KROON
SUPERMARKT GgBR WANSINK
Karl Barth en het getuigenis
WONNINK
im
WONNINK
waar moet dat heen?
139
369
79
249
149
118
89
349
89
59
179
269
naar de
natuurlijk!
Rozen 235
SIMAVI's zegenrijke
arbeid in tropenlanden
4J
Koffiemelk
Bavaria bier
Attracta up
Frambozen-
bessenwijn
Lux afwas
Popla 1000
Tomatensoep
Koffie
Ontbijtkoek
Maizena
Wasverzachter
Vruchten
cocktail
Palingworst ill
Ontbijtspek §g
Slagroomtaart 271
Schouderkarbonade jtgg
89
VAN HET ERF DER KERK
Uw orgel staat in Nijverdal
ORGELLESSEN
Mevrouw zoekt
werk
(parttime)
TEAK BERGMEUBELS
Meubelbedrijf G. Koopman
J. HOGERS
EEN FLINK
MEISJE
1
II
II
i
Paaseitjes
3M3tMM93333333M333333 groente en fruit: i)3333333333333333333'>'>r
Maandag; 500 gram ZUURKOOL 35
Dinsdag; 500 gram RODE KOOL39
Woensdag; 500 gram ANDIJVIE79
Donderdag; 2 malse kroppen SLA69
4313333333W*v vrijdag en zaterdag: 33333333339WWI:
TUINKERS69
Bos'e RADIJS 59
500 gram WITLOF
1 kg SOLDEN DELICIOUS98
15 sappigellNAMWKLS198
J)r W. Aalders s Gravenhage):
Pefsaüit
houtveredeling
FIRMA
A. SCHIPPER
Gedipl.
PEDICURE
actieve
agent-bezorger
ERVAREN
CHAUFFEUR
Wandweefsel
FIRMA
A. SCHIPPER
Van de Maat en Zoon
6 kop en schotels
voor 8,95
80S
Vrijdag 6 april 1973
4
Eerlijke voorlichting; door meer dan 35
jaar ervaring.
Snelle service-behandeling.
Grote kollektie GITAREN en
MUZIEKBOEKEN
GRAMMOFOONPLATEN
Elke dag geopend, behalve maandag of op afspraak.
DONDERDAG KOOPAVOND
GEZELLIGE ZOtfERBLOUSE,
die modem van kleur en dessine
ring is. Polyester/katoen zorgt
voor heerlijk, luchtig dragen.
EERST KIJKEN BIJ
MODECENTRUM
Canadastraat 107 - Tel. 2636
van 598.voor
van 345.voor
van 245.voor
i 450.-
f 260-
f 185-
Dorpsstraat 32 Telefoon 1560
FAMILIE- EN
HANDELSDRUKWERK
2, 3, 4 of meer kleuren
ADVERTENTIEBUREAU
Kolweg 14 - Telefoon 1356
Mevr. Pluygers
Oranjestraat 6
vraagt tegen half mei a.s.:
voor winkel en
huishouding.
Te koop;
3 drachtige
genummerde
zeugen
Spoedig aan de telling.
G. J. BEKKERNENS
Neerdorp 75
Te koop:
elektrische
wasmachine
100.-
merk „Miele".
Lange leren
damesjas
50.-
maat 42.
Dorpsstraat 40.
Attracta - hele liter
00
50
5JT
O
12 flesjes
480 111
liter
89 10
hele liter
298 49
flacon
174 25
4 rol
138 20
Unox - blik
108 19
Admiraal - 500 gram
375 26
grote
100 11
Koopmans - 400 gr.
62 3
Vemel
O
Cï
§K
literblik
287 18
250 gram Fruiteitjes
100 gram
VLEESWAREN:
150 gram
BLOEMEN:
mooie bos
BANKET:
zaterdag 7 april
DIEPVRIES:
400 gram
I Geldig van 9 t.m. 14 april
1I-I DORPSSTRAAT 17 TELEFOON 1277 PriismiKiirinsten vnnrbehnuden
TELEFOON 1277
Prijswijzigingen -voorbehouden
Vorig jaar is bij Ten Have een
vertaling verschenen van Kupisch
biografie van Karl Barth. Het ge
schrift van Kupisch was in 1971 al
in Duitsland uitgekomen als deeltje
van Rowohlt Taschenbuch Verlag
en kostte f 3,75. De prijs van de Ne
derlandse vertaling is f 17,50. Voor
die veertien gulden méér krijgt
men een linnen band, een grotere
letter, en twee bladzijden meer
druk, namelijk de mening van Dr.
