ZELF JAM MAKEN
Wol weert
hitte
Katoen
aan de
Expositie
Consumenten
kopen namen
Bierprodukfie beter
door computer
Show in Flevohof van
Welsh Montain ponies
in diepvries
Start in Engeland
•'levohof
ïlijft trekken
tnüüuoiuo xy iy - jr/iLr. y
Jam maken is niet zo moeilijk, U moet er alleen wat tijd voor over
hebben en zeer zorgvuldig te werk gaan Maak jam van bramen,
frambozen, rode bessen, aardbeien en kersen Maak de vruchten
schoon, was ze en laat ze uitlekken Ris de bessen en ontpit de
kersen. Weeg dan de hoeveelhied vruchten die is overgebleven Zet
de vruchten met maar een klein bodempje water op en breng ze aan
de kook. Zijn de vruchten zacht geworden, maak ze dan met een
houten lepel wat fijner of wrijf ze door een zeef Laat ze dan tot de
voorgeschreven hoeveelheid inkoken (zie bijgaand schema» en voeg
dan pas suiker en eventueel citroensap toe
Vervolgens het aantal voorgeschreven minuten koken en doe dan
de jam over in brandschone potjes (met kokend heet sodawater
gewassen en met kokend water nagespoeld; niet afdrogen, maar
laten uitlekken) De potjes afsluiten met een deksel of met folie en
laten afkoelen Er een etiket opplakken met de naam van de jam en
datum.
Wat het inkoken betreft; Controleer met de steel van een houten
lepel hoever de massa is ingekookt. Zet in het begin de lepel in de
moes en zet dan een streepje. Op deze manier is eenvoudig na te
gaan hoever de massa is geslonken.
hoeveelheid
(.schoongemaakt)
kooktijd na
toevoeging
6uiker
Aardbeien en
Rode bessen
V« kg kg
of •t kg 'o kg
Rode bessen
Frambozen en
Rode bessen
Kersen
Kersen en
Rode bessen
e kennis wil maken met wat door
perts wordt beschouwd als het
volste pony-ras ter wereld, kan
'erdag 18 augustus terecht op
ïvohof. Daar houdt de Kring van
ienden van de Welsh Mountain
ny zyn jaarlijkse dag, geheel ge
ld aan de „Arabier in miniatuur"
et alleen de stralende schoon-
id van deze pony uit de bergen
n Wales, maar ook zijn bruik-
arheid als familiepony zal daar
»rden gedemonstreerd. Hengs-
n, ruins en merries worden eerst
an de hand" gekeurd door dr
ynne Davies, een expert uit het
vmland. Daarna worden ze nog-
aals voorgebracht onder het za-
1 of in het tuig. Aldus wordt de
putatie van de Welsh Mountain
5 pony van „de wieg tot het graf'
vargemaakt. Want is het kind de
iny ontgroeid, dan kunnen de ou-
»rs hem inspannen Dat de Welsh
ountain zijn mannetje daarin
aat, ook in vergeUj king met grote
larden, moge blijken uit het
erspan Weishes dat het algemene
impioenschap van Duitsland be-
lalde met een puntental dat ho-
:r lag dan van het winnende
Een vertegenwoordiger van wat
het mooiste ponyras ter wereld
wordt genoemd hier in actie. Sier
lijke, sterke dieren zijn het.
vierspan grote paarden De Welsh
Mountain Pony is een zeer oud ras.
De Romeinse bezetters schreven al
met lof over deze mooie, sobere en
harde'ponies. Ze zijn trouwens ge
bruikt door de cavalerie van Julius
Caesar.
En nog steeds maken ze
deel uit van het culturele erfgoed
van de bevolking van Wales Maar
ook in andere werelddelen zijn ze
zeer populair geworden Vorig jaar
werd een zesjarige hengst uit Wales
naar Australië verkocht voor hon
derdduizend gulden.
Gelukkig zijn
ze in Nederland voor veel schappe-
lyker pryzen verkrijgbaar. De cen
trale dag van de Kring van Vrien
den van de Welsh Mountain Pony
geeft bezoekers van Flevohof een
unieke kans om kennis te maken
met dit even unieke ponyras.
