Vergane Nederlandse „Oost- injevaarder' na 350 jaar rijke buit voor archeologen Puzzelactie voor Rode Kruis Indianenspel in de Flevohof VARIA voor u getekend ZO GEBRUIKT U DE SAPCENTRIFUGE De V.Ö.Y. in discussie TENTOONSTELLING 100 jaar Oosterspoorweg De sterrenhemel in juni Katoen is de mens op het lijf geschreven Vondsten bij Australië worden in Nederland tentoongesteld zomerfeesten Hengevelde Leer in de zomerwind FOTO/FILM Fo.o- süB 14, 15 en 16 juni: Popmuziek en Geesink op Vrijdag 14 juni 1974 5 Een expeditie is begonnen een van >s werelds boeiendste scheepswrakken uit te graven: dat van de in 1629 ver gane Batavia, het oudst bekende wrak van een schip der Vereenigde Oost- indische Compagnie. Op weg naar Ba tavia nu Djakarta verging het op een rif voor West-Australië. Acht mannen en een vrouw vormen de ploeg van het Western Australian Museum, die eind december van het vorig jaar is uitgevaren van Fre- mantle op hun twaalf meter lange werkschip Henrietta naar de Wallabi- groep van de Houtman Ab- rolhos-archipel. Zij hebben goede hoop vele geheimen te ontraadselen van 't schip dat byna 350 jaar onder de golven van de groene Indische Oce aan heeft gelegen. Een eerdere expe ditie heelt vorig jaar al heel wat zeer uiteenlopende en goed bewaard gebleven voorwerp omhoog gebracht. Gruwelijk drama De Batavia was in het jaar voor haar ondergang vlaggeschip v. d. compag nie toen ze uit Nederland vertrok voor een gruwelijk eindigende reis. Jere my Green, die de expeditie leidt heeft wekenlang in de Haagse rijks-archie ven 28 kilometer dossiers uitgekamd op gegevens over de reis. Gezagvoer der Franciscus Pelsart slaagde er in met vele overlevenden van de schip breuk aan land te komen. Maar het was een dor eiland zonder drinkwa ter. Hij en zijn bootsman Adriaan Ja cobs besloten een poging te doen in een kleine sloep naar Batavia te va ren om hulp te halen. De overigen bleven met karige rantsoenen en slechts een beetje drinkwater op het eilandje achter. Pelsart bereikte Batavia en hij koos snel weer zee met een reddingsexpe ditie. Toen hij echter terugkeerde op het eilandje ervoer hij dat daar een wrede muiterij had gewoed en dat 125 mannen, vrouwen en kinderen waren vermoord. Geen verkoop vondsten De museumploeg van Jeremy Green zee-archeologie is zijn vak die nu terugkeert naar de plek van dit drama bestaat uit Australiërs, Britten en een Amerikaan, allen tussen de twintig en dertig jaar en bereid een klein half jaar door te brengen op het barre, waterloze Beacon-eiland, waar een eerdere expeditie een woon- hut, een werkhut, een laboratorium, een voorraadschuur en een steiger heeft gebouwd. De gebouwen zijn zo opgetrokken dat de daken tevens een drinkwater-reservoir vormen als het eens regent. Bijzonder bij deze expeditie is dat krachtens een overeenkomst tussen Australië, de deelstaat West-Australië en Nederland de opgehaalde voorwer pen niet verkocht word ten voordele van de vinders en de Nederlandse re gering, zoals gebruikelijk is met der gelijke wrakken. Wel het moeilijkste bij hel voor bereidende werk was met onderwa tercamera's het hele gebied van vijf tig bij twaalf meter nauwkeurig in kaart te brengen door foto aan foto te passen. Het probleem hierbij was dat de deining van de oceaan hier altijd voortduurt zodat precies situe ren van de camera's niet altijd moge lijk is als de deining een bepaald minimum overschrijdt is werken in het geheel nigt mogelijk onder wa ter. Green heeft ervaring in dit werk hij ontwikkelde aan de universiteit van Oxford allerlei apparaten voor de