RODE KRUIS-LUCHTBRUG
OP PHNOM PENH
3
andbouw in Overijssel
ïeeft.nog ontwikkelings-
nogelijkneden
1
BON
Boerenstand dupe E.E.G.-beleid
BISSCHOP UIT
EL SALVADOR
NAAR UTRECHT
Telegram O.L.M.
HOLTENS NIEUWSBLAD
Dank zij uw bijdrage.
O.h.M. - voorzitter Jonkham:
GEEN OPLOSSING
GEEN PROVINCIE
TWENTE
DE MELKPRIJS
DE W.I.R.
I
I
HOLTENS NIEUWSBLAD - 30 NOVEMBER 1979 - PAG. 9
Dankzij de bijdragen van de Nederlandse bevolking
op giro 777 van het Bode Kruis in Den Haag (het afge
lopen weekeinde was de stand f2,5 miljoen) hebben
Unicef Nederland en het Nederlandse Rode Kruis een
DC-10-vrachtvliegtuig van Martinair Holland kun
nen charteren, dat van 24 november tot 24 december
dagelijks van Bangkok (in Thailland) naar Phnom
Penh (in Cambodja) vluchten zal uitvoeren met hulp
goederen voor de slachtoffers van een jarenlange tra
gedie in Cambodja.
Het toestel van Martinair heeft eigen laad- en losmate-
riaal aan boord, zodat op dat punt geen vertraging zal
behoeven te ontstaan op de luchthaven van Phnom
Penh. waar de afhandeling van hulpgoederen nog
maar moeizaam kan verlopen. De Nederlandse DC-10
gaat een Brits Hercules-transportvliegtuig vervangen,
waarmee het Internationale Rode Kruis en Unicef de
afgelopen maand deze luchtbrug hebben onderhou
den. Voorts wordt voor de aanvoer van hulp de haven
van Kompong Som benut, terwijl het sinds vorige
week ook mogelijk is de rivier de Mekong te gebruiken.
Met de eerste schepen en vliegtuigen zijn niet alleen
medicamenten en voedsel overgebracht, maar ook
vrachtwagens, met behulp waarvan de hulpgoederen
nu verder landinwaarts worden gebracht. Er is al een
convooi van dertig trucks naar de noordoostelijke pro
vincies onderweg. Binnenkort zullen deze wagens een
transport nog meer noordwaarts verzorgen.
Zo neemt de hulpverlening steeds verder toe. sinds het
Rode Kruis en Unicef een maand geleden toestem
ming kregen bijst:-nd te bieden aan alle slachtoffers
krachtens de beginselen van onpartijdigheid en neu
traliteit Beide organisaties hebben een beroep gedaan
op regeringen om hun gigantische hulpactie financieel
te ondersteunen Die steun zal ook wel verkregen wor
den, maar in deze eerste fase van de actie komt het
toch vooral aan op de vrijwillige bijdragen van particu
lieren. Rode Kruis en Unicef hebben al vele miljoenen
guldens moeten uitgeven, erop vertrouwend dat hun
eigen achterban dat geld ter beschikking zou gaan
stellen En dat gebeurt gelukkig ook. getuige de dui
zenden giften die al op giro 777 zijn ontvangen.
Unicef en Rode Kruis betuigen daarvoor hun harte
lijke dank en hopen dat nog meer bijdragen zullen
worden ontvangen. Want U mag gerust weten, dat het
charteren van een DC-10 voor een hele maand zeer
veel geld kost. Maar dat geld is uitermate goed be
steed, want verwacht wordt dat in die tijd niet min
der dan 3.000 ton aan hulpgoederen zullen worden
overgevlogen. Ten behoeve van de noodlijdende be
volking van Cambodja, waar nog dagelijks tientallen
mensen sterven als gevolg van ondervoeding en ziek
ten. Dus: giro 777, Rode Kruis, Den Haag.
