Niet zelf „sleutelen"
aan gasinstallaties
iss*
Isoleren
van ramen
„Kleintje kachel"
Dit blad
brengt iedere week
een markt bij u thuis
ét
9jf
SCHAKEL TIJDIG VAKMAN IN
btMbbbbbMbb&b&btl
b A
In ons land mogen alleen
(aard-)gastoestellen worden
geplaatst als ze zijn voorzien
van het GIVEG-merk. Het
merk betekent, dat de toe
stellen uitvoerig zijn onder
zocht op veiligheid. Maar,
zelfs het veiligste gastoestel
kan gevaar opleveren als het
verkeerd wordt gebruikt of
als het na verloop van tijd
mankementen gaat vertonen.
Zo kunnen cv-ketels, lucht-
verhitters, boilers, geisers en
andere gastoestellen die
verkeerd worden gebruikt of
niet goed zijn geïnstalleerd
of niet geregeld worden na
gekeken door een vakman,
verschillende gevaren ople
veren. Er kan onverbrand
gas uit het toestel stromen,
er kan onvolledige verbran
ding optreden en er kan
brandgevaar ontstaan.
Onvolledige verbranding kan
het gevolg zyn van een on
voldoende ventilatie van de
verbrandingsruimte en van
een verkeerd werkend gastoe
stel. Bij onvolledige verbran
ding kan het giftige en ge
vaarlijke koolmonoxyde (ko
lendamp vrijkomen). Zorg
daarom altijd voor voldoende
ventilatie van de ruimte waar
verbrandingstoestellen zijn
opgesteld. In de regel zorgt
de installateur er wel voor
dat er voldoende verse lucht
kan worden aangevoerd,
maar de maatregelen die hij
daartoe heeft getroffen, kun
nen worden verstoord door
bijvoorbeeld een vogelnestje
in de afvoer voor verbran
dingsgassen.
Ook mogen nooit en te nim
mer opzettelijk aangebracht
ventilatieopeningen (roosters,
luchtkokers e.d.) afgesloten
worden.
Uiteraard is bij het onver-
brand uitstromen van gas de
kans op een explosie niet
denkbeeldig.
Tips
Om allerlei narigheid te
voorkomen bij deze een
handvol tips die voor Neder
landse Gasunie en de Vereni
ging van Exploitanten van
Gasbedrijven in Nederland
(VEGIN) worden aangereikt
in het boekje „Aardgas en
wonen": Sleutel nooit zelf
aan gasapparaten. Leg nooit
zelf gasleidingen aan. Ver
vang nooit zelf een bestaand
gastoestel door een ander,
ook al zou u dat kunnen
doen zonder de gasaanslui-
ting of de afvoer voor de
verbrandingsgassen te ver
plaatsen. Het is werk voor de
vakman.
Verwijder niet permanent de
deur of het deksel van uw
cv-ketel. Sluit geen afzuigkap
of ventilator aan op een af
voerkanaal dat al wordt ge
bruikt voor het afvoeren van
de verbrandingsgassen van
een geiser, een boiler of een
ander gastoestel. Als u een
afzuigkap in de keuken in
stalleert, overtuig u er dan
Twee jaar geleden is de
Stichting Energie Informatie
opgericht. Dit vanuit een on
gerustheid over de .energie
toekomst' van ons land en
samenhangend ook in ver
band met de vaak eenzijdige
voorlichting en acties op dit
terrein. De Stichting stelt
zich ten doel objectieve voor
lichting te verstrekken over
de energie-bronnen waaruit
ons land straks een keuze zal
maken. Alle mogelijke soor
ten van energie worden op
een principieel dezelfde wijze
belicht. Van de Stuurgroep
voor de Brede Maatschappe
lijke Discussie heeft de Stich
ting Energie Informatie een
subsidie toegekend gekregen.
