Twee thema's in een
nieuwe opzet
L,Botsende meningen" nieuwe
diseussiefilm VYN
Uitslag trekking loterij
Amnesty International
Amnesty's strijd tegen de
van politieke gevangenen
Openbaar Kunstbezit 1977
«©^roosters- otir-tiürt- niOr-pspïïfitTFitn'fi; Dit tocr-bir
smmnnjra - b^rtcn - ror ftfïtacttmï
Iran (Perzië) wat is dat
voor een land
Schending mensenrech ten
Kees Bos boeide
plattelands
vrouwen
Zesendertig maal
de Kleine Gids
HOLTENS NIEUWSBLAD - 25 FEBRUARI 1977 - PAGINAL
Dit jaar is Openbaar Kunstbezit, dat het nog steeds zonder
subsidies kan stellen, met ca. 45.000 abonnees zijn 21e jaar
gang ingegaan. Na de afsluiting in 1976 van het thema „Kun
stenaars kiezen..." zijn voor dit jaar twee onderwerpen op
het programma gezet, die in het drukwerk, via de radio en
televisie hun uitwerking zullen krijgen.
In de eerste aflevering van 1977 die zojuist gereed kwam,
wordt het resultaat zichtbaar van een opzet, die qua inhoud
en vormgeving vernieuwd is. De belangrijkste kenmerken
van de verandering zijn, kort samengevat:
een keuze van thema's waarin kunst uit verleden en heden
in een onderlinge samenhang zijn bijeengebracht;
het gebruik van veel meer illustraties en reprodukties, die
zijn opgenomen in doorlopende teksten, dus niet meer „het
praatje bij het plaatje";
de overgang op een uniforme kwaliteit kunstdrukpapier,
waarop zwart/wit en kleurafbeeldingen afwisselend kunnen
worden gereproduceerd;
het beter benutten van de specifieke eigenschappen en
mogelijkheden van radio en televisie bij de uitwerking van
gekozen thema's.
Twee onderwerpen
in 1977
Het eerste thema voor 1977 is
„Kunst en Tijd" een onderwerp
dat gekozen is vanwege de be
langrijke rol die tijd speelt in 't
werk van veel hedendaagse kun
stenaars. Maar het is bovendien
een thema waardoor verbanden
te leggen zijn met oudere kunst:
er is altijd op tijdsverloop, tijds
fasen en -processen gewezen. In
de oudere kunst is dat echter
meestal gekoppeld aan het idee
van de (korte) levensduur. Als
kunstenaars van nu met de tijd
bezig zijn. gebruiken ze die meer
als een zelfstandig gegeven: door
de klok daarvoor te nemen als
symbool en die uit z'n gewone
context te halen, maar ook door
bijvoorbeeld tijdsduur zelf tot
met de tijd door kunstenaars,
sen of film.
Dit eerste deel „Kunst en Tijd"
van 46 pagina's gaat over de
meetbare tijd: meetbaar aan de
klok, aan levensduur, aan ver
anderingen in de natuur en aan
beweging. Van 16e eeuwse schil
derijtjes via Romantici, Futuris
ten, tot en met Konceptuele
kunst, is de kunstgeschiedenis
thematisch opnieuw geordend,
met de bedoeling dat de lezers
de verbanden of contrasten ont
dekken tussen oude en moderne
kunst.
Deel 2, dat half mei uitkomt,
zal gaan over het manipuleren
met de t.d door kunstenaars,
over kunstenaars die verleden,
heden en toekomst uitbeelden
(waren ze historieschilder, soci
aal realist of utopist?) en ten
slotte de tijdsduur van het kunst
werk zelf: van de esthetiek van
door de tijd aangevreten objec
ten als ruïnes of standbeelden
zonder armen, tot en met het
zichzelf vernietigende kunstwerk
van Tinguely.
