Ooievaar weert
blikseminslag
F0T0-
STRIP-
VER-
HAAL
GEWESTRAAD WIE
7000 MAN EXTRA
IJSSELVALLEI-ZUID
EATEN GROEIEN
Gewestraad aceoord met
^Ijjldistrictsgezondheidsdienst (DGD)
Interne verbouwing
daardoor noodzakelijk
og bijna 3,3/4
miljoen extra subsidie
DIT IS 'M
Matig vestigingssaldo in Holten
Haarschool telt 7 leerkrachten
Hilversum IV
Sterke toename
aantal leerlingen
>1 ui'
Omroepmuseum
HOLTEN 9 JULI 1976 PAGINA 5
Het Gewest Midden-IJsel kan er niet mee akkoord gaan, dat
in het gebied IJsselvallei-Zuid zou worden uitgegaan van een
groei overeenkomstig de natuurlijke aanwas van de bevolking
tot 1990. De Gewestraad hield in zijn vergadering van 1 juli
in het Postiljon Motel te Deventer vast aan zijn eerder gedane
uitspraak, dat er tot 1990 een vestigingsoverschot nodig is
van 4000 a 7000 personen. Indien bij de nadere uitwerking
van het gekozen streekplan-alternatief allerhande nadelen
zouden optreden, moet hierop kunnen worden teruggekomen.
Zoals in ons vorige nummer reeds
duidelijk werd gemaakt heeft het
provinciaal bestuur van Overijssel
gekozen voor een groei overeen
komstig de natuurlijke aanwas en
er rekening mee gehouden, dat
met het oog op de werkgelegen
heidsontwikkeling in de periode
1975-1990: er een vertrekoverschot
zal zijn van 2,8%. Het verwacht,
dat het vertrekoverschot op basis
van werkgelegenheid en het ves
tigingsoverschot op grond van de
woonattractiviteit elkaar in even
wicht zullen houden.
De angst van Ged. Staten wordt
volgens burgemeester Crommelin
van Diepenveen, dié een toelich
ting op dit voorstel gaf, ingegeven
door het feit dat indien de opti
mistische gedachten omtrent de
bevolkingsgroei niet bewaarheid
worden, de gemeenten wel eens
te ruim met hun bestemmings
plannen zouden kunnen zijn en
zich te veel zouden richten op de
kleine kernen. Een stroom van
naar het platteland zou
daarvan het gevolg kunnen zijn,
hetgeen een ongewenste sub-urba
nisatie in de hand zou kunnen
werken. De medewerking van de
centrale overheid 'is volgens de
heer Crommelin niet hoog aan te
slaan.
Hij vond het standpunt van G.S.
ten aanzien van de werkgelegen
heid te pessimistisch. Mocht tus
sen 1983 en 1990 blijken dat men
te optimistisch is geweest, dan is
er altijd' nog gelegenheid om bij
te sturen. De Gewestraad zal het
onaanvaardbaar moeten uitspre
ken. Pessimisme vond de heer
Crommelin een slechte raadgever.
De 'heer Roudijk uit Diepenveen
(Schalkhaar) verklaarde namens
de CDA-fractie, dat deze zaak
uitputtend is behandeld met over
name van een aantal stellingen.
Zijn fractie acht een ontwikkeling
van de werkgelegenheid dringend
noodzakelijk. Het standpunt van
G.S. actte hij geen uiting van ver
trouwen in de toekomst.
De heer Ankei-smit (VVD) te De
venter had één probleempje met
de uitspraak van de heer Crom
melin „geen groei" kun je niet
bijsturen.
Mevrouw Mol (PvdA) herinnerde
aan het standpunt van haar frac
tie, waarbij een vestigingsover
schot van 4000 tot 7000 personen
tot 1990 voor de IJsselvallei-Zuid
voorkeur verdient. Echter met een
slag om de arm, dat indien bij de
nadere uitwerking van het^ geko
zen streekplan-alternatief aller
hande nadelen zouden optreden,
hierop teruggekomen moet kunnen
worden. Haar fractie steunt het
standpunt van het D.B. wat be
treft de bevolkingsomvang. Wat
de bevolkingsspreiding betreft
houdt zij zich aan het op 24 maart
ingenomen standpunt van het ge
west, nl. een matig vestigings
saldo :in Raalte, Holten en Olst.
