Dwalen door bos en heide
van Drenthe's schatkamer
RONO
isalfc
PUZZELRUBRIEK
XI
1 W 41 1
1
1 111
1
S 5 1
i fflfs
x's
B
i ii:
4
i i
i
i
i
11S
S'l
a s
s
V
a
j!ï
■5
1.
BRINKDORPEN
V-
-w
EIGEN SFEER
TOERISTISCHE
EVENEMENTEN
Oplossing vorige
puzzel
m m m
c
m
m m
o o
iuiju ttoubnL' - x rxvjj
Als binnen niet al te lange
tijd dr. Max Euwe aftreedt als
voorzitter van de Fide, de in
ternationale schaakfederatie,
lijken er twee serieuze gegadig
den voor zijn opvolging: de IJs
lander Fridrik Olafsson en de
Joegoslaaf Svetosar Gligoric.
Beiden grootmeesters van for
maat, beiden nog actief in de
slag.
We hebben ze beiden vorige
maand tegen elkaar in het
strijdperk gezien, in Tilburg in
het Interpolistoernooi. Het duel
werd een beetje glimlachend ge
volgd - zou het zo zijn dat de
winnaar meteen de beste FI-
DE-papieren had? Wel, het werd
remise. Maar hoe! Volgt u het
zelf maar eens.
Olafsson (wit)
(zwart)
Gligoric
1. e4,e5 2. Lc4, Pf6 3. d3, Pc6
4.Pc3, Pa5 5. Pge2, Pc4: 6.dc4:,
d6 7. b3, Le7 8. Lb2, 0-0 9.
Pg3,c6 10. h3,a6 11. a4,Le6 12.
0-0, Dc7 13. De2, Tfe8 14. Tadl,
Tad8 15. Td3, Pd7 16. Ph5, g6
17. f4, ef4:
A
OLAFSSON
Een stelling om eens voor te
gaan zitten, zou je zeggen. Nog
zo goed als alles op het bord en
complicaties voorhanden die de
I partij best interessant hadden
kunnen maken. Maar wat doen
de heren grootmeesters? Ze rei
ken elkaar de hand en mompe
len remise.
Olafsson won in dat Interpo
listoernooi niet één partij en
eindigde met zes remises als
laatste. Tegen wereldkampioen
Karpov leek hij op een gegeven
ogenblik ook een half puntje te
zullen scoren, maar hij werd op
het kritieke ogenblik iets te
driest en toen werd het weer
een nul. Dat ging zo:
Olafsson (wit) - Karpov (zwart)
1. Pf3,Pf6 2. g3,b6 3. Lg2. Lb7
4.0-0, e6 5.d3, d5 6.Pbd2, Pbd7 7.
c3, Le7 8. Dc2, 0-0 9.c4, c5 10.
Tel,Dc7 ll.c4 (in een poging
meer greep op het centrum te
krijgen moet wit toestaan dat
zwart een sterke stelling for
meert op de damevleugel):
de4: 12. de4: Tad8 13. h3, Ld6
14. b3,Le5 15. Tbl, h6 16. Pfl,
Ld4 17. Lf4,e5 18.Lcl, Pb8 19.
Ph4, Pc6 20. a3,a6 21. Pf5, b5 22.
Ld2,b4 23. ab4:,Pb4: 24. Lb4:,cb4:
25. Ple3, Lc3 26. Tedl (hier bood
Olafsson remise aap, maar Kar
pov sloeg het na enig nadenken
af: hij zag duidelijk kansen op
de damevleugel en liet dat ook
meteen zien): ...,a5 27. PdS.Ld.V
28. ed5:,Kh8 29. Td3, a4 30. d6
(analisten hebben dit later de
beslissende fout van Olafsson
genoemd; de pion wordt name
lijk een zorgenkind en steeds
minder houdbaar) Dc5
i*
Wit besluit de gevaarlijke
zwarte speerpunt op te ruimen
ten koste van enig materiaal.
31. Tc3:,bc3: 32. Dc3:, ab3: 33.
Tb3:. Tl>8 34. De3, Dc4: 35. Td3
(wit blijft nog ijdele hoop vesti
gen op zijn d-pion. maar die
wordt nu als 't ware omsin
geld);.,Tfd8 36. Pe7,e4 37. Td4,
De6 38. Df4, Tb6 39. Pf5, g5! (de
doodsteek, het witte paard komt
te hangen) 40. Del, Df5: en wit
gaf zich gewonnen.
