Informatieve bespreking fietspadenplan Overijssel
HÉT ONDERWIJS EN
DE BIÖ-ÏNDÜSTRIE
oktober - wijnmaand
a
PINDERINDA... een nieuw snoepje
bespeelt uniek muziekinstrument
Voor de vijfde keer:
Rick van der Linden
|1| Voorlichtingsbureau
4P voor de Voeding
kookkunst-
uitgave van het
HOLTENS NIEUWSBLAD - 28 OKTOBER Uil
RAli. 10
t-r-
PINDARINDA - eerst klinkt het
nog het meest als een Oosterse
toverspreuk. Maar al gauw wordt
de vertrouwde pinda in de naam
ontdekt, én op het flinterdunne
eenhapskoekje. Een nieuw „zou
tje" dat van eind september af zijn
weg van Calvé naar de winkel
vindt. Pindarinda is een krokant,
goudbruin gebakken, hartig
blaadje met wat pinda's erop. Ver
pakt in een bakje van kunststof
(voor zó op tafel, zonder afwas) met
luchtdichte folie eromheen voor
blijvende knapperigheid. De prijs is
f 1,65 maar ter kennismaking f 1.49.
Van de vele consumenten die Pin
darinda bij wijze vant test probeer
den, oordeelde 75 procent van
„goed" tot „uitstekend". De prijs
werd geschat tussen f 1,50 en f 2,25.
Calvé, waar men met pinda's is
opgegroeid, plaatste er speciale
apparatuur voor in haar fabriek in
Delft.
13
In het kader van de
totstandkoming van een
provinciaal
fietspadenplan belegt de
Recreatiegemeenschap
„Salland" op maandag
31 oktober om 15.00 uur
in het Dorpshuis,
Dorpsstraat 30 te
Diepenveen, ten behoeve
van de deelnemende ge
meenten en de leden en
plaatsvervangende leden
van het algemeen bestuur
een bijeenkomst, waarin
zal worden toegelicht
welke methodiek bij het
opstellen van dit plan
wordt gevolgd en tot
welke resultaten een en
ander tot op dat moment
heeft geleid. Deze bij
eenkomst, welke een
zuiver informatief
karakter draagt, is open
baar.
In een nota van uitr
gangspunten wordt uit
voerig ingegaan op de
vele facetten, welke aan
een dergelijk plan ver
bonden zijn. Daarin wordt
o.a. opgemerkt dat een
fietspadenplan als thans
wordt opgezet, in fasen
gerealiseerd zal dienen te
worden. Bij de aanbieding
van het definitieve plan
aan het Provinciaal Be
stuur, zal zeker een fase
ring van de aanleg, resp.
verbetering van de in het
plan opgenomen fietspa
den zijn toegevoegd. Bij
de opstelling van het
plan wordt o.m. uitgegaan
ICHÏIN6
„Ga eens naar de bio-in-
dustrie". Deze oproep doet de
Stichting Public Relations
Land- en Tuinbouw aan het
onderwijs in Nederland. In het
zojuist verschenen ok
tobernummer van haar
tijdschrift „Het Kleine Loo",
een voorlichtingsblad over de
land- en tuinbouw, moedigt de
Stichting het onderwijs aan om
de problematiek van de in
tensieve veehouderij of, zoals de
stedeling zegt, bio-industrie op
school aan de orde te stellen.
„Het Kleine Loo", een blad dat
zesmaal per jaar gratis wordt
toegezonden aan alle instellin
gen voor voortgezet onderwijs in
ons land en ditmaal ook naar
alle basisscholen gaat, staat
voor een groot deel in het teken
van de varkens-, pluimvee- en
kalverhouderij. De belangrijkste
maatschappelijke en economis
che aspecten worden er in be
handeld: hoe is de bio-industrie
ontstaan, welke betekenis heeft
zij, welke problemen zijn er voor
de dieren en het milieu en wat
wordt daaraan gedaan, hoe zijn
de dieren gehuisvest, om welke
rassen gaat het. hoe is de' ver
houding tussen de veehouderij
en de wereldvoedselsituatie en
hoe zit het met de gezondheid
van de produkten?