Buskes en Dr. Miskotte over Barth.
Het boek van Kupisch is met veel
bewondering en weinig kritiek ge
schreven. Er waait ons de wierook
lucht uit tegen, die indertijd ook zo
sterk om Abraham Kuyper heeft ge
hangen. Dan is het goed, dat de Ca
techismus ons er aan herinnert, dat
,,ook de allerheiligsten in dit leven
maar een klein beginsel der gehoor
zaamheid hebben". Bovendien heb
ben wij allen het gericht nog vóór
ons. Dat moet ons voorzichtig ma
ken in ons oordeel. Daarom schrijft
Paul us..Velt geen oordeel vóór de
tijd dat de Here komt, die ook het
geen in de duisternis verboden is,
aan het licht zal brengen en de
raadslagen der hf rten openbaar
maken; en dan zal aan elk zijn lof
geworden van God" (ICor. 4: 5).
Er komt nog iets bij. De ware bete
kenis van iemands persoon en werk
komt pas na verloop van tijd naar
voren. Bij theologen is dat in ver
sterkte mate het geval. Hun gedach
ten moeten eerst getoetst worden aan
de geloofsconsciëntie der Gemeente
En haar oordeel is vaak heel anders
dan dat van de officiële, wetenschap-
pelijke theologie. ,.Zij vertrouwt niet
iedere geest, maar beproeft de gees
ten of zij uit God zijn" (1 Joh. 4; 1).
Zo zou na verloop van enige tijd
wel eens kunnen blijken, dat de ge
meente over Barth heel anders oor
deelt dan nu de leidinggevende theo
logen doen.
Naar mijn overtuiging hangt de
theologische strijd en de polarisatie
der meningen in deze tijd voor een
niet gering deel samen met de ge
wetensnood, waar de Gemeente in is
gebracht door de doorwerking van
Barths theologie in de kerk, en met
name in de prediking. Ook heb ik
het vermoeden, dat later zal blijken,
dat de Open Brief en het Getuige
nis er in belangrijke mate toe bijge
dragen hebben, dat het in de Ge
meente tot een bewuster critische
stellingname tegenover Barths theo
logie is gekomen.
Naar aanleiding van de onlangs ver
schenen biografie van Barth van de
hand van Kupisch wil ik daarom in
dit artigkel enkele opmerkingen ma
ken over de barthiaanse theologie en
het Getuigenis.
Een voordeel van het boek van Ku
pisch is, dat het in tegenstelling met
vroegere soortgelijke werken meer
aandacht en informatie geeft aan an
over de jaren, dat Barth predikant
Reeds 43 jaar lang doet S1MAV1
haar werk. namelijk het geven van
direkte medische hulp in de tropen
door het schenken van medicijnen, in
strumenten, verplegingsartikelen.
verbandmiddelen en andere medi
sche goederen.
Haar dagelijks bestuur, dat bestaat
uit drie ervaren tropenartsen en een
financiëel deskundige, bijgestaan
door adviezen, gegeven door de di
recteur van het SIMAVI-kantoor,
waarborgt, dat deze medische goede
ren in deskundige en zorgzame han
den komen.
Binnen haar financiële mogelijkhe
den schenkt SIMAVI deze goederen
zo gericht mogelijk, zodat het grootst
mogelijke resultaat wordt bereikt.
Er heerst op medisch gebied in de
tropen een ontstellende nood. Deze
wordt door armoede, onkunde, onwe
tendheid, gebrek aan hygiëne, ver
keerde gewoonten err opvattingen, ge
brek aan elementair voedsel en an
dere oorzaken in de hand gewerkt.
Dokters, verpleegsters, ziekenhui
zen, poliklinieken, health-centres en
andere doen al maar door een drin
gend beroep op SIMAVI hen bij1 te
staan in hun behoefte aan de meest
noodzakelijke medicijnen, instrumen
ten en andere medische goederen. In
de tropen zijn zij gedwongen op veel
meer fronten te strijden tegen ziekte
en dood dan wij, die een groot aantal
artsen, specialisten, ziekenhuizen en
poliklinieken ter beschikking heb
ben, voorzien van de modernste ap
paratuur.