Voor nadere informatie wende men zich tot de afdeling
..Pers en publiciteit. Tel. 070-46 95 95 toestel 335/331.
t'n
zUn nog vele ontwikkelingsmogelijkheden voor de Over-
lelse landbouw, ondanks de sombere economische om-
üidigheden, de beperkte groeimogelijkheden van het
eaal en de afzet voor sommige producten. De boeren
engen voortdurend technische en organisatorische mo-
Ijjkheden in de praktijk om de kosten te verlagen en de
brengsten te vergroten. De landbouw toont daarmee een
irke bedrijfstak in onze economie te zijn. Rationalisaties
de toelevering en de afzet kunnen bijdragen tot verbete-
ïg van de inkomenscapaciteit van veel bedrijven. Voor
?rkte aantallen bedrijven liggen er ontwikkelingsmoge-
leden door het aan de markt brengen van nieuwe pro-
iten.
die conclusie kwam dr.ir.
11. Vos, plaatsvervangend di-
iteur generaal voor landbouw en
•dselvoorziening, in zyn rede, die
dinsdag hield op de algemene
fgadering, van de Overysselsche
ndbouwmaatschappy, die in
lolle is gehouden. In zyn rede. ge
lid „Ontwikkelingsmogeiykhe-
D voor de Overysselse land-
uw", merkte dr. Vos op dat de
Bchikbare grond oppervlakte de
twikkelingsmogeiykheden be-
fkt; ook zyn er teelttechnische
veterinaire grenzen Eveneens
len de verkavelingssituatie, de
terbeheersing, de sociale orn-
ndigheden en het natuur- en
dschapsmotief de oorzaak zyn
kleine ruimte voor bedryfs-
twikkeling.
en ruimte
eaalvergroting voor de land-
uw is in ons volle land ten op-
hte van ander grondgebruik
haalbaar. Het Nederlands
Idbouwareaal neemt jaarlijks
t zo'n 10.000 ha. af. Bedrijfsver-
Dting is alleen mogelijk als het
Dtal bedrijven kleiner wordt,
iets langere termijn zullen er in
'erijssel waarschijnlijk tal van
drijven beëindigd worden,
ordat ze te klein zijn om een re-
inkomen op te leveren of
adat er geen opvolger is. Dat kan
ont w ikke li ngsmogeli jkheden
nde overige bedrijven ten goede
men. Het opvolgingspercentage
de Overijsselse landbouw is wat
ger dan gemiddeld in Nederland
1976 resp. 40 en 37%). Bedrijfs-
rgroting door het intensiveren
n de bedrijfsvoering zou moge-
k zijn, meende dr. Vos, maar de
enzen liggen besloten in de af-
inkelijkheid van krachtvoer.
sgelijkheden afzet.
Vos releveerde de in EG.-
erband genomen maatregelen en
een de dat de ontwikkeling van de
Jelkveehoudery moeten door-
aan, maar op een vanuit alle ge-
chtspunten aanvaardbare wyze
)e overheidsinspanningen voor de
tndbouw dienen zich te richten op
groep van bedry ven, die zonder
leun achter zouden raken Dat
eldt voor de rentesubsidie-
egeling en voor activiteiten op het
prrein van de voorlichting,
'eel bedry ven hebben ontwikke-
ngsmogeiykheden door binnen de
pgeven productie-
imstandigheden tot een optimale
bedrijfsvoering te komen.
luisyestingssystemen in de rund
veehouderij en allerlei vormen
an mechanisatie staan sterk in de
Rteresse. Grote investeringen zijn
>iet altijd nodtg om de kosten te
'erlagen. Als bijdragen tot het be-
Irvjfsresultaat noemde spreker
een selectief en rationeel gebruik
van grondstoffen, spaarzaamheid
met energie, onderlinge samen
werking, gemeenschappelijk ge
bruik van kapitaalgoederen, ver
laging der kosten door hogere op
brengsten. Bij de rundveehouderij
is verbetering van de melkgift per
dier mogelijk. In Nederland is in 10
jaar de melkproductie per koe per
jaar met ongeveer 1.000 kg geste
gen. Ondanks de grote gereali
seerde toename zijn de mogelijk
heden nog lang niet uitgeput. Voor
Overijssel komt daar nog bij, dat
de melkgift (met gemiddeld 5.243
kg) iets onder het landelijk gemid
delde ligt (dat is 5.317 kg/melkkon-
trole 1978) Een hogere melkgift
biedt de mogelijkheid om met een
kleiner aantal koeien en een
kleinere produktie-omvang een
beter rendement te bereiken. Uit
eraard is hiervoor ook de kwaliteit
(vet en eiwitgehalte) van de melk
van belang.
