Politiek op ScholengemeeBschafi [Medische dienstenl KERKELIJKE VERKIEZING W\ Plechtige herdenking gevallenen Moeder bedank- e waardenborch en weggestapel twee sterkten onder Holten (11) s^dag*j* M -J Muziekschool voor iedereen die iets te bouwen o§ te verbouwen heef HOLTENS NIEUWSBLAD (Veggestapelen Plaats AGENDA Arkelstein Overblijfsel Dijkerhoek Landweren v- -/"• WÈm BELANGr'JK! topkwaliteit..! 7 MEI 1981 Zo atelde meester Brouwer zich "Weggestapel" voor. n het eerste artikel „Eerste wegenplan Holten" werd reergegeven hoe J. de Graaf, secretaris van Gorssel, de rerdeling van de Marke Holten in buurtschappen zag. De iuteurs van „Nederland in vroeger tijd" zagen het zo: j)it Kerspel bestaat uit niet meer dan ééne Marke, welke m de zes volgende buurtschappen is afgedeeld. 1. Het In de buurtschap Holterdtyk, ook «rel Holterbroek genoemd, lag het kasteel „Weggestapelen" reeds ge noemd in een keizerlijke brief van 1046. Het was op 23 augustus van dat jaar dat Koning Hendrik III van het Duitse Rijk, die in dat jaar keizer werd, het hele graafschap Ham al and schonk aan de kerk van Sint Maarten te "Utrecht, nu beter bekend als de Domkerk. In de schenkingsakte werden de grenzen nauwkeurig omschreven: van Bande bij Deventer, via een erve Hunnen naar „Weicggstapelon"; vandaar naar Westerflier bij Die- penheim, vervolgens naar „Kagal- staldaburg" bij Barchem en via Steenderen over de Ussel. Drie honderd jaar later, in 1349wordt de sterkte (ook wel erve genoemd) weer genoemd in verband met een schenking aan ridder Vrederik van Hekere, die aan dezelfde kerk enige inkomsten verschaft, maar voor óch zelf het grote „slag" te Wecg- hestapele behoudt; 'n „slag" was een stuk grond. In 1640 is het erve opnieuw in het regionale nieuws: .er wordt gesproken van „Woch- stapel ofte Brantstee", waarin „Woch" kennelijk een drukfout is. Uit dit laatste zou men kunnen afleiden, dat de sterkte door brand verwoest is. Van dit kasteel is niet zo bar veel bekend. Meester Brou wer heeft zich zeer veel moeite ge troost om van deze sterkte wat boven water te brengen en dit vast gelegd in een leesboekje voor de hoogste klassen van de o.L Dorps school. in zijn „De legende van de Weggestapel" zegt hij onder meer dat kastelen in de oude tijd werden opgetrokken van eikestammen. 25e heetten „doryons". later in de Middeleeuwen kwamen de stenen muren. Als het jaar 1046 wordt ge noemd, is dat een toevalligheid. Het kan er best 100 of 200 jaar eerder gestaan hebben, aldus Brouwer. Het stond er nog op 10 september 1698, want uit de mar- keboeken tekende De Graaf van die datum op: „Geraporteert s(Jn- de, dat Weggestapel ende andere grote troppen gansen in 't Broeck houden, sijn de marckenrichters ende gedeputeerden versogt die ordre te willen stellen en de exacte- lijk te laeten oppassen, ten eynde de schaepen ende gansen uit 't Broeck gehouden worden". Uit veel nasporingen is gebleken, dat de sterkte gestaan heeft op grond van het Erve Beuraer van de familie Blumink in Djjlrerhoek. Voorts dat het geslacht Wegstapel dat zijn naam aan dit kasteel onfc- LEGENDE vAff AE Dorp, 2. Neerdorp en 3. Espeloo (reeds genoemd in een stuk van het jaar 1188. B) ten noorden; 4. Holterdijk ten westen; 5. Looke en Borkelt (twee streken die voor ene buurtschap gesteld worden) ten oosten; en 6. Beuzeberg of Langstraat, ten zuiden". bekend uit Diepenheim, is er van afgeleid) De lijn, waarlangs ze ge- vonden werden, liep van de Deven- ter enk over Kolmschate, enz. naar Holten en van daar terug over het kasteel. Arkelstein, even ten oosten van Bathmen (in 1360 gesticht door bis schop Jan van Arkel), naar Bath men, het Klooster Ter Hunnepe en het Koerhuis naar de