Vakiiïitie toevlucht voor „vergeten mensen"
Een ontroe
Saliands initiatief
Het blaas-pijpje
Trek van
toeristen naar
buitenland is wisselvallig
„DE IMMINKHOEVE"
Drink jij
of drink ik.
WAAR GAAN WE HEEN?
Verlangen naar
zin voornaamste factor
7
Iade kom van het vriendelijke Sallandse dorpje Lemele, op de weg
van Ommen naar Raalte, ligt de driehonderd jaar oude boerderij
„De Imminkhoeve". De boer ploegt er echter niet meer en op het
erf heerst niet meer de bedrijvigheid van het boerenbestaan. Wèl
■lÜinikt er de lach van mensen, waarvan je haast zou kunnen zeggen
aat -ze het lachen verleerd zouden moeten zijn
De landbouwtrekker heeft er plaats gemaakt voor de rolstoel.
Op de „Imminkhoeve" komen mensen vakantie houden, voor wie
het begrip ereensuitzijn zó oneindig veel inhoudt en zovele
emotionele kanten heeft, dat het welhaast beschamend is om ais
gezond mens" te moeten ervaren dat de maatschappij op dit punt
zo ontzettend veel te kort schietWant er zijn nog te weinig Im-
minkhoeven in onze samenleving. En er is nog zo ontstellend wei
nig begrip voor noodachtergeslotendeuren: het geïsoleerde
wereldje van onze gehandicapte medemens.
Ons land telt circa een kwartmil
joen mensen, die door welke oor
zaak dan ook, niet meer kunnen be
schikken over het volledige vrije ge
bruik van zintuigen of ledematen. In
de meest ernstige gevalen zelfs niet
meer de controle hebben over bei
den.
Er zijn vele verkeersslachtoffers bij.
Velen ook werden invalid? tenge
volge van ziekte of weten niet beter
omdat zij hun handicap meekregen
bij de geboorte. Een kwartmiljoen
mensen, lichamelijk en/of geestelijk
gehandicapt, waarvoor in de norma
le samenleving géén plaats is
Want hoe hard het ook moge klin
ken: de gezonde samenleving wendt
zich af van deze ..vergeten groep
mensen". Soms welhaast met een
wrevelig niet willen zien en niet
geconfronteerd willen worden met.
hun onvolkomenheid
Velen nemen geen deel aan het eco
nomisch proces in de maatschappij
en zijn gedoemd een eigen leven te
leiden in een eigen wereld
En dat doen ze dan ook:
Eenzaam binnenshuis, ergens weg
gestopt „tweehoog-achter" in een
muffe stadswijk ofwel wetenschappe
lijk goed verzorgd in een instelling.
Een harde strijd
communicatie, naar contact om zijn
geestelijke eenzaamheid te doorbre
ken. Wil niet betutteld worden, be-,
klaagd of bewonderd. Maar wil ge
zond zijn met de gezonden en mens
zijn met mensen.
Dat is de kern: het integratiepro
bleem.
Particulier initiatief
Een probleem zoals er zovele pro
blemen zijn en waarvoor op brede
schaal geen pasklare oplossingen te
vinden zijn. De overheid, zegt men,
is, verantwoordelijk voor ons allen
en dus ook voor het welzijn van deze
medemensen. Maar in een bestel zijn
altijd tekortkomingen te vinden. En
dan is het de beurt aan 't particulier
initiatief om die tekorten op te vul-
lenlen.
Doorgaans is het dan de taak van
een handjevol idealisten om wat op
touw te gaan zetten. Maar hoe dan
ook: financieel zijn zij afhankelijk van
andere welwillende particulieren.
Geloof in doel en groot vertrouwen
in het welslagen van wat tot stand
moet worden gebracht is dan de be
zielende kracht, die dikwijls de enige
garantie inhoudt die aan de goedgeef
se Nederlander kan worden gegeven.
De grote kracht om door te kunnen
zetten is veelal het heilige besef van
het moeten.
