h
Grootste varkensmesterij
staat in Dijkerhoek
HONDENTROUW
Hans Küng, een kerkvader die
als een ketter wordt behandeld
Voorkom waterschade
ten gevolge van
(streng) winterweer
AFGHANISTAN EEUWEN
LANG STRIJDTONEEL
Van het erf der kerk
Expositie over
textielnijverheid
ilVJLjl CilNO ÏXltL u - 10 J/iXSUAHl ïyöU - FA(jr.
Vl-X' :'5
Het varkensmestbedrijf van Wijl huizen aan de Schapendijk in Dij-kerhoek
Aan de Schapendijk in Dijkerhoek was het vorige week
vrijdagmiddag een komen en gaan van mensen die gevolg
gaven aan de uitnodiging van de fam. Wijlhuizen om hun
hypermoderne varkensmestbedrijf met een capaciteit van
ik 1000 varkens te bezichtigen tijdens een op die dag gehou-
gfagSiden „Open-Huis".
I
Gerrit Wijlhuizen, aankomend vertrouwen in de toekomst wat be-
varkensmester, heeft in een half treft de varkensmesterij.
jaar tijds achter de boerderij van Over de investering die hij deed om
"In ouders een complex laten de mesterij te bouwen zwijgt hij;
bouwen dat getuigd van durf en men zou met praten alleen maar
Vier januari '79 ging myn buurvrouw Line Gjaltema,
met haar trouwe herder Sonja voor boodschappen naar „Centra"
Sonja mocht niet mee naar binnen,
Line moest dus iets verzinnen,
om haar buiten vast te zetten,
maar liefst zo dat ze nog op haar kon ietten.
De ketting om het fietsenrek,
dat leek Line niet zo gek.
Toen ze haar inkopen had gedaan.
en aan de kassa betalen wilde gaan,
zag ze Sonja nog rustig staan.
Toen ze echter buiten kwam,
schrok ze zich byna lam,
want waar Sonja net nog stond,
was verdwenen haar lieve hond.
Ze hebben niet nagelaten in vele kranten te adverteren,
in de hoop dat Sonja bij hun terug zou keren,
Als ze onder „Gevonden" een herder zagen staan,
zijn ze er direct op afgegaan.
Ze hebben alles gedaan wat ze maar konden
maar Sonja helaas niet weer gevonden.
Piet heeft toen na een paar maanden te hebben gewacht
een jonge nieuwe Sonja voor Line meegebracht.
Het was zondag voor oud-jaar.
Sonja was naar buiten en Line riep haar,
ze ging gehoorzaam met Line mee,
even later kwam Piet binnen en toen waren er twee,
want de jonge Sonja was met met Piet gekomen,
en Line had ook een herder mee naar binnen genomen
Line zei direct dat is onze oude Sonja
Zoals ze vroeger ook vaak had gedaan,
was ze direct op de stoel en in de gang liggen.
gegaan.
Piet zei; ze is het niet de kop is te donker,
haar rug was niet zo,
ik breng haar direct naar het politiebureau
Oudejaarsdag ben ik 's middags even naar Line gegaan,
en zat ze daar stil en een beetje ontdaan.
Ik zei haar dan ook wat zit je te treuren,
en vertelde ze my het hele „Sonja-gebeuren"
Maar Piet had gezegd ze mocht er niet meer over zeuren.
deed ze het wel dan liep hij weg,
ik zei haar, laat me niet lachen zeg.
Die komt wel weer terug en heus niet na een jaar,
dat doen alleen heel trouwe honden maar.
Ik belde naar 't politiebureau en vertelde wat Line dacht.
maar haar Sonja was al naar 't asiel in Schalkhaar gebracht,
Ze hebben toen tot daags na nieuwjaar gewacht,
en zijn met zoon Jan naar Schalkhaar gegaan.
Toen de hond hen zag komen, ging ze hoog met haar poten
tegen 't hekwerk staan.