Ussel. Vooral ook tegen stropers en rovers uit Munsterland waren ze opgericht. Echter was er langs de weg naar het „Holterhek", in Deventer als Hol- terweg algemeen bekend en verder naar Twente en Munsterland ook al vroeg handelsverkeer. Holten stond met Deventer eeuwen lang in nauwe betrekking. Tot 1723 wer den daar, zoals reeds eerder ge meld. de Holter „holtspraecken" gehouden. De landweren zijn in de loop van de nieuwe tijd geslecht. Toch is er in Holten nog een klein stuk van bewaard gebleven. Wie de moeite wil doen, kan die landweer vinden aan de Larenseweg, tussen garage Baltes en perceel Larenseweg 98 van L. Bolink, de jachtopziener. De hoge wal, die al veel groter ge weest is, is begroeid met diverse bomen. Hij heeft vermoedelijk verder gelopen waar nu de Dor- perdijk ligt. W.B. leent, in een boerderij naast het kasteel ontsproten is. De stamva der van de Wegstapels, Albert Weg stapel, woonde blijkens de kerke- boeken, op het erve Jan Gerritsen. Op deze boerderij woont de familie Re ij link (Jan Gijzenboer). De heer Reijlink liet een officieel stuk zien (koopakte), waarin staat, dat zij erve Jan Gerritsen of Wegstapel oorspronkelijk heet De gronden die bij het kasteel hoorden zijn later gesplitst in verschillende boerder ijen. „Wegstapel was dus de boer derij, die bij het kasteel behoorde. En Albert Wegstapel, geboren 1786, de stamvader stapels, uitgezonderd van de Lich tenberger groep, heeft daar ge woond" zo staat in het leesboekje. De heer Brouwer, heeft, omdat van het kasteel niet veel te vertellen viel, een stamboom gemaakt van het geslacht Wegstapel, waarop in dit bestek niet verder kan worden ingegaan. Wie wat beter in Holten bekend is weetdat het Erve Beumer ligt in de buurtschap Dijkerhoek, aan de Beumersteeg. Volgc^c de overle veringen stond het kasteel „Weg gestapel in de buurtschap Holter dijk of ook wel Holterbroek gehe ten. Er heeft dus in de loop der tijden, wanneer is niet bekend, een naamsverandering plaats gehad. Dat moet in elk geval vóór 1793 het geval zijn geweest, want in dat jaar stond er in Dijkerhoek al een schooltje. Boer Hakkert gaf er les. Samen met enige Dijkerhoekers had hij het gebouwtje zelf getim merd. Voordien liepen de kinderen naar het dorp en dat was erg ver. Omstreeks 1809 zorgde het marke-bestuur voor een beter ge bouw, dat tot 1890 in gebruik bleef voor het onderwijs. Toen kwam er weer een nieuwe school en deze (zie foto) bleef alleen voor catechetisch Voor de stille tocht naar het monument der gevallenen onderricht in gebruik tot 1928. In aan de Molenbelterweg werd in de Ned. Herv. Kerk een dat jaar is ze afgebroken. Die interkerkelijke samenkomst gehouden, waarin ds. J. \V. school van 1890 is enkele Jaren ge- jjrag, bij verhindering wegens familieomstandigheden Sge^oYZSdd^6i5 van ds. G.W. H. Peddemors een korte meditatie hield al een school, want bij De Graaf naar aanleiding van Psalm 66 8-14. lezen we „dat in 1615 „den schoei- Er was zo zei ds. Dragt, jaren geleden ergens in ons land meister" eene gartificatie van één een tentoonstelling van tekeningen, gemaakt door daalder werd veleend en dat de Joodse kinderen in een concentratiekamp in Duitsland, koster-schoolmeester voor het af- Het geheel bood een aangrijpende wéérgave van de sfeer lezen der publicatie van het hou- waarjn ze moesten leven: stapelbedden, geweren, prik- den der markevergadering 6 stui- leidraad, enz. Die kindertekeningen waren als het ware ver genoot. een jaatste groet aan een wereld, die bevrijd zou worden, liftster uw' Een „bevrijding" die zij niet zouden méémaken! sondercfvan de Uch- Holterdljk-Holterbroeh Qp één avond in het jaar willen wij daar éxtra aan Het Holterbroek wordt