BILDERBEEK
Men overdrijft niet als
men het landschappelijk
rijk geschakeerde en toe
ristisch in hoge mate
aantrekkelijke gebied van
Midden-Drenthe
karakteriseert als ..de
schatkamer van Drenthe".
Een uitvoerige schildering
van de vele aspecten van
dat deel van de ..Olde
Lantschap" betekent in
feite altijd nog op te be
scheiden wijze de
loftrompet er over steken.
Want er is zeer veel, dat
de bezoeker, de vreemde
ling en ons telkens weer
gaat aanspreken. Door de
rijke afwisseling aan na
tuurschoon met een
speciale bekoring is het
midden van de provincie
Drenthe (het gebied tus
sen Emmen-Zweeloo-
Schoonoord-Westerbork-
Beilen)
één groot recreatie-park.
Uitgestrekte bossen,
zandverstuivingen, heidevelden,
glooiende akkers en nog steeds
groene madelanden bepalen
landschappelijk het gezicht van
dat deel van ons land. Ieder
jaargetijde kent zijn eigen steeds
weer wisselende kleurschakerin
gen. die iedere route, die men
gaat volgen, maken tot een ont
dekkingstocht. Vooral nu we in
de slachtmaand november zijn
beland en enkele loofbomen hun
bladeren reeds afwerpen, wan
delt men als het ware over een
dik natuurtapijt.
En als men dan tijdens zo'n her-
fstwandeling een vennetje in het
bos ontdekt waant men zich
vaak ver van huis. Natuurlijk
speelt naast onze fantasie ook
de rijke historie - die teruggaat
tot de ijstijd - voor dat gebied
Van aparte schoonheid is het
Mekelermeer bij Nw. Balingc
(ten oosten van Hoogeveen -
Wijster)
een woordje mee. Enkele van de
54 bewaard gebleven hunebed
den zijn er te vinden. Maar ook
de grafheuvels, gletscherkuilen,
vennen en talrijke zwerfstenen
(reuze-keien) zijn evenzovele ge
tuigen van het verre verleden.
Van latere
datum zijn de oude brinkdorpen,
die met hun Saksische boerderi
jen gegroepeerd staan rond de
zo karakteristieke brink: met
hun essen en madelanden vor
men deze sieraden in het Olde
Lantschap.
Naar alle richtingen zijn uit
stekende verbindingea met voor
treffelijke provinciale en
landelijke wegen. Daarbij mogen
de Drentse rijwielpaden ook met
ere genoemd worden, want ev
enals tal van wandelwegen, geeft
een uniek rijwielpadennet de
In het historisch herbouwde
museumdorp Orvelte zijn auto's
verboden en er heerst een eigen
sfeer tussen de mooie Saksische
boerderijen
recreant een ongemene ver
scheidenheid van natuurschoon.
Naast de reeds genoemde, essen
met akkers en weilanden met
vaak schilderachtige houtwallen,
komt men dan ook langs de ge
lig gekleurde zandverstuivingen,
ruige heidecomplexen met
jeneverbesstruiken, vennen en
plassen. Daarbij zijn tal van at-
tractiepunten en be
zienswaardigheden die ook voor
aangename ontspanning van de
kinderen kunnen zorgen.
Naast de Emmer dierentuin met
wildpark is er een
paardesportcentrum, open
luchttheaters. natuurhistorisch
museum alsmede permanente
v M- -
exposities, al of niet met
demonstraties van oude am
bachten. De meesten onder ons
vinden dat allemaal te druk en
daarom adviseren we om eens
rustig te gaan wandelen over de
bospaden. En of u met velen uw
ontspanning zoekt in
recreatiecentra of rustig wilt
pannekoeken eten in een afgele
gen boerderijtje, wat rondfietst
of wandelt, de Drentse natuur
biedt de ruimte en mogelijkhe-
DINSDAG 1 NOVEMBER
18-18.30 Nieuws Gelders pro
gramma - Arnhem lokaal.
18.30-19.20 Drents programma.
WOENSDAG 2 NOVEMBER
18-18.35 Nieuws Gelders pro
gramma - Regioprogramma.
18.35-19.20 Overijssels program
ma.
19.20-19.45 Gelders programma
II
DONDERDAG 3 NOVEMBER
18-18.30 Nieuws Gelders pro
gramma - Nijmegen lokaal.
18.30-19.20 Drents programma.