Mannen, vrouwen en kinderen, die
veelal verborgen voor de buitenwe
reld 'n harde strijd te strijden heb
ben. Niet zozeer vanweg? het feit dat
ze niet uit-de-voeten-kunnen, want
vaak worstelen zij zich met 'n be
wonderenswaardige wilskracht bo
ven hun 'handicap uit en komen tot
aanvaarding van hun tekort-:
Him strijd is het probleem van het
niet geaccepteerd worden als nor
maal mens door de „gezonde samen
leving". Men ontwijkt ze vanwege
hun tekort, betuttelt om hun hulpbe
hoevendheid en acht ze niet volwaar
dig
Anders dan normaal een volle
dige miskenning!
De gehandicapte daarentegen hun
kert naar menselijke erkenning, naar
Belangeloos
Een mooi voorbeeld daarvan is wat
er op de weg van Ommen naar Raal
te is gepresteerd. Die eeuwenoude
mooigelegen boerenhoeve, waar een
project is ontwikkeld dat waard is
om behouden te blijven.
Omdat het voorziet in een enorme
behoefte. - -- -
Ofschoon die ene „Imminkhoeve"
nog altijd een druppel is op de
gloeiende plaat
De Stichting Vakantiecentrum voor
Gehandicapten „De Imminkhoeve"
kwam in maart 1972 tot stand en
heeft ten doel gehandicapten vanuit
het gehele land weg te plukken uit
de enge begrenzing van de muren,
waarbinnen zij gedoemd zijn te ver
blijven.
Om een lach te kunnen laten weer
klinken, de bevrijdende lach van het
er-eens-uit-zijn
Een week of een paar weken in een
andere omgeving, doet wonderen!
„Witte jassen willen we hier niet
zien", zegt de heer J. L. Boeren
dans, beheerder van de „Immink
hoeve", initiator en medeoprichter
van de Stichting.
Zelf invalide en levende van z'n
WAO. verricht hij zijn bezielende
taak in Lemele volkomen belange
loos. Dat is overigens het toonbeeld
van allen, die daar hun dankbare
werk doen. Men wil geen vergoe
ding!
Wij willen de mensen hier de vrye
blijheid van een echte vakantie laten
genieten. Waarby een gezond mede
menselijk contact voorop wordt ge
steld. In een mooie omgeving, in een
vakantiecentrum vvaar niets aan een
inrichting doet denken of aan de
vier muren van thuis.
Uiteraard zijn alle voorzieningen
aangepast aan de eisen. Derhalve
geen drempels of andersoortige be
lemmeringen. Wanneer we hier groe
pen uit een Inrichting krijgen verzoe
ken wü de begeleiders om in vakan-
tietenucte verschijnen.
Daar op „Imminkhoeve" is een Ie
der mens met mensen....
Andere omgeving
doet wonderen
De heer Boerendans verhaalt van
een zwakzinnige jongen, die drie jaar
lang niet te bewegen was geweest
tot enigerlei communicatie.
Stil in een beschut hoekje was hij
tot eenzaamheid vervallen met als
enige metgezel de stoel waarop hij
zat. En waartoe hij dag in dag uit
zijn toevlucht zocht
Totdat zich dit jaar de gelegenheid
voordeed om een vakantie door te
brengen op de „Imminkhoeve".
En daar gebeurde, wat toch nie
mand had verwacht!
Wim besefte verandering van om
geving. Een geheel andere omgeving
met andere mensen om zich heen.
Zocht toenadering en kwam los
Hij kon slechts articuleren en ge
baren, maar hij deed het. Tot grote
verbazing en blijdschap van zijn be
geleiders. Er werdqp films van ge
maakt als bewijsstuk van het „won
der".
Ontroerend was de aanhankelijk
heid van de jongen
Het klinkt welhaagt ongeloofwaar
dig dat het tot.de mogelijkheden be
hoort in onze snellevende moderne
samenleving. Maar het geval werd
gesignaleerd door de NCRV binnen
het kader van een radioprogram
ma
Een invalide vrouw, die zevenentwin
tig jaar lang haar huisje niet uit
was geweest! Zij kwam door bemid
deling van deze..omroepvereniging op
de „Imminkhoeve" terecht waar zij
voor haar doen een onvergetelijke
ervaring opdeed
Mensen, die iets om haar gaven, die
belangstelling voor haar hadden. Dat
was voor haar iets onbestaanbaars!