onderwater-archeologie die hii ook actief bedreef in de Middellandse zee bij Cyprus. De eerste voorwerpen die uit het wrak omhoog werden gehaald waren 120 blokken zandsteen die, naar hun vorm te oordelen. bestemd waren geweest om ergens in het gebied van de VOC deel uit te maken van een rljkbewerkte toegangspoort tot 'n sta tig huis. Vijf kanonnen, elk 1800 Am sterdamse ponden zwaar (rond drie kwart ton), kwamen eveneens aan de oppervlakte. Een ervan was van een zeer ongebruikelijk type.: de loop was een koperen buis. bekleed met een laag lood waaromheen ijze ren banden geslagen waren met daar omheen weer een loodlaag die weer gevat was in een koperen cilinder. Nagels verdwenen, hout gaaf Vervolgens werd zand en koraal- gruis verwijderd van goed bewaard gebleven planken en balken, die een etiket opgeplakt kregen voor ze losge maakt werden. Aan land kon men ze weer op de oorspronkelijke manier aan elkaar passen. De scheepswand was typisch voor de scheepsbouw van die jaren: in de planken waren nagels geslagen van rond 25 cm leng te en met koppen van ongeveer drie centimeter doorsnee. Zoveel nagels waren gebruikt dat het hout nagenoeg geheel bekleed was met een ijzer laag. Het houtwerk bestond uit een buitenste laag van pijnhout dat het best bestand is tegen de gevreesde pocalworm. Daaronder 2 lagen eiken planken van behoorlijke dikte. En dan was er nog een binnenwand van de andere zijde tegen de spanten ge timmerd. 't Hout heeft de drieëneenalve eeuw in zee zo goed doorstaan dat de zaag- en bijlsporen v. d. scheepsbou wers nog zichtbaar zijn. De meeste nagels zijn weggeroest, maar het zal mogelijk zijn ze weer precies na te bootsen ö'oor afgietsels te maken van de gaten waarin ze gezeten hebben. Door een tien meter lange plasticbuis, waaronder nog een stuk slang beide tien centimeter van doorsnee wordt per uur een ton of twee, drie opgezo gen van het zand en de koraalresten. Dit gaat door een zeef om eventuele kleine voorwerpen op te vangen. Gro tere stukken worden omhoog geta keld. Met deze twee methoden is al een scheepsklok, sterreschieters en ande re navigatie-instrumenten, de loop van 'n musket, prachtig blauw gegla zuurd aardewerk, bronzen en koperen 'schalen en pannen, flessen, lepels en een zegel waarop sierlijk d'e letters G en B zijn gegraveerd. Dit moet toe behoord hebben een de scheepspre dikant Gijsbert Bastiaensz. Jeremy Green gelooft dat er nog veel meer is, maar dat het wel een jaar of vier kan duren voor alle waarschijnlijke vindplaatsen zijn afgewerkt. En dan rekent hij nog eens tien jaar om alles te restaureren en onderzoeken. Volgend jaar expo.sitie De Batav,ia is het oudste van de acht tien vergane Oostindiëvaarders waar van men het wrak weet te liggen en het is het enige dat aangezien de vondsten niet voor verkoop bestemd zijn geheel en al het wetenschappe lijk onderzoek ten goede komt. Drie liggen er bij de Shetland-eilanden. twee voor de Ierse kust. één bij Noorwegen, drie bij Zuid-Afrika. e.en bij Madagascar, drie andere nog voor Australië en twee bij de Hebriden, om de voornaamste te noemen. Sa men met vondsten uit andere wrak ken voor deze woeste kust van Aus- stralië zullen de historische schatten en gegevens van de Batavia bijeen gebracht worden voor een gemeen- schappelijke tentoonstelling die eind volgend jaar gereed moet zijn en in Ned^riand en Australië wordt, wordt. Vers vruchte- en groentesap is ge makkelijk zelf te maken met een sap centrifuge. U kunt er allerlei soorten fruit en groente voor gebruiken. Het sap kan ,,puur" of vermengd' met an