De provincie verwerpt alle alter
natieven, die in Ac inspraak zijn
geweest. Waartoe, merkte zij
kritisch op, is er dan zo'n uitge
breide inspraakprocedure ge
volgd."
Het provinciaal bestuur heeft de
bevolking inspraak gegeven naar
een model dat niet houdbaar was,
antwoordde het D.B.-lid, de heer
Crommelin. Met mevrouw Mol
was hjj het eens, dat dit een zeer
ongelukkige gang van zaken is.
Overigens was cie heer Crommelin
verheugd, dat de Gewestraad het
D.B. steunt en het niet eens is
met het pessimistisch standpunt
van Ged. Staten.
„Met ingang van het aanstaande schooljaar zal de openbare
lagere Haarschool zeven leerkrachten tellen. In verband hier
mee is een zevende leslokaal nodig. Het is daarom nood-
zakelijk, dat de verbouwing voor het einde van de school- Ar s r,T?,\/F
Vakanties gereed is", aldus B. en "Whin een voorstel aan de ivüClSt VlCVpVO CC It tSITlQÜ. lF Cl* 61 (siilVl
raad, dat maandag 12 juli aan de orde zal komen (zie elders
de agenda in dit blad). Het college meent, dat dit werk
onderhands dient te worden opgedragen aan een aannemer
die bereid en in staat is dit werk tij dig uit te voeren.
Opdat U hem zult herkennen in
uw aardappelveld: de beruchte
coloradokever, ongeveer 10 bij 7
milimeter (de larve is rood). Men
spreekt van een explosieve ver
meerdering van de kevers zowel
door het zachte najaar als door
het droge voorjaar. In de omge
ving zjjn al hele velden aardappels
kaalgevreten. Men is overigens
verplicht de kevers te bestrijden.
De Coloradokever behoort tot de
familie van de Goudhaantjes en
was oorspronkelijk inheems in de
Amerikaanse staat Colorado waar
hij zich te goed deed aan planten
die behoren tot de Nachtschaden
(waartoe ook, de aardappel be
hoort). Toen de aardappel in de
belangstelling van de mens kwam
te staan, begon ook de belangstel
ling van de kever voor de aard
appel bijzonder groot te worden.
Eens is er een aardappelinvoer
verbod uit Amerika geweest, maar
de kever is toch Europa binnen
geslopen.
In een brief aan het NOS-bestuur
laat de minister van CRM weten
dat hij graag op de hoogte wil
worden gesteld van de opzet en
uitwerking van het luisteronder
zoek over Hilversum IV. De mi
nister deelt mee dat de resultaten
van dit onderzoek voor hem aan
leiding kunnen zijn de wenselijk
heid van vier radioprogramma's
opnieuw te bezien. Bij de beoorde
ling over de wenselijkheid van
Hilversum zullen, aldus de minis
ter, in het bijzonder financiële
faktoren een belangrijke rol spe
len. Te zijner tijd wil hij het
NOS-bestuur in de gelegenheid
stellen haar standpunt bekend te
maken, alvorens hij definitieve be
slissingen zal'nemen. De minister
'wil binnen afzienbare tijd weten
welke kriteria het NOS-bestuur
zal aanleggen om tot een oordeel
te komen over het al dan niet ge
slaagd zijn van het experiment
Hilversum IV.
De Gewestraad Midden-IJsel toonde in zijn donderdag 1 juli
gehouden vergadering waardering voor het feit, dat er
vermoedelijk 1 januari 1977 een Districts Gezondheids
dienst (DGD) tot stand zal komen, al werd daar wel een
aantal kanttekeningen bij geplaatst.
Het aannemersbedrijf Fa. J.
Voordes en Zn., alhier, heeft z-ich
bereid verklaard deze werkzaam
heden (exclusief uitbreiding speel
terrein) uit te voeren voor de prijs
van f 43.500, inclusief BTW. Dit
bedrag ligt beneden de begroting,
opgemaakt door de directeur van
gemeentewerken. De beide begro
tingen zijn evenwel niet geheel
vergelijkbaar omdat de verbin
dingsgang, die aanvankelijk twee
rneter zou worden, thans 1.60 me
ter breed wordt, waardoor met. 'n
eenvoudiger uitvoering kan wor
den volstaan.