De ervaring van de heer Boeren
dans en z'n staf van helpers en help
sters vormen een rijke bloemlezing
van dankbare feiten, emoties en be
levenissen. Het is machtig werk.
waardoor ie beslist niet gefrustreerd
raakt. Ofschoon het afscheid
waarvoor je steeds weer geplaatst
wordt, toch wel erg moeilijk is
Dit jaar heeft „De Imminkhoeve"
voor het eerst op volle kracht kun
nen draaien met gemiddeld dertig
gasten pér week. Vele verzoeken,
waaronder ruim twintig groepsaan-
vragen van inrichtingen, moesten he
laas worden afgewezen.
De belangstelling is groot en de
behoefte is schrijnend. Toch wil ..De
Imminkshoeve". als het vooralsnog
niet anders kan, in ieder geval die
druppel op de gloeiende plaat blij
ven
Tekort van zestigduizend
Tot voor zeer kort heeft het er
naar uitgezien dat dit vakantieoord
tóch zou moeten verdwijnen.
Ondanks het feit dat de exploita
tierekening over 1974 beslist geen te
korten te zien zal geven en dat ook
de prognoses voor 1975 een gezond
financieel beleid garanderen, pak
ten zich toch donkere wolken boven
„De Imminkhoeve" samen
Men was niet bij machte een tekort
van zestigduizend gulden weg te wer
ken, dat was ontstaan tengevolge
van onvoorziene uitgaven in het voor
afgaande jaar bij de bouw en inrich
ting.
De bedreiging van het voortbestaan
van „De Imminkhoeve" is echter af
gewend door de gezamenlijke Rabo-
banken in Nederland.
Jongstleden vrijdag 25 oktober
overhandigde dr. A. J. Verbage, bij
de officiële opening van het districts
kantoor van de R: bobank te Almelo,
namens de „Stichting Steun door Ra-
bobanken" een cheque van een eens
luidend bedrag als gift om het tekort
te dekken, aan de voorzitter bestuur
van de Stichting „De Imminkhoeve",
de heer J. J. R. Boosman.
Nieuwbouw
Nu deze rekening vereffend is en nog
net is kunnen voorkomen dat dit
mooie particuliere initiatief zou moe
ten stranden op het uitblijven van de
zo hoognodige financiën, kan men
thans welgemoed voortbouwen aan
dit „eiland van mensen-werk". Er
bestaan grote plannen. Alleen, ook
daar is geld voor nodig!
Een jaar nadat de boerderij door
de Stichting werd aangekocht, kon
begin 1973 een aanvang worden ge
maakt met de verbouw en inrichting
van de aanwezige gebouwen, de aan
leg van de tuin en de moestuin met
kassen.
De twee grote stalcomplexen wer
den getransformeerd tot ruime fris
se slaapzalen, voorzien van toiletten,
was- en doucheruimten. Aangepast en
betegeld, 'n Immers grote, naast de
boerderij gelegen veldschuur werd
verbouwd tot een ruime lichte recrea
tiezaal. verbonden door een corridor
met de nachtverblijven.
De kinderboerderij werd ruim
schoots voorzien van dieren, geschon
ken door particulieren uit het gehele
land.
Een keurige doelmatige accommo
datie. waarmee fase I van het bouw
plan bereikt is. De fondsen hiervoor
werden bijeen gebracht door de ver
koop van obligaties zullen van par
ticuliere en instellingen. Erg veel
steun werd ondervonden van acties
voor radio en TV door de VARA en
NCRV.
Er loopt thans ook een financiële
actie voor een „aangepaste bus",
waarvoor inmiddels een fonds is
gevormd van meer dan f 10.700.
Met de verwezenlijking van fase II
is een bedrar gemoeid van f 450.000,
In dit plan is de bouw van een hotel
accommodatie geprojecteerd met
twee- en vierpersoons kamers, waar
in in totaal 30 gasten kunnen wor
den ondergebracht. Centrale keuken,
wasserij, eetzaal- en recreatieruim
te.
Fase III omvat de plannen voor
de bouw van circa 20 bungalows. De
ze bungalows zijn bestemd om gezin
non op te vangen, waarvan één
of meer huisgenoten gehandicapt zijn.
Zoals de heer Boerendans het terecht
stelt: wij willen hier ook zoveel mo
gelijk trachten om gezinsleden van de
gehandicapten onder te brengen.
