Werktuigen en gereedschappen
„spreken in de omgangstaal"
gemeente
holten
holten
Nadruk op
„Indische show"
„Banen van
de baan?"
IMMKUi
GLASTUINBOUW GROTE
BRON VAN INKOMSTEN
Ons taaipraatje
UITTREKSEL UIT DE BESLUITENLIJST
VAN DE VERGADERING VAN B. EN W.
D.D. 10 JUNI 1980
BESTEMMINGSPLAN „DE HAAR",
PARTIEELPLAN 1976
(VOORMALIG INDUSTRIETERREIN)
WIJZIGING
ALGEMENE POLITIEVERORDENING
VACATURE BRANDTORENWACHTER
TORENWACHTER
VERKOOP GRAS OP STAM
PARTIELE HERZIENING BESTEMMINGSPLAN
RECREATIETERREIN „DE B0RKELD",
BESTEMMINGSPLAN
KAMPEERTERREIN „DE HOLTERBERG"
EN BESTEMMINGSPLAN
RECREATIETERREIN „DE HASPELS
Haagse Pasar Malam besar:
HOND IN
DANK U
HOLTENS NIEUWSBLAD - 20 JUNI 1980 - PAG. 5
In de taal, die in de bouwkunde wordt gebezigd, hebben veel werktuigen
en gereedschappen namen afkomstig uit de dierenwereld. Soms heeft
zo'n werktuig alleen de naam met het dier gemeen, in andere gevallen
staat de benaming er rechtstreeks mee in verband. Zo is een fret de
benaming van een dunne schroefboor, een handboor, waarvan het spitse
uiteinde aan de onderzijde vooralen is van een schroefdraad. Dit ge
reedschap dankt zijn naam waarschijnlijk aan de smalle, spitse kop van
de fret
Algemeen bekend is de koevoet.
Het is een gebogen smeedijzeren
handspaak van onder wigvormig
omgebogen en gespleten als de
klauw van een koe. Dit werktuig
doet dienst by het lichten van
zware lasten en by het uittrekken
van spykers. Een soort van breek
ijzer. Een beer is een schaaf, die aan
de onderkant breed uitloopt en ge
bruikt wordt voor het opzuiveren
van sponningen en kokergaten.
Men spreekt van enkele, dubbele
(van een dubbele beitel voorziene
schaaf) en schuine beren.
Een ravebek is een tang om inge
drongen voorwerpen uit een wond
te verwyderen. De naam van deze
gereedschappen met kromme pun
ten is vermoedeiyk ontleend aan de
snavel van de raaf. Hetzelfde geldt
voor een kraaibekken, een yzer dat
in houtzagerijen wordt gebruikt
Dit gereedschap is aan beide uit
einden gekromd en van een inke
ping vooralen. Het dient om de
tanden van de zagen in de vereiste
richting te buigen.
Een rattestaart is een kleine, ronde,
spits toelopende vyi, die dienst
doet by het afwerken van gaten en
sterk gekromde uithollingen. De
vorm doet sterk denken aan de
staart van het gevreesde knaag
dier, de rat. De benaming paard
komt vaak voor by voorwerpen, die
dienen om iets te ondersteunen.
Een paard is een houten schraag,
bestaande uit een balk met vier
stutten, gebruikt om hout te zagen.
Vroeger ook een schraag, waarop
de onderlagen van de ouderwetse
bedsteden rustten. In Gelderland
noemde meiï zo'n schraag wel een
peerdeken. By metselaars een
soort van bankje, waarop de mor
telbak wordt gezet, om deze ge-
makkeUjk te vullen en op de
schouder te nemen. By klompen
makers is een paard een bak p drie
poten, om de klompen af te kram
men. By leidekkers een houten
stoel, die met een haak op het dak
wordt vastgemaakt. Er zullen nog
wel'meer werktuigen zyn, die in
verband staan met de naam van
een dier. Denkt u maar aan de
knypkat, het lichtgevend hulp
middel in de donkere avonden tij
dens de oorlog. Het herinnerde aan
vurige katteogen.
Oude moten
Uit vroeger tijden zyn heel wat na
men van oude maten in onze taal
bewaard gebleven. Zo noemde men
toen een hectare (10.000 m2) een
bunder. Een bunder was vroeger
11/2 morgen. Hieruit volgt dat een
„morgen" ongeveer 6700 m2 groot
was. De naam is ontleend aan het
werk. Zoveel grond als in één mor
gen (ochtend) kon worden omge
ploegd. De grootte van een morgen
liep echter in sommige streken uit
een. De Rijnlandse morgen was
8516 m2, de Amstellandse 8129 m2,
de Waterlandse 10770 m2 en de
Gelderse morgen slechts 3180 m2.
