gemeente
holten
gemeente
holten
Spoor de gevaren
in uw huis op
GEHANDICAPTE PAARDRIJDERTJES
MAAKTEN RIJTOER
Overijssels TBC—Lighuisje
laar Openluchtmuseum
n Arnhem
Tien jaar Vakantie
Kinder Week
HOLTENS NIEUWSBLAD
PLANKHANGEN
2E RONDE
Radio Oos
I
ORGEL-EN TROMPETSPEL ZOMERAVONDGONCERT IS "DE KANDELAAR"
Verloren en
gevonden
Radio Oost in
Overijssel
|5 juli 1982 -
-PAG. 5
collectie van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem is
Vgebreid met een TBC-lighuisje uit OlstlOverijssel. Het is op 9 juli
s geschenk van de Nationale Kruis Vereniging aan het museum
\ergedragen. Tuberculose is lange tijd beschouwd als volksvijand
immer één: duizenden mensen stierven jaarlijks aan deze ziekte.
jC-patiënten vonden herstelling in een groot aantal sanatoria,
aar ook in de overal in Nederland geplaatste zogenaamde ligten-
n. Dit waren eenvoudige, demontabele houten huisjes, voorzien
in een draaibaar onderstel, zodat ze op de zon gericht konden
orden. Zij waren vaak eigendom van de plaatselijke Kruisverem-
ngen. TBC-patiênten konden er dan over beschikken voor een
ims maandélange kuur. Het lighuisje, afkomstig van de Kruisver-
liging Olst van de N.K.V., staat in het Nederlands Opeiüuchtmu-
um opgesteld naast het woonhuis van de Oldambtster boerderij
het Groningse Beerta.
EN VOLKS-
PIDEMIEËN
[EKTEN
ot ver in de vorige eeuw werd
bevolking van ons land ge-
listerd door ziekten, waartegen
len machteloos stond. Epide-
lieën, vooral van cholera en
okken, eisten per keer duizen-
en slachtoffers. Er waren ook
esmettelijke ziekten die con
tant heersten. Sommige waren
hdemisch (aan een bepaalde
treek gebonden), zoals de
moeraskoortsen" in de kust-
rovincies. Deze bestonden uit
en mengelmoes van allerlei
lekten, waaronder malaria, die
ïen toen niet van elkaar kon
nderscheiden. Vooral kinderen
rerden het slachtoffer van tu
berculose (de beruchte „tering")
lie overal voorkwam. Nog in
920 stierven 15.000 mensen
iieraan. Schrikbarend was de
üigelingensterfte. In 1850 ging
Heer dan éénvijfde van alle
tinderen dood vóórdat ze een
aar oud waren, in 1900 nog
lijna 15%. Oorzaken hiervan
varen allerlei maag- en darm-
ftoomissen en akute infectie-
aekten, gevolg van slechte voe
ling, geen hygiëne en onvol-
loende zorg. Dit kwam door ge-
rek aan kennis, door de ar-
noede waarin de meeste men-
;en waren gedompeld, en de
jrote gezinnen.
BESTRIJDING
Besmetting met TBC-bacillen
jebeurde door het drinken van
jngepasteuriseerde melk van
tieke koeien. Als er een patiënt
tn de buurt lag te hoesten ging
iet via de lucht. Bij de onder
voede, minder weerbare, armen
lag dit laatste voor de hand. In
de grote steden woonden velen
In bedompte krotr en kelderwo
ningen. De dorpen op het plat
teland bestonden nog in onze
jaren '20 soms voor meer dan
een kwart uit éénkamerwonin
gen. Hierin moesten 5 6 per
sonen wonen, koken en slapen.
Vaak waren zij slecht onderhou
den, zodat regen en sneeuw
naar binnen lekten. Met een
turfkacheltje werd het dan wam
gestookt, waarbij men de ramen
potdicht hield. Geneesmiddelen
waren er niet. Wel konden
TBC-lijders met goede voeding,
rust en zuivere lucht weer beter
worden, en door hen te isoleren
kon besmetting van anderen
worden tegengegaan. Dit leidde
in het begin van onze eeuw tot
de stichting van volkssanatoria
o.a. te Hellendoorn en Hoog La
ren. Voordat iemand daar kon
worden geplaatst, was het vaak
al te laat. Daardoor kwam de
nadruk meer op de behandeling
thuis door de huisartsen, de
consultatieburo's en de wijkver
pleegsters. Deze laatsten konden
door de kleine lokale verenigin
gen nauwelijks worden betaald.
Daarom ging de. landelijke ver
eniging tot bestrijding van tu
berculose, uit collectes en uit de
subsidies die de staat vanaf
1905 verstrekte, onder meer bij
dragen in hun salariskosten.
