m Meer dan f 200 per uur m rs iü IT ma ma Honderd leden Plastic zak Container Goede zaken Verhalen I Hesbanken Problemen LS> stbalve: en en ji nderdaj isman de tw^ de alai i words aat ova eede b aethoda ie a von a bovej miss^ 9.30 uu; bl 3. f b2 2 Als toerist naar China (Van onze correspondent Colin McGullough) SHANGHAI. Zondagmorgen in Shanghai. Op de promenade langs de rivier de Hwang Po, recht tegenover het oude Palace hotel (nu heet het „Vredes hotel"), was een groep tieners bezig met de tai-chichuan, 0.00 ui <|je sierlijke Chinese gymnastiekoefening, die grote geestelijke en fysieke concentratie vergt. 1.15 uw 9.30 uuj Ik schaarde me onder de toeschou wers en Weef een poosje staan kijken. Even verderop stonden vijf of zes oudere mensen dezelfde oefening te doen zij het minder, intensief *net op de achtergrond een reusach tig aanplakbord, volgehangen met handgeschreven Chinese karakters «n heel goed getroffen karikaturen. Een ervan stelde Lioe Tsjao-Tsji voor, afgebeeld met een rode neus, terwijl hij door een pen geprikt wordt een heel aanschouwelijke manier om uit te beelden hoe kapitalistisch inge stelde personen door kritiek en ver werping moeten worden vernietigd. Soortgelijke borden stonden ook langs de beroemde boulevard van Shanghai en sommige mensen waren druk be zig de nieuwste kritische uitlatingen 91 hun agenda's over te schrijven. Niemand nam enige notitie van mij, want buitenlanders zijn in Shanghai sinds jaar en dag een gewoon ver schijnsel; dat was zelfs tijdens de culturele revolutie het geval. Shanghai is een van de grootste havensteden ter wereld. Er lopen al tijd buitenlandse zeelieden rond. Te genwoordig zijn ze wel gedwongen zich behoorlijk te gedragen, want toen de communisten in 1949 aan de macht kwamen, werden alle bars, dancings en bordelen gesloten. In het Vredes Hotel, waar ik ver bleef, waren ongeveer vijftig zeelie den. Ik zag ze in de eetzaal, waar ze ongewoon rustig en bedachtzaam za ten te eten. Gouden draken De eetzaal in het Vredes Hotel is een van de mooiste en interessant ste van Azië. zo niet ter wereld. Hij ligt op de bovenste verdieping en is zeer luxueus ingericht, Reusachtige rood met gouden draken kronkelen over het plafond. Aan drie kanten bevinden zich ramen van waaruit men een prachtig uitzicht over de boule vard en de Hwang Po rivier, met zijn vele jonken die tussen de noord- en zuidwaarts stomende schepen laveren. Tijdens een lunch op zondag ont moette i!k twee Canadese zakenlieden, Pat Oever uit Toronto en Mike Gold uit Montreal. Zij waren in Shanghai om te onderhandelen over de aankoop van porselein, textiel en andere goederen. Voor Clever was het de eerste keer dat hij in China was maar ik kon zien dat Gold, wiens te- liexadres volgens zijn kaartje ietwat Donquiichotterig Goudenhand" luid de, al vaker in China was geweest. Op zijn tafeltje prijkte namelijk een fcam Canadese oploskoffie. Zij brach ten me op de hoogte van de laatste nieuwtjes uit Canada (Colin McCul- tough is zelf ook een Canadees) -h de gcatogen kosten van levensonder houd, het wel en wee van de sport clubs en vertelden dat ze uitgeno digd waren om Shanghai te bekijken en dat een Duits zakenman zelfs een communie had kunnen bezichtigen. Deze laatste mededeling nam ik manhaftig op, maar ik voelde me toch een beetje verslagen. De vorige avond was ik miet de trein vanuit Hangchow in Shanghai aangekomen. Ik werd opgewacht door een gids van de Chinese reizigers service, een grote man, gekleed in shorts en op sandalen. Hij bracht me naar mijn ho tel. Men had mij een prachtige kamer toebedeeld. Er stonden twee bedden in, een grote