De spookhut
der barbaren
Bescherming arbeid voor vrouwen
Koele mix met wijn
Klassieke kleuren en lijnen in de mode
Voortdurende kritiek op
Europees landbouwbeleid
Over knoflook, alcohol
en sigaretten roken
Mort verhaal uit Japan
Overproduktie dreigt
Allerhand uit fotoland
Taaipraatje
Vervorming vreemde en
onbegrepen woorden
Veel ongelukken
op dagtochten
FLKJLj 1ILINO 1N1ÜIÜ W ÖÖijAU - AUÜUöl ub iy fAU. y
De Emancipatiekommissie (EK)
heeft een verdeeld advies uitge
bracht over de herziening van
arbeidsbeschermende maatrege
len voor vrouwelijke werknemers.
Het gaat om de vraag of herziening
nu moet plaats hebben in het kader
van de richtlijn van de Europese
Gemeenschappen, die gelijke be
handeling van mannen en vrouwen
in het arbeidsproces op een aantal
punten regelt, óf dat eerst een
algehele herziening van de
arbeidswetgeving noodzakelijk is.
De verdeeldheid komt vooral tot
uitdrukking ten aanzien van het
verbod op nachtarbeid voor vrou
wen in de industrie. Volgens de
richtlijn gelijke behandeling moet
herziening van arbeidsbe
schermende maatregelen, die ten
nadele van vrouwen werken, vóór
februari 1980 geregeld zijn. Een deel
van de EK meent dat ophefing van
het verbod op nachtarbeid de
arbeidspositie van vrouwen eerder
zal verslechteren dan verbeteren
en vindt daarom, dat dit verbod
slechts mag verdwijnen in het
kader van een algehele herziening
van de arbeidswetgeving. Dit deel
van de EK vindt wel dat intussen
ontheffing van bepaalde be
schermende bepalingen mogelijk
moet zijn. Het andere deel van de
EK denkt dat invoering van het
beginsel van gelijke behandeling,
óók op het terrein van arbeidsbe
schermende maatregelen, niet ver
der uitgesteld dient te worden en
daarom in het kader van de
richtlijn gelijke behandeling ge
regeld moet worden. Ongelijke be
handeling leidt veelal tot ongelijke
kansen, zodat in dit geval be
staande achterstanden in de
positie van vrouwen zouden
blijven. De hele EK is van mening
dat ernstig overwogen moeten
worden om in het kader van herzie
ning van de arbeidswetgeving tot
een algemeen verbod op na
chtarbeid te komen, met de
mogelijkheid tot ontheffing in zeer
nauw omschreven gevallen.
De EK betreurt dat de voorberei
ding van een algehele herziening
van de arbeidswetgeving nog
steeds niet is afgerond. Bij zo'n her
ziening zal rekening gehouden
moeten worden met het feit, dat
door het emancipatieproces en de
groeiende deelname van gehuwde
vrouwen aan de arbeidsmarkt
meer vrouwen en ook steeds meer
mannen naast beroepsarbeid
huishoudelijke- en gezinstaken
verrichten. Verder zal als uit-
gangspunt moeten gelden, dat het
verrichten van nachtarbeid en
ploegenarbeid niet schadelijk mag
zijn voor de gezondheid van werk
nemers in het algemeen, alsmede
dat bijzondere bescherming ge
waarborgd is bij zwangerschap en
het geven van borstvoeding.
De EK adviseert de regering na te
gaan of de periode, waarin geen
arbeid verricht mag worden in ver
band met zwangerschap, namelijk
zes weken na de bevalling, zou
moeten worden verlengd en ge
volgd zou moeten worden door een
opvoedingsverlof. In Zweden bij
voorbeeld is acht maanden betaald
opvoedingsverlof mogelijk, zowel
voor de moeder als de vader.
Verder beveelt de EK aan onder
zoek te doen naar de gevolgen van
nacht- en ploegenarbeid voor ge
zondheid en welzijn, naar de ver
schillen in beloning, promotiekan
sen, beschikbaarheid van eigen
vervoer e.d. tussen de huidige na
chtarbeid van vrouwen en mannen
en naar de hoeveelheid overwerk in
verschillende sectoren van het be
drijfsleven.
