Zuiniger en
meer comfort
CITROEN GSA PALLAS
Tachtig in Borne
[MHM
HL
fULS
IE
1
11
iiii'ii
AUTO H!-F1
C.B. APPARATUUR
INBOUW
ONTSTORING
INRUIL
Comfort wordt niet alleen
verkregen door het toepas*
sen van een nniek veersys
teem, maar ook In niet ge*
ringe mate door het terugd
ringen van lawaai Dit laat
ste facet heeft bij de verdere
vervolmaking van de GS
een hoge prioriteit gekre
gen. Vooral de 5e versnel
ling, die bij de X3 standaard
is en bij de Club en de Pallas
voor f480.- meer geleverd
wordt, verlaagt het geruis-
niveau.
Daarnaast wordt het
benzin e-verbruik geredu
ceerd en ook dat is een be
langrijke factor. De GS werd
in 1965 op de tekentafels ge-
set en in 1970 werden de eer
ste geleverd. Tien jaar later
liep de 2.000.000 van de band
en in die tussenliggende Ja
ren werden diverse verbete
ringen doorgevoerd. De
nieuwe generatie GS-en on
derscheidt zich van de oude
door de komst van de 5e
deur. Dat Is een pluspunt
van de eerste orde gewor
den, omdat de bereikbaar
heid van de kofferruimte
geweldig toenam.
Enkele heel belangrijke za
ken die een auto na een pro-
duktietijd van ruim 10 jaar
toch weer geheel up to date
laten zijn. Maar er zijn meer
punten die de GSA tot een
interessante en min of meer
aantrekkelijke auto maken.
Een rest is zeker weer op z*n
plaats en hiernaast volgt
dan ook puntsgewijs onze
beoordeling.
Citroen is mede de pionier geweest van de voorwie-
laandry ving. Al sinds de dertiger jaren toen André
Citroen in 1934 de autowereld verraste met het type 11.
Laag gebouwd, aandrijving op de voorwielen en een
geheel zelfdragende carrosserie. De opmars van de
voorwielaandrij ving begon in die jaren geleidelijk aan
op gang te komen. In Duitsland leverden DKW al in
1931, Adler in 1932 en Audi in 1934, auto's,met alles
voor. Citroen komt de eer toe de eerste voorwielaan-
gedreven auto met zelfdragende carrosserie ontwor
pen te hebben.
Voorwielaandrijving maakt de
auto feitelijk onderstuurd. Hoe
meer vermogen op de voorwie
len, des te meer onderstuur kan
er optreden. Dat hangt af van
hoe de berijder de pk's gebruikt.
Citroën staat met de grote mo
dellen bekend als een vrij sterk
onderstuurde auto. De 'eend'
daarentegen is van huis uit de
minst onderstuurde, dit omdat
het vermogen dat op de voor
wielen overgebracht werd, zeer
gering was De GSA waar we nu
over praten, is echt nog wel flink
onderstuurd. Gas loslaten in
een snel genomen bocht geeft
geen plotselinge overgang naar
neutraal of overstuur, hetgeen
vaak bewerkstelligd wordt door
technische Ingrepen om een
auto voor snel bochtenwerk
zo'n neutraal mogelijke stuur-
karakteristiek te geven.
De GSA ligt uitermate stabiel
op de weg en dat komt o.m. door
de speciale vering, die hydrop-
neumatisch werkt. Alle wego-
neffenheden worden goed ver
werkt. Lange voortreffelijk,
korte merkt men iets meer. De
vier schijfremmen verdienen
alle lof. Met een lichte en uitste
kend doseerbare pedaaldruk
komt de GSA in korte tijd van
hoge snelheid tot stilstand. En
dat is geweldig gegeven. De
snelheid waarmede gereden
kan worden vereist uit oogpunt
van veiligheid een optimale
remwerking.
De 1300 motor in de vorm van
een 4-cilinder luchtgekoelde
boxermotor levert 48 kW of 65
din.pk. bij 5500 toeren. Alle
GSA-motoren hebben een in
houd van 1299 cc. en leveren
hetzelfde vermogen. Het begon
destijds met een 1015 cc. met 56
din. pk., die een iets sterkere
broer kreeg met een inhoud van
1222 cc. en 60 pk. De 300 cc. meer
en de 9 pk. vermogenswinst re
sulteerden voornamelijk in een
gunstiger koppel. Van 7.2 kgm
steeg dit naar 10 kgm en dat is
een niet geringe stijging. Voor
delen zijn dat de GS in een ho
gere overbrenging beter optrekt
en dat een caravan gemakkelij
ker getrokken kan worden. Bij
het trekken van een caravan le
vert een spoiler op het dak een
gunstig effekt, vooral de moge
lijkheid dat gemakkelijker in de
4e versnelling gereden kan wor
den. Dit geldt specifiek voor de
kleinere motor, waarbij het ef
fekt met de 1300 uitvoering ook
niet gering zal zijn.