Het 7e leslokaal wordt gevonden
door een lokaal van de in hetzelfde
gebouw aanwezige kleuterschool
ter beschikking te stellen van het
lager onderwijs. (De kleuterschool
heeft inmiddels uitbreiding onder
gaan door bijplaatsing van 2 con
tainerlokalen). Dit lokaal, een zo
genaamd speellokaal, heeft echter
voor een leslokaal te grote afme
tingen, waardoor het aanbrengen
van een scheidingswand noodzake
lijk is. Ook dienen enkele toiletten
te worden bijgebouwd.
Voorts is het gewenst dat er van
uit dit gedeelte van de school een
verbindingsgang komt met de ex
pressieruimte, omdat deze ruimte
alleen bereikbaar is via andere les
lokalen, hetgeen uiteraard een .on
gewenste situatie is.
Tot slot is het gewenst dat, ten
gevolge van de sterke toename van
het aantal leerlingen, het speel
terrein wordt vergroot. De kosten
van de hierboven vermelde voor
zieningen werden aanvankelijk als
volgt geraamd:
Scheidingswand in 7e leslokaal,
bouw toiletten f 8800.-; vei'bin-
dingsgang f 46.000.-; uitbreiding
speelterrein f 9000.-; totaal f 63.800.
Resumerend stellen B. en W. de
raad voor:
1. voor de verbouwing van de o.l.
Haarschool en de uitbreiding van
het speelterrein een krediet be
schikbaar te stellen van f 63.800.
2. Aan het aannemersbedrijf Fr.
J\ Voordes en Zn. te Holten onder
hands' op te dragen de verbouw
van de o.l. Haarschool (exclusief
uitbreiding speelterrein) voor de
ingeschreven som van f 43.500 in
clusief BTW.
De financiële commissie en de
onderwijscommissie kunnen zich
met het voorstel genoemd onder
punt 1 verenigen. Gezien de spoed,
waarmee de uitvoering tot stand
moet worden .gebracht, is er geen
gelegenheid geweest met betrek
king tot het voorstel genoemd on
der punt 2 het advies van de com
missie gemeentewerken in te win
nen, aldus B. en W. in hun voor
stel.
Voor het buurt- en clubhuis-
werk en het jeugd- en jonge
renwerk is het jaar 1975 in
financieel opzicht gunstiger
afgesloten dan aanvankelijk
werd verwacht. Staatssecre
taris W. Meijer van Cultuur,
Recreatie en Maatschappelijk
Werk heeft dit per brief laten
weten aan de Vaste Commis
sie voor CRM in de Tweede
Kamer.
In juni 1975 bepaalde de staats
secretaris dat voor 1975 de stijging
van de rijkssubsidie voor instel
lingen in de genoemde sectoren
over het algemeen de vier procent
•niet te boven mocht gaan. Wel zou
voor een aantal instellingen een
bijzondere toetsing mogelijk zijn.
In totaal hebben 238 instellingen
een dergelijke toetsing aange
vraagd. Daarvan voldeden 87 aan
de gestelde criteria. Zij kregen
gezamenlijk 465.000 gulden extra
toegewezen.
Buiten deze procedure om heeft
in 140 gevallen nog een ambtelijke
.herziening plaatsgevonden. Daar
mee was een bedrag gemoeid van
760.000 gulden. Voor 327 instellin
gen is er dds voor 1975 een sub-
sid'iebijstelling geweest van in to
taal 1.225.000 gulden. Verder is
De heer Swaak uit Raalte, spre
kende namens de CDA-fractie,
vporspelde dat het pad niet altijd
over rozen zal gaan. Hij vroeg om
een goede voorlichting om zich zo
doende van de medewerking van
de bevolking te kunnen verzeke
ren. Hij sprak verder over de be
reikbaarheid van de huisartsen en
de bedrijfsgezondheidsdiensten. Er
moet daarvoor een speciale mel-
dingslijn beschikbaar komen. Als
de ziekenfondsen de kosten van de
meldingspost niet mede voor hun'
rekening zouden willen nemen, zou
dat de CDA-fractie zeer zwaar val
len.
