lieowjaarsreceptie B&W
LANDELIJKE ONTWIKKELING
TRUT LANGZAAM HOLTEN
Driekoningen
boon en kroon
Wie weef er meer van?
FEESTELIJK EN UNIEK
CONCERT
BRABANTS VOLKSORKEST
HOLTENS NIEUWSBLAD
tegenvaller B en W
HOLTENS
NIEUWSBLAD
BURGERLIJKE
STAND
mm m
Motor filmavond
VERLOTING HELICON
College is in
voor stuntwerk
OLTENS
Abonnementsprijs {31.60 per jaar Losse nummers 65 cent
Hoofdredactrice Nan Heidema
Dr. Nagelhoutstraat 3, tel. 05483-2583'
Red. adres Smidsbelt 37
tel. 05483-3803
Red. medewerker J. Wiggers
Kolweg 14, tel. 05483-1356
Stichtingsbestuur
W.H. Beyers, secretaris
Kozakkenstraat 5, tel. 05483-3022
Advertenties, Schouwburgplein 7
Almelo, tel. 05490-16666
Gedrukte oplage 3075
Uitgeversmaatschappij Van der Loeff B.V. in samenwerking met de Stichting „Holtens Nieuwsblad"
Donderdag 6 januari 1983 - 35e jaargang - nr. 1
verschijnt wekelijks
Advertentie-adviseur
W. FREDERIKS
Prins Hendrikstraat 18,
Nijveraal.
Telefoon 05486-13264
Advertenties en abonnementen
kunt u in Holten opgeven bij
G W. KNAPEN
Larenseweg 3 tel. 1224
tot dinsdags 2.00 uur
In Bathme bij:
H. VOOGSt EERD
Deventerweg 34 - tel. 1665
tot dinsdag 12.00 uur
Burgemeester van Rappard sprak tijdens de Nieuw
jaarsreceptie over de landelijke ontwikkeling die
langzaam maar zeker ook Holten gaat treffen. „Met
minder geld zullen toch nieuwe dingen gedaan moe
ten worden". Met andere woorden roeien met de ge
bruikelijke riemen die voorhanden zijn.
„Besturen, vooruitzien en de be
langrijkheid van het in stand
houden van het voorzieningen
niveau niet uit het oog verlie
zen. Je zou het kunnen zien als
een uitdaging, waarbij samen
werking meer dan eens noodza
kelijk is", aldus burgemeester
van Rappard. Plan Zuiderlook
en ook de Beuseberg zijn voor
lopig afgeschreven. Rest de ver
keersproblematiek die om aan
dacht vraagt evenals een nieuw
onderkomen voor gemeente en
sociaal cultureel werk, punten
die hoog genoteerd staan op het
verlanglijstje van 22 december.
„Toch moeten we ondanks de
financiële misère niet vergeten
de muziek van het leven te blij
ven horen", aldus burgemeester
van Rappard tijdens zijn Nieuw
jaarstoespraak dinsdag in de
aula van de Holtense Scholen
gemeenschap.
Geboren: Margaretha Bemadet
dv W.J.H. Piechnick en E.
Reevers
Twaalf nachten na Kerst is het Driekoningen. Nog niet zo heel
erg lang geleden, zeker in het begin van deze eeuw nog, liepen op
de 6e januari in bepaalde streken van ons land nog Koninkjes
rond, al of niet sterrezangers genoemd. In sommige opzichten is
de 6e januari een afsluiting. Langer dan die dag moet je de
kerstboom niet laten staan en ook de wenskaarten moeten op die
dag worden opgeborgen, anders kon het wel eens averechts uit
pakken. Daar staat tegenover, dat men wat lekkernijen betreft
rustig doorgaat met het bakken van het symbolische Driekonin
genbrood. Ook hiervan is de oorsprong de heidense offerkoek. Dat
waren trouwens de oudste vormen van gebak. Dat ze vaak in de
vorm van dieren waren gebakken, komt omdat ze de aloude die-
roffers vervingen. En in de oerheidense tijd was zelfs sprake van
mensoffers. Daar zijn nu de speculaas vrijers en vrijsters voor in
de plaats gekomen. De duivekater doet trouwens denken aan het
kattendoffer. Al het gebak, ook het 'scheenbeen'gebak, dat is
krentenbrood in de vorm van twee hoofden, is evenals kransjes
en krakelingen verwant met oude zonnesymbolen. Er waren ook
afweringssymbolen. Dat waren de (banket)letters B.M.C. De voor
letters van de drie Koningen Balthasar, Melchior en Caspar. Ze
werden ook vaak op de muur van de stal geschilderd. Later wer
den ze vervangen door I.H.S. (in hoe signo vinces), dat wil zeg
gen: in dit teken zult ge overwinnen.