dere sappen worden gegeven. Tips voor het maken van sap: koop fris-uitziende, verse groen te en fruit. was groente en fruit goed vóór het gebruik schil vruchten niet, behalve citrus- fruit. De schillen van citroenen, sinaasappelen en grapefruit sma ken n.l. erg bitter, voor citrus- fruitt kunt u ook 'n citruspers ge bruiken. Haal de harde pitten uit Ook al beeft u nog \lang niet: de beste methode om een haarscherpe foto te maken van 1/30 sec. of langer is: vanaf statief, tafel of ander steunpunt. Vermijd ..springers" bij het filmen. Die storende beeldovergangen voorkomt u, door na elke stop een andere standplaats in te nemen. Of door na elke stop een andere beeld- uitsnede te kiezen met behulp van uw filmzoom. Overdaad schaadt. Minder komt vaak sterker over dan meer. De V.O.V. (Vrijwillige Ouderdoms- verzekering) komt vry regelmatig in de publiciteit. Soms blyken daar- bjj misverstanden of minder juiste inzichten over deze verzekeringsvorm te bestaan. De directie der Sociale Verzeke ringsbank en het bestuur der Vereeni- ging van Raden van Arbeid stellen er daarom prijs op het volgende te publiceren: Wat is de V.O.V. Op grond van de Ouderdomswet kan men bij de Raden van Arbeid een vrijwillige verzekering (V.O.V.) slui ten onder meer voor een wettelijke lijfrente tot f 90,per maand in gaande op een der leeftijden van 55 tot 65 jaar. Is de premie te hoog? De nu en dan vernomen mening, dat de V.O.V.-premies duidelijk ho ger liggen dan die voor soortgelijke verzekeringen, is te weerleggen, niet alleen met de resultaten van een re cent onderzoek maar ook door de toe nemende produktie, die aantoont dat de V.O.V. goed in de markt ligt. Winstdeling Bovendien valt te wijzen op de winst deling. Hoewel de V.O.V. als wette lijke verzekering geen winst be oogt maakt zij de laatste jaren winst op de beleggingen als gevolg van de hoge rentestand. Deze winst kwam bijna uitsluitend voort uit de hoge rente op nieuwe beleggingen, zodat het billijk is haar te verdelen onder hen die nog premie betalen. Vanaf 1970 is daartoe op de lopende remie- betalingen jaarlijks een reductie toe gepast, welke is toegenomen van 12*/s Pet. in 1970 tot 20 pet. in 1973 en 1974. Hoewel begrijpelijk is dat ook de V.O.V.-rentetrekkers gaarne in de winst zouden delen, is hiertoe tot op heden nog niet overgegaan omdat de beleggingen voor de indertijd door hen gestorte premies slechts een lage i'ent® opleverden. Waarom niet waardevast? Als bezwaar tegen de V.O.V. wordt wel genoemd, dat de uitkering niet waardevast of zelfs ,,welvaartsvast" is zoals b.v. bij de A.O.W. Het betreft hier echter een verzeke ring op basis van een vaste premie en een vaste uitkering. Aanpassing van de uitkeringen zou alleen moge lijk zijn bij veel hogere premies, die bovendien geregeld zouden kunnen worden afgestemd op de hoogte dei- uitkeringen. Tegenover de waardevermindering der uit te keren rente staat echter het feit, dat ondanks zeer aanzielijke kostenstijgingen de premies voor nieu we verzekeringen thans nog dezelfde zijn als in 1949 toen b.v. de welstands- grens voor de ziekenfondsverzekering lag bijf 3.750.— (tegen f 23.200— thans). Premierestitutie by overlijden. Een ander bezwaar, dat tegen de V.O.V. wordt aangevoerd, is dat bij overlijden vóór de pensioenleeftijd geen premierestitutie zou plaatsvin den. Dit is echter niet juist omdat men ook bij de V.O.V. wel degelijk premierestitutie kan overeenkomen. V.O.V. en loonbelasting Tenslotte wordt wel als een moei lijkheid ervaren, dat een combinatie van V.O.V.-rente met A.O.W.