De Stichting weet dat er veel
belangstelling bestaat voor dit
onderwerp, want zij wordt bijna
dagelijks door scholen en ook
door particulieren benaderd met
verzoeken om documentatie. De
voorlichting van de Stichting
Public Relations Land- en
Tuinbouw is er niet op gericht
om terechte bezwaren die tegen
de bio-industrie bestaan weg te
nemen Zy wil alleen een ge
nuanceerde meningsvorming be
vorderen.
By haar contacten met stedelin
gen ervaart de Stichting maar
al te vaak dat er onder de velen
die een mening over dit onder
werp hebben maar betrekkelijk
weinigen zijn, die de feitelijke
situatie goed kennen. De mees
ten hebben zelfs nog nooit eèn
stal van binnen gezien. Zij tonen
zich vaak verrast als ze horen
dat ze de veehouderij met eigen
ogen kunnen aanschouwen als
ze dat willen. De Stichting voert
namelijk al vele jaren een actie
„De Boer Op", die het stedelin
gen mogelijk maakt om
boerderijen, waaronder alle soor
ten veehouderijbedrijven, te be
zoeken Ook zijn er praktijkscho
len die bezocht kunnen worden
en die een compleet beeld geven
van de varkens-, pluimvee- en
kalverhouderij.
De oproep aan het onderwijs
geldt in feite voor iedereen. Wie
daar belangstelling voor heeft,
kan bij de Stichting Public
Relations Land- en Tuinbouw te
Den Haag (Postbus 2430) gratis
informatie verkrijgen over de
bio-industrie (of welk ander ag
rarisch onderwerp dan ook) en
een lijst met adressen van be
drijven, die men kan bezoeken.
Zolang de voorraad strekt, kan
men ook een gratis exemplaar
van het oktobernummer van
„Het Kleine Loo", waarin naast
de bio-industrie talrijke andere
voor de buitenstaander in
teressante agrarische
wetenswaardigheden worden
beschreven, verkrijgen.
van een kaart waarop alle
bestaande fietsroutes,
zoals die door instanties
als ANWB, Stichting
Fiets, de VW's, de
Spoorwegen.
Staatsbosbeheer, etc. tot
stand zijn gebracht, zijn
aangegeven. Op een
eerste kaart zijn alle be
staande fietspaden langs
rijks- en provinciale we
gen aangegeven, terwijl
op een derde kaart de
provincie verdeeld is in
een aantal gebieden,
ruimten, die zijn ge-
klassificeerd vanuit de
aantrekkelijkheid die een
landsehapstype heeft voor
het fietsen. De nota on
derscheidt, zoals men be
grepen zal hebben, de
behoefte aan verkeerspa-
den en recreatieve paden,
met fijnmazig-, mid-mazig
en grofmazigheid bij de
situering. Alle bestaande
fietspaden met een ver
keersfunctie zijn bekend,
zo wordt in de nota ge
constateerd. Met be
trekking tot de
recreatieve paden wordt
geconcludeerd, dat een
goede kwantitatieve be
hoeftebepaling nauwelijks
mogelijk is. Daarbij doen
zich dan ook tal van vra
gen voor. In de nota
wordt getracht daarop
een antwoord te vinden.
De slijter-wijnhandelaar werkt de
laatste jaren hard aan zijn vakken
nis en zijn ondernemerschap. En
dat is niet voor niets geweest. Want
steeds sterker wordt de erkenning
door het publiek van de slij
ter-wijnhandelaar als dé deskun
dige adviseur bij de aankoop van'
wyn. dat konstateerde de heer
Th G Chr. Hooy, voorzitter van
het Bedrijfschap v.d. Detailhandel
in Alcoholhoudende Dranken aan
de vooravond van de start van
„Oktober: Wijnmaand". Deze na
tionale manifestatie wordt thans
voor het vijfde achtereenvolgende
jaar gehouden. Het sukscs daarvan
behoeft geen verwondering te wek
ken, want de wijnconsumptie zit
nog duidelijk in de lift en steeg het
afgelopen jaar tot 11 L. per hoofd
van de bevolking. Met groot en
thousiasme zijn de slijters weer be
gonnen aan hun evenement „Ok
tober: Wijnmaand". Wijn-Ambas-'
sadrice 1977, Diny Goossens uit
Oosterbeek, zal bij tal van gelege
nheden acte de presence geven, o.a.