Vandaag de dag zijn er in de Neder
landse winkels weinig merkloze
produkten meer. Vrijwel alles heeft
een eigen naam, een eigen identi
teit, een eigen gezicht (de verpak
king). Opdat de consumenten be
wuster kunnen kiezen en zeker we
ten wat zij krijgen. Achter elke
naam schuilt een kwaliteit, een re
putatie.
Om het korte seizoen, waarin er
zomervruchten op de markt zijn,
wat langer te maken. Kunnen de
produkten in de diepvries worden
bewaard, kan er jam van worden
gemaakt en kunnen ze op alcohol
worden gezet. Bij dat laatste gaat
het overigens niet zozeer om de
vruchten zelf, maar om het lekkere
hapje en drankje dat dan ontstaat.
Ook deze zomer gingen en gaan
weer honderdduizenden Neder
landers de lucht in. Gecharterd
naar de zon. Hunkerend naar hitte,
lonkend naar luxueus luieren. En
<P>!lhet winter wolletje kan thuis-
£JUI11C1 VI ULHlCllblijven .Eindelijk en terecht .Maar
wist u dat in vliegtuigen bijzonder
vaak en veel wol verwerkt wordt?
Dat wil zeggen: in zaken als gor
dijntjes, plaids en vloerbedekking
uiteraard. Waarom wol? Omdat
wol van nature niet alleen kou
maar ook hitte weert. Zonhitte en
vlamhitte.
Zomervruchten als aardbeien, bes
sen. bramen, frambozen en kersen
kunnen in de diepvries worden ge
stopt. Ze zijn dan zo'n 6 tot 8 maan
den te bewaren. Houdt er wel reke
ning mee. dat na het ontdooien de
vruchten vaak slapper zijn gewor
den en ook minder mooi van kleur.
Soms is er zelfs een ander smaakje
bij gekomen. Diepvriesfruit is nog
zeer goed te verwerken tot compo
te, moes, pudding en dergelijke en
ook in een vruchtensla smaakt het
bijzonder goed. Diepvriezen; reken
voor 1 kg schoongemaakt fruit 200
tot 250 g suiker en 300 g suiker voor
zure vruchten. Maak de vruchten
schoon, was ze en laat ze uitlekken.
Neem een diepvriesdoosje, leg er
'een laagje vruchten ërop. bestrooi
die ook met suiker en schud die er
door en ga zo verder tot het doosje
vol is. Handig is het om per portie te
verpakken, want eenmaal ont
dooide vruchten moeten snel op.
Aardbeien, frambozen en rode bes
sen kunnen zonder suiker worden
ingevroren. Maak ze schoon, laat ze
uitlekken en doe ze per portie in
aluminium bakjes of geparafi-
neerde kartonnen bekers. Sluit
goed af, zet een datum erop en uit
eraard ook de inhoud en vries ze in.
Op deze manier ingevroren vruch
ten liever niet langer dan 6 maan
den bewaren.
Wie mooie ronde aardappelen pre
fereert zal een naam moeten noe
men. Doré bijvoorbeeld of Lekker-
lander. Beide rassen blijken ook
goed in de markt te liggen wat be
treft hun kookeigenschappen en
hun ouderwets lekkere smaak. Al
met al; wie waar voor zijn geld wil,
zal namen moeten kennen en ont
houden. Ook wat dat betreft biedt
de detaillist graag de helpende
hand. Hij vèrkoopt namen!
Links: fel gekleurd katoenen
T-shirt met brede strepen, korte
mouwen en een ronde hals. Zuiver
Wol heeft de eigenschap moeilijk
vlam te vatten waardoor mensen
de tijd krijgen beginnend vuur te
doven. Bovendien werkt wol ab
sorberend op klamme, muffe luch
tjes en vocht. Ideaal uiteraard in
zoiets als een vliegtuig, waarin
honderden mensen in één ruimte
vlak bij elkaar zitten.
