Bouwf onds-Inf otel ef oon
hielp 9000 vragenstellers
VEILIG IN VIJF
SECONDEN
Nationale inzameling bij
25 jaar Stöppeliiaene
Schuimaarde als
kalkmeststof
RECEPTEN
Teveel onzekerheid
en onduidelijkheid
wmm-
In landschapsnota s
Graan doet leven als U wilt geven
LANDBOUW
HOLTENS NIEUWSBLAD 4 JULI 1975
PAGINA .7
Wie woont heeft van tijd tot tijd een probleem. Daarbij doet het er niet
toe of men een huis huurt of er zelf een bezit. Die problemen hoeven ook
niet altijd omvangrijk te zijn. Toch kan de oplossing ervan wat hoofdbre
kens kosten. Bij welke deskundige kan men er dan mee aankloppen?
Welke instantie geeft snel het juiste antwoord? Om problemen en pro
bleempjes uit het uitgebreide terrein van bouwen en wonen te helpen op
lossen, stichtte de NV Bouwfonds Nederlandse Gemeenten ruim een jaar
geleden de Infotelefoon een vraagbaak waarop iedereen gratis een be
roep kan doen.
Directeur mr. B. P. L. Stal: ,,ln zijn
bijna 30-jarig bestaan heeft het Bouw
fonds veel kennis op het gebied van
bouwen en wonen opgedaan. Die Ken
nis ètellen wij gratis beschikbaar aan
iedereen die daar om vraagt. Het
Bouwfonds is een instelling van da
Nederlandse Gemeenten. Daaruit
vloeit automatisch voort dat het
dienstbaar moet zijn aan alle inwo-
'ners van die gemeenten, niet alleen
met het bouwen van huizen en het
verstrekken van hypotheken, maar
ook met het oplossen van hun alle
daagse problemen betreflende bouw
en woonzaken".
Het initiatief bleek een schot in de
voos. Vrijwel onmiddellijk na de
start barstte de vragenbui los. Aan
gespoord door perspublicaties en ad
vertenties draaiden per maand bijna
800 mensen het „alles-weet-telefoon-
lummer" 034954114. De vier dames
van het informatieteam kregen.in het
eerste jaar niet minder dan 8664
vragen te beantwoorden.
„Ik ga een schoorsteen buiten langs
het huis bouwen. Is daar vergunning
voor nodig?" Ja.
„Mijn ketel van de centrale ver
warming staat nu in de keuken.
Maakt het voor de brandverzekering
iets uit als de ketel naar de zolder
wordt verplaatst?" Neen.
,,Ik heb advies gevraagd aan een
advocaat en nu krijk ik een nota van
dertig gulden. Is dat in orde?" Vol
komen.
Ik ga een huis met 4i verbüjfs-
eenheden kopen voor f 70.450. Hoe
veel subsidie krijg ik?".
„Wat is erfpacht nou precies?".
„Als ik mijn huis ga isoleren,
krijg ik dan subsidie?".
.Ik heb last van kakkerlakken. Ze
zitten zelfs in mijn bad. Wat kan ik
er tegen doen?".
Informatrice Elly Roodenburg:
„Wij hebben* dit jaar honderden soor
ten vragen gekregen. Maar hoe on
verwacht ook, wij stellen er een eer
De opblaasbare reddingsglijbaan van
B F. Goodrich, ontworpen voor pas
sagiersvliegtuigen, is een ideale ont
snappingsweg voor verzorgingste
huizen.
Dit. is onlangs bewezen tijdens een
geslaagde proefneming te Leeuwar
den in het verzorgingstehuis „Bornia-
State" dat als één van de eerste ge
bouwen ter wereld is beveiligd met
dit unieke redmiddel. Aan weerskan
ten van het gebouw is een container
met opgevouweh glijbaan en een fles
samengeperst gas gemonteerd aan
een deur in de buitenmuur (foto 1).
