PROBLEMEN EN KOSTEN
BIJ OPSLAG RUWVOER
Si DIK BETAALD
De kerk in de DDR
Muis en hnnd populair
in veel zegswijzen
UIT DE BONEBAK
HOLTENS NIEUWSBLAD
Problemen met de voeding
VAN HET ERF DER KERK
„Auto weg, of
autoweg
Taaipraatje
HOLTENS NIEUWSBLAD 15 FEBRUARI 1980 - PAG. 11
Agrarische vraagstukken van uit
eenlopende aard kwamen aan de
orde op de woensdag in „Het Bonte
Paard" te Dijkerhoek gehouden
voorlichtingbijeenkomst Deze
was georganiseerd door de consu
lentschappen voor rundveehou
derij Hengelo, Zwolle, Diepen
veen, Bathmen en Holten, en door
i de verenigingen voor landbouw
voorlichting.
De heer G.H. Wellenberg, specia
list boerderijbouw en inrichting,
afkomstig alt Hengelo, sprak over
ruwvoeropslag: rijkuil, sleufsilo,
de kosten van verharding bij de
systemen en de nodige opslagka-
pariteit
De heer M. Sikkema uit Zwolle,
specialist voor de rundveeverbe
tering, ging in op aktuele fokkerij
eaken, toegespitst op het uitslag-
formulier van de melkcontrole.
De leiding was in handen van de
heer M. Rietberg, voorzitter van de
Vereniging voor Landbouwvoor
lichting. De heer Wellenberg ging
in het kort (in zijn inleiding) in op
de veranderingen die zich hebben
voorgedaan by de opslag van ruw-
voer. Van belang zijn diverse fakto
ren, zoals: het aantal kuilen of
sleufsilo's, de afmetingen, de bere
kening van de opslag, de afdekking
en de bescherming. Het aantal kui-
De Stichting maatschappij en on
derneming, gevestigd te 's Graven-
hage, Badhuisweg 91 (tel. 070-
501005) heeft een nieuw SMO-
boekJe ten doop gehouden: „Auto
weg of autoweg". Een staalkaart
van meningen en een discussie ero
ver door de politici D.S. Tuynman,
PA.M. Comelissen, J.C. Th. van
der Doef, L. Jansen, J.J Lambers-
Hacquebard en J.M. van de Ven.
Onder leiding van H.J Noortman.
(Redaktie: M. van Overeem).
In dit SMO-boek, dat één dezer da
gen zal uitkomen, kregen 21 orga
nisaties en 6 deskundige hooglera
ren, allen ten nauwste betrokken
by het grote vraagstuk van het par
ticuliere versus het openbaar pers
onenvervoer, de gelegenheid hun
zegje te zeggen. Zoals kon worden
verwacht van zo uiteenlopende or
ganisaties als o m. ANWB, RAI.
BOVAG, Vereniging Milieudefens
ie, Stichting Natuur en Milieu, Ver-
voersbonden, etc., vertonen de me
ningen een bonte verscheidenheid.
Prof. Drs H.J Noortman, directeur
van het Nederlands Vervoerswe
tenschappelijk Instituut, vatte de
staalkaart van opvattingen samen
in een discussie-nota, die werd
voorgelegd aan beleidsbepalende
politici Deze reageerden daarop
schriftelijk en vervolgens monde
ling in een openhartige discussie.
Aan die discissie nam ook minister
Tuynman deel en deze beperkte
zich zeker niet tot luisteren! De 27
staalkaart bydragen. de discussie
nota op basis daarvan en een uit
voerig verslag van de discussie die
erop volgde, vormen de inhoud van
het betrokken SMO-Boek.
Behalve de aap komt ook de hond
in veel spreekwoorden, zegswyzen
en vergeiyklngen voor. Enkele
minder bekende willen we nader
bekyken. Er zyn meer hondjes die
Fik heten (ook Bloem): Door over
eenkomst in naam kan men ge
makkelijk worden misleid Het kan
de oorzaak zyn, dat de verkeerde
persoon van iets wordt bericht, de
schuld krijgt van iets waaraan hy
part noch deel heeft. Het maken als
Jochems hond: Het hoe langer hoe
erger maken. De hond laten hin
ken: gezegd van bezigheden of ge
woonten, die onaangename gevol
gen met zich meebrengen, o a by
drankmisbruik De hond hinkt met
hem, hy is er slecht aan boe Het is
mis met hem Xn vergeiyklngen Zo
ziek als een hond. Zo dartel als een
(jonge) hond Ik ben zo verkouden
als een hond Hy heeft een leven als
een hond Deze vergeiyking staat
in verband met de slechte behande
ling, die sommige honden moeten
ondergaan De honden lusten er
geen brood van: het is zo smerig en
vuil, dat zelfs de honden er hun
neus voor optrekken.