-pensi- oen kan leiden tot inhouding van loon belasting. Bij overschrijding van de daarvoor geldende minimumgrens is de Sociale Verzekeringsbank nl. tot inhouding verplicht op grond van de belastingwetgeving. Deze maakt voor de V.O.V.-rente geen uitzondering om dat de belanghebbende indertijd voor zijn VOV-premie ook belastingaftrek heeft kunnen verkrijgen, eventueel via een T-forumulier. Bovendien kan hij het ingehouden bedrag terugontvangen wanneer het inkomen bij de definitieve aanslag inkomstenbelasting (bijvoorbeeld door toepassing van aftrekposten) beneden de heffingsgrens blijkt te liggen. bv. kersen, pruimen e.d. snijd de ingrediënten klein als dat nodig is, maar doe het vlak vóór het gebruik. gebruik de sappen onmiddellijk of vries ze meteen in, waarna ze 10-12 maanden bewaard kunnen worden. centrifugeer met appels altijd wat citroen mee anders wordt het sap bruin. Houdt u voor een goed gebruik van de sapcentrifuge aan het volgende: Lees de gebruiksaanwijzing, die bij de sapcentrifuge geleverd is, goed! Spoel de onderdelen van de sap centrifuge meteen na gebruik schoon, zodat'de pulp niet aan koekt, dat bespaart u veel extra werk en tijd. Denk vooral bij zachte vruchten, zoals aardbeien en tomaten aan uw muren, plafond en kleren. Doe de vultrechter niet te vol, sluit hem af en schakel daarna de cen trifuge in. Pas op dat de centrigue niet over belast wordt! Verwijder zonodig, regelmatig de pulp. Een losse plasticstrip in de trommel verge makkelijkt het schoonmaken. Voor ca. 1 dl sap hebt u nodig: 350 g bieten 200 g bleekselderij 250 g knolselderij 150 g komkommer 150 g paprika 125 g rabarber 150 g radijs 250 g rammenas 200 g rode kool 200 g spinazie 150 g tomaten 400 g uien 400 g venkel 400 g wortelen 200 g aardbeien 200 g appels 200 g druiven 200 g mango 200 g peren Gebruik de sappen puur, of maak er cocktails van! Ideeën voor groente- en fruitcock- tails Centrifugeer met rabarber, anijs zaad (1 theelepel per dl sap) mee. Maak de drank op smaak met basterdsuiker. Vermeng 1 deel rabarbersap met 1 deel aardbeisap en zoet de drank met basterdsuiker of,honing. Centrifugeer met tomaten wat la vas (Maggiplant) mee. Vermeng 2 delen tomatesap met 1 deel sap van bleek- of knolsel derij.- Voeg wat citroensap toe of geef er een schijfje citroen bij op de rand van het glas. Vermeng 2 delen bleek- of knol- selderysap met 1 deel appelsap. Centrifugeer met wortelen peter selie en selderij mee. Vermeng gelijke delen wortel en appelsap. Vermeng gelijke delen venkel en paprikasap. Vermeng gelijke delen rodekool- en sinaasappelsap. Vermeng gelijke delen tomatesap Op 10 juni a.s. zal het precies een eeuw geleden zijn dat een gedeelte van de zgn. Oosterspoorweg en wel de lijnen Amsterdam Oostejdok- Amersfoort en Hilversum-Utrecht Maliebaan door de Hollandsche IJze ren Spoorweg Maatschappij in ge bruik werd genomen. Het streven van de H.IJ.S.M. o-n haar puur Hollandse net met de rest van ons land te verbinden en contact te zoeken met het buitenland, onder vond vanwege de concurrentie met cïe andere spoorwegmaatschappijen de nodige moeilijkheden. Een akkoord met de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen leidde tenslotte tot de Oosterspoor weg, zo genoemd omdat hij van Am sterdam in oostelijke richting werd aangelegd. De tak uit Hilversum sloot in Utrecht bij de Lunetten op de SS-lijn naar het zuiden aan, terwijl in 1876 via Amersfoort en Apeldoorn Zutphen werd bereikt en de verbin ding tot stand kwam met Noord- en Oost-Nederland en Duitsland. Ter gelegenheid van dit feit zal in het Spoorwegmuseum te Utrecht van 6 juni tot en met 7 juli a.s. een kleine tentoonstelling worden gehouden die de verschillende gebeurtenissen rond de honderdjarige zal belichten. De expositie beperkt zich daarbij uiter aard tot het gedeelte van de lijn dat in 1874 klaar was met een accent op de situatie in Utrecht. De openingstijden van het museum zijn: dinsdag tot en met zaterdag van 10 tot 17 uur en zondag van 13 tot 17 uur. 