In enkele seconden
Na het sein „brand" wordt de deur
geopend waardoor de container wordt
ontgrendeld en de glijbaan zich ont
vouwt v Het gas (stikstof) uit
de drukfles blaast de glijbaan in en
kele sekonden op tot de vereiste
vorm
Een moment later glijden de bewo
ners snel en veilig naar beneden
De glijbaan is aan het eind voorzien
van een speciale bekleding die de
vaart van de ontsnapten afremt.
Veiligste manier
Deze B.F. Goodrich glijbaan is de
snelste en veiligste manier om men
sen 'in veiligheid te brengen, zeker
als deze gehandicapt, gewond of be
wusteloos zijn. Het enige wat men
moet doen, is ze op de glijbaan
plaatsen. Enkele sekonden later ar
riveren ze ongedeerd op de begane
grond. Het gaat veel sneller dan het
afdalen langs een konventionele
brandtrap, 50 tot 60 mensen per mi
nuut. Bovendien is het ook veel vei
liger dan springen.
Voordelen
Andere voordelen van de B.F. Good
rich glijbaan boven een permanente
brandtrap zijn, dat insluipen onmoge
lijk 'is, elk onderhoud vervalt, de ar-
chitekt geen rekening behoeft te
houden met een storende konstruktie,
past in iedere verbouwing.
Het begin
De geslaagde toepassing te Leeuwar
den is ongetwijfeld het begin voor dit
nieuwe type nooduitgang als men
denkt aan de verhoogde veiligheid
van ziekenhuizen, scholen, hotels,
schepen, openbare gebouwen etc.
De opblaasbare reddingsglijbaan
(voorlopig ontwikkeld \*oor een max.
lengte van 25 meter) die na gebruik
opnieuw kan worden opgevouwen
wordt in Europa op de markt ge
bracht door B.F. Goodrich Aero
Products te Heveadorp en in Neder
land door De Boer b v./Ajax brand
beveiliging. De produktie geschiedt
in Amerika, maar het is niet uitge
sloten dat deze in de naaste toekomst
ook in Nederland kan plaatsvinden.
Het team van de Infotelefoon:
v.l.n.r. Marian Boode, Lia Jan
sen, Elly Roodenburg en Rika
Zaal.
in ze zo snel mogelijk te beantwoor
den. Daar zijn wij voor opgeleid.
Voor ingewikkelde problemen kunnen
wij onmiddellijk een beroep doen op
een van de specialisten op dat ge
bied van onze instelling. Weten die
niet een-twee-drie het antwoord, dar.
worden de inlichtingenvragers terug
gebeld of zij krijgen schrifteijlk ant
woord".
Gebleken is, dat veel mensen met
gelijksoortige problemen zitten. Aan-
en verkoop van een huis, de subsidie
regelingen, het eigen huis en de be
lastingen, thermische en geluidsiso
latie, de functie van de makelaar cn
verbouwingen zijn de tophits.
„Uit efficiency-overwegingcn hebben
wij de antwoorden op dc incest voor
komende vragen onderwerpsgewijs
op papier gezet. Als iemand iets wil
weten over bijvoorbeeld warmte-iso-
latie, dan heeft hij de volgende dag
een hele reeks gegevens over dat on
derwerp in huis. Hij kan die rustig
doornemen en desgewenst bewaren.
Blijken er daarna toch nog vragen te
zijn, dan kan er rustig worden terug
gebeld".
Kwaliteit
Het Bouwfonds is er gelukkig mee
dat het publiek in dit eerste jaar zo
druk van deze unieke dienstverlening
gebruik heeft gemaakt. Wat vinden
de mensen er zelf van? Om dat te
weten, is er een schriftelijke enquete
gehouden onder vragenstellers en
-stelsters. Daaruit bleek dat ruim 80
procent van hen de Infotelefoon toe
juicht. „Een lofwaardig initiatief, ga
zo door", schreef iemand spontaan.
Bijna 75 procent zegt, dat de verkre
gen informatie geheel of ten dele bij
gedragen heeft tot de oplossing van
het probleem waarvoor men belde.