Van het hondje (de hond) gebeten
sUn. gezegd van iemand die trots of
ingebeeld is. Enkele oude zege
len is afhankeiyk van de bedrijfs-
grootte. By rykuilen geldt als
norm: by gras, dan drie opslag
plaatsen: twee voor gras en een
voor mais. Voor de sleufsilo geldt
by 2 grasopslagen de stof verdelen
tussen gras en mais.
De heer Wellenberg hield zyn aan
dachtig gehoor voor dat men reke
ning moet houden met aanvullin
gen van kleine partyen in de loop
van de zomer.
Oppervlakte
Spreker weidde uit over de hoogte
en breedte van de rijkuilen (40 x 45
meter) gebruik bouwmateriaal en
gaf de landbouwers de raad te allen
tyde te zorgen voor waterafvoer,
ook in het middenafschot. De
lengte dient drie tot vyf keer de
breedte te zyn en de hoogte een
vierde tot een vy fde van de breedte.
Over de voersnelheid noemde
spreker eveneens cyfers, die afhan
keiyk zyn van het afdekken van het
grondvlak (dan is ze 20 cm per dag).
Zonder grondvlak is de snelheid
voornoemd 30 cm.
Met nazakking van de grond moet
rekening worden gehouden. Ten
opzichte van de aansluiting merkte
spreker op dat zeker 5 meter oprit
nodig is en 4 meter afrit.
Op de vraag hoeveel kuilopslag
nodig is, gaf de deskundige spreker
een uitvoerig antwoord. Hy advi
seerde tussen 2 opslagruimten een
halve meter vrije ruimte te houden.
Kosten
Aan de hand van schema's gaf
spreker een overzicht van de kos
ten van inrichting van een sleufsi-
lo/rijkuil. Daarby werd uitgegaan
van 180 staldagen, aantal
grootvee-eenheden, aantal kilo
grammen voordroogkuil, kon-
struktie van de voederbewaar
plaats. Voor de rijkuil met grond
kwam spreker tot bedragen die va
riëren van f 25.300 tot f28.762. Een
sleufsilo met grond zal ruim f47.000
kosten; zonder grond byna f51.000.
Voor de rijkuil zonder grond varië
ren kostprijzen van f 28.000 tot f
30.952.
(Wy hopen op deze gedetailleerde
cijfers nader terug te komen - red.)
De heer Wellenberg had heel wat
vragen te beantwoorden van de be
langstellenden (de zaal was zeer
goed bezet).
Rundveeverbetering
De tweede spreker, de heer M. Sik
kema, verduidehjkte zyn betoog
met tal van cyfers en details over
bedrijfsresultaten. Hy wees op
punten als produktie en levens
duur van het vee, plus de selectie in
eigen bedrijf, alsmede de voerkos
ten en de produktie per koe. De
duurzaamheid van de dieren speelt
uiteraard een grote rol. Zo is geble
ken dat by zwartbont het eiwit en
vetgehalte geneden het gemid
delde is, als gevolg van het feit, dat
stieren zyn gebruikt die wat aan de
krappe kant zyn, aldus de spreker.
De redenen waarom dieren worden
opgeruimd zyn velerlei: in percen
tages uitgedrukt zyn het de volge
nde: onvruchtbaarheid 30%, on
voldoende produktie 23%, uierge
breken 23%, beengebreken 6%, siy-
tage 5%.
wijzen luiden: Het ziet eruit of het
uit de hond zyn aars komt: iets dat
er erg verfrommeld, verfomfraaid of
bezoedeld uitziet. Wat hond is moet
benen kluiven. Dat betekende
vroeger: een ondergeschikte moet
zich voegen naar wat zyn positie
meebrengt Wat de hond past, past
de ezel niet: wat de een zich mag
veroorloven, wordt de ander kwa-
iyk genomen. Hy is nog slechter
dan het haar van de hond: hy deugt
niet.