Juist de arme patiënten in de tro
pen worden geholpen, mensen, die
geen geld hebben om medicijnen of
dokter te betalen. Er wordt daarbij
niet gelet op ras, kleur of geloof.
Tienduizenden worden geholpen,
honderden gered.
SIMAVI stelt zich op het stand
punt, dat een zieke hulpeloze mens
in de tropen niet zomaar mag ver
kommeren.
SIMAVI stelt de medische staven
ook in staat goede voorlichting te ge
ven om ziekten en andere het be
staan bedreigende factoren te voor
kómen.
Een goed werkend verzendsysteem
staat er garant voor, dat de gezonden
goederen in veilige handen komen.
Dit jaar wordt de SIMAVI-eollecte
van 9 tot en met 14 april gehouden.
Ontvangt u de collectant hartelijk
en geeft gul, want SIMAVI kan on
mogelijk aan alle aanvragen uit de
tropen voldoen, Hoe méér u geeft,
des te méér kan SIMAVI helpen
U kunt uw bijdrage ook storten op
giro 12 84 87 ten name van SIMAVI,
Hartelijk dank.
Hoogachtend,
Het plaatselijk SIMAVI-comité,
was in Safenwil en er de publicatie
voorbereidde van de bekende Römer-
brief. Juist de laatste tijd is daar
veel over bekend geworden. Barth
was toen socialist. En dat klonk
soms maar al te duidelijk door in
zijn preken. Hij ijverde ervoor, dat
de arbeiders in zijn gemeente vakver
enigingen kregen. Ook had hij con
tact met religieus-socialisten en ver
eerde hij Chr. Blumhardt, die zich
als predikant had aangesloten bij de
sociaal-democraten en voor hun par
tij zelfs een tijd zitting had in de
Württemberger Landdag.
Daaruit blijkt, dat de inzet van
Barths theologie gelegen heeft in een
tijd van grote politieke en sociale
beroeringen. Prof. H. Gollwitzer
vertelt daar meer over in zijn ge
schrift: Reich Gottes un Sozialismus
bei Karl Barth, dat kortgeleden ook
in vertaling is verschenen. Het be
sef van de maatschappelijke nood is
dus één van de belangrijkste wortels
geweest van Barths theologie. Dat is
een ander uitgangspunt dan de theo
logie van de grote Reformatoren.
Minder religieus, minder geestelijk.
minder nieuwtestamentisch. De fel
le kritiek van Barth op kerk en theo
logie in deze jaren was in wezen een
kritiek op de politiek en sociale si
tuatie van die tijd. Een situatie, die
min of meer door de Evangelie-pre-
dïking dier dagen gesteunden in
stand gehouden werd. althans niet
aangevallen werd. Onder zulke om
standigheden werd het Evangelie in
de kerk eerder verloochend dan ge
diend. De ganse cultuursituatie riep
eróm, dat God in Zijn openbaring
nieuw en anders verstaan en ge
predikt werd.
Barths moedige getuigenis in de tijd
van het Duitse nationaal-socialisme,
toen grote delen van de kerk zich ka
rakterloos bij de nieuwe, heidense
orde aanpasten, lag in dezelfde lijn.
Het was eenzelfde geestelijke strijd
als voorheen, om het bevrijdende uit
zicht op het Rijk Gods, dat geen ver
bond sluit met de politieke, sociale
en economische machten, maar dat
alleen gegrond is op het enige funda
ment Jezus Christus. Ik ken geen ge
schrift van Barth, waarin deze evan
gelische bewogenheid klaarder en vol
ler tot uitdrukking komt, dan zijn
naderhand uitgegeven toespraak op
de internationale studentenconferen
tie te Chataigneraie in hetjaar 1934
Om Barth, zoals hij in die periode
was, zuiver te beoordelen, moet er
ook bij bedacht worden, dat hij naar
alle zijden en consequent een grote
mate van kritische ingehoudenheid
in acht nam tegenover elke verwer
kelijking van het geloof; dus zowel
naar rechts als naar links. Daarom
brak hij spoedig met de religieus-
socialisten, met Ragaz en de zij
nen. Niet de wereldse werkelijkheid
bepaalt onze houding, maar het
Woord der openbaring. Het iag ook
geheel in dezelfde lijn, dat Barth
grote nadruk legde op het geloof, op
de persoonlijke bekering als de enige
toegang tot de heilsheerschappij
Gods. Zó dacht en sprak Barth in
de twintiger en dertiger jaren.