De presentatie van
het programma
Zoals gebruikelijk zullen de
abonnees in 1977 vier afleverin
gen ontvangen. Sinds 1974 kan
daarbij een keus gemaakt wor
den uit eenabonnement op het
bekende album met losbladig
systeem en een uitvoering van
dezelfde katernen in gebonden
De in opdracht van Veilig Verkeer Nederland vervaardigde
discussiefilm „Botsende meningen" is dinsdag 22 februari in
1 Den Haag in première gegaan. De bijna 30 minuten durende
rolprent-in-kleuren is bedoeld om tijdens bijeenkomsten in
het land het publiek tot meedenken en meepraten over het
verkeer te brengen en het bewust te maken van de talloze
problemen en de verschillend gerichte belangen op dit gebied.
„De toeschouwer zal zich in
sommige uitspraken herkennen.
Maar daarnaast zal hij gecon
fronteerd worden met de visie
van andersdenkenden en van an
dere belangengroepen. Dat kan
verhelderend werken, begrip
kweken en er toe bijdragen het
praten en denken over het ver
keer een andere richting te ge
ven", zeggen de VVN-mensen,
die betrokken zijn geweest bij
de realisatie van de film.
Afhankelijk
Een jaar geleden boog men
zich voor het eerst over het idee
voor zo'n discussiefilm. Al direct
was duidelijk dat deze film door
zijn opzet niet zou kunnen steu
nen op een vooraf duidelijk ge
schreven script.
Weliswaar stonden de te be
handelen onderwerpen vast,
maar het verhaal, de uiteindelij
ke inhoud zou sterk afhankelijk
zijn van de „hoofdrolspelers"
zelf: een wethouder, een politie
man, leden van de landelijke en
regionale actiegroepen, een pla
noloog, een moeder, een automo
bilist, een lid van Gedeputeerde
Staten, mensen uit het onder
wijs, een fietser, een ijveraar
voor meer wegen, een voetgan
ger.
Evenwichtig
Aan de hand van een leidraad
ging Mundofilm in Hilversum op
pad om. de juiste medewerkers
op te sporen en vervolgens het
zegje van deze mensen over het
verkeer vast te leggen op beeld
en geluidsband. Andere opgave
voor Mundofilm was om het ge
sproken woord te illustreren en
aan te vullen met opnamen van
verkeerssituaties. Het vele door
camera en microfoon vergaarde
materiaal leverde een voorlopige
film op, die in lengte de geplan
de 30 minuten van het uiteinde
lijke eindprodukt ver overtrof.
Bij het terugbrengen naar dat
half uur stond voorop dat het 'n
boeiend geheel moest blijven,
waarin elk onderdeel evenwich
tig behandeld wordt en voortdu
rend tot de kern van de zaak
wordt doorgedrongen.
Duidelijk totaalbeeld
Over het resultaat is VVN bij
zonder enthousiast. De rolprent
geeft een duidelijk totaalbeeld
van de Nederlandse verkeers
problemen en van de allerhande
oplossingen die door zowel des
kundigen als door emotioneel bij
het vraagstuk betrokken mensen
worden aangedragen.
„Botsende meningen" maakt
ook duidelijk dat het verre van
eenvoudig is tot een pasklare,
voor iedereen aanvaardbare op
lossing te komen.
Dat de film wil aanzetten tot
verdere discussie wordt nog eens
onderstreept door de uitnodiging
aan het eind: „Wat let u om nu
uw eigen mening uit te spre
ken
vorm, die is voorzien van een
speciale omslag. Aan de laatste
mogelijkheid is evenwel nog wei
nig bekendheid gegeven en het
aantal abonnees op deze brochu
re was ook klein.
De programma's van Openbaar
Kunstbezit, die de laatste jaren
een thematisch karakter hebben
zijn echter bij uitstek geschikt
voor uitvoering in gebonden
vorm, het „kunstschrift". Een
ander voordeel komt tot uiting
in de lagere produktiekosten
waardoor de abonnementsprijs
op het „kunstschrift" lager is dan
voor 't album. Het abonnement
voor het album is in 1977 f 28.-;
voor de kunstschriften kon deze
worden gesteld op f 24.-. Inmid
dels hebben meer dan 6000 abon
nees voor een abonnement op
kunstschriften gekozen en gezien
dit succes zal meer propaganda
voor de nieuwe uitvoering wor
den gemaakt. Ook zullen de
kunstschriften los verkrijgbaar
zijn.