tegenwoor- denken! En MOETEN wij daaraan denken! We zijn van dig begrensd door de spoorijln oordeel dat we dit nooit vergeten mogen! Daarvoor was Deventer-Almelo. Vroeger schijnt h t tevééi. En teveel zeggend! dat veel groter te zijn geweest, wanneer we lezen dat Holterdijk -V wel Holterbroek genoemd Inhetvoorjaarvanmszijnwtjvan wem. Verwonderlijk Isdat niet he- «s lemaal, want wanneer men de spoorlijn en de Deventerweg weg denkt, want die waren er in de 100.000-en geallieerde soldaten, die van ver, van overzee kwamen en alles in de steek lieten om ónze en het jaar, dat is toch niet teveel? Welnu - doet er dan ook naar! De korte dienst met pl.m. 200 be langstellenden werd besloten met het zingen van gezang 4161 en 2: „Gelukkig is het land". Na de samenkomst volgde een stille tocht naar het monument waar, nadat een minuut stilte in acht was genomen, het Holtens Mannenkoor, o.l.v. Bert Jaarsveld, zong het bekende lied „Wilt heden nu treden". Voordat er kransen werden gelegd door burgemeester van Rappard namens het gemeentebestuur, door de h.h. C. Knijff en G. J. Aaf- tink namens de oud-strijders, de Indiëstrijders en het voormalig verzet en door Louis Gazan na mens de kleine plaatselijke Joodse gemeenschap. Na declamatie door de heer E. Zandvliet, van het bekende gedicht „De 18 doden" van Jan Cam pert werd de eenvoudige maar indru kwekkende plechtigheid besloten met het zingen van de twee be kende coupletten van het „Wilhel mus". middeleeuwen nog niet. dan is het hün W* de laatste st00t te ge* landschap één groot weidegebied ^en' tot. de Beumersteeg toe. Dat gebied De muziekschool Holtes |Ut siefe weer voorbereiden op de volgtsde cursus. Vrijdag 8 mei tal er ees concertavond zijs in de aala vaa de Scholengemeenschap waar le raren en enige gevorderde leerlin gen op „hun" instrument «al les gehore zullen brengen. De bedoe ling hiervan Is in de eerste plaats de aanwezigen op de hoogte Ie brengen van de verschillende in strumenten waarop les wordt ge geven. De directeur - de heer Ei- senga - zal een niteenaetUng geven over bet functioneren van de school. Tevens zal op dene avond de gelegenheid aanweaig de nieuwe leerlingen aan te melden. In het bijzonder zal het volgend jaar voor de kinderen van de tweede klas van de lagere eebolea een cursus Algemeen Muzikale Vorming van start gaan. Het be stuur is er in geslaagd daarvoor een bevoegde lerares aan te trek ken die deze les zal gaan geven. Ieder die iets naders over de mn- ziekschool wil weten wordt dus opgewekt vrijdagavond In de aala van de scholengemeenschap te komen. par (aar da Sana am lata axtra'a ta doan: Moadar haalt dat vardiand. En wij kun- nan u ar bij halpan om van mor dara mooiata dag aan achta moadar-badank-dag ta makan. Wij habban aan aHarüafrta har- tawana-kollaktia voor MOEDERS MOOISTE OAO OP 10 MEI. Kom ahraot aana kljkanl werd ten noorden begrensd door de Oude Deventerweg die toen onge veer door de Beumersteeg moet hebben gelopen. En daar stond het kasteel „Weggestapel". Daar lagen ook de landweren, hoge aarden wallen, die ongewenste in dringers, waaronder het krijgsvolk, moesten tegenhouden. Daarvan verhaalt o.a. de geschiedenis van Deventer. Behalve de vestiging- werken om de stad met onder meer de tweede ringmuur, reeds vóór 1400 voltooid, moeten ter beveili ging van de vestingwerken de landweren worden vermeld, die aan de beide Usseloevers werden gevonden en oostwaarts doorlie pen tot Holten waar de sterkte de Waardenborch bfj het punt van samenkomst der wegen van Rijs- sen en Markelo, de weg naar Twente en Duitsland bewaakte, in het vorige artikel reeds genoemd. De landweren bevonden zich daar waar geen moerassen de toegang