Het nummer van haar stamboom klopte met haar oren,
ze was terug haar Sonja, die ze een jaar geleden had „verloren"
Maar Sonja senior was jaloers, tolereerde junior niet,
dit was HAAR vrouwtje die ze een jaar geleden verliet.
Kwam Junior te dicht bij Line trok senior de lip op,
en als Line niet begreep beet de oude de jonge in de kop
Zo kon ze die twee niet samen houden,
omdat ze hen geen moment alleen kon vertrouwen.
De oude Sonja had bewezen haar enorme trouw,
zij mocht dus blijven vond de vrouw.
Dan moest de jonge 't veld maar ruimen.
Ik zei tegen Line het zijn maar luimen,
wacht nu eens een week ze moeten aan elkaar wennen.
Het is een lust om ze nu in de tuin te zien spelen en rennen.
De oude Sonja heeft bewezen,
hoe trouw een hond kan wezen
Voor onderzoek naar de dierenarts dat was ze Piet wel waard,
die heeft hoewel volkomen uitgeteerd haar kern gezond verklaard
Waar is ze geweest het hele Jaar? Is ze soms meegenomen?
Omdat Sonja niet spreken kan zullen ze er nooit achter komen.
Beste lezers kunt U nu begrijpen,
wie zich aan mijn hondje heeft durven „vergrijpen"
Wie mi) in het diepst van mijn ziel wilde krenken?
Bewijzen kan ik niets, ik kan hooguit denken.
Volgens de dierenarts is ze door vergiftiging omgekomen,
wie wilde zich op mi) wreken, maar heeft haar leven genomen.
Dan is het voor hem of haar een enorm succes geweest,
want ik ben nog kapot van 't verlies van 't lieve beest
Holten, 15 Januari 1980
B.C. de Haas-Boekbinder
een verkeerd beeld krijgen. Het
heeft totaal geen zin, want hij moet
zijn eigen boontjes doppen.
Hij verkocht, om aan eigen geld te
komen, zijn eigen boerenbedrijfje
in Halle (Gld.), want eigen geld heb
je nodig wil je zoiets beginnen.
Gerrit weet van wanten en zal het
voor het overgrote deel zelf moeten
runnen. Hij hééft bij zijn werk „as
sistentie" van een doseerwagen
waarmee hij het voer voor de krul
staarten op een eenvoudige manier
in een soort dakgoten stort, die
laag over de grond langs de hokken
lopen De mest van de varkens
komt door spleten in de vloer van
de hokken in grote kelders terecht,
die om de zoveel weken worden
leeggezogen.
De varkens zijn ondergebracht in
aparte afdelingen van elk honderd
stuks die dan weer verdeeld zijn in
ruimten waar plaats is voor pl.m.
tien varkens.
De afdelingen zijn allemaal van el
kaar gescheiden, zodat bij ziekte de
schade beperkt kan blijven In de
schuur zijn verder nog ruimten
voor pakweg tweehonderd biggen
die in aparte afdelingen enkele we
ken kunnen wennen en flink in ge
wicht moeten „aankomen". De
biggen kan Gerrit voor een deel
dicht bij huis kopen, want het fok-
bedrijf van zijn vader, een all-round
fokker met jarenlange ervaring en
momenteel een fokbedrijf met
pl.m. 70 zeugen, staat op een
steenworp afstand.
Aan de bouw hebben meegewerkt
Bouwonderneming Hennink, Wes
tendorp (G.), fa Caspers, Varsse-
veld (techn. installatie), fa. Verste
gen, Etten (hok-inrichting), „Ve-
con" B V. (c.v.), fa. Hoftijzer, Al
melo (bronbemaling), fa. Gerritsen,
Deventer (bestrating).
De vijf silo's, elk met zevenduizend
kilo voer van Koopmans Meelfa
brieken (Leeuwarden), werden ge
leverd door de Machinefa-
briek/construktiebedrijf „De Hol-
•andse IJssel" te Stolwijk.