De Stichting Energie Infor
matie .beperkt' zich op dit
moment tot het verstrekken
van informatie en beleggen
van informatie-avonden, als
voorbereiding op de discus
siefase van de Brede Maat
schappelijke Discussie Ener
giebeleid. Met deze activitei
ten stelt de Stichting zich tot
doel het Nederlandse publiek
zakelijke en objectieve voor
lichting te verstrekken, opdat
een ieder voor zichzelf een
standpunt kan bepalen.
van dat de lucht die naar
buiten wordt afgevoerd, kan
worden aangevuld door verse
lucht van buiten of uit uw
huis.
Zintuigen
U heeft drie zintuigen die u
kunnen waarschuwen voor
het niet goed functioneren
van een gastoestel: uw ogen
(afwijkende kleur van de
vlammen), uw oren (vreemde
geluiden van uw gastoestel
en uw meus (,,gas"-luchtje).
Aarzel niet om de vakman
erbij te halen als één van die
zintuigen u waarschuwt dat
er iets mis is.
Van alle „scheidingsconstruc
ties" geven de ramen de
grootste warmteverliezen. De
dikte van het glas speelt
daarbij nauwelijks een rol.
Hoe koud de binnenkant van
het glas kan worden, bewij
zen de ijsbloemen die bij
vorst de ruiten versieren.
De enige wijze om de ramen
redelijk doeltreffend te isole
ren, is het aanbrengen van
twee (of drie) lagen glas, ge
schieden door een spouw.
Dat kan op drie manieren:
met dubbele ruiten (voor
vaste en beweegbare ramen),
met dubbele ramen (voor
beweegbare ramen) en met
vaste voorzetramen.
Van 19 tot en met 23 april wor
den in de Amsterdamse RAI
een tweetal beurzen gehouden:
Energie. '83 (een beurs voor
energievoorziening en - beheer
sing) en Zon en Wind '83 (een
internationale vakbeurs voor
toepassing van nieuwe en ver
nieuwbare energiebronnen). Ge
durende deze evenementen zijn
er symposia en congressen over
tal van energieonderwerpen.
Voor heel veel Hollandse
huiskamers zyn de open
haardkachels naar Skan-
dinavische afmetingen
vaak net iets te groot.
Daarom ontwikkelde Brink
Staphorst de Eko 50, een
„klein kacheltje" die er
zonder twijfel moeiteloos
by iedereen in gaat. En.
kleiner betekent zeker niet
minder. Gemaakt van
duurzaam dubbelwandig
plaatstaal en een vuurh
aard waarvan de grootte
gelijk is aan die van de
robuustere types, levert dit
kleintje kachel dezelfde
hoeveelheid kalorieën als
grotere exemplaren.
De isolerende eigenschappen
van de drie methoden ontlo
pen elkaar niet veel. In alle
drie de gevallen kunnen de
warmteverliezen bij ramen tot
ongeveer de helft worden te
ruggebracht.
Dubbele ruiten, vaak aange
duid met de merknaam
thermopane (er zijn veel meer
merken die evengoed zyn),
kunnen alleen in een daarin
gespecialiseerde fabriek wor
den vervaardigd. Omdat de
maten van kozijnen en ramen
sterk variëren, worden ze al
leen op bestelling gemaakt
en geplaatst.
Waar het aanbrengen van
dubbele ruiten niet (meer)
kan, omdat bijvoorbeeld de
kozijnen daarvoor niet diep
genoeg zijn, kunnen dubbele
ramen uitkomst bieden,
waarbij onder dubbele ramen
wordt verstaan twee ramen
met glas die ten opzichte van
elkaar of van het vaste kozijn
beweegbaar zijn.
Afzonderlijk
Dubbele ramen kunnen af
zonderlijk aan het kozijn
worden afgehangen waarbij
het ene raam naar binnen en
het andere naar buiten is te
openen. Een ander systeem is
één raam scharnierend aan
het kozijn te bevestigen en
het tweede raam scharnie
rend aan het eerste af te
hangen. Het dubbele raam
kan dan normaal worden
geopend, zoals een enkel
raam. In al deze gevallen
moet het kozijn stevig genoeg
zijn om het gewicht van de
twee ramen te kunnen dra
gen.
