F0T0-
STRIP-
VER-
HAAL
Autisme, een complex
van verschijnselen
Het nut van zemelen
-VLEES B.V., HOLTEN
VROUWELIJKE
ADMINISTRATIEVE KRACHT
RIJSSENSE
GEBOUWENSLOPERIJ
verhuizingen
transporten
„BE PÜFPE"
,B'8 Molenbelt'
BARVELINK
CHRISTELIJK
ORDERWIJS HOLTEN
iasisschuien:
TOERISTISCHE EVENEMENTEN
Is wit brood gevaarlijk
Sshapenwas
demonstratie
Alsude
kleur
meebrengt,
mengen
wij de verf.
WL**
aiSt-
J. H. Maats
en Zn. B.V.
Laat ons voor u met
vakantie gaat
uw camera nog
even nazien;
schoonmaken,
batterijen
controleren, enz.
it's raining
in my heart
^gporres
orresteijn
GESLOTEN
Neem ook dinsdag
eens verse kip!
Gratis in stukken
gesneden
Kleuterscholen:
Kinderen met gedragsproblemen
HOLTEN 25 JUNI 1976 PAGINA 6
EXPORTSLACHTERIJ EN
VLEESWARENFABRIEK
Op onze administratie is plaats voor een
Mavo-diploma gewenst.
Werktijden in overleg.
Sollicitaties aan kantooradres:
Pannenbakkersstraat 1-3 Holten
Tweedehands balken planken
deuren ramen ijzeren balken
en buizen enz. Verder allerlei nieuw
materiaal, o.a. golfplaten onduline
plastic asbest plastic dakgoten
riool- en afvoerbuizen kranen
closetpotten wastafels enz.
FIRMA
Braakmansdijk - Rijssen
Telefoon 05480 - 2298 - 2875 - 2116
VOOR VAKKUNDIGE
EN
Fa. H. Muller
en Zn.
Kerkplein 1 Holten
Telefoon 05483-1300
Agentschap:
Van Gend en Loos
U kunt bij ons
iedere kleur verf
krijgen, die u zoekt.
Want we hebben
in onze winkel een
machine die 850
kleuren mengt.
Kom 't maar es
proberen, 't Is in
een paar minuten
gebeurd. Als u de
goeie kleur mee-
brengt.
Vervetal vert: bus vol ideeën.
Verf- en behang-
speciaalzaak
Dorpsstraat 51
Telefoon 1470
Wij leveren ook alle films en
toebehoren.
VOOR EEN BETER ADVIES
TEL. 1850 DORPSSTRAAT 44 HOLTEN
De Disco Dorresteijn L.P. van de week
LEE TOWERS
van 18.90 voor
J
ISCO
Oranjestraat 31 Holten - Telefoon 05483 2392
Café-Restaurant
voor
receptie, bruiloft,
etentje en feestavond.
Prima keuken.
Max. 350 personen.
Telefoon 05476-1206
Vishandel
REINAARDUS
wegens vakantie
van maandag 28 juni
t.m. zaterdag 5 juli.
Wilt u een geslaagde
feestavond, receptie, diner
of vergadering, komt u
dan eens een kijkje nemen
in onze romantische
kelder
(tot pl.m. 80 personen)
Telefoon 05483-1942
Lekker en voordelig!
Oranjestraat
Open: dinsdag en zaterdag de hele dag en tijdens
vakantieweken ook op vrijdag.
„Repelsteeltje"
Schoolstraat 6 Telefoon 1968
Hoofdleidster: Mej. B. Ligtenberg
Dependance:
„De Haar" Klompsteeg 3 Telef. 2982
Leidster: Mej. T. J. Santing
„Kleuteïhoek"
Hoffesstraat 46 Telefoon 1978
Hoofdleidster: Mej. A. G. de Vries.
Kleuters, die vóór 1 oktober 1976 vier jaar
worden, kunnen bij de aanvang van het school
jaar - 17 augustus - worden toegelaten.
„De Schakel"
Schoolstraat 1,Telefoon 1582
Hoofd: H. Ch. Vogely Telefoon 2334
„Het Kompas"
Hoffesstraat 41.
Hoofd: J. H. van Engbrink Telef. 1528.
Tot onze samenleving be
hoort een vrij grote groep
mensen, van wie de ontwik
keling van hun sociaal-com
municatieve gedrag in min of
meer ernstige mate is ver
stoord. Vroege onderkenning
bij kinderen is een eerste
voorwaarde o.a. tot het voor
bereiden van goede voor
zieningen en behandelings
methoden en het optimalise
ren van reeds bestaande mo
gelijkheden.