Hieruit zou men kunnen conclude
ren, dat er in het Gelderse luier
werd geploegd dan in de andere ge
noemde streken, of ze deden hun
werk netter en nauwkeuriger.
Een andere bekende oude maht is
de roede of roe. Deze maat heeft
zich tot in deze tyd gehandhaafd.
Op het platteland wordt de opper
vlakte van een stuk grond nog vaak
in roeden aangegeven. De roede
was oorspronkelijk een landmeters
maatstok van twaalf voet, die een
lengte had van byna 3,8 m. Hieruit
ontstond de vlaktemaat vierkante
roede, ongeveer 13,5 m2. Oudtijds
was het een onderdeel van de bo
vengenoemde morgen, meestal het
600ste deel.
Dat brengt ons op de oude lengte
maat voet (ongeveer 30 cm.). Deze
maat komt nog veelvuldig voor in
de vaktaal van timmerlieden en
scheepsbouwers. Ook hier kleine
verschillen. De Rynlandse voet
was, evenals de Engelse voet, on
geveer 31 cm. lang, de Amster
damse 28 cm. De voet werd onder
verdeeld in duimen (aangeduid
met het teken Een Rijnlandse
voet in twaalf duimen. Een duim is
dus ongeveer 2,5 cm. Ook nu nog
wordt door de timmerman vaak in
duimen gerekend. Niet meer ge
bruikelijk is de maat palm. Een
palm was vier duim of tien centi
meter. Zo genoemd naar de breedte
van de palm van een hand. Er zijn
nog wel meer oude maten, waar
over wat te vermelden valt. Wel
licht komen wy er later nog eens op
terug.
Onder het motto „Kom in de kas"
hield de Nederlandse glastuin
bouw onlangs weer een „Open
Dag". Ook dit jaar hebben weer
vele tienduizenden consumenten
de kans benut eens achter de
schermen te kijken van een sector
waarvan ze dagelijks de producten
(groenten) of verzorgen (bloemen
en planten.
In de afgelopen vyfentwintig jaar is
de glastuinbouw in Nederland
sterk uitgebreid. De oppervlakte
verdubbelde tot ruim 8500 ha in
1979, terwyi de tuinbouw in de volle
grond met zo'n 10.00 ha inkromp In
de groenteteelt onder glas domine
ren al enige tyd tomaten, kom
kommers en sla, de zgn. „grote
drie". Dit drietal neemt 80 tot 90%
van het totale areaal voor glas
groenten - 4600 ha in 1979 - voor zyn
rekening en ook 79%> van de totale
produktiewaarde van de glas
groenten. Overigens wordt de laat
ste Jaren hard gewerkt om deze
overheersende rol wat af te zwak
ken. Gewassen als paprika, augurk
en aubergine en in mindere mate
radys, rettich (ramenas), ysbergsla,
courgette, hebben snel aan bete
kenis gewonnen
Van de snybloemen onder glas zyn
rozen, anjers, chrysanten, fresia's,
leleis en gerbera's het belangrijkst.
By de potplanten gaan poin settia,
ficua. saintpaulia, guzmania en
potchrysant op kop Maar zulke
duideiyk koplopers als de „grote
drie" in de voedingstuinbouw heeft
de sierteelt onder glas toch niet.
Het scala aan soorten snybloemen
(ruwweg 145) is groot, en dat van
potplanten nog groter (plm. 200).
Enorme export
Het aandeel van de tuinbouwpro-
dukten in onze totale agrarische
export, ter waarde van ruim 17 mil
jard in 1979, bedraagt zo'n 26%.
Daarvan is meer dan de helft te
danken aan de prod uk ten van de
glastuinbouw. En dan te bedenken
dat die glastuinbouw maar onge
veer 0,4% van onze totale opper
vlakte landbouwgrond tot zyn be
schikking heeft.
Van onze glasgroenten gaat liefst
78% naar het buitenland en van de
sierteeltprodukten ca. 65%.
Daarbij Is West-Duitsland verre
weg onze grootste afhemer: zo'n
driekwart van onze hele tuinbou-
wexport is op dat land gericht. In
totaal leverde de uitvoer van glas
groenten ons land in 1979 zo'n 1,2
miljard gulden op. De export van
snijbloemen bracht 1660 miljoen
in het laad je en die van potplanten
280 miljoen. Vandaar dat Neder
land wel de bloemenleverancier
van West-Europa wordt genoemd.
