Waar vrouwen met
het pistool zwaaien
De eerste 'schrijvende" naaimachine
iS
Eten en
We eten te vet, te zoet,
te zout en te veel
'LICHTEN
Koks van
hoge heren
vergaderen
DRACAENA
mm
3 NOVEMBER 1981
-PAG. 7
ïngetwijfeld is het voor velen een heerlijk gevoel met vakantie te
aan en eens voor een poosje van alle plichten onthéven te zijn.
)e uitdrukking „vervelende plichten" is dan ook zeker niet on-
\ewoon. Maar toch horen wij ook soms de klacht van een ge-
irek aan „moeten" en onstaat er na korter of langer tijd een ge-
ioel van hangerigheid, verveling, leegte en doelloosheid.
\en overmaat aan plichten kan tot overspanning leiden, een te-
lort werkt al even averechts. We merken het aan jongeren wie
ten nooit eindigende „vakantie" een ideaal toescheen, doch die
nerken dat dat toch niet het ware is. Pas-gepensioneerden
kunnen met een zekere spijt terugdenken aan hun dagen vol
vervelende plichten" van vroeg opstaan, dagen bezig zijn,
spanningen doorstaan en wat al meer. Ze missen hun regel
maat, hun omgaan met mensen waaraan ze met hun lek en ge
brek, aan gewend waren. Ouder wordende mensen worden al
leen al door hun leeftijd en hun inderdaad verminderende
krachten van allerlei plichten ontheven. Vol liefde willen de jon
geren met hun frisse krachten deze van ze overnemen en zijn
dan verbaasd als de oudjes, net als soms jonge kinderen, nog
erg gesteld blijken op „zelf doen".
Inderdaad, plichten kunnen drukken, maar ze kunnen ook steu
nen. Gelukkig kunnen wij, wanneer de plichten niet vanzelf op
ons pad komen, er zelf scheppen. Wie heeft er geen dingen die
hij „eigenlijk" moest doen? Gewoonlijk is het excuus geen tijd",
het klinkt zoveel beter en interessanter dan geen zin, geen fut,
geen vaste wil. Oude rommel regelen en het nodige of liever
onnodige weggeven of wegdoen, een kast opruimen, naai- en
stopkarweitjes afwerken, een bepaalde brief schrijven, een re
paratie waardoor een voordurende ergernis verdwijnt. Misschien
ook valt er wat te doen in familie- of verenigingsverband wat ons
bezighield en voldoening verschaft. Het zijn wëliswaar geen
betaalde bezigheden, maar we kunnen ze desalniettemin als
plicht voelen met de bijbehorende voldoening wanneer er aan
voldaan is.
Zelfs in negatieve zin kunnnen we ons zekere plichten opleggen,
niet door dingen te doen, maar integendeel door ze te laten. Een
mooie kans voor rokers en snoepers. En zeker niet de gemak
kelijkste! We kunnen er onze wilskracht en ons plichtsgevoel
prachtig op beproeven.
En zij, die, door welke omstandigheden dan ook, echt niet veel
meer kunnen opbrengen, kunnen het altijd nog als een plicht
voelen zo min mogelijk een druk op anderen te zijn, niet door
een manmoedig zwijgen en verbijten, doch door een vriendelijk,
ontspannen houding en een kenbaar maken van wensen, zodat
anderen niet steeds voor de vraag en hét raadsel staan welke
hulp welkom is en welke niet.
JETTY
Koks van hoge heren, verenigd
in de „Club des Chefs des
Chefs", hebben in Stockholm
hun jaarvergadering gehouden.
De kok van president Carter
van de Verenigde Staten heeft
bij die gelegenheid uit de keu
ken geklapt, dat zijn baas houdt
van kip. zoals men die in Ame
rika braadt;
de kok van Valery Giscard
d'Estaing van Frankrijk was te
rughoudender en wilde alleen
verklappen, dat „monsieur Ie
president" hield van de fijne
keuken en niet teveel. "Hij herin
nert zich bepaalde gerechten
nog maanden later, heeft het te
druk om het over het menu voor
de volgende dag te hebben,
maar vormt voor een kok een
uitdaging;
Genry Halier, vice-president
van de CCC, chef-kok van het
Witte Huis sinds president Lyn
don Johnson in 1966, zei dat
deze geen „flauwe kul" wilde
en aan een biefstuk genoeg
had;
president Nixon had een
voorkeur voor fillet Mignon en
een Cointreau soufflé;
De Carters houden, behalve
van die speciale kip, van een
varkenscarbonaatje-garmi, en
geroosterde ribcarbonade;
De doorsnee Amerikaan eet
alleen maar rundvlees, klaagde
Halier in het oor van een Fran
se journalist.
