Ook in het najaar
is natuur boeiend
<7
r
PUZZELRUBRIEK
Bolleboos
Een jaar is
veis foto's
waard
i
Bol staan
van de lente
v
Schoonheid
Paard
HOLTENS NIEUWSBLAD 3 NOVEMBER 1978 - PAG. 15
O
Ar E
A
E
O R
O
C
I
T
E
-V
H o
E T N
D E
A VOETTOCHT R
I
N
A VOETTOCHTR
INDE
VOETTOCHT
INDE
ARDENNEN
Titels maken van een film. Het kan
op allerlei manieren, zo gemakke
lijk mogelijk of speels. Dat laatste
brengen deze vier foto's in beeld:
uit een chaos verspringen de let
ters naar hun plaats, tot er een
complete titel ontstaat.
Er zijn mensen, die zichzelf
eigenlijk veel tekort doen.
Zodra ze van vakantie te
rug zijn. verdwijnt hun ka
mera in de kast en er moet
wel iets heel bijzonders ge
beuren als hij daar in de
loop van het jaar nog uit
komt.
Er zijn ook mensen, die hun kamera
een goed hart toedragen. Hij ligt op
een gemakkelijk bereikbaar plaats
je. er zit altijd een filmpje in en Rit
slampjes zijn er voldoende in huis.
Of er wordt gezorgd voor een steeds
gebruiksklare flitser. Die mensen
willen niets missen van water in de
loop van een jaar in het gezin ge
beurt
„Ja maar", zegt nu iemand, die al
leen in de vakantie fotografeert,
„wat is er in de rest van 't jaar te
fotograferen? Verre landen zien,
bijzondere dingen beleven..daar
kun je leuke foto's van maken.
Maar ln het alledaagse leven kan ik
geen fotomotieven ontdekken".
Die mensen vergeten, dat ook het
gewone leven eigenlijk bijzonder is.
Maar dan moet je daarbij beden
ken, dat alles in het leven anders
wordt. Kinderen worden groter -
een auto wordt ooit ingeruild -
huisdieren verdwijnen eens uit je
leven - je gaat verhuizen naar een
andere stad. Zelfs een straat ver
andert: bomen groeien of worden
gekapt - er worden huizen ver
bouwd - winkels verdwijnen
Wat nu gewoon is en geen foto
waard lijkt te zijn. is straks bijzon
der. Zo bijzonder, dat Je er over vijf
of tien jaar met veel plezier naar
kijkt. Naar de mode van nu - naar
de hond. die toen nog jong en jolig
was - naar de kinderen, die al bijna
volwassen zijn. En naar de foto van
de straat, waar je toen nog woonde-
dat is 't Huis van die gezellige bu
ren en dat huis is later helemaal
afgebroken.
Dat Is één reden om nu regelmatig
foto's te maken: om vandaag vast
te leggen voor morgen Maar ook
dat alledaagse leven ls boeiender
dan u misschien denkt. Er gebeurt
van alles in een mensenleven: fees
telijke hoogtepunten, bijzondere
ontmoetingen, merkwaardige ge
beurtenissen. 't Is alleen een kwes
tie van. nadenken en attent zijn op
wat er om je heen gebeurt.
Er zijn mensen, die elk Jaar van hun
leven in beeld brengen. Niet door
dagelijks foto's te maken, maar
door wel van alles, wat hen treft,
even een plaatje te schieten Ze
wandelen zo met hun kamera door
het Jaar., leggen een verzameling
aan, die uniek ls, vooral als ze al die
foto's bovendien verwerken in een
fotoalbum met wat tekstjes erbij.
Zo kun Je later tot op de dag nauw
keurig zien wanneer oom Chris uit
Canada op bezoek was. wanneer Je
met de kinderen naar de poppen
kast bent geweest en op welke dag
de nieuwe auto ln het gezin is ge
komen.
Die mensen hebben straks een se
rie jaarboeken, die ze met recht de
titel „Dit is mijn leven" kunnen ge
ven. Een beeld verslag van het !♦»-
ven van jeeigen gezin: vaak ontroe
rend en vreugdevol maar soms ook
wel eens niet zo zonnig. Wie het
gaat doen, ontdekt een nieuwe en
boeiende hobby ontdekt ook, dat
een jaar méér foto's waard is dan
alleen die plaatjes van de vakantie.