De radio-uitzendingen
In het voorjaar zullen er, net
als vorig jaar, 20 radio-uitzen
dingen van elk 10 minuten ko
men, die zijn begonnen op maan
dag 21 februari en vervolgens
iedere maandag van 21.30-21.40
u. op Hilversum I, door de NOS
worden uitgezonden. De pro
gramma's worden geproduceerd
onder leiding van Ab van Eyk
en komen geheel in het teken te
staan van het thema „Kunst en
Tijd". Bij de uitwerking wordt
geheel gedachmt vanuit de eigen
kenmerken van het medium ra
dio en ook hierom zal in de ra
dioprogramma's tevens aandacht
worden besteed aan aspecten
van de factor tijd in de muziek.
De TV-uitzendingen
De langere voorbereidings- en
produktietijd, die nodig is voor
de uitwerking van het thema
Kunst en Tijd op televisie heb
ben de NOS en Openbaar Kunst
bezit doen besluiten om de uit
zendingen rond dit onderwerp
eerst dit najaar te beginnen. Na
dere mededelingen hierover zul
len de pers t.z.t. bereiken.
Openbaar kunstbezit
Tot nog toe ontvingen abon
nees van Openbaar Kunstbezit
bij iedere aflevering een mede
delingenblad waarin huishoude
lijk nieuws was opgenomen.
Deze mededelingen zijn nu op
genomen in een krantje „Open
baar Kunstbericht", dat nieuws
bevat over belangrijke tentoon
stellingen, interviews met abon-
nees en actuele zaken op kunst
gebied. Met Openbaar Kunstbe
richt hopen wij de informatie
aan de abonnees te verbreden en
willen een brug slaan van de
„pure kunst" in het album naai
de actualiteit van het kunstleven
in Nederland.
Museumkaart 1977
De museumkaart geeft de Open
baar Kunstbezit-abonnee 't recht
op gratis toegang (of tegen ge
reduceerd tarief) tot meer dan
170 musea in België en Neder
land. De lijst van musea die zich
hierbij aansluiten breidt zich
steeds uit. Zo verlenen sedert
januari van dit jaar ook alle ge
meentelijke musea in Amster
dam gratis toegang aan de Open
baar Kunstbezit-abonnee.
Uitslag van de trekking van de
loterij ten behoeve van Amnesty
International (15 februari 1977).
Ie prijs no. 11.680 Reis voor twee
personen ter waarde v. 2.684,00;
2e prijs no. 21.170 Kleuren t.v.
2.000,00; 3e prijs no. 27.770 Reis
voor 2 personen ter waarde van
1.050,00: 4e prijs no. 16.782 Vaat-
wasmachine 900,00; 5e prijs no.
37.956 Bouwpakket naar keuze
ter waarde van 500,00; 6e prijs
no. 19.223 Draagbare zwart-wit
t.v. 458,50; 7e prijs no. 20.339
Wasemkap 250,00; 8e prijs no.
49.536 Wasemkap 250,00; 9e prijs
no. 43.000 Cassetterecord. 150.00:
10e prijs no. 44.294 Cassettere
corder 150.00; 11e prijs no. 29.620
Cassetterecorder 150,00: 12e prijs
no. 18.210 Cassetterecord. 150,00;
13e prijs no. 00.878 Cassettere
corder 150,00; 14e prijs no. 25.972
Stroink: Stad en Land v. Twen
te (boek) 87,50; 15e prijs no.