De CCC is enige jaren geleden
opgericht door Gilles Bragard,
directeur van een Frans bedrijf
dat kleding voor chef-koks
maakt. De Chefkok van hét Ely-
see, Marcel Ie Servot, is presi
dent van de club. Roland
Schnitzler is chef-kok van de
Europese commissie in Luxem
burg. Hij moet uiteenlopende
smaken bevredigen, maar vindt
dat er gestreefd moet worden
naar het „eenmaken van Euro
pa via het verhemelte".
Deze meesters bevredigen was
de taak van de Zweedse ko
ninklijke koks Wemer Voegeli
en Gunter Kraeftner. Zij hadden
een menu opgebouwd rond vis,
wild en gevogelte, en puree van
groene erwt en champagne.
Spreekt men op zulk een
meester-kokscongres over
staatszaken of de staatshoof
den wier tong men moet stre
len? „Neen", zegt Henry Haller.
„Onze gedachtenwisselingen
gaan over ons beroep. Vanuit
de keuken worden geen politie
ke opvattingen opgediend".
Wat hebben eten en Befde
met elkaar te maken? Heel
veel, zegt de één, en „Bt zou
niet weten wat" Is de mening
van de ander. Maar hoe zit
het dan met de veel gepre
zen lefdesrecepten van
vroeger? Voor het merendeel
waren die recepten nep. In
de eerste plaats moet je eten
om te kunnen liefhebben,
staat in het boekje „Het for
nuis van Venus" te lezen. Het
is door een bejaarde vrijgezel
op Mafiorca samengesteld.
Van de leer der afrodisïaca,
de liefdesrecepten staat er
weinig in te lezen.
Natuurlijk moet je in de eerste
plaats eten om te kunnen lief
hebben, dat kan het kleinste
kind je wel vertellen. Want wie
niet eet gaat dood en wie dood
is kan niet meer liefhebben.
Maar eet vooral ook niet teveel,
aldus de bejaarde Britse vrijge
zel. Wie te veel eet wordt al
gauw slaperig en is tot niets
meer in staat. Je moet dus met
mate. maar wel voldoende eten.
Dat is overigens een weinig op
zienbarende raad. Dat doet ie
der verstandig mens die in le
ven wil blijven.
Maar nu komt het kardinale
punt: wét eet men? Het ant
woord dat in „Het fornuis van
Venus" te lezen staat is verbij
sterend: alles!-Als leek zou je
geneigd zijn te denken, dat ty
pisch Nederlandse gerechten
als kapucijners met spek, zuur
kool, bruine bonen of erwten*
soep weinig bevorderlijk voor de
liefde zijn. Maar geen sprake
van, zeggen insiders. Bruine
bonen hebben dezelfde uitwer
king als het befaamde hardge
kookte eitje of een biefstuk tar
taar.
In de middeleeuwen was het de
monniken verboden om haas te
eten, vanwege de erotische ei
genschappen die men aan het
eten van dit dier toeschreef. De
monniken moesten maar ko
nijntjes eten. Maar wie durft te
zeggen dat men na het eten
van konijn de driften beter in
bedwang kan houden? Uitein
delijk gaat het wat het eten be
treft in de eerste plaats om de
manier waarop het is bereid.
Zeker is bijvoorbeeld, dat het
gebruik van ui en knoflook, met
hun hoge fosforgehalte de lief
deszaken gunstig beïnvloeden.
Maar latèn we het hoofd koel
houden. Laten we vooral be
denken dat elk normaal voed
sel, mits in matige hoeveelhe
den genuttigd, gezond is voor
het lichaam. En wie gezond is,
zal liefhebben. Dat is nu een
maal een waarheid als een koe.