Uitbetaalde melkprijs
Behalve verbetering in de bedryfs
voering zyn voor de bedrijfsresulta
ten ook verbeteringen in de
verwerkings- en afzetsektor van be
lang By de' zuivelindustrie kan
verdere rationalisatie de kosten
doen verlagen en daardoor een ho
gere melkprys mogeiyk maken
voor de boer.
In Overijssel ligt de uitbetaalde
melkprijs gemiddeld (slechts) iets
onder het landelijk gemiddelde (in
1977 resp. 54,6 en 55",4 gld./100 kg is
3,7% vet). De uitbetaalde melkprijs
verschilt echter belangrijk per
zuivelonderneming. Binnen
Overijssel en Gelderland liepen de
uitbetaalde prijzen in 1977 wel 6
cent per kg uiteen. Mede in het
licht van de matige vooruitzichten
t.a.v de melkprijs ontwikkeling in
E G. verband is het belangrijk de
efficiency in het verwerkings- en
afzetapparaat te verhogen. De in
vesteringsplannen van de G.O.Z.
zijn in dit opzicht een belangrijke
stap, zei dr. Vos.
Naast efficiencyverbeteringen in
de afzet zyn ook soortgeiyke verbe
teringen mogeiyk in de toelevering
met name by de veevoederindus
trie De veevoederpryzen liggen in
Overyssel gemiddeld boven het
landeiyk gemiddelde De relatieve
kleinschaligheid van de Overijs
selse veevoederindustrie speelt
hierby een rol De prijsverschillen
binnen Overijssel zyn nog groter (3
a 5 gld./110 kg.) De voerpryzen zyn
van grote invloed op de Inkomens
van de veehouders en op de concur
rentiekracht van de Overijsselse
(intensieve) veehouderij Stuc-
tuurverbetering in de mengvoeder
industrie kan daarin een belang
rijke bydrage leveren, zo dacht
spreker Oorzaak van de hogere
voederpryzen is ook het relatief
veel voorkomen van voergeldcon-
tacten. die te eenzydig zyn afge
stemd op de industriële behoeften
In belangrijke delen van Overyssel,
aldus df Vos, worden vry veel con
tracten afgesloten, die de zelfstan
dig) leid van de veehouder aantas
ten en een te laag arbeidsinkomen
opleveren liet zijn de votrgeldcun
tracten met winstdeling. Het bru
towinstbedrag per mestvarken
moge uiteriyk aantrekkeiykzyn.de
arbeidsbeloning in de praktyk is
nihil, aldus spreker.
Overijssel maakt veel gebruik van
de mogeiykheden de contracten te
laten beoordelen door de contrac
ten advies Commissie van de land
bouworganisatie.
Voor de var
kenshouderij zouden ook algemeen
aanvaarde „Algemene contact-
voorwaarden" tot stand moeten
komen, vond dr. Vos. Er wordt ge
werkt aan een wetteiyke regeling
van de contractproductie.
Invloed maatschappij
op landbouw
In den brede ging dr. Vos in op het
thema product vernieuwing Aller
lei maatschappeiyke processen
hebben invloed op de agrarische
onderneming via consumenten
markten, handel en industrie en
ook rechtstreeks. Die processen
zyn by v.. bevolkingsgroei, toena
me, welvaart, verstedeiyking,
grondstoffen-schaarste, milieu
problemen, groeiende overheids
invloed.