De EK constateert, dat er weinig
onderzoek van deze aard gedaan is
en dat onderzoek naar nachtarbeid
zich hoofdzakelijk bezighoudt met
arbeid in fabrieken en werkplaatr
sen en zeer weinig met bijvoorbeeld
de omstandigheden, waaronder nu
al door vrouwen nachtarbeid ver
richt wordt, zoals in de verpleging
en verzorging en in apotheken.
Voor wat betreft verschillen tussen
vrouwen en mannen bij overwerk,
arbeid op zondag, bewakingsdiens
ten en het verrichten van
stuwadoorswerk is de EK van me
ning, dat voor vrouwen en mannen
gelijke bepalingen moeten gelden.
De aanvallen op het Europees
landbouwbeleid zullen de ko
mende jaren blijven doorgaan.
Zelfs de democratisch gekozen
Europese parlementariërs kunnen
deze aanvallen nauwelijks af
slaan. Het landbouwbeleid is niet
brandschoon en mag op onderde
len best eens worden opgepoetst.
Je mag op de Europese landbouw
politiek wel eens afgeven, maar er
is een groot verschil tussen moor
dende en opbouwende kritiek.
Er is ook nog goedkope kritiek van
anti-Gemeenschappers. Hun een
tonig refrein luidt dat de land
bouwpolitiek geld verslindt, de be
lastingbetaler uitkleedt, over
schotten fokt en de negen landen
geen winst oplevert. Een lied vol
onwetendheid.
De Europese landbouwpolitiek is
gericht op enkele doelstellingen die
moeilijk met elkaar te combineren
zijn. Het gaat om redelijke boere-
ninkomens, een evenwichtige
voedselvoorziening en produkten
die voor de consument betaalbaar
blijven. De instrumenten om deze
doelen op een acceptabele manier
te koppelen pakken in de praktijk
wel eens verkeerd uit.
Als Brussel zijn beleid te sterk richt
op de boerenbelangen dr^ggJLdfi»
consumenten 4m mmmi
dwijnen. Worden de consumenten
belangen al te hoog genoteerd, dan
komen miljoenen boeren in de knel.
Tussen dit ping-pong spel door
duiken regelmatige overschotten
en schaarsten Er is een vrij inge
wikkeld Brussels instrumentarium
om de boeren redelijke inkomens
mogelijkheden te bieden. De bui
tenstaander staat nogal eens met
de oren te klapperen als deskundi
gen jongleren met richt-,
oriëntatie-, basis-, interventie- en
referentieprijzen. Het prijzen-
gamma is nog niet eens compleet
en er vliegen exportrestituties,
monetair compenserende bedra
gen en andere merkwaardige
vondsten door de Euro-lucht.
Er zijn in de Gemeenschap agrari
sche produkten die gebonden zijn
aan vrij strenge prijsregels en zo-
Aan het einde van de 16e eeuw
telde Nagasaki de meeste
Christelijke bekeerlingen van
Japan. Bijna alle 50.000 inwoners
van de stad waren gelovige
Christenen. Op diverse plaatsen
over de stad verspreid stonden elf
kerken, b.v. de Santa Maria en St.
Dominicus. 's Ochtends en 's
avonds klepten zij het Angelus. In
1587 echter had de heerser
Hideyoshi, vrezend dat de
Spanjaarden en Portugezen van
plan waren om Japan te onderwer
pen, een verbod op het
Christendom uitgevaardigd en Na
gasaki werd als gevolg daarvan
steeds meer een stad van martela
ren.
Dagelijks werden kerken verwoest
of verbrand door beambtes. De
mensen van Nagasaki noemden
deze beproeving het „goddelijk
vuur". Ook de kerk van Johannes
de Doper, gelegen tegenover de
plaats waar zich nu het station be
vindt en waar later de
Honrentempel van de Nichiren-
secte zou staan, viel ten prooi aan
de verwoesting. Aan deze kerk was
ook een opvang voor wezen ver
bonden. De priester en vele gelovi
gen werden in een put in de tuin
geworpen toen de kerk in vlammen
opging. Er waren ook mensen die
uit eigen beweging in de put spron
gen. Sommigen klemden dozen
goud en juwelen in hun armen.