Om het natuurlijke vlamwerende
karakter van wol te maximalise
ren. heeft het Internationaal Wol
Secretariaat een speciaal procédé
ontwikkeld, Zirpro genaamd, dat
oven de hele wereld door vele ver
schillende industrieën druk wordt
gebruikt. In vliegtuigen onder an
dere door Transavia. Zirpro tast de
eigenschappen van wol niet aan. is
niet te zien, te voelen of te ruiken,
maar geeft wel een extra bescher-
men8e*^aaraê*Th dat kan in die
enkele minuten tussen vuur en
brand belangrijk zijn.
Dankzij het Zirpro-procedé van
het Internationaal Wol Secreta
riaat is dit vliegerspak van zuiver
scheerwol, dat gedragen wordt
door een pilote van een sportvlie
gersclub. extra vlamwerend.
Engelse bierliefhebbers weten er
raad mee. Met hun 55 miljoen
drinken zij gezamenlijk ruim 6,5
miljard liter per jaar. Het moet al
lemaal gebrouwen worden. Daar
voor zijn niet alleen scheepsladin
gen gerst, enorme kwanta gist no
dig, maar ook tonnen hop.
Dat is een natuurprodukt. Sa
menstelling en sterkte ervan zijn
verschillend per oogst en land van
herkomst. Het berekenen van de
benodigde hoeveelheden en soor
ten was tot dusver een breinbre-
kende taak. Dat is nu anders ge
worden. CMG Computer Mana
gement Group heeft er een zestig
tal programma's voor geschreven,
waarvan de eerste nu in werking
zijn getreden.
De brouwers van het Britse bier
verwachten er grote voordelen van
en menen, dat de nieuwe methode
ook elders in wereld navolging zal
vinden.
Bier is al duizenden jaren bekend
Maar heel lang gelden smaakte het
volkomen anders dan tegenwoor
dig, doordat er toen nog geen hop
werd gebruikt. Die kwam pas rond
het jaar duizend in zwang.
Het is een. evenals kamperfoelie,
rechts om zijn as windende slinger
plant die ook in het wild voorkomt,
maar speciaal wordt gekweekt in
Duitsland, Tsjechoslowakije, Bel
gië, Nederland, Frankrijk, Enge
land, Verenigde Staten, Brazilië en
Australië. De blaadjes van de
vrouwelijke bloem bevatten aro
matische klieren, die in goudgele
korrels lupiline afscheiden, een be
derfwerende stof die aan bier de ty
pische bittere smaak geeft.
Volgens kenners komt de beste hop
uit Midden-Europa, maar ook die
uit andere landen wordt veel ge
bruikt GrootrBrittanniê dekt zijn
behoefte voornamelijk met de zelf
in Kent verbouwde hop en heeft
daar al de handen vol aan door de
steeds wisselende kwaliteiten die
er geoogst worden.
Veel papieren nodig
Engeland's grootste leverancier
ervan, de oude firma Morris Han-
bury Jackson Le May. meestal af
gekort tot MHJL, had daarvoor al
tijd veel papieren nodig waarop
precies stond vermeld wie hop ver
bouwt. welke soorten en variëtei
ten, want die kunnen bij elke kwe
ker en per oogst verschillend zijn.
Verder waren er ingewikkelde
.schema's nodig voor de distributie
len de aflevering aan diverse brou
wers. En dat betrof niet alleen de
lopende oogst, doch ook die van de
volgende drie jaren waarvan de
verwachtingen en de mogelijkhe
den precies werden opgeschreven.
Aan het begin van elk seizoen - de
oogst is ln september-oktober -
verneemt MJHL welke hoeveelhe
den er zullen komen Op basis
daarvan worden de eerste leverin
gsovereenkomsten gesloten.
Vervolgens wordt aan de hand van
bepaalde formules nagegaan wat
en hoeveel elke brouwer in Enge
land nodig zal hebben. Op dat mo
ment komt ook de geschatte hoe
veelheid „vrije hop" aan het licht,
dat ia de hop die nog geen vaste
bestemming heeft. Maar ook blijkt
of bepaalde brouwers meer of min
der willen hebben. Op grond van al
die gegevens kan en moet dus
steeds bijgesteld worden Dan
komt eindelijk de prijsvaststelling
aan de beurt. Ook al weer zo'n in
gewikkelde zaak met allerlei va
riabelen.