tijdens de wijnproeverijen die de
komende weken, in nauwe samen
werking met het Nederlands Zui-
velbureau, in vele plaatsen zullen
worden gehouden. Voor alle Neder-
lanmdse wijnliefhebbers brengen
de slijters-wijnhandelaren een bij
zondere aanbieding onder de titel
„Avontuurtje Wijn", pakketten
met steeds 3 flessen wijn (allemaal
franse wijnen en drie joegoslavi-
sche), waarvan het etiket en een
karakteristiek op de doos zijn afge
drukt. Verder heeft de sly ter voor
alle wijnvrienden een uitermate in
formatieve (gratis) kaart met
daarop een aantal nuttige
Wijn-Wijsheden. Cofravin, de stich
ting die in ons land de grote popu
lariteit van de franse wijn nóg gro
ter tracht te maken, houdt in „Ok
tober: Wijnmaand" een wedstrijd
voor de gevorderde wijndrinkers:
„Kennis der franse wijnen". De
eerste ronde speelt zich af tijdens
de eerder genoemde regionale
proeverijen (de slijters weten er al
les van!); daarna volgen vier de
mi-finales in resp. Ugchelen, Ein
dhoven, Sassenheim en Drachten.
Op zaterdag 26 november is de gro
te, feestelijke eindstrijd in „Het
Turfschip" te Breda. Voor wijn-
minnend Nederland zijn uitermate
plezierige weken aangebroken.
Het merkwaardigste en vol
strekt unieke muziekinstrument
dat op het ogenblik bestaat is
de Yamaha polyfone synthesizer
GX-1. Het is niet alleen opval
lend door zijn prijs (f. 125.000.-)
en dat er nog pas een paar
exemplaren van zijn gebouwd
maar vooral door het feit dat
oude principes volledig over
boord zijn gezet. Dat is te dan
ken aan de toepassing van de
nieuwste electronische ontwik
kelingen zoals die ook worden
gebruikt in de computertech
niek ten aanzien van bij voor
beeld de geheugens op casset
tes.
Yamaha is de grootste muzie-
kinstrumentenfabriek ter wereld.
Alleen al aan piano's levert men
jaarlyks drie keer zoveel als alle
Europese fabrikanten samen. De
uitgebreide basis research heeft
er toe geleid dat met de GX-1
radicaal is gebroken met de
traditie dat de hoofdgeluiden
ontleend moeten zijn aan het
kerkorgel. Het wordt dan ook
terecht geen electronisch orgel
genoemd. Het instrument wordt
in wezen ongeprogrammeerd,
zonder geluid dus, geleverd. Ie
dereen kan zijn eigen sound
maken, elk effect bereiken dat
maar te verzinnen is. Én dat
komt doordat de GX-1 eigenlyk
is opgebouwd uit 36 synthesizers
die op elke manier met elkaar
gekoppeld kunnen worden.
Koken is een vak Dat merk je vooral als je een recept uit
een tijdschrift of kookboek maakt Daar staan vaak woorden
m waarbij je naar de betekenis moet raden
Wat bedoelen ze bijvoorbeeld met bouquet garm en met
blancheren Wat is het verschil tussen bakken en braden
en wat is een roux' Hebt u weieens gegratineerd of au bam
mane gekookt'
Wat met dit soort vaktermen wordt bedoeld staat m dit
kookkunst ABC. dat elke maand verschijnt De recepten
maken het u verder duidelijk
Icebergsla is een amerikaanse soort kropsla, waarvan
de krop stevig is gesloten De bladeren zijn hard. De
.smaak is wat pittiger dan onze kropsla Deze sla kan
in tegenstelling tot de onze enige tijd vermengd met
saus blijven staan, zonder dat h'j verflenst
Indikken of inkoken is het dikker of geconcentreerder
maken van een vloeistof, door middel van verdampen
Indikken of inkoken gebeurt m een open pan! Om te
kijken hoeveel de vloeistof ingekookt is, steekt u,
voordat u begint, de steel van een houten lepel in de
pan,en peilt hoe hoog de vloeistof staat Gedurende
het inkoken steekt u dezelfde steel steeds weer in de
pan en leest af hoeveel de vloeistof is ingekookt
Inktvis is een schelpdier, dat echter zijn schelp met
buiten maar in zich draagt Inktvis wordt ook in ons
land steeds meer aangevoerd én gegeten Vaak zien
we ze hier schoongemaakt en diepgevroren in de
winkels Meestal wordt inktvis in pittige sausen
opgediend. Het dier zelf heeft betrekkelijk weinig
smaak.