In 1620 werd op deze plek de
Honrentempel gebouwd. Vlakbij
de woonvertrekken bevond zich
nog steeds de oude put. Als iemand
in de kamer, die het dichtst bij de
put was gelegen, insliep met het
Üsoofd naar het oosten, werd hij
wakker, ook al was het kort daarna,
met het hoofd naar het westen. In
de nacht hoorde men hier een ge
roezemoes van stemmen, ver
mengd met gehuil. Dus werd deze
kamer al spoedig „de kamer van
het onrustig woelen in de slaap"
genoemd. Op een avond legde een
moedige Boedhistische priester,
Nisshin genaamd, zich hier ter
ruste, met een kort zwaard onder
handbereik op zijn borst. Als in
gang had de kamer een cederhou
ten deur, waarop een oude man
stond afgebeeld. De schilder van
deze afbeelding, Yamada Uemon,
was de eerste die in Japan
schilderde in westerse stijl. De deur
werd dan ook „de deur van de
Zuidelijke Barbaren (is Spanjaar
den en Portugezen)" genoemd.
Midden in de nacht hoorde de
priester het geluid van voetstap
pen en toen hij opkeek wandelde de
oude man van de schildering op
hem toe. Zijn ogen stonden heel
vreemd. Luid schreeuwend stak de
priester met zijn zwaard de
grijsaard de ogen uit. De oude man
bleef met een ruk stil staan.
De volgende vijf of zes avonden
kampte Nisshin met nachtmerries;
daarna stierf hij. De schildering
van de oude man zonder ogen op de
deur werd een van de bezienswaar
digheden van deze tempel. Maar bij
de verwoesting van de stad door de
atoombom in 1945 ging helaas ook
deze tempel in vlammen op.
Rond de nog bestaande put ligt een
vijver. De put vormt het mid-
depunt van een tuin. Er naast staat
een plakkaat. De wijze van de Hon-
ren tempel gaat elke morgen naar
de put om er een gebed te zeggen.
genaamde (vogel)vrije produkten.
Melk, graan en vlees behoren tot de
marktordeningsprodukten, waar
voor allerlei prijsbegrippen in stel
ling worden gebracht. Uien en aar
dappelen vallen niet onder het
Brussels regiem en maken hun
prijs op de vrije markt, waar vra
gers en aanbieders de hoofdrol spe
len. Je kunt de pluimveesector tus
sen de marktordening en de vrije
goederen rangschikken. Voor eie
ren weliswaar geen richt-, of garan
tieprijzen, maar wel maatregelen
ter bescherming van ongewenste
invoer uit niet EG-landen.
De Europese landbouwprijzen
worden elk jaar opnieuw vastge
steld. Naast de politieke touwtrek
kerij - de negen landen denken
nogal verschillend over de land
bouwpolitiek en de instrumenten -
kijkt men in Brussel naar de koste
nontwikkeling op de boerderij.
Uitgangspunt is immers een rede
lijke beloning van de boer. die in de
pas blijft met andere inkomens
groepen, en een redelijk evenwicht
tussen vraag en aanbod van land-
bouwprodukten. Een schriel prijs
beleid zet de boer aan tot meer pro-
duktie, want hij wil niets toegeven
in zijn inkomensniveau. Een te gul
prijsbeleid nodigt de boer uit tot
meer produktie, want „het verdient
zo goed". Hoe je het ook keert of
wendt, voortdurend dreigt de
landbouw meer te produceren dan
eigenlijk nodig is.