By de Stichting Maatschappij en
Onderneming in Den Haag is een
nieuw S.M.O.-werk verschenen,
getiteld: „Banen van de baan?"
Het geeft beschouwingen over de
huidige en toekomstige werkgele
genheid. Het is bekend dat een
zorgwekkende werkloosheid de
Westerse wereld teistert. Het ver-
schynsel van werkloosheid is
meerkoppiger dan werd vermoed.
In dit SMO-boek wordt een aantal
facetten van het verschynsel na
der toegelicht. Aandacht wordt
ondermeer besteed aan de rol van
de technische ontwikkeling, aan
het oprukken van de vrouw op de
arbeidsmarkt, aan ons hoge kos-
tenpeil. Daarnaast komen voor
stellen ter bestryding van de
werkloosheid aan de orde. Dit
SMO-boek is gebaseerd op een
congres dat de Stichting lande-
ïyke samenwerking economen in
oktober 1979 belegde. Met dien
verstande dat de inleiders hun
teksten aanpasten voor deze
SMO-publikatie Inleiders op dat
congres waren de minister van So
ciale Zaken, dr. W Albeda, me
vrouw drs. M.Bruyn-Hundt, prof.
dr. A. van Doom. zy schreven te
vens wederzydse commentaren,
terwyi mevrouw prof. dr. R.W.
Hommes en prof. drs H. ter Helde
zorgden voor twee afrondende be
schouwingen.
1. aan de heer A. v.d. Brink vergunning verleend voor de bouw van
een tweede bedrijfswoning aan de Oude Stationsweg (2a);
2. het verzoek van de heer G.W. Hogenkamp om vergunning voor
de bouw van een schuur aan de Beukenlaan afgewezen;
3. op verzoek van de heer J. Potkamp de aan hem verleende bouw
vergunning voor vernieuwen tekenkamer Veenweg 1 ingetrok
ken en besloten 50% van de legeskosten te restitueren;
4. aan mevr. G. Braunius-Klein Velderman toestemming verleend
tot het wit schilderen van de woning Jeurlinksweg 6;
5. op verzoek van de heer A.Reinaardus zal de direkteur gemeen
tebedrijven opdracht worden gegeven de lantaarnpaal by Kei-
zersweg 57 voor rekening van verzoeker te verplaatsen;
6. aan Amaha B.V. vergunning verleend voor het aanbrengen van
een reclame-opschrift op het perceel Keizersweg 44-46;
7. aan de heer A. Meijerman vergunning verleend voor de bouw
van een dubbel woonhuis aan de Denneboomstraat;"
8. het verzoek van de heer DJ. Nijland om vergunning voor het
kamperen op de boerderij Langstraat 10 afgewezen, omdat voor
dit perceel geen kampeerexploitatievergunning is verleend;
9. akkoord wordt gegaan met het voorstel van de Sportcommissie
inzake het geven van de naam „de Haar" aan het sportvelden-
complex aan de Larenseweg;
10. de mededeling van de heer Th. A. Oostenbrug dat hij zyn be
noeming tot lid van de raad niet aanneemt voor kennisgeving
aangenomen
U kunt zich voor het inwinnen van informatie over de zaak zelf,
dan wel over eventuele mogelijkheden tot het indienen van een
bezwaar- of beroepschrift in verbinding stellen met de afdeling
algemene zaken ter gemeentesecretarie.
De burgemeester der gemeente Holten maakt ter voldoening aan
het bepaalde in artikel 26 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening
bekend, dat met ingang van 23 juni 1980 gedurende een maand ter
gemeentesecretarie, afdeling algemene zaken, voor een ieder ter
inzage ligt het door de raad van deze gemeente in zijn vergadering
van 16 juni 1980 vastgestelde bestemmingsplan „de Haar", par-
tieelplan 1976 (voormalig industrieterrein), vervat in plankaart, toe
lichting, voorschriften en expolitatieraming.
Aangezien niemand zich met bezwaren tot de gemeenteraad heeft
gericht en bij de vaststelling van het plan in het ontwerp-plan geen
wijzigingen zijn aangebracht, heeft niemand de bevoegdheid be
zwaren tegen voormeld bestemmingsplan bij Gedeputeerde Staten
van Overijssel in te dienen.