De term „autistisch" is nog maar
weinig bekend in Nederland.
Autistisch gedrag komt vrij veel
voor. Onder „autisme" verstaat
men een heel complex van ver
schijnselen. Onderzoekingen in En
geland en Denemarken leidden tot
de conclusie, dat er ongeveer vier
autistische kinderen voorkwamen
op een aantal van 10.000. Wanneer
dit ook voor ons land geldt, is het
te vergelijken met het aantal blin
de kinderen. Het aantal kinderen
met autistisch gedrag in ruimere
zin is veel groter. Er bestaat bij
't verschijnsel autisme meer een
stemmigheid over de uiterlijke ver
schijnselen dan over de oorzaken,
die vermoedelijk rond do geboorte
liggen. De naam komt van het
Griekse „authos", zelf, op zichzelf.
Daarmee is één van de meest op
vallende gedragswijzen weergege
ven, een vreemd kind, dat geen
normale relaties heeft met ande
ren; spraakmoeilijkheden, terugge
trokkenheid, apathie, weerstand
tegen veranderingen e.d. Er zijn
bij wijze van spreken zestien ken
merken, die van kind tot kind kun-
BUURSE
Wandel, eig. gelegenh. aangege
ven m. VW-schildjes. Routebe-
schr. bij VW-Haaksbergen. Ver-
trekp. café De Kruisboer, Alsteed-
seweg; De Boomgaard, Broekhuur-
nerweg.
DELDEN
Gelegenh. tot maken zeilwagenrit-
ten na afspr.. Opg. hr. Roodenburg,
Bornsestr. 2, tel. 05407-1623. Start
rij stal Delden. Twickelerlaan. t.o.
kasteel. Wandel, op eig. gelegenh.,
aangegeven m. WV-routepijltjes,
voom.m.l. door parklandschap
Twickel (Azelerveen, Deldeneres,
Twickelerpark). Vertr. t.o. kasteel
Twickel bij herdenkingsteen baro
nesse van Twickel. Route 6 en 2,
twee uur. Route 2 één uur. Grote
Kerk, Kerkpl. te bez. elke dag beh.
zo-ocht. 10 en 18 u. Melden bij kos
teres mevr. Leusink, Kerkpl. 2.
tel. 05407-1459, tevens boekje met
beschrijving kerk.
DENEKAMP
Bez. Huis Singraven tot 1 juli,
rondl. op di., wo. en vr. 10.30 en
16 u. Kaarten verkrijgb. bij rest.
De Watermolen op Landgoed a
f 2.- p.p. volw., jong. t.m. 18 jaar
a f 0.75. Kinderen ben. 10 j. geen
toegang. Natura Docet Museum
Oldenzaalsestraat, tel. 05413-1325.
„Geopend dag. 10-13 en 14-17 u. Ook
oq zo. Entree f 1.50, tot 18 jaai
f 0.75. Béz. Volkssterrenwacht
Twente. Mekkelhorsterstr. 45, tel.
05413-2223. Elke di. bij invhl duis
ternis (niet voor 19 u.) Via kijkers
vlg. kunstmanen, satellieten e.d. Bij
slecht weer dia-presentatie. Entree
f 1.50, kind. tot 12 jr f 0.75 (onder
geleide). Drie gemark. wandel, op
eig. gelegenh. Afst. 6, 7 en 9 km.
Vertrekp. museum Natura Docet,
Oldenzaalsestr. 39. Route aangege
ven met gekl. paaltjes.
DIEPEIHEIM
Bez. Rozentuin, Rosarium Broens-
hof, gel. Grotestr. bij kerk. Dagel.
open tot zonsondergang. Entree
gratis. Bez. tuinen Kasteel Warme-
lo elke dinsdag en donderdag 14-17
u. en op aanvr. buiten bezoeku. el
ke dag beh. za. en zo. Kaarten en
bespr. VW, Haaksbergerstr. 26, tel.
05475-210. Volw. f 2.-, kind. f 1.-.
Bez, Ambachtshuisje op dinsdag en
donderdag 14-17 u. Kaarten VW-
Haaksbergstr. 26, tel. 05475-210. En
tree f 1.-, kind. f 0.50.
ENTER
Fietsroutes in en om Enter ver
krijgb. bij VW, Dorpsstr. 78, tel.
05478-229. Ook wandelroutes ver
krijgbaar.