Het overschottenprobleem ligt al
tijd voor de Brusselse poort. Je
kunt dit euvel in de schoenen
schuiven van de landbouwpolitiek,
maar dat is een eenzijdige zelfs ver
keerde visie. Het merkwaardige in
de landbouw is nl. het feit dat een
algemeen landbouwbelang niet al
tijd spoort met het individuele boe-
renbelang. Boeren zijn eikaars
concurrenten, hoe collegiaal ze ook
willen zijn. Het motief van de boer
om te willen produceren gaat soms
voorbij aan het motief dat Brus
selse beleidsmakers hebben.
De boerenijver om Brusselse of zo
genaamde marktordenigsproduk-
ten voort te brengen loopt soms
wel uit de hand. In Europa hebben
we te veel melk, suiker, wijn en
graan. De overschotten worden
vaak opgeslagen en op gunstige
tijsstippen tegen fancy-prijzen af
gezet.
„Geld verslinden", zeggen zwart
kijkers. Je zou het ook anders kun
nen benaderen: de last of premie
van de garantie dat we in Europa
nooit zonder zitten. Een soort
voedselverzekering. In de land
bouw werkt men met natuur en
klimaat. Omdat er geen mecha
nisch produktieproces is kan de
boer nooit precies zoveel produce
ren als gevraagd wordt. Uitgaande
van het feit dat men als landbou
wer nimmer te weinig mag produ
ceren zal er steeds een (piepklein
of relatief klein) overschot zijn.
We hebben hier nog maar een van
de talrijke problemen genoemd
waarmee de Europese landbouw
en zijn beleid tobben. Behalve het
overschotten-vraagstuk zijn er
nog de wereldvoedselsituatie, de
verhouding EG en arme landen, de
monetaire verwikkelingen en de
toenemende milieu- en energie
problemen.
In het alfabet van de wintermode
zijn de laatste letters bepalend
voor de lijn. We zouden kunnen
spreken van het XYZ van de
modelijn. Als eerste brede
schouders, slanke taille, wijde rok;
ten tweede brede schouders,
slanke taille en nauwe kokerrok
en ten derde de diagonaallijn,
doorgetrokken in
mantelkostuums en zichtbaar in
vesten. Doorgevoerd in
asymmetrische vormen geven zij
de draagster iets interessants, wat
minder jeugdig aandoet dan de
gebogen lijnen, maar toch speelser
aandoet dan de rechte, strakke
lijn. Meer dan ooit hebben we het
gevoel dat we met de komende
wintermode alle kanten op kun
nen.
Het is zaak, die lijn te kiezen die het
best bij ons eigen figuur past. Het
gaat ook nog steeds op om een
hoofdkleur te kiezen met daarbij
passende kleuren.
Zowel wat lijn als kleuren betreft
hebben vooral toonaangevende
Italiaanse modeontwerpers zich la
ten inspireren door de mode uit de
jaren vijftig.
De X-lyn zit zowel in de
mantelpakjes als de japonnen. Ook
in de mantelpakachtige ens
embles, waarin vesten een veel
voorkomend verschijnsel zijn, met
diepe V-hals en brede schouders op
strakke rokken. Er worden ook
meer vesten over elkaar gedragen.
Lange mouwen over korte, met
steeds diepere V-vorm van de hals
en in lengte variërend. De twin-set
is ook herontdekt, zowel grof ge
breid als van glasgaren. Goede
kwaliteit wol heeft een mooier
effect. Dat geldt ook voor de klas
sieke mantelpakken waarvoor
dure stoffen zijn gebruikt. Veel
tweed, pied de poules. Ook worden
er stoffen gebruikt die op bont lij
ken, pluche, mohair en bouclé.
Hiervan zijn de jasjes gemaakt, ge
dragen op bijpassende nauwe rok.
Heeft een mantelpak een cirkelrok,
wat ook voorkomt, dan is het jasje
kort, sterk getailleerd en heeft een
fluwelen kraagje. Er zijn korte
„vierkant" gesneden jasjes recht
op de heup en dan voorzien van een
klokkend of gedrapeerd schootje,
achter wat langer.