Ook dat is eigenlijk een „verge
ten groep mensen", die tengevolge
van grote zorg en toewijding ook ten-
einde-raad kunnen geraken
't Zou mooi zijn als dit allemaal
verwezenlijkt zou kunnen worden.
Voor wie geïnteresseerd is in het
project ,.De Imminkhoeve". is het
goed te weten dat men daar gast
vrij ontvangen wordt
„Wij laten de mensen graag zien
waarom en waarvoor wij werken",
zegt de heer Boerendans.
(Noot van de redactie: Ofschoon
in dit artikel niet openlijk een ver
doek om financiële steun wordt ge
daan, ademt het wel de sfeer van
„belangstelling opwekken" «oor het
gehandicapten-probleem Wij wil
len wat verder gaan door u te vragen
mv bïidrage te storten op giro
28166 00 van de Stichting „De
Imminkhoeve" te Ommen voor dit
mooie Sallandse initiatief, (w.b.).
DEN HAAG. 21 oktober. Wat an
derhalve maand niet voor mogelyk
werd gehouden in de Nederlandse
reiswereld is onverwacht werkelyk-
hcid geworden: afgelopen zaterdag
vertrokken tal van vliegtuigen, on
der andere naar Spanje in verband
met redelijke aanbiedingen voor
herfstvakanties, die doorgaans een
week of tien dagen duren. In weer
wil van sombere voorspellingen en
kele maanden geleden hebben eni
ge duizenden reislustigen toch beslo
ten het najaar uit te kiezen voor een
vakantierust, blijkbaar omdat men
in de afgelopen zomer zeer slecht aan
zün („zonnige") trekken is gekomen.
Een uniek verschynsel, dat deze la
te trek in 1974, die laat zien dat de
teruggang in reisboekingen voor di
verse landen niet enkel op de finan
ciën berust, zoals de berichten van
Het Bedrijfschap Horeca schrijft
ons:
De wijziging van de Wegenver
keerswet (de zogenaamde 1-novem-
beiwet) heeft in de afgelopen maan
den vele monden en pennen in bewe
ging gebracht.
Zoals u zonder meer zult weten,
behelst deze wetswijziging ondermeer
de bepaling, dat men bij een alcohol
promillage boven de 0.5 niet aan
hef verkeer mag deelnemen en dat
controle hierop zal worden uitge
oefend door middel van 't zogenaam
de „blaaspijpje", aangevuld met de
bloed- (eventueel de urine-) proef.
In een kostbare (door de Over
heid gesubsidieerde) campagne heeft
De vereniging Veilig Verkeer Neo-
derland het publiek op de conse
quenties van deze wetswijziging ge
attendeerd.
Op zichzelf is deze campagne
niet onjuist, maar wél gechargeerd,
omdat de indruk wordt gewekt, dat
enig gebruik van alcohol bij deelna
me aan het verkeer een strafbaar
feit is.
Inderdaad: .gechargeerd". Want
ook volgens deskundigen zal een ma
tig gebruik van alcohol, onder niét on
gunstige psychische en fysieke condi
ties, voor deelnemers aan het ver
keer geen problemen opleveren.
Maar de indruk is gewekt, de pa
nieksituatie is ontstaan; naar onze
mening ten onrechte.
Wanneer ik spreek over „onze",
br-doel ik hiermee het publiekrech
telijk Bedrijfschap Horeca, waarin
vertegenwoordigd - zijn alle werkge
vers .en werknemers in de horeca-sec-
tor.
Ter verduidelijking:
Hel Bestuur van het Bedrijfschap
wordt gevormd door de volgende
verenigingen van werkgevers, werk
nemers
Ned. Bond van Werkgevers in
Hotel- Restaurant-, Café- en Aanver
wante Bedrijven „Horecaf";
Nat. Bond van Ondernemers in
het Horeca- en Aanverwante Bedrijf
Horeca-Nederland
Ned. Bond van Logies-, Pension
en Aanverwante Bedrijven (LBAP)
Recreatie-ondernemers Neder
land .Revron";
Stichting Unie van IJsbereiders
en Patates-fritesbakkers;
Kath. Bond van Personeel in
Agrarische-, Voedings- en Genot
middel-, Tabakverwerkende-, Hore
ca- en Aanverwante Bedrijven
(AVG)
Ned. Bond van Hotel-, Café- en
Restaurantpersoneel (NBHP)
Chr. Bond van Werknemers in de
Voedings-, Agrarische-, Recreatie-,
Genotmiddelen- en Tabakverwerken
de- Bedrijven (CVAT)
Alles bijeen genomen is het een
sector van 35.000 bedrijven, waarin
meer dan 100.000 mensen werkzaam
zijn. dus niet bepaald een quantité
négligeable.