Ook in de sociale ontwik
kelingen zitten bedreigingen, doch
eveneens ontwikkelingsmogeiyk-
heden Spreker dacht aan de vraag
naar scharreleieren, alternatieve
landbouwproducten, verbiyfsmo-
geiykheden in het landschap Daar
de agrarische onderneming zelf te
klein is om zelf aan marktonder
zoek te doen zyn een samenwer
king tussen boeren en een op pro
ductie vernieuwing gerichte diens
tverlening van de overheid van be
lang.
Dr. Vos betoogde dat de agra
rische bedrijfsontwikkeling en
goed landschap- en natuurbeheer
niet strydlg met elkaar zyn. Inte
gendeel, dat tonen veel ruilverka
velingen Veel tegenstellingen ont
staan, doordat de beheersland-
bouw een nieuw beleid is, waar de
betrokkenen zich nog mentaal op
moeten instellen, aldus spreker.
zyn rede gaf aanleiding tot het stel
len v an tal van vragen De rekening
en verantwoording over 1978 en de
balans '78 van de O.L M alsmede
de begroting 1980 werden goedge
keurd In de vacature J D Roerink
(hoofdbestuurslid kiesdistrict Al
melo) werd gekozen de heer J
Alenhuis te Almelo, in de vacature
J Spykervet H. Doze te Giethoorn.
De voorzitter van de Overijsselsche Landbouw Maat
schappij, de heer D. J. Jonkhans, heeft op de algemene ver
gadering van de O.L.M., die dinsdag in Zwolle is gehou
den, scherpe kritiek geuit op de bezuinigingsmaatregelen
van E.G.-landbouwcommissaris Gundelach, die tijdens de
EEG-landbouwconferentie in Dublin aan de orde zijn ge
weest. Ze betekenen verhoging der melkheffing, een extra
fabrieksheffing, terugschroeven der suikerproductie en
bezuinigingen voor rundvlees, granen, groente en fruit.
Die plannen snijden in het inkomen van de boer. Het is
volstrekt onaanvaardbaar om de Brusselse problemen af
te wentelen op de individuele boer. Die zou voor zijn ijver
gestraft worden, aldus de heer Jonkhans.
De extra fabrieksheffing is nergens
op gestoeld. De voorstellen van
Gundelach lossen niets op Zij zijn
alleen bedoeld ervoor te zorgen, dat
er geld in de Europese kas komt Er
zijn andere middelen, zoals de ver
hoging van de b.t.w -afdracht aan
Brussel. Alle Europese landen dra
gen maar een schijntje by aan de
EEG De heer Jonkhans ging nader
in op de K.N L.C.-vergadering,
waar minister Van der Stee een In
leiding hield. Het zal de minister
duidelijk zijn geweest, dat we geen
zwaardere offers zullen brengen
dan onze collega's in de rest van de
EEG We zullen er nauwlettend op
toezien wat er in ons land met de
loon- en salaristrekkenden gaat
gebeuren. Er mag niet met twee
maten worden gemeten Als de mi
nister zich op het standpunt stelt,
aldus de heer Jonhans, dat de
WIR een belastingmaatregel is,
dan dient dat ook te gelden voor de
pluimveesector Er moet eerst
meer bekend worden over het wel
zijn van de kip op de legbatterij.
Dan pas is het verantwoord een
uitspraak over deze batterijen te
doen De heer Jonkhans ging nader
in op de verantwoordelijkheid voor
de overschotten Het is de EEG die
de boeren daarvoor de tol wil laten
betalen Brussel zelf propageerde
hogere productie Via de plannen
van Mansholt, rente-subsidies en
door voorlichting heeft men de
boer in de waan gebracht dat hij
zijn productie moest opvoeren Dat
hebben veel boeren gedaan
Doch de EEG-politici hebben ver
zuimd tijdig in te grijpen om over
schotten te voorkomen. De geor
ganiseerde landbouw heeft er her
haaldelijk op gewezen dat men in
de EEG de voorraden tijdig moest
ruimen. Brussel heeft dat in de
wind geslagen. Men heeft het pro
bleem voor zich uitgeschoven tot
het moment, dat het zoveel geld
ging kosten, dat de pot bijna leeg
stroomde. Nu willen de EEG-heren
ons de rekening voor hun falen
presenteren.