De PvdA-fractie ziet zo zei
mevrouw Mol-van Hamersvelt uit
Deventer dit voorstel als een
model raamwerk. De inhoud en al
les wat er verder nog bijkomt om
van een DGD te kunnen spreken,
moet nog helemaal ingevuld wor
den. Zij was het met het dag. be
stuur eens, dat een DGD in deze
regio bescheiden moet starten. Het
enige voordeel, wat er momenteel
zichtbaar is, meende zij, is dat alle
ambulancewagens in het gebied in
ieder geval vanaf de centrale post
(CP) in geval van calamiteiten te
bereiken zijn.
Tevoren had zij opgemerkt dat de
particuliere vervoerders zich al
leen maar in- en uitmelden, terwijl
het beter zou zijn, wanneer de CP
ook zou kunnen dirigeren. Dit is
echter een van de belangrijkste ver-
tragingspunten geweest bij het tot
stand komen van de DGD. De par
ticuliere vervoerders bleken niet
voldoende garanties te kunnen vin
den over de toewijzing van de rit
ten door de CP. De CP is (nog)
niet wettelijk verplicht, dus deze'
vervoerders kunnen zich vrij op
stellen tegenover het gezag van
die post.
De PvdA-fractie dringt er op aan
de geneeskundige dienst van De
venter en de Geneeskundige en
'Gezondheidsdienst van Zutphen zo
spoedig mogelijk op te heffen en
de DGD te starten. Het feit, dat
de brandweer en de ambulance
dienst samenwerken in een centra
le post is naar het inzicht van de
fractie een goede eerste aanzet
voor hel" eerste hulpverleningspak
ket. Van de zijde van de VVD-
fractie drong de heer Muntinga uit
Deventer aan op een goede samen
werking met het particuliere ver
voer, maar men moet niet meer
regelen dan strikt noodzakelijk is.
Hij zou in de aanloopperiode gaar
ne een verslag zien hoe de DGD
in de praktijk werkt, met vermel
ding van de sterke en zwakke pun
ten en de kostenkwestie.
Voorzitter Posthuma merkte op,
dat het bij mevrouw Mol gecon
stateerde lichte onbehagen ten goe
de is gekeerd, door de te verwach
ten inbreng van de schoolartsen-
dienst Zutphen en enkele particu
liere vervoerders, waarmee onder-
nog een aanzienlijk aantal nieuwe
voorzieningen in de subsidiëring
betrokken.
In het raam van het achterstan
denbeleid, met inbegrip van de
oude stadswijken in de vier grote
steden, konden 18 voorzieningen
tot stand komen. Daarmee was
een bedrag gemoeid van 1.065.340
gulden. Voor een aantal grote
steden werd een vijftal voorzie
ningen toegestaan voor een bedrag
van rond een half miljoen gulden,
terwijl voor sociaal-culturele op
vang van jeugdige werklozen zes
voorzieningen tot stand kwamen,
wat een bedrag van 108.000 gulden
vergde.
Ook in het kader van het normale
beleid werd' een aantal voorzie
ningen en uitbreidingen tot stand
gebracht, voor een totaal van
770.000 gulden.
De Holtense Stichting Sociaal-
Cultureel Werk heeft van deze
extra subsidie niet geprofiteerd,
maar men heeft na de afwijzende
beschikking op het verzoek om
een jaarlijkse bijdrage in de bouw
en exploitatie van een cultureel
centrum, de zaak met diverse in
stanties nog eens op een rijtje
gezet en een nieuwe aanvrage in
gediend, waarvan gehoopt wordt
dat deze door de staatssecretaris
van CRM alsnog zal worden inge
willigd.
praktische tips
voor fotografen
in de vorm van
een foto-drieluik
Omdat ik nogal wat foto's maak, kom ik vaak in in gesprek met mijn
fotohandelaar. Hij heeft ontdekt, dat ik artikeltjes schrijf over fotograferen.