26.214 Stroink: Stad en Land v.
Twente (boek) 87,50; 16e prijs
no. 18.650 Stroink: Stad en Land
van Twente (boek) 87,50; 17e
prijs no. 36.637 Stroink: Stad en
land van Twente (boek) 87,50;
18e prijs no. 47.384 Stroink: Stad
en Land van Twente (boek)
87,50; 19e prijs no. 40.778 Set
badhanddoek en handdoek en
washandje 40,00; 20e prijs no.
02.767 Set bandhanddoek en
handdoek en washandje 40,00;
21e prijs no. 34.703 Set badhand
doek en handdoek en washandje
40,00; 22e prijs no. 36.360 Set
badhanddoek en handdoek en
washandje 40,00; 23e prijs no.
22.275 Set bandhanddoek en
handdoek en washandj'e 40,00;
24e prijs no. 10.220 Set 'badhand
doek en handdoek en washandje
40,00; 25e prijs no. 19.770 Set
badhanddoek en handdoek en
washandje 40,00: 26e prijs no.
02.991 Set bandhanddoek en
handdoek en washandje 40,00;
27e prijs no. 27.440 Set badhand
doek en handdoek en washandje
40,00; 28e prijs no. 26.595 Set
badhanddoek en handdoek en
washandje 40,00: 29e prijs no.
25.776 Set badhanddoek en hand
doek en washandje 40,00; 30e
prijs no. 21.081 Set badhanddoek
en handdoek en washandje 40,00:
31e prijs no. 40.410 Set badhand
doek en handdoek en washandje
40,00; 32e prijs no. 41.182 Set
badhanddoek en handdoek en
washandje 40,00; 33e prijs no.
44,418 Set badhanddoek en hand
doek en washandje 40,00; 34e
prijs no. 03.937 Set badhanddoek
en handdoek en washandje 40.00;
35e prijs no. 32.440 Set badhand
doek en handdoek en washandje
40.00; 36e prijs no. 32.778 Set
bahdanddoek en handdoek en
washandje 40.00.
Aanmelding van prijswinnaars
onder overlegging van het win
nende lot kan geschieden bij
Dinkeldruk b.v., Oldenzaal, tel.
05410-5261.
Ingevolge de loterijvoorschriften
kunnen de prijzen niet in kon
tanten worden uitgekeerd.
Dit anoniem 18e eeuws werk stelt voor „de Levenstrap"-
Steeds meer mensen in meer landen, die democratisch gere
geerd worden, stellen zich op achter Amnesty International
in haar strijd tegen de schending van de mensenrechten, met
name voor mensen die gevangen zitten op grond van hun
politieke of godsdienstige overtuiging.
Verscheen vorig jaar een uitvoerige documentatie over de
benandeling van de politieke gevangenen in de gevangenis
sen, strafkamp'en en psychiatrische klinieken in de Sovjet-
Unie, vrijdag en zaterdag van de vorige week belegde
Amnesty International een internationaal congres over de
behandeling van politieke gevangenen in Iran.
Amnesty International heeft op dat congres op de Iraanse
regering een beroep gedaan om een feitenonderzoek in dat
land te mogen instellen naar de schending van de mensen
rechten. Ook heeft A.I. opgeroepen om alle mensen in Iran,
die gevangen zitten op grond van hun politieke of godsdien
stige overtuiging, onmiddellijk vrij te laten of in een normale
openbare procedure te berechten en de doodstraf voor alle
delicten af te schaffen.
Waarom deze actie?
Iran
Iran, bij de meeste mensen
bekend onder de naam Perzië,
wordt sinds 1941 geregeerd door
Sjah Mohammed Reza Pahlavi.
Iran is formeel een demokratie.
De Sjah heeft echter gedurende
zijn regeringsperiode steeds
meer macht aan zich getrokken
en is nu de absolute machtheb
ber. In 1953 kwam hij in kon-
flikt met zijn eerste minister
Mossadeq, die werkte aan de
nationalisatie van oliemaat
schappijen. Met behulp van het
leger en de Amerikaanse inlich
tingendienst werd Mossadeq af
gezet en herstelde de Sjah zijn
macht. Zij, die zich tegen de
Sjah hadden uitgesproken en
niet waren gevlucht, werden ge
arresteerd. Velen werden gemar
teld en geëxecuteerd.