Muis
Ook het leuke, helaas schadelijke
knaagdiertje de muis, komt in en
kele zegswijzen en vergeiykingen
voor. Als de kat van huis (honk) is.
dansen de muizen als er geen toe
zicht is. halen de kinderen hun hart
op Ook: Als de kat van huls is. dan
sen de muizen in het meel gezegd
van een ongeregeld, slordig huis
houden Een Gelderse zegswyze
luidt. Een muls van de Veluwe is
slimmer dan een kat van de Betu
we.
Zeer oud zyn- De muis meende dat
zy de molenaar was. toen sU de toe
gang tot de meelton had Als de
muis zat is, smaakt het meel bitter:
men kan van het goede te veel
Berekeningen vormen altyd een
belangrijk element by de bepaling
van de waarde van de koeien Een
schatting van de fokwaarde is
evenwel moeiiyk, omdat allerlei
faktoren by de produktie een rol
spelen.
Bij het verwerken van talrijke ge
gevens noemde spreker enkele
markante feiten: in Overijssel lo
pen 11.000 stuks vee van Ameri
kaanse afstamming hetgeen ge
rekend naar de totale hoeveelheid
van 180.000 zwartbonten en
140.000 roodbonten in de provincie
niet zo veel is. Bij beide rassen is in
Overijssel een toename van de
melkgift te konstateren van 1.000
liter, zodat de gift zit in de buurt
van 5.500 liter melk, aldus heer
Sikkema.
Voorzitter Rietberg dankte niet al
leen de sprekers, doch ook ir.
Brilman, rijkslandbouwconsulent
te Hengelo, en de heer Kruiskamp,
die het klankbeeld verzorgde.
Na de pauze was namelijk een
korte film gedraaid, getiteld
„Klankbeeld V.E.M. (voedereen
heid melk) 1979" met allerlei bij
zonderheden over ruwvoerwin-
ning, conversering etc.
Vetzucht Is in ons land een
van de meest ernstige voe-
dingsziekten. „Elk pondje
gaat door het mondje", zeg
gen we vaak. En dat is waar.
„Vreters worden niet gebo
ren, maar gemaakt", is ook
zo'n gezegde. Ook waar. We
eten te veel.
Volgens één van de laatste
onderzoeken die op dit ge
bied zijn gedaan, lijden
nogal wat mensen aan vet-
zucht of zwaarlijvigheid;
3-5 van de 8-jarige kinde
ren, 5-10 van de jonge
mensen, 10-20 van de 25-
35 jarigen, 30-35 van de
40-55 jarige mannen en 30-
45 van de vrouwen tot 60
jaar. Kortom, honderddui
zenden Nederlanders zijn
(te) dik.
GEZONDHEID
De gevolgen van vetzucht kunnen
voor onze gezondheid vrij ernstig
zijn. - Men leeft er vaak korter
door, - Meer kans op verhoogde
bloeddruk, hart. en vaatziekten,
galstenen, suikerziekte, - Eerder
dan anderen last van rugklachten
en problemen van heup- en knie-
gewrichten, - Men vloeit zich vaak
niet fit, snel vermoeid en vooral,
onaantrekkelijk.
Dik is lelijk
Met name het laatste, dat gevoel
van ik ben niet sexy, ik ben leiyk,
onaantrekkeiyk, is vaak de aanlei
ding om wat aan het overtollig li
chaamsgewicht te willen doen. Dat
dik leiyk is, wordt ons echter aan
gepraat. Aangepraat door de re
clame en het modebeeld. „Maak je
niet dik, dun is de mode", was de
titel van een Nederlandse hitsingle
in de tyd, dat het modebeeld be
paald werd door broodmagere, on
dervoed ïykende fotomodellen,
naar het voorbeeld van Twiggy.
Nog steeds is het modevoorschrift
hoe slanker, hoe mooier, aantrek-
keiyker. Maar „ideale maten" be
staan niet. Ze worden bovendien
sterk sociaal en cultureel bepaald.
Nog niet zo lang geleden betekende
in Nederland dik, dat het iemand
goed ging. „Je ziet er gezond uit",
zeiden we dan tegen iemand die er
welvarend dik uitzag. Want alleen
arme mensen immers waren ma
ger. Dat geldt voor alle culturen.
Vetzucht is naast een individueel
probleem, dan ook een sociaal en
cultureel probleem. Het komt voor
by welvaart en niet by honger en
vrywel alleen in culturen met een
hoge technische beschaving,
waardoor zware, iichameiyke ar
beid vrywel verdwenen is.