Bolero terug
Wol, wol en nog eens wol. Shetland,
Angora, niet alleen voor truitjes en
vesten, maar ook voor de bolero,
die terug is in het modebeeld en die
bijvoorbeeld van zacht groene wol
gebreid, gecombineerd is met een
strapless diep groen fluwelen
japon. Maar de bolero hoeft niet
uitsluitend met geklede japonnen
te worden gedragen. Er zijn er, aan
de hals gesloten met een speels
fluwelen strikje, en een ge
borduurde schouderpartij, waar
door de opgevulde schouder extra
breed lijkt, maar ook met een ronde
schouders en wijd vallende mou
wen. Ze zijn te dragen op lange
pantalons, van grove trico, waarop
eerst een grof gebreide trui wordt
gedragen en daaroverheen de
bolero.
Overigens zijn de strakke rokken,
de enge tailles en de diepe vaak
zeer gedurfde decolletees typerend
voor japonnen en pakjes. Het is
over het algemeen een
damesachtige mode. wat lang niet
voor iedereen makkelijk te
accepteren zal zijn, na de vlotte
makkelijke nonchalance van de
laatste tijd.
Om al het klassieke toch een
eigentijds beeld te geven, zoekt
men het in de kleur. De klassieke
zoals grijs, bordeau, mosgroen,
marine en zwart krijgen een op-
kikkertje door felle kleuren. Bij de
keuze doet men er verstandig aan
de eigen favoriete kleur of
kleurcombinatie in harmonie met
teint, haar en ogen, in de gaten te
houden en te bedenken dat de
kleur van de kleding of gelijk of in
contrast moet zijn met het eigen
kleurengamma Een warme kleur
heeft een koele contrastkleur. Bij
rood haar passen alle groenen,
grijsgroen, groen-bruin, terwijl
bruine en roodbruin het rode haar
neutraliseren.
In de rubriek „Hartsvra-
gen" in het blad van de
Nederlandse Hartstichting,
Er worden steeds meer grote foto's
en posters op karton of spaanplaat
geplakt. Vaak mislukt zo'n
operatie, omdat een
waterhoudende lijm wordt ge
bruikt, die rimpels oplevert. Of de
foto krijgt na enige tijd vlekken, die
ontstaan doordat geen zuurvrije
lijm is gebruikt. De oplossing is er:
een nieuwe zuurvrije posterlijm, die
krimp- en trekvrij is en waarmee
het plakken van grote foto's en
posters op poreuze ondergronden
geen probleem meer is. De foto
vakman kan deze nieuwe lijm leve
ren.
„Laat zien watje lief is!" Dat is de
Onder etymologie verstaat men de
taalwetenschap, die zich be
zighoudt met de oorsprong en de
geschiedenis der woorden. Een on
derdeel daar van is de
volksetymologie. Het is de ver
vorming van vreemde en onbegre
pen woorden tot vertrouwde en be
grijpelijke woorden. Een bekend
voorbeeld hiervan is scheurbuik
voor scorbut. De naam van de
ziekte die ontstaat door gemis aan
verse groente, fruit en vitamine C.
Gevolg: bloedend tandvlees en
losse tanden. Ook pollepel voor
potlepel is zo'n woord. Verder
hangmat voor hamac, afkomstig
van Haiti (vergelijk Spaans:
hamaca). De heerlijk ruikende
kamperfoelie is er ook een. Het is de
volksnaam voor Caprifolium.
De uitdrukking: iemand van haver
tot gort kennen, behoort ook tot de
volksetymologie. Het betekent:
iemand van geslacht tot geslacht
kennen. Het is afkomstig van het
verouderde woord aver (kind, na
komeling). Iemand van aver tot
aver kennen. Van haver tot gort is
dus eigenlijk onzin, maar dat geeft
niet, omdat de afzonderlijke woor
den (haver en gort) bekend zijn en
ieder weet wat men bedoelt.