Nadat brouwerij en MJHL het eens
zijn geworden wordt alles beves
tigd en vastgelegd hoe de komende
oogst verdeeld zal worden. Dat
moest vroeger met de hand worden
gedaan op formulieren en in boe
ken. CMG Computer Management
Group heeft er nu dus zestig pro
gramma's voor ontwikkeld die de
gehele gang van zaken van begin
tot eind omvatten.
Nauwkeurig oogsten
Tijdens de oogst worden de bloe
men (of beter gezegd, de bellen) ge
plukt en gedroogd. Dat let nauw,
aangezien de temperatuur beslist
niet boven 33 graden celsius mag
komen. Door zwaveling worden zij
beschermd tegen insekten. Daarna
worden zij samengeperst in balen
of in Engeland verpakt in zeer grote
zakken (pockets). Dan kan via de
computer de aflevering beginnen,
proportioneel volgens de eerder af
gesloten contracten en formules.
Van elke zak het gaat om tiendui
zenden stuks,- wordt een monster
getrokken en geanalyseerd, zodat
kwaliteit en soort alsmede het ge
wicht precies zijn vastgelegd. Het
computersysteem produceert dan
de nieuwe verkoopprijzen en nadat
de brouwers daarmee akkoord zijn
katoenen seersucker, verwerkt tot
een jonge drie/kwart broek met
zijsplitjes.
Rechts: Ruimvallend puur katoe
nen tricofheren) hemd met polos
luiting in grijs/gele streep. Kuit
lange katoenen maillot.
gegaan en ook met het monster,
worden de zakken verzonden. Dat
alles wordt automatisch afgedrukt
op verzendadviezen, die begeleid
worden door belangrijke gegevens
voor de brouwerij, zoals wisselende
faktoren in de gradering, het zoge
naamde alfa-gehalte en zo voort.
Het eerste gedeelte van het nieuwe
systeem functioneert nu en zelfs de
zo traditiegetrouwe Engelsen vin
den het een enorme verbetering. In
de komende jaren zullen de diverse
programma's met de prognoses
van toekomstige oogsten achte
reenvolgens in werk treden.
Ook buiten Engeland is er veel be
langstelling voor de door CMG
jontwikkelde programmatuur, die
jvoor de brouwerijen het voorberei
dend werk overzichtelijker maakt,
hetgeen uiteraard de kwaliteit van
het bier alleen maar ten goede kan
komen.
Bierverbruik
Bier heeft de laatste jaren veel op
gang gemaakt. Volgens de laatst
bekende cijfers wordt in Europa
per hoofd van de bevolking per jaar
de volgende hoeveelheid in liters
gebruikt: 1. West-Duitsland 150,9;
2. België 138.0; 3. Luxemburg 130,1;
4 Ierland 123,0; 5. Engeland 118,9;
6. Denemarken 118,9; 7. Nederland
84,9; 8. Frankrijk48,7; 9. Italië 13,9.
De hoeveelheden en de soorten
hop, die gebruikt worden, zijn ver
schillend. In Engeland is dat naar
verhouding meer dan in Nederland,
omdat men daar graag wat bitter
der bier drinkt en dan overwegend
op kamertemperatuur en zonder
schuimmanchet. Niet algemeen is
bekend dat ook ons bier door een
Nederlands bedrijf in Groot-
Brittanniè wordt gebrouwen. Het
maakt steeds meer opgang, het
wordt er zoals in ons land koel en
met schuimkraag geschonken het
geen de Britse bierdrinkers toch
wel aanspreekt.
Het staartje van de jaren zeventig
staat in het teken van gezond le
ven, verantwoord eten, zorgen voor
veel beweging en op een sportieve
manier één met de natuur. Alles
wat sport en sportief aangaat is
„in". Je bent dan ook helemaal up-
to-date als je in lijn met deze in
middels wijdverbreide modeten
dens een rondje flatgebouw neemt.
En daar is het niet bij gebleven; de
ene rage heeft nog niet volwassen
kunnen worden of de volgende
wordt alweer opgediend.