In de aula van de Scho
lengemeenschap werd
Eondag 2 januari het eer
ste koffieconcert van het
nieuwe jaar gehouden,
met als gasten het (fees
telijke) Brabants Volk
sorkest. Feestelijk, omdat
blijheid en spontaniteit
onweerstaanbaar over
sloegen op diegenen die
de moeite hadden geno
men (dat waren er jam-
mergenoeg minder dan
men had verwacht) om
tussen half twaalf en één
uur hun oren te spitsen
tijdens dit koffieconcert.
Het was tevens een vry uniek
concert omdat deze vorm van
volksmuziek eigenlijk maar zel
den doordringt naar onze con
treien. De moeite van de bezoe
kers werd dan ook rijkelijk be
loond met een veelheid van me
lodieën en bezettingen. Een eer-
U ontvangteer! fraaie Parker-Jotter ballpoint
nieuwe abonnee opgeef t.
Het Driekoningenbrood had voor
degene, die er van at. een zeker
risico. Het kon namelijk gebeu
ren dat in de plak, die iemand
op zijn bordje kreeg, een boon
ingebakken zat. Dat betekende
dat hij die dag de koning was.
Meestal kwam het dan op trak
teren aan. Maar vroeger gaf men
elkaar op Driekoningen of Der-
tienavond, vergelijk het Engelse
Twelfth Night, geschenken, zoals
de Wijzen, later Koningen ge
noemd, dat deden toen zij op 6
januari bij de kribbe in Bethle
hem aankwamen. Al was het
geen goud, wierook en mirre.
Het ging 'meer om 'coninxbrood'
en 'coninxgelt', dit laatste be
stemd voor de armen en gevan
genen. Ook nog heel lang in ge
bruik geweest zijn de Konings-
brieven. Ze bestonden uit 16
plaatjes, elke met een afbeelding
van koning, koningin en andere
leden van de hofhouding, tot en
met de hofnar toe. Plaatje met
gedicht werd uitgeknipt en als
lootjes in een hoge hoed getrok
ken. Zo had ieder op Driekonin
genavond een eigen rol. Dit is
dus een uitgebreidere manier
van koning kiezen dan met het
vinden van de 'koningsboon'.
Van de 17e eeuw af werd een
koning dan ook gekroond met
een prachtige kroon van bord
papier. De bonekoek-koning had
het voordeel dat hij zelf de ko
ningin mocht kiezen. Zoals ook
op oude schilderijtjes o.a. van
Jan Steen te zien is, werd de
avond dan verder in het gezel
schap doorgebracht. Men
speelde spelletjes, zoals pand
verbeuren. Terwijl men zich
binnen kostelijk vermaakte en
de kinderen hun eigen spel
speelden - zij sprongen over drie
brandende Koningskaarsen heen
klonk van buiten het gezang
van de sterrezangers: „Wij ko
men je Dertienavond bezoeken.