Holten, 20 juni 1980.
De burgemeester voornoemd,
H. Stegeman, l.b.
Burgemeester en wethouders van Holten maken overeenkomstig
het bepaalde in artikel 200 van de Gemeentewet bekend, dat de
door de raad van deze gemeente in zyn vergadering van 14 april 1980
vastgestelde verordeningen tot wijziging van de Algemene Politie
verordening voor de gemeente Holten (9e en 10e wijziging) gedu
rende drie maanden ter gemeentesecretarie, afdeling algemene za
ken, voor een ieder ter inzage ligt.
De 9e wijziging heeft betrekking op het verbod tot het meevoeren
van een fiets of bromfiets aan de hand op de markt, terwijl de 10e
wijziging betrekking heeft op parkeerexcessen. Met name dient in
het laatste geval gedacht te worden aan het parkeren van caravans
en vrachtwagens voor woningen van derden en op openbare par
keerterreinen.
De wyzigingen treden in werking op de derde dag na die, waarop
deze zyn afgekondigd en zyn tegen betaling der kosten ter gemeen
tesecretarie verkrijgbaar.
Binnenkort volgt een nadere publikatie inzake de aanwijzing van de
wegen, waarvoor de diverse verboden zullen gaan gelden.
Holten, 20 juni 1980.
Burgemeester en wethouders
voornoemd
Voor bezetting van de brand toren op de Holterberg wordt gevraagd
een
Vereist is goede bekendheid met het bosgebied op de Holterberg.
Minimale leeftyd 18 Jaar. De torenwachter dient by brandgevaar-
iy k weer zowel in de weekends als op werkdagen beschikbaar te zyn.
Nadere inlichtingen worden gaarne verstrekt door de Commandant
van de Brandweer, tel. 1471.
Schrifteiyke sollicitaties dienen vóór 26 juni te worden ingezonden
aan het college van burgemeester en wethouders van Holten.
De gemeente Holten wenst op stam te verkopen ruim 40 are gras,
gelegen op de noord-west hoek van de Landuwerweg en de
Schreursweg.
Inschrijvingen dienen schriftelijk vóór 23 juni a.s. by burgemeester
en wethouders ingediend te worden.
Nadere informatie kan worden verkregen by het kantoor gemeen
tewerken, tel. 1471.
De burgemeester van Holten maakt ter voldoening aan het be
paalde in artikel 28 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening bekend,
dat gedeputeerde staten van Overijssel:
a. by hun besluit van 22 april 1980, nr. 55165, goedkeuring hebben
verleend aan het raadsbesluit van 24 april 1979, nr. 245/Um, tot
vaststelling van een partiële herziening bestemmingsplan recrea
tieterrein „de Borkeld", met dien verstande dat goedkeuring is
onthouden aan de zinsnede „en sta-caravan (living-van)" en het
woord „sta-caravan" in enkele artikelen van de voorschriften;
b. by hun besluit van 27 mei 1980, nr. 71548, goedkeuring hebben
verleend aan het raadsbesluit van 17 april 1979, nr. 212/Um, tot
vaststelling van het bestemmingsplan kampeerterrein „de Hol
terberg", met dien verstande dat goedkeuring is önthouden aan
de zinsnede „en sta-caravan (living-van)" en het woord „sta
caravan" in enkele artikelen van de voorschriften;
c. bij hun besluit van 27 mei 1980, nr. 72353, goedkeuring hebben
verleend aan het raadsbesluit van 17 april 1979, nr. 216/IJm, tot
vaststelling van het bestemmingsplan recreatieterrein „de Has
pel", met dien verstande dat goedkeuring is onthouden aan de
zinsnede „en sta-caravan (living-van)" en het woord „sta
caravan" in enkele artikelen en aan artikel 13, lid 6, van de voor
schriften.
De goedkeuringsbesluiten liggen met de bestemmingsplannen met
ingang van 23 juni 1980 gedurende een maand ter gemeentesecreta
rie, afdeling algemene zaken, voor een ieder ter inzage.
De gemeenteraad, de inspecteur van de ruimtehjke ordening en zy,
die zich tydig met bezwaren zowel tot de gemeenteraad als tot
gedeputeerde staten hebben gewend, kunnen gedurende bovenge
noemde termyn by de Kroon beroep instellen.