Op het bericht dat, met goedkeuring van de paus, de con
gregatie voor de geloofsleer te Rome de Zwitserse theo
loog prof. dr. Hans Küng de bevoegdheid heeft ontnomen
nog langer te doceren aan de theologische faculteit van
het Westduitse Tübingen is zowel door vele roomskatho-
lieke als protestantse christenen over heel de wereld met
verontwaardiging en ontsteltenis gereageerd.
Reeds in 1970 was Küng zich ervan bewust geworden, dat
er van de vernieuwing van de (rooms-)katholieke kerk,
van het scheppen van oecumenische verhoudingen met
andere kerken en van een nieuwe opening naar de wereld
van nu, zoals het tweede Vatikaans concilie die gewild
had, niets dreigde terecht te komen.
Hans Küng vond de toestand zo
ernstig, dat hij bij Rome interpel
leerde met een boek getiteld „On
feilbaarheid". Daarmee had hij,
wat het kerkelijk beleid betreft/wel
de kern van de zaak geraakt, maar
Vanaf 26 januari tot 28 april '80 zal
in het textielmuseum, Espoortr
straat 182 te Enschede, een ten
toonstelling te zien zijn, getiteld:
„Industriële revolutie".
Hierbij wordt aan de orde gesteld
de eerste mechanisering van de
textielnijverheid, zoals deze plaats
had op het vasteland van Europa
omstreeks 1800 Als hoofdmoot van
deze tentoonstelling zijn te be
schouwen vier modellen van laat
18e eeuwse houten machines, exact
nagebouwd naar nog bestaande
originelen in Engeland, waar men
de pioniers van deze eerste mecha
nisatie moet zoeken.
Op deze machines vinden gedu
rende de tentoonstelling demon
straties plaats van het kaarden, in
lonten draaien en tenslotte het
spinnen op de „spinning jenny"
van de katoen. Door prenten, ar
chiefstukken, schilderijen, afkom
stig uit verschillende landen, wordt
verder een boeiend stuk geschie
denis geïllustreerd van het veelal
illegaal overbrengen van deze En
gelse uitvindingen naar het vaste
land, waarbij door de onderne
mende figuren, die dit bewerkstel
ligden, dikwijls grote risico's wer
den genomen.
Openingstijden: dinsdag-zaterdag
10-12,14-17 uur, zondag 14-17 uur.
Maandag gesloten.
w&.
Afghanistan, dit merkwaardige,
woest en moeilijk bereikbare land,
waar in vele opzichten nog midde
leeuwse toestanden heersen, is alle
eeuwen door het toneel geweest
van oorlogen en opstanden. Dat
wordt vooral veroorzaakt door zijn
geografische ligging. Het grenst
aan de SovjetrUnie én aan China
Kasjmir, Pakistan en Iran. De
roemruchte Khyberpas, meer dan
tweeduizend meter hoog, op de
grens met Pakistan, leidde alle
eeuwen door de legerscharen naar
het rijke land van Indië Daar is dus
heel wat afgeknokt. De voor een
deel nog uit nomaden bestaande
bevolking, ook al zeer gemêleerd
van samenstelling, is zeer onaf
hankelijk voelend en strijdlustig; er
is in feite geen nationale eenheid.
Daarom is het er altijd wel ergens
hommeles.
Ouderen herinneren zich wellicht
nog het opzien dat koning Ama-
noellah baarde, toen hy met zijn
vrouw Sor^ja Europa bezocht en
enthousiast was over de vergaande
westerse ontwikkeling Net als de
sjah van Iran voerde hij allerlei
moderniseringen in, en evenals
deze stuitte hij op het verzet van de
orthodoxe moslims, hoewel Afgha
nistan niet alleen door moslims
wordt bewoond Aan het eeuwige
touwtrekken tussen (keizerlijk)
tegelijk op een ongelooflijk effec
tieve manier op de zeerste tenen
getrapt. Want paus Paulus I had op
het allerlaatste ogenblik, vlak vóór
de sluiting, nog een korte verkla
rende nota aan de concilievaders
voorgelegd. Daarin gebruikte hy
zijn hoogste gezag om elke poging
de kop in te drukken, die er op ge
richt zou kunnen zijn de leer van de
collegialiteit" (de leer van het ge
zag van de bisschoppen tezamen)
zo uit te leggen, dat afbreuk zou
kunnen worden gedaan aan de on
feilbaarheid van het leergezag van
de paus als zodanig.