Zei hij laatst: "Mevrouw, u schrijft nu wel mooi over belichting en de juiste
afstand en zomaar weet u wat u ook eens door moet geven aan de mensen Dat
ze gewoon hun kamera recht moeten houden als ze een foto maken. En dat
zeMaar op dat moment kwam er een andere klant binnen en hij wachtte
even. Toen we weer alleen waren zei hij: "Ik zal u een paar voorbeelden laten
zienUit de bak met mapjes vol ontwikkelde foto's haalde hij een willekeurig
pakje. En toonde me na wat zoeken, een foto waarop de hoofdpersoon op
tragische wijze was onthoofd.
En uit een ander mapje kwamen twee foto 's, wa
hele wereld schuin stond. En naar aanleiding daarvan
kregen we een heel gesprek over het ABC van fotogra
feren. Kamera goed stilhouden als je afdrukt. Opletten
of de kamera wel goed recht wordt gehouden tijdens de
opname. En vooral: zorgen, dat er geen mensen op de
foto komen met een half of helemaal geen hoofd. Of
zonder benen. Eigenlijk allemaal dingen, die vanzelf
spreken, maar die je wel eens vergeet als je vlug een
foto wilt maken.
Hij vertelde nog meer over die onthoofde personen,
"Er zijn twee redenen om altijd wat extra ruimte te
laten om het onderwerp van de foto heen. Allereerst
omdat vooral op kortere afstand niet altijd alles, watje
in de zoeker ziet, op de foto komtEn ten tweede omdat
in de ontwikkelcentrale ook vaak een smalle strook
van het negatief niet op de foto komt, omdat men daar
een reserverandje nodig heeft." "Bedankt voor de
tip", zei ik En toen maakte ik, om het duidelijk te
maken, twee foute en één goeie foto!
handelingen gaande zijn. Zij zijn
wel bereid mee te werken en er
zijn dan ook al grote vorderingen
gemaakt.
Het Gewest Midden-IJsscI zal
\'oortgaande druk uitoefenen op de
ziekenfondsen om de kosten van de
centrale meldingspost (CP) mede
voor hun rekening te nemen ten
behoeve van het regionale ambu
lancevervoer.
„We leven in een sfeer van alge
hele medewerking van de deelne
mende gemeenten en dat is een ga
rantie voor een goede werking",
verklaarde tenslotte de gewest
raadsvoorzitter. „Het DB zal na 'n
bepaalde werkingstijd met haar op
merking komen", beloofde de heer
Muntinga. Het voorstel in te stem
men met de ontwerp-gemeenschap-
pelijke voor een districtsgezond
heidsdienst Gewest Midden-IJsse!
werd daarna zonder hoofdelijke
stemming aanvaard.
De NOS hoopt in de toekomst
een omroep-museum op te richten.
Tijdens deze vergadering zal het
bestuur een ontwerpstichtingsak-
te en de ontwerp-statuten behan
delen ten behoeve van de stich
ting Nederlands Omroepmuseum,
die zijn opgesteld door de stafaf
deling Juridische zaken van de
NOS. In deze stichting is tevens
plaats voor de omroepen, de PTT
en andere geïnteresseerden.
De plannen om te komen tot de
oprichting van een omroepmu
seum stammen reeds uit de jaren
'60. Een van de-redenen was dat
de toenmaligé NRU de beschik
king kreeg over. de nalatenschap
van de radio-pionier J. Corver,
zoals tijdschriften en publikaties
over het omroepamateurisme en
een grote hoeveelheid apparatuur.
Deze plannen konden echter, me
de om financiële redenen, nooit
worden uitgevoerd..
Inmiddels heeft de commissie ge
schiedschrijving van de NOS een
zeer grote hoeveelheid materiaal
verzameld, dat thans in de kel
ders van het muziekpaviljoen is
opgeslagen. In de loop van de ja
ren is duidelijk geworden dat de
oprichting van een omroepmu
seum alleen kans van slagen heeft
indien hiervoor een aparte stich
ting in het léven wordt geroepen.-
U kent toch het verhaal van
de ooievaar die de kindertjes
zou brengen? Welnu, dat is niet
waar. Maar wist u ook dat er
een oud volksgeloof heeft be
staan (en misschien nog wel
ergens bestaat) dat de ooievaar
een gelukbrengende vogel is?