Wmmmm
„Groen" is gezellig,
zowel in huis als op
het werk. Groene
planten zijn dan
ook nauwelijks
meer weg te den
ken uit onze leef
omgeving. Een wel
heel populaire ka
merplant is de Dra
caena, ook wel
drakebloedboom
genoemd. De naam
is afkomstig van
het Griekse drakai-
na, wat vrouwelijke
draak of slang be
tekent.
In de oorspronkelij
ke vindplaatsen, de
Canarische Eilan
den, Afrika, Azië en
Australië bestaan
ongeveer 40 soor
ten. Ook bij ons is
er volop keus in
deze sterke kamer
planten, die weinig
eisen stellen.
Er zijn soorten met
groen blad, maar
ook met bont, ge
streept en gespik
keld blad.
De Dracaena houdt
van veel licht, maar
aan zon heeft hij
een broertje dood,
althans waar het
felle middagzon in
de zomer betreft.
Als de bonte Dra
caena te weinig
licht krijgt zal de
kleur van het blad
sterk teruglopen.
Zet hem dus nooit
op een te donkere
plaats.
Een goede draina
ge in de pot is van
belang. Als er n.l.
water in de pot
blijft staan kunnen
de vlezige wortels
snel gaan rotten.
De Dracaena krijgt
matig water, maar
veel sproeien is
goed en dan liefst
met regenwater.
Als het in de zomer
regent dan zal een
fris buitje hem veel
goed doen.
Er is zo'n verschei
denheid in deze
planten, dat het
moeilijk zal zijn een
keus te doen.
We zien de laatste
jaren ook wel de
Dracaena op stam,
de zogenaamde Ti
planten, op het oog
dode stukjes hout
waaraan wat bla
deren verschijnen.
Een Dracaena die
wel 5 meter lang
kan worden is de
D.dereménsis. Zijn
bladeren zijn don
kergroen. Bausei
heeft daarbij een
lange, witte streep
op het blad, „War-
necki" een groen
witte streep in het
midden en smalle
witte lijnen aan de
rand. Er zijn nog
vele andere soorten
maar welke Dra
caena men ook
kiest, bij een goede
verzorging gaat hij
jaren mee!
Helen Kidder en Peggy York zijn recher
cheurs die van mening zijn dat niemand
zo gauw resultaat boekt als een vrouw
die met een pistool zwaait. Miss York,
een brunette van 38, en de blonde, mo
dieuze miss Kidder (39), vormen samen
volgens de politie van Los Angeles het
enige geheel vrouwelijke moordonder-
zoeksteam in de Verenigde Staten. In
Los Angeles, waar de misdaad hand
over hand toeneemt en de politie vorig
jaar zaty met 1.045 moorden (25 procent
meer dan in 1979), maken rechercheur
York en rechercheur Kidder soms dagen
van 24 uur. Hun werkterrein bestrijkt
delen van Los Angeles waar de ergste
benden van de stad opereren.
PISTOLEN EN
HANDBOEIEN
De rechercheurs dragen
dienstpistolen in hun handtas,
samen met handboeien en ex
tra kogels, en soms ligt er een
karabijn in de auto. Miss Kidder
is een alleenstaande vrouw en
miss York een gescheiden
moeder met drie kinderen. Ze
vormen een team sinds juni
.1980, toen ze er al 13 jaar in het
korps van Los Angeles op had
den zitten. Ze vinden dat hun
grootste wapen hun geduld is
en hun bereidheid om beide
kanten van een verhaal te ho
ren. ,,Ons geheime wapen is
het feit dat we een vrouw zijn en
de mensen gemakkelijker aan
het praten krijgen", aldus Peggy
York. Ze voegt er nog aan toe
dat ze door degenen, die ze on
der handen krijgen vaak niet als
vol worden aangezien. Ze heb
ben misschien soms het idee
dat ze hun hart tegenover hun
moeder uitstorten, voegt ze er
aan toe.