Ook in de kledingsector heeft men
dankbaar gebruik gemaakt van dit
gegeven. Want wie met de mode
meedoet, moet dat ook duidelijk
aan de buitenkant laten zien. Zo
zijn er inmiddels duizend en één va
rianten op het thema sportkleding
bedacht en uitgebracht als mode
item. Het is zelfs zo sterk dat het
dragen van sportkleding op zich al
een teken van mode bewustheid is.
Niemand kijkt meer vreemd op als
een volwassen vrouw, gekleed in
een overigens sjie k aandoend train
ingspak - je zou dan bijna van kos
tuum moeten spreken - met haar
boodschappen over de markt
loopt. Er zijn dan ook jogging-
outfits en trainingspakken te koop
die ster-allure bezitten, dure ver
sies, heel simpele, met grappen en
grollen erin verwerkt, met korte en
lange broekspijpen, in brede stre
pen, in alle kleuren van de rege
nboog, van badstof of van tricot. Zij
zij n er in vele soorten en maten voor
iedereen. Ze hebben echter één
ding gemeen en dat is de grondstof:
katoen. Heel vanzelfsprekend^
want of je nu modebewust bentJ
veel of weinig geld uit wilt geven, jej
vliegertje op de hei oplaat, 's zater-l
dags over de markt loopt: Puur ka-I
toen draagt gewoon altijd het aller
fijnst.
Tot en met 26 augustus zal in het
Twentse-Gelders Textielmuseum,
Sspoortstraat 182 te Enschede, een
^ntoonstelling te zien zijn, die
/ooral diegenen, die het fijne
randwerk beoefenen of hierin geïn
teresseerd zijn, zeer zal aanspre
ken.
Onder bovengenoemde titel wordt
een collectie van circa 60 proeflap-
pen tentoongesteld van de meest
uiteenlopende handwerktechnie
ken. Deze collectie is in het bezit
van het Nederlands Textielmu
seum te Tilburg, dat de stukken het
vorige jaar als speciale tentoonstel
ling heeft geëxposeerd, die bijzon
der veel belangstelling mocht on
dervinden. Een mooi uitgevoerd
vouwblad met enkele foto's en
korte beschrijvingen van diverse
technieken zal ook in het Twents-
Gelders Textielmuseum tijdens de
duur van de expositie verkrijgbaar
zijn.
Op nog nader aan te kondigen da
gen zullen demonstraties van en
kele handwerktechnieken plaats
hebben.
Openingstijden: dinsdag t.m. za
terdag 10-12, 14-17 uur, zondag 14*
17 uur, maandag gesloten.
Inlichtingen: Twents-Gelders Tex
tielmuseum, Espoortstraat 182,
Enschede, telefoon 053-319093.
»gen en kou van de afgelopen we-
in waren ongunstig voor de va-
Intieganger in Nederland en lij-
jn een ramp te zijn voor vele
randexploitanten en andere be-
jjven, die sterk weersgevoelig
n. Een uitzondering op deze regel
irmde o.a. Flevohof. Vele dagtoe-
iten bezochten tijdens deze
lude en natte zomerdagen het
ijk, Speel en Doe Park in de pol-
ir Oostelijk Flevoland, dat voor
n belangrijk deel overdekt is en
it blijkens de cijfers door het grote
ibliek ontdekt is als „slechtweer-
skpleister". Eind juni kon Flevo-
if, ondanks een slechte Pinkste-
n, al veel meer bezoekers tellen,
jri in de vergelijkbare periode van
irig jaar. Het was en is druk op
evohof, maar gezellig druk, om
it de capaciteit is afgestemd op
t verwerking van zeer grote aan-
llen bezoekers. Op de foto een
'erzicht van de Flevohof-entree.
evohof is vanuit Elburg en Har-
■rwijk met de bus bereikbaar,
its aangelijnd, mag de hond wor-
in meegenomen.
Ook in de groentewinkels blijken
namen zeer zinvol te zijn. Dat geldt
vooral voor aardappelen. Wie nog
om een kilo aardappelen vraagt
krijgt vrijwel zeker te horen „Wel
ke?". Want de verschillen tussen de
vele aardappelrassen zijn opval
lend groot. Zie alleen al hun uiter
lijk. Dat kan variëren van zeer gril
lige knolvorm met diepe pitten lot
gaaffonde pitloze vorm.