Al weer ruim een maand
vertoeven we in de herfst
en het is gelukkig nog
steeds verleidelijk en
aanlokkelijk om er op
„uit" te trekken en in de
natuur te vertoeven. Op
vele plaatsen zijn de
mooie herfstkleuren
thans op hun hoogtepunt
aangeland en de liefheb
ber krijgt nu steeds weer
afwisselende decors
voorgeschoteld. Ook bij
het optrekken van de
nogal voorkomende och
tendmist en het daarna
doorbreken van de zon
nestraaltjes ontstaan
aardige effecten in de
bossen met de soms
goudgekleurde bladeren.
Rijdend of dwalend langs de
oostelijke lanen en wegen raakt
men gefascineerd door de
warme kleuren, die vooral eiken
en beuken nu in het begin van
november hebben te bieden. De
diepgele kleuren van de berk le
veren als het ware een harmoni
sche strijd om de eer met de
donkerbruine beuk of nu
vlammend-rode eik.
Hierbij komt nog dat in dit jaar
getijde om en nabij onze parken
en recreatieve bossen het veel
minder druk is. waardoor de
amateurfotografen alle gele
genheid krijgen om één en ander
in de gewenste herfsttinten te
vereeuwigen.
In de grote Veluwse bossen is
nog een andere activiteit te be
speuren, want bij het groot wild
als herten, reeën en wilde zwij
nen zorgt de paringstijd daar
voor nervositeit onder de die
ren Zelfs in grote herten
kampen kan men het waarne
men. vooral in de avondsche
mering of in de vroege ochtend,
dat bokken staan te kampen
(met de geweien soms in elkaar
gestrengeld) om hun domein of
vrouwtjes.
Ook hier ln het oosten is geluk
kig volop gelegenheid om de
schoonheid van de herfstkleu
ren te aanschouwen. Niet alleen
rond de mooie Overijsselse heu
velrug tussen Ommen en Hol
ten. het Hollands Schwarzwald
bij Rijssen en Markelo, maar
ook tussen Tubbergen-
Ootmarsum-Denekamp-Oldenz;
is een herfstrit aan te bevelen,
evenals door het harmonië
rende landschapspark van de
Gelderse Achterhoek. Een
rondrit door één van deze stre
ken zou men moeten onderbre
ken met een fikse boswande
ling. waarbij men vooral eens
moet letten op de gelukkig weer
veel voorkomende paddestoe
len. Naast de eetbare Cantharel
len - de dooier - of eierzwam die
van de bijna 70 soorten in Eu
ropa het meest gegeten wordt
(te vergelijken met de ge
kweekte champions) - komt de
grote oranje met witte stippen
kabouterachtige vliegenzwam
(vergiftig) veelvuldig voor. Met
de nu ook veel voorkomende
brokken kabouterbrood (op rot
tende boomstammen) vormen
de vliegenzwammen een geliefd
foto-object. En wanneer we op
onze rondreis verrast worden
door een regenbui bestaat er al
tijd de mogelijkheid om eens in
de buurt een museum binnen te
wippen.
Een geheel andere manier om te
recreëren en tegelijk van de na
tuur te genieten is er eens or u't
te trekken gezeten op een
paard Het zijn niet alleen
paarden-fokverenigingen. boe
ren en plaatselijke clubs, die er
in verenigingsverband op uit
trekken. maar ook diverse lief
hebbers hebben zo'n viervoeter
als hobby om er gewoon eens
een eindje mee te rijden. Geluk
kig zijn er maneges die hun die
ren op bepaale tijden beschik
baar stellen voor nieuwsgierige
idealisten, zoals o.a. de rijstal
van kasteel Twiekel ln Delden.
Voor oud en Jong staan daar
viervoerters klaar, om (uit
eraard onder begeleiding) de
ruiters (of amazones) door de
statige bossen over rustige la
nen en paden te dragen en soms
een eindje te draven.