Heb je nog wafels of pannekoe
ken? Eén, twee, drie in 't beu-
terpateel. Mensen geeft ons ons
aandeel". De sterrezangers heb
ben een kroon op het hoofd,
dragen meestal een lang wit
hemd en dragen de ster voor en
boven zich uit. Behalve dat zij
werden binnengelaten om mee
te smullen, kregen ze ook wel
een geldstukje. Oorspronkelijk
waren het koorknapen, vandaar
dat witte hemd, en scholieren,
die er als sterrezangers op uit
gingen. Er gingen steeds meer
mensen meedoen en het kwam
ook wel voor dat het gekregen
geld in de herberg in drank
werd omgezet. In de vrije ver
sies van de oorspronkelijke ref
reintjes kwam dan ook het
woord 'bier' heel wat keren
voor. Maar er waren ook hele
optochten van koninkjes, die al
zingend met draaiende ster en
lampions door de straten trok
ken. „De koninkjes lopen stoep
op stoep af. Zij zoeken het kind,
dat de hemel ons gaf. Zij kwa-
Het zal deze winter alweer voor
de 11e keer zijn, dat de MAC in
samenwerking met het Motor-
filmteam St. Anthonis een fil
mavond organiseerd. Deze fil
mavond wordt gehouden op
vrijdag 7 januari a.s. in gebouw
Irene te Holten, aanvang 20.00
uur, zaal open vanaf 19.00 uur.
Ook dit jaar heeft het filmteam
weer vele dagen rond de diverse
circuits staan filmen en na nog-
eens vele uren van montage enz.
is er weer een ruim 7 uur du
rend filmprogramma beschik
baar, waarvan in Holten plm.
21/2 uur getoond zal worden.
Ook onze zijspan-
kampioenscross van 30 april j.l.
op de Zuurberg is opgenomen
en een bezoek aan de filmavond
is alleen daarom al de moeite
waard. Maar ook .de andere tak
ken van motorsport zullen ruim
schoots de aandacht krijgen.
Zoals gebruikelijk zullen ook
weer enkele motorzaken hun
medewerking verlenen, zodat het
geheel er weer aantrekkelijk uit
ziet.
In aanwezigheid van enkele le
den van de Holtense politie
vond op woensdag 29 december
onder grote belangstelling van
eigen koorleden ten huize Meyer
de trekking plaats van de verlo
ting.
De prijzen zyn al bij de desbe
treffende winnaars thuis be
zorgd. We vermelden nog even
de hoofdprijzen radiocassettere
corder: mevr. M. ter Borg; hor
loge: fam. de Gooyer; citruspers:
hr. Fifis.
Hartelijk dank voor de steun!
KNIPTIP
Doet uw camera al aan
sport? Sportfoto's maken
is een leuke
hobby.
men van 't Oosten, zij kwamen
van ver. Met kronen en goud en
een draaiende ster". Een gebruik
of om in ere te houden, of om
nieuw leven in te blazen.
Het gemeentebestuur van
Holten is aan het begin
van dit jaar onaange
naam verrast door een
Fikse financiële tegenval
ler. Het Ministerie van
Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening is
namelijk niet van plan
een subsidie van 95 pro
cent op de bouwkosten
van sanitaire voorzienin
gen voor de tijdelijke
woonwagenlocatie aan de
Markeloseweg te verle
nen. Het gaat hier om
een bedrag van 150.000
gulden.
Volgens B en W is deze
handelwijze in strijd met
alle afspraken die twee
jaar geleden zijn gemaakt
bij de realisering van de
tijdelijke locatie. Die was
nodig toen het grote
woonwagenkamp in De
venter werd ontruimd. De
gemeenten verenigd in
het Woonwagenschap
Zuid-West Salland ver
plichtten zich destijds tot
het realiseren van een
subkamp. Aangezien Hol
ten nog geen definitieve
standplaats had werden
aan de Markeloseweg tij
delijke voorzieningen ge
troffen. Inclusief zes zoge
naamde „Sanitaire units"
die verplaatsbaar moesten
zijn. Voorwaarde die met
name de PvdA destijds
stelde in de gemeenteraad
was dat de kosten daar
voor subsidair zouden
zijn. Reden waarom de
aanvraag daarvoor nu, na
twee jaar, is afgewezen is
volgens de ministeriële
brief het feit dat Holten
geen definitieve stand
plaats voor de woonwa
gens heeft.
Binnenkort zal het college
van B en W een gesprek
met het Woonwagenschap
hebben om de subsidie
alsnog uitgekeerd te krij
gen.