Een ander voorbeeld is
„heiligmaker", de naam van een
soort van gebak. Dit komt van
hijlikmaker, een met honing en
specerijen bereide koek, gesneden
in lange repen en vroeger op
bruiloften een gewaardeerde
lekkernij. Rederijker kwam in de
plaats van rhetorijker (rhetorica
betekent welsprekendheid). Men
dacht aan rede en rijk. Vergelijk: hij
is rederijk (goed van de tongriem
gesneden, beschikt over een grote
woorden-schat). Vroeger gingen de
soldaten met „de spekzak" op hun
rug met groot verlof. Met de
Wijn kan heel verfrissend zijn. Ook
al zijn er op warme middagen en
zomerse avonden misschien wat
sneller geneigd naar bier of „fris" te
grijpen, wijn kan ook uitstekend als
dorstlesser fungeren. Van
zelfsprekend dienen zich als eerste
gegadigden voor die rol de droge
(niet zoete) witte wijnen aan.
Vrijwel ieder wijnproducerend land
heeft veel aantrekkelijks in die
sector te bieden. Maar u kunt ook
zelf aaf) de slag gaan en op een heel
eenvoudige manier een zomerse
drank op basis van wijn samenstel
len. Een heel smakelijk en overbe
kend voorbeeld is de goede,
ouderwetse bowl. U maakt hem
door aan vruchten van diverse
soorten Rijn- en Moezelwijn toe te
voegen. Extra tintelend wordt de
bowl als u er op het laatste moment
een mousserende wijn bij schenkt.
Gebruik zo min mogelijk vruchten
die veel kleur afgeven (kersen en
dergelijke). Aan sangria bouden
vele landgenoten de beste herinne
ringen. Menig glas wordt ervan ge
leegd onder de hete Spaanse zon.
Wilt u die herinneringen nog eens
ophalen? Dan is hier een recept:
Voeg aan een fles rode wijn het sap
van 1 sinaasappel toe. Koelen en
klaar is de Sangria. Er bestaan tal
van variaties. U kunt ook ver
schillende vruchten toevoegen.
Dan ontstaat er in feite een bowl op
basis van rode wijn. Een mix-met-
wijn die grote opgang heeft ge
maakt is „Kir". Gewoonlijk wordt
Kir gedronken als aperitief.
U hebt er twee ingrediënten voor
spekzak bedoelde men de in-
spectiezak. In sommige gevallen
spreekt men van Hazenberg. Be
doeld wordt Assenberg van Asen,
De Noorse goden. Volksetymologie
ontstaat ook nu nog. Een goed
voorbeeld daarvan is Gouden
Liesje voor de appel Golden
Delicious. Een bewijs dat de taal
leeft. In een advertentie lazen we
zelfs alleen Golden. Dit kunnen we
minder waarderen dan het leuk ge
vonden Gouden Liesje.
Twee keer hetzelfde beweren
Tautologie is een verschijnsel in de
stijlleer, dat tamelijk veel voor
komt in onze taal. Het woord is af
geleid van het Griekse „to auto",
dat „hetzelfde" betekent. De term
tautologie wil dus eigenlijk zeggen:
twee keer hetzelfde beweren. Het is
te vergelijken met het pleonasme
(gebruik van meer woorden dan
strikt nodig is). Voorbeelden: de
stokoude grijsaard, de zwarte
Moor, hij pleegt gewoonlijk vroeg
op te staan. (In plegen ligt gewoon
lijk al opgesloten). Deze pleonas
men zijn niet aan te bevelen.
Bij tautologie zegt men tweemaal
hetzelfde om zijn woorden kracht
bij te zetten. Het is dan goed
Nederlands, zoals de volgende zin
nen demonstreren:
Hij zal het wis en zeker doen. Belast
en beladen hield de compagnie een
dagmars (zwaar bepakt). Hjj hield
zijn standpunt stijf en strak vol. Er
gens frank en vrij voor uitkomen.
Het land lag open en bloot voor de
vijand.
Soms is tautologie een stijlfout:
Dapper en moedig trok hij ten
strijde. Ajax speelde geestdriftig en
enthousiast, maar het spel was
echter niet best. Moedig, en
thousiast en echter hebben geen
functie en dienen uit de zin te ver
dwijnen. Heerleger en brokstuk zijn
tautologische samenstellingen.