De heer Jonkhans vroeg zich af of
de boeren straks ook gestraft wor
den met heffingen als ze meer pro
duceren Hij dacht in dit verband
aan aanpassingen van bedrijven in
ruilverkavelingsgebieden. Hoe
moet het dan met al de berekenin
gen, die de bedrijfsvoorlichters ba
seren op een hogere productie? Dat
cijferwerk komt op losse schroeven
te staan. Veelal zijn het de cyfers
waarop de boer rijn leningen af
sluit.
Sprekende over de kostprijs van
de melk, zei de heer Jonkhans, dat
deze prijs met tenminste 8 cent per
liter zal stijgen: dat is 15 procent,
gevolg van duurder krachtvoer,
groter krachtvoergebruik, slechte
ruwvoerpositie en lage melkpro
ductie. We klagen er niet hard
over; het is ten dele een onderne
mersrisico. Maar de melkveehou
ders zullen naast acht cent per kilo
niet nog meer verlies kunnen dra
gen. Hoe moet dat verlies van acht
cent worden opgevangen, vroeg
spreker zich af.
De landbouw begint zich steeds
meer te bemoeien met het indivi
duele bedrijf, evenals in de crisisja
ren Er zijn tekenen, die wijzen op
een crisis-situa|ie In Denemarken
is een heel legertje boeren failliet
gegaan, en ook hier waren var
kenshouders, die op het randje van
de afgrond balanceerden Gelukkig
trokken op tijd de prijzen aan De
overheid houdt steeds minder re
kening met de individuele omstan
digheden.
Voor de landbouworganisaties
wordt het steeds moeilijker om
overheidsbeslissingen te beïnvloe
den Toen het huidige kabinet zich
presenteerde hoopte de landbouw
op het belastingvrij mogen reserve
ren voor de continuïteit van de on
derneming Het ïykt erop aldus de
heer Jonkhans, dat het kabinet zijn
beloftes niet gestand doet.
De heer Jonkhans herinnerde er
tenslotte aan, dat de O.L.M., samen
met de A.B.T.B. en de C.B.T.B.,
zich gekant beeft tegen de vorming
van een aparte provincie Twente.
De inbreng van de landbouw in die
nieuwe provincie is te gering ten
opzichte van de Twentse indus
triesteden. En hoe moet het verder
met een gekunsteld restgedeelte
van Overijssel? Een bestuurlijke
herindeling is een geld verslin
dende zaak. Per slot van rekening
moeten voor hetzelfde gebied twee
provinciale besturen met ambte
naren betaald worden. Tel. maar
op wat dat gaat kosten, aldus de
heer Jonkhans.
De Overysselsche Landbouw Maatschappy. die dinsdag 27 novem
ber haar algemene vergadering hield in de buitensocieteit te Zwolle,
heeft op verzoek van voorzitter Jonkhans met algemene instem
ming een telegram gezonden aan landbouwminister Van der Stee en
premier Van Agt De tekst luidt als volgt „Zesduizend boeren en
tuinders, aangesloten by de Overysselsche Landbouw Maatschap
py, verzetten zich tegen de bezuinigingsplannen van E G land
bouwcommissarts Finn Gundelach zy vinden de voorstellen on
rechtvaardig Een aanrienlyke aanslag op het Inkomen valt niet te
duiden"
Ten opzichte van de W.I.R. zei
spreker, dat déze geen subsidie
maar een belastingmaatregel is,
met de bedoeling de bouwactivitei
ten op te voeren DeW IR heeft de
bouw bevorderd, zo sterk zelfs, dat
er in de extra stimuleringsgebieden
een overspannen bouwmarkt is
ontstaan Daarom dient men de ex
tra premies in genoemde gebieden
af te schaffen, maar het geld mag
voor de landbouw niet verloren
gaan.