Accelereren deed de GSA vrij
goed. Van 0 tot 80 km in 12 sec.
en van 80 tot 100 in 5 sec. De
folder geeft 14.2 aan en dat gun
stiger vallende getal konden we
niet evenaren. Het verbruik
over een trajekt van bijna 2.700
km gereden in een tijdsbestek
van één week lag wel gunstiger
dan de fabrieksgegevens. En
dat vonden we uiteraard be
langrijker dan die paar secon
des. Gemiddeld reden we 13.1
km op één liter super. Het on-
gustigste trajekt was 11.8 km op
één liter en het zuinigst reden
we 14.6 km op die ene liter. Wind
tegen, wind mee, veel verkeer op
de autowegen, ook hele trajek-
ten die op de Duitse Autobah
nen met hoge snelheid afgelegd
konden worden zonder noe
menswaard afgeremd te heb
ben, speelden in deze verbruik-
stest mee. Vier forse bergpassen
werden in Zwitserland bereden,
waar wegopbrekingen voor het
nodige oponthoud zorgden. Een
blik op de nieuwe St. Gotthard-
tunnel en het rijden over een
deel van deze bekende pas wa
ren o.m. een doel van de GSA-
test.
Dat we zo zuinig reden, regel
matig hielden we een snelheid
van 140 km aan, komt voorna
melijk van de 5e versnelling. Ter
illustratie even het verschil in
motortoeren bij de 4e en de 5e.
Bij 100 km snelheid draait de
motor in de 4e 3.500 toeren, in de
5e 2.800 toeren. Wordt de snel
heid opgevoerd tot 120 km, dan
is het verschil tussen 4 en 5 ruim
800 toeren, 4.300 in de 4e en
tegen de 3.500 in de 5e versnel
ling. Bij 140 km snelheid en die
is heel goed vol te houden,
draait de motor in de 5e versnel
ling 4.100 krukasomwentelin
gen. In de vierde liep dit op tot
rond de 5.000 toeren. Ook 150
km snelheid doet de motor in
geen enkel opzicht pijn. Het toe
rental beliep dan 4.350 en dat is
altijd nog 1.200 ft 1.300 toeren
beneden het maximum. Krui
sen op de autoweg met 125 ft 135
km snelheid is uren vol te hou
den.
Het geruisniveau van de motor,
het mechanischew lawaai dus,
is laag. Een gesprek is zonder
stemverheffing te voeren en het
luisteren naar de radio kan ook
zonder het volume ver open te
draaien. Het schakelen van de
vijfbak ging prima en dat doet
de berijder deugt, vooral omdat
met een 1.300 cc motor nogal
veelvuldig geschakeld moet
worden om behoorlijke presta
ties te halen. Alleen het inscha
kelen van de achteruit wilde
niet altijd even goed vlotten. De
wielophanging is voor opge-
bouw uit dwarse draagarmen en
achter d.m.v. getrokken draag
armen. Hydropneumatisehe
veerelementen zorgen ervoor
dat de auto altijd horizontaal
blijft liggen. Zwaardere bela
ding is daar niet van invloed op.
De besturing werkt via een
tandheugel en van uiterst links
naar rechts zijn 3.8 omwentelin
gen van het stuurwiel nodig.
Niet al te direkt maar wel pre
cies.
De carrosserie is wel bekend,
waarbij de vijfde deur en de veel
forsere kunststof bumpers de
grote verschillen zijn. De ge
makkelijk toegankelijke koffer
ruimte kan heel wat bagage ver
stouwen en wanneer de achter
bank neergeklapt wordt, is het
volume nog veel groter. De vier
portieren laten gemakkelijk in-
en uitstappen toe en de zit is
uitstekend. Het uitzicht door
het grote glasoppervlak ron
dom is goed en twee flinke rui
tenwissers vegen bij regen de
ruit goed schoon. De ruiten
sproeiers gaven een te geringe
straal water.