LOSSER
Te bez. Staringgroeve (geologisch
monument)
DE LUTTE
Te bez. Arboratum Poortbuiten,
botanische tuin met versch. soorten
heesters, struiken en bomen, e.d.
aan Postweg, De Lutte. Wandel
routes verkrijgb. VW, teL 05415-
245.
MARKELO
Vanaf Kerkpl.
zo. 13 juni fietstocht, vertr. 8 u.
Dagl. demonstr. steenslijpen met
diavertoning en geluidsband bij
Zwerfsteensl. Overmeen, Hochtw.
van 10-17 u. Sterrenkijken op
camping de Keite vr. 4 o£ za. 5
juni om 21 u. Maanwaamemingen.
Natuurwandel. zo. 20 juni 9 u.
Vertr. brug Oude Borculoseweg.
RUSSEN
Openstell. Oudheidkamer Riessen,
gev. in nieuwe stadhuis. Elke do.
19-21 u. Entree f 1.-, kind. f 0.50.
Drie gemark. wandel, te maken op
eieg. gel. pl.m. 4.4 en 5 km. Ver
trek zwembad De Koerbelt, Brë-
keldl. en Schapend. Route aangege
ven met gekl. paaltjes. Stadswan
deling door Rijssen, route verkrijg
baar WV-kantoor. Fietsroute eig.
gelegenh. verkrijgb. bij WV-kan
toor. Trimmen op trimbaan aan
Knottenbeltlaan.
TUBBERGEN
Gelegenh. tot bez. St. Pancratius-
kerk Tubbergen, Mooie kerkra
men Joep Nicolas in kerk beschr.
van ramen. Gelegenh. tot maken
van ritten per open landauer t.m.
1 sep. door prachtige natuur in
gem. Tubbergen. Bespr. 1 dag
van te voren VVV, Grotestr. 60,
Tubbergen, tel. 05493-627.
VRIEZENVEEN
Bezichtiging Leemansmolen (an
no 1862), dagl. geopend. Inl. dhr.
Hoff, Hammerw. 34. Entree: vrije
gift.
nen verschillen. Kinderen met deze
kenmerken hebben gedragsproble
men, die het leven van een gezin
danig kunnen bemoeilijken.
Autistische kinderen lijken doof,
vanwege het lange uitblijven van
de spraak. Moeilijk te beoordelen,
omdat autistsich gedrag ook voor
komt met een andere handicap.
Andere kinderen die als autisten
worden gekenmerkt, lijken zwak
zinnig. Men vindt echter autisten
op alle intelligentieniveaus. Het
gebeurt zelden dat men zich over
een autistisch kind in de baby tijd
al ongerust maakt. Men wacht af,
maar dan groeit de ongerustheid.
Vaak gaan kostbare jaren verloren.
Betrekkelijk veel autisten leren
praten. Het aantal dat zich zelf
standig als volwassenen in de
maatschappij kan handhaven is ge
ring.
Voor de diagnose van autistische
kinderen is teamwork van ver
schillende specialisten noodzake
lijk. De groep autistische kinderen
is er bij uitstek één, die wat be
handeling en opvoeding betreft
tussen schip en wal valt. Men
vindt kinderen met autistisch ge
drag op BLO-scholen, op LOM-
scholen, in internaten voor ge
hoorgestoorden of zwakzinnigen.
De nood wordt het hevigst ge
voeld bij de ouders. Om tot betere
hulpverlening te komen zijn twee
ouderverenigingen opgericht. De
laatste maanden is er duidelijk be
hoefte tot hulpverlening. Voor een
goede aanpak ontbreekt landelijke
samenwerking.
De Independent Order of Odd
Fellows tracht een landelijke sa
menwerking tot stand te brengen.
In dit kader onderzoekt deze orga
nisatie of er een mogelijkheid be
staat op 12 maart 1977, de datum
van het eeuwfeest van de IOOF in
Nederland, door een concrete daad
een stoot te geven tot de gewenste
krachtige bundeling. Daarom wor
den nu al besprekingen gevoerd
om te komen tot een landelijke
structuur van hulpverleningsvor
men en voorzieningen, waarin cen
traal staat een landelijk onderzoe-
kings- en behandelingsinstituut,
dat 'n coördinerende functie krijgt,
voor informatie en publikatie zorgt
en de noodzakelijke samenhang
van onderwijs, volksgezondheid en
particulier initiatief tot een onaf-
hanklijk instituut in een gestruc
tureerd verband belichaamt.