VRIJDAG 4 NOVEMBER
18.00-18.35 Nieuws Gelders pro
gramma - Discussieprogramma.
18.35-19.20 Overijssels program
ma.
ZATERDAG 5 NOVEMBER
18-18.30 Sport en Aktualiteiten.
18.30-19.20 Drents programma.
ZONDAG 6 NOVEMBER
18.02-19 Sport voor sport.
MAANDAG 7 NOVEMBER
18.02-18.10 Nieuws.
18.10-18.25 Overijssels pro
gramma Intercity, programma
over openbaar vervoer.
18.25-18.50 Gelders programma.
18.50-19 Overijssels programma.
Radio Overijssel Internationaal.
den om dat te doen wat men
zelf het aangenaamst vindt.
Als best bewaard gebleven
plaatsje in die omgeving is het
dorpje Orvelte aan de weg naar
VVesterbork. Daar staan
prachtige geheel gerestaureerde
oud-Saksische boerderijen, die
een bezoekje ten volle waard
zijn. Ook zijn daar ateliers voor
grafische- en keramische
technieken en kan men er een
huifkar met paard huren.
Kortom de oude dorpjes daar
hebben met de schaapskooien
en -kudde een eigen sfeer. De
beekdalen met rustige wegen en
laantjes en de eikenhoutwallen
geven ook in de herfst een af
wisseling in dat landschap.
Wij zwierven vanuit het
toeristen-museum-dorp Orvelte,
door Garminge. Balinge,
Mantinge en belandden in een
natuurgebied van bijzondere
schoonheid. Bij navraag bleek
dat het natuurgebied „Martensp-
lek" te zijn, waar we uren aan
het dwalen waren zonder te ver
dwalen.
BUURSE
Wandel op eig. gelegenh. aangeg
met VW-schildJes Routebeschr. bij
VVV-Haaksbergen, Vertrekp. café De
Kruisboer Alsteedseweg 1. De
Boomgaard. Broekheurnerw
DELDEN
Gelegenh. tot maken zeilwagenritten
na afspr. Opg. hr Roodenburg.
Bornsestr 2. tel. 05407-1623 Start
rijstal Delden, Twickelerl. schuin t.o.
kasteel.
Wandel op eigen gelegenh. aangeg.
met VVV-routepUltjes. voornl. door
Parklandschap Twickel (Azelerveen.
Deldeneres. Twickelpark) Vertr. t.o.
kasteel Twickel bij herdenkingssteen
baronesse v Twickel. Route 6 en 8
14 u., route 2 1 u.
Grote Kerk. Kerkpl. bez. elke dag
beh. zo.-ocht van 10-18 u Melden bij
kosteres mevr Leusink. Kerkpl. 2.
tel 05407-1459 Tevens boekje ver-
krijgb. met beschr kerk
DENEKAMP
Natura Docet museum. Oldenzaal-
sestr. tel. 05413-1325 Geopend dgl.
10-13 en 14-17 u. Ook op zo. Entr.
f f.50. Tot 18 Jr. f. 0.75.
Bez. Volkssterrenwacht Twente.
Mekkelhorsterstr. 45. Tel. 05413-2223.
Elke di. bij inval duisternis, u.). Via
kijkers vlg. v. kunstmanen, satellie
ten e.d. Bij slecht weer dia-pres.
Entr. f. 1.50. Kind tot 12 Jr f0 75
(onder geleide)
ENTER
Fietsroutes in en om Enter verkrijgb.
bij VW, Dorpsstr. 78. tel. 05478-229
Ook wandelroutes verkrijgb.
rietsroutes te rijden op eig. gele
genh. Vertr. VW-kantoor. 5 routes d
25 km en 1 route 50 km.
HAAKSBERGEN
Wandel, op eigen gelegenh. aangeg.
met VVV-schildjes. Routebeschr ver
krijgb. bij VVV-Haaksbergen. Markt
3a en vertrekp v a. Veddersburg en
v.a. de Watermolen. Duur 1.5 u.
LOSSER
Te bez. Staringhoeve igeol. monu
ment) in Losser.
DE LUTTE
Te bez. Arboretum Poortbuiten, bo
tanische tuin! Versch. soorten hees
ters. struiken en bomen, aan Post-
weg. De Lultt
MARKELO
Demonstr. steenslijpen op SteensiiJ-
perij Overmeen, Hochtw. za. 13-17 u.
Groepen afspr
OLDENZAAL
Bez. St. Plechelmus basiliek met to-
renbeklimming voor gr. afspr. InJ.