Aangezien we vrij veel in het
donker reden, grote delen bij
zeer slecht weer, konden we de
lichtopbrengst van de koplam
pen goed beoordelen. De halo
geenlampen gaven een uitste
kende verlichting.
Het dashboard is weeer een ver
haal apart. De eerste GS-jaren
paste men een glazen oog, een
soort loupe, toe om de
draaiende snelheidsmeter te
kunnen aflezen. Futuristisch,
maar lang niet door iedere GS-
rijder gewaardeerd. Daarna
ronde instrumenten en nu
opeens weer een oog en dito één
voor de toerenteller. Overdag
moet de dashboardverlichting
branden, wil men ze af kunnen
lezen. Bij de toerenteller ging
dit slecht en waarschijnlijk toe
te schrijven aan een slecht
brandend lampje. Links en
rechts van het stuur een z.g. sa
telliet, uitstekend te bedienen,
maar naar onze smaak met het
instrumentarium in z'n totali
teit wel funktioneel maar niet
fraai. Ronde duidelijke meters
winnen het nog altijd. Verder is
het dashboard keurig afgewerkt
met links en rechts ventilatie
openingen en luidsprekers. In
het midden de handle voor de
handrem. Verwarming was nog
niet goed uit te proberen, venti
latie wel. Daarover geen kritiek.
Een GSA is beslist geen auto
voor iedereen. Dat geldt in de
duurdere klasse eveneens voor
de CX en in de goedkopere ka-
tegorie ook voor Eend en Dya-
ne. De Visa valt daar wat buiten,
omdat het technisch ccZ. Peu
geot is. Duidelijke kenmerken
zijn komfort-vering, niet direkt
sportiviteit. Toch is de GSA al
duidelijk een auto met wat meer
sportieve inslag dan de GS. En
dat kumt dan op rekening van
het méérvermogen, de vijfbak
en wat het uiterlijk betreft de
twee kleine spoilers onder de
voorbumper. Want die accen
tueren toch duidelijk. Wanneer
u voor een Citroën GSA kiest,
neem dan wel de vijfbak-
uitvoering. U zult er nooit spijt
van krijgen, wel veel rijplezier
van hebben.
Met een prijs van
f 18.460,- af importeur heeft u
geen goedkope auto, maar een
heel fijne specifiek t.a.v. het rij-
komfort.
Veilingmeester Peter Wilbers, die za
terdag a s. de eerste veiling van klas
sieke auto's in het oosten van het land
leidt, heeft de toezegging dat er ruim
80 auto's en een tiental motorfietsen
ingebracht zal worden. In de Even
ementenhal te Borne is tot 3 uur 's
middags de gelegenheid de auto's te
bekijken. Na 3 uur gaat de veiling van
start en in een catalogus staan alle au
tomobielen met de technische gege
vens. Een vleugeldeur Mercedes, aan-
feduld met 300 8L Gull Wing en een
'errari 365 GT, staan ter weerszijden
van de tafel van de veilingmeester en
z'n assitenten opgesteld.
De ingebrachte auto's zijn van velerlei
pluimage. Jaguars, Fords, Citroëns,
Renaults, Rovers, Mercedessen, Jo-
wett Jupiter etc. De toegang bedraagt
vijf gulden en kinderen onder geleide
betalen een rijksdaalder Naast het di
recte auto-gebeuren is er een uitge
breide stand met autolectuur, een
stand waar informatie over verzeke
ringen etc. wordt verstrekt en mogelij
kerwijs nog een stand met miniatuu
rauto's.
Ook voor diegenen die niet di
rect de ambitie hebben een oude auto
voor restauratie aan te schaffen kan
het toch erg interessant zijn te gaan
kijken. Men krijgt een idee hoe de prij
zen liggen en wat er zoal te koop is.
De normale garantiebepalingen
van Opel zijn thans ook van kracht
voor automobielen van dit merk,
uitgerust met een LPG installatie,
mits deze door een officiële Opel
dealer is ingebouwd. De garantie
omvat uiteraard niet de LPG in
stallatie zelf, waarvoor Opel over
igens geen bepaald merk voor
schrijft.
Half augustus heeft Saab een
nieuwe prijslijst uitgegeven waarin
ook forse prijsverlagingen voorko
men. Voor de types 99 geldt een
prijsverlaging van 2000 gulden en
voor alle types 900 is dit zelfs 3000
gulden.
De Japanse Nissan fabrieken, pro
ducent van Datsun automobielen,
heeft definitief besloten om in
Spanje auto's te gaan produceren.