GEVAARLIJKE
JONGENS
Peggy en ik hebben met heel
wat uitermate gevaarlijke jon
gens te doen gehad en toch
hebben we nooit moeten vech
ten", zegt Kidder. Ze hebben
We voeden ons niet goed, zo heeft
het Voorf chtingsbureau voor de
Voeding bij de viering van zijn 40-
jarig bestaan in de Ridderzaal jn
Den Haag nog eens onderstreept
Het Bureau wil daarmee niet zeg
gen dat iedereen te veel eet maar
dat we over het geheel genomen,
te oordelen naar de hoeveelheden
voedsel die in Nederland worden
verorberd, te veel vet te veel sui
ker en te veel zout naar binnen
werken, en ons schuldig maken aan
overvoeding. Om onze voeding
weer op het goede spoor te zetten,
heeft het Bureau een zogeheten
„maaltijdschijf' geïntroduceerd, die
aangeeft uit welke en hoeveel voe
dingsmiddelen onze maaltijden
moeten bestaan om onze voeding
optimaal te maken, zodat de zoge
naamde welvaartsziekten, die het
gevolg zijn van verkeerde voeding,
gaan verdwijnen.
MEER PLANTAARDIG
Het Voorlichtingsbureau voor de Voe-
ding zou met name graag zien. dat we
meer plantaardig voedsel gingen ge
bruiken. Meer aardappelen, die ten
onrechte voor „dikmakers" worden
aangezien, beveelt het Bureau aan,
evenals meer brood. Ook wordt aan
geraden meer rijst, macaroni, peul
vruchten, groenten en fruit te eten. We
zijn teveel vlees en vleeswaren gaan
eten. Dat moet veranderen, vindt het
Bureau, en we moeten ook minder
vollemelkprodukten en kaas, margari
ne, boter en andere vetten en suiker
en suikerhoudende produkten tot ons
nemen.
Tenslotte moet ons zoutgebruik onge
veer gehalveerd worden. We gebrui
ken nu ongeveer 10 g zout per dag, en
volgens een advies van de Gezond
heidsraad moet dat terug naar ten
hoogste 6 g per dag.
MINERALEN EN
VITAMINEN
Alleen aan mineralen en vitaminen
krijgen we via ons huidige voedselpak
ket voldoende binnen. Door de wijzi
gingen in eetgedrag (méér plantaardig
en minder vetrijk dierlijk voedsel) die
de maaltijdschijf aanbeveelt, zullen we
meer plantaardig eiwit en minder dier
lijk eiwit, meer zetmeel en minder sui
kers maar meer koolhydraat, meer
meervoudig onverzadigd vet en minder
verzadigd vet en minder totaalvet naar
binnen werken. De aanbevolen voe
ding bevat 15 procent energie,terwijl
onze huidige voeding 26 procent be
vat. Ons zetmeelgebruik moet omhoog
van 21 procent naar 40 procent. Het
verbruik van verzadigd vet en van en
kelvoudig onverzadigd vet en van
meervoudig verzadigd vet moet van
resp. 19, 15,en 6 procent terug naar
elk 11.6 procent. Het gebruik van
plantaardig eiwit moet worden ver
hoogd van 4 naar 6 procent.
INGRIJPENDE
VERANDERINGEN
In het Nederlandse voedselpakket
hebben zich in de periode van 1950 tot
1975 ingrijpende veranderingen voor
gedaan wat betreft de voedingsstoffen
en energie, die de Nederlander binnen
krijgt. Het energiegebruik is met 7 pro
cent gestegen, het vetgebruik met 17
procent, het gebruik van totaal eiwit
met 10 procent, dat van dierlijk eiwit
met 50 procent en dat van alcohol met
500 procent.
Afgelopen zomer presenteerde Husqvarna Nederland BV
haar eerste „schrijvende" naaimachine, d.w.z. de eerste
naaimachine die volautomatisch letters borduurt. De geko
zen letters zijn tot een maximum van 54 letters (tekens)
vooruit te programmeren. De Husqvarna Linnéa is vernoemd
naar de beroemde Zweedse natuurwetenschapper Lin-
naues, die in de 18e eeuw een ordesysteem in de planten
wereld introduceerde. Door invoering van dit systeem werd
alles een stuk eenvoudiger. Husqvarna streeft nu, 2 eeuwen
later, naar dezelfde vereenvoudiging.
CHIP
Al jaren is Husqvarna bezig
met de ontwikkeling van com
putergestuurde naaimachines.