korte-golf-radio, twee schrijftafels, twee grote ladenkasten en een rooktafel met drie fauteuils. Tussen het meubilair was nog ge noeg ruimte over om te kunnen van de kamer: Btijldansen. Prijs f 11,70 per dag. Geen tochten De gids vróég me naar mijn plan nen in Shanghai. Ik stelde een be zoek voor aan een fabriek, school of commune. ,Dat is onmogelijk,' zei hij. Toen stelde ik voor naar de musea, ilti" parken, tempels en andere historische interessante plaatsen te gaan. Dat kon kak— ook niet. De moeilijkheid was dat ik op zaterdagavond in Shanghai was aangekomen en 's zondags zijn de ge meentelijke bureaus de gehele dag gesloten. Er konden geen tochten j» worden gearrangeerd zonder dat ik J eerst een bezoek had gebracht aan de gemeentelijke autoriteiten en hun toestemming had gekregen. I Ik zou pas maandag in de namid- er' dag uit Shanghai vertrekken maar ie. de gids verzekerde me dat er ook maandagsmorgens niet voldoende tijd jen: 3°" zijn om de nodige regelingen te treffen. Het was allemaal wel begrijpelijk, 1356 maar niettemin teleurstellend. Shang hai was het einddoel van een zes- - daagse reis. die me al naar drie pro- vinciale hoofdsteden had -evoerd: Tsi nan in de provincie Shantoeng, Nan king in de provincie Kiangsoe en Hangchow in de provincie Chekiang. In elke stad hadden de gidsen van de Chinese reizigers service ver schillende excursies voor me uitge stippeld. Goed, ik was dan wel in geen van deze drie steden op zaterdagavond aangekomen, maar in Tsinan was men zelfs niet van mijn komst op de hoogte geweest. Ik was vanuit Peking naar Nan king vertrokken, met een klein twee- motorig vliegtuig (reiskosten f 125,- voor een afstand van 825 km.). Er bevonden zich maar drie passagiers aan boord ikzelf en twee Chinese burgers. We zaten in een rij stoelen die aan een zijde van het vliegtuig was opgesteld. Aan de andere kant waren de stoelen vervangen door houten kisten waar een dekzeil over heen lag. 30 tof en Snoepgoed g b(J De bemanning van het vliegtuig was aangevuld met drie jongens, die ken nelijk opgeleid werden. Het gebrui- PEIt! kelijke in cellophaanpapier gedraaide snoepgoed stond op een schoteltje klaar en later kregen we een appel, een bordje en een mies van de S9BSH stewardess. Nadat we ongeveer een uur hadden gevlogen, vertelde ze dat we vanwege de slechte weersomstandigheden de 1 nacht in Tsinan zouden moeten over- blijven. Ik vond het geweldig. Tsinan, een der middelgrote steden van China, is sinds de culturele re volutie in 19,66 begon, maar zelden door buitenlanders bezocht. Ik vroeg me af hoeveel ilk van de stad t,e 'an dï z'en zou krijgen. Een hele tijd zat ik in de kleine r Hei wachtkamer van het vliegveld in Tsi- iarde{ ?,an te wachten. Het was er stil was er de enige aanwezige en ÏOr 4 j* kon een Chinees meisje een vrij ;elarif telefoongesprek horen voeren. z? gebruikte herhaaldelijk het woord „.Jaw- nah-Dah" (Canada) zo- "Mïf 'k wist dat de conversatie op mij betrekking had. Even later kwam ze naar me toe. Ze droeg een blauwe katoenen broek met een witte bloes en om haar lange zwarte vlechten zat aan de.uiteinden een lichtblauw plastic lint. Ze was opgewekt en bij- de-hand en had me :n een wip in een auto gewerkt, die me naar een ho tel bracht. Nauwelijks was ik op mijn kamer aangeland of er kwam al een verte genwoordiger van de Chinese reizi gersservice binnenstappen. Ik vroeg hem of ik iets van de stad zou kunnen zien..Hij zei dat hij het me zou laten weten en vertrok met mijn paspoort. Het was 's middags half vier. Na een minuut of twintig kwam hij te rug. „Als u klaar bent, moeten we nu de stad gaan bekijken", zei hij. „Het