LIGHUISJE
Als door de omstandigheden
thuis verpleging niet mogelijk
was, kon de patiënt worden on
dergebracht in een lighuisje of
lighal van de vereniging. Dit
waren eenvoudige, demontabele
houten keetjes, meestal voorzien
van wieltjes op een draai-
onderstel zodat zij op de zon
konden worden gericht. Vaak
werden er een aantal bij elkaar
gezet achter een kruisgebouwtje
of op een weiland bij het dorp;
op afgelegen plaatsen (zoals bij
boerderijen) stonden zij op het
erf. Tot aan de 2e wereldoorlog
hebben vele duizenden mensen
in deze huisjes gekuurd.
In deze eenvoudige demontabele
houten huisjes, voorzien van een
draaibaar onderstel, zodat ze op
de zon gericht konden worden,
herkregen veel TBC-patiênten
na een soms maandenlange
kuur hun gezondheid.
STRATENVOETBAL
Het jaarlijkse
„Stratenvoetbal-toemooi" dat
enkele weken geleden i.v.m.
de tropische hitte werd afge
last zal dankzij de medewer
king van de voetbalvereni
ging „Blauw Wit" en „S.V.
Holten" hoogstwaarschijnlijk
toch nog door kunnen gaan.
Maandagavond om 8.00 uur
zal in de can tine van „Blauw
Wit" op sportpark „Mèer-
manskamp" een vergadering
worden gehouden waarop de
leiders van alle straat- en
buurtteams die zich voor
deelname hebben toegezegd
worden verwacht.
Op veler verzoek wordt het
concert dat vorig jaar gegeven
werd in de Geref. Kerk „de
Kandelaar" te Holten, herhaald,
uiteraard met een andere maar
niet minder boeiende program
makeuze. Organist Peter Eilan
der en trompettist Hans van de
Maten komen op 24 juli weer
naar Holten.
Peter Eilander, geboren in 1957,
kreeg zijn opleiding onder meer
bij de bekende Kamper organist
Willem Hendrik Zwart, gevolgd
door een studie aan het conser
vatorium te Zwolle waar hij in
1981 het einddiploma behaalde.
Als kerkorganist is hij verbon
den aan de Hervormde ge
meente te Apeldoorn. Eilander
zwaait de muzikale scepter over
twee Chr. gemengde koren en
over een mannenkoor terwijl hij
de uitvoeringen van vele andere
koren opluistert als organist.
Om de muzikale verscheidenheid
te vergroten werd voor dit con
cert uitgenodigd trompettist
Hans van de Maten. Deze 25-
jarige musicus werd onder meer
onderwezen door Herman Hop
man, lid van het Gelders Okrest
terwijl hij momenteel deze stu
die voortzet bij de gebroeders
Brouwer. Wie beide jonge con
certgevers vorig jaar beluistert
heeft zal deze avond zeker niet
willen missen. De aanvang is
om 20.00 uur en de toegangs
prijs bedraagt 5.- (voor kinderen
van 12 jaar en ouder 3.-). Op 7
augustus zal het tweede concert
worden gegeven waarvan het
programma zal bestaan uit ver
zoeknummers die u tot 1 augus
tus in kunt dienen bij Orgel
kring Vox Humana, de Wimpel
13, 3904 PD Veenendaal.
Aan de vooravond van de Kin
der Vakantie Week meldt jeugd
leidster Dianne van Overvelde
nog even de verschillende „lan
den", die zoals het een trek
ker svolk als de zigeuners be
taamt aangedaan zullen worden.
Dat wil zeggen niet de landen
want dat moeten jullie zelf maar
uitdokteren maar wel de plaats
jes in Holten waar het zigeu
nerkamp zijn wagens „stalt".
Iedere dag zal opnieuw een an
dere pleisterplaats worden ge
vonden, dat kan zijn op Dik
ker sweitje, het Snatergat (Hol-
terbroek), Schuppertsweitje, de
Noordpool en niet te vergeten
de laatste aanlegplek vrijdag op
Kalfstermansweide. Een 140
kinderen gaven zich inmiddels
al op en zo'n 40 vrijwilligers
zijn beschikbaar (vrijioilligers
zijn nog welkom). Per plek zul
len de woonwagens in een kring
worden gezet met in hun mid-
ïo JAAR Kinder Vakantie Week Holten
den een echt Zigeunerskamp,
met de vlag in top.
De wagens worden voorzien van
verschillende Jamilie"-
naambordjes. Als je nog mee
wilt doen aan deze geheimzin
nige trektocht door het Zigeu-
nerland kun je je nog opgeven
bij het Paalhuus, tijdens werk
dagen en bij 't Kolnus op de
woensdagmiddagen tussen half
drie en half vijf.