En als men het nog wat roman
tischer wil kan het hele gezin ln
een huifkar, rijden langs de vele
landelijke weggetjes, waaraan
ons gebied zo rijk is. Een voor-
beeld van zo'n sprookje zijn de
Almelose of Twentse koets-
keerls, die vaak in de weekends
door de natuur zwalken.
Iets geheel anders is „het ver
zamelen van allerlei soorten
bladeren". Een hobby die em
kele jeugdige natuurvrienden
ons toonden. Ze hadden diverse
bladeren vergaard, gedroogd en
geperst (tussen boeken) en ge
rangschikt in een plakboek. Met
behulp van vergelijkende plaa
tjes uit een album en deskundi
gen werden de namen gevonden
en nu maar wedijveren wie de
meeste, mooiste of zeldzaamste
blijkt te bezitten. Deze natuur
vrienden verrijken daarmee niet
alleen hun biologische kennis,
maar door hun verzamelkoorts
vertoeven ze veel in de natuur
en dat kan ons inziens uiteinde
lijk alleen maar een gunstige
uitwerking hebben.
In vele recreatiebossen heeft
men ruiter-routes uitgezet en
het is een verheugend feit dat
ook niet-paardenbezitters nu in
de gelegenheid worden gesteld
om vanaf zo'n hoge zitplaats te
genieten van de herfstkleuren.
29 30
a 149 50
78. blauwe kleurstof
79. woest, onbeschaafd mens
VERTICAAL:
1 boef
2 de lezer heil (lat. afk
3. deel v h. gebit
4 herkauwer
5 opschudding
6. waadbare plaats
7 half edelsteen
8 rivier in Duitsland
9 landbouwwerktuig
10 beroep
14 bolgewas
17. voorzetsel
nauw
lekkernij
dun
maanstand (afk
deel v d dag (afk.)
28 ter herinnering (afk
30. ga (eng.)
31. uitroep
33 gokspel
34 samarium (afk.)
35 europium (afk
HORIZONTAAL:
38 verbinding
40 gegraven gat
39. Nederl Radio-Unie (afk
1 harde schil
41 deel v e schip
42 reptiel
6 razend
42 waagstuk
43. Openbaar Ministerie (afk.)
11 drank
45. vaartuig <afk.i
44. smalle opening
12 pl in Gelderland
46 deel v Amerika (afk
45. selenium (afk
13 bijwoord
48 naar aanleiding van iafk
47 NV (fr
15 geleerd
51 vrind dat.)
48 Europeaan
16 gemanierde vrouw
53. titel (afk.)
49 de somma van (afk
17 windrichting <afk
55. elektrode a d positieve pool
50 raam
18 gezet
57 en anderen (afk i
52 ongeveer i afk
20 dyne tafk.)
58 toets alleen (afk
53 titel (afk
21 spil
59 dierengeluid
54 zangnoot
22 deel v e etmaal
61 engelse ontkenning
56 de onbekende (afk
23 reeks
62 Europeaan
58 aanstonds
25. inhoudsmaat <afk.)
64 selenium (afk
60 geur
27 reeds
65. ambtshalve dat. afk
63 Jongensnaam
28 titel (afk.)
67. Europeaan
64. enkelspel
29 gelijkmatige
69 de somma van <afk
66. oosterse jongensnaam
32. scheepvaartmij <afk.)
70. bijwoord
68. grondtoon
34 uitvlucht
72. onbehouwen
71. sluis
36 deel v e berg
73 bekende motorraces (afk
72 koeienmaag
37 inhoudsmaat (afk.)
75. bijb naam
74. eenh v. kracht <afk.i
38 nieuwe maan (afk.)
76 en meer anderen (afk.i
77. bevestiging
„oor Henr. Rnaj
Daar is die droeve UJd dat in Uw
tuln(tje> alleen de liguster en de 17
(of 7» coniferen nog groen zijn - en
het Eeuwige Gras. Maar verder?
Verder is het allemaal zo grauw als
de voorpagina van de krant. O, een
tuin van een vergeetachtig mens is
zo triest, zo kaal ln die eerste
maanden van het jaar. In die eerste
kille, donkere maanden die stuk
voor stuk wel een jaar lijken te du
ren - en wat duurt het lang vóór de
berken en de vlieren en de populie
ren en de kastanjes en de el2en eo
de lijsterbessen (hemeltje, wat ken
ik een hoop namen van bomen!)
eindelijk es wat groen worden, en
de meidoom bloeit, en de kamper
foelie.