wordt vlug donker en er valt heel wat te zien". En dat was ook zo. Tsinan is een mooie stad met talloze kanalen, die hun water krijgen uit 72 natuurlijke bronnen meer dan genoeg om in de gehele waterbehoefte van Tsinan te voorzien. Het is ook een oude stad, er zijn voorwerpen opgegraven die dateren van 1700 v. Chr. Per auto reden we door de stad, stopten om de beroemde fontein te zien en de bron van de Zwarte Tij ger en de Lotusbron. In sommige bronnen waren vrou wen bezig kleren te wassen. De bron nen zijn omgeven door lage stenen muurtjes zodat er vijvers worden ge vormd. die weer met kanalen in ver binding slaan. We reden de stad uit naar de Gele rivier en liepen bij zonsondergang langs de hoge met mankracht opge worpen dijken. Het was al donker toen we voor het diner bij het hotel aankwamen. Tsinan kan natuurlijk niet mét Shanghai vergeleken worden, maar dat kan geen enkele stad in China. De bevolking van Shanghai staat erom bekend zeer individualistisch te zijn. De Chinese communistische par tij werd er in 1921 opgericht en de stad is de bakermat van menig op roer geweest. De culturele revolutie is in Shanghai begonnen en de 19 mil joen inwoners van de stad (de buiten wijken meegerekend) hebben steeds vooraan gestaan bij de nog steeds voortdurende ideologische strijd. Al bleek het in het weekeind dan niet mogelijk een excursie te maken of een gids te krijgen, je kunt na tuurlijk wél gewoon een wandeling gaan maken. Dat deed ik dan ook die zondagmorgen, 's middags en 's avonds laat. Geen enkele keer werd me daarbij iets in de weg gelegd of werd ik aangehouden. Zoals in alle Chinese steden waar Uk geweest ben is 'er' 's avonds na tien uur bijna.verkeer meer en de straten liggen nagenoeg verlaten; de Chinezen staan vroeg op en gaan vroeg naar béd. Op maandagmorgen werd ik om zes uur 's morgens wakker door het la waai op straat. Grote groepen man nen en vrouwen van verschillende leeftijd waren aan hun ochtendgym nastiek bezig,en draafden in looppas de straat op en neer. Waarschijn lijk was het kantoorpersoneel. De mensen in Shanghai gaan goed gekleed, misschien nog wel beter dan in Peking en het viel me op dat veel jonge meisjes tamelijk modieuze leren schoenen met lage hakken droe gen. De meeste vrouwen in Peking dragen zwart fluwelen of ribfluwelen slippers. Betrekkelijk veel vro -jr De Boulevard van Shanghai: de weg die links op de foto langs de Whang-Po slingert. In het midden op de voorgrond het door gazons omgeven ge bouwencomplex van het voor malige Britse consulaat. Op deze foto die in 1964 is genomen, wappert de Engelse vlag nog bo ven het consulaat. Inmiddels zijn de kantoren gesloten en de functionarissen uitgewezen. in Shanghai droegen ook rokken. In Peking dragen de meeste vrouwen broeken. Ezelwagens Iemand dae uit Peking komt, val len onmiddellijk twee dingen op als hij in Shanghai is: er rijden geen ezelwagens door de stad het in Peking gebruikelijke transportmiddel voor vrachtvervoer en men ziet er lang niet zoveel soldaten. De algehele indruk, die ik van Shanghai kreeg was die van een wel varende, bedrijvige en toch vredige stad. Tsinan, Nanking en Hangchow waren ook tegelijk rustig en woelig. Evenals in Shanghai waren er geen affiches aan de muren geplakt en men zag maar weinig soldaten. Nanking is een industriestad. De mensen zijn er geweldig trots op de nieuwe Nankingbrug over de rivier de -Jangtse, terwijl Hangchow be roemd is in China om haar schoon heid. Het zijn beide steden met een rijk historisch verleden en in vroe ger tijden zijn ze allebei de hoofd stad van China geweest, maar Hang chow is rijker aan tempels en natuur