en bestuurders
van verschillende levensbe
schouwelijke achtergrond sa
menwerken op basis van herken
baarheid gelijkberechtigheid ge
lijkberechtigdheid en voor het
onderwijs en de opvoeding op
school gezamenlijk verantwoor
delijkheid dragen. Tot nu toe vor
men de samenwerkingsscholen
een betrekkelijke uitzondering in
ons land. Maar het heeft er alle
schijn van dat deze vorm van
onderwijs in kleine dorpsge
meenschappen, nieuwe stads- en
dorpswijken en oude wijken waar
het kindertal is terug gaan lopen,
meer en meer toekomst zal krij
gen.
Het diptomagerichte werken is al
lang verdwenen bij £ich Volksuniver
siteit noemende instituten in de re
gio. Niet, dat er niets meer te leren
valt in de zin van kennis vergaren,
maar leren heeft veelal een andere
inhoud gekregen. Ging het voorheen
nog wel eens om het bereiken van
extra bekwaamheden, nu gaat het
meer om recreatieve en levensbe
schouwelijke zaken. Basiseducatie
staat hier en daar hoog in het vaan
del geschreven, hetgeen zoveel in
houdt als onderwijs aan volwasse
nen om eventuele opgelopen achter
standen op welk terrein dan ook in te
lopen. Anderen daarentegen richten
zich hoofdzakelijk op de recreatieve
Uiteraard behoeft unietalles
alleen uit te zoeken als u van
plan bent weer aan het leren te
slaan. Er zjjn diverse instanties,
waar men terecht kan. Wélke
instantie; dat hangt van uw
bedoelingen af. Schriftelijk on
derwijs volgen behoeft de bena
dering van een andere instantie
dan wanneer men buitenshuis
iets wil doen. Plaatselijke cub-
en buurthuizen willen daarin
nog wel eens ongekende uit
komst bieden. Het in de gaten
houden van allerlei publicaties
omtrent het leren blijkt nogal
eens een ware inspiratiebron.
Maakt u zich niet bekend, dan
doen dat de instellingen wel
aan u. Zoals in deze bijlage
bijvoorbeeld. Het kan zijn, dat
u meer wilt weten over eèn
gerichte vakopleiding. Voor die
en alle informatie, die betrek
king heeft op het gebied van
werk en alles wat daar mee
samenhangt, is het Arbeidsbu
reau de juiste plaats. Men be
schikt er over diverse folders,
die u meestentijds niet zomaar
in de handen worden gestopt.
Een praatje hoort er op z'n
minst bij.
poot van leren en organiseren cur
sussen als bloemschikken en jazzbal-
let.
Ook het leren van vreemde ta
len blijkt zich altijd nog in een
aardige belangstelling te mogen
verheugen, zodat men in het
vakantieland nog iets meer kwijt
kan dan een vertaald zinnetje
als: „Waar is hier de bakker?"
Ontwikkelingen in de maat
schappij zijn de eerder genoemde
universiteiten niet vreemd. Nee,
eerder proberen zij daarop in te
spelen met een onderwerp als ra
cisme bijvoorbeeld, dat uitge
diept wordt in historische en ac
tuele sfeer. Rond deze tijd heb
ben de meeste „uni's" uitgebrei
de programma's klaarliggen,
waarin men wordt uitgenodigd
„gezellig" te komen leren. Daar
mee wordt aangeduid, dat het
diplomahalen niet voorop staat.
Sterker nog: men kan zelfs geen
diploma's halen. Desondanks
valt er genoeg bruikbaars te le
ren en zal men door het gebruik
van die kennis in het dagelijkse
leven en niet door het laten zien
van een diploma kunnen tonen,
dat men er iets van heeft opge
stoken. Leren voor het/leven is
het motto, maar dan wel zo, dat
men er plezier in heeft öf krijgt,
waarmee het zinnetje, dat men
nogal eens kan horen: „Hoe
meer men weet, hoe meer men
vergeet, dus waarom zou ik dan
leren?" ridicuul overkomt. Ken
nis van en voor het leven is geen
luxe. We hebben tenslotte met
meer mensen te maken dan al
leen met onszelf.
Uiteenlopend
De regionale Volksuniversitei
ten kennen de meest uiteenlo
pende cursussen. Naast leergan
gen, die voor de tweede of zo
veelste keer tot het pakket beho
ren zijn er altijd weer nieuwe
activiteiten te ontwikkelen, zoals
dat mag blijken uit de program
ma's. In Hengelo wil men dit
jaar starten met meer kortlopen
de cursussen. Daar wordt overi
gens veel aan taal gedaan, want
voor Duits, Engels, Frans, Ita
liaans, Turks, Latijns en nog een
aantal talen kent men er de ca-
tegoriën: beginners, gevorderden
1 en 2 en communicatie 1 en 2.