VW-kantoor Plechelmuspleln, tel.
05410-4023. Museum Het Palthehuis
open di. t.e.m. vrij. 10-12 u. en 14-17
u. Za. en zo. 14-17 u. Rondl. elke wo.
14 30-16 30 u. Bez. Waterzuivering
.elke di. 13.30 u.
Drie gemark. wandel op eigen gele
genh. Natura Docent. Oldenzaalsestr.
39. Route aangeg. met gekl. paaltjes.
VRIEZENVEEN
Bez. Leemansmolen (anno 1862) dgl.
geopend inL hr. Hof. Hammerweg 34.
Entjj vrije gift
Bez 11 Oudheidkamer in kelder"
huis. Manitobapl Open 8 30-10
u. en l4:30-17 u ma. t.m. vr. Entr.
f 1 kind! f 0.50.
HORIZONTAAL:
1. sociaal-democraat <afk.); 3.
soort stoet; 10. bedorven. 13.
vaas; 15. slingerplant. 16. of
dergelijke (afk); 18. Eng ont
kenning; 19. ongekookt; 21. vo
gel; 22. grap; 24. gesloten; 26.
spoedig; 28. afgematte; 30. ver
voerbedrijf (afk.). 31. dierenlief-
kozing; 33. bevel; 35. hetzelfde;
36. kosten koper (afk.); 37. ver
brandingsrest; 38. verbinding; 40.
maanstand (afk.), 41. masker; 43.
tot en met (afk.). 44. betreu
renswaardig; 47 en anderen
(afk.). 48. duits pers. vnw., 49
ijle stof; 50. Fr. pers. vnw.; 51.
zangnoot; 52. vorstenwoning, 54.
de dato (afk.); 55. sportterm, 56.
ambtshalve (Lat. afk.); 57.
drank; 58. onmeetbaar getal; 59.
tooi, 60. jongensnaam; 62. be
kende voetbalvereniging; 64.
groep zangers; 66. draaiend deel,
68. geheel v. bouwlanden; 70.
suo loco (afk.). 71. pers. vnw.
72. ent; 73. duinvallei; 75. voor
zetsel. 77. bijwoord; 79 Fr. on-
bep. vnw.; 80. gereedschap; 82.
leeftijd (Fr.); 84. hengelgerei; 85.
de andere zijde; 86. voegwoord.
VERTICAAL:
1. inwoner van Suriname; 2.
vrouwelijke titel (afk.); 4. reeds;
5. meisjesnaam: 6. karakter; 7.
jonge koe, 8. meisjesnaam; 9.
begrip; 11. voorvoegsel; 12. heilig
'voorwerp. 14. voordeel; 17.
weersgesteldheid; 20. samenhan
gende vochtdeeltjes; 23. gelooide
huid; 25. vogelprodukt; 27. kaar-
tenboek; 29. deel v.e. schip; 32.
toiletgerei; 34. oude vochtmaat;
36. afstandsmaat (afk 39. am
bachtsman; 42. onder andere
(afk.); 43. doorzichtig weefsel; 44
kledingstuk; 45. stofmaat; 46.
met wolken bedekt; 48. kinder-
groet; 49. soort bond; 51. her
kauwer; 52. grap, streek; 53. een
en ander (afk.); 54. gezet; 55.
Eng. titel (afk); 56. rivier
(Spaans); 59. enkelspel; 60. ko
ningszoon; 61 wedinrichting;
voorzetsel; 65. herkauwer; 67.
Amerikaanse echtscheidings
plaats; 69. groot bouwwerk, 74.
bijb. naam; 76. familielid; 78.
bolgewas; 80. pers. vnw.. 81.
voorzetsel; 83. jongensnaam.
Horizontaal: 1. pet; 3. olifant; 8.
lak; 11 r.o.; 13. Aa, 14. de; 16.
l.o.; 17 Ernest; 21. sigaar; 24.
mus; 25. vee; 27. oer; 28 er; 30.
kleed: 32. au. 33. nis; 35. cao;
36. lof; 38. rai; 39. toppunt; 40.
trawant; 41. stengel; 45. stakker;
49. aar; 50. rei; 51 lip; 52. ere;
53. np; 55. lenig; 58. fl; 59. elk;
61. rek, 62. nop; 64. allooi; 67.
banket; 69. ae; 70. nr; 72. vo; 73.
pi; 74. lik; 75. ingeven; 76. zee.