Vrijdagavond 9 juli j.l. werd in
zwembad Twenhaarsveld de 2e
ronde van de Holtense kam
pioenschappen plankhangen ge
houden. Zoals bekend is er op
alle vrijdagavonden in juli en
augustus vanaf 20.00 uur een
nieuwe ronde. De besten van
De Stichting voor gehandicapten van plus minus twee uur over
startte zaterdag 10 juli rond de Borkeld richting Schwart-
half elf met een kleine 50 deel- zwald (Rijssen). Vertrek en aan
nemers, gezeten in 10 koetsjes komst waren bij manege Bei
en een huifkar voor een rijtoer dman.
imomrhmh De „Bergrijders" hadden
mee was. Een tussentijdse stop
werd gemaakt op de parkeer
plaats van de E8. Het was voor
het derde achtereenvolgende
jaar dat men de kinderen deze
tocht aanbood en met succes!
De gehandicapte paardrijdertjes
klaar voor de rit in de koetsjes
die hen afgelopen zaterdag ten
deel viel.
weer geheel belangloos de mooie
route uitgezet en de tocht geor
ganiseerd, een gegeven vmar
men ook zaterdag weer erg blij
deze rondes gaan over naar de
finale, die in de zwemvierdaag-
seweek (30 aug. t/m 3 sep.)
wordt gehouden. De 2e ronde
telde 32 deelnemers, in leeftijd
variërend van 8 tot 48 jaar. Het
is in de eerste ronde door J.
Post gevestigde voorlopige re
cord van 1 minuut en 53.4 sec.
werd niet verbeterd.
De tien beste tijden van de 2e
ronde waren:
l.J. Aaltink 1.52.6 min.; 2.D.
Zandvoort 1.51.0 min.; 3. E.
Krooshof 1.50.3 min.; 4.J. Jan
sen 1.44.4 min.; 5. G. Beldman
1.43.7 min; 6. B. Blaauw 1.40.9
min.; 7. M. Vlietstra 1.36.2 min.;
8.H. Kolkman 1.34.6 min.; 9.G.
Schuppert 1.31.1 min.; 10. H.
Dijkink 1.28.7 min.
De volgende ronde wordt ge
houden op 16 juli. Aanmelding
kan ter plaatse geschieden. Aan
de deelname zijn geen kosten
verbonden.
Gevonden voorwerpen: haak-
naald met rode wol; grijs kin-
derportemonneetje inh. f 11.65;
blauw regenpak; horloge, heren,
Quarz Plato grijs-zwart, metalen
band; sleutelbos (4 sleutels),
Rabobank; trainingsjack, licht
en donkerblauw; bril; dokumen-
tatiemap; 2 bankbiljetten t.w.v.
f20.-; rood tasje, inh. traveller-
cheques t.w.v. 1140 dollars;
Opelsleutel.
Verloren onderwerpen: fietstas,
zwart, inh. doosje met banden
plaksel; damesbril, gevlamd
montuur; 2 sleutels aan voetje
(Leidekker); verz.plaatje brom
fiets RSX 764; honderiem, rood
met ijzeren knoopjes; horloge,
heren, gein er digital, grijs, meta
len bandje; rood regenpak; 1
krielkip; 1 patrijs; lichtblauw
handschoentje; trainingspak
rood/zwart; 1 pauw, blauw met
blauwe kraag (haan); visstoeltje,
bruin met lichtgekleurde bekle
ding; bos sleutels, 7 8 sleutels
aan hardplastic sleutelhanger;
bril, met alic montuur (kinder);
rood/paarse regenjas v.e. regen
pak; T-shirt, grijs met lange
mouwen; zwart lederen heren
portemonnee, inh. f6.-.
Er gebeuren thuis meer
ongelukken dan in het
verkeer. Het verschil met
het verkeer is alleen dat
de ongelukken in en om
het huis veel vaker te
vermijden zijn. En ze zijn
vaak te vermijden als
men alleen maar bedacht
is op het gevaar, Het is
vaak niet meer dan een
weet.
Met die gedachte is het achter
hoofd gaat het Veiligheidsinsti
tuut dergelijke gevaarlijke situa
ties te lijf. Het heeft daartoe
bijvoorbeeld een inspectieüjst
samengesteld aan de hand
waarvan men zijn huis kan na
lopen op gevaarlijke toestanden.
Wie aan de hand van de lijst
zijn huis bekijkt (doe dat samen
met de huisgenoten) krijgt éen
goed beeld van de veiligheid.
Reden tot tevredenheid mag er
best zijn als men hoog scoort,
zolang men zich maar realiseert
dat men met veiligheid nooit
klaar is. Er zijn altijd nog wel
kleinigheden te verbeteren.