Wat de kortlopende activiteiten
betreft is nieuw de cursus „Zicht
op de bijbel", opgezet omdat
men denkt, dat van een dergelijk
klassiek boek bij velen te weinig
kennis bestaat. „Natuurkunde" is
eveneens een voorbeeld, waarin
men een eenvoudige aanleiding
tot het begrip probeert te geven.
„Praktisch rekenen" en „Econo
mie" behelst het kunnen snap
pen van „krantetermen" en de
effecten daarvan. Ook de recrea
tie wordt niet vergeten met acti
viteiten als bloemschikken, crea
tief met droogbloemen en pop
pen maken. Almelo kent op dat
gebied breakdancing, kaarsen
maken en figuren maken van
brooddeeg, om maar eens een
greep te doen. Heel praktische
zaken komen aan de orde bij
„Stoelen bekleden en opknap
pen" en „Brood- en banketbak
ken".
Talen
Talen zijn er hier ook legio
met de .nieuwen": Nieuw Grieks
en Nieuw Hebreeuws. Lezingen
zijn er dit jaar over Parapsycho
logie, reflextherapie en de goede
stad zelf onder de titel: Een stad
vol historische bezienswaardighe
den, vroeger en nu. Daarover be
schikt Enschede nu weer niet,
maar daar biedt de Volksuniver
siteit andere (wetenswaardige)
zaken. De cursus antropologie
zal draaien rond de vraag: hoe
vinden (groepen) mensen oplos
singen voor de problemen, die
het samenleven hen stelt? „Een
eventuele vraag voor een multi
culturele samenleving in wor
ding", zo vindt men in Enschede.
Een activiteit, die daar bij zou
kunnen horen is „De Week Te
gen Het Racisme", die middels
allerlei gebeurtenissen en kijk
en doe-dingen komend seizoen
binnen het pand gestalte krijgt.
De grote pedagogische waarde,
die sommige kenners aan de mu
ziek toekennen, zal zeker op
waarheid berusten. De vraag
blijft of een ieder, die zich op
welke wijze dan ook met de mu
ziek bezighoudt, daar telkens
veel aan moet denken. Vaak
staat het plezier voorop. Zeker
wat het luisteren naar muziek
stukken betreft, maar diegenen,
die het gegeven is zelf een in
strument te bespelen weten wat
er met bovenstaande wordt be
doeld.
Maar de kennis omtrent de
muziekbeoefening komt niet zo
maar uit de lucht vallen. Terde
ge heeft men zich vaak kunnen
voorbereiden op daartoe aange
wezen instituten als de muziek
scholen, die de al dan niet wan
kele schreden van de kinderhand
of letterlijk: kindervoet- en kin
dermond uiteindelijk in een ze
kere baan weten te leiden.
Natuurlijk wordt niet ieder een
Herman Krebbers of een Berdien
Stenberg - maar goed ook trou
wens - maar het is de vraag of
dat erg is. Ook op ander niveau
blijkt muziek net zo leuk om
mee bezig te zijn. Een eenzaam
avontuur is het per definitie niet,
want in veel gevallen wordt er
samen met anderen gemusiceerd.
Een extra oplettendheid wordt
daarbij vereist, maar daar staat
vaak een brok gezelligheid te
genover. Want „naar de muziek
gaan" betekent maar al te vaak
een avondje er tussenuit. Of men
nu zélf aan het werk is geweest
of heeft gekeken en geluisterd
naar muzikanten, die door hun
prestatie muzikaal wat te vertel
len hebben.
Geconstateerd moet echter
worden, dat het bezuinigings-
spook momenteel de Grote Trom
roert bij veel van de instanties.
Met een zekere angst wacht men
af of men straks de strijkstok
overhoudt of de viool, maar hoe
dan ook, muziek maken, er van
genieten; het zal altijd blijven.
Hopelijk zullen de daarvoor ver
antwoordelijken niet vergeten,
dat daar goed muziekonderwijs
bij hoort. Want als melk moet,
een ei er bij hoort moet men
denken aan de noten en niet aan
de nota.
Vrije tijd, blije tijd. Behalve, wan
neer men er geen vulling aan kan
geven. Meestentijds hoeft dat geen
probleem op te leveren, want ook
voor de laagstbetaalden, ook voor de
uitkeringsgerechtigden zijn er moge
lijkheden de vrije tijd zinvol te beste
den.
Buurthuizen bieden vaak een scala
aan betaalbare activiteiten, de regio
nale Zonder Werk Projecten slager er,
ondanks een enorme vraag, telkens
weer in het zo veel mogelijk lieden
naar de zin te maken. Daarnaast zijn
er vele sportieve activiteiten, die
eventueel op wedstrijdniveau wor
den uitgevoerd.
Maar ook als recreatie voorop
staat of men zich bepaalde ba
sistechnieken eigen wil maken is
er keuze te over. Eén van die
keuzes zou gezien vorenstaande
kunnen zijn: dansen.