De gehele sector van het horeca
bedrijfsleven, ervan uitgande, dat op
grond, van gezonde democratische be
ginselen deze wetswijziging tot stand
is gekomen, heeft wél op bepaalde
onderdelen kritiek (en heeft daarvan
ook tijdens de desbetreffende Ka
merdebatten doen blijken), maar
verzet zich hier niet tegen, nu do
Volksvertegenwoordiging deze - wij
ziging heeft aangenomen.
Onze bedrijfstak stelt zich dan
ook op het standpunt, dat wij met de
ze wet moeten leren te leven, ervan
uitgaande, dat overmatig gebruik
van alcohol bij deelname aan het
verkeer laakbaar is.
Wél wil het Bedrijfschap zowel
tegenover het Nederlandse publiek als
tegenover de bedrijfsgenoten de ge
kweekte paniekstemming uit de weg
ruimen.
Vandaar dan ook deze bijeen
komst.
Vandaar ook een voorlichtings
campagne, waarvoor het bedrijfschap
circa f 150.000.heeft uitgetrokken.
Na al het negativisme van de
afgelopen maanden wil het Bedrijf
schap zich positief opstellen en op
grond daarvan een campagne gaan
voeren om het publiek ervan te over
tuigen, dat er geen reden bestaat de
horeca-bedrijven minder te gaan be
zoeken en om bovendien onze be
drijfsgenoten de nodige mentale steun
te geven.
Ons budget is in vergelijking
tot de door de Overheid gesubsidieer
de campagne van Veilig Vrkeer Ne
derland erg beperkt, maar wij me
nen tóch onze visie over deze aange
legenheid niet aan onze gasten te
mógen onthouden.
Wij nemen geen stelling tegen
de wetswijziging in, maar willen voor
kómen, dat door onjuiste interpreta
tie van deze wijziging het bezoek aan
de horecabedrijven zou worden ge
remd.
Geen paniek dus. Wèl en posi
tieve benadering. Vandaar een
campagne, die er op wijst, dat on
danks alles het .uitgaan" in de hore-
ca-sector ,in" blijft.
Ër komen enkele advertenties in
landelijke bladen, vervolgens komen
er affiches op de spoorwegstations,
en zullen stickers ter beschikking
worden gesteld.
Dit is de uitwerking van eeu
principe; een principe, dat niet uit
sluitend gehuldigd wordt door de
ruim honderd-duizend, medewerkers
in de horeca-sector, maar door het
ehele Nederlandse volk, namelijk:
Dat een matig mens zijn vrijheid
waard is. Daarom hoeft er als gevolg
van de wetswijziging in het gezellig
.uit" gaan geen enkele verandering
te komen, indien van tevoren duide
lijk wordt afgesproken:
Drink jij, of drink ik
Den Haag, 20 oktober 1974
Bedrijfschap Horeca,
A. W. Merk, ec. drs.
secretaris.
DEVENTER SCHOUWBURG, Gro
te Kerkhof 1, tel. 11500
zaterdag 9 november aanvang 20 u.
Deventer Opera- en Operette Vereni
ging. met ZAR UND ZIMMERMAN,
vrijdag 8 november aanvang 20 u.
Causerie voor Mij tot Nut v. 't Alge
meen door A. A. C. Maaskant: „Hoe
houden we Overijssel bewoonbaar?"
maandag 11 november aanvang 20 u.
Abonnementsconcert door het Over
ijssels Philharmonisch Orkest.
E.D.B.-THEATER, Smedenstraat 10,
tel. 13615.
weekfilm do. 7 t.m. wo. 13 nov. Born
losers 18 jr.
nachtvoorstelling vr. 8, za. 9 nov.