schoon. In Hangchow vindt men ook de vermaarde Fei Lai-Feng rotsreliëfs. Langs de gehele zijde van een rots wand zijn 280 voorstellingen uitgesne den, die dateren uit het begin van de 14 de eeuw. Aan de voet van de rots wand bevinden zich grotten vol met kleine beeldjes die meer dan 900 jaar geleden door boeddhistische monniken gesneden zijn. Een van de mooiste gedeelten van Hangchow een geliefd object van Chinese schilders is het westelijke meer. Het is niet zo groot maar wordt door bergen omringd en op de vier eilandjes in het meer staan fraaie tempels en paviljoens met Lo tusvijvers. Aan de oever van het meer staat het Hangchow-hotel. Het is het beste hotel dat ik in China heb gezien. Het is modern en doelmatig en is in de traditionele Chinese stijl gebouwd, met een gebogen dak. De prijs van een ruime kamer met bad bedroeg f 14,50. Ik moet er aan toevoegen, dat er. voorzover ik heb kunnen zien, maar twee Europese gasten waren: Een Deens diplomaat en ikzeilf. Maar Hangchow is nog maar een paar maanden open voor de toevallige*toe-' rist inderdaad meest diplomaten en journalisten- die in Peking -hun-' domicilie hebben. De beperkende be palingen voor reizigers worden lang zamerhand opgeheven. Het prospectus van de Chinese in ternationale reizigers service ver meldt in totaal dertig reizen en wijdt een speciaal gedeelte aan „beziens waardigheden in de verschillende toeristencentra. Boven beschreven reis was reus nummer 26: Kanton Hangchow Shanghai Nanking Peking Kanton, in twintig dagen. Ik kan hem u aanbevelen. (copyright De Stem/Globe and Mail, Toronto.) Koudmakers willen het eeuwige leven (Van. een medewerker) NEW YORK. Sault Kent zat zekere avond laat op zijn gemak tv te kijken toen de tele foon ging: „Mijn man is zojuist gestor ven", zei een vrouwenstem, „en u moet hem bevriezen". Als secretaris van de New- yorkse vereniging van cryonici (koudmakers) wist Kent pre cies wat hij moest doen. De volgende dag was Andrew Mihok, de echtgenoot van de vrouw die had opgebeld, stijf bevroren bij een temperatuur van minus 110 graden. Een groeiend aantal Amerikanen zoals Andrew Mihok hebben de vere niging verzocht hen na hun dood te bevriezen. Ze gokken op een weten schappelijke doorbraak waardoor ze te eniger tijd weer ontdooid en tot leven teruggebracht kunnen worden. Ook rekenen ze op de ontdekking van een geneesmiddel voor de kwaal waaraan ze stierven. Volgens woord voerders van cryonici (koudmakers) hebben zich sinds 1967 minstens ne gen personen in de Ver. Staten laten bevriezen. De cryonici geven eerlijk toe dat het vandaag de dag nog niet moge lijk is om een eenmaal bevroren li chaam tot het leven terug te bren gen. Volgens sommige wetenschap pelijke waarnemers is het hele idee biologische onzin. Niet alleen ligt doeltreffend ontdooien nog buiten het bereik van de wetenschap maar bin nen zeven tot tien minuten nadat de bloedcirculatie stopt, sterven de her senen af. Tenzij de hersenen onmid dellijk na het intreden van de dood zouden worden gekoeld of bevroren bestaat de kans dat een bevroren man als een zwakzinnige terug zou komen. „Als we er iets anders op wisten zouden we het doen," zegt de 26-jari- ge Paul Segall, vice-voorzitter van de vereniging en bioloog aan het technologisch instituut van New York. De vereniging (van koudmakers) telt ongeveer honderd leden in New York en een iets kleiner aantal in de staten Michigan en Califomië. Min stens twintig leden van de New Yorkse vereniging hebben getekend om bij hun dood te worden bevroren. De vereniging zegt dat ze de oor log tegen de dood met alle beschik bare wetenschappelijke middelen wil