's Maandags is het museum ge sloten. Voor bezoekers van het museum is de tentoonstelling gratis toegankelijk. De planeet Mercurius is tijdens de eerste helft van de maand zichtbaar in het noordwesten, maar zal min der helder zijn dan de vorige maand. Vernis is nog steeds zichtbaar aan de morgenhemel. Aan het eind van de maand komt ze twee uren voor de zon op. Mars is nog te zien aan de avondhe mel in het westen, maar zijn zicht baarheid neemt af doordat hij steeds dichter bij de zon komt. Jupiter kan men 's morgens vinden in het zuidoosten en wordt steeds be ter zichtbaar. Saturnus zal in het begin van de maand in de avondschemering ver dwijnen en enkele maanden onzicht baar zijn. In de vroege morgen van 13 juni kan men de maan zien ten noorden van de heldere planeet Jupiter. 21 juni om 19 uur 38 gaat het mid delpunt van de zon door het zomer- punt van de ecliptica en bereikt zijn grootste noordelijke declinatie, een voudiger gezegd, vandaag begint de zomer. Daar de zon in de maand juni niet diep onder de noordelijke horizon doorgaat, zal het 's avonds en in de nacht niet geheel donker worden. Als er dan ook nog de volle maan is, zal het niet erg meevallen de sterren beelden te ontdekken. Als men bij gaand kaartje gebruikt, kan men het best wachten tot men geen last heeft van de storende maan. Het kaartje laat de sterrenhemel zien in de maand juni omstreeks middernacht. U moet er wel op letten dat u het kaartje boven het hoofd houdt en wel zo dat de N samen-valt met het wer kelijke noorden, anders zoekt u een sterrenbeeld in het Oosten terwijl het zich in het Westen bevindt. Het programma van de zomerfees ten in Hengevelde luidt als volgt: vrijdag 14 juni: 20.00 uur: Aanvang met opening door burgemeester Buyvoets. Daar na trekking prijzen loterij door notaris Pot uit Delden. Verder Hengeveldse feestavond met tot één uur de Tiro- lerkapel uit Gelselaar. zaterdag 15 juni: 10.00 uur: Begin kinderfeesten voor kleuters en leerlingen lagere scholen. 13.00 uur: Windhohdenrennen op sportpark „Rupertserve". Als specia le attractie zullen enkele gewone honden uit Hengevelde zich de poten uit 't lijf proberen te lopen. 13.30 uur: Kleiduivenschieten op het Zwarte Water" aan de Haaksberger straat. 13.30 uur: Goochelaar Loxias in de grote feesttent. Meteen daarna „Swieb in paniek". 18.30 uur: Zomerpopavond met de groep Catapult, The Shoes, Mr. Boo zondag 16 juni: 14.00 uur: Internationaal Prof Wor stel Gala. Er wordt verder geworsteld door met feap van radijzen. Vermeng 2 delen tomatesap met 1 deel wortelsap, wat paprikasap en wat sap van spinazie. Geef spinaziesap met wat aro ma. Vermeng 1 deel biete- en 1 deel appelsap en wat citroensap (voor zichtig!). Vermeng 1 deel radijssap met 1 deel komkommersap, waarbij wat peterselie is meegedraaid. Voeg wat peper en zout toe. Vermeng gelijke delen appel- en peresap. Vermeng gelijke delen druive- en mangosap. Geef mangosap met heel weinig citroensap. Vermeng gelijke delen appel- en meloensap. Geef puur aardbeisap bij vanille- ijs of vermeng het met evenveel melk. Maak de drank op smaak met basterdsuiker of honing. Vermeng gelijke