De inspectielijst (titel „Oost,
West, Thuis Best"?) beperkt zich
tot enkele hoofdzaken:
vallen; -electriciteit, -gas; -kolen
en hout; -olie; -brand;
gevaarlijke stoffen; -hobby en
diversen.
Al die onderdelen zijn opge
splitst in veel voorkomende ge
vaarlijke situaties, waarbij men
kan invullen of men die in zijn
huis aantreft of niet, of dat men
het niet zeker weet. Zo krijgt
met 150 vragen voorgeschoteld,
zodat men -als men zéér veilig
heidsbewust is- 150 punten kan
halen. Haalt men er minder dan
75 dan kunt u haast geen stap
verzetten zonder in gevaar te
verkeren.
De veiligheid thuis is ook het
thema van een leuke zoekplaat
van het Veiligheidsinstituut,
waarop tientallen gevaarlijke si
tuaties zijn afgebeeld. Op het
eerste gezicht ziet het er alle
maal heel onschuldig uit, maar
bij nader inzien blijkt het vrien
delijk huis, dat op de plaat is
afgebeeld, te balanceren tussen
een reeks van kleine en grote
rampen. Er hoort een antwoord
lijst bij, die uit de doeken doet
hoe griezelig het vrolijke volkje
op de plaat in de weer is.
Placs, die de veiligheid thuis
onder de aandacht wil brengen,
kunnen de folder en de zoek
plaat bestellen bij het Veilig
heidsinstituut in Amsterdam,
telefoon 020-73 64 14.
Donderdag 15 juli:
12.00-12.30 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda
17.00-18.00 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda. Een programma over de
aanleg van de N-50.
Vrijdag 16 juli:
12.00-12.30 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda, regionaal weerbericht.
17.00-18.00 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland, re
gionaal weerbericht. Het pro
gramma „Met Radio Oost het
weekend in", waarin o.m. uit-
gaanstips en de film- en t.v.-
rubriek.
Zaterdag 17 juli:
17.00-18.00 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda. Het sportprogramma
van Radio Oost.
Zondag 18 juli:
11.00-12.00 uur: ANP. Verzoek-
platenprogrogramma van Radio
Oost, waarin o.a. agenda en
korte sportberichten.
18.00-19.00 uur: ANP - Sportpro
gramma van Radio Oost.
Maandag 19 juli:
12.00-12.30 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda, regionaal weeroverzicht
en de groente- en fruitprijzen
door Jan Rietveld.
17.00-18.00 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda. Het boerenprogramma
en het programma „Op de koop
toe", een konsumentenrubriek.
Dinsdag 20 juli:
12.00-12.30 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda en weerbericht.
17.00-18.00 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda. Het programma Mensen
maken nieuws.
Woensdag 21 juli:
12.00-12.30 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda, regionaal weeroverzicht.
17 00-18.00 uur: ANP plus nieuws
uit Overijssel en Gelderland,
agenda, regionaal weeroverzicht
en het programma Midweek.
Radio Oost trekt deze zomer
weer vier weken met z'n uit
zendingen de regio in. In een
twintigtal plaatsen in Overijssel
en Gelderland zal er dagelijks
tussen 17.00-18.00 uur een recht
streekse radio-uitzending ver
zorgd worden. In de meeste
plaatsen wordt er door lokale
orkesten voor de muziek ge
zorgd. De radio-karavaan reist
rond met een tot podium ver
bouwde decortrailer van de
N.O.S. en een radiowagen ge
schikt voor muziekuitzendingen.
De volgende plaatsen worden
bezoch't: In de week van 2 au
gustus tot en met 6 augustus:
Nieuwleusen, Almelo, Oldenzaal,
Enter en Hellendoorn. Op 4
woensdagavonden van 21.00-
22.00 uur organiseert Radio Oost
een wekelijks pop-concert. Op
woensdag 28 juü in Elburg met
de Frank Boeyengroep. Op 4
aügustus in Oldenzaal met
Normaal, op 11 augustus met
Steve Woodley in Ermelo en op
18 augustus in Lichtenvoorde
met Flavium.
Door burgemeester en wethouders op 6 juli 1982
verleende vergunningen, ontheffingen e.d.
1. aan de Tennisclub Holten vergunning verleend voor het
vergroten van de kleedruimtes Valkenweg 6;
2. aan J.S. de Schure toestemming verleend tot het
houden van de Schuredag op 17 juli 1982;
U kunt zich voor het inwinnen van informatie over de zaak
zelf dan wel over eventuele mogelijkheden tot het indienen
van een bezwaar- of beroepschrift in verbinding stellen met
de afdeling Algemene Zaken ter gemeentesecretarie.