Inktvis mag worden gerekend tot de magere vis
soorten. Inktvis kan vlees vervangen.
Inmaakazijn is azijn met een hoger zuurgehalte, nl
6-8%, dan de tafelazijn. die 3-6% azijnzuur bevat.
Voor het conserveren van produkten in azijn is het
nodig dat het vocht, waarin wordt geconserveerd
tenminste 4% azijnzuur bevat Voor het inmaken van
produkten die veel vocht loslaten, b v augurken, kunt
u dan ook het beste inmaakazijn nemen Inmaakazijn
is minder fijn van smaak dan tafelazijn en wordt
daarom liever niet in sla e d gebruikt.
Inmaakalcohol is een vloeistof, alleen in apotheken
verkrijgbaar, die voor 90% bestaat uit zuivere alcohol
en 10% water De alcohol moet geschikt zijn voor
inwendig gebruik en is prijzig' Om in alcohol te
conserveren is het nodig dat het emdprodukt
tenminste 15% alcohol bevat Bij een rumtopf, waarin
vruchten zitten die veel vocht afgeven is rum nodig
met tenminste 60% alcohol Begint de inhoud dan nog
te schimmelen, schep dan de schimmel eraf en voeg
inmaakalcohol toe!
Inmaakalcohol heeft geen smaak of geur, zoals de
meeste alcoholische dranken. Die alcohol wordt ook
alleen maar als noodmaatregel toegevoegd
lam is een mengsel van suiker en vruchten De jam
blijft houdbaar, ook buiten de koelkast en in een open
pot. als hij tenminste voor 60% uit suiker bestaat
Jam met minder suiker, is dus met lang houdbaar
Maakt u jam met minder suiker dan moet hij altijd op
een andere wijze worden geconserveerd b v door
pasteuriseren of in kleine porties in de diepvriezer
worden bewaard
Julienne is een keukenterm voor in zeer fijne reepjes
gesneden groente, vlees of gevogelte. Julienne wordt
gebruikt in soepen en sausen
Jus ontstaat als na het bakken of braden van vlees
het bruin, dat op de bodem van de pan zit, wordt
opgelost in water Bij goede jus is de verhouding
vet water =1.2. Het grootste deel van jus (2/3
deel) bestaat dus uit water (met het bruin van vlees
daarin opgelost!) Gebruikt u 60 g boter of margarine
om 400 g vlees m te braden, dan hebt u 1 dl water
nodig om de jus af te maken.
Wiit u echt magere jus, laat hem dan afkoelen, schep
het vet eraf en verhit het bruin weer. Houdt het deksel
van de pan schuin, met de lage kant naar u toe, als
u het water bij het vet schenkt Dat voorkomt spatten!
recepten voor 4 personen
Irish stew
400 g lamslappen. peper, zout, 60 g boter of
margarine. 2'/2 dl bouillon (van tablet), 1 kg aard
appelen, 400 g winterwortel. 2 uien, 2 kleine preien,
400 g groene spitskool.
Wrijf het vlees m met peper en zout en bak het in de
hete boter of margarine bruin aan beide kanten
Schenk de bouillon erbij en stoof het vlees op een
klein vuur 45 minuten Schil intussen de aard
appelen en maak de groente schoon. Snijd de
aardappelen en wortel m plakken, de uien en prei in
ringen en de kool in repen.
Leg in een vuurvaste ovenschotel de schijven
aardappel, daarop de wortel, ui, prei en kool. Leg
daarop het in niet te kleine stukjes verdeelde vlees
en schenk de jus erop. Doe een deksel op de schotel
of dek hem af met aluminiumfolie Zet hem in het
midden van een warme oven (:t 175°) en stoof hem
in 1 uur gaar Serveer het gerecht in de schotel
Maak het op smaak met peper en zout
Ikan boemboe Bali
1 kg makreel, 3 eetlepels olie, 2 uien, 2 teentjes
knoflook, 1 theelepel sambal trassi, 2 theelepels
gemberpoeder, 1 theelepel laos, 1 blikje tomaten
puree.