Inderdaad' Zo gaat dat. ln de tuin
van vergeetachtige mensen. Wat
zijn mensen die van de zomer het
najaar in glijden zónder eraan te
denken dat het dan bollentUd ge
worden is. Bloembollen. JuJst!
Bollen van tulpen. Van crocuses
(lekker vroeg, terwijl de centrale
verwarming het laatste aardgas
uitblaast, staan ze al paars en geel
te wezen!). Van hyacinthen. Van
narcissen (die worden alsmaar
meer. een hóógst voordelige aan
plant). Van vult-U-maar-in, Uw bol-
liater heeft er meer verstand van
(nóg meer) dan de auteur van deze
regelen.
Wa He wél weet is dat btoemboöen
de lente zo lekker dichtbij halen en
die dan ook èlk najaar naar de bol-
loloog gaat, tulpenbollen koopt, ea
crocusbolletjes, en hyacinthe-
bollen, en narcisboDen en natuur
lijk ook van die piepkleine sneeow-
klokjesbollen. Die ze nog in d5e „ei-
geste" herfst in de grond douwt
^volgens het briefje van de meneer
die ze verkocht). En die dan
staande achter het raam (want a,
wat is de lente hier vaak koud.
soms haast zo koud als de zomen
zich verlustigt (heerlijk woord, daar
zit het ondeugende Just" inl) in ge
el, rood, blauw, paars, wit - en dat
allemaal in de tijd van de-jas-oog-
aan en de-c.v.-nog-aan en Jan met
griep in bed en Mien voortdurend
meteen doos kleenex onderdYarm
maar als U er op tijd by bentlaehtU
de winter uit: Uw tuin staat dan
(bloem)bol van de lente!!!
Op schooi won ik de diepe verach
ting van onze leraar natte his dota
mijn geringe kennis van de bloem
bol. Van de boüologie. En o, wat
kreeg ik later spijt zo slecht te heb
ben opgelet bij de behandeling van
de narcis en de tulp. de crocus en
het blauwe druifje. Toen ik onder
bolgewassen de sering had geno
teerd werd ik naar de rector ge
stuurd, ook al riep ik nog gauw dat
ik de lelie had bedoeld
Maar wat ik nü weet van bloembol
len (en van wat daar uit komt) doet
zelfs in het vak vergrijsde kwekers
stfjl achterover slaan in htm bol
lenveld Wat zij weten heb ik allang
vergeten. Zelfs uit Patagoniè en
Taiwan word ik opgebeld wanneer
de tulpe-boüen de grond in moeten.
„In het najaar", roep ik dan. „en
met de punt naar boven, anders
groeien ze naar beneden in plaats
van naar boven." Nü even opgelet
in Patagoniè begint het najaar tn
maart, maar hier zijn oktober, no
vember en als het weer een beetje
meezit ook december nog hele
mooie maanden om bloembollen te
poten
De zaak waar u ze koopt geeft n er
een plantaanwijzing bij
Zelfs héél zwakbegaafde i
kunnen bollen planten, dus u met
uw IQ van 145 en met uw spreek
woordelijk gezond verstand (heus,
de büürt heeft het er zelfs overf)
kunt het zeker. En het is zulk fees
telijk werk: terwijl het zwerk al
dreigend donker wordt „Het IQkt
wel Juli", zei uw vrouw nog, ter»®
Sinterklaas al het te paard over
TV-antennes springen oefent, poot
u uw bollen (daar komt het woord
„pootaan-speien" van)
Terwijl u onder de kerstboom at
begint onder die zwarte aarde m
het wonderu roept elkaar dt taln
in naar die éérste groene sprtetk»
en straksbloem boöea telen de
lente zo lekker dichtbij. De buren
zien groen als bet gras en geel ebde
narcissen van jaloezie als mga bol
len de tuki tot een dtjbetMadww
dammertge Keukenhof naken. .A