Dat is voor een nog jonge service-
dienst een opmerkelijk hoog percen
tage. De wijze waarop informatie
wordt gegeven, vindt veel waarde
ring. „Beleefd", vindt 97 procent,
„begrijpend" zegt 80 procent, „be
hulpzaam" meent 91 procent en erg
„snel" schrijft 90 procent. Ook de
kwaliteit van de informatie vindt ge
nade in ogen van de raadvragers:
„voldoende" zegt 68 procent, „duide
lijk" vindt 80 procent en „objectief"
meent eveneens 80 procent.
Meer doen
De waarde van de Infotelefoon
wordt beïnvloed door de technische
mogelijkheden en beperkingen van de
telefoon. „De informatie was beperkt
maar daar heb ik begrip voor" zo
schrijft een van de geënqueteerde
vragenstellers. „De infotelefoon voor
ziet niet in alle behoeften. Zij is nut
tig voor snelle ad hoe informatie,
maar zij kan moeilijk oplossingen ge
ven voor het gehele probleem van
huizen kopen", zegt een ander.
De heer Stal: „Wij zouden graag nog
wat meer willen doen voor huurders
en voor toekomstige kopers van een
huis. Gelukkig bespeuren wij een
kentering in die richting. Wij hebben
ook ontdekt, dat sommigen een kran
tenartikel over of een advertentie van
ons aan de binnenkant van een kast
deur plakken. Zodra het nodig is heb
ben zij dan ons telefoonnummer
(4114 in Hoevelaken) direct bij de
hand".
Na bestudering van. de drie landschapsnota's nationale parken, natio
nale landschapsparken en relatie tussen landbouw en natuur- en land
schapsbehoud is het Landbouwschap tot de volgende, zij het voorlopige
conclusies gekomen:
de relatienota moet gezien worden als een constructief beginpunt voor
het tot stand brengen van een betere grondslag voor het samengaan van
de landbouw met natuur- en landschapsbescherming
omtrent de nota nationale landschapsparken bestaan nog grote bezwa
ren, die door de vele vraagtekens en onzekerheden versterkt worden
de nota nationale parken roept als voornaamste bezwaar op, dat enkele
met name genoemde landbouwgebieden erin .worden opgenomen.
Deze conclusies staan 'in een bief d;e
het Landbouwschap gezonden heeft
aan de Bijzondere Commissie uit c'e
Tweede Kamer, die de gelegenheid
heeft geboden vóór 20 mei schrifte
lijke meningen te geven over de drie
landschapsnota's. Het concept van de
brief aan de Bijzondere Commissie
'is besproken in de openbare bestuurs
vergadering van het Landbouwschap
op woensdag 7 mei.
Het Landbouwschap schrijft o.a„ dat
de eerste indruk van de nota's in
belangrijke mate wordt bepaald door
de te geringe waardering voor de
moderne., bedrijfsmatige landbouw,
die zeer wel gecombineerd kan wor
den met een goede vormgeving en
een passend beheer van het land
schap. In de nota's wordt dit onvol
doende erkend. Ook wordt het agra
risch belang voor de voedselproduk-
tie, voor de nationale economie en
voor de werkgelegenheid onderschat.
Gesteld wordt dat de toegenomen be
langstelling voor natuur en landschap
een werkelijkheid is, die duidelijk in
vloed heeft op dc land- cn tuinbouw.
Daarom'acht het Landbouwschap het
een goede zaak oni te proberen een
en ander beter op elkaar af te stem
men. Evenwel, alleen door een duide
lijke erkenning van de betekenis van
het moderne landbouwbedrijf kan het
no'dige evenwicht in de verhouding
tussen landbouw en landschap worden
gewaarborgd.
Ten aanzien van de uitvoering van
het beleid wijst het Landbouwschap
erop, dat de aan de landbouw opge
legde beperkingen zodanig moeten
worden gecompenseerd, dat de be
drijven de werkgelegenheid cr niet
nadelig door beïnvloed worden. De
overheid zal-vergoeding en/of onder
vanging van schade onomwonden
moeten garanderen.