Maar in dc vijftiger jaren werd al
les heel anders. En ik acht het een
groot tekort in Kupisch' biografie,
dat daar nauwelijks aandacht aan is
gegeven. Het is immers in strijd
met de feiten, om hierbij te spre
ken van een consequente en logische
doorwerking en uitwerking van
Barths vroegere gedachten. In zijn
bekende toespraak te Aargau in
1956, getigeld. Die Menschliehkeit
Gottes spreekt Barth zelf van een
grote wending. Hij legt er de volle
nadruk op, dat hij een andere lijn is
gaan volgen. Hij corrigeert zichzelf
in wat hij vroeger heeft geschreven.
Hij neemt uitspraken van vroeger
jaren terug. Wie Barth recht wil
doen, moet dus aan deze omkeer
volle aandacht geven. Men mag het
niet zó voorstellen, alsof alles in we
zen hetzelfde is gebleven. Barths gro
te werk, de Dogmalik, moet vanuit
die wending gelezen en verstaan
worden.
Waarin bestond nu die wending? De
titel van de toespraak in Aargau
drukt het uit. Het was de ontdek
king. dat de Here God de partner,
de genoot van de mens is. In Jezus
Christus is Hij een verbond, een
partnerschap, een lotsgemeenschap
met de mens aangegaan Er is
sprake van een dialoog, een gesprek
tussen God en mens. De mens met
zijn humaniteit, zijn cultuur, zijn
historie interesseren" God. Deze
nieuwe Godskennis ziet Barth ge
grond op en geput uit het Evangelie.
De consequenties ervan voor Barths
gedachten over de kerk zijn ver
strekkend. Want als zó het Evangelie
moet worden verstaan, dan is het de
roeping der kerk en hoort het tot
haar wezen, om zé'.f een christocra-
tische broederschap te zijn, waar de
medemenselijkheid als de kroon van
de humaniteit zichtbaar wordt. Dan
heeft zij dat Evangelie van Gods
menselijkheid de wereld in te dragen
als een boodschap van bevrijding
voor de armen, voor de ontrechten,
voor de gevangenen, voor de ver
drukten Wij komen hierbij reeds al
de woorden en begrippen tegen, die
naderhand het kerkelijk leven en
de prediking zijn gaan beheersen.
Zoals Christus de ..partijganger"
der armen war en ..solidair" met de
verachten en uitgestotenen, zo heeft
ook de gemeente, zo heeft ook elk
christen dat te zijn. Centraal staal
dus van nu af in Barths theologie
het verbond. In het vierde deel van
de Dogmatik wordt dat breed uitge
werkt en verdiept. God heeft zich
zelf verkoren en bestemd tot deelge
noot en vriend van de mens: zoals
Hij ook de mens verkoren en be
stemd heeft tot vriend en deelgenool
van God. Dat betekent, dal. de theo
loog, die eerst een uiterste behoed
zaamheid in acht. nam ten opzichte
van elke vorm van verwerkelijking,
verwereldlijking, vermenselijking en
verhistorisering van de openbaring
en die om die reden de kerk en de
theologie, als uitermate gecompro-
miteerd (in opspraak gebracht) en
bezoedeld, onder zo scherp; kritiek
had gesteld; dat d i e theoloog nu
alle nadruk gaat leggen op het ver
bond tussen God en mens. wei te
vèstaan dé mens als aards, historisch
wezen; en daarbij verklaart, dat de
menselijke werkelijkheid en geschie
denis voor God een uitermate „inter
essante" zaak zijn! Dus toch natuur
èn genade, toch rede èn geloof, toch
genade en werk! Maar dan niet meer
conservatief en rechts, zoals vaak in
het verleden het: geval was; maar
progressief en links!
1-Iet is vanzelfsprekend, dal Barth
door deze ommekeer niet alleen de
geestelijke aansluiting op Kohl'brug-
Jongeman, 28 jaar,
biedt zich aan
ais kok of
andere
werkzaam
heden
Nagelhoutstraat 35
Holten
Voor binnen en buiten;
in 15 kleuren
Schildersbedrijf
Dorpsstraat 3 - Tel. 1390
MEJ. H. SCHUTTE
komt bij u tfiuis.