23.30 u, De .vernietiging van Franken
stein 18 jr.
matinee za. 9, zo. 10 nov. 14 u. Gas
op de plank a.l.
aanvangstijden weekfilm: zo., ma.,
di. wo. 20 u„ vr. 21 u., za. 18.30 en 21
u.; zo. 16, 18.30 en 21 u.
CINEMA. Lange Bisschopstraat 69.
tel. 11100
weekfilm do. 7 nov. t.m. wo. 13 nov.
The way we were 14 jr.
nachtvoorstelling vr. 8, za. 9 nov.
24 u. Performance 18 jr.
matinee za. 9, zo. 10, wo. 13 nov. 14
u. Woodpecker festival a.l.
aanvangstijden weekfilm: werkd. 20
u.; za. 18.45 en 21 u.; zo. 16, 18.45 en
21 u.
LUXOR THEATER, Brink 20. tel.
18662.
weekfilm do. 7 nov. t.m. di. 12 nov.
Andy Warhol's Frankenstein 18 jr.
nachtvoorstelling vr. 8 nov. 23 u. Zor-
ro de porno-ridder 18 jr.
matinee v- 'r ->v. 14 u. Pippi in Ta-
katoekaland a.l.
cyclusvoorsleii.ng wo. 13 nov. 20 u.
Troll 18 jr.
aanvangstijden weekfilm: werkd. 20
u.; za. 18.30 en 21 u.; zo. 16, 18.30,en
21 u.
ROZIJNENKORF KUNSTPOOT. Gro
te Poot 19, tel. 11848
Tot 20 november Fran*
schilderijen. „Kunst op wielen",
geopend: ma. t.m. za. 14-18 u.; vr.
ook 19-21 u.
WADDENEXPOSITIESCHIP ,.AR-
GO", Mr. de Boerlaan by Ankersmit-
gemaal
geopend: zo. t.m. vr. 10-18 u.
Tot 10 november expositie over de
Waddenzee en haar bedreigingen.
GALERIJ LENTEN. Kletterstraat
25-27, Epse. tei. 21815.
geopend: di. t.m. za. 14-17.30 u.
Tot 9 november: grafiek, schilderij
en. aquarellen 1850-heden, Daarna tot
1 december: Fred en Helen Sieger -
schilderijen aquarellen.
OPENBARE LEESZAAL, Brink 70,
tel. 13506
geopend: di. t.m. vr. 10-17.30 en 19-
21 u.; za. 10-17 u.
Tot 11 november: mevrouw v. Looi
- schilderijen. Daarna tot 9 decem
ber: B. Holsheimer - tekeningen,
schilderijen.
GALERIE SIDONIE. Kleine Over-
straat 58, tel. 19675
geopend: di. t.m. za. 14-18 u.; vr. ook
19-21 u.
B. Bevers - Pentekeningen en olie
verfschilderijen.
ALBERT SCHWEITZER CEN
TRUM, Brink 89, tel. 19675
geopend: wo. 19-21 u.; za. 12-16 u.
Permanente expositie over leven en
werk van A. Schweitzer.
MUSEUM DE WAAG, Brink 56, tel.
14556
geopend: di. t.m. za. 10-12.30 u. en
14-17 u.; zo. 14-17 u.
Tot 10 nov. Overzichtstentoonstel
ling Rie Cramer.
MUSEUM DE DRIE HARINGEN,
Brink 55, tel. 14556
geopend: als de Waag
Tentoonstelling van Aankleedpoppen
uit 1860-1910.
MUSEUM VOOR MECHANISCH
9, tel. 19739
geopend: als de Waag.
DE ERVARING, Kleine Overstraat
85
geopend werkdagen 15-18 u.
Permanente, doch regelmatig veran
derende tentoonstelling door Loes en
Reinier v.d. Voorde.
ATHENAEUMBIBLIOTHEEK, Kloos
ter 3, tel. 16512
geopend: ma. t.m. vr. 10-12.30 en
14-17 u.; wo. ook 18-20.45 u.
Expositie 500 jaar Botanische Boek
illustraties.
JAZZ CAFE, Menstraat 2
vr. 8 november 20.30-24 u.
OVERDEKT ZWEMBAD. Smyrna-
straat 2, tel. 21864
zaterdag 9 november 19.30 u.