Het Landbouwschap 'is van mening
dat vergoedingen voor beheer en on
derhoud, als beloning voor aan het
natuur- en landschapsbehoud bewe
zen diensten, de mogelijkheid openen
voor bijzonder landschapsbeheer.
Vergoeding van dc schade die agra
rische ondernemers, werknemers en
landeigenaren werkelijk lijden, dient
als minimum te worden gegaran
deerd. Opgemerkt wordt daarbij, dat
de hoogte van de uit te keren ver
goedingen in overleg met de regio
dient ie worden bepaald. Het recht
om te worden uitgekocht tegen volle
dige schadevergoeding wordt door het
Landbouwschap als sluitstuk noodza
kelijk geacht. Toeleverende, dienst
verlenende cn verwerkende bedrij
ven. die direct van de landbouwbe
drijven afhankelijk zijn. behoren de
zelfde rechten te hebben als de agra
riërs. Dc extra kosten voor natuur-
en landschapsbehoud bij ruilverkave
lingen of waterschapswcrkcn behoren
eveneens vergoed te worden.
Het Landbouwschap wijst in zijn
brief aan de Bijzondere Commissie
ook op de Wet op de ruimtelijke or
dening. In landbouvvkringen bestaat
de sterke vrees, dat de overheid zal
doorgaan met het opleggen van zwa
re beperkingen aan de landbouw door
middel van bestemmingsplannen,
zonder dat er sprake 'is van schade
vergoeding. In de relatienota wordt
zulk een vergoeding ook niet in het
vooruitzicht gesteld. Het Landbouw
schap wijst daarom op de noodzaak
van een wettelijke regeling, die aan
belanghebbenden bij bijzondere pla
nologische beperkingen ten bethoeve
van natuur er. landschap een récht
geeft op toepassen van een bijzonder
beheersregime. Voorts zou er een be
tere beleidscoördinatie moeten komen
waarbij de minister van Landbouw bij
de voorbereiding van koninklijke be
sluiten betreffende bepaalde bestem
mingsplannen moet worden betrok
ken.
De nationale parken en de nationale
landschapsparken worden door hel
Landbouwschap beschouwd als bij
zondere beheersgebieden. Het aanwij
zen van deze gebieden via een plano
logische procedure wordt dan ook als
juist ervaren, mits de aanwijzing di
rect en duidelijk gekoppeld is aan
het te voeren bijzondere beheer. Bij
de huidige regelingen is dat niet het
geval. Het Landbouwschap pleit
daarom voor een wettelijk geregeld
wederzijds samenspel van bestem
ming, beheer en Inrichting.
Het Landbouwschap acht het ook
noodzakelijk dat de voorgenomen
proefnemingen ook feitelijk in vrij
heid en tevens in een goede sfeer
kunnen verlopen. Daarom is het no
dig dat de regering planologische
regelingen met beperkingen van
meer dan normale zwaarte voorkomt
of volledig compenseert.
Het Landbouwschap is bereid zijn
medewerking te verlenen aan proef
nemingen, mits deze zich zullen af
spelen in een sfeer van werkelijke
vrijwilligheid en dat collectieve be
heerscontracten dan wel convenanten
daarbij bijzondere overweging ver
dienen. Bewoners van de parkgebie-
den ofwel hun organisaties zullen
rechtstreeks moeten kunnen deelne
men aan een nieuwe bestuursvorm in
het desbetreffende gebied.
Het Landbouwschap herhaalt in zijn
brief nogmaals dat grotere duidelijk
heid nodig is. Dat geldt ook ten aan
zien van de inhoud van de wetswijzi
gingen, die in dc landschapsnota's
vermeld zijn. Pas als deze duidelijk
heid verkregen is, hoopt het Land
bouwschap tot een nadere standpunt
bepaling te komen.
Van 20 tot 26 augustus zal, ter gelegenheid van de 25ste
Stöppelhaene te Raalte een nationale inzamelingsaktie wor
den gehouden, waarvan de opbrengst wordt bestemd voor.
een zaad verbeteringsproject in Gambia. Ruim 4000 „warme
bakkers" zullen in deze periode zakjes met siermaiszaad
verkopen en de opbrengst storten op rekening 65.19.60.800
van de Nederlandse Middenstandsbank.