Belt u even voor een
afspraak.
Tel. 05483 - 1928
(tussen 10.00 en 12.00 uur)
GEVRAAGD
voor een ochtendblad
bijverdiensten
Hoge
Aanmelden Kozakkenstr. 18
of telefoon 05400 - 10693
GEVRAAGD: een
voor vrachtwagen
met aanhanger.
A. Oosterbeek
Rijssenseweg 25
Markelo - Tel. 05476 - 1688
SPORTIEF ROKJE met
voor-plooitjes, in een zorgeloze
terlenka/polyester kwaliteit
Een rokje om eindeloos mee
te combineren.
Eerst kijken bij
MODECENTRUM
naturel - oranje - rood -
bruin enz.
vanaf
8,95
Schildersbedrijf
Dorpsstraat 3 - Tel. 1390
DORPSPLEIN
TELEFOON 1538
2e succesaanbieding van
Holtens kopjesspecialist
(EFFEN PASTELKLEUR)
ge en Kierkegaard verloor; maar dat
hij ook steeds meer vervreemdde
van Calvijn. Vergeleken met Barths
nieuwe interesse voor de cultuur, de
wereld, de geschiedenis en de huma
niteit. moesten Calvijns theologie,
Calvijns Institutie en Calvijns Gene
ve voor hem wel een duistere aange
legenheid zijn geworden. Van nu
voortaan zijn het de beide Blum-
hardts met_hun wekroep. ,,.Jesus ist
Sieger!" („Jezus is Overwinnaar!")
en „Ihr Menschen seid Gottes!" (,,Gij
mensen zij van God!") dè kroonge
tuigen van Barth. Zijn theologie is
daarmee gekomen op het spoor van
de geschiedenis.
Daarmee zijn we dan beland bij het
kernpunt van ons onderwerp. Want
het is duidelijk, dat hel uitgangspunt
van Barth (en dus "an alle Baéhia-
nen!) 'n wezenlijk ander uitgangs
punt' is dan van het Getuigenis. Ik
meen zelfs, dat het mogelijk is, om
het Getuigenis te z;en als 'n protest
van de confessionele en reformato
rische groeperingen m de kerk tegen
de steeds verdere doorweking van de
barthiaanse theologie. In het; Getui
genis werd over die theoiogie in haar
consequenties 't „onaanvaardbaar!"
uitgesproken.
Dat het Getuigenis zó geïnterpreteerd
moet worden, is sterk aan het dag
licht getreden in de boeken, die
rondom en tegen het Getuigenis zijn
verschenen; en niet minder in de wij
ze, waarop de volgelingen van Barth
zich als een meute op prof. Van Nif-
trik hebben geworpen, omdat hij, als
een Barthiaan van het eerste uur,
zich van dc- grote meester distanti
eerde. Daaruit blijkt, dat de eigen
lijke kwestie in de zaak van het Ge
tuigenis is; vóór of tegen Barth. Ik
dacht, dat' het het peil van de discus
sies ten goede zou komen door het zó
te stellen.
Maar als het er dan om gaan zal. of
de Evangelie-vertolking, zoals die in
Barths verbondsleer tot ons komt.
verenigbaar is met het reformatorisch
belijden onzer kerk, dan is hel theo
logisch noodzakelijk, dat de diepte
van cle tegenstelling tussen Barth
en calvijn ons duidelijk wordt. Daar
over wil ik dus nu nog iets zeggen,
voorzover dat tenminste in het raam
van een weekblad-artikel mogelijk
is. Wij zagen, dar voor Barth het
verbond de menselijkheid van God
tot uitdrukking brengt. liet verbond
geeft de „mensenliefde Gods" (Titus
3:4) eenmogelijkheid van uitbreiding
in de wereld en in de geschiedenis.
Gods genade vindt zo een bedding in
het historische mensenleven. Door 't
verbond i ser heilsgeschiedenis!
(VERVOLG VOLGENDE WEEK)
Speciaalzaak in
Smyrna - Soedan
Breiwol en alle
andere
handwerken
HANDWERKHUIS
Lareaseweg 26
Telefoon 1981