voeren en dat op het ogenblik be vriezen de beste mogelijkheden biedt. Anders dan wanneer men een dood lichaam laat bederven heeft bevrie zen dit positieve effect dat het li chaam intact blijft. Als" er een ma nier bestond om een lichaam te ont dooien zou dit niet in mindere condi tie verkeren dan bij de dood. Wanneer een lid van de vereniging van cryonici sterft moet de vereni ging snel handelen, aangezien een li chaam begint te bederven zo gauw het leven er uit geweken is. Allereerst moet het bewijs van overlijden vlug getekend worden zo dat het uit drie fasen bestaande be vriezingsproces kan beginnen. Model in Amerika Als de wetenschapsman van de vereniging heeft Segall doorgaans de leiding bij de bevriezingsoperaties. Met behulp van verscheidene assis tenten doet hij het lichaam in een plastic zak en doet er dan ijs bij in. In de rouwkapel wordt het bloed uit het lichaam gehaald en wordt de overledene overvloedig ingespoten met een speciale oplossing om te voorkomen dat tijdens het bevriezen de weefsels beschadigen. Er wordt geen balsemvloeistof gebruikt. Dit zou de weefsels vernielen. Vervol gens wordt het lichaam met een mengsel van zout en ijs bestreken om het nog kouder te maken. De eerste fase is nu voltooid, en de tem peratuur van het lichaam is iets on der het vriespunt. Na de begrafenis wordt het li chaam in droog ys verpakt, waar door de temperatuur daalt tot onge veer 110 graden onder nul. De plas tic zak verhindert dat het droge ijs in contact met het lichaam konit. Zodoende wordt het weefsel niet beschadigd. Hiermee is dan de twee de fase voltooid. (Van een medezcerker NEW YORK. Dat astran te meisje op de omslag mag er dan uitzien als het typi sche Amerikaanse meisje, de Twiggy, nog steeds veel ge vraagd. kans is groot dat zij een Europese is. Modellen met ja ren ervaring zijn de laatste tien jaar gestaag uit Parijs, Londen, Rome en Milaan naar New York gekomen en een vast deel geworden van het Amerikaanse mode- toneel. Wilhelmina, een Duits model dat haar eigen agentschap heeft, zegt dat een derde van haar mo dellen Europees is. Het Stewart agentschap noemt een kwart. En bij Jerry Ford van het Ford-bu reau is ook een kwart van de mo dellen Europees, die voor de helft van de inkomsten zorgen. Wilhelmina zei van de Europese meisjes: „Ze zijn intrigerend. Zij komen met een totaal nieuw ge zicht voor de Amerikaanse foto grafie. maar toch hebben zij er varing en kunnen interessant werk uit Europa laten zien". Volgens Ford is het succes van de Europese modellen ook hier aan toe te schrijven, dat zij har de werkers zijn, punctueel en za kelijk. New York is de top van de mo de-industrie en de plaats waar modellen meer geld verdienen dan elders, waar ook. Het Duitse model Sylvia Poorth, 21: „New York is iets Als je daar bent geweest, kan je niet verder. Er is niets anders". Europese modellen met erva ring kunnen bijna onmiddellijk 60 a 75 plm. f 225 a f 280) dollar per uur verdienen wat gemakke lijk uitkomt op zo'n 50 000 dollar per jaar. Sterren zoals de Britse meisjes Jean Shrimpton en Twig gy krijgen 125 dollar per uur. Een ander lukratief terrein is de televisie-reclame, maar de vakbonden staan niet toe dat bui tenlandse modellen voor de tv werken. De ai-beidsvoorwaarden ver schillen hier van die in Europa. De meisjes blijven hoofdzakelijk in een enkele stad en gaan voor hun werk niet elke dag naar een andere plaats. Ze worden per uur aangenomen in plaats van per dag. De 25-jarige Evelyn Kuhn uit Duitsland vindt dit prettig. Ze komt graag 's avonds in haar ei gen huis, terwijl zij in Europa al tijd in hotels woont. De 23-jarige blonde