Afzwemfeest Diploma A
Kantine THOMASSEN en DRIJVER
- VERBLIFA - KOMPLEX DEVEN-
TER-Zuid, Zweedsestraat 7,
za. 9, zo. 10 nov. 10-17 u.
lie Internationale ruildagen van de
Personeelsver. T. en D. afd. filatelie
WIJKGEBOUW VAN VLOTENLAAN
za. 9 nov. 14-17 u.
Ruilbeurs van Hobbyklub Arno. In).
H. Veldhoen. Wouwermanstraat 15.
DEVENTER MOTOR- EN AUTO
MOBIELCLUB. Inl. P. Peuters. Lan-
gestraat. 7, tel. 19667.
donderdag 9 oktober Avondrit start
20 u. bij café restaurant De Worp.
Twelloseweg 3.
Weekenddienst tandartsen: D. L. de
Mooy, Zwolseweg 149, tel. 15487.
juli en augustus in dag- en weekbla
den suggereerden.
Wie Torremolinos, 16 km van Mala
ga, als uitgangspunt kiest, of mid
den Spanje (Benidorm) heeft grote
zekerheid op behoorlijk weer met een
aantal zonne-uren. Daar gaat het ook
om: een stukje gezondheid opdoen,
nu ons zonloos land zo weinig heeft
gegeven.
Nog altijd is geen bevredigend ant
woord te geven op de vraag of de
oliecrisis en de prijsstijgingen heb
ben geleid tot een vermindering van
het aantal boekingen voor enkele
landen, Spanje voorop, maar ook
voor Joegoslavië. Italië, Scandina
vië. Het aantal per auto reizenden
neemt langzaam toe om welke re
den dan ook en dat aantal is moei
lijk te schatten en niét ónder te bren
gen in de percentages van de reisbu
reaus, die hun procenten berekenen op
grond van de geboekte trein-, bus en
vooral vliegreizen.
PERCENTAGES
De percentages spraken overigens
een duidelijke taal. Het officieel or
gaan van de Nederlandse reisbureaus
(ANVR) gewaagde van een terug
gang van 5 a 10 procent en er werd
zelfs een vermindering van 70.000
boekingen op het totaal gemeld. In
Zwitserland 5-30 procent -minder
overnachtingen! Joegoslavië boekte
tot en met juni 32 procent minder
toeristen, Italië ll procent in twee
maanden; Scandinavië gemiddeld
5!o procent, Spanje in 5 maanden
tijds 3 procent, Oostenrijk zelfc, 25
procent in totaal. Het ligt hoe langer
hoe meer uit de gratie, zonder daar
voor een aanwijsbare oorzaak aan te
geven.
De vraag blijft ook of de teruggang
van het toerisme naar Spanje niet
een één-jaar verschynsel is en of
het zich toch zal herstellen. De lange
verhalen over ongebreidelde flatge
bouwen langs de gehele kust, totaal
verknoeid door de reusachtige hui
zenblokken, vormen voor duizenden
toeristen geen nieuws.
Het kan blijkbaar tal van zonzoe-
kers ook niets schelen, als ze maar
zon hebben, .lekker kunnen luieren
en 's avonds kunnen flaneren. Die
groep zon-aanbidders te beschouwen
als een minderheidsgroep is een mis
kenning van de werkelijkheid, want
de meeste buitenlanders verkiezen
Spanje, boven landen als Scandina
vië en Oostenrijk, vanwege het kli
maat. De Spaanse regering wil het
toerisme weer stimuleren, want een
teruggang betekent een deuk in de
betalingsbalans, die gunstig stond
door het toerisme. Als de Spaanse re
gering echter de fout maakt door te
mikken op de beter gesitueerde toe
rist, - die naar hotels moet worden
„vervoerd", zou ze wel eens de kous
op de kop krijgen. Spanje is ook
„in" vanwege zijn overvloedige keu
ze aan appartementen, gebouwd
met staatssubsidie en met buiten
lands kapitaal (Duits en Nederlands),
en met berulp van werkloze ar
beiders, die blij zijn werk te hebben.