„Neem toch een bruine1', zeggen moeders al tientallen jaren
bij. het ontbijt tegen hun kinderen. In bruin brood is niet
alleen het meel uit de graankorrel verwerkt, maar ook het
omhullende vliesje (de zemel) en de kiem. Daardoor bevat
bruin brood bijvoorbeeld meer vitamines. Bovendien wordt
door de zemel de spijsvertering bevorderd. Ook dat wisten
onze moeders al.
Ze wisten nog niet. dat wetenschapsmensen van naam hun
voorkeur voor bruin brood krachtig zouden gaan ondersteu
nen. En dat laatste is precies wat sinds kort gebeurt. Volko
renbrood, zeggen de mensen die het weten kunnen, kan er
waarschijnlijk voor zorgen dat we minder vatbaar worden
voor een aantal ernstige en minder ernstige ziekten: kanker
van de dikke darm, blindedarmontsteking, galstenen, aam
beien, een naar kwaaltje als verstopping. Zelfs met het voor
komen van hartaanvallen wordt volkorenbrood eten nu in
verband gebracht.
Wegens vakantie
van 30 juni t.m. 10 juli
Rijwielhandel
KOLKMAN
Larenseweg 45
op zaterdag 3 juli
om plm. 10.00 uur
bij A. J. Ribbink
Dijkerhoek 3
HOLTEN
De heilzame werking wordt toe
geschreven aan de onverteerbare
vezels. Men noemt ze ook wel
ruwvezels en ze komen voorname
lijk voor in volkorenbrood en tar
wezemelen, verder in peulvruch
ten (erwten en bonen) en in min
dere mate ook in rauwe groenten,
fruit (de schil), aardappelen en
andere knollen. De naam sugge
reert dat de vezels hard en ruw
zijn en de maag en darm flink
zullen irriteren (wat niet waar is),
en aan mensen met maag- en darm
klachten werd tot voor kort altijd
een makkelijk verteerbaar, ruwve-
zelvrij, dieet voorgeschreven (wat
in sommige gevallen een averecht
se uitwerking heeft).
Omdat ruwvezels slecht verteerd
worden, dragen ze weinig bij aan
de voeding. Daarom werden ze als
nutteloos beschouwd, Hef verras
sende vermoeden dat de ruwvezels
toch een zeer belangrijke functie
in het voedselpakket vervullen
ontstond in 1969 door onderzoek
van de Engelse arts Denis Burkitt.
Hij vergeleek hoe vaak hartaan
vallen en ziekten als darmkanker
en blindedarmontsteking voorkwa
men in het welvarende gedeelte
van de wereld (West-Europa en de
Verenigde Staten o.a.) en in de
ontwikkelingslanden. Deze ziekten
zijn in de ontwikkelingslanden zeer
zeldzaam. Ze komen wel voor als
het land of bepaalde gedeelten in
dat land (de steden) wat welvaren
der worden en westerse gewoon
ten overnemen.
Burkitt was de eerste die deze
verschijnselen toeschreef aan de
afwezigheid van -ruwvezels in het
westerse menu. De hoeveelheid
ruwvezel in het voedsel van de ge
middelde Nederlander is sinds 1900
gestadig afgenomen. In landen als
Afrika en Azië zitten ruwvezels
wel in grote hoeveelheden in het
dagelijks menu. Na Burkitt is een
aantal wetenschappers deze opvat
ting gaan controleren; ze zijn in
de meeste gevallen tot dezelfde
conclusie gekomen.
y De werking van ruwvezel berust
op een aantal effecten. Het eerste
effect is een verkorting van de ver
blijftijd van het vaste voedsel in
het spijsverteringskanaal. De ruw
vezels zetten in samenwerking met
de darmbacteriën (voor het blote
oog onzichtbare beestjes die in de
darmen van ieder gezond mens
voorkomen) klaarblijkelijk de dar
men tot meer spoed aan. De tijd
tussen maaltijd en ontlasting is bij
een Afrikaanse dorpeling 35 uur
en bij veel Westeuropeanen vaak
meer dan 70 uur. Als men aan deze
Westeuropeanen elke dag één of
twee lepels zemelen te eten geeft,
constateert men dat ze veel sneller
naar het toilet gaan.
Een tweede effect is dat de aard
en hoeveelheid van de ontlasting
verandert door het eten van ruw
vezels. De ruwvezel-etende Afri
kaanse dorpeling produceert dage
lijks ongeveer 250 gram (of meer)
zachte ontlasting, terwijl de gemid
delde westerling minder dan 120
gram voortbrengt en dan vaak in
een veel hardere vorm. Deze twee
effecten samen zijn verantwoorde
lijk voor het feit, dat het eten van
ruwvezels het ontstaan van ver
stopping, aambeien en pijnlijke
uitstulpingen van de darmwand
voorkomen. In het geval van een
vezelarme voeding moet er bij de
ontlasting immers veel meer druk
gebruikt worden en raakt de darm-
wand ook veel eerder beschadigd.