Het zijn goede woorden. Heer en
leger, brok en stuk, betekenen
hetzelfde.
nodig: een fles droge witte wijn en
een flesje crème de cassis (een
likeur van zwarte bessen). U kunt er
uiteraard voor terecht bij uw
slijter-wijnhandelaar. In een ge
woon wijnglas doet u een scheutje
likeur en vult dit aan met gekoelde
witte wijn. U kunt de smaak zelf
aanpassen: hoe meer likeur, hoe
zoeter de kir. Oorspronkelijk hoort
in dit recept een witte Bourgogne
thuis, maar de prijzen hiervan zijn
inmiddels zo hoog opgelopen, dat
het zinvol kan zijn naar een ander
type om te zien, bijvoorbeeld een
Muscadet. De wijnhandelaar kan u
aan een geschikte fles helpen
titel van een fotowedstrijd, die
speciaal bestemd is voor jonge
mensen tot en met 18 jaar. Ze wor
den uitgenodigd om met de
fotocamera hun eigen wereld in
beeld te brengen Door inzending
van deze foto's dingen ze mee naar
een prijzenpakket van f 10.000.-. De
inzendtermijn sluit op 31 optober
1979; wedstrijdfolders zijn ver
krijgbaar bij de fotohandel.
Het maken van klankdiaseries is
een zinvolle en kreatieve hobby.
Daarbij gaat het er om aan de hand
van een serie dia's en met behulp
vat.' muziek, geluiden en
kommen t aar een afgerond werk
stuk te maken, bijvoorbeeld een
reisverslag, of een documentaire.
De groeiende belangstellinmg voor
het maken van klankdia-series
blijkt ook uit het succes van de zgn.
klankdia-festivals. Eind september
zal er in Nederland weer een in
ternationaal klankdia-festival
worden gehouden, dat drie dagen
zal duren. Informatie over dit on
derwerp wordt gegeven door
Secretariaatr Diaporama Festival
'79 de Meerberg 15, 4849 AH
DORST N.Br.
Batterijen hebben niet het eeuwige
leven. Ook niet de minibatterijen,
die bij het fotograferen worden ge
bruikt, bijvoorbeeld voor de be
lichtingsregeling en de flitser. Ver
vang ze in elk geval eenmaal per
jaar, want het is erg vervelend als
net op een kritiek moment de
batterij zijn plicht wegens uit
putting verzaakt. Als u de kamera
langere tijd niet zult gebruiken,
haal dan het batterijtje uit het toe
stel.
Bijna eenderde (30%) van de onge
vallen, waarbij Nederlandse
vakantiegangers waren betrokken,
die in 1978 met de auto naar het
buitenland gingen, heeft plaats in
de omgeving van de standplaats,
d.w.z. op dagtochten. Dit is een van
de belangrijkste conclusies uit een
onderzoek, dat de ANWB heeft ge
houden naar de oorzaak van 1140
ernstige verkeersongevallen. Het
betreft hier ongevallen, die in het
zomerseizoen vorig jaar bij de
ANWB-Alarmcentrale werden
aangemeld. Van de 3.4 miljoen
Nederlanders, die vorig jaar met de
auto met vakantie naar het buiten
land gingen, koos het merendeel
ergens een vaste standplaats op
camping, in hotel of bungalow. En
vandaar uit werden korte of lange
dagtochten per auto gemaakt.
Van het aantal ongevallen ge
beurde 85% binnen 100 km na het
vertrek van de tocht, en was 75%
nog niet langer dan 3 uur onderweg.
De mensen, die al vaker in het be
treffende vakantieland waren ge
weest, waren meer betrokken bij
deze ongevallen dan diegenen die
nog nooit in het land hadden gere
den. In Frankrijk en Spanje kwam
bijna de helft van alle ongevallen
voor.
Het was opvallend dat meer dan
20% van de ongevallen plaats had
op vrij stille landwegen en 38% in
bochten. Men weet het ongeval
vaak (22%) aan slechte wegen en
bewegwijzering, en een onjuist
voorrang verlenen (22%). Het zijn
vooral de jongere bestuurders, die
deze ongevallen in de omgeving
van de standplaats overkomen.