Vermageringsindustrie
Maar we willen slank zyn, al dan
niet uit gezondheidsoverwegingen.
Maar als afvallen gemakkeiyk was,
waren er geen dikke mensen. En
daar speelt de industrie op in. We
hebben hulpmiddeltjes nodig, zegt
de reclame tegen ons, we zullen er
sneller door afvallen, belooft de fa
brikant.
Koekjes, pilletjes, drankjes moeten
de maaltijd vervangen of de eetlust
afremmen. Ja, er worden zelfs mid
deltjes aangeprezen die het vet-
weefsel zouden afbreken, op zo'n
manier dat het afgebroken weefsel
in de bloedbaan zou worden opge
nomen en afgevoerd. Crèmes,
schuimbaden, trillings- en massa
geapparaten, dieetboeken, af-
slankclubs; we geven er met z'n al
len Jaariyks vele miy oenen aan uit.
De fabrikanten verdienen zo een
„mollige" winst aan de vermage
ringsmiddelen, die allemaal mee
stal net zo lang helpen als het
duurt. Na beëindiging van de kuur
komen de ponden er wry wel net zo
vlug weer aan als ze er af waren ge
gaan.
Bovendien kunnen vele van de
middelen schade voor de gezond
heid opleveren. Op de verpakking
van maaltydvervangende koekjes,
drankjes e.d. staat vaak een hele
reeks vitaminen vermeld. Toch is
ernstig vitaminegebrek by deze
middelen geen uitzondering. Ook
by eiwitdièten (zoals het beroemde
Dr. Atkins-dieet) komt niet zelden
vitaminegebrek voor.
Er bestaan geen slankmakende
voedingsmiddelen, net zo min
dikmakende.
ANDERE EETGEWOONTEN
Een paar gekookte aardappels zyn
zeer gezond en zeker niet dikma
kend. Maar dageiyks vette patat
zorgt voor veel calorieén en maakt
dus dik. Het enige dat echt helpt
om af te vallen ls minder en vooral
vaak, anders te gaan eten. Grote
boosdoeners biyven de calorieén.
Dat ene kroketje, die paar dropjes,
zoutjes, glaasje fris (ook die zuur
smaken) zyn precies die calorieën
te veel, de mislukkers van een ver-
mageringsdieet ook.
Vaak ook moeten we het zoeken in
andere voedingskeuzen en eetge-
woonten. Na drie witte boterham
men is een flinke honger nog niet
gestild, maar na drie volkoren bo
terhammen wél. Het bruine brood
heeft echter meer tyd nodig om te
verteren, vraagt dus meer energie.
Twee redenen waardoor bruin
brood bevorderiyk is voor de
slanke iyn. Vrywel altyd heeft vet
zucht twee oorzaken. We eten meer
dan we nodig hebben en we bewe
gen te weinig. We houden daardoor
energie (calorieën) over en al het
overtollig voedsel wordt ultelnde-
ïyk omgezet in vet.
Veel mensen denken, dat meer in
spanning leidt tot zo'n grote eet
lust, dat je weer teveel gaat eten.
Dat is echter niet waar. Ook zou
dikte veroorzaakt worden door een
slecht werkende schildklier. Een
fabeltje. Want als dat zo was, kon
iedereen geholpen worden. Een
vetzuchtig iemand ls niet altyd Ie
mand die teveel eet. Er kunnen
stoornissen zyn in het mechanisme
dat voedsel doet op- en afnemen.
Aanleg kan hierby wel degeiyk een
rol spelen. Een vette, volgepropte
baby of peuter zal zyn hele leven
moeite hebben om niet dik te wor
den.
EERST VOCHT-
DAARNA VETVERUES
Wie een dieet volgt, zal vaak de
eerste week flink afvallen. Vijf kilo
is by veel kuren heel gewoon in die
eerste week.
Maar je verliest dan geen vet maar
vocht. Daarna gaat het een stuk
langzamer. Vaak verliezen mensen
hierdoor de moed om nog verder te
gaan. Veel mensen maken hun
dieet niet af. Wie het wel aftnaken,
daar valt zo'n 90 weer op het
oude gewicht terug. Na het dieet
vallen dezen mensen namelijk weer
terug in hun oude eetgewoonten.