Ir. A. H. Boerma, directeur-generaal van de Wereld Voedsel
Organisatie (F.A.O.), zal op donderdag 28 augustus, samen
met de ambassadeur van Gambia te Brussel, de heer Ebou
Momar Taal, naar Raalte komen om het voorlopige eind
bedrag in ontvangst te nemen en de bestemming van het geld
nog eens duidelijk toe te lichten, vooral in het kader van de
problematiek rond de voedselvoorziening in de wereld.
Sallands Oogstfeest
Stöppelhaene
Het steeds meer bekendheid krij
gende oogstfeest Stöppelhaene stamt
al van honderden jaren terug. In
Salland (West-Overijssel) vierden
de boeren aan het eind van de
oogstperiode groot feest, dat al be
gon als het laatste stukje rogge
was gemaaid en de vrouwen met
tinnen kannen genever het land op
kwamen. De maaiers mochten dan
naar hartelust drinken, terwijl er
voor de bindsters iets „zeutigs'
was. Wat vroeger vooral individu
eel op de boerderij werd gevierd is
men sinds 1951 gezamenlijk gaan
vieren. Behalve een groot aantal
festiviteiten, is een van de onder
delen van het oogstfeest het aan
bieden van een symbolische oogst-
gave aan de geestelijkheid.
Juist deze traditionele oogstgave
is voor de organisatoren van Stöp
pelhaene aanleiding geweest de 25e
viering van dit oogstfeest aan te
grijpen om voortaan dit gebeuren
toe te spitsen op een bezinning op
het belangrijke vraagstuk van de
Wereld voorziening.
Zaadontwikkelings-
projéct
In overleg met ir. Boerma werd
besloten tot financiering van een
project, dat de problematiek van
de voedselvoorziening bij de basis
kan helpen oplossen, namelijk het
verbeteren van de kwaliteit van
zaad, dat juist in landen van de
Derde Wereld de oplossing van het
voedselvraagstuk moet geven.
Gambia
De nog jonge, dit jaar tien jaar
onafhankelijke staat The Gambia,
één van de Sahel-landen, is te vin
den in het westen van Afrika, waar
het een enclave vormt in het land
Senegal. Gambia, een democratisch
bestuurde republiek met ongeveer
500.000 inwoners is voor wat zijn
middelen van bestaan betreft, ge
heel aangewezen op de landbouw.
In deze sector is dan ook meer dan
80 procent van de bevolking werk
zaam.
Terwijl in het verled1/» de land
bouw voornamelijk gericht was op
de produktie van aa,rdnoten die tot
op heden het voornaamste export
artikel vormen, wordt nu met be
hulp van de FAO de produktie van
katoen, rijst, mais en gierst verder
uitgebreid. De FAO onderzoekt op
het ogenblik in samenwerking met
het Gambiaanse ministerie van
landbouw betere zaai- en oogstme-
thodieken. Tevens wordt uitvoerig
aandacht besteed aan het introdu
ceren van nieuwe opslagmethoden.
Aktie
De inzamelingsactie wordt ge
houden in de week van woensdag
20 tot en met dinsdag 26 augustus,
voorafgaande aan de viering van 't
Sallands oogstfeest Stöppelhaene te
Raalte. De actie wordt mogelijk ge
maakt door een financiële garantie
door de Nederlandse Meelfabrie
ken en de spontane medewerking
van de Nederlandse „warme bak
kers".
De „warme bakkers" zullen zak
jes met siermais-zaad voor mini
maal f 1.- in hun winkel en aan
huis verkopen. De actie zal behalve
door de Nederlandse persmedia,
ook worden ondersteund door pos
ters en stickers die worden ver
spreid door o.a. de Nederlandse
Middenstands Bank en de warme
bakkers.