Verdeel de schoongemaakte vis in moten en bak ze
bruin in de hete olie Neem de vis eruit Snijd intussen
de schoongemaakte ui en knoflook fijn. Bak ze met
de sambal, gemberpoeder en laos in het restant oli?
lichtbruin, onder voortdurend roeren Doe de tomaten
puree erbij met enkele eetlepels water en breng het
sausje aan de kook. Voeg de vis toe en stoof het
geheel 5 minuten.
Geef de ikan boemboe Bali met gekookte rijst en
komkommer- of wortelsalade
Perenjam met gember 4 potjes)
1 kg handperen, 650 g suiker. 2 eetlepels gember
poeder of geraspte verse gemberwortel, kaneel of
gemalen kruidnagel, sap van 2 citroenen, geraspte
schil van 1 citroen
Schil de peren en haal de klokhuizen eruit. Zet ze op
met een bodempje water Kook er moes van. Kook
die in tot 2/3 van het volume. Voeg de suiker,
gemberpoeder of verse gember, kaneel of gemalen
kruidnagel, citroensap en geraspte schil toe. Kook
het geheel door, totdat de jam, die op een bord is
gedruppeld stijf wordt.
Was 4 potjes af met heet sodawater en spoel ze na
met kokend water. Laat ze op een schone doek
uitiekken en drogen. Vul ze met jam en sluit ze af
mei goed schoongemaakte deksels. Laat ze afkoelen
op een plank.
Jagersaus
40 g boter of margarine. 40 g bloem, 5 dl bouillon,
1 ui. 10 g boter of margarine, 1 dl witte wijn,
1 eetlepel tomatenpuree. 50 g champignons.
1 eetlepel kleingesneden dragon. 2 eetlepels klein
gesneden kervel. 1 eetlepel bessengelei.
Smelt de 40 g boter in een pan met een dikke bodem.
Roer de bloem erdoor en laat het mengsel onder
voortdurend roeren lichtbruin kleuren. Schenk de
helft van de bouillon erbij en breng het geheel aan de
kook. onder voortdurend roeren met een garde Voeg
de rest van de bouillon in gedeelten toe en breng de
saus steeds aan de kook Snijd intussen de ui klein.
Fruit hem licht in de rest van de boter. Schenk de
wijn erbij en breng het geheel aan de kook. Laat het
tot de helft inkoken en roer de tomatenpuree erdoor
Schenk dit bij de bruine saus. Voeg de kleingesneden,
schoongemaakte champignons toe en kook die 5
minuten mee. Maak de saus op smaak af met dragon
enj<ervel en bessengelei.
Geef de jagersaus bij b.v
gebakken biefstuk
lamsvlees, kalfsvlees.
Daardoor is het voor het eerst
geheel polyfoon (meerstemmig)
terwyl een enkele synthesizer
monofoon is. Bovendien kunnen
er zo'n 80 miljoen geluiden op
worden aangebracht! Dat is
geen kleinigheid. Alleen breed-
begaafde musici met een sterk
creatief vermogen en gedegen
technisch inzicht kunnen de
GX-1 volledig aan. In Amerika
was dat onlangs Stevie Wonder,
in Engeland Keith Emerson.
Maar niemand is zo ver gegaan
als de Nederlandse perfectionist
Rick van der Linden. Hy heeft
een half jaar, dag in dag uit,
soms twintig uur achtereen aan
de eigen registratie op de erby
behorende geheugencassettes
gewerkt. Zojuist is het resultaat
ervan in de openbaarheid geko
men via een grammofoonplaat
die half september is opgeno
men en die door CNR wordt
uitgebracht onder de korte titel
GXl-Rick van der Linden. Hy
speelt een aantal eigen composi
ties alsmede stukken van Bach
uit concerten voor harpsichord.
Muziekkenners noemen wat
Rick heeft bereikt „technisch
verbluffend, muzikaal een
schoonheid". We zullen er wel
meer van horen.
Rick van der Linden in de op
name studio aan de Yamaha -
GX - I, die ruim f. 125.000.- kost
en waarvan er nog maar enkele
bestaan.