De midden- en noord-Europeanen
voelen zich het beste thuis in hun
„huisje", hebben er wat ongemak
voor over en hebben er na één erva
ring meestal genoeg van in een ho
tel te gaan vanwege de maaltijden,
die niet-Spanjaarden niet liggen en de
te kleine porties. Bovendien wordt
de service er niet beter op.
PRIJSBEWUST
De toerist is prysbewust geworden,
maar wil voor een vakantie, waarvan
hy veel verwacht, ook geld op tafel
leggen. Dat heeft de herfstvakantie
bewezen, ook de zomervakantie.
Waarom een teruggang? Men is uit
gekeken men wil wat anders maar
dan wel zon.' Men klaagt over te wei
nig goede verbindingen met steden of
grotere plaatsen, met name in noord-
Spanje, en men heeft al lang ontdekt
dat Spanje als goedkoopste-eiland
verleden tijd is.
Wat nu? Buitenlandse reizen zijn
al lang geen luxe meer. Zo populair
geworden zelfs, dat men eerst Span
je ontdekt en dan eigen land.
Italië, een land vol kunst en schoon
heid van natuur, is geleidelijk minder
populair. Trektochten naar het Como-
meer en Lago di Maggiore hebben lar»
ge tijd populariteit gehad. Worden ze
minder en wil men meer zuidelijk
ook voor de zon? Veel trek naar
het zuiden van Italië is er niet. Er ig
bovendien voor de toerist een belang
rijke overweging: de sociale onrust.
De vakantieganger wil geen politiek
gezanik; wil niet het slachtoffer wor
den van stakingen, onlusten.
Speelt dan het weer zo'n grote rol?
Voor duizenden mensen is het blijk
baar geen halszaak, gelet op de toe
nemende belangstelling voor het ka
rakteristieke Engeland en het niet
minder mooie Frankrijk, in welk land
men beter weer kan aantreffen dan
in Groot Brittannië. Frankrijk zal
misschien ten topper worden in het
komende jaar, ondanks alle moei
lijkheden die men kan hebben met
de taal.
De Franse franc moge dan gunstig
staan voor ons buitenlanders, de gun
stige koers is blijkens ervaringen
toch niet de voornaamste reden.
Want ook Joegoslavië is niet zo
duur en toch neemt het toerisme naar
Tito's land af.
Een grote enquête onder de toeris
ten zou kunnen uitwijzen hoe de trek
van de vakantiegangers is .waarom
ze zo'n wonderlijke lijn trekken en
waarom bijv. in '74 Spanje minder
in de gratie was dan Engeland.
Het motief dat de toerist steeds meer
voorkeur geeft aan doe-vakanties
(zelf trekken, wat avontuur zoeken)
is ten aanzien van de vermindering
van het aantal vakantiegangers naar
een bepaald land wel aangehaald,
maar geldt al enige jaren.
Zowel de Nederlanders als de Duit
sers deinzen er niet voor terug steeds
verder te trekken. In Portugal, poli
tiek nog onrustig, hezint men zich op
plannen om de vreemdeling meer te
trekken: vooral naar het mooie zon
nige zuidelijke gedeelte, de Algarve.
„Wij zullen niet de fout van de Span
jaarden maken en de kust volbou
wen", zeggen Portugese autoriteiten
en gelijk hebben ze.
Griekenland blijft populair, maar
Noord Afrika is nog een experiment.
De voorzichtige conclusie na het
afwegen van de feiten is, dat men
geen enkele zekerheid heeft hoe de
trek van de toerist naar het buiten
land volgend jaar zal zijn. De Ne
derlanders, dat blijkt nu wel. zijn ge
wend aan de internationale prijsver
hogingen en. nogmaals, schikken zich
erin en betalen hogere prijzen.
De toenemende geestelijke spannin
gen in het onrustige leven maken va
kantie tot een keiharde noodzaak. Dat
blijkt factor nummer één te zijn.
Eén jaar met ongunstige uitkom
sten, zoals 1974, mag niet een graad
meter zijn; zal het ook niet zijn Hoe
het verloop in 1975 zal wezen zal de
wereld van de reisorganisaties zeer
interesseren. Vooral omdat ook het
binnenlandse toeristenverkeer een stij
ging te zien heeft gegeven en gunstig
afsteekt bij de trek over de grenzen
dan vorige jaren.