De Linnéa is uitgerust met een
microprocessor, ook wel chip
genoemd. Deze chip, niet veel
groter dan twee luciferskop
pen, ontvangt opdrachten en
zorgt dat ze uitgevoerd wor
den. De opdrachten zijn voor
geprogrammeerd in z.g.n. cas
settes.
Deze cassettes - waarin ver
schillende soorten steken zijn
opgeslagen - zijn verwissel
baar. Ook de verschillende
steken op één cassette zijn
onderling te combineren. Zo
kunnen bv. bloempjes en
blaadjes naar eigen keuze
worden afgewisseld. Behalve
het gemak dat de chip ons
biedt, zijn er nog meer voor
delen. De chip neemt ten dele
de plaats in van het mechani
sche gedeelte, waardoor de
machine kleiner van formaat is,
lichter van gewicht en een lan
gere levensduur heeft. Chips
slijten nl. niet, mechanische
onderdelen wel.
DE LINNÉA 6690 MACHINE
De Husqvarna Linnéa 6690,
die gemaakt is van gegoten
lichtmetaal en macralon (een
kunststof die bij de ruimtevaart
ontwikkeld is en gebruikt wordt
voor het vervaardigen van
ruimtehelmen) weegt maar 11
kilo en is strak van vorm.
De naaimachine, die 2495,-
kost. wordt afgeleverd met vijf
cassettes. Twee met sierste-
ken, twee met nuttige steken
en een met letters. Ook kun
nen alle steken „gespiegeld"
worden, d.w.z. het is niet al
leen mogelijk de steken te
borduren zbals afgebeeld op
de cassette, maar ook in spie
gelbeeld. De steeklengte of
-breedte wordt automatisch in
gesteld en aangegeven en kan
naar keuze vergroot of ver
kleind worden. Knoopsgaten
worden automatischgenaajd
en afgewerkt en knopen wor-
rden aan de achterkant afge
hecht.
Dank zij de buitengewone stik-
kracht van de naald gaat deze
moeiteloos door 12 lagen de
nim. Het stikken van leer geeft
ook geen problemen.
In totaal worden er ongeveer
250.000 machines per jaar
gemaakt. Husqvarna Neder
land BV, gevestigd te Amers
foort, maakt in Nederland
naam met o.m. naaimachines,
kettingzagen en grasmaaiers.
onlangs een „bende-op-bestel
ling-moord" opgelost en zijn
daar wat trots op. „In de bende
zaten een paar meisjes en wij
hebben met hen lange gesprek
ken gevoerd. Een ervan was
een schatje als ze lachte; haar
hele gezicht straalde dan. Toen
ze begon te praten was er geen
houden meer aan. Ze kon ge
woon niet ophouden voordat de
hele waarheid er uit was". De
twee vrouwen vinden het op
zoeken van een familie om haar
mee te delen dat een gezinslid
is vermoord, het moeilijkste deel
van hun werk.
EEN GROTE TOL
Beiden zijn van mening dat het
politiewerk een grote tol eist van
hun persoonlijke leven. „Poli
tievrouwen op de televisie heb
ben altijd keurige kapsels, ze
gaan nooit naar de rechtbank,
ze doen nooit administratief
werk en ze lossen al hun zaken
in één uur op", aldus Peggy.
Maar ze voegt er gauw aan toe:
„Wat de werkelijkheid betreft,
vergeet het maar! We hebben
erg opwindend werk en het be
vredigt en vult volledig. Maar er
moet hard worden gewerkt en
er zijn vervelende en routine
karweitjes bij. „Toen ik mijn
eerste lijk zag, was ik als de
dood zo bang, maar nu interes
seer ik me erg voor het effect
dat bepaalde verwondingen
hebben en voor de reakties van
lichamen". Volgens miss. York
miss mensen nooit vermoord op
uren die de politie goed uitkomt.
„Je moet naar het toneel van
een moord terwijl je zit te eten
met je vriend of terwijl je net
leuke plannetjes hebt gesmeed.
Die vriend heeft er dan wel be
grip voor dat je hem holderde
bolder in de steek moet laten,
maar leuk vinden we dat niet",
aldus rechercheur York.