Wat Küng in zijn boek deed (en
daarna op verschillende manieren
herhaald heeft) is aan de hand van
de Heilige Schrift en.van de kerke
lijke traditie aantonen, dat de leer
van de pauselijke onfeilbaarheid
zoals die door het eerste Vatikaans
concilie werd geformuleerd (1870),
in strijd is met de bijvelse gege
vens, met die van de kerkelijke
overlevering èn met de geest van
de belangrijkste documenten van
het tweede Vatikaans concilie.
Om misverstanden te vermijden:
dit betekent niet, dat Küng afstand
neemt van elk kerkelijk gezag of
zelfs dat van de paus zou willen
verwerpen Het tegendeel is het ge
val. Het gaat hem erom de verant
woordelijkheid en vrijheid van alle
kinderen Gods (zoals de apostel
Paulus dat bedoeld heeft) en de
kerk veilig te stellen. En daarbij in
het bijzonder de theologen onder
hen en de kerkelijke ambten het
pastorale, dienstbare karakter
hergeven, dat ze in de oude kerk
hadden. Dat sluit gezag en zelfs
tucht niet uit.
De tragiek van de huidige situatie:
Wat Küng vooral de laatste tien ja
ren heeft beziggehouden en waar
over hij vooral heeft gepubliceerd,
zijn eigenlijk niet de in zekere zin
formele juridische vragen van het
kerkelijk (leer-) gezag Het zijn
veeleer de problemen geweest
waarop hij zo gaarne een duidelijk
antwoord van de kerkelijke leiders
had verwacht. In elk geval een pas
toraal ingaan op de noden van de
vragende en onzeker geworden
moderne mens. Küng is juist ten
aanzien van die vragen en noden
voor honderdduizenden een gids
geweest, wiens breed opgezette en
ondanks zijn heldere trant van
schrijven toch lang niet eenvoudige
boeken met graagte werden gele
zen.
Küng heeft waarlijk verhelderende
dingen gezegd en een weg gewezen
uit de chaos die ook door de veel
heid van theologische meningen is
teweegebracht. In die zin kan hij
mijns inziens met evenveel recht
als indertijd Karl Barth, een mo
derne „kerkvader" worden ge
noemd.
Hans Küng is één van de weinigen
geweest, die het vissioen, dat hij
eens heeft gezien niet heeft ver
loochend en volgehouden heeft.
Ondanks het feit, dat zijn eige
nlijke interesse lag en ligt op het
terrein van de apostolaire (naar
binnen èn buiten gerichte) ver
kondiging van het evangelie, ris
keerde hij zijn kerkelijke bestaan
door stug in te gaan tegen het drij
ven van curie en geloofscongrega-
tie. Hij bleef de vraag naar het
waarachtig evangelische kerke
lijke gezag aan de orde stellen. Tot
op het ogenblik, dat dit kerkelijke
gezag zijn feilbaarheid opnieuw
bewees door op een zeer falende
manier dit gezag te misbruiken om
te trachten één van de meest be
gaafde leraren ener waarlijk kat
holieke kerk de mond te snoeren.
Reformatorische christenen zou
den kunnen zeggen: jammer voor
de kerk van Rome, maar wat gaat
óns dat verder aan' Ik dacht, dat
daarvoor in de laatste tientallen ja
ren het besef van een soort oecu
menische lotsverbondenheid, die
tegelijk een gemeenschap-in-hope
is van geloof en leven, te sterk is
geworden. Hier geldt Paulsus'
woord: als één lid lijdt, lijden alle
leden. Ik hoop, dat vele
evangelisch-katholieke christenen
in woord en geschrift en mogelijk
ook nog op ander manieren, van die
verbondenheid en van die hoop
blijk zullen geven.