Savak
De macht van de Sjah steunt
op het leger en op de Nationale
inlichtingen- en veiligheidsdienst
SAVAK, die in 1957 in samen
werking met de CIA opgericht
werd.
Iran is een machtig land. om
dat het één van de belangrijkste
olie-producerende landen ter
wereld is; van de inkomsten uit
de olie een enorm wapenarse
naal heeft opgebouwd en een
groot afzetgebied vormt voor de
westerse economie.
Witte revolutie
In 1963 lanceerde de Sjah zijn
„Witte Revolutie", een econo
misch en sociaal opbouworo-
gramma. Tegen de witte revolu
tie, die niet het verwachte re
sultaat heeft, wordt geen oppo
sitie geduld. Sinds 1963 is de re
pressie in Iran verhevigd en het
aantal politieke gevangenen toe
genomen. In 1975 werd de laat
ste (kwasie) oppositiepartij op
geheven en een nieuwe eenheids
partij opgericht: de Partij van
Nationale Heropleving (Rastak-
hiz).
Rechten van de mens
In Iran worden de mensen
rechten, zoals die geformuleerd
staan in de ook door Iran on
dertekende Universele Verkla
ring van de Rechten van de
Mens, ernstig geschonden.
Men kan niet precies aange
ven hoeveel politieke gevange
nen er op dit moment zijn. De
schattingen lopen uiteen van
25.000 tot 100.000. Bijna alle ge
vangenen worden ernstig gemar
teld om hen te intimideren en
bekentenissen los te krijgen.
In drie jaar tijd zijn er in Iran
meer dan 300 mensen geëxecu
teerd. Dit zijn slechts de offi
ciële cijfers. De laatste tijd drin
gen er steeds meer berichten
door, dat de politieke opposan
ten van de Sjah op straat wor
den neergeschoten „omdat zij
zich verzetten tegen hun arresta
tie".
Rechteloosheid
Alle politieke gevangenen wor
den veroordeeld door besloten
militaire rechtbanken. De ge
vangenen krijgen een verdedi
ger, meestal een militair zonder
rechtskundige opleiding, toege
wezen. Tijd om het proces voor
te bereiden wordt niet gegeven.
De enig toegelaten getuige is de
verdachte zelf, het enig bewijs
materiaal is een SAVAK-rapporl,
dat vaak bekentenissen, afge
dwongen door marteling, bevat.
Voorzover bekend is er nog
nooit een verdachte vrijgespro
ken.
Ook op vele andere gebieden
wordt weinig respect getoond
voor de mensenrechten.
Vrijheid van meningsuiting en
van vereniging bestaat niet. De
pers staat onder strenge cen
suur, vele tijdschriften en boe
ken ziin verboden.
Vakhonden zijn illegaal en te
gen protestakties van arbeiders
wordt hard opgetreden. De po
litieke aktiviteit van burgers
wordt beperkt tot deelname in
de enig toegestane partij: Ras-
takhiz. Ook de universiteiten
staan onder strikte kontrole.
Onlangs werd een hoogleraar ge
molesteerd, gemarteld en gear
resteerd. omdat men vond dat
zijn kolleges in strijd waren met
de ideologie van de witte revo
lutie. Hij had nagelaten deze re
volutie ter sprake te brengen
Vïda Tabrizi
Zij was verbonden aan de uni
versiteit van Teheran en deed
onderzoek naar de levensom
standigheden van de plattelands
bevolking in Iran. Nadat zij in
haar rapport kritiek had uitge
oefend op de witte revolutie,
werd ze op 23 juli 1972 door de
SAVAK op straat ontvoerd. Zij
werd tot acht jaar gevangenis
straf veroordeeld. Tengevolge
van martelingen, die zij onder
ging, zijn haar vingers verlamd
en lijdt zij aan een hartkwaal.