Ten aanzien van het ondernemers
inkomen pleitte de heer Jonkhans
ervoor om voor dat winstdeel, no
dig om het bedrijf in stand te hou
den. een lager belastingtarief te la
ten gelden dan voor het inkomen,
dat vrij komt voor gezinsconsump
tie De aangekondigde hogere be
lastingvrije sommen van 90 000
naar 250 000 gulden zullen zeer
waarschyniyk pas 1 januari 1981
van kracht worden Hij dankte alle
medewerkers op de accountants
kantoren, van het Landbouwhuis,
assurantie-mensen, personeel van
de vereniging en van scholen voor
hun inzet
Overstappend naar de Jaren 1980
dacht de heer Jonkhans aan de rol,
die de landbouw kan spelen in de
energie voorziening In Baziliè,
Duitsland, Oostenrijk en Amerika
is men gestart met de productie
van landbouw alcohol Ons land
mag bij de ontwikkelingen niet
ai hierop komen
Hoe ernstig de toestand voor grote
delen van de bevolking van La
tijns Amerika is moge blijken uit
een schrijven van Solidaridad
over El Salvador- Dat kleine dicht
bevolkte land in midden Amerika
staat in brand. Verkiezingsfraude,
brutale onderdrukking en chroni
sche uitbuiting hebben het arme
volk opstandig gemaakt. De arme
boeren, de fabrieksarbeiders en de
krottenbewoners pikken het niet
meer door een kleine groep rijken
vertrapt te worden.
Aartsbisschop Oscar Amulfo Ro
mero komt voor deze mensen op.
Hy is wat je zou kunnen noemen de
„Helder CamAra van Midden Ame
rika" Onvermoeibaar klaagt hy
een goddeloos systeem aan, dat
leidt tot geweld Hy zegt ..100 fami
lies kon troleren 90 procent van de
nationale ekonomische aktiviteit.
Enkele families verdedigen hun be
zit met privélegertjes"
Deze privélegertjes schrikken er -
in samenwerking met leger en poli
tie - niet voor terug iedere tegen
stander van het huidige systeem
uit de weg te ruimen Zo werden de
laatste 2 1/2 jaar - naast honderden
anderen - zes jonge priesters ver
moord Dit omdat zy zich inzetten
voor de organisatie van boeren,
studenten en krottenbewoners. Op
maandag 10 december wordt in
aanwezigheid van bisschop Ro
mero een byeenkomst gehouden
waarop de zes vermoorde priesters
en hun inzet met het volk worden
herdacht.
Van 20.00 uur tot 21.30 uur hoopt
Solidaridad u welkom te heten in
de Augustinuskerk, Oude Gracht
69 inaast de Rembrandtrbioskoop,
vlakby het Vredenburg) te Utrecht.
Bereikbaar per bus 2, 3. 4, 9, halte
Postkantoor Potterstraat vyf mi
nuten lopen vanaf het station C.S.
Utrecht
Tot ziens op 10 december in
Utrecht Laat bisschop Romero
zien dat hy niet alleen staat tn de
verdediging van de belangen van
de armen Nadere Informatie over
deze byeenkomst wordt u gaarne
toegestuurd door Solidaridad.
Laan van Meerdervoort 148 - 2517
BE Den Haag Telefoon 070-655207
Giro 1804444.
U ontvangt een fraaie Parker-Jotter ballpoint
als u een nieuwe abonnee opgeeft.
voor het opgeven
van een
nieuwe abonnee
In/enden aan
Hoitens Nieuwsblad
Antwoordnummer 97
Enschede
Naam-
Adres j
Woonplaats
Geeft op als abonnee
op het Hoitens Nieuwsblad
Dhr /mevr
Adres1
Woonplaats
Hi|/ii| betaalt het abonnementsgeld per half 1
(aar'per |aar J