Fred Landsman. Herv. Nederland
5-1-1980
Met de nare ervaringen van de onverwacht strenge winter
van vorig jaar nog in ons achterhoofd is het nuttig eens stil
te staan bij een aantal maatregelen dat schade kan voor
komen of beperken. Het Technisch Bureau ter Bevordering
van Schadepreventie (TBBS), het preventie-instituut van
de gezamenlijke verzekeraars heeft daarom nog eens een
aantal nuttige tips op een rijtje gezet.
Rusland en Engeland kwam een
eind met het verdwijnen van het
Britse imperium, maar het arbeid
ersparadijs bleek het imperialisme
niet te hebben afgeschaft en tot op
heden acht Rusland het van belang
invloed te hebben in Afghanistan.
Dat is dan weer gelukt, getuige de
bezetting door de Sovjets.
De Westerse beschaving, hoeveel
goeds ze ook heeft gebracht en nog
kan brengen aan een arm land als
Afghanistan, is aangeduid als de
vyand van de rechtgelovigen En de
grotendeels ongeletterde massa
houdt zich aan de Koran-leraren.
Vele duizenden hebben de benen
genomen, vooral naar het mo
hammedaanse Pakistan Zy probe
ren daar. maar ook in het al even
orthodoxe Saoedi-Arabiè en in
Iran, steun te krijgen by hun aktivi-
teiten tegen het regime van Rus
land, dat zo gehaat is dat het verzet
groeit.
Zy hebben het gety mee. In de lan
den romdom Afghanistan is een is
lamitische opleving gaande Lang
niet ieder ziet zulks met genoegen,
te minder naarmate hy er meer by
te verliezen heeft, maar men moet
nu eenmaal de huik naar de wind
hangen De invloed van de geeste-
lykheid is te groot, dan dat men
openlyk party kan kiezen tegen de
aanhangers van het ware geloof.
Tydens de winter worden waterlei-
dingmaatschappyen dagelijks ge
confronteerd met klachten over
bevroren watermeters, kranen en
leidingen. De afgelopen winter
heeft ons geleerd wat de gevolgen
kunnen zyn, indien we niet op tyd
maatregelen treffen.
Een groot aantal woningen in Ne
derland is tydens de wintervakan-
tie bovendien nog onbewoond,
waardoor in deze huizen geen of
onvoldoende maatregelen tegen de
lage temperaturen worden geno
men. De grootste ellende begint
pas wanneer de dooi invalt. Enkele
zonnige dagen zorgen veelal voor
een golf van gesprongen waterlei
dingen.
Wat kan er nu worden gedaan om
deze schade te voorkomen of te be
perken voor het te laat is?
Preventie-adviezen
De oorzaken van waterschade zyn
sterk afhankeiyk van het geïnstal
leerde leidingsysteem en de staat
waarin het gebouw zich bevindt.
Behalve de vier belangrijke pun
ten, zoals die door het TV-spotje
van de samenwerkende waterlei
dingbedrijven worden gepropage
erd:
hoofdkraan afsluiten
waterleiding aftappen
leidingen doorblazen
watermeter beschermen tegen de
koude,
zyn er nog veel meer belangrijke
punten.
Men is in het algemeen niet zo snel
met het geheel afsluiten vande wa
terleiding, omdat daarvoor een
aantal handelingen moet worden
verricht voor het naar bed gaan en
na het opstaan Tevens is» de
warmwatertoevoer dan ook ge
stagneerd omdat de waterleiding
zonder druk komt Vooral in huizen
met centrale verwarming denkt
men al snel dat bevriezing niet kan
voorkomen.
- Loop het gehele leidingstelsel in
uw woning eens na en controleer of
er nergens koude en/of tocht by de
leiding kunnen komen.