Plan is om op jaarbasis 20.000 jeeps
en 250.000 lichte bedrijfsvoertuigen
te gaan vervaardigen De helft zal
geëxporteerd worden naar Afrika,
terwijl de rest geleverd zal worden
in het Midden Oosten en Europa.
Als eerste Westduitse autoprodu
cent heeft Daimler Benz overeen
stemming bereikt met de Chinese'
autoriteiten over de vestiging van
een service-werkplaats en onderde-
lenmagazijn in Peking Er zouden
in China al ongeveer 4000 Mercedes
personen- en bedrijfsauto's rijden.
Ook Volkswagen en een Japanse
autoproducent zijn in vestigingen
in China geïnteresseerd.
Blijkens gegevens van het Kraft-
fahrt Bundesamt zijn er in Westr
Duitsland momenteel 23 2 miljoen
personenauto's in gebruik, waar
van 41% in de categorie 1 5 tot 2
liter Inhoud en 21% met tussen de
1 2 en 1 6 liter motoren Auto's met
meer dan 2 liter motoren maken
12% van het totaal uit Het aandeel
in de klasse van I tot i.l liter is 18%.
Ford's grote nieuws is de nieuwe
Escort nu al en zal het de eerste tijd
zeker ook blijven. Enkele dagen
geleden hadden we de gelegenheid
korte rij-indrukken op te doen met
enkele modellen Escort. Ford
opent de rij met de 1100 Custom
3-deurs sedan met een prijs van
f 14.995.-, de duurste uitvoering
daarentegen wordt de 1600 XR3 in
3-deurs versie voor f 23.770.-.
Daartussen liggen nog 24 andere
uitvoeringen, dus de keus is wel erg
ruim.
We gaan er van uit dat de 1300 mo
tor de meest gevraagde zal worden
en de auto er omheen zal geleverd
kunnen worden in een Custom, een
L en een GL en alle drie weer in een
3-deurs, een 5-deurs of een 3-deurs
stationwagen. Voor de uitvoerige
test, die de komende maand gere
den zal worden, lieten we onze keus
vallen op de 3-deurs 1300 L. In het
„voorprogramma" reden we enkele
modellen.
Van voor- tot achterbumper is de
Escort totaal nieuw Een geheel
nieuw ontworpen motor, waaraan
de Ford technici al jaren geleden
begonnen. Technisch is de Escort
voor het eerst voorzien van aan
drijving op de voorwielen. Ervaring
heeft Ford al jaren met de Fieësta
op dit terrein. Voor Mc. Pherson
veersysteem, achter draagarmen
dwars gemonteerd en reactiear-
men in de lengterichting. Schroef-
veren voor de vering en telescopi-
sche schokbrekers voor het dem
pen van de veerbewegingen.
De auto is licht onderstuurd en bij
gas loslaten wordt de Escort niet
snel overstuurd, uiteraard afhan
kelijk van de snelheid waarmede
dit geprobeerd wordt. De besturing
werkt wat indirect en is volgens het
tandheugelsysteem opgebouwd.
De remmen bestaan voor uit schij
ven en achter trommels, worden
bekrachtigd bediend en in het cir
cuit naar de achterwielen zit een
remkrachtbegrenzer De rijpositie
is goed. Het stuur zit wat aan de
lage kant, specifiek voor langere
mensen, waarbij echter de zit in de
goed gevormde stoelen prima is.
Het dashbard is wat fors gedimen
sioneerd. Ronde instrumenten,
links de snelheidsmeter en de tel
ler, rechts voor temperatuur en
hoeveelheid benzine. Aan de
stuurkolom en op het dashboard de
nodige handles en knoppen. In het
midden openingen voor ventilatie
en de mogelijkheid een radio onder
te brengen.
Achterin kan men goed zitten. Vol
doende hoofdruimte, een behoor
lijke beenruimte en dat is mede te
danken aan de uitholling in de rug
leuning. De zit is duidelijk beter
dan bij de oude Escort. Je ziet maar
weer dat het woekeren met
ruimte-centimeters resultaten op
levert. Prestaties, verbruik, nauw
keurige analyse van wegligging en
besturing komen in de test aan de
orde. Zeker is het dat Ford met
deze nieuwe Escort in de klasse van
de Opel Kadett en de Volkswagen
Golf een duchtig woordje zal meep
raten.
60 SPECIAALZAKEN
IN HEEL EUROPA
Haaksbergerstraat 103
ENSCHEDE
Tel 033-319789