delen kerse- en aardbeisap; voeg, indien nodig, heel weinig citroensap toe en eventueel suiker. Vermeng bessesap met melk en basterdsuiker. Vermeng gelijke delen besse- en pruimesap en leg er een schijfje citroen in. Vermeng 2 delen bessesap met 1 deel rabarbersap en basterdsui ker. Vermeng gelijke delen zwarte bes sen en appelsap en voeg een scheutje gembersap toe. Vermeng gelijke delen zwarte bes sen- en aarbeisap en zoet d'e drank met basterdsuiker. Jo Clemens uit Engeland, Oscar Egg uit Zwitserland, Al Bastian uit Bel gië, Tarzan Taylor uit Argentinië, Bruno Martino uit Italië, Peter Guzz- man uit Polen, Bert Mychell uit En geland en kampioen van Europa. De gevreesde Zwarte Krachtpatser Jim my Patterson uit Amerika en ex-boks kampioen van Amerika zal eveneens niet ontbreken in Hengevelde. Scheidsrechter is Frank Hewitt. Kaarten voor dit worstelgeweld zijn (met grote reductie) in voorverkoop verkrijgbaar bij de meeste Raboban- ken in Twente en de Achterhoek. 18.30 uur: Grote feesttent: gezelli ge avond; gratis toegang. Met de Spi ders èn onze eigen Buffoons. In de bar-tent wordt de muziek ver zorgd door de Tirolerkapel ^Edel weiss" uit Gelselaar. I I Wat zo'n 3000 jaar geleden al bleek juist te zijn, gaat deze zomer ook weer op: katoen is de mens op het lijf geschreven. De natuurvezel katoen heeft de niet De nationale Rode Kruiswoordpuz- zclactie ten bate van de vakantie- projecten voor chronisch zieken en invaliden heeft een bruto bedrag van ruim f 300.000 opgebracht. Om elke voor dit doel geofferde gul den zoveel mogelijk tot zijn recht te laten komen is er alles aan gedaan om de onkosten tot een minimum te beperken. Zo is bijvoorbeeld iedere keer weer het sorteren van de tien duizenden kaarten geheel vrijwillig en belangeloos verricht in het moe derhuis der zusters Ursulinen te Ber gen (N.H.). Daar ook vond 4 juni jl. de trekking van de dertiende puzzel met d'e .su perhoofdprijzen" plaats. De juiste slagzin van de laatste puzzel luidde: ,,Niet meedoen is geen prijs". En het totaal aantal E's in alle dertien kruis- woordoplossingen bedroeg 226. De meeste deelnemers hadden dit ge tal gevonden. Zo ook de winnaar van de hoofdprijs, een luxe stacaravan van ruim f 10.000,- de heer H. L. Oei uit Amsterdam. Vol bewondering sloeg hij vorige week donderdag bij de firma Dick Wissink te Willeskop bij Montfoort zijn nieuwe aanwinst gade. De 31-jarige eher Oei kan de ze stacaravan met recht zijn ..twee de woning" noemen want er is voor hem juist n iOudorp bij Alkmaar een huis in aanbouw. De Philips-kleurentelevisie kwam in Uithoorn terecht, het Mark-orgel van Benelux Musical Instruments in Eind hoven. Alle prijswinnaars zijn steeds vol lof geweest over de snelle afle vering van de artikelen. Het Rode Kruis heeft de afgelopen maanden dan ook vele dankbrieven mogen ontvangen. Uit veel van deze Tijdens Pinksteren organiseerde Fle vohof, het rekreatieprojekt in Ooste lijk Flevoland, een gratis schatgra- versspel. De grote geest van de Indianen, Manitou, nodigde alle kinderen uit om zijn Flevohof-opperhoofd, Grondige Graver, te helpen bij het opsporen van de schatten in het Indianendorp. Eerst de landkaart vinden en daarna onder luid indianengehuil naar harte lust graven; het opperhoofd Grondi ge Graver beloonde de beste speur ders met mooie prijzen, waarondeu.'n prachtige fiets. Naast de vele attrakties op het 150 hectare grote terrein kan jong en oud genieten van speciale evenementen zoals de hobby-expositie in het Alge meen Paviljoen en een fototentoon stelling over de jacht. Daarnaast