In plaats van een streng dieet ls
aanpassen van eet- en leefgewoon
ten dan ook veel zinvoller. Het gaat
langzaam, maar wel definitief. Wat
nog wel eens wil helpen is het bij
houden van een dagboek, waarin u
alles opschrijft wat u per dag In uw
mond stopt. Ook dat ene hapje tus
sendoor. Meestal bfijkt datje meer
eet dan je zelf denkt
ETEN IS LEKKER
Laten we onszelf niet voor de gek
houden; eten is lekker. Eten is vaak
ook gezellig en soms zelfs feestelijk.
Eten doen we soms ook om even
onprettige dingen te kunnen verge
ten. Vaak doen we dat onbewust
als compensatie. Wie wil afv&Uen,
moet daar ook hard voor knokken.
Neem daarom mensen die willen
vermageren serieus. Dring ze geen
eten en snoepgoed op. Deel ook
geen „beloningen" uit by het beha
len van een streefgewicht of geen
extra hapjes in vakanties, week
ends e.d. Het helpt als vrienden en
kennissen er van weten, want het is
zonder dat al moeiiyk genoeg om
vol te houden. Meer bewegen eist
vaak goede begeleiding. Langzaam
opvoeren. Daarmee voorkomt u
blessures en overbelasting van het
ongetrainde lichaam.
TIPS
Nog een paar algemene tips: Als
het even kan, bindt dan de strijd
aan met lotgenoten. Dan hou Je het
langer vol. En hiermee bedoelen we
niet al die slankheidsclubs. Want
ook daar is de terugval naar het
oude gewicht vaak groot Ga nooit
met een lege maag boodschappen
doen, je kimt de vele verleidingen
dan slechter weerstaan. Eet vaker
en op vaste tyden. Liefst 5 of 6 keer
per dag kleinere porties.
Het thema van de week lrDik be
taald" wordt als onderdeel van het
programma Open Schooltijd uitge
zonden op televisie: 17 februari ca.
14.45 uur via Nederland 2 en 21 fe
bruari ca. 10.40 uur via Nederland 1
en vla de radio: 12 februari ca. 14.40
uur en 13 februari ca. 22.55 uur,
beide via Hilversum 2. Een uitge
breide informatiemap over dit
thema kunt u bestellen door over
maken van f2,50 op giro 60046, tn.v.
Open School, Zeist onder vermel
ding van „Dik Betaald".
Vorig jaar vond in Oost-Berlijn bij
stralend weer van 1 tot 3 juni het
Nationale Jeugdfestival van de
DDR plaats. Deelnemers uit alle
hoeken van het land waren ervoor
naar de hoofdstad gekomen, een
half miljoen jongeren. Ze waren
door hun plaatselijke afdelingen
afgevaardigd wegens „bijzondere
prestaties" in de socialistische
opbouw.
Het westberfijnse tydschrift „Kir-
che im Sozialismus", wydde een
uitvoerig artikel aan het evene
ment. Daaruit bfijkt, dat de jeug
dige afgevaardigden lang niet al
lemaal politieke activisten of afde
lingsbestuursleden van de FDJ
(Freie Deutsche Jugend, de enige
jeugdorganisatie in de DDR) wa
ren. Ze hoopten ook wat ontspan
ning te krijgen en die kregen ze ook.
Want ondanks een programma met
ongeveer 2.000 onderdelen, waar
van een gedeelte voor iedere deel
nemer verplicht was, bleef er vol
doende vrije tyd over Zo was er ook
genoeg gelegenheid om een kykje
te gaan nemen in de slechts 5 minu
ten lopen van de Alexanderplatz
verwyderde protestantse Maria-
kerk Daar en ook in verschillende
andere oostberfijnse wykgemeen-
ten werd byzondere aandacht be
steed aan het ontvangen van
Festival-gasten. Men had er reke
ning mee gehouden, dat onder hen
veel christeiyke Jongeren zouden
zyn (de meerderheid van de christe-
Ujke jeugd onttrekt zich niet aan
het lidmaatschap van de FDJ) en
dat de laatste dag van het Festival
tegeiyk de Pinksterzondag was.