Zij zit gevangen in de Evin-ge-
vangenis, waar de „gevaarlijk
ste" tegenstanders van het be
wind worden opgesloten.
De gehele aktie van Amnesty
International is gericht op:
vrijlating van alle politieke
gevangenen in Iran:
beëindiging van martelingen
en executies;
9 openbare en eerlijke proces
voering;
toestemming aan onafhanke
lijke internationale waarne
mers om, zonder beperkin
gen, de naleving van de Uni-
versele Verklaring van de
Rechten van de Mens te on
derzoeken.
Wat kan men doen
Vraag amnestie en herstel van
de mensenrechten in Iran aan.
„His Imperial Majesty, Mo
hammed Reza Shai Pahlavi,
Shahhanshah of iran, Niavaran
Palace, TEHERAN IRAN, door
een briefkaart te sturen met b.v.
de volgende tekst:
Herewith I ask you to grant
amnesty to the political pri
soners and to implement
the Univp'-cal Declaration of
Hum"- Righfr in Iran".
U".ermede verzoek ik u am
nestie te verlenen aan de po
litieke gevangenen en de
Universele Verklaring van
de Rechten van de Mens na
te leven).
Moer weten, meer doen
Wie meer wil weten en doen
kan zich wenden tot de secreta
ris van de plaatselijke werkgroep
van Amnesty International, de
heer J. Rijkeboer. Houtstraat
19, tel. 2062.
Woensdag 16 februari hield de
Ned. Bond van Plattelandsvrou
wen afd. Holten een bijeenkomst
in hotel Vosman. De presidente,
mevr. Vogt, heette allen hartelijk
welkom, in het bijzonder de heer
Kees Bos. Daarna werden de no
tulen gelezen door mevr. Jan-
sen-de Vries. De secretaresse,
mevr. Van Diesburg, deed en
kele mededelingen, o.a. over het
uitwisselingsreisje naar Annen
(Dr.op 11 mei. Mevr. Ladiges
hield het milieu-praatje. Ze
spoorde de dames aan statie-
geldloze flessen te sparen, daar
in de nabije toekomst een inza
meling gehouden zal worden.
Na de pauze hield de heer
Kees Bos een zeer boeiende le
zing over de natuur om ons
heen.
Met dank aan de heer Bos
sloot de presidente deze druk
bezochte vergadering.
Voor de zesendertigste keer is
thans „De Kleine Gids voor de
Nederlandse sociale verzekering"
verschenen. Deze succesvolle en
nuttige uitgave van de Vereeni-
ging van Raden van Arbeid geeft
al sinds jaar en dag praktische
informatie over bijna alles in de
sociale verzekering. Verder zijn
enkele hoofdstukjes over Alge
mene Bijstandswet, Rijksgroeps
regeling werkloze werknemers.
Wet Sociale Werkvoorziening en
het Voorlichtingscentrum So
ciale Verzekering opgenomen.
Ook vindt men er in een dui
delijk schema dat de sociale
verzekeringswetten en de daar
bij behorende uitvoeringsorga
nen laat zien en een samenvat
tend overzicht van de per 1 ja
nuari jJ. geldende premies en
uitkeringsbedragen
Om het geheel te completeren
is een adreslijst in het boekje
geplaatst, dat de adressen ver
meldt van alle bij de uitvoering
van de sociale verzekering be
trokken instellingen.
De gids is voor een gulden
verkrijgbaar bij elke Raad van
Arbeid. Wie toezending per post
wenst, moet er op rekenen, dat
portokosten in rekening worden
gebracht.
ADOPTIE
Men kan ook een politieke ge
vangene adopteren. Het lid van
de werkgroep, de heer K. de
Lange. Kenemansstraat 33, tel.
2762, zal trachten hiervoor een
adoptiegroep te formeren. Hij
denkt daarbij aan een groep van
9 personen. Wie zich hiervoor
wil opgeven, kan de heer De
Lange hereiken op vrijdag van
19.00-21.00 uur of eventueel op
een andere avond om deze tijd.