Vroeger ging het verhaal dat
wie bij zijn huis een ooievaars
nest had, niet bang hoefde te
zijn voor blikseminslag en
brand, terwijl als extra pre
sentje kraamvrouwen in dat
huis niet zouden sterven. Naar
een Oudduits woord „odobero"
(dat ,,gelukbrenger" beteken
de) zou de ooievaar vernoemd
zijn. Anderen echter zijn van
mening dat het woord „moe
rasvogel" betekent.
Naar het ons lijktkomt dat
beter uit wat ooievaars zijn
indèraad vooral moerasvogels.
Niet zozeer in ons land, maar
er zijn over de gehele wereld
verspreid tenslotte zeventien
soorten ooievaars, al komen zij
vooral voor in de oude wereld.
Ooievaars zijn allemaal grote
stevige - vogels met lange po
ten, krachtige snavels, lange
halzen en brede vleugels die
in het algemeen zijn aangepast
aan streken met ondiep water
en moerassen waarin zij wa
den om hun voedsel te zoeken.
Zij hebben kleine vliezen tus
sen de tenen. Ooievaars leven
van dierlijk voedsel en hebben
het voornamelijk voorzien op
kikkers, vissen, kleine jonge
dieren, vogels, slangen en zelfs-
wollandkrabben, maar ook tal
van insekten moeten goed op
passen als er een ooievaar in
de buurt is.
Het zijn voortreffelijke vlie
gers. Zij vliegen met vooruit-
gestrekte hals en naar achte
ren gevouwen poten en maken
zo zeer lange zweefvluchten
zonder een vleugel uit te slaan,
gebruik makend van de ther
miek.
Het zijn ook echte kolonie
vogels, al maken wij in ons
land dergelijke leefsituaties
jammer genoeg niet mee.
„Praten" doen zij eigenlijk niet
maar geluid voortbrengen kun
nen zij wel: het bekende klep
peren met de snavel.'
Als gezelschapsdier houden zij
er ingewikkelde bruiloftscere
monieën op na en kennen zij
bepaalde groetceremonieën.
Ooievaars nestelen bij voorkeur
in bomen, maar zoals ieder
een weet ook een rad op een
.paal kan welkom zijn. Verder
bouwen zij hun platformnesten
graag op rotsen en op gebou
wen. Het nest wordt gemaakt
van takken, waarop dan drie
tot zes grote eieren worden ge
deponeerd.
De jongen zijn aan de kale
kant, maar al snel verschijnt
het dons en de jeugdige ooie
vaartjes groeien als kool. Ze
zijn trouwens pas na enkele
jaren geslachtsrijp. Bij ooie
vaars zorgen zowel de pa's als
de ma's voor het nest, de
eieren en de jongen.
De ooievaar die wij kennen is
de zogenaamde witte. Hij is
het bekendst en ook het best
bestudeerd. De witte is niet
schuw en houdt van mensen
(bedenkelijk, zegt u?). Zijn
aantal is echter helaas terug
gelopen in de laatste decennia.
De witte komt evenwel nog
voor in ons land, evenals in
Denemarken, Duitsland, Rus
land en delen van Azië. Verder
in Spanje, Portugal en Noord-
Afrika. In Italië laat hij zich
niet zien. De witte ooievaar is
een echte trekker. De popula
ties die 's winters ten ziuden
van de Sahara neerstrijken en
elk voorjaar terugkomen, split
sen zich op hun tocht in
tweeën. Grote wateroppervlak
ten trekken ooievaars nooit
over. Daarom kiezen zij voor
hun broedplaatsen twee gebie
den: de ene vliegt over de
Straat van Gibraltar, de ande
re over Turkije' en Israël.
In Zwitserland is men heel
succesvol geweest met een po
ging de ooievaars terug te krij
gen. Men heeft ze daar in ge
vangenschap laten broeden en
de jongen later vrijgelaten. Dat
kunstje heeft men ook in ons
land geflikt, waardoor in de
Alblasserwaard het bekende
Ooievaarsdorp is ontstaan.