Wanneer het, ongetwijfeld illus
tere, stuntgezelschap Aronato en
Klaas komende zomer in Holten
zijn halsbrekende toeren wil ver
richten ter lering en de vermaak
van de Holtense bevolking dan
heeft het college van B. en W.
daar in principe geen bezwaar
tegen. In principe, want de
luchtacrobaten zullen wel aan
de nodige bepalingen moeten
voldoen terwijl ook de veilig
heidsvoorschriften in acht moe
ten worden genomen.
Dat is het antwoord van de ge
meente Holten op een brief van
het genoemde gezelschap.
Daarin wordt gevraagd om een
ruimte van 20 bij 70 meter die
de hoogwerkers nodig hebben
voor hun installatie. Of Aronato
en Klaas Holten inderdaad zul
len aandoen op hun duizeling
wekkende toemee moet worden
afgewacht.
Gebruik deze
Naam
Woonplaats
Geeft op als abonnee
op het Holtens Nieuwsblad
Dhr./mevr
voor het opgeven
van een
nieuwe abonnee.
Inzenden aan:
Holtens Nieuwsblad
Antwoordnummer 97
Enschede
Woonplaats:
Hij/zij betaalt het abonnementsgeld per half I
jaar/per jaar
volle vermelding voor de leider
van de groep Hubert Boone,
voor het gemak waarmee hij
wisselde van viool naar kornet
en doedelzak. Over de oorsprong
van de muziek en de muzikale
opbouw gaf hij steeds humoris
tisch tekst en uitleg, bijgestaan
door de contra-bassist, met zijn
grondtonen de basis van de mu
ziekgroep. Gezamenlijk gaven zij
de klanken net dat extra tintje
dat muziek tot een feest maakt.
In de pauze kon men elk jaar
met een glas wijn in de hand
veel goeds voor het Nieuwe Jaar
toewensen. Jammer dat in ver
gelijking met verleden jaar ron
dom de feestdagen de opkomst
zo gering was. Waarschijnlijk
speelde onder andere de
Oliebollen-cross, die ongeveer
gelijktijdig van start ging (ook)
parten.
Mijne heren,
Graag vraag ik uw aandacht voor het volgende.
Mijn familie stamt af van en ontleent haar naam
aan de boerderij „de Enterman" in de Beuseberg.
Die boerderij wordt onder die naam het eerst ge
noemd in 1743 en werd door mijn voorouders be
trokken op 1 mei 1786.
Zij bestaat nog, maar heeft rond 1910 haar oor
spronkelijke naam verloren en staat thans be
kend als het erve „Broodjans". Ze ligt aan de
Fliermatenweg 3 en de huidige bewoner/eigenaar
is de heer Albert Kolkman, een zeer verre ach
terneef van mij.
Vóórdat mijn familie zich op „de Enterman" ves
tigde bewoonde zij sedert circa 1711 de boerderij
Bosch of Boshuijs in de Look. Daarvoor weer was
de familie eigenaar van het goed de Vlicker
(Flikker) in het dorp Holten. Tot dusverre is het
mij niet gelukt de ligging van het Boshuijs en de
Vlicker te achterhalen. Noch vast te stellen of
beide goederen eventueel onder een andere naam
nog bestaan. Het is mij bekend dat in sommige
dorpen enthousiaste amateur-geschiedkundigen
zich bezig houden met onderzoek naar oude
boerderijen etc. Is het U bekend of zo'n groepje
ook in Holten bestaat? Zo ja kunt U mij dan een
contactadres opgeven? Ik teken hierbij aan dat
ik het RAB O-jubileumboek in mijn bezit heb en
dat zette mij op het spoor van de heer B.H.
Brouwer in Renkum die mij zeer tot z'n spijt ver
der niet kon helpen. Uw antwoord met belangstel
ling tegemoet ziende.
Hoogachtend
W. Enterman
2275 TE, Voorburg,
Hoekenburglaan 58
Om de heer Enterman te helpen bij z'n speurwerk
leek ons plaatsing van bovenstaande brief in Hol
tens Nieuwsblad van belang.
J.W.