Gelyke bevoegheid komt toe aan degenen, die zich tijdig tot gede
puteerde staten hebben gewend met bezwaren tegen de wyzigingen,
die door de gemeenteraad by de vaststelling van de eerderge
noemde plannen in het ontwerp zyn aangebracht, en aan een ieder,
die bezwaren heeft tegen onthouding van goedkeuring door gede
puteerde staten.
Beroepschriften moeten worden gericht aan H.M. de Koningin,
maar dienen - zo mogelyk in tweevoud - te worden ingediend by de
Afdeling voor Geschillen van Bestuur van de Raad van State, Bin
nenhof 1, te 's-Gravenhage.
Holten, 20 juni 1980.
De burgemeester voornoemd,
H. Stegeman, l.b.
Meer dan ooit valt by de Haagse
Pasar Malam Besar, de Tong Tong
van de oud-Indischgasten, de nad
ruk op de „Indische Show" Dat
uiteraard gecombineerd met klas
sieke Javaanse enBalische dansen,
gamelanmuziek en, dit jaar voor
het eerst, zang uit Sumatra en de
Molukken.
In de Haagse Houtrusthallen pre
senteren zich van vrijdag 20 t/m
zondag 29 juni a.s. „Indische Top
pers" als Wieteke van Dort (Tante
Lien), The Tielman Brothers (nos
talgie uit de vyftiger en zestiger ja
ren) en de drie Indische orkesten,
De Nachtsirenen van Guus Becker
(oude krontjong), Rudy van Daim
en his Raindrops en Rudy Walrata
and hls Suara Nusantara (moderne
krontjong en Hawaiian)
Ook in de middaguren wordt op
deze 22ste Pasar Malam Besar een
volledig amusementsprogramma
geboden, aangevuld met exotische
modeshows. Terwijl op donderdag
26 Juni het avondprogramma staat
in het teken van de „magie" ron
dom de fakir King Radja Sindra.
De sierlijke felheid van de oosterse
vechtsporten ontbreekt evenmin:
demonstraties Tang Soo Do en
Pentjak.
Andy Tielman
Na Jaren treedt in Den Haag voor
het eerst Andy Tielman The
Tielman Brothers weer op Gebo
ren in Indonesië, een doorslagge
vend succes op de Brusselse Expo
in 1658 en sindsdien een grote trek-
ker in WestrEuropa en^nu weer he
lemaal terug met een lp die getiteld
is: Back tot the Fifties.
Een nieuw geluid en een nieuwe lp
worden op dit oudste grootste tro
pische feest in Nederland ook ge
presenteerd door het nieuwe duo
Rudy en Mabel, typische Indo
songs.
Gamelan en dansen
Adi Santoso zingt klassieke Indo
nesische liederen en de Molukse
zanggroep Sapulette Bersaudara
brengt de folklore van deze eilan
den tot leven Van een ander Indo
nesisch eiland, Sumatra, komt de
zanger Wempy Tallance.
Levende gamelanmuziek en klas
sieke Javaanse dansen worden ge
presenteerd door de groep ISTIKA
onder auspiciën van de Indonesi
sche ambassade in Den Haag. Ver
der ontbreekt natuurlijk niet het
optreden van de Balinese danseres
Ni Loh Putu met haar groep Diah
Tantri.
„Indische disco"
De Indische diSco-avonden in de
Houtrusthallen blijken weer een
succes te zyn. Liefhebbers van het
.stampen" kunnen zich op beide
Pasar-zaterdagen (21 en 28 juni)
uitleven.
Gans andere muzikale zaken:
country western van The Som-
merset en Mister Slim's Wonder
land Steelhand.
Pasar-Pas
Fervente Pasar-gangers kunnen de
22ste Pasar Malam Besar in de
Haagse Houtrusthallen tien dagen
lang in- en uitlopen tegen een sterk
gereduceerde prijs. Een Pasar-Pas
kost f 35.- voor volwassenen, f 17.50
voor 65-plussers en CJP-ers en
f 12.50 voor kinderen tot 12 Jaar.
Daarvoor moeten een pasfoto, na
am, geboortedatum en adres opge
stuurd worden aan de stichting
Tong Tong, Celebesstraat 62. 2585
TM Den Haag, en het verschul
digde bedrag gestort worden op
giro 758389, t.n.v. de stichting Tong
Tong. Den Haag, onder vermelding
van „Pasar-Pas" Bezitters van een
Pasar-Pas '79 kunnen die verlen
gen voor 1980 door hun oude pas op
te sturen aan de ichting Tong
Tong en het verschuldigde bedrag
per giro over te maken.