- Isoleer koude plaatsen (by ramen
endeuren endichtby buitengevels)
met isolatiemateriaal of met kran
ten, textiel of karton.
- Als u het huis voor enige tijd ver
laat, sluit dan de hoofdkraan af en
tap de leidingen af.
-Let ook op plaatsen waar stil
staand water voorkomt zoals in
wasmachines, toiletten, putjes etc.
Laat dit water weglopen of zorg dat
het niet kan bevriezen.
-In putjes en toiletten kan men
zout strooien en de deksel sluiten.
Centrale verwarming
en boilers:
Deze installaties kunnen ook be
vriezen als de temperatuur gedu
rende langere tijd vrij laag blijft. Zo
kunnen radiatoren, leidingen en
kranen bevriezen als de thermos
taat 's avonds te laag wordt inge
steld. Speciaal op koude kamers,
zolders en garages is dat al snel het
geval Isoleer dus de leidingen op
de koude plaatsen of zorg dat er
voldoende doorstroming is Isole
ren is nuttig, maar zorg wel voor
een goede ventilatie by c.v ketel,
boiler, geiser etc Als u voor korte of
langere tijd weggaat, laat dan de
verwarming in het hele huis aan
staan en doe alle deuren van de
kamers open.
Bevroeren leidingen:
Er zijn een paar punten, die u direkt
moet opvolgen indien leidingen
bevroren zyn:
-Zorg voor warmte in de betref
fende ruimte.
- Sluit de hoofdkraan van de water
leiding en tap de leidingen zoveel
mogeiyk af
- Lokaliseer de plaats waar de lei
ding bevroren is
- Tracht met behulp van een
warmtebron zoais een haarföhn,
warmtelamp of hobbybrander de
leiding te ontdooien. Maar denk
aan het brandgevaar!
- Als de leiding gesprongen is,
waarschuw dan direkt een loodgie
ter of verwarmingsmonteur.
- Als de oorzaak van de bevriezing
duidelyk aanwysbaar is, byvoor-
beeld een kapot dak- of kelder
raam, zorg er dan direkt voor dat
dit wordt hersteld.
U voorkomt daarmee 's winters,
bevriezing!
Brandblusvoorzieningen
vragen om extra zorg
Slanghaspels moeten natuurlijk
ook beschermd worden tegen de
vorst. Zorg dat er geen water in de
slangen aanwezig is en isoleer de
leidingen. Sprinklerinstallaties
kunnen in koude gebouwen ook
bevriezen, neem maatregelen om
dit te voorkomen door de hal te
verwarmen. Waarschuw by storin
gen uw installateur.
Brandputten kunnen vastgevroren
zitten of (onder de sneeuw) liggen.
Tracht ernstige bevriezing te voor
komen door in en rond de put wat
pekel te strooien Houdt de put ook
sneeuwvrij Indien u bovenstaande
tips opvolgt, zal de brandweer by u
snel kunnen optreden.
Brandgevaar
Het komt nogal eens voor, dat by
strenge vorst gebruik wordt ge
maakt van „byverwarming". Deze
byverwarming bestaat veelal uit
elektrische straalkacheltjes of
oliekachels By onzorgvuldigheid
kunnen zy aanleiding geven tot
brand. Indien u van dergelyke ap
paratuur gebruik maakt, zorg dan
al tyd dat
het kacheltje uit de loop staat
omstoten van het kacheltje
voorkomen wordt
er geen kleren vlak voor of op het
kacheltje worden gelegd om te dro
gen.
In het vorige informatiebulletin
(no 88) hebben wy aandacht be
steed aan het autorijden onder win
terse omstandigheden Een aantal
adviezen voor de automobilist
worden hierin op een rytje gezet
Exemplaren van dit informatiebul
letin kunnen utslultend schrlfteiyk
worden aangevraagd by het Bu
reau Voorlichting Verzekering,
Postbus 990, 2501 CZ Den Haag.