blauwogige Maud Adams, Zweedse, die verle den jaar op de cover van News Week stond vindt het. geen pro bleem om er uit tè^ien als het typisch Amerikaanse'xneisje. Het is heel gemakkelijk,"zegt ze, je doet je make up af en lacht vriendelijk. De meisjes hebben hun angsten en problemen zoals elk ander -jf Jean Shrimpton, de „gar naal", die tonnen heeft verdiend in Amerika. jong meisje in een vreemde stad. Het. Zweedse model Mossche kreeg verleden jaar heimwee en ging terug naar haar vaderland. Maar toen ze in Europa was, kreeg ze weer heimwee naar New York en keerde terug. In de derde fase wordt het li chaam in een grote metalen contai ner gelegd, gevuld met vloeibare stikstof. De container, die volgens Segall op een reusachtige thermos fles lijkt, word* luchtledig gemaakt De vloeibare stikstof doet de tempe ratuur van het lichaam dalen tot 320 ■graden onder nul. De kosten van dit uitgebreide af- koelingssysteem bedragen ongeveer 15000 dollar, de onderhoudskosten niet meegerekend. Volgens Kent, de 29-jarige redacteur van het vaktijd schrift der koudmakers vinden deze de hoge kosten geen punt. In fèite zegt Kent openlijk dat hij er niets te gen heeft om met dit denkbeeld geld te verdienen. De vereniging oppert tevens de ge dachte om nog eens tienduizend dol lar in een trustfonds voor de overle denen te plaatsen. Hiermee zou de capsule onderhouden kunnen worden, zegt Kent en zou de overledene, een maal tot het leven teruggebracht, een bestaan hebben. Als hij wordt ontdooid heeft hij geld, zegt Segall. Kent ziet verzekeringspolissen als een geschikt middel voor levenson derhoud voor iemand die is bevro ren. De vereniging hoopt het aloude gezegde dat je het niet met je mee kunt nemen te weerleggen. De huidige wetten verbieden het nalaten van geld, aan een dode maar iemand zou het kunnen nalaten aan een vertrouwde vriend een vereniging of een zaak die tot de ontdooiing de zorg voor zijn lichaam op zich zou nemen en hem. wanneer hij tot het leven is teruggebracht, het geld te ruggeven. Samenhangend met hun positie in de zender winstoogmerk werkende New Yorkse vereniging van cryonici zijn Kent. Segall e.n Curtis Hender son, voorzitter van de vereniging, ook nog leidende figuren van Kyros- pan Corp. in Sayville op Long Island in de staat New-York. Deze jonge firma noemt zich een service-dienst voor het ODslaan van overledene. Geassocieerd met Kyros- pan is Fred Horn, directeur van de St. James rouwkapel. Mocht het bevriezen van lijken in gang vinden dan hebben deze man nen hun voet alvast tussen de deur. En dan gaan ze beslist goede zaken doen. De vereniging van cryonici heeft haar wortels in de vereniging tol verlenging van het leven die in 196-1 in Washington werd gesticht door E. Cooper, het huidige hoofd, kort n'r de publikatie van Robert Ettinger's boek „De vooruitzichten op onsterfe lijkheid." Ettinger ontsnapte in de Koreaan se oorlog ternauwernood aan de dood. In zijn boek onderzoekt hij de vorderingen die men op het gebied van het uitschakelen van de dood to' 1964 heeft gemaakt. Ettinger woont nu in Detroit en is hoofd van de afdeling Michigan der cryonici. De eerste persoon die bevroren werd was James H. Bedford, een 74- jarige professor in de natuurgunde in Los Angeles en lid van de pas ge stichte vereniging van cryonici in Californië, Dat was op 12 januari 1967. Sindsdien zijn er negen anderen geweest, ofschoon één persoon na derhand werd ontdooid omdat zijn nabestaanden bezwaar hadden. Kent zegt dat de vereniging op het ogenblik nog niet over het hele land werkzaam is maar hij hoopt wel dat er uit op zichzelfstaande plaatselijke afdelingen een