Aangezien de Mariakerk byzonder
centraal ligt, verwachtte men dèér
echter de grootste toeloop. Ver
schillende kerkefijke instanties en
organisaties werkten samen om ge
ïnteresseerde bezoekers elk wat
wils te bieden. Ze konden rondsnuf
felen op een boekentafel, de kerk
bezichtigen, een orgelvesper of een
avondwyding bijwonen, informatie
over het kerkelijk leven in de DDR
vinden of gesprekken hebben met
één van de 30-35 Jonge mensen, die
zich op deze taak speciaal hadden
voorbereid. Alles stond onder het
thema: „Open kerk - open men
sen" Openheid is immers een ker-
merk van Pinksteren. Open kerk
betekende, dat de Mariakerk lan
ger dan gewooniyk open was, zodat
iedereen binnen kon komen, en dat
er behalve de „gewone" kerkdiens
ten op le en 2e Pinksterdag elke
festivaldag een avondwyding werd
gehouden. „Open mensen" wilde
zeggen, dat de ontvangende jonge
christenen bereid waren tot ge
sprekken met hun gasten. Uit het
feit dat deze kerkeiyke activiteiten
parallel met het FDJ-festival geor
ganiseerd konden worden, biykt
dat de regering de kerk als „kerk in
het socialisme", zoals zy zichzelf
definieert, wil accepteren. Dat wil
dus zeggen, dat de kerk hier, anders
dan ln andere communistische
Vroeger was de basis voor het
voedsel van de mensen het graan.
Het vormde naast het dagelijks
brood ook het hoofdbestanddeel
van de warme maaltijd. In de loop
der tijden is die plaats door de
vanuit voedingsoogpunt veel
minderwaardiger - aardappel in
genomen. Waar we wel granen ge
bruiken hebben deze al zoveel be
werkingen ondergaan dat we na
uwelijks meer van een natuurlijk
produkt kunnen spreken.
Niet tot de familie der grassen be
horend, dus elgeniyk geen graan, ls
de boekweit. Omdat dit gewas
enerzyds ln de vergetelheid ls ge
raakt en anderzyds Juist zo waar
devol ls, willen wy in deze weke-
lykse rubriek over gezonder voe-
krijgen. Ze leden zoveel armoede
als de muizen in de kerk: daar is
immers voor een muis weinig te ha
len De muizen vallen er dood voor
de broodkast, het is daar armoe
troef Daar komt geen muis in het
land. of hy laat er een gouden tand:
landerijen, door muizen geteisterd,
leveren naderhand des te meer op.
Daarvan heb ik al eens muizen ho
ren piepen over dat gerucht heb ik
al eerder gehoord Met man en muls
vergaan ls algemeen bekend, maar
onbekend ls de herkomst van een
muis met veren Hy is zo arm, dat
hy stierf als een muis met veren.
Tenslotte Het is een slechte muls,
die maar één hol heeft als Iets mis
lukt, moet men het op een andere
manier proberen.
(nadruk verboden)
ding iets vertellen over ontstaan en
gebruik. Boekweit groeit het beste
op de lichtere zandgronden. Ge
teeld op vruchtbaarder gronden of
voorzien van veel mest of kunst
mest. groeit dit gewas wel snel,
maar levert een geringere vruch
topbrengst. Ook is het zeer gevoe
lig voor zowel herbiciden (onkruid
verdelger) als insecticiden. Van
daar ook dat dit gewas „heront
dekt" is door degenen die zomin
mogeiyk verknoeid voedsel willen
eten: het is altyd biologisch, d.w.z.
verbouwd zonder kunstmest en/of
bespuitingsmiddelen. De volgende
keer meer over de voedingswaardé
van boekweit en het gebruik ervan
by de maaltyden. Alvast een recept
voor wie met dit veelzydlg gewas
wil kennis maken: 250 gram hele
boekweitkorrels (verkrijgbaar ln
natuurvoedselwinkels) eerst ln
koud en daarna ln heet water goed
wassen. Vervolgens in ca. 3/4 liter
kokend water, met wat zout, onge
veer 15 minuten op een lage vlam
laten koken. De laatste 5 minuten
een in stukjes gesneden goudreinet
laten meekoken. Per persoon 2 3
eetlepels gare korrels heet uit de
pan op een bord scheppen, 1/2 eet
lepel bietenstroop erdoor mengen
en yoghurt of beter nog blo-garde
(beter verteerbare yoghurt) naai
believen toevoegen en doorroeren
Het eindresultaat is lauw. dus
Ideale temperatuur om te eten. Al
hoewel vaak als toetje gegeten, kan
dit gerecht ook voor een volwaar
dige maal tyd doorgaan, zodat u
eventueel t vlees uit de hoofdmaal-
tyd weg kunt laten.