Muziek en beweging vormen een
•combinatie, die veel mensen aan
spreekt. Niet alleen jongeren zijn
in staat daar uiting aan te ge
ven, want ook ouderen wat heet
„oud" trouwens - bezoeken een
dansschool even goed.
Of dat nu is voor de eerste wan
kele schreden (Vroeger geen tijd
of Hij wou nooit) of voor „opfris
cursus" het al dan niet aanwezi
ge parket verdraagt evengoed
misstappen als juiste passen.
Wil of kan men niet op wed
strijdniveau meedoen als jongere,
dan nog zijn er voldoende rede
nen een dansschool met een be
zoek te vereren. Zeker in een
tijd, waarin de hang naar het
oude hoogtij viert. Stijldansen
willen ook jongeren beheersen,
de tendens naar rock and roll
behoeft deskundige begeleiding.
Voorheen heette het: „Dansen is
plezier voor twee", maar beter is:
„Dansen is plezier voor alle
maal".
Diverse instituten richten
zich in het voor de deur staande
schooljaar op de „computer-
markt" met het geven van cur
sussen. Eén van die instellingen
is Instituut AVC te Emmen, die
op bovengenoemd gebied cur
sussen verzorgt in Hengelo en
Enschede.
Dat gaat in september gebeu
ren met de leergang: „Compu
terkennis voor iedereen" met
als doel de cursist een algeme
ne ontwikkeling te verschaffen
op het gebied van computers en
electronische informatiever
werking. Men leert de mogelijk
heden van het apparaat kennen
en na afloop van de activiteit
moet men in staat worden
geacht eenvoudige program
ma's te kunnen maken in de
basic Taal. Bovendien moet
men in staat zijn met veel ge
bruikte standaardprogramma's
te kunnen werken.
De cursus duurt twaalf we
ken, de lesstof wordt voor een
ieder toegankelijk geacht. Van
af de eerste les wordt er met het
desbetreffend apparaat ge
werkt. Ook wordt er in septem
ber gestart met de opleiding
AMBI Informatica I.I., een be
roepsopleiding. Voor informa
tie over beide cursussen kan
men bellen met (05910)-! 56 89/
4 03 93.
De muziekschool te Almelo
komt het nakend seizoen tege
moet aan een vraag die meer
malen is gesteld. Namelijk de
vraag naar een cursus panfluit.
Bij voldoende deelname vindt
er met ingang van 1 september
1984 een oriëntatiecursus pan
fluit plaats onder leiding van
Corrie Wolters. Om de cursus te
kunnen volgen moet men zelf in
het bezit zijn van genoemd in
strument. Voor een kleine ze
ventig gulden is er al een hemo-
n-panfluit te koop, die in eerste
instantie voldoet voor het vol
gen van de cursus. Naast die
kosten is men bij benadering 10
gulden extra kwijt voor lesma
teriaal, terwijl de een halfjaar-
durende cursus voor volwasse
nen 205 gulden en voor minder
jarigen 90 gulden kost.
Op 1 januari was het aantal
deelnemers aan de Avondoplei
dingen van de Hofstede-mts te
Hengelo vóór de 5-jarige mts-
opleiding 203 en voor de diverse
vervolgopleidingen 133. Met na
me voorzien de cursussen „In
formatica" en „Technische In
formatica" in een grote behoef
te. Het is dan ook niet verwon
derlijk, dat er in het komend
seizoen een vervolgcursus komt
onder de titel „Technische In
formatica 2". Nieuw is ook de
basiscursus „Kennismaken
met de computer en de pro
grammeertaal Basic". Een kort
lopende cursus van 8 weken,
gedurende één avond per week,
georganiseerd voor hen, die
eerst een nadere oriëntatie be
hoeven alvorens deel te gaan
nemen aan een langdurige cur
sus of voor hen, die overgaan
tot de aanschaf van een zoge
naamde home-computer. Voor
een ieder, die minimaal lbo of
mavo bezit toegankelijk.
De Volksuniversiteit gaat ko
mend seizoen een cursus „Poli
tieke Scholing voor Buitenlan
ders" organiseren, waarin bui
tenlandse mannen en vrouwen
zich kunnen voorbereiden op
veranderingen, die verwacht
kunnen worden wanneer zij in
1986 actief en passief kiesrecht
krijgen. Ze kunnen dan stem
men, maar ook gekozen wor
den. Kunnen lid worden van
een politieke partij, maar er
ook één oprichten. Uitgelegd
zal worden wat de uitgangspun
ten van het Nederlandse poli
tieke systeem zijn, maar ook
bijvoorbeeld hoe de Nederland-
se Staat in elkaar zit, hoe d&-
gemeente werkt. De cursus
duurt 10 weken, de kosten be
dragen 25 gulden, opgave dient
vooraf te geschieden bij de
Volksuniversiteit aan de
Haaksbergerstraat 64 te En
schede. Bellen kan ook (053)-
32 33 04.