Uit deze gegevens kunnen volgens
de ANWB enkele conclusies ge
trokken worden, waar de
vakantiegangers altijd extra reke
ning mee moeten houden tijdens de
autotochten in de omgeving van de
vakantiestandplaats: rijd op
lettend bij dagtochten en andere
korte autoritten. Pas uw snelheid
extra aan in bochten op en stille
landwegen. Let vooral goed op de
voorrangsregelsü!
„Hartslag" geheten, worden
allerlei vragen behandeld
door een medisch des
kundige. De hieronder ver
melde vragen en de
antwoorden zullen de lezers
denkelijk wel interesseren.
Hier zijn ze:
Vraag: Kan het regelmatig eten
van knoflook en abrikozen leiden
tot het verlagen van een ver
hoogde bloeddruk?
Antwoord: Uw vraag of knoflook
een goed middel is om een reeds te
hoog gestegen bloeddruk te verla
gen durf ik niet zonder meer be
vestigend te beantwoorden.
Knoflook en uien worden vooral in
het Verre Oosten veel gebruikt om
hun, naar zeggen, gezondmakende
eigenschappen.
In de wetenschappelijke literatuur
is echter betrekkelijk weinig te
vinden. Er is een enkel onderzoek
waarbij beschreven wordt dat
regelmatig gebruik van uien en
knoflook een beschermende
werking heeft ten opzichte van
factoren die atherosclerose (hard
worden van de slagaderen) beïn
vloeden, maar de meeste gegevens
blijken te berusten op dierproeven
waarbij knoflook en uien be
scherming bieden tegen de
schadelijke werking van een tege
lijk toegediend (ongezond) dieet.
Over het effect op de bloeddruk
vond ik êên verslag waarbij de
bloeddruk van konijnen sterk
daalde na Inspuiten van kloflook-
extract Zoals u ziet zijn dit geen
gegevens om een beleid op te bou
wen, wat niet wil zeggen dat
knoflook geen gunstige werking
kan hebben. Dit laatste geldt ook
voor abrikozen waar ik in de
vakpers vrijwel niets over kan vin
den.
Vraag: Alcohol wordt door u niet
als een grote boosdoener be
stempeld. Wanneer wordt het dat
wel?
Antwoord: Alcohol, mits met mate
gebruikt, is voor hart en bloedva
ten geen groot gevaar. Hoewel
sommige bloedvaten op alcohol
kunnen reageren met vaatver-
wjjdering („rood gelaat") is het niet
juist dat alle vaten op deze wijze
reageren. Sommige bloedvaten zijn
door het ziekteproces
(„aderverkalking" zegt de
volksmond) zó star dat ze niet meer
reageren kunnen. Alcohol bevat
veel calorieën (zo komt 1 glas
sherry overeen met 1 bruine
boterham met halvarlne!). Dit kan
dus meehelpen aan een te zwaar
gewicht en dus weer aan een
slechte lichaamsconditie. Tevens
is alcohol een middel dat onze geest
ongunstig kan beïnvloeden („als de
wijn is in de man, is de wijsheid in
de kan") en dat in grotere hoeveel
heden giftig voor de lever kan zijn.
Vraag: Wat is veel roken? Noem
s.v.p. een limiet.
Antwoord: Een dergelijke vraag is
natuurlijk moeilijk te beantwoor
den. Uit wetenschappelijke, vooral
Amerikaanse, artikelen blijkt dat
het roken van meer dan 15-20
sigaretten onnodig risico's met zich
meebrengt. Dit geldt zowel voor
longkanker als voor afwijkingen
van hart- en bloedvaten. Uit een
door de NHS gesteund onderzoek
van Drs. Ans Matroos is gebleken
dat de gemiddelde Nederlander de
sigaret verder oprookt (kleinere
peukjes!) dan een Amerikaan en
dat de grens van „veel" daarom bij
ca. 10 sigaretten zou moeten liggen.
Het is echter van véël groter belang
dat roken als een sociaal onaan
vaardbare gewoonte wordt gezien,
die onafzienbare schade be
rokkent.