Verticaal: 1. present; 2. oor; 4.
lat; 5. ia; 6. Ad; 7. Nes; 9. aio;
10. kornuit; 12. reus; 15. egel; 18.
nm; 19. ss, 20. mee; 22. io; 23.
ar; 25. vlot; 26. eelt; 29. rio; 30.
kandeel; 31. dorstig; 32. aan; 34.
speer; 35. cu; 37 fa; 38. ranke;
41. sandaal; 42. tap; 43. gr; 44
lier; 45. slik; 46 ap; 47. erf, 48.
relatie, 54 blok, 56. nek, 57.
bons; 59. el; 60. Ko; 62. na; 63.
pk; 65. lei; 66. Inn; 67. boe; 68.
Epe; 71. rg; 72. jfv.
Drie keer is scheepsrecht en
daarom mag Ulbe Koster ook
deze week de kolom openen met
zijn „huzarenstukje" dat h(j de
afgelopen zaterdag uithaalde. In
een poging de drie zwarte guer
rilla's die W. Lekkerkerker op
pad had gestuurd te neutralise
ren liep de Enschedeèr In een
hinderlaag.
De Utrechtenaar had 31.18-22
gespeeld en wat lag meer voor
de hand om de voorposten terug
te dringen dan 32 32-28? Nu u
gewaarschuwd bent moet u de
zwarte winst (in vijf zetten)
kunnen ontdekken.
Twente's Eerste boekte in
Lent nog wel een verrassende
overwinning op de club van we
reldkampioen Harm Wiersma.
Voor twee kostbare punten
zorgde o.m. Joop Jurg (wit) die
G. Geurts in een niet zo vaak
voorkomende „klassieke" 4
schijven tegen één dam eindspel
met lege handen liet staan.
In deze stelling maakte wit
een precisie-fout die' de Lente-
naar had behoren af- te straffen.,
Winst geeft hier alleen 25-20!
Inplaats daarvan- volgde 38-32?,
22-33; 32-27 (er is niet beter),
33-17??? Met klassiek bedoelden
we aan deze stelling verbonden
remise mogelijk door 33-39! Op
27-21 volgt dan 39-22, 25-20, 22-9
en 9-3. Op 25-20, 39-25, 20-15,
25-9 en wederom 9-3. Op 35-30
tenslotte behoort zwart te weten
dat 39-44! de remise-weg is: 30-
24, 44-35, 24-20, 35-13 en 13-9.
Voor wit betekende 33-17 alsnog
winst via 25-20 daar 17-3 wordt
belet door 35-30, 3x21, 16x27.
Voor een opvallende prestatie
zorgde in dezelfde wedstrijd Bert
Karman die de Congolees
F. Nimbi een remise afdwong.
We kunnen het bij deze niet he
lemaal correcte formulering wel
laten want de diagramstand ver
telt exact hoe het verloop was.
Nimbi, die in Frankrijk woon-
achtis is speelde dit jaar - bui
ten mededinging- mee in het
Franse kampioenschap en werd
eerste. Speciaal voor de Lentse
wedstrijden komt hij per vlieg
tuig naar Nederland!
O C O
O
zwart (Karman) heeft 12-18 ge
speeld en dreigt door 35-40, 18-
23 25x43 de strijd te beslissen.
Door deze finesse wordt troef
32-27 Nimbi ontnomen. Noodge
dwongen moest 28-23, waarop
zwart poogde door 35-40; 23x21,
16x38, 34x45, 38-42 de witte ves
ting te slopen doch via 26-21
ontsnapte wit naar remise. In
het Hengelose kamp heerste de
mening dat zwart, na 28-23, door
18-22 de winst verzuimt zou
hebben. Er ontstaan in deze ze
ven om zeven stand ettelijk va
rianten na 32-27, 22x31; 26x37,
17-22; 23-18A, 22x13; 29-23, 13-19
(o.i. de beste); 23x14, 20x9; 33-28.
De stand is nu nog hoopvol we
gens 25-30, 35-40 en best een
studie waard. Wij hebben geen
winst kunnen vinden (plakken
op schijf 9 is wits redding In
menige variant) maar misschien
lukt het u wel
Bij het analyseren dient men
er rekening mee te houden dat
wit ook eerst A 37-31 (16-21) kan
spelen en daarna offeren.
In diagram 1 won zwart door
21-27! 28x17; 27-31, 36x27 20-24,
30x19 8-13, 19x8, 3x41!