beletten; vaak was er een borstwe ring met een gracht en in de ope ning voor de wegen konden dub bele slag- of sluitbomen (ronne- boomen) de toegang beletten. (De geslachtsnaam: Runneboom, o.a. de talloze daden van verzet, dat gepleegd werd door veelal weinig bekende vaderlanders in heel Eu ropa, Azië, enz., stillen in den lande die eenvoudig hun plicht deden, volgens de sten van hun geweten. Vrienden zo zijn wij bevrijd: van mensen dóór mensen. Was onze be vrijding dus louter mensenwerk? In het geloof zeg ik: nee. Het was Gods werk, maar dat Hij deed door mensen! Ja, ik weet het, hier zijn ook vraag tekens te zetten: Al dat leed waaruit wij verlost zijn, had dat dan niet voorkomen kunnen wor den.... door diezelfde God? Die 6 miljoen Joden! Die miljoenen En gelsen, Amerikanen, Nederlanders, enz.! Vrienden ik heb daarop maar één antwoord: Wat heeft God aan mensen toch een duizelingwek kende verantwoordelijkheid gege ven! O, hiermee zijn niet alle vragen opgelost, ik weet het maar toch ik zie onze vrijheid als Zijn grote ge schenk! Ze was zijn wonderwerk, dat Hij de menselijke razernij een halt toeriep. Maar.... daarom te meer een reden tot dankbaarheid! En een reden tot bezinning, onver schilligheid of we jong zijn of oud. Wat doen we met die vrijheid? Waarderen we haar wel? Elkaar die vraag voor te leggen, één avond in In verband met de verkie zingen op dinsdag 26 mei wordt er speciaal voor de leerlingen van de S.G. Hol ten een forum gehouden op woensdag 13 mei a.s. Aan vang: 13.50 u. In dit forum zullen zitting nemen 4 ver tegenwoordigers van de jongeren afdelingen van de P.v.d.A., C.D.A., V.V.D. en D'66. Na korte inleidingen kan de zaal vragen stellen of in discussie gaan waarbij het accent zal vallen op vraagstukken en problemen die bij de jongeren in de belangstelling staan. Plaats van bijeenkomst: Aula Scholengemeenschap. Het fo rum Is een onderdeel van een aan tal activiteiten die i.v.m. de verkie zingen zullen plaats hebben. Eén van deze activiteiten zijn de verkie zingen onder de scholieren. De uit slag hiervan zal t.z.t. bekend wor den gemaakt. Donderdag 7 mei: 19.00 uur ringvergadering Her vormde Vrouwengroepen in ge bouw „Irene"; 20.00 uur: openbare vergadering „Gemeente Belang" in hotel „Vosman", Spr. wethouder J. Warrink. Vrijdag 8 mei: Inzameling van lompen in de bui tengebieden voor de Holtense Mu ziekvereniging (zie adv.) Zaterdag 9 mei: 10.00-12.00 u. en 14.00-16.00 uur: ïnl. vakantiezegels Bouw- en neven- bedrijven bij D. Vincent, Oranje straat 14. Zondag 10 mei: 14.00 uur Dansen in bar-dancing „De Wippert" (zie adv.); 19.30 uur: Dansen in bar-dancing „Boode" te Bathmen (zie adv.). Maandag 11 mei: Uitstapje Herv. Vrouwengroep Dijkerhoek. Vertrek vanaf „Betha- nië": 8 uur. 20.00 uur: politieke fo rumavond CDA-D'66-P.v.dJL en WD in zaal „Vosman". Woensdag 13 mei: Uitstapje afd. Dijkerhoek Ned. Bond van Plattelandsvrouwen 8.00 u. vertrek vanaf „Het Bonte Paard". Bestemming onbekend; 19.45 uur Politieke-avond Kiesdis trict Markelo O.LM. in café-rest. „De Poppe". Donderdag 14 mei: 20.00 uur ledenvergadering Hen gelsportvereniging „De Rietvoorn" in café-rest. „De Poppe". Donderdag 14 mei 20.00 uur Bijeenkomst Neder landse Bond van Plattelandsvrou wen, afdeling Holten in hotel Vos man. Mw. Aafje Top uit Amster dam houdt een voordracht over het boek De Parel van Joh. Steinbeck. Donderdag 14 en vrijdag 15 mei: 19.00-22.00 uur. zomerverzilvering vakantiezegels bouw- en neven- bedrijven bij P.F. van Doom, Rietmoienstraat 4, tel. 3161. Zaterdag 16 mei: 8.30 uur Aanvang „Stratenvoetr baltoumooi 1981" op „Meermans kamp" (zie ber.) Zaterdag 16 en zondag 17 mei: Wilde Zwijnentoumooi Hockey club „Holten" in Sporthal. Donderdag 21 mei: 20.00 uur: Herdenkingsconcert Höltens Gemengd Koor i.v.m. 50- jarig bestaan m.m.v. de Twente Zangers in Ned. Herv. Kerk. Ter voorziening in de a.s. vacatures ambtsdragers stelt de kerkeraad der Geref. Kerk de volgende kan didaten voor ter verkiezing: Voor ouderling: A. Meijerink, mr. G. Vixseboxsestraat, H.J. Abbink, Lichtenbergerweg, mevr. H. v.d. Meulen-Kolkmah, Raalterweg 10, mevr. S. Stam-Stam, Waarden- borchstraat. Voor diaken: H.J. Schuppert, La renseweg 39, M.H. Verveda, Indus triestraat, mevr. T.M. Span-v.d. Berg, Aaltinksweg 4, mevr. J. Rietman-Jansen, Rijssenseweg 9. Ter benoeming als scriba is voor gedragen P. Valkenier, Canada- suaac oo en ais jeugdouderling mevr. G.J.H. Meijerink-Stam, Oranjestraat. Aftredend zijn als ouderling: mevr. T. van Dijk-de Waal, mevr. J. Rietberg-van Lin- denberg en F. Stam, als diaken: D. Hartink en B. Meijerink, als jeug douderling: mevr. R. Garritsen- Kolkman en als scriba H. Heusink- veld. ARTS J.A.H. Bruins, Keizersweg 32, tel. 3553. Spreekuur 11.00 en 16.00 uur. WIJKVERPLEGING J. Bleijenberg, Ab Jansenstraat 7, tel. 1662 b.g.g. 05700-22700. U kunt de wijkverpleegkundige in ieder geval bereiken 's morgens voor7.00 uur, bureau St. Kruiswerk, Gaar- denstraat 31, tel. 1436. TANDARTS J. Webbink, de Ruyterstraat 19, Rijssen Tel. 05480-4140. Spreekuur spoedgevallen: 17.00-17.30 uur. DIERENARTS W.C.W. Wamelink, Houtweg 18, tel. 05483-2004. Ned. Herv. kerk: 8.30 u. ds. J.Q. Beerthuis van Bathmen, 10.15 u., ds. W. Vons (Bevestiging van ambtsdragers).. Geref.kerk: 9.30 uur ds. Tien van Enter. 19.15 uur ds. H. Lenters van Apeldoorn. In beide diensten is de eerste coll. voor Steun Stichting Kerkbouw en de 2e voor rente en aflossing. Kindemevendlenst klas 3 o.l.v. Rita Schuppert Oppas dienst: Els van Wingerden, mevr. Heinen-Bremer, mevr. Kolkman- Bolink (res.). Ina Potman, mevr. van Doorn-Aanstoot, res. Marga Beldman. R.K. Kerk: Zaterdag 17.00 uur, zondag 9.30 uur. Dijkerhoek: 9.30 uur ds. J. Linde boom. Okkenbroek: 9.30 uur ds. G. Bou- man. Zendingsbussen bjj de uit gang. Nieuw Heeten: Zaterdag 19.00 uur. zondae 8.00 en 11.00 uur. «LERENDE BEGLAZING «mrt KOMOKEUR *10 JAAR GARANTIE SNELLE LEVE/VNG •«fwrsrwfxs van oe eaboek DETIfn ISOLERENDE DLIvU BEGLAZING Samuelatraat 3. 7441 BW Nijverdal Telefoon 05486-16233 1001 bouwmaterialen onder één dak! fiim Itl 85470-2284 SUümÜU 21 IBITIB TtL 15(83-1117 Vüivt|15 Openingstijden: ma. t/m vr. 8.30-12.00 en13.30-17.30 za. 9.00-12.00 koopavond Goor donderdag 19.00-21.00 ZIEKENVERVOER AMBULANCEDIENST Telefoon dienstdoende arts of alarm nummer 0011. OPEN BEJAARDEN- WERK Tafeltje dekje. Inlichtingen, tel. 1201 en 1517. ZUIGELINGEN CONSULTATIEBUREAU Elke donderdag van 8.15-11.30 uur in wijkgebouw Stichting Kruis werk, G aardens traat ZIEKENFONDS Elke vrijdag van 8.30-10.00 uui spreekuur Wijkgebouw. Stichting Kruiswerk, Gaardenstraat. FYSIOTHERAPIE Alle werkdagen wijkgebouw Stich ting Kruiswerk, Gaardenstraat STICHTING VOOR MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING „MIDDEN-OVERIJSSEL" Bureau Groene Kruisgebouvj Gaardenstraat 31, Holten, te 05483-2784. Spreekuren algemee maatschappelijk werk maand aj t.m. vrijdag van 8.30-9.30 uur e volgens afspraak. Gezins- en b<" jaardenverzorging maandag t.e.n.' vrijdag van 8.30-9.30 uur. Teleforr i sche hulpdienst tijdens het we keinde 05486-16465. GEM. ENERGIE- BEDRIJF Storing elektriciteit en gasvoorzij ning. Telefoon 1814. POLITIE Telefoon 1352 en 2655. Na 18.00 d bellen 05200-71234. BRANDWEER Telefoon 0011 (mdag en nacht). HOLTEN Burg. v.d. Borchstraat 2 Tel.05483 - 2630

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1981 | | pagina 3