Behaive de opbrengst uit de ver
koop van zakjes siermais-zaad, kan
men ook geld storten op rekening
nr. 65.19.60.800 van de Nederlandse
Middenstands Bank. In de 450 kan
doren van de Nederlandse Midden
stands Bank kan men ook geld
storten in de collectebussen.
Bij kalkmeststoffen speelt de fijn
heid een belangrijke rol. Hoe fij
ner de deeltjes, hoe sneller de
werking. Wat fijnheid betreft
staat de als nevenprodukt van de
suikerindustrie vrijkomende kalk
meststof schuimaarde onbetwist
aan de top.
Daarnaast wordt de werking van
schuimaarde nog versneld, door
dat de kalkdeeltjes in innig con
tact zyn met de aanwezige orga
nische stof. Juist vanwege deze
beide eigenschappen behoort
schuimaarde tot de snelwerkende
kalkmeststoffen.
Hoewel kalkmeststoffen en dus
ook schuimaarde in de eerste
plaats maeten worden gezien als
pH-regulerend (zand- en dalgron
den) en in de tweede plaats als
meststoffen tot het voorzien van
de plant met voedingselementen,
is het toch belangrijk bij de toe
passing rekening te houden met
de nevenbestanddelen.
Vooral vanuit dit oogpunt ver
dient schuimaarde t.o.v. andere
kalkmeststoffen bijzondere aan
dacht. Per 1000 kg schuimaarde
worden aan de grond toegevoegd:
ca. 3,5 kg stikstof, 11 kg fosfor-
zuur, 2 kg kali en 12 kg magne
sium.
Deze nevenbestanddelen verte
genwoordigen een directe bemes-
tingswaarde van rond f 13,per
ton. Deze waarde is berekend
naar de kunstmestprijzen van dit
voorjaar en temeer zo interessant
geworden, daar met name het
laatste jaar de kunstmestprijzen
zo enorm zijn gestegen.
Afhankelijk van de afstand tot
de suikerfabrieken zal schuim-
aai'de maar in enkele gebieden
meer dan f 15,per ton franco
boerderij kosten. In vele gebieden
ligt de prijs zelfs aanzienlijk lager
dan de waarde van de nevenbe
standdelen. Uit het bovenstaande
is het dan ook zonder meer duide
lijk, dat schuimaarde de aller
goedkoopste kalkmeststof is.
Problemen bij het strooien be
hoeft men tegenwoordig niet meer
te vrezen. Desgewenst kan de
schuimaarde meestal ook ge
strooid op het land worden ge
leverd.
TARTAAR STROGANOFF
4 tartaartjes, 4 eetlepels boter, 1
ui, 1 teentje knoflook, 100 gram
champignons, peper, zout, 2 thee
lepels paprikapoeder, enkele lepels
bouillon (tablet), 1 bekertje zure
room, fijngehakte peterselie en
bieslook.
Snipper de ui en knoflook. Maak
de champignons schoon en snijd ze
in plakjes. Zout en peper de tar
taartjes. Smelt de boter en fruit
hierin de ui en knoflook, strooi de
paprika erover en laat* dit al om
scheppend nog even fruiten tot aL
les een mooie kleur heeft en de
uien zacht zijn, (vooral op een
zeer zacht vuur!).
Schep de uien uit de pan en bak
in de achtergebleven boter de tar
taartjes snel aan weerskanten
bruin. Neem ze uit de pan en leg
ze op een goed voorverwarmde
schaal, houd ze warm.
Leg in de achtergebleven boter de
champignons, laat die heel even
zachtjes bakken, voeg ui en knof
look eraan toe en dan de bouillon
en de zure room. Roer dit enkele
malen voorzichtig om en schep
deze massa over de tartaartjes.
Strooi er bieslook en peterselie
VARIATIES:
#voeg aan de zure room een klein
beetje tomatenpuree toe.
leg de gebakken tartaartjes op
een gebakken sneetje brood en
dan de uien en champignons
erop.
kneed door de tartaartjes alvo
rens ze te bakken een restje
fijngesneden ham.