landen, een zekere mogeiykheid
heeft om de christefijke wereld- en
levensbeschouwing als alternatief
voor de marxistische bekend te
maken. Weliswaar is die mogeiyk-
heid beperkt. Er stond b.v. nergens
in de stad aangegeven dat er in de
kerk iets te doen was, terwyi alle
Festivalmanifestaties op wegwy-
zers en grote transparanten ver
meld waren. Toch waren er de hele
dag door gemiddeld 50 gasten ln de
kerk. De informatie die ln de zy ka
pel gegeven werd, bestond o.a. uit
geluidsbandseries en gespreksma
teriaal over opleidingsinstituten
van de kerk en mogefijke kerkeiyke
beroepen. Op een leestafel lag me-
ditatielectuur, maar er waren ook
boeken over de kerk. Juist deze
leestafel werd een informatie- en
gesprekscentrum. Ook de By bel,
die op een klein altaar in de buurt
van de kansel lag, trok veel belang
stelling. Veel jonge mensen blader
den erin, lazen er een paar zinnen
uit en begonnen vaak met één van
de jeugdige gastheren en -vrouwen
(die zelf soms pas twee of drie jaar
geleden tot geloof gekomen waren!)
een gesprek over de Bybel. Allerlei
vragen kwamen dan aan de orde: of
de christeiyke liefde een kracht is
die de maatschappy kan verande
ren; wat voor betekenis de kerk el
geniyk in een socialistische samen
leving heeft; waarom sommige
christeiyke jongeren tegen het de-
fensieonderwys op de middelbare
school zyn. In een enkel geval
leidde zo'n gesprek regelrecht tot
bfijvende interesse en het zoeken
van nader contact met de christe-
'jjke gesprekspartners. Voor de
meesten echter was dit de eerste en
/oor hen verrassende ontmoeting
met iets nieuws en onbekends,
waarover ze tot dan toe allerlei
(vooroordelen hadden gehad. Zo
bleken jonge marxisten vaak 'tidee
te hebben, dat de kerk en de Jonge
christenen een soort oppositie in de
staat vormen. Toen dat niet het ge
val bleek, waren ze erg geïnteress
eerd om te horen wat er gemee-
nschappeiyk gedaan zou kunnen
worden of waarin men samen kan
gaan. De kerk bleek geen fossiel,
ondanks het oude gebouw, de oude
beelden en de prachtige oude kan
sel, dat gebouw was „plotseling
met nieuw leven vervuld, er waren
binnen die oude muren een nieuw
aanbod en een nieuwe vorm van
spreken. Dat heeft de Jongeren op
vele plaatsen gefascineerd en ind
ruk op hen gemaakt", zo drukte de
Jeugdpredikant het uit. De belang
stelling voor de avondwy dingen
was groot. Een spontaan gebeuren
was by zo'n gelegenheid, dat alle
Jonge mensen elkaar, toen de mu
ziekgroep speelde, een hand gaven
om zo hun solidariteit over de gren
zen van geloof en atheïsme heen te
tonen. Veel Jonge FDJ-ers namen
„een veranderd beeld van kerk en
christenen mee naar huis, ook al
betekende het voor de meesten niet
dat ze zich afwendden van het at
heïsme", aldus Kirch lm Sozialis
mus. Maar deze laatste bewering
houdt geen rekening met de In
vloed die dit veranderde beeld op
langere termyn kan uitoefenen.
Het kan ln de toekomst de deuren
van vele Jonge harten openen voor
de HetUge Geest, zoals het dat ln
sommige gevallen al direct tyde na
het festival gedaan heeft.
De Consumentenkring. (Hervormd Persbureau)
U ontvangt een fraaie Parker-Jotter ballpoint
als u eennieuwe abonnee opgeeft
Gebruik deze|-
Adres
fjjj^Hl Éjfgjl flik li Woonplaats
H|kH fl gmB Geeft op als abonnee
BB B h BB °P het Holtens Nieuwsblad
.j Dhr /mevr I
I voor het opgeven
Ivan een Adres: I
nieuwe abonnee. IqI
I Inzenden aan: Woonplaat,: J
I Hotten, Nieuwsblad Hij/nj betaalt het abonnementsgeld per half V
Antwoordnummer 97 jaar/per |aar
Enschede.