Iran, tot voor kort onder buitenlanders meer bekend onder
de naam Perzië, is gelegen tussen de Kaspische Zee en de
Perzische Golf en grenst aan Irak, Turkije, de Sovjet-Unie
Afghanistan en Pakistan. De hoofdstad is Teheran, waarvan
de bevolking in 1976 werd geschat op bijna 4 miljoen. In dat
jaar werd de totale bevolking van Iran geschat op 34 588 000
inwoners. Het landoppervlak van Iran beslaat 1.648.000 vier
kante kilometer.
De officiële taal van Iran is het Farsi, maar er worden meer
dere talen gesproken. Het is moeilijk precies te schatten hoe
groot de bevolkingsgroepen zijn die andere talen soreken
maar volgens één bron zijn er 2.000.000 mensen met een
cualect en 4.000.000 Turkssprekenden. Volgens officiële infor
matie bedraagt het aantal Koerden 3.000.000, waarbij de Koer
dische vluchtelingen uit Irak niet zijn meegerkend. Daarnaast
zijn er nog verscheidene andere kleinere groepen. Het meren
deel van de bevolking van Iran belijdt het Shi'i mohemmeda-
msme.
Iran is in theorie een constitutionele monarchie met een
gedeeltelijk gekozen parlement, maar in praktijk heeft de Sjah
de hoogste macht in handen. Mohammed Reza is de huidige
Sjah van Iran. Hij besteeg in 1941 de troon, nadat zijn vader
Reza Shah, de stichter van de Pahlavi dynastie, afstand had
gedaan van de troon.
Iran is een van de belangrijkste olie-producerende landen van
de wereld: in 1974 bedroegen de inkomsten uit de olie onge
veer 20.000 miljoen dollar. Deze steeds groeiende bron van
inkomsten heeft het Iran mogelijk gemaakt de rest van zijn
economie te ontwikkelen, in het bijzonder de industriële sector
die nu m het tot stand komen van het bruto nationaal produkt
een groter aandeel levert dan de landbouw. De meerderheid
van de bevolking is echter nog steeds in de landbouw werk
zaam.
Irans internationale positie is gedurende de laatste tien jaar
aanzienlijk verbeterd. De toegenomen welvaart en de groeiende
vraag naar olie in de wereld hebben een belangrijke invloed
gehad op de, bijna unaniem positieve, relaties met andere
landen Hoewel Iran in politiek opzicht sterk verbonden is
met de Westerse wereld, heeft de Sjah vriendschapoeliike
betrekidngen aangeknoopt met de Sovjet-Unie en de Volks
republiek China. In oktober 1976 werd een handelsverdrag
voor vijf jaar afgesloten met de Sovjet-Unie voor een bedra*
van 3000 miljoen dollar.
De betrekkingen met een aantal van de meer radicale Arabische
staten werden beïnvloed door hun afkeuring van Irans hou
ding jegens Israël, waarmee Iran normale handelsbetrekkingen
onderhoudt. Onlangs heeft Iran echter de islamitische band
met de Arabische wereld weer meer nadruk gegeven. In maart
1975 tekenden Iran en Irak een overeenkomst die een eind
maakte aan het conlfict tussen deze twee landen.
De nadruk die de Sjah legt v op snelle industrialisatie en de
hoge uitgaven die aan defensie worden besteed, hebben toi
gevolg gehad-dat Iran een van de grootste afnemers is op de
wereldmarkt. De import bestaat, afgezien van militair mate
rieel, voornamelijk uit industriële apparatuur, ijzer en staal,
chemische produkten, kunstvezels en voedsel. Als voorzorgs
maatregel voor Jiet geval dat de olievoorraden uitgeput raken
heeft de Sjah Iran ook ingekocht in grote internationale
ondernemingen, zoals de Krupp staalfabrieken in West-Duits-
land.