is er viswater en kan men zwemmen in •1 hektare helder water. De Flevohof blijft het gehele jaar een rekpleister voor jong en oud men kar. er gerust een gehele dag aangenaam vertoeven. brieven bleek dat men in de allereer- te plaats aan de actie had deelgeno men om iets voor e,en medemens in moeilijke omstandigheden te kun nen doen. Het Rode Kruis is iedereen dankbaar die op enigerlei wijze aan dit project heeft medegewerkt. Links een soepele jurk van katoe- nen jersey, bedrukt met diagonale strepen en vogeltjes. De rug is bloot en aan de linkerkant zit een lang split. (Mariëlle Bolier 99.-). Er hoort een fijne bikini bij die u rechts ziet (f 50.-). In het midden ziet TJ op de rug een strand ensemble van de Bijenkorf. Het materiaal is 100®/» katoen en ge heel bedrukt met kleine pinguintjes Zwembroek f 39.90, hemd. te imiteren eigenschap dat hij vocht- absorberend en goed ventilerend is en daardoor zulke ideale draageigen- schappen bezit. Dat lekker zitten1" van katoen verkrijgt het door de bouwstof (cellulose) en de bouwwij ze van de vezel. Om die te leren ken nen hebben wij de moderne elektro- nen-mikroskoop nodig. Door dit in strument bezien lijkt de katoen vezel in doorsnee op 'n boomstam met zijn jaarringen, met dat verschil dat het bij katoen om dagringen gaat. Die gelaagde struktuur van d'e vezel verklaart het vochtopnemend vermo gen van katoen en maakt ook duide lijk waarom 'ri katoenen stof zo goed ventileert. Dat is een belangrijke ei genschap als we beseffen dat 'n mens bij warm en dro°g weer gemakkelijk een liter vocht per dag door dé huid afgeeft! Een deel van dat vocht f transpiratie) verdampt onmerkbaar langs omwegen, maar 't overige kan tijdelijk in katoen worden opgeslagen. Deze eigenschappen maken onver mengde puur katoenen stoffen zo ide aal in het dragen, vooral in de zo mer. De mode van de laatste jaren toont echter aan dat puur katoenen kleding ook in de winter goed vol doet: ribfluweel en denims bewijzen dat. Maar nu is het zomer en de móde is er ook voor het komfort zoals de bad en strandkleding dit jaar bewijst want het lijkt alsof er dit seizoen meer katoen is dan we in jaren za gen. Leer is een materiaal dat door steeds meer mensen als kleding wordt gewaardeerd. En niet alleen omdat het nu toevallig mode is om leer te dragen, maar kleren van leer heb ben nu eenmaal ,,iets" dat andere kleding mist. Leer voelt prettig aan, het is soepel en licht, het ruikt lekker. En bovendien kun je het vre selijk lang dragen zonder dat het ver veelt, èn je kunt het bijna het hele jaar dóór dragen. Vooral in zo'n zacht klimaat als waar wij tegen woordig in leven. Een nappa of suède mantel zit net zo behagelijk op een zonnige november-middag als koel op een warme dag in mei. Als als het hartje zomer is en de zeewind waait kil tussen d'e wolken door, dan is het soepele leer onze tweede huid" die alles tegenhoudt. Friitala. een leerfabrikant in Finland die zijn kledingprodukten ook naar Nederland exporteert, weet die twee de huid een zeer hoge kwaliteit te ge ven. En dat is niet te verwonderen, want in een land waar bontmantels in de winter voor iedereen ..dagelijk se kost" zijn. weet de vakman als geen ander, hoe met dierenhuid om 'e springen. ^riitala maakt van de beste dieren huiden leer en werkt samen met be kwame modeontwerpsters om van dat leer nog iets moois te maken bo vendien. Want wie flaneertin de zomer wind, wil zich niet alleen behagelijk voelen maar wil er aantrekkelijk uit zien óókl

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1974 | | pagina 5