Over een eventueel gunstig ef
fect van ruwvezels met betrekking
tot kanker van de dikke darm be
staan vtel vermoedens - geen ze
kerheden. Dit gunstige effect zou
te verklaren zijn uit de rol die de
darmbacteriën in sommige gevallen
spelen. Deze in het algemeen nut
tige beestjes kunnen namelijk stof
fen produceren, waarvan vermoed
wordt dat ze kankerverwekkend
zijn. Door het eten van veel ruw
vezels verblijft het verteerde voed
sel korter in de darm. Hierdoor is
het contact tussen darmwand en
mogelijk gevaarlijke stoffen min
der langdurig. De kans op kanker
van de dikke darm (bij Ameri
kaanse mannen na longkanker de
tweede doodsoorzaak door kanker)
zou daardoor kleiner zijn.
Er zijn groepen Italianen in de
Verenigde Staten die net zoveel
vet gebruiken als de andere Ame
rikanen, maar waar toch veel min
der hartaanvallen bij voorkomen.
Een van de weinige verschillen
lijkt te zijn dat deze Italianen vrij
stevig vasthielden aan hun voe
dingsgewoonten, meer peulvruch
ten (naast spaghetti) aten en daar
om meer ruwvezels binnen kregen.
Het is bekend dat ruwvezels de
hoeveelheid vet (o.a. cholesterol)
in het bloed verlagen. Over cho
lesterol wordt de laatste jaren veel
gepraat en geschreven. Als er veel
cholesterol in iemands bloedvaten
aanwezig is, dan is dat een aan
wijzing voor een verhoogde kans
op hartaanvallen. Veel cholesterol
in het bloed is zeker niet de enige
oorzaak van hartaanvallen; veel
medici vinden „spanningen" be
langrijker.
Om op de vraag - „Is wit brood
gevaarlijk" - te antwoorden, kan
men dus zeggen dat gevaarlijk mis
schien sterk uitgedrukt is, maar
dat iemand, die zijn hele leven wit
brood eet een groter risico loopt,
dat hij een hartaanval zal krijgen
of aan een ziekte als darmkanker,
galstenen, aambeien of verstopping
zal lijden.
praktische tips
voor fotografen
in de vorm van
een foto-drieluik
Als je-zoals ik - een beetje bezeten bent van foto's makendan heb je meestal
eén probleem: hoe kom je aan modellendie de tijd en het geduld hebben om te
poseren? Daarom ben ik blij, dat er dit weekend een gast is. die dat graag en
zonder morren doet: Oma. Ze zit rustig in de serre met het plaatselijke
nieuwsblad en ik mag foto's nemen zoveel als ik wil. Als ik maar wel tijdig
voor een kopje koffie zorgwant daar is ze erg op gesteldDe eerste foto wordt
een mislukking. Dat had ik bij de opname niet eens in de gaten, want je oog kan
zich plaatselijk aanpassendus ziet nog wel iets in het donkere deeldal van het
buitenlicht is afgewend. Maar nnjn kamera zag daar niets Dus bleef het
donker.
Nou had ik daar schijnbaar wel een voorgevoel van,
want ik heb ook nog een opname gemaakt met de
flitser. Dit is het resultaat. Dat flitslicht zorgde er voor,
dat ook het gezicht voldoende werd belicht. Invullen
van licht, noemen fotografen dat Het is in dit soort
omstandigheden een mogelijkheid om gedeelten, die
te donker op de foto komen, duidelijk af te beelden
Achteraf ben ik blij. dat ik even heb geflitst Binnens-
en buitenshuis staat alles er nu goed doortekend op
Wéér zo'n mooie uitdrukking'
Omdat ik zo'n geduldig fotomodel had, probeerde ik
voor de koffie nóg een opname. Ik heb namelijk wel
eens een foto gezienwaarbij het buitenlicht van op zij
op het gezicht valt En de andere kant in het donker
blijft Dat gaf toen een mooi effekt Deze derde foto
komt een heel eind in de goede richting, dacht ik Door
dat licht van één kant krijgt het gezicht iets zachts en
milds
Toen ik deze foto's aan Oma liet zien zei ze schertsend:
"ik wist niet. dal tk nog zo knap was1'