Keus
Dan is er nog de mogelijk
heid van voorzetramen, een
ruit in een houten, kunststof
of metalen profiel gevat, dat
aan de binnenkant of de bui
tenkant op het kozijn wordt
bevestigd. Voorzetramen
kunnen 's zomers worden
weggenomen.
Zoals gezegd, uit een oog
punt van isolatie en warmte
verliezen zijn er nauwelijks
verschillen tussen de drie
methoden. De keus zal
daarom moeten afhangen van
andere overwegingen, bij
voorbeeld de prijs en de con
structie van de aanwezige
kozijnen.
Een goede isolatie van de
warmwaterleidingen voorkomt
warmteverlies. Het is verstandig
om een vakman om advies te
vragen.
Ruwweg gesproken kost een
bad driemaal zoveel energie als
een douche.
O Men kan zich aanmerkelijke
hoeveelheden gas besparen door
een doordacht gebruik te maken
van de waakvlammen van for
nuizen en geisers. Deze verbrui
ken elk zo'n 130 èi 170 kubieke
meter gas per jaar. 's Nachts en
wanneer men niet thuis is, hoe
ven ze niet te branden. Anders
is het met waakvlammen van
gasboilers en cv-ketel. Die kan
men, behalve tijdens langdurige
vakantie, beter aanlaten. Op
fornuizen kan een elektrische
ontsteking gemonteerd worden
waarmee het gehele energiever
lies van de waakvlam wordt
vermeden. Nog eenvoudiger is
het om lucifers of een gasaan-
steker te gebruiken.
C Let er bij het koken op, dat
u geen kleine pannen op grote
vlammen zet. De vlam hoort
onder de pan te blijven. Steek
het gas niet eerder aan dan no
dig is. Gebruik pannen met
goed sluitende- deksels.
-•ecl
Verplaatsbaar, zonder gas, zonder
stroom, zonder afvoer, volledig
reukloos door turbo-verbranding.
Nederland ontdekt de Zibro-
Kamin als kleinschalige
verwarmingsbron.
De energiebesparende kachel is zeer
gemakkelijk verplaatsbaar (12 kg).
Door kleinschalig te verwarmen, daar
waar u en uw huisgenoten zijn,
bespaart u minstens 50% op uw
energiekosten. Door zijn ekstra laag
brandstofverbruik (2 liter per 10 uur)
is dit systeem dè oplossing van het
energieprobleem. De alternatieve
brandstof heet petroleum (na
verbranding geheel reukloos).
Brandstof verbruik minder dan 25 ct
per uur.
De Zibro-Kamin kachel is de
oplossing. Door het unieke Turbo
verbrandingssysteem bijzonder
geschikt voor het verwarmen van elke
woonruimte.
Het TNOrapport toont aan dat het
percentage giftig afvoergas
koolmonoxide is gereduceerd tot
0,000 en door herverbranding.
(max. stand) van genoemde
gassen is het rendement 100%.
Toyoset dealen
0LDE 0LTH0F
Frielinckstraat 6
Harbrinkhoek. Tel. 05490-66977
G. VAN DAM
Elsenerstraat 47
Rijssen. Tel. 05480-12366
bbbbUbUbbbUUbbLrbbbbbbbbbbbbbbbb
Kook aardappels en groente
met weinig water. Breng het
geen u wilt koken snel aan de
kook en temper daarna de vlam.
Een snelkookpan (hogedruk
pan) is erg voordelig in energie
verbruik by gerechten die lange
tijd nodig hebben om gaar te
worden.
Zet geen volle ketel op voor
twee kopjes thee. Gebruik de
fluit en het water niet minuten
lang doorkoken.
Gebruik geen warm water
als het ook met koud kan.
De vaat onder stromend heet
water afspoelen kost veel extra
energie en is dus erg duur.
Stel de warmwatertempera-
tuur van de boiler (deze is on
geveer 85 graden C) in op 60
graden. Deze temperatuur is in
de meeste gevallen voldoende en
bovendien wordt de levensduur
van de boiler erdoor verlengd.