nationale organisatie zal groeien. De vereniging houdt elk jaar een nationale conferentie. Het idee om bevroren en later weer tot het leven teruggebracht te worden is niet nieuw. In Scots maga zine uit 1758 staat een verhaal van een doodgevroren man die in af wachting van de begrafenis in een lijkkist, werd gelegd maar tot verba zing van iedereen plotseling tot het leven terugkeerde. In 1926 meldden de kranten dat men in Zwitserland het lichaam van een bevoren man in een klomp ijs had gevonden. Weer tot leven ge wekt beweerde hij dat hij de zoon was van Roger Dodsworth, een be roemde in 1654 gestorven antiquair. De zoon zei dat hij in 1860 onder een lawine was bedolven. Ook de twintigste eeuw heeft zijn verhalen over het bevriezen van lij ken. Zo wordt gezegd dat John Ring- ling North van het beroemde circus zich bij zijn. dood liet bevriezen in de hoop op onsterfelijkheid. Onlangs ging in Hollywood het gerucht dat Walt Disney op eigen verzoek bij zijn dood bevroren werd maar zijn broer Roy zegt dat de beroemde te kenaar gecremeerd wenste te wor den en dat dit ook gebeurd is. In het Hitler-conceniratiekamp Da chau werden gruwelijke experimen ten uitgevoerd. Daar werden levende mensen bevroren, geen van hen keerde tot het leven terug. Tegenwoordig verdiept men zich in de uitwerking die bevriezen op le vende weefsels heeft. Cryobiologie wordt als een rechtmatige weten schap beschouwd en de vereniging voor cryobiologie telt onder haar le den Michael Debakey. de hartchi rurg uit Houston. De cryobiologen zijn echter op het ogenblik niet geïnteresseerd in het bevriezen van hele menselijke licha men. Wat zij onderzoeker, is de uit werking van lage temperaturen op organen zoals het hart en de lever. Wanneer men eenmaal betrouwbare methoden heeft gevonden om de ver schillende in de mens aanwezige weefsels te bevriezen en te ontdooien is het potentieel om levens te kun nen redden onbegrensd. Mannen als Debakey hebben het idee van vriesbanken geopperd, waar menselijke organen voor onbe perkte tijd goed gehouden kunnen worden zoals een biefstuk in de ijs kast thuis. Maar Debakey heeft nooit voorge steld om een geheel organisme te bevriezen. Intussen zeggen de cryonici dat ze niet willen wachten tot dat de weten schap een middel vindt om mensen met succes te ontdooien. Ze zeggen dat er nu, op dit ogenblik, mensen sterven en dat daar iets aan gedaan moet worden. Nu bevriezen, wat er later rriQet gebeuren zisn we wel weer zeggen ze. Ze zijn er zeker van dat de wetenschap op een goede dag met de oplossing komt. Tot diegenen die de dood wenselijk en natuurlijk vinden, zegt de vereni ging: gaat uw gang en ga maar dood. Maar de vereniging is van me ning dat de meeste mensen die zeg gen dat het eeuwige leven onnatuur lijk is d:t uit zelfverdediging zeggen. Omdat ze weten dat ze moeten ster ven. compenseren ze dit door posi tief over de dood te denken, zegt de vereniging. Maar als iedereen maar altjjd zou doorleven, zou dit dan geen groot probleem worden, gezien de lange traditie van sterfelijkheid die de mensheid achter zich heeft? In filo sofisch en religieus opzicht is deze vraag oeverloos. En dan is er ook nog de overbevol king. Segall zegt dat hij zonder moei te de juiste filosofische en religieuze formule voor het idee van de onster felijkheid zou kunnen vinden omdat hij er rotsvast van overtuigd is dat de dood niets anders is als een ziek te. Overbevolking zou volgens hem „aan de bron" voorkomen kunnen worden door geboortebeperking „Bo vendien hebben we het hele univer sum om in te leven" zegt hü.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1970 | | pagina 5